Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AKER zrIhemacandrAcAryapranthAvalI. na05. zrIhemacandrAcAryamUriviracita vedAzaH zrImatpanyAsazrInItivijayamahArAjasamupadiSTa-paTTananivAsi 'zA. laheracanda gvImayasamayasapanAyA: paTTanasthazrIhemacandrAcAryasabhAyAH sekreTarI 'zA. maNilAla ratanacanda ' ityanena prakAzitaH saMzodhitazca zrAvakapaNDitavIracandraprabhudAsAbhyAmiti / 'pAMcakuvA ' samIpastha 'satyavijaya ' mudraNAdhipani 'zA. mAMkalacaMda harilAlena' mudritam ahammadAvAde. vikrama saMvat 1974. vIra saMvat 2444. sana 1918. pratta 250. mUlyam 0-6-0 For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org prAstAvika. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A graMthanI 1 prata abhane pATaNamAM phAlIyAvADAnA zAha hAlAbhAI maganalAla ' nI dekharekha nIcenA bhAramAMthI naLI che. ane keTaluMka kAma chapAyA pachI munimahArAjazrI ' bhakti vijayajI ' taraphathI e prato amane maLI che. tene AdhAre A graMtha prasiddha karyo che. A graMthanuM bIjuM nAma ' jivadana capeTA ' che athavA te AvI jAtanA eka granthanuM nAna * dina capeTA ' huM ya. ane bIna graMthanuM nAma vedAMkuza ' hAya ema jaNAya che. paNa bhinnabhinna pratAmAM nAmanI saMkIrNatA hovAthI ame kaM'' nizcaya upara AvI zakyA nathI. vaLI A graMthanA kartA tarIke zrI hemacaMdrAcArya ane zrIhari bhadrasUri ema be AcAya zrInA nAme jovAmAM Ave che. pAchaLa nAma ane kAyama rAkhyA che. bhinna bhinna pratamAM je maLyuM te kAyama rAkhyuM che. pAchaLanA bhAga brAhmaNatvanA vicArathI judA paDe che, te judA graMtha hoya tema jaNAya che. pahelAnuM nAma jivadana peTA hoya ane bIjAnuM nAma vedAMkuza heAya ema jaNAya che. AmAM pahelAnA kartA prathama AcAryazrI jaNAya che ane bIjAnA kartA bIjA jaNAya che. vaLI eka trIjI paNa jivadana capeTA amArI pAse panyAsajI mahArAjazrI nItivijayajI tarathI maLI che. te sagraharUpa nahIM chatAM kA jainAcAryanI keTalIka svataMtra kRti che. temAM paNa zrI hemacaMdrAcAryanuM nAma che. AmAM kharUM zuM che ? te ame nirNita karI zakyA nathI. viSayanuM svata Mtra vivecana karanArA vaktAne AmAMnA vAkayeA pramANa tarIke upayegamAM AvI zake evA saMgraharUpa hovAthI A granthane prakAza caritAya che. lI zAkA. For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 1 AMgirasasmRti. 2 AtreyasmRti. 3 AdityapurANa. 4 Adiparva. 5 Ayurveda. 6 itihAsa. 7 uttaramimAMsA. 8 Rgveda. 9 kAtyAyanasmRti. 10 gItA. 11 govinda kIrtana. 12 caturyAraNyaka. 13 taittiriya AraNyaka. 14 dakSasmRti. saMgrahIta granthonI yAdI. 15 deva purANa. 16 dharmazAstra. 17 nagarapurANa. 18 padmapurANa. 19 pArAsarasmRti. 20 brahmANDapurANa. 21 bRhadAraNyaka. 22 bRhaspatismRti. 23 bhAgavata. 24 manusmRti. 25 mitAkSarA. 26 mRgendra purANa. 27 yajurneda. 28 yamasmRti. 29 yAjJavalkyasmRti. 30 vAjaseneya saMhitA. 31 vAziSThasmRti. 32 viveka vilAsa. 33 viSNupurANa. 34 viSNubhakticandrodaya. 35 zaMkhasmRti. 36 zivapurANa. 37 zukasaMvAda. 38 zyenasmRti. 39 sAmaveda. 40 skandapurANa. For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir zloka saMkhyA. __705 738 +545459++ 746 vipaya. 1paropakAra. 2 dhame. 3 satya. .... 4 nindA.... 5dayA. .... 6dAna. .... 7 pAtra. ..... 8 apAtra.... 9 atithi 10 zIla .... 11 dvijatva .... 12 tapaH .... 13 karma viSayAnukramaNikA. zloka saMkhyA. viSaya. 1 14 bhAva .... 17 15 zauca .... 51 / 16 caurya 66 17 dehAzuci. 75 18 dantadhAvana. 246 19 kSamA. 257 20 mAMsa. 273 21 madha. .... 292 22 madhu. 308 / 23 mUlaka .... 399 24 rAtribhojana 499 25 brAhmaNatvasiddhi. 751 760 763 799 814 124 +S For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir shriihemcndrsuurivircitvedaashH|| vizeSaM vinA mahAbhAratAdau / itihAsasamuccayezrUyatAM dharmasarvasvaM zrutvA caivAvadhAryatAm / AtmanaH pratikUlAni pareSAM na samAcaret // 1 // zlokAdana pravakSyAmi yaduktaM granthakoTibhiH / paropakAraH puNyAya pApAya parapIDanam // 2 // padmapurANe-karmaNA manasA vAcA sarvA'vasthAsu sarvadA / parapIDAM na kurvanti na te yAnti yamakSayam // 3 // skandapurANe-paropakaraNaM yeSAM jAgarti hRdaye satAm / nazyanti vipadasteSAM saMpadaH syuH pade pade // 4 // paropakRtyA yo dharmo dharmo dAnAddhi saMbhavaH / ekatra tulito dhAtrA tatra pUrvo'bhavad guruH // 5 // parinirmathya vAgjAlaM nirNItamidameva hi / nopakArAtparo dharmo nA'pakArAdaghaM param // 6 // tIrthasnAnairna sA zuddhirbahudAnairna tatphalam / tapobhirustannApyamupakRtyA yadApyate // 7 // viSNupurANe-purANaM vaiSNavaM caitatsarvakilviSanAzanam / viziSTaM sarvazAstrebhyaH puruSArthopasAdhakam // 8 // SS-ACHARIPOCRICIRII For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir ARRCAS pANinAmupakArAya yadeveha paratra ca / karmaNA manasA vAcA tadeva matimAn bhajet // 9 // padmapurANe-dadhIcinA purA gItaM zlokArddha zrUyate bhuvi / sarvadharmamayaH sAraH sarvadharmeSu saMyamaH // 10 // paropakAraH kartavyaH prANairapi dhanairapi / paropakArajaM puNyaM na syAtkratuzatairapi // 11 // itihAse-na pApaM prati pApaH syAt sAdhureva sadA bhavet / Atmanaiva hataH pApo yaH pApaM kartumicchati // 12 // sulabhAH puruSA loke sAdhavaH sAdhukAriSu / asAdhuSu punaH sAdhudurlabhaH puruSo bhuvi // 13 // te sAdhavaH sujanmAnastairiyaM bhUSitA mhii| apakAriSu bhUteSu ye bhavantyupakAriNaH // 14 // dagdhaM sotrAnudahati hatamevAnuhanti ca / mRtaM mArayate caiva yaH pApe pApamAcaret // 15 // mahAmohahataM pUrva yo jantuM hanti nirNayaH / sa pretya narakaM yAti nRzaMso mRtamArakaH // 16 // atha dharma dharmaH zrutopi dRSTopi kRto vA kAritopi vA / anumoditopi rAjendra ! punAtyAsaptamaM kulam // 17 // manusmRtau-nAmutra sahAyArtha pitA mAtA ca tiSThataH / na putradAraM tajAtidharmastiSThati kevalam // 18 // tasmAddharma sahAyArtha nityaM saMcinuyAcchanaiH / dharmeNa hi sahAyena tamastarati dustaram // 19 // itihAse-dharmAtmA paNDito jJeyo nAstiko mUrkha ucyate / kAmaH saMsArahetuzca hRttApo matsaraH smRtaH // 20 // jIvataH zilavRttyApi dharmo yasya na sIdati / Adya eva sa mantavyo dharmavittA hi sAdhavaH // 21 // bhAgavatapurANe tanmahimA-zlokaM vA zlokapAdaM vA zRNuyAdbhaktibhAvataH / sarvapApavinirmukto vaiSNavIgatimApnuyAt // 22 // For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir RECACANCER CHANNERAL Adityapu-yadAnamabhayaM puNyaM sarcadAnottamottamam / tasmAtsA parihartavyA hiMsA sarvatra sarvadA // 134 // trailokyamakhilaM hatvA yatpApaM jAyate nRNAm / zivAlaye nihatyaikamapi tatpApamApnuyAt // 135 // zlokadvayaM paThedyastu zlokamekamathApi vA / zraddhAvAn pApakarmApi sa gacchetsavituH padam // 136 // gItA-pRthivyAmapyahaM pArtha ! vAyAvagnau jalepyaham / vanaspatigatazcAhaM sarvabhUtagatopyaham // 137 // yo mAM sarvagataM jJAtvA na ca hiMsyAt kadAcana / tasyAhaM na praNazyAmi sa ca mAM na praNazyati // 138 // mitAkSa-adhyAsya zayanaM yAnamAsanapAduke tathA / dvijaH palAzavRkSasya trirAtraM tu vratI bhavet // 139 // vaTAzvitthapatreSu kumbhItindukapatrayoH / kovidArakadambeSu bhuktvA cAndrAyaNaM caret // 14 // padmapu-sacchAyAn phalapuSpAdyAn pAdapAn pathi ropitAn / chindanti ye narA mUDhAste yAnti narakaM ciram // 141 // mRgendrapu-zAkhAmUle dale puSpe phale kiJjalkamadhyataH / ye jIvAH santi tadvarNasteSAM vaktuM na koyalam // 142 // viSNupu-sandhyA rAtriraho bhUmirgaganaM vAyurambu ca / hutAzano mano buddhirbhUtAdistvaM tathA'cyutaH // 143 // devA yakSAH surAH siddhA nAgA gandharva kinnarAH / pizAcA rAkSasAzcaiva manuSyAH pazavastathA // 144 // pakSiNaH sthAvarAzcaiva pipIlakasarisRpAH / bhUrApo'gnirnabho vAyuH zabdaM sparzastathA rasaH // 145 // rUpaM gandho mano buddhirAtmA kAlastathA guNAH / eteSAM paramArthazca sarvameva tvamacyuta ! // 143 // kiMvA'tra bahunoktena saMkSepeNaitaducyate / deva tiryag manuSyeSu punnAmni bhagavAn hariH // 147 // strInAmni lakSmImaitreya ! nAnayorvidyate param / yadbhutaM yacca vai bhAvyaM puruSottama ! tadbhavAn // 148 / / RECRUIREE515 For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir padA evaM sarveSu bhUteSu bhaktiravyabhicAriNI / kartavyA paNDitaiAtvA sarvabhUtamaya harim // 149 // brahmatve sRjate vizva sthitau pAlayate namaH / rudrarUpAya kalpAnte namastubhyaM trimUrtaye // 15 // sarvabhUtAtmake tAta ! jagannAthe jaganmaye / paramAtmani govinde mitrAmitrakathAH kutaH // 151 // tvayyasti bhagavAn viSNumayi cAnyatra vAsti sa / yatastato'yaM me mitraM zatruzceti pRthaka katham // 152 // etadvijAnatA sarvaM jagatsthAvarajaGgamam / draSTavyamAtmavadviSNuryato'yaM sarvarUpadhRt // 153 // evaM jJAte sa bhagavAnanAdipuruSottamaH / prasIdate'cyutastasmin prasanne klezasaMkSayaH // 154 // turyAraNyake-so'haM nArAyaNo nAma prabhurvaH zAzvato'vyayaH / vidhAtA sarvabhUtAnAM saMhartA ca dvijottamaH // 155 // ahaM viSNurahaM brahmA zakrazcAhaM surAdhipaH / ahaM vaizravaNo rAjA yamaH pretAdhipastathA // 156 // RgvedaH sAmavedazca yajurvedastvatharvaNaH / mattaH prAdurbhavantyete mAmeva pravizanti ca // 157 // kAmaM krodhaM ca harSa ca bhayaM mohaM tathaiva ca / mAmaiva viddhi rUpANi sarvathaitAni sattamaH // 158 // ahaM sarveSu bhUteSu bhUtAtmA ca sthitaH sadA / tamavajJAya mAM martyaH kurutercaaviddmbnaaH||159 // yo mAM sarveSu bhUteSu santamAtmAnamIzvaram / hatvAroM bhajate mauDhyAta hatAnyeva juhoti saH // 16 // dviSataH parakAye mAM mAnino bhinnadarzinaH / bhUteSu baddhavarasya na manaH zAntimRcchati // 161 // ahamucca vacaivyaiH kriyayopAdhinAnvitaiH / naiva tuSye citorcAyAM bhUtagrAmAvamAninaH // 162 // arcAdAvarcayettAvadIzvaraM mAM svakarmakRt / yAvanna devaH svahRdi sarvabhUteSvavasthitaH // 163 // bhAga For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir EMICRORECORE pUjayedupadeSTAraM vastravittavibhUSaNaH / granthasyodyApane deyA gaurupaskarasaMyutA // 23 // zlokArdra zlokapAdaM vA nityaM bhAgavatodbhavam / paThet zRNoti yo bhaktyA gosahasraphalaM labhet // 24 // yaH paThet prayato nityaM zlokaM bhAgavataM mune ! / aSTAdazapurANAnAM phalamApnoti mAnavaH // 25 // zlokaM bhAgavataM vApi zlokArddha pAdameva vA / likhitaM tiSThati yasya gRhe tasya sadA hariH // 26 // tatra ca- kRte pravartate dharmazcatuSpAttajjanaidhRtaH / satyaM tapo dayA dAnamiti pAdA vibhopa ! / / 27 // ahiMsA satyamasteyamakAmakrodhalobhatA / bhUtapriyahitehA ca dharmo'yaM sArvavarNikaH / / 28 // vivekavilAse-ekavarNa yathA dugdhaM bahuvarNAsu dhenuSu / tathA dharmasya vaicitryaM tattvamekaM paraM punaH // 29 // mitAkSarAyAM-dharmArtha yatamAnastu na cecchannAtimAnavaH / prApto bhavati tatpuNyamatra me nAsti saMzayaH // 30 // manusmRtau-ahiMsA satyamasteyaM zaucamindriyasaMyamaH / etaM sAmAsikaM dharma cAturvaNrye'bravInmanuH // 31 // AdiparvaNi-ahiMsA satyavacanaM kSamA veti vinizcitam / brAhmaNasya paro dharmo vedAnAM dharmaNAdapi // 32 // ahiMsA paramo dharmaH sarvaprANabhRtAM varaH / tasmAt prANabhRtaH sarvAnna hiMsyAt brAhmaNaH kvacit // 33 // mitAkSarAyAma-ahiMsA satyamasteyaM zaucamindriyanigrahaH / dAnaM damo dayA kSAntiH sarveSAM dharmasAdhanam // 34 // brahmacaryamahiMsAM ca satyAsteyAparigrahAn / seveta yo hi niSkAmo yogyatAM svaM mano nayan // 35 // viSNupurANe-ahiMsA satyamasteyaM tyAgo maithunavarjanam / paJcaitAni pavitrANi sarveSAM dharmacAriNAm // 36 // itihAse- ahiMsakAH kSAntiparAyaNAstathA mukheSu duHkheSu samAnabuddhayaH / RjusvabhAvA viSayeSu niHspRhAH taranti saMsArasamudramazramam // 37 // AMERCESSORRECRUICK H RECRUCROC For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir // 2 // ***** KAREENASERECRUAR * aharnizaM cittavinigrahe ratAH svaputradAreSvapi tyaktabuddhayaH / ahaMkRternirgatacittavRttayastaranti saMsArasamudramazramam // 38 // bhAgavate- valena hyadharmeNa kuTumbabharaNotsukaH / yAti jIvo'ndhatAmizra caramaM tamasaH padam // 39 // caturthAraNyake-ye naiva vidyAM na tapo na dAnaM na cApi mUDhA niyame yatante / / nacAdhigacchanti sukhAni bhAgyAsteSAmayaM caiva parazca nAsti // 40 // manusmRtau-purANaM mAnavo dharmaH sAGago vedazcikitsitam / AjJAsiddhAni catvAri na hantavyAni hetubhiH // 41 // kAtyAyanasmRtau-smRtivAkyaM yo mohAdajJAnAdvA sukhecchyaa| atikrameta pApAtmA mahApAtakadoSakRt // 42 // skandapurANe-aSTAdazamu vidyAsu mImAMsA garIyasI / topi tarkazAstrANi purANa tebhya eva ca // 43 // AdiparvaNi-catvAra ekato vedA bhArataM caikamekataH / samAgataiH surarSibhistulAmAropitaM purA // 44 // mahatve ca gurutve ca dhriyamANe yato'dhikam / mahatvAddhAravattvAca mahAbhAratamityataH // 45 // vedAH pramANaM smRtayaH pramANaM dharmArthayuktaM vacanaM pramANam / naitattrayaM yasya bhavetpramANaM kastasya kuryAdvacanaM pramANam // 46 // itihAse- tarko'pratiSThaH smRtayo'vabhinnA nAsAyaSiryasya mataM na bhinnam / dharmasya tatvaM nihitaM guhAyAM mahAjano yena gataH sa panthAH // 47 // yathA caturbhiH kanakaM parIkSyate nidharSaNacchedanatApatAinaiH / *** * 2 // For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir ANS iha catvAri dAnAni proktAni paramarSibhiH / vicArya nAnAzAstrANi zarmaNe'tra paratra ca // 104 // bhItebhyazcAbhayaM deyaM vyAdhitebhyastathauSadham / deyA vidyArthinAM vidyA deyamannaM kSudhAture // 105 // iti0 yudhiSThira u0--yo rakSetrANinaM brahman ! bhayArtta zaraNAgatam / tasya puNyaphalaM yatsyAt tanme brUhi tapodhana ! // 106 // ekataH kratavaH sarve samagravaradakSiNAm / ekato bhayabhItasya prANinaH prANarakSaNam // 107 // idameva purA devastu ThayA samatolayan / prANarakSaNameveha gauraveNAtiricyate // 108 // jaGgamAni ca bhUtAni sthAvarANi ca ye narAH / Atmavat parirakSanti te yAnti paramAM gatim // 109 // sarvasattveSu yadAnamekasattve ca yA dayA / sarvasattvamadAnAcca dayaikAsmina viziSyate // 110 // catuHsAgaraparyantAM yo dadyAt pRthivImimAm / abhayaM yastu bhUtebhyastayorabhayado'dhikaH // 111 // sarve vedA na tatkuryuH sarve yajJAzca bhArata ! / sarve tIrthAbhiSekAzca yatkuryAtmANinAM dayA // 112 // dattamiSTaM tapastaptaM tIrthasevA zrutaM tathA / sarvANyabhayadAnasya kalAM nArhanti SoDazIm // 113 // prANinaM vadhyamAnaM yaH svazaktiM samupekSate / sa yAti narakaM ghoramiti prAhurmanISiNaH // 114 // lobhAdveSAdbhayAdvApi yastyajetzaraNAgatam / brahmahatyAsamaM tasya pApamAhurmanISiNaH // 115 // zAstreSu niSkRtidRSTA mahApAtakinAmapi / zaraNAgatahantavye na dRSTA niSkRtiH kvacit // 116 // yUkAmatkuNadaMzAdIn ye jantUMstudatastanum / putravatparirakSanti te narAH svargagAminaH // 117 // vane vanaNAhArA prANino'naparAdhinaH / hantumicchati yo dInAna taM vidyAtbrahmaghAtakam // 118 / / W ERS For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir padmapu RECHAIRMER gobaje vA vane cApi grAme vA nagare'pi vA / yo'gni samutsRjetmRDhastaM vidyAt brahmaghAtakam // 119 // AtmA viSNuH samastAnAM vAsudevo jgtptiH| tasmAna vaiSNavaiH kAryA parahiMsA vizeSataH // 120 // pavandhavAlavRddhAnAM rogyanAthadraridriNAm / ye puSNanti sadA vaizya ! te modante sadA divam // 121 // na devenaiva dAnazca na tapobhinavA'dhvaraiH / kathaMcitsadgatiM yAnti puruSAH prANahiMsakAH // 122 // ahiMsA paramo dharmaH ahiMsaiva paraM tapaH / ahiMsaiva paraM dAnamityAhurmunayaH sadA // 123 // mazakAnmatkuNAndezAn yakAdiprANinastathA / Atmaupamyena rakSanti puruSA ye dayAlavaH // 124 // taptAGgAramayaHkIlaM mArga pretAM taraGgiNIm / durgatiM ca na pazyanti kRtAntAsyaM ca te narAH // 125 // bhUtAni yeva hiMsanti jalasthalacarANi ca / jIvanAtha ca te yAnti kAlasUtraM ca durgatim // 126 // svamAMsabhojanAstatra pUyazoNitaphenapAH / majjantazca vasApake daSTAH kITairayoradaiH // 127 // parasparaM ca khAdanto dhvAnte cAnyonyaghAtinaH / vasanti kalpamekaM te raTanto dAruNaM bhRzam // 128 // narakAnirgatA vaizya ! sthAvarAH syuzciraM tu te / tato gacchanti te krUrAstiryagyonizateSu ca // 129 // pazcAdbhavanti jAtyandhAH kANAH kuTajAzca paGgavaH / daridrA aGgahInAzca mAnuSyAH prANihiMsakAH // 130 // tasmAdvaizya ! paradrohaM karmaNA manasA girA / lokadvayasukhe suryo dharmajJo na samAcaret // 131 // pravizanti yathA nadyaH samudramajuvakragAH / sarve dharmA ahiMsAyAM pravizanti tathA dRDham // 132 // sa snAtaH sarvatIrtheSu sarvayajJeSu dIkSitaH / abhayaM yena bhUtebhyo dattaM sarvasukhAvaham // 133 // RECEMOREACHECK For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir RECRUGREEKRECRUCUORE tathaiva dharmo viduSA parIkSyate zrutena zIlena tapodayAguNaiH // 48 // kathamutpadyate dharmaH kathaM dharmo vivarddhate / kathaM ca sthApyate dharmaH kathaM dharmo vinazyati ? // 49 // satyenotpadyate dharmo dayAdAnena varddhate / kSamayA'vasthApyate dharmaH krodhalobhAdvinazyati / / 50 // atha satye manusmRtau-satyaM brUyAtmiyaM brUyAt na brUyAt satyamapriyam / priyaM nAnRtaM brUyAdeSa dharmaH sanAtanaH // 51 // viSNupurANe-tasmAtsatyaM vadetyajJo yat paramItikAraNam / satyaM yat paraduHkhAya tatra maunaparo bhavet / / 52 // priyamuktaM hitaM naitaditi matvA na tadvadet / zreyastatra hitaM vAkyaM yadyapyatyantamapriyam // 53 // AdiparvaNi-pRSTaH sAkSI tu yaH sAkSyaM jAnAnopyanyathA vadan / sa pUrvAnAtmanaH saptakulAnhanyAttathAparAn // 54 / / yazca kAryArtha tattvajJo jAnAnopi na bhASate / sopi tenaiva pApena lipyate nAtra saMzayaH // 55 // azvamedhasahasraM tu satyaM tu tulayA dhRtam / azvamedhasahasrAddhi satyameva viziSyate // 56 // sarvavedAdhigamanaM sarvatIrthAvagAhanam / satyaM ca vadato rAjan ! samaM vA syAnnavA samam // 57 // nAsti satyAt paro dharmo na satyAdvidyate param / nahi tIvrataraM kiJcidanRtAdiha kathyate // 58 // turyAraNyake-satyArjave dharmamAhuH paraM dharmavido janAH / durjeyaH zAzvato dharmaH sa tu satye pratiSThitaH // 59 // manusmRtau-sAkSI dRSTazrutAdaraddhi vanAryasaMsadi / avAGnarakamevaitaH pretya svargAca hIyate // 6 // yAvato bAndhavAn yasmin inti sAkSye'nRtaM vadan / tAvataH saMkhyayA tasmiJzRNu saumyAnupUrvazaH // 61 // For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA-18 5696555555Uk pazca pazcanRte hanti daza hanti gavAnRte / zatamazvAnRte hanti sahasraM puruSAnRte // 62 // hanti jAtAnajAtAMzca hiraNyArthe'nRtaM vadan / sarva bhUmyanRte hanti mA sma bhUhanRtaM vadI // 63 // zUdravikSatriyaviprANAM yatrokte'rthe bhavedvadhaH / tatra vaktavyamanRtaM taddhi satyAdviziSyate // 64 // padmapurANe-vaktA paruSavAkyAnAM mantavyo narakAgataH / sandeho na vizAM zreSTha ! punaryAsyati durgatim // 65 // atha nindAyAm. AdityapurANe-na pApaM pApinAM brUyAt tathA pApamapApinAm / satyena tulyadoSI syAdasatyena dvidoSabhAk // 66 // manu0-guroryatra parIvAdo nindA cApi pravartate / kau~ tatra pidhAtavyo gantavyaM ca tato'nyataH // 67 // parivAdAtkharo bhavati zvA vai bhavati nindakaH / parabhoktA kRmirbhavati kITo bhavati matsarI // 68 // mitA0-svagurUNAmadhikSepaH sAdhunindA suhRtkrudhaH / brahmahatyAsamaM jJeyamadhItasya ca nAzanam // 69 // iti0-pizuno yazca lokAnAM randhrAnveSaNatatparaH / udvegajananaH krUraH saMvidyAd brahmaghAtakam // 70 // dviSAmapi ca doSAn ye na vadanti kadAcana / kIrttayanti guNAMzcaiva te narAH svargagAminaH // 71 // ye cAbhyAsavazAdvaktuM na jAnanti vaco'priyam / priyavAkyaikavijJAnAste narAH svargagAminaH // 72 // asatyeSvapi satyA ye Rjavo'nArjaveSvapi / ripuSvapi hitA ye ca te narAH svargagAminaH // 73 // AkrozantaM stuvantaM ca tulyaM pazyanti ye narAH / zAntAtmAno jitAtmAnaste narAH svrggaaminH|| 74 // For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir *AUTOROUGH atha dayAyAm yo dadyAtkAJcanaM meruM kRtsanAM caiva vasuMdharAm / ekasya jIvitaM dadyAttattulyaM na yudhiSThira ! // 75 / / mAryamANasya hemAdi rAjyaM cApi prayacchatu / tadaniSTaM parityajya jIvo jIvitumicchati // 76 // ahiMsA sarvajIvAnAM sarvajJaiH paribhASitA / idaM hi mUlaM dharmasyAzeSastasyaiva vistaraH // 77 // varamekasya sattvasya pradattA'bhayadakSiNA / na tu viprasahasrebhyo gosahasramalaGkRtam // 78 // hemadhenudharAdInAM dAtAraH sulabhA bhuvi / durlabhaH puruSo loke yaH prANiSvabhayapradaH // 79 // mahatAmapi dAnAnAM kAlena kSIyate phalam / bhItAbhayapradAnasya kSaya eva na vidyate / / 80 // nAto bhUyastamo dharmaH kazcidanyo'sti bhUtale / prANinAM bhayabhItAnAmabhayaM yatpadIyate // 81 // abhayaM sarvasattvebhyo yo dadAti dayAparaH / tasya dehAdvimuktasya bhayameva na vidyate // 82 // yasya cittaM dravIbhUtaM kRpayA sarvajantuSu / tasya jJAnaM ca mokSazca na jaTAbhasmacIvaraiH // 83 // jIrNe bhojanamAtre yaH kapilaH prANinAM dayA / vRhasyati ravizvAsaH ? paJcAlastrISu mAIvam / / 84 // amedhyamadhye kITasya surendrasya surAlaye / samAnA jIvitAkAGkSA samaM mRtyubhayaM dvayoH // 85 / yo yatra jAyate jantuH sa tatra ramate ciram / ataH sarveSu jIveSu dayAM kurvanti sAdhavaH // 86 // bhAgavate-jantuvai sarva etasmin yAM yAM yonimanuvrajet / tasyAM tasyAM sa labhate nitiM na virajyate // 87 // sarvAtmanA na hiMsanti bhUtagrAmeSu kizcana / uccAvaceSu daityendra ! sadbhAvavidhRtaspRhAH // 88 // BRUARRIES - - - For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatrtn.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir vedA-18 // 4 // yAvanti pazuromANi pazugAtreSu bhArata ! / tAvadvarSasahasrANi pacyante pazudhAtakAH / / 89 / / manu0-yAvanti pazuromANi tAvatkRtvotra mAraNam / vRthA pazughnaH prApnoti pretya janmani janmani // 9 // zoNitaM yAvataH pAMzUn saMgRhNAti mahItalAt / tAvatoddhAnamutrAnyaiH zoNitotpAdako'dyate // 91 // tADayitvA tRNenApi saMrambhAnmatipUrvakam / ekaviMzatimAjAnIH pApayoniSu jAyate // 92 // tAmisragandhatAmisaM mahArauravarauravam / narakaM kAlamUtraM ca mahAnarakameva ca // 93 // saMjIvanamahAvIcI tapanaM sAMprapAtanam / saMghAtaM ca sakAkolaM kulmalaM pratimRttikam // 94 // lohazakumRdhIzaM ca panthAnaM zAlmalI nadIm / aptipatraM vanaM caiva lohavArakameva vai // 95 // yo hiMsakAni bhUtAni hinstyaatmsukhecchyaa| saMjIvaMzca mRtazcaiva na kvApi sukhamedhate // 96 // yo bandhanavadhaklezAn prANinAM na cikIrSati / sa sarvasya hitaM prema sukhamAnantyamaznute // 97 // yaddhayAyati tatkurute rati badhnAti yatra ca / tadavApnoti yatnena yo hinasti na kicana // 98 // nda0-yathaiva maraNAdbhitirasmadAdivapuSmatAm / brahmAdikITakAntAnAM tathA maraNato bhayam // 99 // dhoM jIvadayAtulyo na kvApi jagatItale / tasmAtsarvaprayatnena kAryA jIvadayA nRbhiH // 10 // ekasmin rakSite jIve trailokyaM rakSitaM bhavet / ghAtite gha.titaM tadvattasmAnjIvAna mArayet // 101 // ahiMsA paramo dharma ihoktaH sarvamUrAibhaH / tasmAnna hiMsA kartavyA narairnarakabhIrubhiH // 102 // na hiMsAsadRzaM pApaM trailokye sacarAcare / hiMsako narakaM gacchet svarga gacchedahiMsakaH // 103 // For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir HOMORRHOICE Atmanazca parasyApi yaH karotyantaraM naraH / tasya bhinnadRzo mRtyorvidadhe bhayamulbaNam / / 164 // atha mAM sarvabhUteSu bhUtAtmAnaM kRtAlayam / arcayehAnamAnAbhyAM maicyAbhinnena cakSuSA // 165 // sarvAtmanA na hiMsanti bhUtagrAmeSu kiMcana / uccAvaceSu daityendra ! madbhAvavidhRtaspRhA // 166 // yatra tatra ca madbhaktAH prazAntAH samadarzanAH / sAdhavaH samudAcArAH pUjayantyapi kITakAn // 167 // na yasya svapara iti citte svAtmani vA bhidA / sarvabhUtasamaH zAntaH sa vai bhAgavatottamaH // 168 // kRpAlurakRtadrohastitikSuH sarvadehinAm / satyAcAro'navadyAtmA sa naH sarvopakArakaH // 169 // na stuvIta na nindeta kuvetaH sAdhvasAdhu vA / AtmarAmo'nayA vRtyA vicarejaDavanmuniH // 170 // vimuzcati yadA kAmAnmAnavo manasisthitAna / taddevapuNDarIkAkSa ! bhagavattvAya kalpate / / 171 // kAbhairahatadhIrdAnto mRduH zucirakiJcanaH / anIho mitabhuk zAntaH sthiro maccharaNo muniH // 172 // strINAM vA strIsaGginAM saGgaM tyakyA tvAtmavAn / kSame vivikta AsInazcintayenmAmatandritaH // 173 // yadA na kurute bhAvaM sarvabhUteSvamaGgalam / samadRSTestadA puMsaH sarva : sukhamayA dizaH // 174 // sarvabhUteSu yaH pazyedbhagavadbhAvamAnataH / bhUtAni bhagavatyAtmanyeSa bhAgavatottamaH // 175 / / gRhItvA piNDiyararthAnyo na dveSTi na hRSyati / viSNormAyAmayaM pazyansa vai bhAgavatottamaH // 176 // rAgAdiSite citte'nAspadI madhumUdanaH / ratiM na kurute haMsaH kadAcitkardamAmbhasi // 177 // . na yasya janmakarmabhyAM na varNAzramajAtibhiH / sajjate'sminna hantA vo dehe vai sa hareH priyaH (1) // 178 // For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vedA gItAyAma- vidyAvinayasampanne brAhmaNe gavi hastini / zuni caiva zvapAke tu paNDitAH samadarzinaH // 179 / / Adityapu0- ekopi bahudhAsmIti lIlayA kevalaH zivaH / brahmaviSNvAdirUpeNa devadevo mahezvaraH // 18 // pRSTo brahmAdibhirdevaiH kastvaM deveti zaGkaraH / abravIdahamevaiko nAnyaH kazciditi zrutiH / / 181 // sRjante bahavo rudrA anantAzca caturmukhAH / nArAyaNAzca saMkhyAtA devadevena zambhunA // 182 // na tasmAdadhikaHkazcinnANIyAnapi kazcana / tenedamakhilaM pUrNa zaGkareNa mahAtmanA / / 183 // pRthivyAM tiSThati vibhuH pRthivI vetti naiva tam / rUpaM ca pRthivI tasya tasmai bhUtAtmane namaH // 184 // apsu tiSThati naivApastaM viduH paramezvaram / Apo rUpaM ca yasyaivaM namastasmai jalAtmane // 185 // yonau tiSThatyameyAtmA na taM vakti kadAcana / agnirUpaM bhavedyasya tasmai vahvayAtmane namaH // 186 / / tiSThatyajasraM yo vAyau na vAyurvetti taM haram / vAyuryasya bhavedrupaM tasmai vAyvAtmane namaH // 187 // vaiSNavAnAM sahasrebhyaH zivabhakto viziSyate / yadi paaprtaatkruurHsvaashrmaacaarvrjitH|| 188 // prasaGgAtkautukAllobhAdbhayAMdajJAnato'pi vA / hara ityuccaranmartyaH sarvapApaiH pramucyate // 189 // yajJe'pyahisaiva nAsti pANivadhA yajJe dhruvam / ahiMsaiva hi bhUtAnAM sadA yajJo yudhiSThira ! // 190 / / zukasaMvAde- satyaM yUpaM tapo hyagniH prANA:samAdhayo matAH / ahiMsAmAhuti dadyAdeSa yajJaH sanAtanaH // 191 / / tapodhyau jIvakuNDasthe damamArutadIpite / asatkarmasamitkSepairagnihotraM kuruttama ! // 192 // viSNu pu0-naitadyuktisaha vAkyaM hiMsA dharmAya neSyate / havIMSyana ladagdhAni phalAyetyarbhakoditam // 193 // / ahiMsAmAhurti 0- naitayuktisavasya damamArutadIpita For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra hiMsitasya pazoryajJe svargAdIpyate bAlizaiH / svapitA yajamAnena kintu kasmAnna hanyate ? // 194 // tRptaye jAyate puMsAM bhuktamanyena cettataH / dadyAcchrAddhaM samAyAnaM na baheyuH pravAsinaH / / 195 / / janazraddheyamityetadavagamya tato dhruvam / upekSA zreyasI vAkyaM rocatAM yanmaye ratim (?) / / 196 / / nAtavAdAnabhaso nipaThanti mahAsurAH / yuktimadvacanaM grAhyaM mayA'nyaizva bhavadvidhaiH (1) // 197 // pazUnhatvA kRtvA rudhirakadarmam / dagdhvA vahIM tilAjAdi citraM svargo'bhilaSyate / / 198 / / caNDAlo jAyate yajJakaraNAcchUdrabhakSitAt / yajJArthaM labdhamadadadbhAsaH kAkopi vA bhavet // 199 // yajJArthamarthaM bhakSitvA yo na sarva prayacchati / sa yAti bhAsatAM vima kAkatAM vA zataM samAH // 200 // nahi yajJArthaM dhanaM zUdrAdvipro bhikSeta dharmavit / yajamAno hi bhikSitvA caNDAlaH pretya jAyate // 201 / / yezUdrAdadhigamyArthamagnihotramupAsate / Rtvijaste hi zUdrANAM brahmavAdiSu garhitAH // 202 // adhItya caturo vedAnsAGgopAGgAnsalakSaNAn / zUdAtmatigrahaM kRtvA kharo bhavati brAhmaNaH // 203 // kharo dvAdaza janmAni SaSTi janmAni zUkaraH / zvAnaH saptati janmAni ityevaM manurabravIt // 204 // zUdrAnnaneodarasthena yadi kazcidvijo mRtaH / sa bhavecchrakaro grAmyastasya vA jAyate kule / 205 / / zUdrAnaM zUdrasamparkaH zUdreNa ca sahAsanam / zUdrAdvidyAgamaH kacijjvAlayantamapi pAtayet // 206 // zUdrAdAhRtya nirvANaM ye pacantyabudhA dvijAH / te yAnti narakaM ghoraM brahmatejovivarjitAH // viSNu0 - viSNubhaktiH kezavArcA gRhe yasya na tiSThati / tasyAnnaM naiva bhoktavyamabhakSyeNa samaM smRtam // 207 // 208 // skandemitA0 manu0 www.kobatirth.org vaziSTa 0skanda 0 For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir x veDhA huza. aGgi // 8 // EXCARE avaiSNavagRha bhuktvA pItvA cAjJAnato yadi / zuddhAzcAndrAyaNenoktA RSibhistattvadarzibhiH / / 209 // brAhmaNAnne daridratvaM kSatriyAnne pazustathA / vaizyAnena tu zUdratvaM zUdrAne narakaM dhruvam // 210 // rAjapratigrahadagdhAnAM brAhmaNAnAM yudhiSThira ! / zaTitAnAmiva bIjAnAM punarjanma na vidyate // 211 / / rAjapratigraho ghoro madhusvAdo viSopamaH / putramAMsaM varaM bhakSyaM na tu rAjJaH pratigrahaH // 212 // dazamUnAsamaM cakraM dazacakrasamo vajaH / dazadhvajasamA vezyA dazavezyAsamo nRpaH // 213 // daza mUnAsahasrANi yo vAhayati saunikaH / tena tulyo smRto rAjA ghorastasya pratigrahaH // 214 // etadvidanto vidvAMso brAhmaNA brahmavAdinaH / na rAjJaH pratigRhNanti pretya zreyo'bhikAkSiNaH // 215 // na zUdrAya matiM dadyAt nocchiSTaM na haviSkRtam / na vAsyopadizeddharma na cAsya vratamAdizet // 216 // yo'sya dharmamAcaSTe yazcaivAdizati vratam / so'saMvRtaM nAmataH saha tenaiva gacchati // 217 // na zUdre pAtakaM kizcina ca saMskAramarhati / nAsyAdhikAro dharme'sti na dharmAtmatiSedhanam // 218 // zaktenApi hi zUreNa na kAryoM dhanasaMgrahaH / zUdro hi dhanamAsAdya brAhmaNAneva bAdhate // 219 // yo rAjJaH pratigRhNAti brAhmaNo lobhamohitaH / tamisrAdiSu dhoreSu narakeSu sa pacyate // 220 // arthasampadvimohAya vimoho narakAya ca / tasmAdarthamanAkhyaM zreyo'rthI dUratastyajet // 221 // yasya dharmArthamarthehA tasyAnIhaiva zobhanA / prakSAlanAddhi paGkasya dUrAdasparzanaM varam // 222 // sumahAntyapi zAstrANi dhArayanto bahuzrutAH / chettaraH saMzayAnAM ca lobhAdete vrajantyadhaH // 223 // itihA0 // 8 // For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir bhAga SHRUGAR manu0viSNu0 ixRECRUCCCCHECORNO yazo yazasvinAM zubhraM zlAghA ye guNinAM guNAH / lobhaH svalpopi tAnhanti zvitro rUpamivepsitam // 224 // asantuSTasya vimasya tejo vidyA tapo yazaH / savantIndriyalaulyena jJAnaM caivAvIryate // 225 / / bhidyante bhrAtaro dArAH pitaraH muhRdastathA / ekayA'rthecchayA snigdhAH sadyaH sarverayakRtAm (1) // 226 // arthenAlpIyasA hyete saMrabdhA dIrdhamanyavaH / tyajantyamanvRthA nanti sahasotsRjya sauhRdam // 227 // santuSTasya nirIhasya svAtmArAmasya yatsukham / kutastatkAmalobhena dhAvato'rthehayA dizaH // 228 // prAyeNArthaH kadaryANAM na sukhAya kadAcana / iha cAtmanastApAya mRtasya narakAya vai / / 229 / / yadA bhAvena bhavati sarvabhAveSu ni:spRhaH / tadA sukhamavApnoti pretya veha ca zAzvatam // 230 // yAvataH kurute jantuH sambandhAnmanasaH priyAn / tAvanto'sya nikhAnyante hRdaye zokazaGkacaH / / 231 / / yadyadagRhe tanmanasi yatra tatrAvatiSThati / mAzadAhopakaraNaM kutastatraiva tiSThati (2) // 232 // yadyatmItikaraM puMso vastu maitreya ! jAyate / tadeva duHkhavRkSasya bIjatvamupagacchati // 33 // kalatraputrabhRtyAdigRhakSetradhanAdibhiH kriyate na tathA bhUri sukhaM puMso yathAsukham / / 234 / / rAjJo'pyahiMsAyAm // puNyAtSaDbhAgamAdatte nyAyena paripAlayan / sarvadAnAdhikaM yasmAtmajAnAM paripAlanam // 235 // arakSyamANAH kurvanti yatkizcikilmiSaM prajAH / tasmAnnarapatera? yasmAdgRNAtyaptau karam // 236 adharmadaNDanaM svargakIrtilokavinAzanam / samyaktvadaNDanaM rAjJA stra'kIrtijayAvaham // 237 // CAUSES mitA0 For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vaMdA xEONAMECEMALLASHREE adaNDayAndaNDayanarAjA daNDayAMzcaivApyadaNDayan / ayazo mahadApnoti narakaM caiva gacchati // 238 // yastu dharmeNa kAryANi neha kuryAnnarAdhipaH / acirAttaM durAtmAnaM vazIkurvanti zatravaH / / 239 // kAmakrodhau ca saMyamya yo'rthAndharmeNa pazyati / prajAstamanuvartante samudramiva sindhavaH // 240 // abhayasya hi yo dAtA sa pUjyaH satataM nRpaH / satraM hi vIte tasya sadaivAbhayadakSiNam // 241 // yo'rakSanvalimAdatte karaM zuklaM ca pArthivaH / pratibhogaM ca daNDaM ca sa sadyo narakaM vrajet / / 242 // arakSitAraM rAjAnaM baliSaDbhAgahAriNam / tamAhuH sarvalokAnAM samagramalahAriNam / / 243 // nyAyo dharmo darzanAni tIrthAni sukhasampadaH / yasyAdhAra pravartante sa jIyAtpRthivIpatiH // 244 // vRddhabhArinRpasnAtasvIrogivalacakriNAm / panthA deyo nRpasteSAM mAnyaHsnAtastu bhUpateH / / 245 // atha dAne iti- nAnnadAnAtparaM dAnaM kizcidasti narezvara ! / annena dhAryate kRtsnaM carAcaramidaM jagat // 246 // padmaSu0- sarveSAmeva bhUtAnAmanne prANA: pratiSThitAH / tenAnnado vizAMzreSTha ! prANadAtA smRtI budhaiH // 247 / / pAha vaivasvato rAjA rAjAnaM kesaridhvajam / cyavantaM svargalokAttaM kAruNyena vizAMvara ! // 248 !! dadasvAnnaM dadasvAnnaM dadasvAnnaM narAdhipa ! / karmabhUmau gato bhUyo yadi svargatvamicchasi // 249 // mitA0- dAtavyaM pratyahaM pAtre nimitteSu vizeSataH / yAcitenApi dAtavyaM zraddhApUtaM tu zaktitaH / / 250 / / iti- vahapyazraddhayA dattaM naSTamAhurmanISiNaH / vAryapi zraddhayA dattamAnannyAyopakalpate // 251 // mitA0 For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir NACHCRESCRECARROP mitA0- devatAnAM gurUNAM ca mAtApitrostathaiva ca / puNyaM deyaM prayatnena nApuNyaM tUdita kacit / / 252 // iti0- duHkhaM dadAti yo'nyasya bhUyo duHkhaM ca vindati / tasmAnna kasyaciduHkhaM dAtavyaM duHkhabhIruNA // 253 // turyAra0- dAnAnna duSkarataraM pRthivyAmasti kizcana / arthe hi mahatI tRSNA sa ca duHkhena labhyate // 254 / / pAtre svalpamapi dAnaM kAlaM dAnaM yudhiSThira ! / manasA suvizuddhana pretyAnantaphalaM smRtam // 255 / / pAtre dattvA dAnaM priyANyuktvA ca bhArata ! / ahiMsAnirataH svarga gacchediti matirmama // 256 // atha pAtre minA0- na vidyayA kevalayA tapasA vApi pAtratA / yatra vRttaM sameSyeta taddhi pAtraM prakIrtitam // 257 / / vidyAtapobhyAM hInena na tu grAhyaH pratigrahaH / gRhaNanmadAtAramadho nayatyAtmanameva ca // 258 // pratigrahasamarthopi nAdatto ya pratIyaham / ya lokA dAnazIlAnAM sa tAnApnoti puSkalAn (1) // 259 // punarbhojanamadhyAnaM bhArAdhyayanamaithunam / dAnaM pratigrahaM homaM zrAddhabhuk tvaSTa varjayet // 26 // karmaniSThAstaponiSThAH pazcAgnibrahmacAriNaH / pitRmAtRparAzcaiva brAhmaNAH zrAddhasampade // 261 / / viSNu- pApe'pyapApapuruSo'pyadhite priyANi yaH / maitrIdravAntaHkaraNastasya muktiH kare sthitA // 262 // ye kAmakrodhalobhAdInvItarAgA na kurvate / sadAcArasthitAsteSAmaturbhAvaidhRtAmahe (1) // 263 // dharmazAskhe- kiJcidvedamayaM pAtraM kizcitpAtraM tapomayam / pAtrANAmapi tatpAtraM zUdrAnnaM yasya nodare // 264 // zUdrAnnenodarasthena yadi kazcinmRto dvijaH / sa bhavecchUkaro grAmyastasya vA jAyate kule // 265 / / %A52PLOCKR For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra bedADuza. // 10 // iti0 www.kobatirth.org zAntadantAH zrutapUrNakarNA jitendriyAH prANivadhAnnivRttAH / pratigRhe saMkucitAgrahastAste brAhmaNAstArayituM samarthAH || 266 / / sarvahiMsAnivRttAzca nityaM sarvasahAzca ye / sarvasyAzrayabhUtAzca te narAH svargagAminaH || 267 // sAdhUnAM darzanaM sparzaH kIrtanaM smaraNaM tathA / tIrthAnAmiva puNyAnAM sarvameveha pAvanam || 268 / / sAdhUnAM darzanaM puNyaM tIrthabhUtA hi sAdhavaH kAlataH phalate tIrtha sadyaH sAdhusamAgamaH / / 269 // Arohasva rathe pArtha! gANDIvaM ca kare kuru / nirjitAM medinIM manye nirgrantho yadi saMmukhaH // 270 // zramaNasturago rAjA magrUraH kuJjaro nRpaH / prasthAne vA praveze vA sarve siddhikarA matAH / / 271 / / padminI rAjahaMsAca nirgranyAzca tapodhanAH / yaM dezamupasarpanti tatra deze zubhaM vadet // 272 // athApAtre . mitA0 bRhaspatismRtau -- vipro gAM ca hiraNyaM ca vastramazva mahItalam | avidvAnpratigRhNAno bhasmIbhavati kASThavat || 273 / / malle nimitte ca kuvaidye kitave zate / bhATacAraNacaureSu dattaM bhavati niSphalam || 274 // nazyanti havyakavyAni narANAmavijAnatAm / bhasmIbhUteSu vipreSu mohAdattAni dAtRbhiH || 275 // na bhojanArthaM sve vipraH kulagotre nivedayet / bhojanArtha hi te zaMsanvAntAzItyucyate budhaiH // 276 // sanmAnAdvAhmaNo nityamudvijeta vipaadiv| amRtasyeva cAkAGkSepamAnasya sarvathA / / 277 / / manu- For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir hiraNyaM bhUmimazvaM gAmannaM vAsastilAnghRtam / avidvAnmatigRhNAno bhasmIbhavati dAruvat // 278 / / ekakAlaM caredrekSyaM na prasajyeta vistaram / bhaikSe prasaktohi yatiH prasajyedviSayeSvapi // 279 // alAme na viSAdI syAllAbhazcenaM na harSayet / prANayAtrikamAtraH syAnmAtrAsaGgAdvinirgataH // 280 // alpAzAbhyavahAreNa rahAsthAnAsanena ca / hriyamANAni viSayairindriyANi nivArayet // 281 // abhipujitalAbhAMstu jugupsetaiva sarvazaH / abhipUjitalAbhaistu yatirmukto'pi vaJcyate // 282 // jIvitAtyayamApanno yo namasti yatastataH / AkAzamiva paGkena na sa pApena lipyate // 283 / / brahmacAryAharedbhakSaM gRhebhyaH prayato'nvaham / bhaikSeNa vatino vRttirupavAsasamA matA // 284 / / Aditya-bhekSeNa varttanaM nityaM naikAnnAdI bhavedavatI / upavAsasamA bhikSA moktA vai brahmacAriNAm // 285 // yAjJava0- brahmacaryasthito naikamannamadyAdanApadi / dantadhAvanagItAdi brahmacArI vivajayet // 286 // na cotpAtanimittAbhyAM na nakSatrAGgavidyayA / nAnuzAsanavAdAbhyAM bhikSAM lipseta karhicit // 287 / / bhAga0-alabdhA na viSadeta kAle kAle'zanaM kvacit / labdhA na hRSyevRttimAnubhayaM devatantritam // 288 // carenmAdhukarI vRttimapi dhvAntakulAdapi / ekAnnaM naiva bhuJjIta bRhaspatisamAdapi // 289 // avadhUtAM ca pUtAM ca mUrkhAdyaiH parininditAm / carenmAdhukarI vRttiM sarvapApapraNAzinIm / / 290 // nIlI paTe jalaM take tathA gorlecchamandire / bhikSAnnaM paJcagavyUtaM pavitrANi yuge yuge // 291 // bhRGgAghrAtaM yathA puSpaM vatsapItaM yathA payaH / bhikSAnnaM paJcagavyutaM pavitrANi yuge yuge // 292 // 955555 For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir cedA // 11 // athAtithI. manu0- ekarAtraM tu nivasannatithiAhmaNaH smRtaH / anityaM hi sthito yasmAttasmAdatithirucyate // 293 // kRtvaitadvalikamaivamatithiM pUrvamAzayet / bhikSAM ca bhikSave dadyAdvidhivadbrahmacAriNe / / 294 / / viSNupu0- atithiryasya bhagnAzo gRhAdyAtyanyatomukhaH / sa tasmai duSkRtaM datvA puNyamAdAya gacchati // 295 // dattvA tvayaM viziSTebhyaH kSudhitebhyastathA gRhI / prazastaM zuddhapAtrebhyo bhuJjItAkupito nRpaH // 296 // dhAtA prajApatiH zakro bahirvasugaNoryamA / pravizyAtithimete vai bhuJjate'naM narezvara ! // 297 / / tasmAdatithipUjAyAM yateta satataM naraH / sa kevalamapaM mujhe yo hyatithiM vinA // 298 // mitAkSa- satkRtya bhikSave bhikSA dAtavyA suvratAya ca / bhojayedvA''gatAnkAle sakhisambandhivAndhavAn / / 299 / / itihA0- satyaM zauca tapo'dhItaM dattamiSTaM zrutaM tathA / tasya sarvamidaM vyarthamatithiM yo na pUjayet // 30 // padmapu0- mUl vA paNDito vAtha zrotriyaH patito'thavA / brahmatulyo'tithivaizya ! madhyAhne yaH samAgataH / / 301 // pathi zrAntAya viprAya anyasmai kSudhitAya vA / prayacchantyannapAnIyaM te nAke ciravAsinaH // 302 / / atithirvimukho yasya na yAti gRhamAgataH / madhyAhne vaizya ! sAyaM vA sa na yAti yamAlayam / / 303 // nAsti nAsti vacaH zrutvA tyaktvA''zAmatithijan / AjanmasaJcitaM puNyaM gRhNAti gRhamedhinaH / / 304 // nAstyatithisamI bandhurnAstyatithisamaM dhanam / nAstyatithisamo dharmo nAstyatithisamo hitH|| 305 / / viveka vi0- AstRiSNAkSudhAbhyAM yo vitrasto vA svamandirAt / AgataH so'tithiH pUjyo vizeSeNa manISiNA // 306 // ARRORRECROCRACRECE ||shaa For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir kovido vA'thavA mukhoM mitraM vA yadi vA ripuH / nidAnaM svargabhAMgAnAM bhojanAvasara'tithiH // 307 // atha zIle maithunaM ye na sevante brahmacAridRDhavratAH / te saMsArasamudrasya pAraM gacchanti suvratAH // 3.8 / / brahmacaryeNa zuddhasya sarvabhUtahitasya ca / pade pade yajJaphalaM prasthitasya yudhiSThira ! / 309 / / ekarAjyupitasyApi yAgatibrahmacAriNaH / na sA zakrasahasreNa vaktuM kyA yudhiSThiraH // 31 // brahmacarya bhavenmUlaM sarveSAM dharmacAriNAm / brahmacaryasya bhaGgena bratAH sarve nirarthakAH / / 311 // RtukAle vyatikrAnte yastu seveta maithunam / brahmahatyAphalaM tasya matakaM ca dine dine // 312 // grahaNe'pyatha saMkrAntAvamAvAsyAM caturdazyAm / naracANDAlayoniH syAttailAbhyaGge khIsevane // 313 / / manu0- RtukAlamatikramya yo'bhigacchati maithunam / sa eva brahmahA nAma hataM brahma tadAtmajam / / 314 / / amAvAsyAmaSTamI ca paurNamAsI caturdazIm / brahmacArI bhavennityagaspRptau snAtako dvijaH (?) // 315 / / viSNu0-- caturdazyaSTamI caiva amAvAsyA ca pUrNimA / parvANyetAni rAjendra ! ravisaMkrAntireva ca // 316 // tailastrImAMsasaMbhogI parvasveteSu vai pumAna / viSmutrabhojanaM nAma prayAti narakaM mRtaH // 317 / / azeSaparvasveteSu tasmAtsaMyamibhirbudhaiH / bhAvyaM sacchAkhadevA dhyAnajApaparairnaraH // 318 / / udapathAnamayastaH zrutahyAnUtasaMplavam / te'saMprayogIlobhasya maithunasya ca varjanAt ( ? ) // 319 // itihAse-- yeibhigacchanti rAgAndhA narA nArI rajasvalAm / parvasvapsu divA caiva te vai nirayagAminaH // 320 // For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA // 12 // SA%ARS viSNubhakticandrodaye-ekAdazyaSTamI caiva pakSayozca catudazI / zivasya tithayaHmoktA munibhiH saunikaadibhiH|| 331 // vAziSTasmR0-zrAddhaM dattvA ca bhuktvA ca maithunaM yo'dhigacchati / bhavanti pitarastasya tanmAsaM retaso bhujaH // 322 / / mitA0- bhadrAM tu brAhmaNo gatvA mAsaM mAsArddhameva vA / gomUtrayAvakAhArastiSThettatpApamokSakaH // 323 // rajakavyAdhazailUSaveggucarmopajIvanAH / etAsu brAhmaNo gatvA careccAndrAyaNadvayam // 324 // kathaJcidAhmaNI gacchetkSatriyo vaizya eva vA / kRcchrasAMtapanaM vA syAtyAyazcittavizuddhaye // 325 // parasya yoSitaM hRtvA brahmasvamapahRtya ca / araNye nirjale deze bhavati brahmarAkSasaH // 326 // yatkarotyekarAtreNa vRSalIsevanAdvijaH / tadbhakSabhug japannityaM tribhivarSevyapohati // 327 / / retaHsiktvA kumArISu stayoniSvantyajAsu ca / sapiNDApatyadAreSu prANatyAgo vidhIyate (?) // 328 / / bhAga0- yAstAmizrAndhatAmizrA roravAdyAzca yAtanAH / bhuGke naro vA nArI vA mithaH saGgena nirmitAH // 329 / / prativedaM brahmacarya dvAdazAdvAni paJca vA / grahaNAntikamityeke kezAntazcaiva SoDaze // 330 // bahUni hi sahasrANi kumArabrahmacAriNAm / divaM gatAni viprANAmakRtvA kulasantatim // 331 // evaM carati yo vimo brahmacaryamaviplutaH / sa gacchatyuttamaM sthAnaM na ceha jAyate punaH // 332 // Adi0 gAGgeya u0-adya prabhRti me dAza ! brahmacarya bhaviSyati / aputrasyApi me lokA bhaviSyantyakSayA divi // 333 / turyAra0 koTarAgniryathA'zeSa samUlaM pAdapaM dahet / dharmArthinAM tathA'lpo'pi rAgaroSo vinAzayet // 334 // kAmalobhagrAhavatI pazcendriyajalA nadIm / nAvaM dhRtimaho! kRtvA janmadurgANi saMtara // 335 // IxS5555555 yAjJava0 ddaa||12|| For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobabirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir itihA0 REACHERS ye tapasA pratapyante kaumAravatacAriNaH / jitendriyA jitakrodhA durgASyatitaranti te // 336 / / dama nizreyasaM pAhuddhA nizcayadarzinaH / brAhmaNasya vizeSeNa do dharmaH sanAtanaH // 337 / / ye keciniyamA loke yAzca dharmazrutikriyAH / sarvayajJaphalaM caiva damaratebhyo viziSyate // 338 // kimaraNyenAdAntasya dAntasya tu kimAzramaiH / yatra yatra vasedAntastadaraNyaM tadAzramaH / / 339 / / bane'pi doSAH prabhavanti rAgiNAM gRhe'pi pazcendriyanigrahastapaH / akutsite karmaNi yaH pravartate nivRttarAgasya gRhaM tapovanam / / 340 // na zabdazAstrAbhiratasya mokSo na caiva ramyAvasathapriyasya / / na bhojanAcchAdanatatparasya na lokacittagrahaNe ratasya // 341 // dame kRte sarvamataM prajAnAM damAdviziSTaM na ca vastu kizcit / vedAzca zAstrANi ca sarvametadamena hInasya nirarthakAni // 342 // kAmakrodhau vinirjitya kimaraNyena kariSyati ? / athavA tAvanirjitya kimaraNyena kariSyati ? // 343 // mAtRvatparadArANi paradravyANi loSTuvat / AtmavatsarvabhUtAni yaH pazyati sa pazyati // 344 // mAtRvatparadArAnye saMpazyanti narottamAH / na te yAnti vizAMzraSTha ! kadAcidyamayAtanAm // 345 // manasApi pareSAM yaH kalatrANi na sevate / sa hi lokadvayeneva tena vaizya ! dharA dhRtA // 346 // tasmAddhAnvitaistyAjyaM paradAropasevanam / nayanti paradArAstu narakAnekaviMzatim / / 347 // pa0 / padma pu0 For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir RECCESSACRICS vezyAyA darzane snAnamupavAsaM ca maithune / saptarAtreNa zUdratvaM mAsena patito bhavet // 348 / / tAmbUlaM vastramUkSmANi strIkathendriyapoSaNam / divA nidrA sadA krodho yatInAM patanAni SaT // 349 // Adi0 pu0- AtaM janaparIvAdaM strIprekSA lambhanaM tathA / gandhaM mAlyaM rasaM chatraM varjayeintadhAvanam // 350 // yAjJava0- brahmacaryasthito naikamannamadyAdanApadi / dantadhAvanagItAdi brahmacArI vivarjayet // 351 // bhAga0 nacchindyAnnakhalomAni kakSopasthagatAnyapi / reto nAvakiraMjAtu brahmavratadharaH svayam // 352 // brAhmaNasya deho'yaM kRtakAmAya neSyate / kRcchrAyate eteneSTaH pretyAnantasukhAya vai // 353 // mAtrA svasrA duhitrA vA nAviviktAsano bhavet / balavAnindriyagrAmo vidvAMsamapi karSati // 354 // zamo damastapaH zauca santoSaH kSAntirArjavam / jJAnaM dayA zrutAtmatvaM satyaM ca brahmalakSaNam // 355 / / mitA0- mRte jIvati vA patyo yA nAnyamupagacchati / seha kIrtimavApnoti modate ca mayA saha // 356 // patipriyahite yuktA svAcArA vijitendriyA / iha kIrtimavApnoti pretya cAnuttamAM gatim // 357 // yA strI brAhmaNajAtIyA mRtaM patimanuvrajet / sA svargamAtmaghAtena nAtmAnaM na pati nayet // 358 // krIDAM zarIrasaMskAraM samAjotsavadarzanam / hAsyaM paragRhe yAnaM tyajeloSitabhartakA // 359 // nIcAbhigamanaM garbhapAtanaM bhartahiMsanam / vizeSapatanIyAni strINAmetAni nizcitam // 360 // vRha- vratopavAsaniratA brahmacarye vyavasthitA / damadAnaratA nityamaputrApi divaM vrajet / / 361 // - mRte bhartari sAdhvI strI brahmacarye vyavasthitA / svarga gacchatyaputrApi yathA te brahmacAriNaH // 362 / / YEE For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandie kAmaM hi kSipayedehaM puSpamUlaphalaiH zubhaiH / na tu nAmApi gRhIyAtpatyo prete parasya tu // 363 // apatyalobhAdyA nu strI bhartAramativartate / seha nindAmavApnoti patilokAca hIyate // 364 // zIlabhaGgena durvRttAH pAtayanti kulatrayam / piturmAtustathA patyurihAmutra ca duHkhitAH / 365 // pativratAyAzcaraNo yatra yatra spRzedbhavam / tati bhUmirmanyeta nAtra bhAro'smi pAnanI // 366 // panyau mRte'pi yA yoSidvadhavyaM pAlayetkaccit / sA punaH prApya bhartAraM svargabhogAnsamaznute // 367 // ekAhAraH sadA kAryo na dvitIyaH kadAcana / trirAtraM paJcarAtraM vA pakSavratamathApi vA // 368 // yavAnnairvA phalAhAraiH zAkAhAraiH payovrataiH / prANayAtrAM prakurvIta yAvatmANaH svayaM vrajet / / 369 / / paryazAyinI nArI vidhavA pAtayedvatam / tasmAdbhazayanaM kArya patisaukhyasamIhayA // 370 // zIlaM rakSyaM sadA strIbhirduSTasaGgavivarjanAt / zIlena hi paraH mvargaH srINAM vaizya ! na saMzayaH // 371 // 10 // iyataiva striyo dhanyAH zIlasya parirakSaNAt / zIlabhaGge hi nArINAM yamalokaH sanAtanaH / / 372 / / na rAmatAtastimRbhiH priyAbhirma sItayA so'pi ca rAmacandraH / na rAvaNastatmiyayA'nuyAto duryodhano naiva ca bhAnumatyA // 373 // nAnuprayAtazca hariH priyAbhistadvAndhavastatpriyayApi naiva / ka eSa dharmaH pravizanti vahnau nAryo'dhunA kAntamupAsituM svaM // 374 / / aputrasya gatirnAsti svargo naiva ca naiva ca / tasmAtputramukhaM dRSTvA svarga gacchanti mAnavAH // 375 // AURCHASE padmapu0 CRE For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA // 14 // putreNa jAyate svarga ityeSA vaidikI zrutiH / atha putrasya putreNa svagaloko mahIyate // 376 // yadi putrAdbhavetsvargo dAnadharmo na vidyate / muSitastahi loko'yaM dAnadharmo nirarthakaH // 377 // bahuputrAkulA godhA tAmracuDastathaiva ca / teSAM ca prathamaM svargaH pazcAlloko gamiSyati / / 378 // atha dvijatve. brAhmaNA brahmacaryeNa yathA zilpena zilpikaH / anyathA nAmamAtra syAdindragopakakITavat / / 379 // zilpamadhyayanaM nAma vRttaM brAhmaNalakSaNam / vRttasthaM brAhmaNaM mo netarAnvedajIvakAn // 38 // brahmacaryatapo yuktA samAnaloSTukAJcanAH / ........" ............. // 381 // sarvajAtiSu cANDAlAH sarvajAtiSu brAhmaNAH / brAhmaNeSvapi cANDAlAzcANDAleSvapi brAhmaNAH // 382 // za dro'pi zIlasaMpanno guNavAnbrAhmaNo bhavet / brAhmaNo'pi kriyAhInaH zUdrApatyasamo bhavet // 383 // caturvedo'pi yo bhUtvA caNDaM karma samAcaret / caNDAlaH sa tu vijJeyo na vedAstatra kAraNam // 384 // satyaM brahma tapo brahma brahma cendriyanigrahaH / sarvabhUtadayA brahma etadbrAhmaNalakSaNam / / 385 // satyaM nAsti tapo nAsti nAsti cendriyanigrahaH / sarvabhUtadayA nAsti etaccANDAlalakSaNam // 386 // ekavarNamidaM sarvaM pUrvamAsIdyudhiSThira ! / kriyAkarmavibhAgena cAturvarNya vyavasthitam / / 387 // manu0- adhyApanamadhyayanaM yajanaM yAjanaM tathA / dAnaM pratigrahazcaiva SaT karmANyagrajanmanaH // 388 // iti nahuSa030-jAtyA kulena vRttena svAdhyAyena zrutena vA / brAhmaNyaM kena bhavati prabRhyetatsunizcitam // 389 // 1 // 14 // For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org na jAtirna kulaM tAta ! na svAdhyAyo na ca zrutam / kAraNAni dvijatvasya vRttameva tu kAraNam / / 390 / / aneke munayastAta ! tiryagyoniSu saMbhavAH / svadharmAcAraniratA brahmalokamito gatAH // 391 // bahunA kimadhItena naTasyeva durAtmanaH / tenAdhItaM zrutaM tena yo vRttamanutiSThati / / 392 / / tasmAdviddhi mahArAja ! vRttaM brAhmaNalakSaNam / caturvedyapi durvRttaH zUdrAtpApataraH smRtaH // 393 // satyaM damastapo dAnamahiMsendriyanigrahaH / dRzyante yatra rAjendra ! sa brAhmaNa iti smRtaH // 394 // zUdre caiva bhavedvRttaM brAhmaNe ca na vidyate / zUdro vai brAhmaNo jJeyo brAhmaNaH zUdra eva sa: / / 395 / / kAmakrodhAnRtadroha lobhamohamadAdayaH / na santi yatra rAjendra ! taM devA brAhmaNaM viduH // 396 // na jAtikAraNaM tAta ! guNAH kalyANahetavaH / vRttastho'pi hi cANDAlaH so'pi sadgatimApnuyAt // 397|| kSatriyANAM kule jAto vizvAmitro mahAmuniH / tasmAnnAdhyayanaM nApi yajanaM viprasya lakSaNam // 398 // yA viSIda naravyAghra ! rAkSaseSvapi paThyate / zilamadhyanaM nAma vRttaM brAhmaNalakSaNam // 399 // pitA0- gurupUjA ghRNA zaucaM satyamindriyanigrahaH / pravartanaM hitAnAM ca tatsarvavRttamucyate // 400 // zvapAkIgarbhasambhUtaH pArAsaro mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjjAtira kAraNam // / 401 // kaivarttIgarbhasaMbhUto vyAso nAma mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAnastasmAjjAtira kAraNam / / 402 // hariNIgarbhasaMbhUta RSizRGgo mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjjAtirakAraNam // 403 // maNDakIgarbhasaMbhRto mANDavyazca mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjjAtirakAraNam // 404 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA 15 // R urvazIgarbhasaMbhRto vaziSThazca mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjjAtirakAraNam // 405 // zapharIgarbhasaMbhUto valmIkazca mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjAtirakAraNam // 406 // kSatravaMzasamutpanno vizvAmitro mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjjAtirakAraNam // 407 // kalazIgarbhasaMbhRto droNAcAryoM mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAtastasmAjjAtirakAraNam // 408 / / na teSAM brAhmaNI mAtA na saMskArazca vidyate / tapasA brAhmaNA jAtAstasmAjjAtirakAraNam // 409 // zIlaM pradhAnaM na kulaM pradhAnaM kulena ki shiilvivrjiten| bahavo narA nIcakulapamUtAH svarga gatAH zIlamupetya dhIrAH // 410 // manu0- AcArAdvicyuto vimo na vedaphalamaznute / AcAreNa tu saMyuktaH saMpUrNaphalabhAka smRtaH // 411 // AcArAllabhate cAyurAcArAdIpsitamajAH / AcArAddhanamakSayyamAcAro hantyalakSaNam // 412 // durAcAro hi puruSo loke bhavati ninditaH / duHkhabhAgIva satanaM vyAdhito'lpAyureva ca // 413 // saMrakSaNArtha jantUnAM rAtrAvahani vA sadA / zarIrasyAtyaye caiva saMvIkSya vasudhAM caret / / 414 // viSNupu0- norca na tiryag dUraM vA nirIkSanparyaTebudhaH / yugamAtraM mahIpRSTe naro gacchedvilokayan // 415 // iti0- bahunA kimadhItena naTasyeva durAtmanA / tenAdhItaM zrutaM sarvaM yo vRttamanutiSThati // 416 // caturya- karma zUdre kRSivaizye sAmaH kSatriye smRtaH / brahmacaryatapomantrAH satyaM caiva dvije tathA // 417 // 8| vAzi0 smR0-dIrghavairamasUyA cAsatyaM brAhmaNapaNam / paizunyaM nirdayatvaM ca jAnIyAcchdralakSaNam // 418 // ECOG For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir m viSNupu0-vaizyAH kRSivaNijyAdi saMtyajya nijakarma yat / zUdravRttyAM pravaya'nte kArukarmopajIvinaH // 419 / / turyAraNya0-yastu zUdro dame satye dharme ca satatotthitaH / taM brAhmaNamahaM manye vRttena hi bhavedAdvijaH / / 420 // satyaM dAnaM kSamA zIlamAptazaMsyaM tapo ghRNA ! dRzyate yatra nAgendra ! sa brAhmaNa iti zrutaH // 421 // zUdre caitadbhavellakSyaM dvije tacca na vidyate / na vai zUdro bhavecchadro brAhmaNo na ca brAhmaNaH // 422 // lakSyate sarpa ! yatratattaM sa brAhmaNaH smRtaH / yatraitanna bhavetsarpa ! taM zUdramiti nirdizet // 423 / / jAtiratra mahAsarpa ! manuSyatve viziSyate / saGkarAtsarvavarNAnAM duSparIkSyeti me gatiH // 424 // kRtakRtyAH punarvarNA yadi vRttaM na vidyate / saGkarastatra nAgendra ! va vAnasamIkSitA // 425 // krodhaH zatruH zarIrastho manuSyANAM dvijottamaH / yaH krodhalobhau jayati taM devA brAhmaNaM viduH // 426 // yo vadediha satyAni gurUnsantoSayedapi / hiMsate ca na hiMseta taM devA brAhmaNaM viduH // 427 / / jitendriyo dharmarataH svAdhyAyaniyataH zuciH / kAmakrodhau vaze yasya taM devA brAhmaNaM viduH / / 428 // yasya cAtmasamo loko dharmajJasya yazasvinaH / sarvadharmeSu ca ratastaM devA brAhmaNaM viduH // 429 // yo'dhyApayedadhIyIta yajedvA yAjayeta vA / dadyAdapi yathAzakti taM dega brAhmaNaM viduH // 430 // brahmacArI ca vadAnyo hyadhIyIta dvijottamaH / svAdhyAye vApramatto vai taM devA brAhmaNaM viduH // 431 // dhanaM tu brAhmaNasyAhuH svAdhyAyaM damamArjavam / indriyANAM nigrahaM ca zAzvataM dvijasattama ! // 432 // indriyANAM nirodhena satyena ca damena ca / brAhmaNaH padamAmoti yatparaM dvijasattama ! / / 433 // For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir DA . 116 brAhmaNaH parakIyeSu vartamAno'pi karmasu / dAmbhiko duSkRtaprAyaH zUdreNa sahazo bhavet // 434 // kRSivANijyagorakSAM rAjasevAM cikitsitam / ye viprAH pratipadyante na te kaunteya ! brAhmaNAH / / 435 // manu0- gorakSakAnvANijakAMstathA kArukuzIlavAn / preSyAnvArddhaSikAMzcaiva viprAzUdravadAcaret // 436 // ye vyatItAH sukarmabhyaH parapiNDopajIvinaH / dvijatamabhikAGkSante tAMzca zUdravadAcaret // 437 / / sadyaH patati mAMsena lAkSayA lavaNena ca / vyaheNa zUdrIbhavati brAhmaNaH kSIravikrayAt / / 438 // itareSAM tu paNyAnAM vikrayAdiha kAmataH / brAhmaNaH saptarAtreNa vaizyabhAvaM niyacchati // 439 // pArAsarasmR0-saMvatsareNa yAkuryAtkavanaH prANinAM vadhe / adhomukhena kASTena tadakena lAGgaliH // 440 // kRte tu mAnavo dharmastretAyAM gautamaH smRtaH / dvApare zaGkhalikhitaH kalo pArAsaraH smRtaH // 441 // pA0 / hastatalapramANAM tu yo bhUmi karSati dvijaH / nazyate tasya brahmatvaM zadratvaM tvabhijAyate // 442 // yastu rakteSu danteSu vedamuccarate dvijaH / amedhyaM tasya jihvAgre mUtakaM ca dine dine // 443 // iti0 brAhmaNyaM puNyamutsRjya ye dvijA lobhamohitAH / kukarmANyupajIvanti te vai nirayagAminaH // 444 // arjuna-u0 zItabhItAzca ye viprAH kSatriyA raNabhIravaH / teSAM pApena lipye'haM yanna hanyAM jayadratham // 445 // vatsadeze ca ye viprA ye viprA marumaNDale / teSAM pApena lipye'haM yanna hanyAM jayadratham // 446 // zvAnakukuTamArjArAnye puSyanti dine dine / teSAM pApena lipye'haM yanna hanyAM jayadratham // 447 // mitA0- yAjanaM yonisaMbandhaM svAdhyAyaM saha bhojanam / kRtvA sadyaH patatyeva patitena na saMzayaH // 448 // || // 16 // For Private and Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir AptanAcchayanAdyAnAtsaMbhASaNAtsaha bhojanAt / saMkrAmanti hi pApAni tailabindurivAmbhasi // 449 // govikrayAstu ye vimA jJeyAste mAtRvikrayAH / tena devAzca vedAzca vikrItA nAtra saMzayaH // 450 // vikrIya kanyakAM gAM ca kRcchrasAntapanaM caret / nArINAM vikrayaM kRtvA careccAndrAyaNavratam // 451 // skandapu0- gAvaH pavitramatulaM gAvo maGgalamuttamam / yAsAM khure sthito reNugaGgAjalasamo bhavet // 452 // zRGgAgre sarvatIrthAni khurAgre sarvaparvatAH / zRGgayorantare yasyAH sAkSAgaurI mahezvarI / / 453 // gavAM stutvA namaskRtya kRtvA caiva pradakSiNAm / pradakSiNIkRtA tena saptadvIpA vasundharA // 454 // manu0-- yathA kASTamayo hastI yathA carmamayo mRgaH / yazca vipro'nadhIyAnastrayaste nAmadhArakAH // 455 // na tena vRddho bhavati yenAsya palitaM ziraH / yo vai yuvApyadhIyAnastaM devAH sthaviraM viduH // 456 // skandaH- brAhmaNA'tikramo nAsti vi vedavivarjite / jvalantaM vadvimutsRjya nahi bhasmani huyate // 457 // Aditya pu0-jJAnavRddhastapovRddho vayovRddha iti trayaH / pUrvaH pUrvo'bhivAdyaH syAtpUrvAbhAve'pare prH|| 458 / / nAdhItavidyo vipro ya AcAreSu pravartate / nAcAraphalamApnoti yathA zUdrastathaiva saH // 459 / / anadhItasya viprasya putro vAdhyayanAnvitaH / zUdraputraH sa vijJeyo na vedaphalamaznute // 460 // gItA0- pApAmayauSadhaM kRtvA zAstraM puNyanibandhanam / cakSuH sarvatragaM zAstraM zAstraM sarvArthasAdhanam // 461 // yathaivAMsi samiddho'gnirbhasmasAtkurute janaH / jJAnAgniH sarvakAgi bhasmasAtkurute tathA // 462 / / nandi pu0-yAvadakSarasaMkhyAnaM vidyate zAkhasazcaye / tAvadvarSasahasrANi svarge vidyApado bhavet // 463 / / .COUREDUCERECRUA For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir SANA devIpu0 viSNupu0iti0 ARRRRRRRRR yAvatyaH paGktayastatra pustake'kSarasaMzritAH / tAvato narakAtkalpAnuddhRtya nayate divi // 464 // sa guruH sa pitA mAtA sa ca cintAmaNiH smRtaH / yaH zAstropAyamAkhyAya narakebhyaH samuddharet // 465 / / kastena sadRzo loke bAndhavo vidyate paraH / yasya vArazmivRndena hRdayAnazyate tamaH / / 466 // ekaM bhadrAsanAdInAM samAsthAya guNairyutaH / yamAkhyairniyamAkhyaizca yuJjIta niyato yatiH // 467 / / AnRzaMsyaM kSamA satyamarhisA dama Arjava: / dAnaM prasAdo mAdhurya santoSazca yamA daza // 468 // zaucamityAtapaH satyaM svAdhyAyopasthanigrahaH / vratopavAsamaunaM ca snAnaM ca niyamA daza / / 469 // dhRtiH kSamA damo'steyaM zaucamindriyanigrahaH / hIvidyAsatyamakrodho dazakaM dharmalakSaNam / / 470 / / ke ke nu brAhmaNA proktAH kiM vA brAhmaNalakSaNam / etadicchAmyahaM jJAtuM tanme kathaya suvrata ! 471 / / paJcalakSaNasaMpUrNa idRzo yo bhavedvijaH / tameva brAhmaNaM manye zeSAH zUdrA yudhiSThira ! // 472 / / navanItaM yathA dadhnazcandanaM malayAditaH / auSadhibhyo'mRtaM yadvedevAraNyakaM tathA // 473 / / tatra Rpabha eva bhagavAna brahmA, tena bhagavatA brahmaNA svayameva cIrNAni brahmANi, tapasA ca prAptaM paramapadamini / yadA na kurute pApaM sarvabhUteSu dAruNam / karmaNA manasA vAcA brahma saMpadyate tadA // 474 // yadA sarvAnRtaM tyaktaM mRSA bhASA vivarjitA / anavadyaM ca bhASeta brahma sampadyate tadA // 475 // paradravyaM yadA dRSTvA Akule hyathavA rahaH / dharmakAmo na gRhAti brahma sampadyate tadA // 476 // devamAnupatiryakSu maithunaM varjayedyadA / kAmarAgaviraktazca brahma sampadyate tadA / / 477 / / CAUSERS.COM brahmaNyAha For Private and Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org yA sarva parityajya niHsaGgo niSparigrahaH / nizcintazca cared brahma brahma sampadyate tadA / / 478 // brahmANDa pu0 - iha hi ikSvAkukulavaMzodbhavena nAbhisutena marudevyA nandanena mahAdevena RSabheNa dazaprakAro dharmaH svayameva cIrNaH kevalajJAnalambhAcca pravattitastretAyAmAdAviti / bhAga0 nAbherudevAyAmapatyakAmasya yajataH RSigaNAbhyarthito nArAyaNa RSabhaputrarUpeNa samavatatAra, tasya ca bhara-tAdi putraza | yajjajJe iti / zivapu0 - here farm ramye vRSabho'yaM jinezvaraH / cakAra svAvatAraM yaH sarvajJaH sarvagaH zivaH // 479 / / nagarapu0 - sarvajJaH sarvadarzI ca sarvadevanamaskRtaH / chatratrayIbhiH saMpUjyAM yuktAM mUrttimaso vahan // 480 || AdityapramukhAH sarve baddhAJjalaya IdRzam / dhyAyanti bhAvato nityaM yadahiyuganIrujam // 481 // paramAtmAnamAtmAnaM lasatkevalanirmalam / niraJjanaM nirAkAraM vRSabhaM tu mahARSim // 482 // aSTaSaSTiSu tIrtheSu yatpuNyaM kila yAtrayA / AdinAthasya devasya darzanenApi tadbhavet / / 483 // viSNupu0 - himAGkaM yasya vai varSa nAbherarAsInmahAtmanaH / tasyarSabho'bhavatputro marudevyAM mahAdyutiH // 484 // RSabhAdbharato jajJe jyeSThaH putraH zatasya saH / kRtvA rAjyaM svadharmeNa tatheSTvA vividhAnmakhAn / / 485 / / abhiSicya sutaM vIraM bharataM pRthivIpatim / tapase sa mahAbhAgaH pulahastyAzramaM yayau / / 486 // vAnaprasthavidhAnena tatrApi kRtanizcayaH / tapastepe yathAnyAyamiyAja ca mahIpatiH // 487 // tatazca bhArata varSa mRtalokeSu gIyate / bharatAya yataH pitrA dattaM pratiSThatA vane || 488 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir // 18 // EXERCIACOCUMAR uttaraM yatsamudrasya himAdrezcaiva dakSiNam / varSa yadbhArataM nAma bhAratI yatra santatiH // 489 // navayojanasahasro vistAro'sya mahAmune ! / karmabhUmiriyaM svargamapavarga ca gacchatAm // 490 // ataH sammApyate svargo muktimasmAtpayAnti ca / tiryaktvaM narakaM vApi yAntyataH puruSA mune! // 491 // tapastapyanti yatayo juhate vAtra yajvinaH / dAnAni cAtra dIyante paralokArthamAdarAt // 492 // atra janmasahasrANAM sahasrairapi sattama ! / kadAcillabhate janturmAnuSyaM puNyasazcayAt // 493 // gAyanti devAH kila gItakAni dhanyAstu te bhAratabhUmibhAge / svargApavargAspadamArgabhUte bhavanti bhUyaH puruSAH suratvAt // 494 // jAnIma naitatkavayaM vilIne svargaprade karmaNi dehabandham / __prApasyAma dhanyAH khalu te manuSyA ye bhArate nendriyakarmahInA (1) // 495 // atrApi bhArataM zreSThaM jambUdvIpe mahAmune ! / yato hi karmabhUreSA hyato'nyA bhogabhUmayaH // 496 // catvAri bhArate varSe yugAnyatra mahAmune! / kRtaM tretA dvAparazca kalizcAnyatra na kvacit // 497 // turyAraNya0- RSayaste mahAtmAnaH pratyakSAgamabuddhayaH / karmabhUmimimAM prApya punaryAnti surAlayam // 498 // atha tapasi. viSNupu0 RSayaH-catuHpazcAdasaMbhUto bAlastvaM nRpanandana! / nirvedakAraNaM kizcittavAdyApi na dRzyate // 499 // dhruvaH- nAimarthamabhIpsAmi na rAjyaM dvijasattamAH / tatsthAnamekamicchAmi bhuktaM nAnyena yatpurAH // 50 // 1 // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir R AMGARCAUSHCOMCHUDA janmanyatra mahaduHkhaM mriyamANasya cAti tat / yAtanAsu yamasyograM garbhasaMkramaNeSu ca / / 501 // mA jAnIta vayaM bAlA dehI deheSu zAztaH / jarAyauvanajanmAdyA dharmA deharaya nAtmanaH // 502 // bAlo'haM tAvadicchAto yatipye zreyase yuvA / yuvAha vArddha ke prApta variSyAmyAtmano hitam // 5.3 // vRddho'haM mama kAryANi samastAni na gocare / kiM kariSyAmi mandAramA na samarthena yatkRtam // 504 // evaM durAzayAkSiptamAnasaH puruSaH sadA / zreyaso'bhimukha yAti na kdaacitpipaaritH|| 505 // bAlye krIDanakAsaktA yauvane viSayonmukhAH / ajJAnayantyazattayA ca vAkaM samupasthitam // 506 // tasmAdvAlye vivekAtmA yateta zreyase sadA / bAlayauvanaddhAdyaidehabhAvairasaGgataH // 507 // itihA.- yauvane sati rAjendra ! rUpe dravye tathaiva ca / yo vai jitendriyo dhIraH so'kSayaM ravargamaznute // 508 // bAlazcApi careddharmamanityaM khalu jIvitam / phalAnAmiva pavavAnAM zAkhApatanato bhayam // 509 // ko jAnAti kadA kasya mRtyukAlo bhaviSyati / yuvaiva dharmazIlaH syAdyato'nityaM hi jIvitam // 510 // mAtRpitRsahasrANi putradArazatAni ca / anekazo'pyatItAni kasya tvaM kasya tAni ca // 511 // viSNupu0-bhagIrathAdyAH sagaraH va kutstho dazAnano rAghava lakSmaNau ca / yudhiSThirAdyAzca babhUvurete satyaM na mithyAkvanu tena vinH|| etadviditvA na nareNa kArya mamatvamAtmanyapi paNDitena / tiSThantu tAvattanayAtmajAdyAH kSetrAdayo ye tu zarIrato'nye // 513 // skanda0-deho yathA'smadAdInAM rakSakAlena vilIyate / brahmAhimazakAntAnAM rukAlAlliyate tathA // 514 // OMOMOMOM556 For Private and Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra vedA huza. // 19 // manu0mitA www.kobatirth.org itihA0 - na sa kazcidupAyo'sti devo vA mAnuSo'pi vA / yena mRtyuvazaM prApto jantuH punarihAvrajet / / 515 / / bAlAMca yauvanasthAM vRddhAngarbhagatAnapi / sarvAnAvizate mRtyurevaMbhUtamidaM jagat / / 516 / / nAyamatyantasaMvAsaH kasyacitkenacitsaha / api svema zarIreNa kimutAnyena kenacit / / 517 / / paNDite caiva mUrkhe ca balavatyatha durbale / Izvare ca daridre ca mRtyoH sarvatra tulyatA / / 518 / / yathAhi pathikaH kazcicchAyAmAzritya vizramet / vizramya ca punargacchettadbhUtasamAgamaH // 519 // samAgamAH sApagamAH sarvamutpAdi bhaGgaram / kAyaH saMnihitApAyaH sampadaH padamApadAm / / 520 // bhAga - gRheSu kUTadharmeSu duHkhatantreSu tandritaH / kurvanduHkhamatIkAraM sukhaM tanmanyate gRhI // 521 // putradAradhanArthadhIna paraM vindate mUDhaH / * bhrAmyansaMskAravartmasu / / 522 / / kevalena hyadharmeNa kuTumbabharaNotsukaH / yAti jIvo'ndhatAmizraM caramaM tamasaH padam / / 523 // paJcasUnA gRhasthasya culI peSaNyupaskaraH / kuNDanI caiva kumbhazca badhyate yAstu pAhayan / / 524 / / gRhasthastu yadA pazyedvalIpalitamAtmanaH / apatyasyaiva vA'patyAM tadA'raNyaM samAzrayet / / 525 / / cAndrAyaNairnayetkAlaM kRcchrervA vartayetsadA / pakSe gate vApyaznIyAnmAse vA'hani vA gate / / 526 // tyaktvA saGgamapAraparvataguhAgarbhe rahassthIyatAM re re citta ! kuTumbapAlanavidhau ko vAdhikArastava / yasyaitAH purataH prasAritadRzaH prANapriyAH pazyato nIyante yamakiGkaraiH karatalAdAcchiya putrAdayaH // 527 // viSNupu0--yastu saMtyajya gArhasthyaM vAnaprastho na jAyate / parivrAT cApi maitreya ! sa nanaH pApakRnnaraH / / 528 / / bhAga0 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only // 19 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra mitA0 www.kobatirth.org nityAnAM karmaNAM vipra ! yasya hAniraharnizam / akurvanvihitaM karma zaktaH patati taddine / / 529 / / saMvatsaraM kriyAhAniryasya puMsaH prajAyate / tasyAvilokanAtsUryo nirIkSyaH sAdhubhiH sadA // 530 / / spRSTe snAnaM sacelasya zuddhiheturmahAmune / puMso bhavati tasyoktA na zuddhiH pApakarmaNaH / / 531 / / svapyAdbhUmau rAtrau divasaM prapadairnayet / sthAnAsanavihArairvA yogAbhyAsena vA punaH || 532 // grISme paJcAgnimadhyastho varSAsu sthaNDilezaya: / ArdravAsAstu hemante zaktyA vA tapasazvaret / / 533 / / yaH kaNTakairvitudati candanairyazca limpati / anuSTo'parituSTazca samastasyava / / 534 // grAmAdAhRtya vA grAsAnaSTau bhuJjate vAgyataH / azaktau vA munerbhaktaM vAnaprasthasya SoDaza // 535 // kuTumbaputradAraM ca vedAGgAni ca sarvazaH / kezAnyajJopavItaM ca tyaktvA zUdraM carenmuniH || 536 // eko bhikSuryathoktastu dvAveva mithunaM smRtam / trayo grAmaH samAkhyAta urdhvaM tu nagarAyate // 537 // rAjavArttAdi teSAM ca bhikSAvArtA parasparam / atipaizunyamAtsarye sannikarSAnna saMzayaH // 538 // ekarAtraM vasedgrAme nagare paJcarAtrakam / varSAbhyo'nyatra varSAsu mAsAMzcaturo vaset / / 539 // apramattazvaredbhaikSaM sAyAhne'nabhilakSitaH / rahite bhikSukairgrAme yAtrAmAnnamalolupaH || 540 // saptAgArAM caredbhikSAM prasahyeta na vistare / bhaikSaprasakto hi yatirviSayeSvapi sajjati // 541 / / na cotpAtanimittAbhyAM na nakSatrAGgavidyayA / nAnuzAsanavAdAbhyAM bhikSAM lipseta karhicit // 542 // na tApasairbrAhmaNairvA kyobhirapi vA zvabhiH / AkIrNa bhikSukairanyairagAramupasaMvrajet // 543 // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vedA-4 // 20 // aSTau bhikSAH samAdAya sa muniH sapta paJca vA / adbhiH prakSAlya tAH sarvAstato'znIyAdvAgyataH // 544 // yatipAtrANi mRdveNudAvalAvumayAni ca / salilaiH zuddhiretepAM govAlazcAvagharSaNam / / 545 // atejasAni pAtrANi tasya syunirbaNAni ca / teSAmadbhiH smRtaM zocaM camasAnAmivAdhvare // 546 // saMnirudhyendriyagrAmaM rAgadveSau prahAya ca / bhayaM hatvA ca bhUtAnAmamRtIbhavati dvijaH // 547 // bhUpitopi careddhamai yatra tatrAzrame vasan / samaH sarveSu bhUteSu na liGgaMdharmakAraNam // 548 // vihitasyAnanuSThAnAninditasya ca sevanAt / anigrahAcendriyANAM naraH patanamRcchati // 549 // prAyazcitamakurvANAH pApeSu niratA narAH / apazcAttApinaH kaSTAnarakAnyAnti dAruNAn // 550 // prAyazcittaM striyAmarddha vRddhAnAM rogiNAM tathA / pAdo bAleSu dAtavyaM sarvapApepvayaM vidhiH // 551 // vipre tu sakalaM deyaM pAdonaM kSatriye smRtam / vaizye'ddha pAda ekastu zUdrajAtiSu zasyate // 552 // deza kAlaM vayaH zakti pApaM cApekSya yatnataH / prAyazcittaM prakalpyaM syAdyatra coktA na niSkRtiH // 553 // UnekAdazavarSasya paJcavarSAtparasya ca / prAyazcittaM carebhrAtA pitA cAnyasahajanaH // 554 // prAyazcittaM yadAnAtaM brAhmaNasya maharSibhiH / pAdonaM kSatriyasyArddha vaidhye pAdaM ca zUdrake // 555 // prAyazcitte'dhyavasite karttA yadi vipadyate / pRtastadahanyevAsAviha loke paratra ca // 556 // brAhmaNaH kSatriyaM hatvA SaTvarSANi vrataM caret / vaizyaM hatvA caredevaM vrataM traivArSikaM dvijaH // 557 / / zUdraM hatvA caredvarSa vRSabhaikAdazAzvagAH / mArjAranakulau hatvA cApaM maNDakameva ca / / 558 // For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir pitA0- gomutraM gomayaM kSIraM dadhi sarpiH kuzodakam / jagdhvA'pare'hayupavAsaH kRcchaMsAntapanaM ca tat // 559 // gomutramASakAnaSTau gomayasya ca SoDaza / kSIrastha dvAdaza proktA dadhnazca daza kIrtitAH // 560 // gomutravaghRtasyASTa tadaddha tu kuzodakam / praNavena samAloDya pibettatpaNavena tu // 561 // pRthaksAntapanadravyaiH SaDahaH sopavAsakaH / saptAhena tu kRcchro'yaM mahAsAntapanaH smRtaH // 562 // paNNAmekaikameteSAM trirAtramupayojayet / vyahaM copavasedantyaM mahAsAntapanaM viduH / / 563 / / tithivRddhayAcaretpiNDAnzukle zazisaMkhyasaMmitAn / ekaikaM hAsayetkRSNe piNDaM cAndrAyaNaM caret // 564 // unaikAdazavarSasya paJcavarSAtparasya ca / prAyazcittaM caredmAtA pitA cAnyasuhRjjanaH // 565 // manu0- khyApanenAnutApena tapasA'dhyayanena ca / pApakRnmucyate pApAttathA dAnena cApadi // 566 // yathA yathA manastasya duSkRtaM karma garhati / tathA tathA zarIraM tattenAdharmeNa mucyate // 567 // Aditya pu0-mAyazcittasya sarvasya pazcAttApo hi kAraNam / na tena rahitaM pApaM gacchatIti sunizcitam // 568 // prAyazcittaM na tasyAsti dattaiAmazatairapi / zivadravyapaharaNaM gurorapyaNumAtrakam // 569 // padmapu0- jJAtAjJAteSu pApeSu kSudreSu ca mahatsu ca / SaTsu SaTsu ca mAseSu prAyazcittaM tu yazcaret // 570 // niSkalmaSo naro vaizya ! sa kRtAntaM na pazyati / prAyazcittamakRtveha naro bhavati nArakI / / 571 // dravyamAnaM phalaM toyaM zivasvaM na spRzetkvacit / nirmAlyaM naiva saMlakSetkUpe sarva ca takSipet // 572 / / tA0- auSadhaM snehamAhAraM dadadgobrAhmaNe dvijaH / dIyamAne vipattiH syAnna sa pApena lipyate // 573 / / READARSHA For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra beTA // 21 // www.kobatirth.org padmapu0 viSNupu0 bandhane gocikitsArthe gUDhagarbhavimocane / yatne kRte vipattiH syAtprAyazcittaM na vidyate // 574 // AkruSTastADito vA'pi dhanairvApi viyojitaH / yamuddizya tyajetprANAMstamAhurbrahmaghAtakam ||575|| akAraNaM tu yaH kazcidvijaH prANAnparityajet / tasyaiva tatra doSaH syAnnanu yaM parikIrtayet // 576 / / ArttAnAM mArgamANAnAM prAyazcittAni ye dvijAH / jAnanto na prayacchanti te yAnti samatAM tu taiH // 577 // ajJAtvA dharmazAstrANi prAyazcittaM dadAti yaH / prAyazcittI bhavetpUtaH kilviSaM parSadaM vrajet ||578 // jJAtAjJAteSu pApeSu kSudreSu ca mahatsu ca / paTsu SaTsu ca mAseSu prAyazcittaM tu yazcaret / / 579 // niSkalmaSo naro vaizya ! sa kRtAntaM na pazyati / prAyazcittamakRtveha naro bhavati nArakI // 580 // - tatazca narakA vima ! bhuvo'dhaH salilasya ca / pApino yeSu pAtyante tAnzRNu ca mahAmune ! ||581 // rauravaH sUkaro rodhastAlo vizasanastathA / mahAjvAlastaptakumbho lavaNo'tha vimohitaH || 582 || rudhirAndho vaitaraNI kRmIzaH kRmibhojanaH / asipatravanaM kRSNo lAlAbhakSyazca dAruNaH || 583 || tathA pUyavaha: pAva vahnijvAlo hyadhaH zirAH / saMdaMzaH kRSNamUtrazca tamavAvIcireva ca / / 584 / / zvabhojano'thApratiSTo'vIcizcaiva tathA'paraH / ityevamAdayazcAnye narakA bhRzadAruNAH / / 585 / / yamasya viSaye ghorAH zastrAgnibhayadAyinaH / patanti yeSu puruSAH pApakarmaratAzca ye / / 586 / / kUTasAkSI tathAssamyak pakSapAtena yo vadet / yazcAnyadanRtaM vakti sa naro yAti rauravam ||587|| bhrUNahA purahantA ca goghnazca munisattama / yAnti te narakaM rodhaM yazvocchvAsanirodhakaH || 588 || Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only 21 //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir RRERSAR surApo brahmahA hartA suvarNasya ca mUkare / prayAti narake yazca taiH saMsargamupaiti vai / / 589 // rAjanyavaizyahA tAle tathaiva gurutalpagaH / taptakumbhe svasagAmI hanti rAjabhaTAMzca yaH // 590 // sAdhvIvikrayakRdvandhapAla: kezarivikrayI / taptalohe tu pacyante yazca bhaktaM parityajet / / 591 // snuSAsutAbhigAmI ca mahAjvAle nipAtyate / avamantA gurUNAM yo yazcAkroSTA narAdhamaH // 592 // sa yAti kRmibhokSye vai kRmIze ca duriSTakRt / manuSyapitRdevAnyaH paryaznAti narAdhamaH // 593 // lAlAbhakSye sa yAtyugre zarakartA ca rodhake / karoti karNino yastu yazca khaDgAdikRnnaraH // 594 / / prayAntyete vizasane narake bhRzadAruNe / apsatpatigRhItA tu narake yAtyadhomukhaH // 595 // ayAjyayAjakastatra tathA nakSatrasUcakaH / vegAtpUyavahe caiko miSTAnna bhugnaraH kilaH // 596 / / lAkSAmAMsarasAnAM ca tilAnAM lavaNasya ca / vikretA brAhmaNo yAti tameva narakaM dvija ! // 597 / / mArjArakukkuTacchAgazvavarAhavihaGgamAn / poSayannarakaM yAti tameva dvijasattama ! / / 598 // raGgopajIvI kaivartaH kuNDAzI garadastathA / mUcI mAhiSikazcaiva parvagAmI ca yo dvijaH / / 599 / / agAradAhI mitraghnaH zAkunimiyAjakaH / rudhirAndhe patantyete mAMsa vikrINate tu ye // 600 // madhuhA grAmahantA ca yAti vaitaraNI naraH / dhanayauvanamattAzca maryAdAbhedino hi ye // 601 // te kRSNe yAntyazaucAzca kuhakAjIvinazca ye / asipatravanaM yAti vanacchedI vRthaiva yaH // 602 / / aurabhriko mRgavyAdho vahnijvAle nipAtyate / yAntyete dvija ! tatraiva ye cApAkeSu vahidAH // 603 / / SHIKHASORRECOM For Private and Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA - // 22 // UAEDUCE ghatAnAM lopako yazca svAzramAdvicyutazca yaH / sandaMzayAtanAmadhye patatastAvubhAvapi // 604 // divA svapne tu skandante ye narA brahmacAriNaH / putrairadhyApitA ye ca te patanti zvabhojane / / 605 // ete cAnye ca narakAH zatazo'tha sahasrazaH / yeSu duSkRtakarmANaH pacyante yAtanAgatAH // 606 // tathaiva pApAnyetAni tathA'jyAni sahasrazaH / bhujyante yAni puruSairnarakAntaragocaraiH // 607 / / varNAzramaviruddhaM ca karma kurvanti ye narA / karmaNA manasA vAcA nirayeSu patanti te // 608 / / krakacaiH pAdhyamAnAnAM mRSAyAM cApi dhamyatAm / kuThAraiH kRzyamAnAnAM bhUmau cApi nikhanyatAm // 6.9 // zUleSvAropyamANAnAM vyAghravavatre pravezyatAm / gRdhaiH saMbhakSyamANAnAM dvIpibhi copabhujyatAm // 610 // kvAthyatAM tailamadhye ca klizyatAM kSArakardame / uccAnipatyamAnAnAM kSipyatAM kSepayantrakaiH // 611 / / narake yAni duHkhAni pApahetRdbhavAni vai / prApyante nArakaivipra ! teSAM saMkhyA na vidyate // 612 // na kevalaM dvijazreSTha ! narake duHkhapaddhatiH / svarge'pi pApabhItasya kSayiSNornAsti nivRttiH // 613 // itihA0--paruSAH pizunAzcaiva mAnino'nRtavAdinaH / asambaddhapralApAzca narA nirayagAminaH // 614 // ye parasvApahartAraH parasvAnAmamUyakAH / parazriyA'vatapyante te vai nirayagAminaH // 615 // kUpAnAM ca taDAgAnAM prANinAM ca parantapAH / sarasAM caiva bhettAro narA nirayagAminaH // 616 // kASTairvA zakubhirvApi sUtrarazmibhireva vA / ye mArgamuparundhanti te vai nirayagAminaH // 617 // kanyAvikrayiNazcAtha rasavikrayiNastathA / viSavikrayiNacaiva narA nirayagAminaH / / 618 // DUCAREOG // 22 // For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir mitA0 madyamAMsaratA nityaM gItavAdyaratAratathA / vRttasaGgaratAzva narA niraya gAminaH // 619 // ye zarIramalAnagno prakSipanti jale tathA / udyAne pathi goSThe vA te vai nirayagAminaH / / 620 // zastrANAM caiva kartAraH zilpAnAM dhanuSAM tathA / vikretArazca rAjendra ! te vai nirayagAminaH // 621 / anAthaM kRpaNaM hInaM rogAta vRddhameva ca / nAnukampanti ye mUDhAste vai nigyagAminaH / / 622 // niyamAnsamupAdAya ye pazcAdajitendriyAH / vilopayanti tAnbhUyaste vai nirayagAminaH // 623 // brahmahA madyapaH stenastathaiva gurutlpmH| ete mahApAtakino yazca naiH saha saMvaset / / 624 // AcAryapatnI svasutAM gacchaMstu gurutalagaH / chittvA liGgaM vadhastasya sakAmAyAH striyA api // 625 // sakhibhAryAkumArISu svayoniSvantyajAe ca / sagotrAsu sutastrISu gurutalpasamaM smRtam // 626 / / nIcAbhigamanaM garbhapAtanaM bhartahiMsanam / vizeSapatanIyAni strINAmetAni nizcitam / 627 / / puruSo'nRtavAdI ca pizunaH paruSastathA / asambaddhapralApI ca mRgapakSiyu jAyate / / 628 / / adattAdAnanirataH paradAropasevakaH / hiMsakazcAvidhAnena sthAvareSvapi jAyate // 629 // asatkAryarato dhIra ArambhI viSayI ca yaH / sa rAjaso manuSyeSu mRto janmAdhigacchati // 630 // nidrAluH krUrakRtyazca nAstiko yAcakastathA / pramAdavAnbhinnatto bhavettiryakSu tAmasaH // 631 // tapaHprabhAva mahApAtakinazcaiva zeSAzcAkAryakAriNaH / tapasava sutasena mucyante kilviSAttataH / / 632 // IRECRUAR.COPERACK - For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra vedA huza. // 23 // www.kobatirth.org kITAzvAhipataGgAzca pazavazva vayAMsi ca / sthAvarANi ca bhUtAni divaM yAnti tapobalAt / / 633 // kiJcidenaH kurvanti manova karmabhirjanAH / tatsarvaM nirdahantyAzu tapasaiva tapodhanAH || 634 // atha karmaNi. turyAraNya0- yaH karotyazubhaM karma zubhaM vA dvijasattama ! / avazyaM phalamApnoti puruSA nAtra saMzayaH / / 635 / / bahavaH saMpradRzyante tulyanakSatramaGgalAH / mahacca phalavaiSamyaM dRzyate karmasandhiSu / / 636 / / tiryagyonisahasrANi gatvA narakameva ca / jIvAH saMparivarttante karmabandhanibandhanAH / / 637 // jantustu karmabhiH straiH svaiH svakRtaiH pretya duHkhitaH / taduHkhapratighAtArthamapuNyAM yonimaznute / / 638 // tataH karma samAdatte punaranyannavaM bahu / pacyate tu punastena bhuktvA'pacyamivAturaH || 639 / / padmapu0 - satyaM vadAmi te prItyA naraiH karma zubhAzubham / svakRtaM bhujyate vaizya ! kAle kAle punaH punaH / / 640 // eka karoti karmANi ekastatphalamaznute / anyo na lipyate vaizya ! karmaNA'nyasya kutracit // 641 // itihA0--- yathA dhenusahasreSu vatso vindati mAtaram / tathA zubhAzubhaM karma karttAramadhigacchati // 642 // grahA rogA viSaM stenA rAjAnaH zakunAstathA / pIDayanti naraM pazcAt pIDitaM pUrvakarmaNA / / 643 // arakSitaM tiSThati daivarakSitaM surakSitaM daivahataM vinazyati / jIvatyanAtha hi vane visarjitaH kRtaprayatno'pi gRhe na jIvati // 644 // nodyamAno'pi pApeSu zuddhAtmA na pravartate / vAryamANo'pi pApebhyaH pApAtmA pApamicchati // 645 // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 23 //
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra janmAntarasahasreSu yA buddhirbhAvitA purA / tameva bhajate janturupadezo nirarthakaH || 646 // kiM karoti naraH prAjJaH preryamANaH svakarmabhiH / prAyeNa hi manuSyANAM buddhiH karmAnusAriNI // 647 // mitA0 - pratijanma yadabhyastaM dAnamadhyayanaM tapaH / tenaivAbhyAsayogena tadevAbhyasyate punaH / / 648 || ahaGkAreNa manasA gatyA karmaphalena ca / zarIreNa ca nAtmA'yaM muktapUrvaH kadAcana // 649 // manu - yAdRzena tu bhAvena yadyatkarma niSevate / tAdRzena zarIreNa tatphalamathAznute / / 650 // atha bhAve. mana eva manuSyANAM kAraNaM bandhamokSayoH / bandhasya viSayAsaGga mukternirviSayaM manaH / / 651 // viSayebhyaH samAhRtya vijJAnAtmA mahAmuniH / cintayenmuktaye yena paraM brahma parezvaram // 652 // AtmaprayatnasApekSA viziSTA yA manogatiH / tasyA brahmaNi saMyogo yoga ityabhidhIyate / / 653 / / evamamyacca vai ziSya ! yuktadharmopalakSaNam / yasya yogaH sa vai yogI mumukSurabhidhIyate / / 654 // dahyante dhmAyamAnAnAM dhAtUnAM hi yathA malAH / tathendriyANAM dahyante doSA mAnasanigrahAt / / 655 // manasazcendriyANAM ca ye nityaM saMyame ratAH / tyaktalobhabhayakrodhAste narA svargagAminaH / / 656 // dAnamijyA tapaH zaucaM tIrthaM vedAH zrutaM tathA / azAntamanasaH puMsaH sarvametadanarthakam // 657 // yasya vAgmanase zuddhe samyaggupte ca sarvadA / sa vai ca sarvamApnoti vedAntopagataM phalam || 658 // vAgdaNDo'tha manodaNDaH karmadaNDastathaiva ca / yasyaite nihitA buddhau tridaNDIti sa ucyate // 659 // viSNupu0 - mitA - iti0 - www.kobatirth.org manu0 For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir ghedA bhAga0 za. // 24 // samAhitaM yasya manaHprazAntaM dAnAdibhiH kiM bada tasya kRtyam / asaMyataM yasya mano vinazyedAnAdibhizcedaparaM kimebhiH // 660 // nA'yaM jano me sukhaduHkhaheturnadevatAtmagrahakarmakAlaH / manaH paraM kAraNamAmananti saMsAracakraM parivartayedyat // 661 // cittaM rAgAdibhiH kliSTamalIkavacanairmukham / jIvahiMsAdibhiH kAyo gaGgA tasya parAGmukhI // 662 // cittaM zamAdibhiH zuddhaM vadanaM satyabhASaNaH / brahmacaryAdibhiH kAyaH zuddho gaGgA vinApyasau // 663 // paradAraparadravyaparadrohaparAGmukhaH / gaGgA'pyAha kadA''gatya mAmayaM pAvayiSyati / / 664 // kAmarAgamadonmattAH strINAM ye vazavartinaH / na te jalena zuddhayanti snAtAstIrthazatairapi // 665 // snAnaM madadarpakaraM kAmAGgaM prathamaM smRtam / tasmAtkAmaM parityajya naivaM snAnti dame ratAH // 666 // gaGgAtoyena sarveNa mRtpiNDaizca nagopamaiH / amRtarAcaraJzaucaM duSTabhAvo na zudhyati // 667 // yAvarSasahasraM tu ahanyahani majjanam / sAgareNApi kRtsnena vadhako neva zudhyati / / 668 // mRdo bhArasahasreNa jalakumbhazatena ca / na zudhyanti durAcArAH snAtAstIrthazatairapi // 669 // nodakaklinnagAtro'pi snAta ityabhidhIyate / sa snAto yo damasnAtaH sa bAhyAbhyantaraM zuciH // 670 // na mRttikA naiva jalaM nApyagniH karmazodhanam / zodhayanti budhAH karma jnyaandhyaantpojlaiH|| 671 // mRttikodakasamparkAdyadi zudhyanti jantavaH / kulAla: sakuTumbo'pi tarhi svarga gamiSyati // 672 // cecchudhyanti bahiHsnAnAdantaHpApamalImasAH / tatsetsyanti dhruvaM matsyamakarAdyAH puraiva hi // 673 // PARA For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir USAHAR AtmAnadI saMyamatoyapUrNA satyAvahA zIlataTA dyoniH| tatrAbhiSekaM kuru pANDuputra ! na vAriNA zudhyati cAntarAtmA // 674 // skandapu0-naktaM dinaM nimajjantaH kaivartAH kimu pAvanAH ? / zatazo'pi tathA snAtA na zuddhA bhAvaduSitAH // 675 // na jalAplutadehasya snAnamityabhidhIyate / sa snAto yo damasnAtaH zuciH zuddhamanomalaH // 676 // yo lubdhaH pizunaH krUro dAmbhiko viSayAtmakaH / sarvatIrtheSvapi snAtaH pApo malina eva saH // 677 // na zarIramalanyAgAnaro bhavati nirmalaH / mAnase tu male tyakte bhavatyantaH sa nirmalaH // 678 // jAyante ca mriyante ca jaleSveva jalaukasaH / na ca gacchanti te svargamavizuddhamanomalAH // 679 // viSayepvatisaMrAgo mAnaso mala ucyate / te veva hi virAgo'sya nairmalyaM samudAhRtam // 680 // cittamantargataM duSTaM tIrthasnAnAnna zubhyati / zatazo'tha jalaidhItaM surAbhANDamivAzuci // 681 // dAnamijyA tapaH zocaM nIrthasevA zrutaM tathA / sarvANyetAnyatIrthAni yadi bhAvo na nirmalaH // 682 // jJAnapUte dhyAnajale rAgaroSamalApahe / yaH snAti mAnase tIrthe sa yAti paramAM gatim // 683 // padmapu0- antaHkaraNazuddhA ye tAnvibhUtiH pavitrayet / kiM pAvanAH prakIryante rAsabhA bhasmadhusarAH // 684 // sa snAtaH sarvatIrtheSu sa sarvamalavarjitaH / tena kratuzatairiSTaM ceto yasyeha nirmalam // 685 // skanda- zrIparvatAditIrthAni dhArAtIrtha tathAparam / mAnasAnyapi tIrthAni satyAdIni ca vai piye ! // 686 // satyaM tIrtha kSamA tItha tIrthamindriyanigrahaH / sarvabhUtadayA tIrtha tIrtha mArdavameva ca // 687 / / CARECROCHETAURCED Awk For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA-1 // 25 // UCRACRICARICH dAnaM tIrtha damastIrtha santoSastIrthamucyate / brahmacarya para tIrtha tIrtha ca priyavAditA // 688 / / paradrohadhiyo ye ca pareAkAriNastathA / paropatApino ye vai teSAM kAzI na siddhaye // 689 // parApavAdazIlena paradArAbhilASiNA / tena kAzI na saMsevyA ka kAzI nirayaH ka saH // 690 // arthArthinastu ye viprA ye ca kAmArthino narAH / atimuktaM na saMsevyaM mokSakSetramidaM yataH / / 699 // pratigrahAdupAvRttaH santuSTo yena kenacit / ahaGkAravimuktazca sa tIrthaphalamaznute // 692 // akopano'malamatiH satyavAdI dRDhavrataH / Atmopamazca bhUteSu sa tIrthaphalamaznute // 693 / / adambhako nirArambho labdhAhAro jitendriyaH / vimuktaH sarvasaGgeyaH sa tIrthaphalamaznute // 694 // yasya hastau ca pAdau ca manazcaiva susaMyatam / vidyA tapazca kIrtizca sa tIrthaphalamaznute // 695 // - na tIrthena tapobhizca kRtaghnasya hi niSkRtiH / sahate yAtanAM ghorAM sa naro narake ciram // 696 // na tIrthe pAtakaM kuryAtyajettIrthopajIvikAm / tIrthe parigrahastyAjyastyAjyo dharmasya vikrayaH // 697 // durjaraM pAtakaM tIrtha durjanazca pratigrahaH / tIrthe tu durjaraM sarvametatkRnnarakaM vrajet // 698 // viSNubhakticandrodaye0-saptasnAni proktAni svayameva svayaMbhuvA / dravyabhAvavizuddhayarthamRSINAM brahmacAriNAm // 699 // mAntraM pArthivamAgneyaM vAyavyaM divyameva ca / vAruNaM mAnasaM ceti snAnaM saptavidhaM smRtam / / 700 // ApohiSTheti vai mAnnaM mRdAlammaM ca pArthivam / bhasmanA snAnamAgneyaM snAnaM gorajasAnilam // 701 // Atape sati yA dRSTidivyasnAnaM taducyate / bahirnayAdiSu snAnaM vAruNaM procyate budhaiH // 702 // ARCORRECex // 25 // For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dhyAnaM yanmanasA viSNormAnasaM tatprakIrtitam / ataH snAneSu sarveSu mAnasaM snAnamuttamam // 703 |! snAnAM mAnasaM snAnaM manvAdyaiH paramaM smRtam / kRtena yena mucyante gRhasthA api te dvijAH // 704 / / atha zauce satyaM zaucaM tapaH zauca zaucamindriyanigrahaH / sarvabhUtadayA zaucaM jalazaucaM ca paJcamam || 705 / / zuci bhUmigataM toyaM zucirnArI pativratA / zucirdharmaparo rAjA brahmacArI sadA zuciH // 706 / / Arambhe vartamAnasya maithunAbhiratasya ca / kutaH zaucaM bhavettasya brAhmaNasya yudhiSTira ! / / 707 || yado'GgazoNitakapAyitacIvarANAM sanmAMsabhakSaNavicakSaNadakSiNAnAm / vidvannikAyaguNanindanakovidAnAM pAvitryamuttamamaho ! dvijapuGgavAnAm / / 708 // manu0 ApaH svabhAvato medhyAH kiMpunarvahnitApitAH / RSayastatprazaMsanti zuddhimuSNena vAriNA // 709 // uSNodakena zuddhiH syAnmUrttidvayasya mIlanAt / zItAmbunApi zuddhiHsyAnmUrttirmAhezvarI yataH // 710 || nAsUrye hi vrajenmArge nAdRSTAM bhUmimAkramet / paripUtAbhiradbhizva kArya kurvIta nityazaH / / 711 / / dRSTipUtaM nyasetpAdaM vastrapUtaM pivejjalam / satyapUtAM vadedvANIM manaHpUtaM samAcaret // 712 // Aditya pu0 - ApaH pUtA bhavantyetA vastrapUtA dhruvaM yataH / tato'dbhaH sarvakAryANi pUtAbhiH sarvasiddhaye // 713 || ahiMsA tu paro dharmaH sarveSAM prANinAM yataH / tasmAtsarva prayatnena vastrapUtena kArayet / / 714 / / AsaMvatsareNa yatpApaM kaivartasyeha na jAyate / ekAhena tadAmoti aptajalasaGgrahI / / 715 / / For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vedA- nagarapu0-kusumbhakuGkamAmbhovannicittaM sUkSmajantubhiH / sudRDhenApi vastreNa zakyaM zodhayituM jalam // 716 // uttaramImAMsAyAm-lUtAsyatantugalite ye bindau santi jantavaH / mUkSmA bhramaramAnAste naiva mAnti triviSTape // 717 // // 26 // mUkSmANi jantUni jalazrayANi jalasya vrnnaakRtisNshritaani| tasmAjjalaM jIvadayAnimittaM nigranthazUrAH parivarjayanti // 718 // viMzatyaGgalamAnaM tu triMzadaGgalamAyatau / tadvastraM dviguNIkRtya gAlayejjalamApiban / / 719 / / tasminvastre sthitAJjIvAnsthApayejjalamadhyataH / evaM kRtvA pibettoyaM sa yAti paramAM gatim // 720 // dakSasmR0- zaucaM ca dvividhaM proktaM bAhyamAbhyantaraM tathA / mRjjalAbhyAM smRtaM bAhya bhAvazuddhistathAntaram // 721 // zaucamAbhyantaraM tyaktvA bhAvazuddhayAtmakaM zubham / jalAdi zaucaM yatreSTaM mUDhavismApanaM hi tat // 722 // yAjJavalkya0-kAlo'gniH karmakRdvAyurmano jJAnaM tapo jalam / pazcAttApo nirAhAraH sarve'mI zuddhihetavaH // 723 / / mitA0- razmiranI rajazchAyA gauravo vasudhA'nilaH / vizuSo makSikAsparza va saH prasavane zuciH // 724 // panthAnazca vizuddhayanti somasUryAzumArutaiH / zmazru cAsyagataM dantaM sRkaM tyaktvA tataH zuciH // 725 // snAtvA pItvA kSute supte bhukte rathyAprasapaNe / AcAntaH punarAcAmedvAso vyutparidhAya ca // 726 // rathyAkardamatoyAni spRSTAnyantyazvavAyasaiH / mArutenaiva zuddhayanti pakkeSTakacitAni ca // 727 // zrutiH smRtiH sadAcAraH svasya ca priyazcAtmanaH / samyaksaMkalpajaH kAmo dharmamUlamidaM smRtam // 728 // hai| manu0- makSikA vizuSazchAyA gaurazvasUryarazmayaH / rajo bhUrvAyurazmizca sparzamedhyAni nirdezet / / 729 // CORECAUTOCALCUSA IP // 26 // For Private and Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir SARASHISHASKAR kSAntyA zuddhayanti vidvAMso dAnenAkAryakAriNaH / pracchannapApA jApena tapasA vedavittamAH // 730 // adbhiH gAtrANi zuddhayanti manaH satyena zuddhayati / vidyAtapobhyAM bhUtAtmA buddhirjJAnena zuddhathati // 731 // nityaM zuddhaH kAruhastaH paNyaM yacca prasAritam / brahmacArigataM bhakSaM nityaM zuddhamiti sthitiH // 732 / / sarveSAmeva zaucAnAmarthazaucaM paraM smRtam / yo'rthazuciH zuciH sodha na mudvArizuciH zuciH // 733 // viSNubhaktica0-viSNUtsavasamAyAtAnspRSTvA hInajanAnkvacit / na kAryA hyazuceH zaGkA puNyAste bhaktipAvitAH // 734 // AvikaM tu sadA vastraM pavitraM rAjasattama ! / pitRdevamanuSyANAM kriyAyAM ca viziSyate // 735 // dhautAdhautaM tathA dagdhaM sandhitaM rajakAhRtam / zukramUtrarakta liptaM tathApi paramaM zuci // 736 // vi0|| zvAnagardabhacANDAlAnmadyabhANDaM rajasvalAm / devArca ca saMraparya sacelaM snAnamAcaret // 737 // atha coyeM. padmapu0- parasvaM tRNamAnaM ca manasApi na yo haret / na pazyanti vizAMzreSTha ! te narakayAtanAm // 738 // mitA0- dhAnyAnadhanacauryANi kRtvA kAmAdvijottamaH / svajAtIyagRhAdeva kRcchrAbdena vizuddhayati // 739 // manuSyANAM ca haraNe strINAM kSetragRhasya ca / kUpavApIjalAnAM ca zuddhizcAndrAyaNena vA // 740 // dravyANAmalpasArANAM steyaM kRtvAnyavezmani / caretsAntapanaM kRcchU tannirgatyAtmazuddhaye // 741 // bhakSyabhojyApaharaNe yAnazayyAsanasya ca / puSpamUlaphalAnAM ca paJcagavyaM vizAdhanam / / 742 // tRNakASTadrumANAM ca zuSkAnnasya guDasya ca / celacarmAmiSANAM ca trirAtraM syAdabhojanam // 743 // For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir C vedA // 27| muSako dhAnyahArI syAdyAnamuSTaH phalaM kapiH / jalaM plavaH payaH kAko gRhakArI ghupaskaram // 744 // madhu daMzaH palaM gRdhro gAM godhA'gni vakastathA / zvitrI vastraM vA rasaM tu cArI lavaNahArakaH // 745 // atha dehAzucitve. mitA0- zirAH zatAni saptaiva nava snAyuzatAni ca / dhamanInAM zate dve ca paJca pezIzatAni ca // 746 // ekatriMzallakSaNAni tathA navazatAni ca / SaTpaJcAzacca jAnIyAta zirA dhamanisaMyutAH // 747 // sarvAzucinidhAnasya kRtaghnasya vinAzinaH / zarIrakasyApi kRte mUDhA pApAni kurvate // 748 // viSNupu0-mAMsAmukpUyaviNmUtrasnAyumajjAsthisaMhato / dehe cetpItimAnmUDho bhavitA narake'pi saH // 749 / / zavasmR0-zarIraM dharmasarvasvaM rakSaNIyaM prayatnataH / zarIrAcchvate dharmaH parvatAtsalilaM yathA / / 750 // atha dantadhAvane. pratipadarzaSaSThISu madhyAnte navamItithau / saGkrAntidivase prApte na kuryAintadhAvanam // 751 / / upavAse tathA zrAddhe na kuryAdantapAvanam / dantAnAM kASTasaMyogo hanti saptakulAni vai // 752 // viSNubhakticandra0-upavAse tathA zrAddhe na kuryAdantadhAvanam / dantAnAM kASTasaMyogo hanti sapta kulAni vai / / 753 // pratipadarzaSaSThISu navamyAM dantadhAvanam / parNairanyatra kASTaistu jihollekhaH sadaiva hi // 754 // alAme dantakASTAnAM niSiddhAyAM tathA tithau / apAM dvAdazagaNDurvidadhyAdantadhAvanam // 755 // ONUARCREDUCEDUCE96 4 // 27 // For Private and Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir brahmacaryamahiMsA ca satyamAmiSavarjanam / vrate caitAni catvAri caritavyAni nityazaH // 756 // asakRjalapAnAttu tAmbUlasya ca bhakSaNAt / upavAsa: praduSyeta divA svApAcca maithunAt / / 757 / / vivekavilAse-vyatipAte ravivAre saGkrAntau grahaNena ca / dantakASTaM navASTrakabhUtapakSAntaSaDyuSu // 758 // kAzazvAsajarAjINazokatRSNAsyapAkayuk / tama kuricharonetrahatkarNAmayavAnapi / / 759 // atha kSamAyAm. turyAraNyake- kSamA brahma kSamA vidyA kSamA bhUtaM ca bhAvi ca / kSamA tapaH kSamA zauca kSamayedaM dhRtaM jagat / / 760 // kSamA yajJaH kSamA dharmaH kSamA vedAH kSamA zrutam / yastAmevaM vijAnIte sa sarva kSantumarhati // 761 // tAM kSamAmIdazI kRSNe ! kathamasmadvidharatyajet / yasyAM brahma ca vedAzca sarvameva pratiSThitam / / 762 / / atha mAMse. manu0- varSe varSe'zvamedhena yo yajeta zataM samAH / mAMsAni ca na khAdeta tayoH puNyaphalaM samam / / 763 / / mitAkSarA0- sarvAnkAmAnavApnoti hayamedhaphalaM tathA / gRhe'pi nivasanvimo munirmAsavivarjanAt // 764 // bhoktA'numantA saMrakartA krayivikrayihiMsakAH / upakartA ghAtayitA hiMsakazcATadhA'dhama ! // 765 // yaH svArtha mAMsapacanaM kurute pApamohitaH / yAvanti pazuromaNi tAvatsa narakaM vrajet // 766 / / paramANaistu ye prANAnsvAnpuSNanti hi durdhiyaH / AkalpaM narakAnbhuttavA bhujyante tatra taiH punaH / / 767 // For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA HISHASH // 28 // jAtu mAMsaM na bhoktavyaM prANaH kaNThagatairapi / bhoktavyaM tarhi bhoktavyaM svamAMsaM netarasya ca // 768 // kva mAMsaM kva ziye bhaktiH kva madya vava zivArcanam / madyamAMsaratAnAM hi dare tiSThati zaGkaraH // 769 // cikhAdiSati yo mAMsa prANiprANApahArataH / unmUlayatyasau mUlaM dayAkhyaM dharmazAkhinaH / / 770 // azanIyansadA mAMsa dayAM yo hi cikIrSati / jvalati jvalane vallI sa ropayitumicchati // 771 // hantA palasya vikretA saMskartA bhakSakastathA / kretA'numantA dAtA ca ghAtakA evaM yanmanuH / / 772 // anumantA vizasitA nihantA krayavikrayI / saMskartA copakartA ca khAdakazzeti ghAtakAH // 773 // nAkRtvA prANinAM hiMsAM mAMsamutpadyate kvacit / na ca prANivadhaH svaya'stasmAnmAMsaM vivarjayet // 774 ye bhakSayantyanyapalaM svakIyapalapuSTaye / ta eva dhAtakA yanna vadhako bhakSakaM vinA / / 775 // miSTAnnAnyapi viSTAsAdamRtAnyapi mUtrasAt / syuryasminnaGgakasyAsya kRte kaH pApamAcaret / / 776 // mAMsAzane na doSo'stItyucyate yairdurAtmabhiH / vyAdhagRdhrakavyAghrazRGgAlAstairgurUkRtAH // 777 // mAM sa bhakSayitA'mutra yasya mAMsamihAdamyaham / etanmAMsasya mAMsatve nirukti manurabravIt // 778 // mAMsAsvAdanalubdhasya dehinaM dehinaM prati / hantuM pravarttate buddhiH zAkinyA iva durdhiyaH / / 779 / / ye bhakSayanti pizitaM divyabhojyeSu satsvapi / sudhArasaM parityajya bhuJjate te halAhalam // 780 // na dharmo nirdayasyAsti palAdasya kuto dayA / palalubdho na tadvetti vidyAdvopadizena hi // 781 // kecinmAMsaM madAmohAdaznanti na paraM svayam / devapitratithibhyo'pi kalpayanti yaducire // 782 // A RE // 28 // For Private and Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kalassagarsun Gyanmandir ACHAR kRtvA svayaM vApyutpAdya paropahRtameva vA / devAnpitRRnsamabhyarcya khAdanmAMsaM na duSyati // 782 // mantrasaMskRtamapyadyAdyavAlpamapi no palam / bhavejjIvitanAzAya hAlAhalalabo'pi hi // 784 // atha madye. - surAM pItvA dvijo mohAdagnivarNo surAM pibet / tayA sakAye nirdagdhe mucyate kilmiSAttataH // 786 // tasmAdbrAhmaNarAjanyau vaizyazca na surAM pibet / gauDI mAdhvI ca paSTI ca vijJeyA trividhA surA // 786 // | mitA0- surAM pItvA dvijaM hatvA rukma hRtvA dvijanmanaH / saMyonaM patitargatvA dvijazcAndrAyaNaM caret / / // 787 // patilokaM na sA yAti brAhmaNI yA surAM pibet / ihaiva sA zunI gRdhrI mUkarI copajAyate // 789 / / madirApAnamAtreNa buddhirnazyati dUrataH / vaidagdhI bandhurasyApi daurbhAgyeNeva kAminI / / 789 / / pApAH kAdambarIpAnavivazIkRtacetasaH / jananI hA priyIyanti jananIyanti ca priyAm / / 790 // na jAnAti paraM skhaM vA madyAccalitacetanaH / svAmIyati barAkaH svaM svAminaM kiGkarIyati // 791 // madyapasya zavasyeva luThitasya catuSpathe / mUtrayanti mukhe zvAno vyAtte vivarazaGkayA // 792 // madyapAnarase magno nagnaH svapiti catvare / gUDhaM ca svamabhiprAyaM prakAzayati lIlayA // 793 // vAruNIpAnato yAnti kAntikortimatizriyaH / vicitrAzcitraracanA viluThatkajalAdiva // 794 // bhUtArttavannarInati rAraTIti sa zokavat / dAhajvarAtavad bhUmau surApo loluThIti ca // 795 // vidadhatyaGgazaithilyaM glApayantIndriyANi ca |muurchaamtucchaaN yacchanti hAlA hAlAhalopamA // 796 // For Private and Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA // 29 // iti0- mitA0 vivekaH saMyamo jJAnaM satyaM zocaM dayA kSamA / madyAtmalIyate sarva tRNyA vahikaNAdiva / / 797 // doSANAM kAraNa madyaM madya kAraNamApadAm / rogAtura ivApathyaM tasmAnmadyaM vivarjayet / / 798 / / atha madhuni. yo dadAti madhu zrAddha mohito dharmalipsayA / sa yAti narakaM ghoraM khAdakaiH saha lampaTaiH / / 799 // saptagrAme ca yatpApamagninA bhasmasAtkRte / tadetajjAyate pApaM madhubinduprabhakSaNAt / / 800 // madye mAMse madhuni ca navanIte bahirjIte / utpadyante vilIyante sumUkSmA janturAzayaH / / 801 / / . madhu mAMsa ca ye nityaM varjayantIha mAnavAH / janmaprabhRti matsyAMzca sarve te munayaH smRtaaH|| 802 / / madhumAMsAzane kAryaH kRcchraH zeSakRtAni ca / pratikUlaM guroH kRtvA prasAdyaiva vizudhyati / / 803 / / madhu mAMsaM ca yo'znIyAcchrAddhaM mUtakameva ca / prAjApatyaM caretkRcchaM vratazeSa samApayet / / 804 // anekajantusaMghAtanighAtanasamudbhavam / jugupsanIyaM lAlAvatkaH svAdayati mAkSikam / / 805 / / bhakSayanmAkSikaM kSudrajantulakSakSayodbhavam / stokajantunihantRbhyaH saunikebhyo'tiricyati / / 806 / / ekaikakusumakroDAdrasamApIya makSikAH / yadvamanti madhRcchiSTaM tadananti na dhArmikAH // 807 / / apyauSadhakRte jagdhaM madhu zvabhranibandhanam / bhakSitaH prANanAzAya kAlakUTakaNo'pi hi // 8.8 // madhuno'pi hi mAdhuryamabodhairahahocyate / AsAdyante yadAsvAdAciraM narakavedanAH // 809 // makSikAmukhaniSThayataM jantughAtodbhavaM madhu / aho pavitraM manvAnA devasnAne prayuJjate // 810 / / ma mAMsaM ca yojanIyAmadbhavam / jugupsanIya banAntabhyaH saunika I ||29 // For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir SAHARSAGAR antarmuhUrtAtparataH susUkSmA janturAzayaH / yatra mUrchanti tamAcaM navanItaM vivekibhiH // 811 / / ekasyApi hi jIvasya hiMsane kimaghaM bhavet / jantujAtamayaM tatko navanItaM niSevate // 812 // udumbaravaTaplakSakAkodumbarazAkhinAm / piSpalasya ca nAznIyAt phalaM kRmikulAkulam // 813 / / atha malake. mUlakena samaM cAnnaM yastu bhuGkte narAdhamaH / tasya zuddhirna vidyuta cAndrAyaNazatairapi // 814 // yasmingRhe sa dAnArtha mUlakaH pacyate janaH / zmazAnatulyaM tadvezma pitRbhiH parivarjitam / / 815 // pitRRNAM devatAnAM ca yaH prayacchati mUlakam / sa yAti narakaM ghoraM yAvadAbhUtasaMplavam // 816 / / govindakIrtane-ajJAnena kRtaM deva ! mayA mUlakabhakSaNam / tatpApaM yAtu govinda ! govinda iti kIrtanAt // 817 // govi0|| yastu vRntAkakAligamUlakAnAM ca bhakSakaH / antakAle sa mRDhAtmA na mAM ramariSyati priye ! / / 818 // muktaM hAlAhalaM tena kRtaM cAbhakSyabhakSaNam / tena kravyAdanaM devi ! yo bhakSayati mUlakam / / 819 / / rasonaM gRJjanaM caiva palANDaM piNDamUlakam / matsyamAMsasurAzcaiva mUlakastu tato'dhikaH // 820 // tramAMsaM varaM bhuktaM na tu mUlakabhakSaNam / bhakSaNAmarakaM gacche(rjanAtsvargamApnuyAt / / 821 / / nIlIkSetraM vapedyastu mUlakaM copadaMzati / na tasya narakottAro yAvadindrAzcaturdaza / / 822 / / mitA.- palANTaM vid varAhaM ca chatrAkaM grAmakukkuTam / lazunaM gRJjanaM caiva jagdhvA cAndrAyaNaM caret / / 823 / / OMOMOMOMOMOM For Private and Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra vedA kuna. // 30 // www.kobatirth.org atha rAtri bhojane ye rAtrau sarvadA''hAraM varjayanti sumedhasaH / teSAM pakSopavAsasya phalaM mAsena jAyate / / 824 // vivekavilAse - bhAnoH karairasaMspRSTamucchiSTaM pretasaJcarAt / sUkSmajIvAkulaM vApi nizi bhojyaM na yujyate / / 825 / / catvAro narakadvArAH prathamaM rAtribhojanam / parastrIgamanaM caiva sandhAnAnantakAyake || 826 // nodakamapi pAtavyaM rAtrAvatra yudhiSThira ! | tapasvinA vizeSeNa gRhigA tu vivekinA // 827 // mRte svajanamAtre sUtakaM jAyate kila / astaMgate divAnAthe bhojanaM kriyate katham 1 // 828 / / . raktIbhavanti toyAni annAni pizitAni ca / rAtrau bhojanasatkasya grAse tatmAMsabhakSaNam // 829 // Ayurvede -- innAbhipadmasaMkocacaNDa rocirapAyataH / ato naktaM na bhoktavyaM sUkSmajIvAdanAdapi / / 830 // canAri khalu karmANi sandhyAkAle vivarjayet / AhAraM maithunaM nidrAM svAdhyAyaM ca vizeSataH // 831 // AhArAjjAyate vyAdhiH kUragarbhazva maithunAt / nidrAto dhananAzazca svAdhyAye maraNaM bhavet / / 832 / / tattvaM matvA na bhoktavyaM rAtrau puMsA sumedhasA / kSemaM zaucaM dayAdharma svarga mokSaM ca vAJchatA // 833 // divasasyASTame bhAge mandIbhUte dIvAkare / naktaM taddhi vijAnIyAnna naktaM nizi bhojanam // 834 // naivAhuti ca snAnaM na zrAddhaM devatArcanam / dAnaM vA vihitaM rAtrI bhojanaM tu vizeSataH / / 835 / / saMdhyAyAM yakSarakSobhiH sadA bhuktaM kulodvaha ! / sarvavelAM vyatikramya rAtrau bhuktamabhojanam // 836 // annaM pretapizAcAdyaiH saJcaradbhirniraGkuzaiH / ucchiSTaM kriyate yatra tatra nAyAdinAtyaye / / 837 / / For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 30 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra %% %, www.kobatirth.org ghorAndhakAraruddhAkSaiH patanto yatra jantavaH / naiva bhojye nirIkSyante tatra muJjIta ko nizi / / 838 // meghAM pipIlikA hanti yukA kuryAjjalodaram / kurute makSikA vAntiM kuSTaM rogaM ca kolikaH // 839 // kaNTako dArukhaNDaM ca vitanoti galavyathAm / vyaJjanAntarnipatitastAlu vidhyati vRzcikaH || 840 // vilagnazca gale vAlaH svarabhaGgAya jAyate / ityAdayo doSAH sarveSAM nizi bhojane // 841 // nApekSya sUkSmajantUni niSpamAtmA zukAnyapi / apyudyatkevalajJAnainahitaM yannizAzanam // / 842 // dharmaviva bhuJjIta kadAcana dinAtyaye / bAhyA api nizAbhojyaM yadabhojyaM pracakSate // 843 // tejomayo bhAnurito vedavido viduH / tatkaraiH pUtamakhilaM zubhaM karma samAcaret // 844 // saMzasajjIvasaMghAtaM bhuJjAnA nizi bhojanam / rAkSasebhyo viziSyante mUDhAtmAnaH kathaM nu te / / 845 // vAsare ca rajanyAM ca yaH khAdameva tiSThati / zRGgapucchaparibhraSTaH spaSTaM sa pazureva hi // 846 // ahamukhe'vasAne ca yo dve dve ghaTike tyajan / nizAbhojanadoSajJo'znAtyasau puNyabhAjanam // / 847 // ulUkakAkamArjAragRdhazambarazUkarA: / ahizcikagodhAzca jAyante rAtribhojanAt / / 848 // zrUyate hyanyatra pavanAsyaiva lakSmaNaH / nizAbhojanazapathaM kArito banamAlayA || 849 // iti mahAbhAratasmRtipurANAdigatadharma lokAH vastutattvavihInAnAmAjJA siddhividhAyinAm / cAturvarNottamo vimaH khyAtaH pUjitaH satkRtaH // 1 // ime lA hInAra varNeyaH kadAcana // 2 // kaNa deteSu For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra vedA Duza. // 31 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pakSapAtaM parityajya prastAve'sminvicAryate / nyAyamArga garneH sadbhiryuktAyuktaparIkSakaiH // 3 // yatA kenaciduktam sarvavarNapradhAnA brAhmaNA iti / tatko'yaM brAhmaNo nAma ? kiM zarIreNa ? kiM jAtyA ? ki jIvana ? kiM kulena ? kiM yonyA ? ki jJAnena ? kiM zaucAcAreNa ! kiM tapasA ? kiM saMskAreNa vA 1 iti / eteSAM madhye kena brAhmaNo bhavati ? iti bravItu kazcidbrAhmaNastatpakSapAtI vA / zarIreNa tAvanna bhavati brAhmaNaH / katham ? brAhmaNakSatriyavaizyazUdrazarIrANAmavizeSAt kiM ca zukrazoNitamajjAsthizyAmAdiSarNayauvanAdInAM ca bhedAbhAvAt kiM ca mRtasya brAhmaNasya zarIradahane jJAtInAM tathAzerbrahmahatyA syAt / ato jJAyate zarIreNa tAvabrAhmaNo na bhavati / / jAtyApi tAvadabrAhmaNo na bhavati / kasmAt 1 nityA jAtirabinAzinI ca brAhmaNairabhipretA tasyAH patanavinAzau ca vidyete; zrUyate ca mAnave dharme tasyAH patanam - sadyaH patati mAMsena lAkSayA lavaNena ca / tryaheNa zUdro bhavati brAhmaNakSIravikrayI // 1 // itareSAM tu paNyAnAM vikrayAdadhikaM payaH / brAhmaNastvekarAtreNa vaizyabhAvaM nigacchati // 2 // vRSalIphenapInasya niHzvAsopahatasya ca / tatraivAtiprasaktasya niSkRtirnopalabhyate // 3 // RtukAlamatikramya yo hi gacchati maithunam / sa eva brahmahA nAma hataM brahma tadAtmajam // 4 // RtukAle vyatikrAnte yastu seveta maithunam / brahmahatyAphalaM tasya sUtakaM ca dine dine // 5 // For Private and Personal Use Only // 31 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir kiM cAparaM dRzyate-kaivartacarmakArarajakazauNDakAdibrAhmaNAH / yadyapi taiAhmaNaisteSu gRheSu bhuktam, nityatvAdvarNAnAM kayaM | patanaM bhavettasyAH ? ato jJAyate-jAtyA brAhmaNo na bhavati, kasmAta ? vedamanvAdivacanAt / uktaM ca vede indraH pazurAsIt tamAyajantaH zatena lokaM jayantyasmin | zatena loko bhaviSyati / taM jemyati / pazavo'pi devA Apadyanta iti / evaM yAvat -agniH pazurAsIt iti punaH paThitavyam / uktaM ca manau-adhItya caturo vedAnsAGgopAGgAnsalakSaNAn / zUdrAtpratigrahaM kRtvA kharo bhavati brAhmaNaH // 1 // kharo dvAdazajanmAni SaSTijanmAni zUkaraH / zvAnaH saptatijanmAni ityevaM manurabravIt // 2 // bhArate coktam-saptavyAdhA dazArNAyAM mRgAH kAlaMjare girau / cakravAkAH zaradvIpe haMsA: sarasi mAnase / 1 // te ca jAtA kurukSetre brAhmaNA vedapAragAH / prasthitA dIrghamadhvAnaM Rjavo ! mA viSIdatha // 2 // pazavo'pi yadA devA devA hi pazavastathA / brAhmaNAH syustathA zvAnaH zvAno brAhmaNA api // 3 // tathA mRgahaMsacakravAkadarzanasabhAvAt / tato jAnImaH-jIvenApi brAhmaNo na bhavati / kulenApi brAhmaNo na bhavati munInAM kuladoSaprasaGgAt / tathAcoktaMzrutau-hastinyAmacalo jAta ulukyAM kezakambalaH / agastyo'gastipuSpAcca kozikaH kuzasaMstarAt // 1 // kaThinAtkaThinojAtaH zaragulmAcca gautamaH / droNAcAryastu klshaattittiristittiriisutH||2|| reNukA janayedrAmaM RSyazRGgaM mRgI bane / kaivartI janayedvyAsaM kakSIvantaM ca zudrikA // 3 // ORDECEMUCHER For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir vedA ||32|| RitCROCECREC%A4" vizvAmitraM ca cANDAlI vaziSThaM caiva urvazI / vipranAtikulAbhAve ye te khyAtA dvijottamAH // 4 // ma teSAmRSINAM brAhmaNI mAtA te'pi lokasya brAhmaNAH / ataH zruti prAmANyAtkulenApi brAhmaNo na bhavati / * brAhmaNAH prAhuH-na yonau brAhmaNAnAM prAdurbhAvaH, yena dharmazAne evaM paThyate brAhmaNo mukhAdAsIbAho rAjanyamityapi / urasta:syAdayaM vaizyaH zUdrApadbhyAmajAyata // 1 // yuktyA tAvanirUpyate yonyA brAhmaNo na bhavatIti / kasmAt ? brAhmaNA ye mukhAjjAtAH pUjyA viSA bhavanti te / zUdrA ivAdhunA jAtA yonijA hi kathaM dvijAH // 1 // brAhmaNI kutrodbhUtA ? tasmAnmukhAditi cet ? evaM tarhi bhaginyA saha maithunamAcaritaM brAhmaNaH / athavA brAhmaNavanmukhodabhUtA brAhmaNI na bhavati, evaM sati anyatrotpamA kathamabrAhmaNI brAhmaNaM janayet / / kiMcAparam-'brahmaNaH padayoH zUdro jAta' ityeva vaidikI zrutiH / vayaM tu chamaH pAdau tau sanataM devatAdInAM zirobhira bhyarcyate, na kadAcidapi mukham mukhaM hi nitya mevAzucizrAvi durgandhi, tatra jAtAH kathaM brAhmaNAH zreSThAH ? ata evocyateyonyApi brAhmaNo na bhavati / jJAnenApi brAhmaNo na bhavati, kiM punaH zeSaiH ? yata:-sarve'pi pAgopAlAdayaH svakAryajJAnasampamAH; jJAnaM ca pRthaka pRthaga utpadyate; iti / ya eva yena jJAnI, sa eva tena brAhmaNo bhavati / dhyante ca kecicchadrAH santo vedavyAkaraNamImAMsakavaizeSikaprabhRtisarvazAstravidaH / tena te brAhmaNA na bhavantIti / tapasApi brAhmaNo na bhavati / MKUMAR 32 // For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org tapasA yadi bhavedviH siddhasAdhanamiSyate / sarvametattapomUlaM tapo hi duratikramam / / 1 / / te ca tapoyuktA na bhavantIti / tasmAttapasApi brAhmaNo na bhavatIti / saMskAreNApi brAhmaNo na bhavati, kathamiti cet ? kSatriyANAM vaizyAnAM sImantonnayanajAtakarmAdivizeSAH kriyanta eva, na ca me brAhmaNA bhavanti, vaziSThAdInAM brAhmaNakulAdanyatrotpannAnAM ca jAtakarmAdi na kRtameva, te'pi pravarA dvijA bhavantyeva / vratasaMskAreNApi brAhmaNo na bhavati / saMgraha zlokA na zaucAdizarIreNa jAtajIvakule na ca / tapasA jJAnayonyAtha saMskArairna dvijo bhavet // 1 // na jaTAbhirna gAtreNa na jAtyA nApi cAnyataH / guNaiH kundenduvimalairvrata niyamaparAyaNaH // 2 // yo vAhayati pApAni sa vai brAhmaNa ucyate / dAnazIlakSamAvIryadhyAnaprajJAdayo guNAH / yatra sarve samAsanti sa vai brAhmaNa ucyate // 3 // brAhmaNo brahmacaryeNa yathA zilpena zilpikaH / anyathA nAma mAtraM syAdindragopakakITavat // 4 // tathAcoktaM - dharmazAstre 0 satyaM brahma tapobrahma brahma cendriyanigrahaH / sarvabhUtadayAbrahma taddhi brAhmaNalakSaNam // 1 // ekavarNamidaM sarvaM pUrvamAsIdyudhiSThiraH / kriyAkarmavibhAgena cAturvarNya vyavasthitam // 2 // zUdro'pi zIlasampanna guNavAnbrAhmaNo bhavet / brAhmaNo'pi kriyAbhraSTaH zUdrA'patyasamo bhavet // 3 // paJcendriyabalaM ghoraM yadi zUdro'pi tIrNavAn / tasmai dAnaM pradAtavyaM aprameyaM yudhiSThiraH // 4 // na jAtidRzyate rAjana ! guNAH kalyANakArakAH / vRttasthamapi caNDAlaM tameva brAhmaNaM viduH // 5 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir KirtsAH0WRAM brAhmaNakSatriyavaizyazUdrAzcaiva yudhiSThira ! nirvRttazcarati yo dharma tameva brAhmaNa vidaH // 6 // yadA na kurute pApaM sarvabhUteSu dAruNam / karmaNA manasA vAcA brahma sampadyate tadA // 7 // caturvedo'pi yo vipraH zuklaM dharma na sevate / vedabhAradharo mUrkhaH sa vai brAhmaNagardabhaH // 8 // zUdrAttatmeSyakAriNo brAhmaNasya yudhiSThira ! | bhUmAvanaM pradAtavyaM yathA zvAnastathaiva saH // 9 // kRSivANijyagorakSA rAjasevAM cikitsitam / ye viprAH pratipadyante na te kaunteya ! brAhmaNAH // 10 // gorakSakAnbANijakAnpreSyAnvArddhaSikAMstathA / maithune ca ratAnnityaM viprAnzudrapadAcaret // 11 // tasmAcchutaprAmANyAcAturvarNya na yujyate / yaccoktaM brAhmaNaiH- tIrtharanAnabhaktarachedagovratabharamazayanagomayabhakSaNAdibhiH puNyaM bhavatIti' tadapi na yujyate; vyAsavacanAta nodakaklinnagAtro hi ranAta ityabhidhIyate / sa snAto yo damasnAtaH sa bAhyAbhyantarazuciH // 1 // cittamantargataMduSTaM tIrthasnAna zuddhayati / zatazo'pi jaladhauMtaM surAbhANDamivAzuci // 2 // AtmAnadI bhArata ! pupyatIrthA satyodakA shiiltttaadyobhiH| tatrAbhiSekaM kuru pANDuputra ! na vAriNA zuddhayati cAntarAtmA // 3 // bhaktacchedo'pyajIrNAdidoSapratipakSabhUtaH, sa puNyabuddhayA sevyamAnaH paraM mohA'bhivRddhaye bhavati, mohazca sarvasaMklezAnayahetuH [8] iti tyAjya eva / athAtmakAmaiH mukhitasya cittamAdhIyate, samAhitacittasya kuzalaM prati cittaM pravartate, na kSuttRSAbhibhRtaspa, | tasmAdabhaktacchedena puNyaM na bhavati iti yuktiriyam / // 33 // For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir atha kazcidvyAt 'zrunismRtinihito dharmaH sarvathA nyAyya eva' iti tanna, kasmAt ? yasmAdyaHmANAtipAtAdiSu pravRttaH, sa tyAjyaH, viruddhatvAt / yastu prANAtipAtAdenivRttaH, sa prAyo'viparItatvAt / zrutismRtivedavacanaM tathAhi-vAjasonayAge paThyate bRhadAraNyake-etatpadatraya zikSayedAnaM damaM dayAmiti / tadevaM saugatAnAM dAnazIlakSAntikaraNAdyAsyAH prasiddhAH / mAnave dharme paSTe'dhyAye yatidharmopadeze paThyate dazalakSaNako dharmaH sevitavyaH prayatnataH / dhRtiH kSamA dayA steyaM zaucamindriya nigrahaH / dhIvidyA satyamakrodho dazamaM dharmalakSaNam // 1 // dazalakSaNAni dharmasya ye vimAstamadhIyate / adhItya cAnuvartante te yAnti paramAM gatim // 2 // tathA vyAsenApi catuSTayalakSaNaM kurvatA paThitam dharmAtmA paNDito jJeyo nAstiko mUrkha ucyate / sarvabhUtahitaH sAdhurasAdhu nirdayaH smRtaH // 1 // gacchatastiSThato vApi jAgrataH svapito'pi vA / yanna bhUtahitAdhAyi rujjIvitamanarthakam // 2 // martavyamiti yaduHkhaM puruSasyopajAyate / yuktaM tenAnumAmena paro'pi parirakSitam // 3 // varamekasya savasya pradattA'bhayadakSiNA / na tu viSasahasrebhyo gosaharUmasa kRtam // 4 // satyaM satyaM punaH satyamukSipya bhujamucyate / nAsti nAstyeva hi svArthaH parasyArthamakurvataH // 5 // na tatvaM vacanaM satyaM nAtatvaM vacanaM mRSA / yadbhUtahitamatyantaM tatsatyamitaranmaSA // 6 // yadetatsarvamabhihita munibhistatsugatavacanavalloke Adeyama, idaM tAvaviruddhavacanaM na bhavati / idamaparamapivacana vizeSeNAvasthita ra For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir // 34 // %AUCLOSEXC durgatimArgasUcakaM tatyAjyaM budhaiH / tadyathA sutre tittirimANake pATha: 'patriMzatsaMvatsare sthite gRhapatirmaMgayAM yAyAt / sa tatra yAtvA yAnmRgAndanti te tarasA samAnIyAH purodAsI bhavanti, iti yAgakarmaNi / vede vAjaseneyake pAThaH-'cakSuste suMdhAmi, vAcaste sundhAmi, meMdaM te sundhAmi, kutiM te sundhAmi, nAbhi te sundhAmi, manaste suNdhaami| PuktaM ca sarvazAkhAsu-SaTsahasrANi yujyante pazUnAM madhyame'hani / azvamedhasya vacanAnAni pazubhitribhiH // 9 // | uktaM ca yajurvede zatapathAdhyAye-deve savitari puruSamedhaprakaraNe niyukta puruSAntrapradakSiNataH puruSeNa nArAyaNenAbhiSTauti'sahasrazIrSo vai puruSaH, sahasrAbhaH, sahasrazIrSapadAni, zatena SoDazAna prathamaM tAvadbrAhmaNo brAhmaNamAlabheta, kSatrAya rAjanyam, vaizyebhyo vaizyam, tapase zUram, tamase taskaram, nArakAya vIrahaNaM mApyate klIpamityevamAdInAM puruSANAM zatamAlabhet / uktaMca-zatamAlabheta, zatAyurvaM puruSaH, zatendriyaH zatavIryaH, Ayurveda indriyaM vIryapAtanyate iti sarvANyetAni vacanAni prANAtipAtasaMsucakAni / zatazAkhaH sApavedaH, tatra madhye saumitrikAnAM vede gosave dAnopadeze pATha:-'idaM te subhage ! bhagaM madhusarpiSAlikhya 4| jihvayA lelihAmi, prajApatemukhametat dvitIyam / / tathA Rgvede ca trayastriMzattame'dhyAye brAhmaNaharizcandrakathAyAM paThayate-nAputrasya gatirasti ' iti, 'sarve pazavo 8 viduH tasmAtputro mAtaraM svasAraM vAbhirohati, eSa panthA ubhagA pazuSe dhoreyaM putrINAmAkramanti, vizeSakAmAstaM pazyanti pazavo hai O M // 34 // For Private and Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir bayAMsi vaa'| tasmAte mAtrApi saha maithunIbhavanti / athAvaraM vahivAyane pAThaH prajApatiH svAM duhitaramabhyakAmayat / mAtreyasmRtau paThayate-na strI duSyati jAreNa nAgnidahanakarmaNA / nApo mRtrapurIpeNa na vipro vedakarmaNA // 1 // balAtkAropabhuktA vA caurahastagatApivA / svayaM viprasipamA vA yadi vA vipravAditA // 2 // tatyAjyA dakSitA nArI nAsyAstyAgo vidhIyate / triyo hi dravyamatulaM naitA duSyanti kenacit // 3 // mAsi mAsi rajo bhUtvA duSkRtAnyapakarSati / puSpakAle upAsitvA RtukAlena zuddhayati // 4 // masavarNena yo garbho nArIyonau niSpayate / azuddhA sA bhavemArI yAvacchatyaM na muJcati // 5 // etAnyapi kAmamithyAcArAgamyagamanapratipAdakAni vacanAni / uktaM ca mAnave dharmazAstre prathame'dhyAye sRSTivAdasamraddeze sarva brAhmaNasyedaM yatkiMcijagati gatam / zreSThenAbhijanenedaM sarva brAmaNo'rhati / / svayameva brAhmaNo bhute sarvasyedaM dadAti ca / yaccheSaM syAbrAhmaNasya bhajate hItare janAH // 1 // etAnyapyadattAdAnapratipAdakAni vacanAni / na narmayuktaM hyanRtaM hinasti na strISu rAjanna vivAhakAle / prANAtyaye sarvadhanAtyaye ca pazcAnRtAnyAhurapAtakAni // 1 // etadapi mRSAvAdasaMmUcakaM vacanam / tathA sautrAyaNIyanAmAdhyayane vizvarUpapraznamadhyamakANDe dRSTIkalpe paThitam-' tasmAjyAyAMzca kanIyAMzca, snuSA ca zvasurazca surAM pItvA pralalApatuH / Asave mAlavyaM hi pAsyA vai mAlavyaM tato brAhmaNaH surAM pivet / ataHsAtrAyaNIyayajJe svagRhe madyasasthAnamanuSThIyate / For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir tatraiva sautrAyaNIyaprakaraNe pAThaH-'naiva surAMpItvA hinasti, ya evaMvidhAM surAM pibati prajApativIryamAdadhAti / etAni madyavedA- pAnapratipAdakAni vacanAni / // 35 // idamaparaM viruddhataram / 8] uktaM ca manau-ye zUdrArthamupAdAya agnihotramupAsate / te Rtvijo hi zUdrANAM brAhmaNAdiSu gahitAH // 1 // na yajJArtha kvacicchUdrAdvimo bhakSeta kutracit / yajamAno hi bhakSitvA caNDAla: pretya jAyate // 2 // zudAdAdAya nirvApaM ye pacanti dvijAtayaH / te yAnti narakaM ghoraM brhmtejovivrjitaaH||3|| zadvAnnaM zadrasamparka zUdreNa ca sahAzanam / zUdrAjjJAnAgamo vApi svargasthAnapi pAtayet // 4 // tapazca agnihotraM ca vaizvadevI tathAhutiH / sarva tannazyate tasya zadrAnnapacane kRte // 5 // zadvAnarasapuSTAGga AhitAnizca nityazaH / japaH zAntiHkutazcApi gatirvA na vidyate // 6 // sarvameva etacchUdrapratigrahAdikamanuSThIyate, na kiMcidbrAhmaNena parityaktam / tasmAtpAThamAtrameva kevalamiti viruddhavacanaM bhavati / idamaparaM doSAntaram / caityakSArcanaM pumAMzcaNDAlaM vedavikrayiNam / spRSTvA devalakaM caiva sacelo jalamAvizet // 1 // citiM ca citikASTaM ca cANDAlaM yUpameva ca / spRSTvA devalakaM viSaM jalasnAnena zuddhayati // 2 // ravi gaNapati caiva izvaraM iva janAInam / caNDikAM pUjayedyastu sa vai devalakaH smRtaH // 3 // SHERLOCK49973206754 AMARISSAARLARI For Private and Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir ASHOGAUGUAGE prakhyApanaM pratyayana praznapUrvaH pratigrahaH / yAcanAdhyayanaM cApi paDvidho vedavikrayaH / / bRhaspatismRtAvuktam-mantrabhedI pRthakpAkI AdezI vedavikrayI / taruNyA yoSitaratyAgI paJcate brahmahAH smRtAH // 1 // ___ Adizanti ca ye viprA nAdiSTAzca paThanti ye / AdezI pAThakazcaiva dvAvetau brahmaghAtakau // 2 // vedAkSarANi yAvanti yujyante'rthasya kAraNAt / tAvatyo brahmahatyApi veda vikrayakAraNAt // 3 // sAtAtapaH prAha-vedavikrayanirdiSTaM strISu yacArjitaM dhanam / na deyaM pitRdevebhyo yacca klIvAdupArjitam // 4 // yenasmRtAvuktam-naitAMstato nirIkSeta caNDAlAnantyajAnvavacit / suvarNarateyinAM caiva vedavikrAyiNaM tathA // 1 // uktaM ca manau caturthe'dhyAye0-zilpena vyavahAreNa zUdrapAThaizca kevalaiH / gobhirazcaizca yAnazca kRSyA rAjopasevanaiH // 1 // satyAnRte nu vANijyaM etaizcApi sa jIvati / sevAvRttiH samAkhyAtA tasmAttAM parivarjayet // 2 // yamasmRtau punaH pAThaH-saMvatsareNa yatpApaM matsyAghAtI samApnuyAt / ekAhena tadApnoti sakRyukte tu lAgale // 1 // ninditebhyo dhanAdAnaM vANijyaM zUdrasevanam / apAtrIkaraNaM jJeyamasatyasya ca bhASaNam // 2 // uktaM ca manAvekAdazame'dhyAye na zUdrarAjye nivasennAdharmikajanAvRte / na SaNDakajanAkrAnte nopamRSTityajebhiH // 1 // tadevaM viruddhavacanena sakalapRthivyAmadhyavarathAnaM nAstIti pratipAditam ki bahunA ? anena prakAreNa caturNA varNAnAM madhye bahiSkRtA brAhmaNAH, ityavasIyate brAhmaNotkarSavAdenAtmAnaM yaH pratipAdyate / sa vaktavyaH sadA sadbhirvedayuktaH subhASitaiH // 1 // ASSROOMSASUMARCLX For Private and Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra __www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 36 // dvijavadanacapeTAM nyAyatattveSu mudrAM zrutipadakRtamAtrAzreNibhaGgaikadakSAm / dvijasadasi niSaNNA yaH samutkarSatImAM kSaNabhapi na purastAttasya tiSThanti viprAH // 1 // dvijavadanacapeTA vedAGkazaH sampUrNaH / kRtiriyaM hemacandrasUrINAm // haribhadramUriviracitA (iti pratyantare) xOMOMOMOMOMOMOMOMOMOM For Private and Personal Use Only