________________
(૪૮)
ઘમરાધનની પાયાની રીત
ધર્મ નવ કેટીએ પૂર્ણ બને છે.
ત્રણ કરણ - કરવું (કરણ), કરાવવું (કરાવ), અમેદવું (અનુમોદન).
ત્રણ વેગ - મન, વચન અને કાયા.
ત્રણ ચોગમાં મુખ્ય મન છે કારણ કે તે સૂક્ષમ છે. મનપૂર્વક (મન દઈને) કરે તે ધર્મક્રિયાનું ફળ વધારે. મન વગરની ક્રિયાનું ફળ ઓછું. - દરેક ક્રિયામાં પ્રધાનતા કાયાની હોવા છતાં તેમાં મન ભળે છે ત્યારે જ તેની અસરકારકતા (સારી યા નરસી) વધે છે.
ધર્મકાર્યમાં કાયાની પ્રધાનતા હાઈને તેને વશમાં રાખવી પડે. જે પિતાની કાયાને વશમાં ન રાખી શકે તે વચન અને મનને વશમાં કઈ રીતે રાખી શકે?
સ્થૂલ કાયા ઉપર પણ કાબુ ન આવે તે સૂક્ષ્મ મન ઉપર કાબુ કઈ રીતે આવી શકે ?
કાયા અને વચન કરતા મન વધારે ચંચળ છે, માટે મનને વશ કરવા સહુથી પહેલા કાયા અને વચન ઉપર કાબુ મેળવવું જોઈએ.
