________________
૧૧
કરૂણાભાવનું સામર્થ્ય :
કર્ણાભાવનું સામર્થ્ય બે પ્રકારે કાર્ય કરે છે. એક તા, જીવમાં કરૂણાભાવ પ્રગટે છે જે જીવમાં પાપાકરણુ નિયમ' પ્રગટાવે છે; અને બીજું, જે જીવા ઉપર કરૂણા પ્રગટે છે તે જીવાનાં ચિત્તમાલિયની નિવૃત્તિ કરે છે.
તે તે જીવે ત્રણ પ્રકારનાં હેાય છે. શત્રુ, મિત્ર અને ઉદાસીન.
એ ત્રણે પ્રકારનાં જીવામાં રહેલી, અપરાધ કરવાની વૃત્તિ દૂર થાય છે. ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામીની કરૂણાએ ચડકૌશિક સનાં અપરાધની નિવૃત્તિ કરી હતી, એ દૃષ્ટાંત છે.
પ્રભુનાં અતિશયેનું રહસ્યભૂત તત્ત્વ પણ મૈત્રી આદિ ચાર ભાવનાસ્વરૂપ પ્રભુની અદૂભૂત ચેગસ પદ્મા છે, એમ શ્રી વીતરાગ સ્તંત્રના ત્રીજા પ્રકાશના અંતે, મૂળકાર, ટીકાકાર અને અવર્ણિકારે સ્પષ્ટ કહેલું છે.
પ્રમાદભાવતું સામર્થ્યઃ
પેાતાનાં હુન્નર અવગુણને અવગણીને પણુ માનવી પેાતાના નાનકડા ગુણને આગળ કરીને હરખાતા હોય છે. તેમ જે માનવીના હૃદયમાં પ્રમોદભાવ પ્રગટે છે તે પરનાં નાનકડાં પશુ ગુણુની પ્રશંસા કરે છે. આ પ્રશંસા એ પ્રમેાદભાવનું વ્યક્ત સ્વરૂપ છે.
એ
