________________
સ્વીકાર કરીને તે જ્ઞાન અને શ્રદ્ધામાં સ્થિર રહેવાનું છે. આ સ્થિરતા જ ચારિત્ર છે. વસ્તુના ધર્મનાં જ્ઞાન અને સ્વીકારથી, તે સ્થિરતા આપે આપ ઉત્પન્ન થાય છે. જેટલા અંશે સ્થિરતા ઉત્પન્ન થાય, તેટલા અંશે ધર્મ છે; જેટલા અંશે અસ્થિરતા રહે તેટલા અંશે અધર્મ છે. અધર્મને ટાળવાનું અને ધર્મને પાળવાનું સાધન વસ્તુ–સ્વભાવના જ્ઞાન અને શ્રદ્ધાનમાં રહેલું છે.
શ્રદ્ધાનું સ્વરૂપ પ્રયત્ન ફળદાયી છે એવી ખાત્રી તે ટેક છે, શ્રદ્ધા છે. કૃપા ફળદાયી છે એવી ખાત્રી તે નેક છે, ભક્તિ છે.
કૃપા એ ભગવાનના સામર્થ્યને સૂચક શબ્દ છે. યત્ન એ ભક્તની શ્રદ્ધાને સૂચક શબ્દ છે. શ્રદ્ધા ને ભક્તિ બે મળે તે કાર્યની સિદ્ધિ થાય છે. -
ભક્તિના પ્રમાણમાં શ્રદ્ધા સ્કુરે છે અને શ્રદ્ધાના પ્રમાણમાં જ ભક્તિ ફળે છે.
ચાલ્યા વિના ઈષ્ટ સ્થાને પહોંચાય નહિ, એ માન્યતા ચાલનારની શ્રદ્ધા સૂચવે છે. ઈષ્ટ સ્થળમાં ઈષ્ટત્વની બુદ્ધિ જ ન હોય તો ચાલવાની ક્રિયા થઈ જ કેમ શકે? ઈષ્ટત્વની બુદ્ધિમાં ઈષ્ટ સ્થળની પ્રધાનતા છે. પ્રધાન ઈષ્ટ સ્થળ ભક્તિ પેદા કરે છે. એ ભક્તિ ચાલવાની ક્રિયા કરાવે છે. ચાલવાની ક્રિયા કર્યા વિના ઈષ્ટ સ્થળે પહોંચી નહિ જ શકાય, એ જ્ઞાન ક્રિયાની મુખ્યતા કરાવે છે. આમ કિયાનું મૂળ શ્રદ્ધા છે. શ્રદ્ધાનું મૂળ ભક્તિ છે, અને
