Aptavani 08

Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Dada Bhagwan Foundation

Page 9

વિજ્ઞાનસ્વરૂપ છે ! વિજ્ઞાન તો સ્વયં ક્રિયાકારી હોય, જ્ઞાન નહીં ! વેત્તા વેદને જાણે, વેદ વેત્તાને નહીં. તમામ દર્શનો, તમામ નયો, તમામ દ્રષ્ટિએ એક છે ને ભિન્ન પણ છે. દાદરો એક, પણ પગથિયાં ભિન્ન ભિન્ન !!! કૃષ્ણ ભગવાને વેદને ય ત્રિગુણાત્મક કહી દીધું ને અર્જુનને આત્મા પામવા વેદથી પર જવા કહ્યું !
વેદાંત બુદ્ધિને વધારનારું છે. પણ વેદાંત ને જૈન, બન્ને માર્ગે સ્વતંત્રપણે સમકિત થાય.
આત્મા નથી દૈત કે નથી અદ્વૈત ! આત્મા વૈતાદ્વૈત છે !!! Àતઅદ્વૈત બંને વિકલ્પો છે, જ્યારે આત્મા નિર્વિકલ્પ છે. વૈત-અદ્વૈત બંને દ્વન્દ્ર છે, આત્મા વંદ્વાતીત છે. સંસારિક અસરો થાય ત્યાં સુધી “અદ્વૈત છું’ એવું મનાય જ નહીં. અદ્વૈત એ નિરાધાર કે નિરપેક્ષ વસ્તુ નથી, દ્વતની અપેક્ષાએ છે. ‘રિલેટિવ વ્યુપોઈન્ટથી આત્મા દ્વતને ‘રિયલ વ્યુપોઈન્ટથી અદ્વૈત છે ! માટે “જ્ઞાની'એ આત્માને તાદ્વૈત કહ્યો. “સ્વ” એ અદ્વૈત ને ‘પરી’ એ દ્વત. સ્વમાં જ ઉપયોગ રાખવાથે અદ્વિત કહેવાયું. દેહ અને કેવળજ્ઞાન બને છે ત્યાં સુધી જ વૈતાદ્વૈત પછી મોક્ષમાં કોઈ વિશેષણ રહેતું નથી. અદ્વૈત સ્વયં વિશેષણ છે.
શું જગત મિથ્યા છે ? દાઢ દુઃખે ને આખી રાત ‘મિથ્યા છે'ની માળા ફેરવવાથી શું દુઃખ મિથ્યા થાય છે ? જગતને મિથ્યા માનનારા કેમ રસ્તા પર પૈસા કે પોતાની પ્રિય પોટલી ફેંકી દેતા નથી ?! જગત મિથ્યા નથી ને બ્રહ્મ ય મિથ્યા નથી. જગત ‘રિલેટિવ' સત્ય છે કે બ્રહ્મ ‘રિયલ’ સત્ય છે. મૂળ વસ્તુને યથાર્થ સમજવા ના દે તે માયા.
બ્રહ્મજ્ઞાન એ આત્મજ્ઞાનનું પ્રવેશદ્વાર છે. સાધનો, સ્વરૂપની એકાગ્રતા કરાવે પણ સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ નહીં. આત્મજ્ઞાનથી જ સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ થાય. જગતની વિનાશી વસ્તુઓની નિષ્ઠા ઊઠી, અવિનાશી બ્રહ્મની નિષ્ઠા બેસે, બ્રહ્મનિષ્ઠ બને, તેને બ્રહ્મજ્ઞાન કહ્યું. ને આત્મનિષ્ઠ પુરુષ તે સ્વયં પરમાત્મા જ કહેવાય ! આત્મનિષ્ઠ અબુધ હોય ને બ્રહ્મનિષ્ઠમાં બુદ્ધિ રહે !
શબ્દબ્રહ્મ, નાદબ્રહ્મ એ બધા ‘ટર્મિનસ’ જતાં વચ્ચેના ‘ફલેગ’ સ્ટેશનો છે જે બહુ ત્યારે એકાગ્રતામાં રાખે. એકાગ્રતાથી અધ્યાત્મની
આદિ છે, છતાં આત્મા તેનાથી અસંખ્ય માઈલો દૂર છે ! શબ્દ સનાતન નહીં પણ બે-ત્રણ વસ્તુના સંયોગથી ઉત્પન્ન થતી વસ્તુ છે, અસ્વાભાવિક છે. છતાં જે શબ્દ અનુભવ કરાવે તે સાચો, પણ અંતે તો શબ્દનું ય અવલંબન છૂટે છે ને નિરાલંબ દશાને પમાય છે.
બ્રહ્મમય સ્થિતિ થયા બાદ જાગૃતિ પૂર્ણતાએ પૂગે ને જીવમાત્રમાં શુદ્ધ જ ભળાય. ‘અહં બ્રહ્માસ્મિ' એમાં પોતાની જાતનો અહંકાર છે. આ અહંકાર એટલે પોતે જ્યાં નથી ત્યાં ‘હું 'નો આરોપ કરે છે. બ્રહ્મપ્રાપ્તિનું પરિણામ નિરંતર પરમાનંદનું સ્વસંવેદન ! જનકવિદેહી જેવી દશા !! સંસારના સર્વ સંયોગોમાં ય પરમ અસંગતતાનો અનુભવ !!!
બ્રહ્મપ્રાપ્તિ માટે મળ વિક્ષેપને અથવા તો રાગ-દ્વેષને કાઢવા ભવોભવ વૃથા ફાંફાં મારે છે ! કિંતુ બ્રહ્મપ્રાપ્તિનું બાધક-કર્તા, ‘રૂટ કોઝ” અજ્ઞાન છે, જે કોઈ કાઢી શકતું નથી સિવાય કે “જ્ઞાની પુરુષ'! આત્માને આવરનારું અજ્ઞાન છે, નહીં કે અહંકાર !
જ્ઞાનની આંતરિક જાગૃત દ્રષ્ટિ કેવી હોય ? પ્રથમ વિઝનમાં સ્ત્રી, પુરુષો ‘કમ્પ્લીટ’ ‘નેકેડ' દેખાય. દ્વિતીય ‘વિઝન'માં ત્વચારહિત કાયા દેખાય ને તૃતીય ‘વિઝન'માં ચીરેલો દેહ, આંતરડા, માંસ-હાંડવાળો દેખાય !!! અને અંતમાં સર્વમાં બ્રહ્મસ્વરૂપ દેખાય !!!! પછી રાગ-દ્વેષ થાય ?
જીવમાત્રમાં ચેતન તત્ત્વ રહેલું છે, જે સ્વભાવે કરીને એક છે, દ્રવ્ય કરીને નહીં, દ્રવ્ય કરીને તો પ્રત્યેક ચેતન ભિન્ન ભિન્ન ને સંપૂર્ણ સ્વતંત્ર છે. સર્વ આત્માઓ એક જ હોત તો રામચંદ્રજી મોક્ષે ગયા તો બધા જાય ને ?! “એકોહમ્ બહુસ્યામ' શું બ્રહ્મને એવી ઈચ્છા થઈ શકે ?
આત્મા પરમાત્મામાં વિલીન થતો જ નથી. વિલીનીકરણમાં પ્રત્યેક આત્માએ સંપૂર્ણ પોતાપણું. પોતાની સ્વતંત્રતા ગુમાવી, અન્યમાં હોમી દેવાની ? જ્ઞાનીઓ જીવમાત્રમાં સંપૂર્ણ સવંગ ને સ્વતંત્ર રહેલાં પરમાત્માનાં દર્શન કરે છે ! આત્મા એક હોત તો રામચંદ્રજી મોક્ષસુખ માણે ને તો મહીં દુઃખ શાને હોય ? આત્મા પરમાત્માનો આવિર્ભાવ હોય