________________
૧૨૦
હું, અને પાપી પ્રત્યે માથ્ય એ અનુક્રમે પ્રમેાદ અને ઉપેક્ષાભાવ છે.
આ રીતે રાગદ્વેષને નિર્મૂળ કરવાનું સામર્થ્ય મૈગ્યાદિ ભાવનાઓમાં રહેલ' છે.
મૈત્રી, પ્રમાદ, કરુણા અને માધ્યસ્થ્ય આ ચાર ભાવનાઓમાં પ્રથમ નખરે મૈત્રીભાવના છે, અને પછી પ્રમેદ, કરૂણા અને માધ્યસ્થ્ય છે,
મૈત્રીભાવનુ સામર્થ્ય 3
મૈત્રીભાવનાની પરાકાષ્ટાન્નુ નામ પૂર્ણ અહિંસા છે, અને એ મત્રીભાવનાના જ્યાં જ્યાં જેટલા પ્રમાણમાં અભાવ, અને તે અભાવને દૂર કરવા માટેનાં પ્રયાસની ખામી ત્યાં ત્યાં તેટલા પ્રમાણમાં હિંસા, પછી ભલે તે વ્યક્ત હાય, કે અવ્યકત હોય, જાણપણે હાય કે અજાણપણે હાય.
-
હિંસાના સબંધ, કેવળ પ્રાણુનાશ સાથે છે, એવું નથી; પણ અન્ય જીવાનાં રક્ષણ અંગેનાં ઉપચેગની ખામી સાથે ય છે, જૈન શાસનમાં જેટલે જેટલા ઉપયેગ તે ધમ છે અને ઉપયેાગની ખામી એટલેા અધમ છે.
મતલમ કે, અહિંસા, દયા, જીવમૈત્રી એ ધર્મના પાચા છે. મૈત્રીભાવના વગરના કઠર હૈયામાં કરૂણા આદિ ભાવનાએ ઉગી શકતી નથી.