________________
૧૧૫
હિત, દેવ-ગુરૂના આલંબને જ થાય છે, તેથી અન્ય વિષયની રતિને દૂર કરી દેવ-ગુરૂને વિષે મહારતિ કેળવવી એ જ વિરકિતને મેળવવાને, ટકાવવા, વધારવા અને પરમ વિરકિતને ધારણ કરનાર વીતરાગ પદની પ્રાપ્તિને અનન્ય ઉપાય છે.
ભકિત અને કૃપા : વાસનાની શાંતિ વિના ભક્તિ નહિ, અને ભક્તિ વિના વાસનાની શાંતિ નહિ. આ અન્યાશ્રય દેષને તેડવાને ઉપાય ગુરુકૃપા છે.
ગુરુ એ લુહાર છે, તેમની કૃપા એ હડે છે અને ભક્તિ એ એનું મૂલ્ય છે. ભક્તિથી કૃપા અને કૃપાથી અન્યાશ્રય દેષનું નિવારણ થાય છે.
કાયાથી થતી ગુરુની ભક્તિ આત્માની મુક્તિમાં કારણ બને. શિષ્યની ભક્તિ મુખ્યત્વે ગુરુની કાયાને ઉદ્દેશીને હેય છે અને ગુરુની કૃપા શિષ્યના આત્માને ઉદ્દેશીને થાય છે, તેથી ગુરુની કૃપા શિષ્યના ચિત્તની સમાધિનું કારણ બને છે.
ભક્તને ભક્તિ નિવિષયતા અને નિષ્કષાયતાના આનંદનો અનુભવ કરાવે છે. એ આનંદની આગળ દુનિયાનાં સઘળાં સુખે તુચ્છ લાગે છે. *
ગુરુકપા એ માતાને સ્થાને છે. તેના મેળામાં વિશ્રાંતિ લેનારને વાસનાના જાળા સતાવી શકતાં નથી. ગુરુકૃપાને કશું અસાધ્ય નથી.