Book Title: Jain_Satyaprakash 1941 02
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521567/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrI RICE www.kobatirth.org Exe 15/20 20 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir taMtrI cImanalAla gAkaLadAsa zAhu varSa 6 kramAMka 66 aMka 6 For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir NamA tthu NaM bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajjhe, saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiya meyaM, bhavvANaM maggayaM visayaM // 1 // zrI jaina satya prakAza ( mAsiva pUtra ) varSa 6 ] | [ aMka ? vikrama saMvata 17 : vIra saMvata 24 67 : IsvIsana 1941. mA hu va di 4: _ zanivAre : phebruArI 15 vi-Sa va da -za-na 1 zrIdANakulaka : A. ma. zrI vijayapAsUrijI : 221 2 AtmAnuM svarUpa : mu. ma. zrI bhadra karavijayajI. : 224 3 tArAtaMbolaviSayaka ullekha : zrI. sAgaramalajI koThArI : 228 4 zAha phatehacaMdajI surANA: zrI. hajArImalajI bAMThiyA 5 zrI abu daka95 : zrI aMbAlAla che. zAha : 232 6 keTalAMka aitihAsika paDyo : mu. ma. zrI. kAMtisAgarajI : 240 7 nihanavavAda : mu. ma. zrI dhuraMdharavijayajI : 244 8 syAdvAdanI sarvavyApakatA : mu. ma. zrI. suzIlavijayajI : 247 9 jainadharmanA vikRta itihAsa : mu. ma. zrI. nyAyavijayajI : rapura rAjakumAra : ratilAla dI desAI : 256 samAcAra ane svIkAra 26 0nI sAme pUjya munirAjone vijJapti mAsika geravale na jatAM vakhatasara pahoMcADI zakAya te mATe dareka aMgrejI mahinAnI 13mI tArIkha pahelAM potAnuM saranAmuM lakhI jaNAvavAnI pUjya munirAjone vijJapti karIe chIe la vA ja ma vArSika-be rUpiyA 4 chuTaka aka-traNa AnA mRdraka : kakalabhAI ravajIbhAI koThArI prakAzaka-cImanalAla gokaLadAsa zAha prakAzanasthAna : zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jezi'gabhAinI vADI, ghIkAMTA roDa, amadAvAda. mu Dha Na sthA na : subhASa prinTarI, salApasa krosa roDa, amadAvAda For Private And Personal use only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org | va vIrAya nItyaM namaH zrIjainasatya prakAza Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kramAMka 66 zrI dANakulakam phartA - AcArya mahArAjA zrI vijayapadmasUrilI ( gatAMkathI vAlu) varadaNamAlAhiM, rayaNamayAhiM jiNidanilayAI / sohAviti visiTThA, ThaveMti thaMbhesu puttaliyA bhAdasaMgadhUSA, urhati bhAgesu tattha vivihesuM / ugacchatA, athirA meha va dosate kuNati morA, te daddRNaM taheva vAaMti / vivaratrAeM, vivipayArohalaliyAI ulloe varagucchA, muttAhalapaMcavaNNakusumANaM / sohaMte cittAI, kallANa gatitthapamuddANaM siharaggajhayA loyaM, bollAveti vva nAhaNamaNaTTai / acche giTThasurA, kuNaMti saMgIya mullAsA gaMdhagvANaM gIyA- bhiNayANi maNoharANi sohaMte / niyaguNasuddhiphalAI, havaMti pekkhagabhaviNarANaM tAI baMdhAyeMte, giriuragAmAipuNNakhittesuM / parabhavasaMbalamevaM, dhaNiyaNarA samayagacchate kaTThAmaMdirAI, dhAvitiyaramANavA vihiNA / tehiM NaM, hagapuSphAroha bahu puNNa maMdira nihAla, nisuhAditi gAmakhelAI / iya jilNuddhAro'mi ya. tatto mAla pahiyakalo siddhAyalA ithale rahe mAli kAriyAli purAyA / sapuMjayamAhappe, ghaNesarAya riyavayaNamiNa For Private And Personal Use Only 6] // / 54 / / / 55 / / // 56 // / / 57 / / / / 58 / / / / 59 / / #1 30 1! / / 61 / / // 63 // / / 63 / / Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [151 // 68 // // 70 // // 71 // Aghassayammi vuttA, pAsAyA seNiaNa kAraSiyA / gobhaddajiNAyayaNa, carie sirisAlibhahassa nimmavio niyahamme, pahupAsAo pahAdhaIi varI / Avassayammi bhaNio, vaggurapAsAyadhuttato saMpAjAvaDasamarA, kmmaasaamNtivimldhnnnnaasaa| AmanivaisiddhAI, jiNagihakArAghagA pae pehaDanAhaDamaMtI, kumArapAlAhaDAilaliyAI / dhaNiteyavatthupAlA, nayariThabhA maMtidAsAI taha hathisohaseTThI, maNasuhamANikalAla kammida / lacchIbhANIpamuhA, ee jiNagehanimmaghagA AmakumAranaresA, babhaTTAmaJcavikkamA bhImA / aMbaDamaNasuhapamuhA, jiNNagihudvAragA ee mAyaratitthAINaM, dhaNijamaNAbhAuse dvipamuhahiM / uddhAro nimmavio, tesiM sahalaM dhaNaM bhaNiyaM tasthastha paIvaniho, jiNAgamA bhaavsuddhipsshdo| dIvAraSa ruSamANoM, bhavAbhiNaMdINamaidulaho AgamayamANAo, tiuDI bahumANamittha hoja kayaM / ahio kevalanANA, muNibhattanidasaNA bhaNioM sAmAieNa siddhA, aNaMtajIvA aiMdiyapayAsI / kAlAi heu dosA, se vicchiNNotti kaliUNaM vihi gaMthArUDhI, nAgajjuNakhadilAisUrIhiM / iya sar3A bhattIe. palihAviMti ppamoeNaM evaM kuNamANANaM, gaMdhasajaDattadukkhamUyataM / suyapADhagAiyANa, mattIi havaMti middhIo ikArasaMgasavarNa, pAse siridhammaghosamUrINaM / vihiyaM suyabahumANA, maMtIsarapehaDAI hiM AgamanihiNo ThaSiyA, bharuacchAIsu satta khise meM / iha diTuMtA NeyA, kumArapAlAi bhaghANaM ghaDyAithiyAreNaM, saMjamajuggA sayAi vatthUNaM / gharaNAhilAsitaNayA, iyANa iriseNa dANAo niMdaganivAraNeNa, kunjA bharti supattasAhaNaM / iya sAhuNINa NeyA, puchAmAijogehiM // 73 // / / 74 // // 78 // For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [22] // 80 // // 86 // zrI dAhakalakama niya gahAsaNNagihe, majAyA sAhaNe ThiI dijA / je duTTappaDiyAro, thIhiM bhattipi kArijA maMjamabhAvisuyAI, dijA saMjamasiNeha bhaavaao| thiz2a tesiM caraNe, kujA suhasAraNAI hiM sivamagamAhagAve, suyAhiyA niyamaNammi mnninaa| padhaM dANhaM bhattI, viSNayA jiNapadhayaNuttA saDamma saDasar3I, sAhammitteNa vaNiyA doSiNa / dalaho temi maMgo, desaNasohI mahAlAho jammucchavAisamaNa, bhUsaNapamuhAi dija bhattIe / nAsija duhaM tesi, evvaThiI vAvi pAvijJA sidile dhammavihIpa, kujjada sAraNAihiM / iya sAdhiyANa NeyA, bhattI maha bhAvaNAgaMthA paDhamANaM bhattIpa, dorha mahAjhyANa diTuMtA / mabhayamAhAINaM, paruviyA duNha maMtANa evaM dANapasaMge paNNatto sattakhittasaMkhayo / bhASaNakappalayApa, vivaNNio vittharo tesiM pattApattavidhava, ukkhiUNaM dayAi dANapi / kRvajalaMvaniyadhaNaM, viyAriUNaM mayA kujjA citta vitta pattaM, jogo tiNhaM havijja dhaNNANa / te dhaNNesu vi dhaNNA, diti supattammi harisaMtA parya ca lakgviUNa, vRttAI bhUsaNAi dANasna / saha paMca vRkSaNAI, tiNi payArA pabaMdhaNa iha NI bhaNNijaMte, uSapasataraMgiNoi NAyacvaM / savvaM visthArabhayA gaMthassa samattamii kulagaM muttI va viNAta, dANaM kassavi viloiUNamiNaM / thovAo'vi hu thovaM, deyaM jaM titayajuggattai kiccuvai pahaNA, tabbhavasivagAmiNA kiMvA nihiNA / vihiNA kuNamANANa, niyamA saMsAravicche o risinihiNadiMdumie, vikkaNasaMvacchare paDhamadiya he / sirirAyanayaramajJa, guruvarasiriNemisUrINaM paumeNAyarieNaM, sIseNa dANakulagamappahiyaM / rAye pardatu bhavA, lahata varasulahabAhinaM // 88 // (samAna) For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnuM svarUpa lekhaka-munirAja zrI bhadrakavijyajI { gatAMkathI pUrNa ) AtmAnuM bhakatRtva jIvane svakama ne kartA mAnyA bAda karmane bhoktA na mAnavAmAM Ave to kRtavaiphala nAmane deva prApta thAya che tathA svasaMvedane siddha sAtA asAtAne anubhava paNa jIvane AkAzanI jema na tha joIe. sAtA asAtA venIyAdi karmavipAkanA anubhavana jIvanI citra pariNati, e ja jIvanI bhoga kriyA che. acetana karma pratiniyata phala kevI rIte ApI zake? karma acetana hovAthI pratiniyata kSetra kALe pratiniyata phala kevI rIte ApI zake, e zaMkA moTA paMDitone paNa muMjhave che. teno koI paNa nirNaya nahi karI zakavAthI karmane phaLa ApavAmAM preranAra niviSaya IzvaranI kapanA karI saMtoSa mAne che. paraMtu te Izvara mAnavAthI aneka prakAranI phUTa kalpanAo karavI paDe che. karmanA phaladAnamAM preraka tarIke jIvasahata karmane nahi paNa Izvarane mAnavAthI prathama te dahAni ane adaSTa parikalpanA, e be haiSa AvIne bhA rahe che. IzvaravAdIo kahe che ke jIva karmane paratanna hovAthI e avasthAmAM karma-phala-pradAna preraka-sAmarthya jIvamAM kyAMthI hoI zake che ane asAmarthya jIvanA pitAmAM ja hoya te sukhanI icchavALo jIva duHkhaphalaka karmane anubhava kare ja zuM karavA mATe karmaphala ApavAmAM preraka, sarvazaktimAna, sarvajJa ane saMpUrNa nyAyI evA eka Izvarane mAna ja joIe, te sivAya karela zubhAzubha saghaLAM karmonuM phaLa jene potapotAnA kALe kaI paNa jAtane pakSapAta vinA vedanA thAya che te ghaTe ja nahi. Ama kahenAra IzvaravAdIonI sAme aneka prazno che, tenA javAba ApavA teo asamartha che. teone prathama prazna e che ke Izvara karmanuM phala ApavA mATe prerAya che, te kayA phakane uddezIne ? kRtakRtya hovAthI phalanA uddeza vinA ja pravRtti karate hoya te tenI prekSApUrva kAritAne vidhAta thAya che. prekSA pUrvakArI AtmA projana vinA kAda paNa pravRtti karatA nathI. phalane uddezIne pravRtti karate he te Izvara kevA phaLane uddezIne kare che yati, vaNika ke kAmI, jema dharma artha ane kAmane uddezIne pravRtti kare che tema Izvara e traNamAMthI kone uddezIne pravRtti kare che? Izvara kRtakRtya hovAthI e traNamAMthI eka paNa uddeza tene ghaTato nathI tethI Izvara vAdIo Izvarane evo svabhAva ja mAne che ke te phalanirapekSapaNe ja potAnA svabhAvathI karmanuM phala ApavA mATe preraNuM kare che. e rIte IzvaravAdIo niSphaLa pravRtti karavAnuM ke akRtakRtyapaNAne doSa TALavA prayAsa kare che. paraMtu Izvarane te svabhAva mAnavAmAM teo pAse koI paNa pramANu nathI. For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnuM svarUpa [25] tana karma kamanuM nimata phala pradAna karI zake nahi ane kamane ko AtmA paNa kama parata levAthI preraNArAmarthya dharAvI zake nahi, ema IzvaravAdIo kahe che. temAM 'vatyakSa pramANa vyabhicAra doSa che. ' kartA kaparatanta hovA chatAM karma karavAnuM sAmarthya dharAve che te ja pramANe te AtmA karma phaladAnapreraNAmAM sAmarthya dharAve ema mAnavAmAM zuM harakata che ! tenI sAme IzvaravAdIo kahe ke karma parataMtra AtmA karmo katAM paNa nathI; karmanA katA paNa Izvarane che. te temane e prazna che ke jJAnI, dayAluM ane vitarAga Izvara kadI azubha karma kare? tenA uttaramAM izvaravAdI ema kahe ke karma te jIva pite kare che | Izvara vane preraNa kare che. te paNa ekane zubha karma ane bIjAne azubha karma karavAnI preraNA ApanAra IzvaramAM rAgAdika devonI Apatti AvIne UbhI rahe che. Izvara to jIvana karma pramANe preraNA Ape che ema mAnavAthI jIvanuM katRtva siddha thAya che, kAraNuM, javanuM zubhAzubha karma Izvare nahi paNa jIve ja karyuM che. Izvara te mAtra javanA karmane AdhIna thaine pravRtti karanAra kare che ! karma karavAmAM jema jIvanuM sAmarthya siddha thAya che tema preraNAmAM paNa kvanuM sAmartha ja siddha thAya che. tethI karma-phala-pradAna mATe IzvaranI ka95nA kevaLa nirviSayikA kare che. A rIte yukti bala ane anubhavasAmarthyathA rajAmAM bhakatA siddha thavA chatAM dharavAdIo ene sadhaLo Aropa Izvara upara karavA taiyAra thAya che te teone gADha-. sva-darzanAnurAga athavA atizaya bhakti-taralitacittatA sUcave che. AthI jene bhakti zUnya che ema karatuM nathI paNa bhaktinA AvezamAM AvI jaIne paNa jene kadI asat 95nAone sthAna ApatA nathI. izvarabhaktimAM Izvara katRttvavAdIo karatAM jene koI paNa rIte utatA nathI bake aneka rIte caDhIyAtA che tenuM kAraNa teo pramANasiddha izvarane svIkAre che te che, ane evA pramANusiha IzvaranI bhakti, bhakita karanAra AtmAne zIda mukti ane izvaratva ApanAra mAya che, ema teo samyaga jJAna ane samyaka zraddhA pUrvaka mAne che. leka ane Agama pramANa paNa jIvanuM karma-phalakatRtva siddha kare che, lekamAM sukhI mANasane joIne kahevAya che ke 'puNyavAneSa yaditthaM sukhamanubhavati / ' A AdamI puNyavAna che ke je AvA prakAranA sukhane anubhave che. A tapraNIta zrIjinAgama paNa rahe che ke 'savvaM ca ppstyaa| bhuMjai kammaNubhAvao iyaraM (bhaja)' sarvaka ane pradezatayA bhegave che: anubhAvayAne vipAkavADe bhogave paNa che ane nathI bhagavato. tA 5 ke jAne pradezadayathI bAMdhela saghaLuM kema bhogavavuM ja paDe che; vipAkedayathI bhogavavuM ja paDe, evo niyama nathI. lekina zAstro paNa kahe che ke--- "nAmu zarate jarma, portiAi ' - seMkaDe ane kare athavA anne kalpa vaDe paNa nahi jogaveluM karma kSaya pAmatuM nathI." For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [226 zrI jaina satya prakAza baMdhAyela karma vipAkedaya yA pradezodaya vaDe jIvane avazya bhogavavuM ja paDe che. jo ke e be prakAranA udayane mithyASTio jANatA paNa nathI te paNa teonuM Agama, karmane bhoga jIve karI paDe che, e vAtanI sAkSI pUre che. karela kama turata kema phaLatuM nathI? pratyeka vastu phaLavA mATe jema kALanI apekSA rAkhe che, tema krama paNa phaLa ApavA mATe ya kALanI apekSA rAkhe che. anubhavela vastunA saMskAra jyAre uddabuddha thAya tyAre (kAlAntare) maraNa thAya che tema Aje karela zubha yA azubha kriyAthI baMdhAyela karma dravya kSetra kAla bhAva ane bhavAdinI cogya sAmagrI maLe tyAre kALAntare phaLe che. vaLI maraNuM jema anubhava karanArane ja thAya che paNa anyane nahi tema sukhaduHkharUpI kla paNa karma karanAra pitAne ja thAya che, anyane nahi. chavane karmano saMbaMdha thavAmAM kAraNa dharma e adharma pravRtti che. te karma A prakAranuM yA ekasone aThThAvana prakAranuM zrI vItarAganA AgamamAM kaheluM che. - karmanI mULa prakRti Aka che ane uttara prakRti ekaso ne aThThAvana che. tenuM vistArathI svarUpa karmagrantha, kammapati, paMcasaMgraha Adi mahAgranthamAM jaNAveluM che. rajaju vaDe jema amUrta AkAza baMdhAtuM nathI tema mUrta karma vaDe amUrta AtmA zI rIte baMdhAya ? eno uttara e che ke-mUrta karma vaDe baMdhAnAra AtmA ekAMta amUrta nathI paNa kathaMcita bhUta che. mUrta karma amRta AtmAne anugraha upadhAta kevI rIte kare che tenA uttaramAM jANavuM ke madirApAna, hatapUra (dhaturA)nuM sevana ke viSa pipilIkAdinuM bhakSaNa jema vijJAnane upaghAta kare che tathA brAhmI Adi cUrNa ane sarSi Adi padArthonuM sevana vijJAnane anugraha kare che tema asAtA vedanIyAdi karmo jIvane upavAsa kare che ane sAtA vedanIyAdi karmo jIvane anugraha kare che. jIva ane karmano saMbaMdha-bhinnAbhaja zva ane karma paraspara kevI rIte maLI gayelAM che, e samajavA mATe kSIranIra ane hAgninAM dRSTAMta prasiddha che. zarIra paNa tenuM udAharaNa che. zarIrane anugraha thavAthI jIvane anugraha thAya che, zarIrane upaghAta thavAthI jIvane upavAta thAya che. e ja rIte jyanA sukhe zarIrane anugraha ane jIvanA duHkhe zarIrane upadhAta paNa pratyakSa anubhavAya che. zarIra ane jIvanAM lakSaNa ane svarUpAdi bhinna hovA chatAM jema paraspara abhijatA anubhavAya che tema jIva ane karmanAM paNa lakSaNa ane svarUpAdi bhinna hovA chatAM saMsArI avasthAmAM banne paraspara maLI gayelAM che. jIvanI sAthe lagelAM karmaskaMdhane zrI jaina zAstramAM kAmaNa zarIra tarIke saMbodhavAmAM Avela che. e kArya zarIranA saMbaMdhathI ja audArikAdi zarIre utpanna thAya che. jIvanI audArikAdi zarIranI sAthe je ekamekatA jaNAya che, te kAmaNa zarIrane lIdhe ja hevAthI, kAmaNuM zarIra paNa jIvanI sAthe abhinnapaNe maLI gayeluM che. e vAta svataH siddha thAya che. jIva ane karma Adine lakSaNa svarUpAdivaDe bheda tathA paraspara vyApti ane ekadezAvasthAna AdivaDe abheda, e rIte bhedabheda hevAthI zrI jaina zAstromAM banne cita For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka ] AtmAnuM svarUpa [ 227 ] vastue zrI jaina mAnanAradarzItAmAM bhinnAbhinna manAya che, ane tethI ja hiMsA ahiMsAdika sadhaLI zAsanamAM paramA paNe ghaTI jAya che. ekAnta bheda ke ekAnta - abheda hiMsA ahiMsAdinI vyavasthA upacArathI ja karavI paDe che; paramArthathI ghaTatI nathI. jIva ane zarIratA sabadha zubhAzubha dhyAnanI tIvratA vakhate zarIranA anugraha upadmAtanI kAMi paNa asara va upara thatI jaNAtI nathI. te jIva ane zarIranA kaMcit bhedane siddha kare che, jemake kAryAtsarga vakhate zubha dhyAnamAM rahelA munine thatuM saMpUjana ke vyApatti sukhaduHkha nimi naka thatAM nathI. kavicat deha Apatti vakhate paNa dhyAnanA balathI ekAnta sukhane anubhava thAya che ane tautra kAmAta manuSyane strak candanAdi sukhanAM sAdhanAnI yAti vakhate paNa, kAmAkrekanI paravazatAthI mahat du:kha thatuM anubhavAya chaeN. aniSTa AhAranuM bhAjana paNa tattvajJa munine sukha ApI zake che, iSTa AhAranu bhojana paNa tattvajJa kAmIne duHkha Ape che. A niyama AdhyAtmika sukha duHkha mATe che Adhibhautika ke Adhidaivika sukhaduHkha mATe A niyama bAMdhI zakAtA nathI. anAdhyAtmika Adhibhautika ke Adhidaivika sukhaduHkhanI vAta tethI viparIta che. zarIrane thatA anugraha . AtmAne sukha upajAve che, zarIrane thatA upavAta AtmAne du:kha upanna che: iSTa AhAra mAnasika sukhanI vRddhi kare che. aniSTa AhAra mAnasika duHkhanI vRddhi kare che. A vAta zarIra ane AtmAnA karyAcata abhedane siddha kare che. A rIte zarIra ane AtmAnA bhedAbheda vyAvahArika dRSTAM tAcI paNa siddha che. jaina zAsane darzAveza sAdhanA AthI spaSTa thaze ke AtmA svarUpe nirmAMLa che, prakAza svabhAvavALA che, ananta nAna darzana sukha ane vIvALA che, kintu tenuM svarUpa karyAMthI Arita thayeluM che, e AvaraNu khase eTale AtmA mULa svarUpamAM prakAzI UThe che. AtmAne kamukata banAvavA, e ja zrI jaina zAsane darzAvela sAdhanAnuM lakSya che. e lakSya prApta karavAnA mArga AtmaguNAnI ArAdhanA che. AtmAnA mukhya gu jJAna, jJAnI ane jJAnanA sAdhanAnuM bahumAnA bhakti sevA upAsanAdi vaDe thAya che, azubha pariNAmadhI upArjana karela.nAnAvaraNIyAdi kilaSTa kamene ethI vinAza thAya che. rAga dveSane pariNAma jJAnanI, mu.nInI ane jJAnanAM sAdhanAnI upAsanAmAM aMtarAya karanAra che. rAgadveSanA atinibiDa pariNAme te zrI jaina zAsanamAM durbhedya granthI mAnelI che. e granthIne jyAM sudhI aeda na thAya, tyAMsudhI jIvane mahAnirjarA karAvanArA zubha pariNAma jAgatA nathI. granthIbheda karavAno avyavasAya jIvane apUNu karaNanA baLe thAya che. karmAMnI ghaNI dIdha sthitione khapAvI jIva jyAre dhye|pama asaMkhyeya bhAga nyUna eka se kATAkeATi sAgaropama sthiti ka*nI kare che tyAre te pranthidezane prApta thAya che, tyAM apU karaNathI tene IMda kare che. ane meAkSanA kAraNu bhUta samyakatva guNane prApta kare che. pachI te utkRSTa sthitinAM karma bAMdhatA nathI. vyAdhitane jema sadoSadha vaDe roga nAza pAmavAthI atyaMta Ananda thAya, tenAthI paNa ananta guNe tAttvika Ananda samyag dana pAmatI vakhate sadgaSTi AtmAne thAya che. samyakatvane zubha pariNAma vanI vicAraNAne palaTAvI nAMkhe che, aparAdho upara paNa te AtmAne For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 228] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 kApa AvatA nathI. deva ane manuSya lekanAM sukhone paNa te duHkharUpa dekhe che. paralekane mAga eTale sAdhI zakAtuM nathI tenuM te atyaMta duHkha dharAve che. bhayaMkara bhavasAgaramAM prANI samUhane aneka dukhethI pIDita joIne potAnI zakti mujaba temanAM te duHkhe dura karavA prayAsa kare che ane zrI jinezvaree pharamAvelAM tane ja satya tarIke ravIkAre che sAgarAna ane samyagadarzanathI zubha pariNAmavALI bane che. thoDA ja kALamAM bhavasamukane laMghI javA mATe jahA tulya samyakUcAritrarUpI ratnane prApta kare che ane ethI bhavasamudrane laMghI jAya che. cAritra e paNa AtmAne zubha pariNAma che. ane te ahiMsAdI kriyAonA ya 1NathI vyakta thAya che. ahiMsA satya asteya brahmacarya aparigraha Adi mUla uttara guNanA pAlana dvArA te AtmA pUrva karatAM paNa adhika kamasthitione khapAvI ananta jJAnAdi guNone hastagata kare che. samyagadarzana samyagajJAna ane sammacAritra svarUpa ratnatrayInA satata satkAra pUrvakanA AsevanathI AtmA mokSa meLave che, jyAM duHkhane leza nathI ane raHkhane pAra nathI avinAnuM, apAra ane kAIthI paNa jhuMTavI laI zakAya nahi evuM kA!"ta sukha mekSamAM che, e sukhanI AgaLa saMsAranAM traNe lekanAM ane traNe kALanAM sukha che. jagatanA chevAne e sukhanA mArge caDhAvavA ane enI prAptiparyata AgaLane AgaLa vadhAravA e zrI jaina zAsananuM kArya che. ane enuM ja bIjuM nAma zrI. jena zAsane upadezele sAdhanAne mArga che. tArAtaMbolaviSayaka ullekha saMgrAhaka-zrIyuta mAgaramalajI koThArI kucha mAsa pUrva 'zrI jaina satya prakAza' meM tArAtadholanagara viSayaka patra pragaTa hue the| usa samaya kahA gayA thA ki agara anya kisI graMtha meM isa ghaTanA se sambandhiti sAhitya ho to prakAzameM lAyA jAye tAki isa sambandha kI aitihAsika khoja kI mAya / isa parase eka yati jI dvArA apane saMgraha graMthameM-jisameM unhoMne vihArI satasaI, kokazAstra, kavitA, pAka zAstra, jyotiSa, maMtra, taMtra, Adi aneka viSayoM ke sAtha kaI aitihAsika vAloMkA bhI ullekha kiyA-usI hastalikhita naudha kopI ko dekhate huve mujhe yaha pravAsa varNana milA jo ki uparokta lekha sadRza honese prakAzanArtha bhejA hai| ukta kopI 17 zatAbdI ko honekA aMdAja kiyA jAtA hai| patra g" drAra che "saMvat 1686 varSe pAtisAha sAhijyAM rAjya kara tivAre vArtA he mulatANa yAsI, jAti khatrI, nAma ThAkura vilAyata, dUra dezAMtarathI Ayo te zartA kA / gujarAta deza madhye ahamadAbAda nagarathI 325 AgarA, tehathI 300 kosa lAhora, tihAMthI 150 mulatA, tihAthI 300 khaMdhAra, nihAMthI 700 mAma nagarache, lihAMthI 800 mAmatA nagara bAra koma ne vistAra ndra, nihAMdhI For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dIvAna zAha phatehagaMdajI surANa [228] n am mas - am-A EETINENTr 600 khurasAnahara 15 kola vistAra che, tihAthI 1200 tArAtaghIla nagara chate 72 kosa bistAra cha nagaranI bAjAra 48 kosane vistAra che tihAM romI pAtisAra rAjya kare che, le cha mAle bAraNe Aye te pAtisAharai 24 TAkha kaTaka cha, saMhane 3 lAkha laMkA TraDI cha lohano koTa sahira dolo ch| tihAthI 500 kosa bakara deza ke tihAhira raMgAI, tihAM saracaMda rAjya kare te nagara 40 kosana vistAre cha, tihA~ samudratA kAhI che, jainadharma che adbhuta prAmAda posAla aneka ch|' dIvAna zAha phatehacaMdajI surANA lekhaka-zrIyuta hajArImalajI vAMThiyA, kalakattA. zAha phateSTacaMdajI surANA svanAmadhanya zAha mANikacaMdajI surANA ke jyeSTha putra aura dIvAja abharavaMdajI ke pautra the| Apa bhI apane pitAkI taraha raNakuzala senApati aura sujJa rAjanItijJa the| Apako vIratA kI prahAsA rAjAoM ne hI nahIM parantu ucca ayaja padAdhikArIyoM ne kI hai| zAha mANikacaMdajI surANAna saradAra zahara meM pArzvanAtha bhagavAnakA jinAlaya banavAyA thA, jo aba bhI ApakI pahA palAjhAko samasta thalI pradezameM phailA rahA hai| pArzvanAtha prabhukI pratimA para khudA hughA pratimAlekha, jo mujhe zrI kAntisAgarajI mahArAja se hara mAIko bhavaralAlajI nAhaTa kemArA prApta huA hai, isa prakAra hai zrI rAThoDavaMzAnvaye narendra zrI saratasiMhajI lapaTU mahArAjAdhirAja mahaMta zrI ratanasiMhajI vijaya raajy| saMvata 1897 mA phAlguna sudi 5 tithau zukra zrI bRhatkharatara gaNAdhIzvara bhaTTAraka zro jinaha pariH itpaTTAlaMkAra jaM / yu / pra / zrI jinasaubhAgyamRrivijayizavye zrI siradAranagara murANA zAha mANakacaMdajI pramukha sakala zrImaMdhana mAnaMda zrI pAnAthaprAsAda kAritaH pratiSThApitazca sadaiva kalyANa vRddhayartha / / rAjanaitika aura sanika kSetra vi. saM. 1905 meM zAha phatehacaMrajI ko zrIjInAhiba bahAdura ne maharabAnI pharamAkara phaujamusAhivake pada para niyukta kiyaa| pi. saM. 1914 I. saM. 1855) meM aMgrejoM ke viruddha balabA huA / kAnapura aura dehalIkI phauja ke bigar3ane era hAmI aura hisAra kI phauja bhI aMgrejoM se bigaDa khaDI huI / mahArAjA saradArasiMha ne aise samaya para sasainya zAha zrI phatehAcaMdajI Adi pradhAnoM ko riyAsatI taraphase sarasAva hosI hisArakI aura bhejakara aMgrejI sarakArI tuba sahAyatA kii| zAha phatehacaMdajI ke sAtha zAha lakSmIcaMdajo dasa lAlacaMdajI va udayacaMdajI surANA thI the / zAhajIne vahA~ pahuMcakara kile chInane aneka kAryoM meM aMgrejI sarakArako bharapeTa mahAyatA phnaaii| yajI sarakAra zAha For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - [20] zrI jaina satya prakAza [151 phatehacaMdanIkI khidamatase bahuta prasanna huI aura unako do patra pradAna kiye / ye patra ejanTa sAhiba va janarala sAhibane zAhajI ko bheTa kiye the| unakI nakala yahAM dI jAtI hai| I have much pleasure in stating that during the time Sah Fatehohand was with my camp as Mootimid or confidential agent of H. H. the Maharaja of Bikaner, he did ovory thing in his power to aid me and to carry out my instructions as far as he was able with the Bikaner troopis under his command. Camp Rohtuch, ) (Sd.) Commanding 29th. September, 1857 | Harrismah Field Force Sahji Fatehchand Surana lias served with me in command of Bikaner troops with Harrianal Field Force for some month There never was the slightest difficulty with me. He has much influence over the Thakars and their men and juvariably exerted that influence aright. Great credit is due to him for his uniform, good conduct and exertions and I trust his services may be recognised by Government. Jodhpure, / (Sa) AGENT, 19-10-1857 ___Rajputana. ina patroM se Apake dhavalacaritra para kApho jhAMkI par3atI hai| jaba balavA zAMta ho gayA to zAha phatehacaMdajI, udayacaMdajI surANAke sAtha bIkAnera Aye / zrIjIsAhiba bahAdurane ApakI khidamata acchI samajhakara vikramasara, goThAM aura bhAnagar3ha nAmaka tIna gAMva Apako bakSa aura donoMko paira meM sonekA kar3A bakSA / vi. saM. 1923 (I. saM. 1867) meM mahArAjA saradArasiMhajI ApakI vIratA, buddhimattA aura rAjanItijJatAko dekha kara bahuta prasanna hue aura Apako dIvAna ke ucca pada para suzobhita kiyaa| mahArAnA saradArasiMhajIke samayama sTeTa para bahuta karjA car3hA huA thaa| isake do kAraNa the, eka to phauja jyAdA rakhanA, jo sarakArakA hukma thA, dUsarA gairasAlI hone kI vajaha se sTeTa ko paisekI kAphI AmadanI nahIM hotI thii| yoM to mahArAjA sUratasiMhajIke samaya se hI sTeTa para karjA car3hA A rahA thA / mahArAjA sAhibakI nIti Age koI bhI dIvAna sthAyI rUpase nahIM Tika sakatA thA / rAmalAla dvArakAnI jaise yogya dIvAna bhI 8 varSase jyAdA nahIM Tika sake / Apake rAjyakAlameM karIba 18 dIvAna badale / jo dIvAna rAjya ke karjako utAranemeM nAkAmayAba hotA usako usI kAla For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka | zrIvAna zAha phatehacaMdajI surANa [ ra1] on- m emaram-me dIvAnake pada se padacyuta:kara diyA jAtA thaa| yahI hAla zAha phatehacaMdajIkA bhI huaa| ve bhI mahArAjAsArava kI isa vicitra nIti ke Age na Tika sake aura padacyuta kara diye gaye / mohanalAla muMzI apane itihAsameM likhate hai| ki phatehacaMdajI surANA 15 yoma taka dIvAna rhe| khaira jo kucha ho ApakI yazaHpatAkA Aja bhI isa bhUmaNDala para phaharAtI hai aura cirakAla taka phaharAtI rhegii| mahArAjA saradArasiMhajIne kucha rukke amaracaMdajI surANA ke vaMzanoM ko diye the, unameM se kucha ruka zAha phatehacanjI ke bhI haiM unakI nakala yahAM nIce dI jAtI hai|" zrI rAmajI // ruko khAsa sAha phatahacandajI disI suprasAda bathai aparaMca kaNavAI bucI lI badaDai suM oThI dhADo karaNane AMvatA thA lutuMbA ThAkaro haranAtha. siMhanI vAra caDha dhADaSiyoM su jhagaDo kiyau temeM dhADavI mArA gayA bAkI rahA jyAM sArAMne pakaDa liyA vA ThAkuro raNajItasiMghajI vA haranAthasiMghajI vA dUjA hI bAra vAlo jhaghaDo Acho kIyau terA samAcAra sArA mAluma huSA su mhe ghaNAM khuza huvA A cAkarI sAroMrI moTI sajhI su jhaghaDe meM sAmala thA jyAM sArA ne pUrI khAtarI kara dIje samata 1905 mitI mAgasara suda 9 / 1 ruko khAsa sAha phatahacanda disI. zrI rAmajI ruko khAsa sAha phataha canda disI tathA kaNavAI vAcIsI badaDai su dhADa dhIrAvatAM taraNa jItAM vagairaha AvaMtA thA jyAMne tu bAM ThAkarAM raNajItasiMgajI haranAthasiMghajI sAmaya hayaH mArA bAkI rahA jyAMne pakaDa lInA su A thArI moTI cAkarI sajhI hamai ivai kAma meM huve jikA ne hada sudhI khAtarI deje samata 1905 mAgasara sudI 10 1 ruko khAsa sAha phatahacanda dIsI. zrI raamjii| ruko khAsa sAha phatahacanda disI suprasAda ghacai aparaMca alavara sAhavArI kharIto Ayo taima likho sarasaire baMdobasta vAra te phauja le jAtraNa rai vAM darabAra rI phauja bulAI tesu mhe terAva gumAnasiM bane sAhaba mosupha pAsI Aja caDhAyo chai taNe paNa bulAvai tAgaM topa va asavAra vA pAla le satAbasu jAya hAjAra huva jAIye meM DhIla na karaso. saMvata 1914 mItI apADa vadI 3 1ruko khAsa mAha phatecanda dIsI zrI raamjii| zrI dIvAna vacanAta bhAdarA rI zAhakArA pA paragamairA caudhariyAM rai yaha samastAM jIMga tithA bhAdarArI hAkamI phatehacanda rai Age thI su iyAre [anusaMdhAna bhATe sume| pAnu pA ] For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jinaprabhasUriviracita vividhatIrthakalpAntargata zrI abdakalpa =[ viziSTa TippaNIo yukta anuvAda ]====== anuvAdaka--zrIyuta pa. aMbAlAla premacaMda zAha, vyAkaraNatIrtha (gatAMkathI pUrNa ) nirmaLa buddhivALA daMDanAyaka pavimaLazAhe ahIM pittalanI pratimAvALuM ja nahaSabhadevanuM maMdira banAvyuM. (36) mAtA aMbAnuM ArAdhana karI, putra, saMpattinI icchA vinAnA teNe vimaLazAhe) caMpaka vRkSanI pAse tIrthasthApanAnI abhyarthanA karIne puSpamALAonA hAra vaDe suMdara ane baLada jevA mukhavALI mukhayakSa)ne joIne tyAM zrImAtAnA maMdira pAsenI bhUmi daMDanAyake lIdhI. (39-8) 15-A vimaLazAha gujarAtamAM aNahilapura pATaNanI gAdIe thayelA sailukaya bhImadevane maMtrI hatA. vimaLazAhanA pUrvajo mAravADanA hatA. Aje bhInamAlanA nAme oLa. khaDatA zrImAla nagaramAM nAnA nAmane keTayAdhIza rahetuM hatuM. lakSmI ochI thatAM te gUja. rAtanA gAMbhU gAmamAM ja rahevA lAgyA. tyAM temane udaya thayo. temane lahara lahadhara) nAmane zuravIra ane buddhizALI putra thaze. vanarAje laharanAM zaurya ane buddhinI prazaMsA sAMbhaLI tene pitAne senApati banAvyuM. tenI sevAthI prasanna thaI tene saMDasthala gAma bheTa ApyuM hatuM. tenA putra nI mahattama mULarAjane maMtrI banya. A vIra mahattamane netra ane vimala ema be putro thayA rAjakhaTapaTa ane saMsArane prapaMjAba samajatAM vIra mahattame [ 231mAM pAnAnuM anusaMdhAna ] hIja rAkhI chai su the jamAkhAtara rAkha vigaja vaivAra AchI tarahasu karajI thArI bhAMta bhAMta su pITha rahaso badeha sAkhI khecala mA karajo dI. muhattA gumAnasiMgha hukama saM. 1909 mItI mAgasara vadI 5 raja daphatara zrI hajarare khAma daphatara sahI / gAMva nauraGgadesara phatecaMdajIko maM. 1907 po. va. 12 ma. 300 motIkA caukar3AkI zAha phatecaMda ko khajAnacI lAlacaMdase darAyA saM. 1901 migasara badI 9 / ima lekha kI prastuta sAmagrI hameM zAhajI ke vaMzadharI se prApta huI hai| ataH hama unako hArdika dhanyavAda dete haiN| inake alAvA maiM apane pUjya pitAjI zrI phUlacaMdajI bAMThiyA zrI samaigajajI nAhaTA tathA bhavaralAlajI nAiTA ko dhanyavAda denA hu jinhoMne mujhe yaha lekha likhane kA protsAhana jayA hai ! For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] zrIabudakalpa [ 233] dhaMdhuka17 rAjAnI upara kedhita thayelA gurjarezvara 18(bhImadevane bhakitathI prasA. dIkSA lIdhI hatI. tethI bhImadeva rAjAe te vakhatamAM vaMzaparaMparAthI maLatA mahAmaMtrIpade tene ane senApatipade vimalane niyukta karyo hato. pAchaLathI te maMtrIpade niyukata thaye hata vimaLa maMtrI mATe prabaMdhakAra tareha tarehanI vigata Ape che temAM bhImarAjAthI rIsAIne caMdrAvatI cAlyA javAnI vAta kevI rIte utarI AvI haze te jANI zakAtuM nathI; kharI rIte te bhImadevathI rIsAine nahi paNa vimaLavasatinA lekhamAM karAyelA ullekha pramANe te tene daMDanAyaka karIne bhImadeve caMdrAvatI melyo hate, ema jaNAya che. A vimala aputra maraNa pAme evA prabaMdhakAranA ullekho maLe che. paNa vimalavasihimAMnA aMbAjInI mUrti para saM. 1394nA lekhamAM "ma. vimasrAva" eTale vimalane vaMza ja abhaya sIhanA putra jagazIla, lakhamasIha ane kurasIha thayA; tathA jagasAhano putra bhANa thayA. te sarvee aMbAjInI mUrti A maMdiramAM sthApana karI ema maLe che, chatAM vimala pachInI vaMzAvali maLatI na hovAthI tema paNa banavA saMbhava che. 14-athAnyadA taM nizi daNDanAyakaM samAdideza prayatA kilAmbikA / ihAcale tvaM kuru sagha sundaraM yugAdi nirpaaysNshryH|| zrIvikramAdityanRpAda vyatIte'STAzItiyAte zaradA sahane / vizva viDatha nirli vimA re || (2008) -vimalavasatinI prazasti le. 10-11 A prazastigata RSabhadevanuM maMdira baMdhAvatAM pahelAM vimalazAhane keTakeTalI kasoTIemAMthI pasAra thavuM paDayuM che ene ItihAsa mAMcaka che. te mATe vimalaprabaMdha ane vimalacaritra vagere graMtha vAMcavA joIe. ahIM te TUMkamAM ja lakhI zakAya ke- "vimalazAha pAchalA vakhatamAM caMdrAvatImAM rahetAM pitAnA pApanA prAyazcita svarUpe zrI dharmaghoSasUrie AbUtIrthane uddhAra karavAnI bhalAmaNa karI. A bhalAmaNa anusAra mahArAjA bhImadeva, moTAbhAI neTa ane rAjA dhAMdhukanI AjJA laI Abu upara maMdira baMdhAvavA mATenI jagA pasaMda karI. brAhmaNe e jaina paranA dveSathI hiMduonA tIrthamAM jene pisavA devAnI manAI karI. paNa kathAonA ulekha pramANe vimale traNa upavAsa karI aMbikAnI ArAdhanAthI nirdiSTa jagyAmAM caMpakavRkSa nIce zrI AdIzvaranI mUrti (le tene munisuvrata svAmInI mAne che) kADhI batAvatAM, pahelAM paNa A jenenuM tIrtha hatuM evuM sAbIta karI batAvavAthI pasaMda karelI jagA brAhmaNonI mAMgaNIthI sonAmahorathI mApIne lIdhI. 17-Abu paranA paramAra vaMzIya rAjAomAMne dhaMdhuka dharaNuM varAhanA putra mahIpALane putra hatA. dhaMdhukanI patnInuM nAma amRtadevI hatuM ane tene pUrNapAla nAmane putra ane lAhinI nAmanI kanyA hatI. (A te ja lAhinI che ke je pati vidagdharAjanA maraNa pachI vasaMta gaDhamAM bhAI pAse AvIne rahI. . ane tyAM saM. 1999mAM sUryamaMdira ane sarasvatI, vAvIne uddhAra karAvyo. Aje paNa te vAvaDI lAhinI vAvaDI' tarIke prasiddha che.) saM. 1117ne bhInamAlanA eka lekhamAM dhaMdhukane putranuM nAma kRSNarAja lakheluM maLe che. tethI kadAca A bIjo putra hoya ema lAge che. For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [34] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 dita karI ane tenA vacanathI ja citrakuTathI tyAM lAvIne saMvata 191088me varSa 20ghaNuM A dhaMdhuka rAjA paNa parAkramI hatA. tethI gujarAtanA rAjAonI vaMzAnugata AjJAmAM rahevAnI teNe nA pADI AthI te caMdrAvatIthI bhAgIne dhArAne rAjA bheja, je te samaye citaDa (citrakUTa)nA killAmAM hatA, tenA zaraNe gayo. bhImadevanA daMDanAyaka vimala zAhe tyAM jaI tene manAvyo ane gujarAtanA rAjAnI sAthe meLa karAvI AjJAnuvatI banAvyA. A dhadhurAjanA samakAlIna rAjAo vigraharAja, caulukya bhImadeva vi. saM. 1078 thI 1120 ane paramAra bheja prathama vi. saM. 1078, 1087, 1099. vagere hatA. eTale e nirvivAda che ke te AbunA paramAra rAjAomAM agiyAramI sadImAM vidyamAna hato. * 18-bhImadeva pahele dulabharAjanA bhAI nAgarAjano putra hatA. tene zAsanakALa vi. saM. 1078 thI1120 sudhIno che. dvAzrayanA ulekha pramANe nAgarAja jIvatAM ja durlabharAje tathA nAgarAje bhImane rAjyAbhiSeka karyo hato; paNa bombe gejheTIyaramAM durlabharAja pahelAM ja nAgarAja marI gayAno saMbhava jaNavyo che. e vAtanI puSTi prabaMdhaciMtAmaNie durlabharAja pachI bhImadevanA ja rAjyakALane ullekha karavAthI ane nAgarAjanuM nAma paNa na hovAthI, maLe che. utkIrNa lekho paNa prabaMdhaciMtAmaNine anusare che. jina. prabhasUrijIe paNa "aNahilapura sthita ariSTa nemikalpa"mAM ApelI vaMzAvalImAM nAgarAjanuM nAma paNa nathI ApyuM. bhImadevanA zAsanakALanA be varSa vItatAM mahamuda gijhanInI caDhAIe thANezvara, mathurA, keneja, kAliMjara ane somanAtha vagerene nAza karyAne ulekha muralIma tavArIkhakAra Ibna asIra (I. saM. 1160 thI 1229) kare che. gIjhanInI caDhAithI bhImadeva aNahIlapurathI nAsIne kacchanA kaMthakeTanA killAmAM bharAIne sainyane taiyAra karate hate. A taiyArI anusAra vizvanAtha reunA kathana pramANe gijhanInA pAchAM pharatAM bhImadeve tene harAvyo ane tethI gijhanIne bIjo rasto levo paDyo hato, je rate te herAna thayo hato. bhImadeve seminAthanA lAkaDAnA maMdiranA sthAne pattharanuM maMdira baMdhAvI navI liMgapratiSThA karAvI hatI. bhImanA samakAlIna mALavAnA rAjA bhejanI sAthe bhImane ghaNI vakhata laDAIo thaI haze ema prabaMdhaciMtAmaNi ane udayapura prazastithI jANI zakAya che. pAchaLathI bhIma ane bheja vacce te vakhatanA bhImanA sAMdhivigrahika DAmarathI maitrI saMbaMdha baMdhAyAnuM jaNAya che. paNa bhejanI pAchalI avasthAmAM bhImadeva ane cedanA rAjA gAMgeyadeva (saM. 1087thI 1098) temaja karNATakanA rAjA te caulukya vikramAditya pAMcamA (vi. saM. 1065thI 1074) athavA ene putra jayasiMha (vi. saM. 1074thI 1096)- A traNe maLIne bhejane dabAvyAnA alaga alaga ullekha maLe che. Ama mULarAjanA sthApelA gujarAtanA rAjyane kharekharuM vistAravAnuM kAma te A bhImadeve karyuM che. mULarAje jItelA uttaranA Abu sudhInA pradezane tAbe rAkhavA sAthe naDalanA rAjAne sAmaMta banAvyuM ane pUrvanA parAkramI bhojarAjane chevaTe dabAvI, cedIne karNane madada karI gujarAtanI e bAjunI sarahada vadhArI dIdhI hatI. bhIme sthApatyakaLAmAM gauravabharyuM sthAna meLavyuM che. tenA ja uttejanathI vimala-vasati, moDherAnuM sUryamaMdira, seminAthanuM Arasa maMdira, tenI rANI udayamatIe baMdhAvelI rANIvAva vagere baMdhAyelAM-sthApatye khAsa gaNI zakAya. A udayAmatIthI thayele putra karNadeva bhImanI gAdIe Avyo. For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] zrIaMbuMdakalpa [23] paisAne vyaya karI 21vamalavasahI nAmane suMdara prAsAda karAvyo (39-40) ahIM aneka prakAre pUjAyelI aMbikA devI yAtrAthI atyaMta namra thayelA saMghanA badhAM vijone nAza kare che. (41) tyAM bASabhadevanA paththaranA maMdira AgaLa eka ja rAtamAM zipIe uttama cheDe banAvyA. (2) 19-vimalavasati prAsAda baMdhAvyAne samaya visaM. 1088 nizcita che. jo ke A sAla te pachI traNaso varSa lakhAyelI jaNAya che. utkIrNa lekhe ane prabaMdhamAM A sAla eka sarakhI ullekhAyelI jaNAya che. 20-A maMdira baMdhAvatAM 185300000 aDhArakareDa trapalAkha rUpiyAno kharca thayAnuM manAya che, jo ke A mAnyatA keTalAkane atizakti bharI lAgaze paNa vimalavasahI maMdiramAM atyAre jeTalI jamIna rekai che te jamIna upara sonAmahora pAtharIne te jamIna kharIdatAM, temaja jamInanI sapATIthI ATale uce pahADa upara sAmAna caDhAvatAM temaja khAIe pUravAnI sAthe AvI utkRSTa kArIgarIvALuM maMdira baMdhAvatAM aDhAra kareDa temane lAkha rUpiyA lAgyA hoya e asaMbhavita nathI. 21-A jamIna upara vimaLazAhe apUrva kAraNavALA ArasapASANuthI mULa gabhAre, gUDhamaMDapa, navacekIe, raMgamaMDapa ane bAvana jinAlaya vagerethI yukta vizALa jinamaMdira baMdhAvI tenuM nAma "vimalavasahI' rAkhyuM. temAM zrI garaSabhadevanI dhAtunI moTI pratimA sthApana karI zrI vardhamAnasUrijInA hAthe vi. saM. 1008 mAM pratiSThA karAvI. rara-vasahi' eTale jainamaMdira, jaina maMdiramAM maMdira karAvanAra jenA smaraNArthanuM nAma rAkhavuM hoya te nAma sAthe vasati-vasahi zabda joDavAmAM Ave che 'vasahi' e saMskRta vasati (vasathi) uparathI thayela che. 23-vimalavasahi maMdiranA mukhya daravAjAnI sAme hastizALI banelI che. A hastizALA vimalamaMtrIzvaranA moTA bhAI maMtrI netanA putra maMtrI dhavaLa tenA putra maMtrI AnaMda, tenA putra maMtrI pRthvIpAle-(pre. yAkebIe eDITa karelA nAgendravaMzIya haribhadrasuri kRta sanaskumAra caritranI aMtima prazastimAM A vaMzAvalIne ullekha che. A pRthvI pAla, siddharAja ane kumArapALa (1143 thI 1172)nA maMtrI hatA.)-vimalavasahIne chaddhAra karAvatI vakhate kuTuMbIonA smaraNArthe saM. 1204mAM banAvI che. A hastizALAnA pazcima daravAjAmAM pesatAM ja mULanAyakanI sanmukha eka moTA ghaDA upara vimalamaMtrI beThelA che. temanA mAthe mugaTa che, jamaNuM hAthamAM pUjAne sAmAna che, ne DAbA hAthamAM lagAma che. mUrti ArasanI hatI paNa mastaka sivAyane badho ghoDA sAtheno bhAga cUnAnA plAstarathI banAveluM jaNAya che. kadAca muslima caDhAI vakhate te khaMDita thatAM pAchaLanAoe te mUrtine sudharAvI haze. ghoDAnI pAchaLanA bhAgamAM eka mANasa paththaranuM majabUta chatra vimaLazAhanA mastaka para dhAraNa karI le che saM. 1646nA samaya pahelAM racanA karanAra hIrasaubhAgyakAre vimalazAhanI mUrtine ArasanA sapheda ghoDA upara hAtha joDIne beThelI jaNAvI che. AthI jaNAya che ke maMdiranA For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra [ 236] www.kobatirth.org zrI jaina satya prakArA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ varSa 6 saMvata 1289 mA varSe matrImAM caMdramA jevA24(vastupAla-tejapAla)e bhaga vakhate A mUrtine nukazAna thayuM nahi hoya. hIravijayasUrIzvarajInI vidyamAnatA sudhI te te mUrti ati haze paNa pAchaLathI tene nukazAna thatAM cUnAnuM plAstara karyuM hoya. athavA tene navA ja prakAre banAvI hoya, kemake pahelAM be hAtha joDelA hatA jyAre atyAre ane hAthamAM pUjAnI sAmagrI che. 24-maMtrI vastupALa-tejapALanI AbAlagopALa prasiddha, mahAmAtya tarIkenI buddhimattA, sA. ane dhArmika kAryo mATenI udAratA Aje jaina graMthAmAM ja nahiM paNa jainetara prathAmAM paNa suvarNAkSare AlekhAyelI che, puti kavi zrI sAmadeve racelI 'kArtikaumudI' temaja jainAcAryAe racelA 'vastupALa- tejapALa caritra', 'vasa tavilAsa','sukRtasa'kIrtana', 'prabaMdhaci'tAmaNi', 'prabaMdhakArA' vagere graMthAthI temanAM yajJAsvI kAcanI noMdha maLe che. vastupALa te eka vidvAna kavi paNa hatA tema temanAM racelA naranArAyaNAnanda kAvya uparathI naNI zakAya che. tethI te "sarasvatIdevInA dharmaputra" tarIke oLakhAtA. jyAre tejapALa zUravIra coddhA tarIke prasiddhi pAmyA hatA. A baMne bhAIo hatA. temanA pUrvajomAMnA prAgmArTa caMDapa bAramA saikAmAM ahilapura pATaNamAM rahetA ane caulukya rAjAnA maMtrI hatA. temanA putra caMDaprasAda paNa maMtrI hatA. temane gurU ( sura ) ane sema (sAmasiddha) nAmanA be putrA hatA. temAM sAmasi' siddharAjanA maMtrI hatA. A seAmisaMhane AsarAja nAme putra hatA. A AsarAje kuTuMba sahita pATaNa IMDI 'suhAlaka'mAM vAsa karyAM hatA. ahIM tee vyApArAdi kArya karatA. temane cAra putra ane sAta putrIe hatI. te putrAnAM nAma kRgi, malladeva, vastupAla ane tejapALa hatAM. gi, rAjakArabhAramAM kuzaLa ane zaravIra hatA paNa nAnI vayamAM ja svargavAsI thayeA. malladeva paNa tevA ja kuzaLa ane zUravIra hatA. For Private And Personal Use Only vastupALane e patnI hatI: lalatAdevI ane vejaladevI. temAM guNunI bhaMDAra lalitAdevIne jayasiha nAmanA putra hatA. te paNa rAjakArabhAramAM kuzaLa hatA. tejapALane paNa anupamAdevI ane suhalAdevI nAme be patnIe hatI. A anupamA devIthI lUsi (lAvaNyasaddha) te suhaDAdevIthI suddhisahu nAme putrA hatA. vastupALa ane tejapALa pitAnA maraNa pachI su hAlaka'mAMthI nIkaLI 'maMDala' gAmamAM rahevAne AvyA hatA. kumArapALa sa. (sa. 1200thI 1229) nA putra ajyapALa (saM. 1229thI 1234)nA putra mULarAja (sa. 1232thI 1234) (bIjA)nA putra bhImadeva (bIjA) (sa. 1234thI 1298) gujarAtanI gAdI para hatA tyAre dhALakAmAM mahAmaDaLezvara sAlakI aNNIrAja (sa. 1070)nA putra lavaNuprasAda (sa. 120) rAjya karatA hatA. teo gujarAtanA rAjAnA sAmata hatA ane tethI yuvarAja vIradhavala (sa. 1233thI 1238) pitA lavaNuprasAdanI gAdIe AvatAM bhAmadeva pAse vastupALa-tejapALa ane bhAionI rAjya rakSaNa ane vistAra mATe yAcanA karI. bhAmadeve temane mahAmaMtrI banAvI tyAM mAlyA. temAM dhoLakA ane khaMbhAtanA adhikAra maMtrI vastupALane ane AkhA rAjyanuM mahAmaMtrIpada tejapALane ApyuM hatuM. temanA rAjyakALamAM prajA barAbara nyAya meLavI sukhI rahetI. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] zrI abdakalpa [37] luNigavasahI" nAmanuM 2kaneminAtha prabhunuM maMdira baMdhAvyuM. (43) zrI tejapAla maMtrIe rastaMbhatIrtha (khaMbhAta)mAM utpanna thayeluM AMkhane amRtAMjane samAna ane kapAyelA paththaranuM banAveluM biMba tyAM sthApana karyuM. (44) rAjA zrI 28madevanA AdezathI tyAM haritazALAmAM pitAnA pUrva vaMzajonI mUrtio sthApanA karI. (45) kharekhara, sutradhAra-zilpIomAM zreSTha zrI razelanadevanuM nAma ahIM caitya racanAnA zilpathI yathArthatAne prApta thayuM che. (46) A (parvata)nA nAnA bhAI manAkanuM (indranA) vejIthI kapAI javAnA bhaye samudra 25-A "NigavasahI nAmanuM maMdIra mahAmaMtrI tejapALanA putra lAvasiMhanA kalyANa mATe te vakhatanA gUjarAtanA rAjAnA mahAmaMDalezvara AbunA paramAra rAjA semasiMhanI AjJA laIne AbunA delavADA gAmamAM vimaLavasahInI pAse ja bAra koDa trepana lAkha (1253000 00) rUpiyA kharca karIne lUNasahi nAmanuM zrI neminAtha prabhunuM bhavya maMdira baMdhAvyuM. A maMdiranI keraNI hiMdanI kaLAnI gauravabharI yAda Ape che. 26-A mUrti mULanAyaka tarIke zrI neminAthaprabhunI khaMbhAtathI lAvIne mUkavAmAM AvelI che, ane tenI pratiSThA nAgendragacchanA haribhadrasUrinA ziSya zrI vijayasenasUrijI pAse mahotsava pUrvaka sa, 1287nA caitra vadI 7 ne ravivAre karAvAmAM AvI che. 27-hAlanuM khaMbhAta te ja staMbhatIrtha che. A nAma cApotkaTa rAjAonA samayamAM maLyuM haze kemake tenuM junuM nAma "gabhUTa' hatuM. selaMkIonA rAjyakALamAM tyAMnA rAjyavaMzane aMta AvatAM tene aNahilapaTTaNa sAthe joDI devAmAM AvyuM. te kALamAM khaMbhAta moTuM AyAta nikAsanuM baMdara gaNutuM. AgrA, dilhIne vepAra paNa A baMdara mAraphate ja tha. muslIma haja karavA mATe paNa A baMdarathI ja jatA. aNahilavADa paDatAM alaphakhAne A zaherane kabajo laI lUTayuM. 28-A semadeva (masiMha) AbanA paramAravaMzIya parAkramI rAjA dhArAvarSane putra hatuM. te tenA kAkA prahalAda devathI (jemaNe pAlaNapura vasAvyuM) zAstravidyA zIkhyo hato. teNe luNavasahInA maMdira mATe 'bANu' gAma bheTa karyuM hatuM. te samayanA saM. 1287 ane saM. 1290nA lekho maLI AvelA che tethI te samaye te vidyamAna hato ane varatupALa tejapALane samakAlIna hatA, e nizcita thAya che. ra9-A zobhanadeva luNavasahi maMdira bAMdhavAmAM mukhya mIstrI hatA. tenA ja zilpacAturya ane buddhivaibhavathI A maMdira bhAratanI uttamottama kArIgarInA gauravasamuM banI zakaryuM che. A zobhanadeva mATe jinaharSagaNikRta vastupAla caritramAM keTaluMka varNana che. 30-mainAka parvata mATe paurANika kathA evI che ke-pahelAM badhA parvatene pakho hatI tethI te gametyAM UDI zakatA. AthI kaIka kAraNa maLatAM idra te pAMkhe teDI nAkhavA mAMDI. A joIne himAlayane putra mainAka choDIne dakSiNamAMnA samudramAM DubI gayA. sItAnI kheja mATe nIkaLelA hanumAne samudrane oLaMgatAM vacce mainAka upara paga dIdhuM hatuM. A mainAka pArvatIne ane naMdivardhana (Abu)ne bhAI thAya evI kathA che. For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [38] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 rakSaNa karyuM, ane AnA (abudAcala) vaDe mudrAvALA saMpattivALA (thayelA) be daMDanAyaka maMtrIzvare (vastupAla-tejapAla) bhavathI rakSAyA. (47) daiva(karmayoga)thI 31lecchAe khaMDita karelAM A be tIrthone be jaNAe 32zaka saMvata 1243mAM uddhAra karyo (48). - temAM prathama tIrthanAM uddhAra karanAra 33 mahaNasiMhanA putra lalla hatA ane bIjA vyavahArI (vepArI) caMDasiMhanA putra 34pIthaDa uddhAra karanAre thayA. (49) 31-mutA neNasInI khyAtanA ullekha mujaba allAuddIna khUnInA sainya vi. saM. 1368mAM jAleranA cauhANa rAjA kAnhaDadeva upara caDAI karI hatI. saM. 13 69mAM guja rAtanA aneka zaheranI samRddhi luMTI lIdhI. zatrujya tIrtha paNa A AkramaNathI bacyuM nathI. teNe tIrthanA mukhya maMdirane nAza karyo, jene uddhAra saM. 1371mAM samarAzAhe karAvyA. tyAMthI jIta meLavIne pAchA pharatAM Abu upara caDhIne A maMdirane nAza karyAnuM jaNAya che. * 32-zaka saMvata ane vikrama saMvata vacce 13pa varSanuM aMtara che. tethI 1243+ 175=1378nA vikrama saMvata A maMdirane uddhAra thaze arthAta maMdiranA nAza pachI daza varSe A uddhAra thayo che ema nakkI thAya che. 33-A mahaNasiMha te mAMDavyapura (mara)nA rahevAsI gosAlanA putra dhanasiMha tenA putra vijaDa Adi cha bhAIo ane gasAlanA bhAI bhImAnA putra mahaNasiMha hatA. maheNu siMhane lAlimasiMha (lalla) vagere traNa putro hatA. Ama vIjaDa ane lAliga Adi nava bhAIoe "vimalavasahirane jIrNoddhAra karAvyo ane dharmasurinI paraMparAmAM thayelA zrI jJAnacaMdrasUrijI pAse saM. 1938nA peSTha vadi 8 ne somavAranA roja pratiSThA karAvI. 34-bIjA uddhAraka te ja vakhatanA vyApArI caMdasiMhanA putra zrI pethaDa saMdhapati hatA. teo saMdha laIne Abu upara yAtrA karavA AvyA ane naSTa thayelA bhAgane pitAnA dravyathI vi. saM. 1978mAM ja jIddhAra karAvyuM. neminAtha prabhunI mUrti navI karAvIne tenI pratiSThA karavI. A pethaDazAha mAMDavagaDha nivAsI devAnA putrathI bhinna che. "prAcIna gurjara kAvya saMgrahamAM A pethaDa mATe thiDarAsa saMghamAM sAthe gayelA keImunie lakhela chapAyo che. taduparAMta pethaDazAhanA vaMzaja zAha parvate jJAnabhaMDAra lakhAvatAM nizIthagruNinI prati saM. 1571mAM lakhAvI temAM pethaDazAhanA vaMzanI vistRta prazasti ApI che, (juo. purAtatva varSa 1, aMka-1, pR. 61mAM zrImAna puNyavijayajI mahArAjane "eka aitihAsika jaina prazasti" nAmane lekha) A sivAya paNa bIjA sAdhanathI jANI zakAya che ke teo zeTha sumatinA putra AbhUnA putra AMsaDanA putra vardhamAnanA putra zrImAna caDasihanA putra hatA. te pATaNa pAsenA saMraka (sAMDerA nA rahevAsI ane zanie paravADA hatA. temane che bhAIo hatA. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI abdaka9pa [39] caulukya kulamAM caMdramA jevA upazrI kumALIpAla pALe A (parvata)nA paisA zikhara upara vIraprabhunuM maMdira banAvyuM. (5) te te kutUhalathI bAma, te te auSadhiothI suMdara ane aneka tIrthomAM pavitra evA abudagirine dhanyazALA puru jue che. (51) kAnane amRta samAna (lAgato) zobhAye A abUda ka5 zrI jinaprabhasUrie rae tene catura puruSe juo-anubhave. (para) zrI abuda kapa samAne 25-siddharAja jayasiMha pachI mahArAja kumArapALa deva gAdI para Avyo. te eka Adarza rAjA hatA. te bhImadevane putra kSemarAja tene putra devaprasAda tenA putra tribhuvanapALane putra hatA. tene janma vi. saM. 1149mAM thayo hato. tene rAjyAbhiSeka saM. 1199mAM thayo. rAjya prApti pachI daza varSa sudhI rAjyanI sImA vadhAravAno prayatna karI digvijaya karI pote aneka moTA moTA rAjAone pitAnI AjJAne AdhIna karyA. bhAratamAM te samaye tenI barAbarI karanAra bIje ke rAjA nahato. tenuM rAjya ghaNuM moTuM hatuM. zrI hemacaMdrAcArye "mahAvIra carita'mAM tenI AjJAnuM pAlana uttara dizAmAM tarakasthAna, pUrvamAM gaMgA nadI, dakSiNamAM vidhyAcaLa ane pazcimamAM samudra paryantanA dezamAM thatuM jaNAvyuM che. hemacaMdrAcArya tenA rAjyaguru hatA. temanA ja pratApathI te ghaNaya dhArmika ane prajA mATenAM paropakAranAM yazasvI kAryo karI zako cho. ane teNe jainadharma svIkArI ghaNAM jaina maMdira baMdhAvyAM hatAM. tenA saMpUrNa caritra mATe kumArapALa pratibaMdha 'dayAzraya mahAkAvya" 'kumArapALa caritra vagere vAMcavA jarUrI che. tene rAjyakALa saM. 1ra3ramAM pUro thayo hate. --A mahAvIra svAmInuM maMdira delavADAthI uttara pUrvamAM lagabhaga mAIla dUra erIyA nAmanA gAmamAM che. A maMdiramAM mULanAyaka tarIke mahAvIra svAmI prabhunI mUrti che, ema zrI. gau. hI. ojhAchajaNAve che. paNa munirAja zrI jayaMtavijyajI mahArAja pitAnI cekasa mAhItI mujaba te AdIzvara prabhunI mUrti hovAnuM potAnA "Abu' nAmanA pustakanA pR. 17ramAM jaNAve che. baMne bAjue pArzvanAtha tathA zAMtinAthanI mUrtio che. A pheraphAra kyAre thayo haze tene patto nathI lAgI zake paNa pAchaLathI jINoddhAra vakhate te pheraphAra thayo hoya ane pahelAMthI cAlyu AvatuM "mahAvIra svAmInuM maMdira e nAma Aja sudhI pracalita rahyuM haze ema jaNAya che. mahArAjA kumArapALe A maMdira baMdhAvI pitAnI jainadhamI tarIkenI yazasvI kArakIrdi sUcavI che. For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keTalAMka etihAsika paDyo lekhaka : munirAja zrI kAMtisAgarajI bhAratIya prAcIna sAhityamAM jaina sAhityanuM eka viziSTa sthAna che. bhAratIya sAhityane kaI paNa viSaya e nathI jene jainAcAryoe vizada rIte carco na heya. Aje paNa jaina sAhitya je vipula pramANamAM upalabdha thAya che e e sarjake ane tenA saMrakSakane AbhArI che. jainenuM prAcIna ane maulika vAlmaya mukhyatayA prAkRta bhASAmAM racAyuM che, chatAM saMskRta ane gujarAtI bhASAnA sAhitya sarjanamAM paNa jena viThAnee bahu maTe phALo Apyo che. gujarAtI bhASAnI jenee evI suMdara sevA karI che ke jene lIdhe jainetara abhyAsIone paNa muktakaMThethI kahevuM paDayuM ke jenee gujarAtI bhASAmAM apUrva bhAga bhajavI batAvyo che. A uparAMta rAjasthAnI yAne prAcIna mAravADI bhASAnA sAhitya para daSTipAta karavAthI paNa jaNAI Ave che ke jenee rAjasthAnI sAhityamAM paNa ThIka ThIka phALo Ape che. A hakIkta ema siddha kare che ke jenee zarUAtathI ja saMskArI athavA vidvAnanI bhASAnI sAthe sAthe lekabhASAne paNa satkAra karela che. rAjasthAna prAMta sAthe jainadharmane Aja kAlane nahi, paNa purAtana kALane saMbaMdha che. ukta prAMtamAM jainadharmAnuyAyIonI saMkhyA paNa moTA pramANamAM che. ane tethI rAjasthAnI bhASAmAM jainanuM sAhitya maLe e tadana svAbhAvika vAta che. jene mAtra jainadharma sAthe saMbaMdha rAkhe tevI kRtio ja nimaNu karI che evuM nathI, paNa sarva sAdhAraNa upayogI temaja ItihApagI jaina sAhitya paNa atratatra maLI Ave che. mAravADanA rAjAonA tathA prAMto vagerenAM bhinna bhinna jAtanAM varNane jaina munioe racela sAhityamAM upalabdha thAya che. jaina vidvAnoe marAThI temaja phArasI bhASAmAM paNa caMcupraveza karavAne prayatna sevyo che. jaina sAhityamAM je bArAmAsI sAhitya upalabdha thAya che tene je prakAzita karavAmAM Ave te prakRti kAvyamAM suMdara umere thAya ema che. AvA 26 aprasiddha bArAmAsAe mArA saMgrahamAM vidyamAna che. AvuM temaja bIjuM paNa je sAhitya atyAre jaina bhaMDAranA DAbaDAo ke piTalAMomAM avyavasthita paDayuM che tema ja divase divase vadhu jIrNa thatuM jAya che tene vyavasthita karavAmAM temaja prakAzita karavAmAM Ave te e sAhityanI vividhatA, madhuratA ane itisoparitAne janatAne lAbha maLI zake. A prakAranA sAhityanuM gIte paNa eka khAsa aMga che. prakAranAM upalabdha thAya che; rAjA mahArAjAnAM gIta, purAtana zaheranAM gIta (gajela), ane purAtana prabhAvaka AcAryonAM gIta. jana ItihAsanI dRSTie prabhAvaka AcAyonAM gIte tathA rAsAe ati mahatvanA gaNavA mAM Ave che. rAsAe tathA gItAmAM mAtra jaina ItihAsa ja nahIM paNa sArvajanika ItihAsa paNa guMthAyele heya For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aka ] keTalAMka aitihAsika padyo [ 241 ] che, bhaugolika draSTie paNu rAsAe-gItA ghaNA ja mahattvanAM che. temAM AcAryanA janma sthAna AdinA vaNu nanI sAthe tatkAlIna saskRtine paNa gheADA traNo paricaya maLe che, eTaluM ja nahIM paNu te samayamAM tyAM kAnu rAjya hatuM ene paNa rAsakArA nirdeza kare che. AvAM gItA parthI te samayanI gujarAtI yAM rAjasthAnI bhASA kevI hatI, te paNa samaya che, AvAM mahattvapUrNa gItA haju joie teTalA pramANamAM bahAra paDayAM nathI. jeTalAM ahAra paDayAM che tene yaza mukhyatve sAkSaravarya zrImAna jinavijaya-1 AcAA zro vijayadhama - sUrijI, munirAjazrI vidyAvijayajI, zrIyuta cImanalAla dalAla M, A. zrI. mehanalAla dalIcaMda desAI B. A, L L. B. (jainayuga temaja jaina kAnpharansa heralDamAM) zrI. devacaMda lAlabhAI pusIkAdvAra phreMDa tathA nAhaTA zrI agaracaMda ane bhavaralAlajInAra phALe jAya che. have gItA viSayaka adhika na lakhatAM mane je atyAre keTalAMka gIte prApta thayAM che te purAtattva premIe samakSa raju kar' hyu', jenAthI prastuta lekha lakhavAna vicAra thaye e sAta gIteAmAM me svAdhyAya ane pAMca gItA che. A sAte gItAmAM cAra jainAcAryanA saMkSipta paricaya ApavAmAM AvyA che. ApaNe ahIM e aitihuAsika dRSTie jozuM. zrI gajasAgarasUri pahelu gIta a'calagacchanA zrI gajasAgarasUrijItu che. tenA nirmAtA temanA ja ziSya zrI puNyaratnasUri che. gItamAM lakhyA pramANe 1612mAM temanI dIkSA thaI ane 1624mAM teo gacchanAyaka thayA. temanA svargavAsa vagerene kAMi paNa vizeSa paricaya gItamAMthI prApta thatuM nathI. gItanAyaka sumatisAgarasUrInA pratimAlekha AjasudhI mArA jovAmAM AvyA nathI tathA temanI kASTa kRti paNa meM AjasudhI joi nathI. mAtra gajasAgarasUrinA ziSyo sa 1665 phA va. 6 budhavAra 'taimacaritraphaLa upalabdha thAya che. gItakartAnA pazu neminAtha rAsa maLI Ave che. tathA acalagacchatI mahimA batAvatAM traNa padmo ane e kavita vagere maLe che te mArA sagrahamAM che. gajasAgarasUrinA saMbaMdhamAM vizeSa zaidhanI AvasyakatA che. mane eka acalagacchanI 1596 Ase zu. 1 guruvAranI banelI gurbAvalI upalabdha thaI che. te para vistRta bhUmikA lakhI yathAvakAze prakaTa karavA bhAvanA che. zrI vijayadevasUri 2-3 A banne gItA AcArya zrI vijayadevasUrIzvarajI sabaMdhI che. teo tapAgacchanA 1 aitihAsika jaina gura kAma saMcaya"mAM rAsa, bhAsAdi aneka aitihAsika padyone apU saMgraha karela che. purAtana gurjara girAnA anabhijJo mATe Adhunika gura bhASAmAM rAsAdinA sAra tathA nAmeAnI akarATTisUci Apela che. purAtana gurjagirAnA kSetramAM A grantharatnanuM sthAna mahattvanuM che. grantha jeTale bhASAnI dRSTie upayeAgI che teTale ja aitihAsika draSTie mahattvanA che. 2 " naitihAsika jaina kAvya saMgraha ' prastutaH saMgraha khAsa karIne apabhraMza tathA DiMgala bhASA sAthe vizeSa sabaMdha rAkhe che. te paNa temAMthI gujaragirAnAM avataraNa paNa maLI rahe che, manya bhASA ane atihAsika banne dRSTiIthI peAtAnuM mahattva rAkhe che. 12mI zatAbdi thI 20mI sudhInAM kAvye ukata sagrahamAM ApavAmAM Avela che. kaI sadImAM kaI bhASAne! vikAsa thaye tenA zrRMkhalAbaddha itihAsa A saMgraha parathI tAravI zakAya che. For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [ 242 ] zrI jaina satya prakAza suprasiddha AcAva vijayasenasUrinA paTTadhara che. temane ApavAmAM AvyA che. gItanAyaka riratnane janma ApavAnuM saubhAgya cirA" sAhanI dharmAM patnI rUpAne 1634mAM prApta thayuM hatu. 1647mAM kaniSTa vaye dIkSA aMgIkAra karI savata 1656mAM paMnyAsapadathI alaMkRta thayA. A zrI vijayadevasUrinA upadezathI uyapuranA mahArANA jagatisaMhai (rAjyakAla 1684-1709) varakANA tIrthAMmAM poSa dazamInA dine AvatAM yAtrALue kanethI levAmAM AvatA kara adha karyAM, tathA pIchAlA ane uyasAgara e e taLAveAmAM mAchalAM pakaDavAnA niSedha karyAM. teonA parivAra vistRta hateA. zrI vijayadevasUrinI kIrti temanAthI se'kaDA mAila AgaLa doDatI hatI. savata 1673 Ase| zuda 14ne dahADe mAMDavagaDhamAM khAdazAha jahAMgIre temane "jahAMgIrI mahAtapA" e biruda samarpaNu karyuM. A vAtanA ullekha tatkAlIna zrIdarzanavijayakRta tilakasUrirAsamAM jovAmAM AvatA nathI. paNu khIjA aneka tatkAlIna pratimAnA lekho parathI A siddha che. jo ke te samayanA krAkAI pratimA lekhamAM paNu birudanA ullekha jovAtA nathI to paNa biruda ApyAmAM te kAi vAtanA zaka nathI ja. zrI. vijayadevasUrinA svargavAsa 1713 ASADha zu. 11 nA nagaramAM thaye| tyAre tyAM zeTha rAyacaMda bhaNuzAlIe AcAya hIravijayasUrinA stUpa pAse ja gItanAyaka AcAryanA dvitIya stUpa nirmANu karAvyA. have ApaNe AcAryazrInA pratimA lekhe para najara pheravIe. 1658-68-74-77-83-84-85-86-87-4-1700-3nA lekhe! nAhArajInA lekhasaMgraha bhA. 1 mAM; 1651-67-74-77-85-86-87-94-8799 1701-5-ka nA lekhA nAharajInA lekhasaMgraha bhA. 2mAM; 1667-10-72--74-75-77-78-81-82 -83-96-1701-5 nA lekhA buddhisAgarasUrijInA jaina dhAtu pratimA lekhasaMgraha bhA. 1mAM; 1666-77-82-93-97-1700 zrI buddhisAgarasUrijI lekhasa'graha bhAra ramAM; 1665-66 --74-75-81-86-87nA zrI jinavijayajInA lekha sa`graha bhAga 2. mAM 1616-89 ka ge. re. mAM maLe che. saMvata 1683 A eka ja saMvatanA cAra pratimAlekha 3 bhAgamAM maLe che. 1690-90-1699-1701 (A saMvatanA traNa lekhe maLe che)~~ ATalA lekhA mArA saMgrahamAM che. zrI. vijyadevasUrijInA vizeSa paricaya mATe khatara nAhArajInA gacchIya zrIvallabhApAdhyAyaviracita "vijayadevamAhAtmya" jovuM. 3-priya bina kAna kari pratipAla, piyu piyu karati ti gira higira, kahA aparAdha karyu mi amalA, vijacavimala prabhu aa ri Ava, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gItAnA karyAM vijayavimalanA ziSya vidyAvimala che. teoe gacchAcAra paryannAparanI TIkAmAM sa. 1634mAM sahAya ApI hatI, (pITana ripeTa pA.) banne gItA sAdhAraNa akSarAthI 1 pAnAmAM lekhita che. temAM be gAthAnu naminAthagIta paNa vidyAvimalanu banAvelu lakhela che. rAga gujarI [ varSa 6 aitiAsika paricaya atra krikara pAu dayAla, (1) cheDI calu mAhi lAla; tama jI roMga rasAla (2) For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] keTalAMka atihAsika pagho [23] zrI vijyakSamAsUri 4-5 A bane kRti AcAryazrI vijayakSamAsuri saMbaMdhI svAdhyAya che. A sUrijI vijayadevasUrinA ziSya vijayasiMhari vijyaratnasUrinA vinaya ane paTTadhara che. tapAgacchanI 63mI pATe thayA che. banne svAdhyAyamAM thoDuM ghaNuM aitihAsIka tatva paNa rahela che. A AcAryazrIne janma mAravADamAM Avela pAlI nAmanA nagaramAM 173ramAM caturanI bhAryA caturaMgadenI kukSithI thayo hato. saMvata 1739mAM nAnI vaye pAlImAM ja vijyaratnasUri pAse dIkSA aMgIkAra karI hatI. temane 1756mAM paMnyAsa pada ane 1773 bhAdrapada suda 8 me maMgaLavAre udayapuramAM mahArANI saMgrAmasiMhanI hAjarImAM viyaratnasUrie AcAryapada ApyuM hatuM. A utsava udepuranA saMghe 20000hajAra kharcIne karyo hato. A. ratnasurine svargavAsa udayapuramAM ja 1777 bhAdaravA vadI bIje thayuM hatuM. tyAM stUpa paNa banAvyo, svargavAsI surine adhika paricaya jANavA mATe "jaina aitihAsika gUrjara kAvya saMcaya" graMtha jo. kSamArinA pratimA lekhe mArA jovAmAM AvyA nathI. pahelI svAdhyAyamAM bahAnapuranA saMghanI vinaMtInuM varNana maLe che. gulAba nAmanA koI zrAvake sAta gAthAmAM ukata svAdhyAya nirmANa karelI che. surijIne dakSiNa tarapha paNa vihAra hato. bIjI svAdhyAya paNa sAta gAthAmAM paMDita suMdaracaMde racelI che. temAM udayapuramAM thayela AcArya padano ullekha dRSTigocara thAya che. uparanI banne svAdhyAya eka patramAM suMdara ane suvAcya akSaromAM lakhelI che. lagabhaga 100 varasanuM patra jaNAya che. zrI jinalAbhasUri 6-7 A banne gIte kharataragacchAcArya zrI jinalAbhasUri saMbaMdhI che. AvA sariratnane janma ApavAnuM saubhAgya vikramapura nivAsI paMcAnananI dharmapatnI padamAdene saMvata 1784 zrAvaNa zu. 5 prApta thayuM hatuM. teoe bALavayamAM jinabhaktisUri pAse saMvata 1796 be. gudI 6ne dahADe jesalameramAM dIkSA aMgIkAra karI hatI. saMvata 1804 je. zu. 5 mAMDavI (kaccha) baMdaramAM teone AcAryapada maLyuM. AcArya pada maLyA pachI surijI jesalamera (pAMca cAturmAsa), bIkAnera gArabadesara thaI punaH jesalamera AvyA. tyAM lekavApura (jesalameranI purAtana rAjadhAnI) tIrthamAM sahastraphaNuM pArzvanAthanI yAtrA karI. te yAtrAnuM stavana jaina lekha saMgrahamAM bAbu puraNacaMdajI nAhAre prakaTa karyuM che. tyAMthI gADI pArzvanAthajInI yAtrAe gayA tyAre 75 sAdhue temanI sAthe hatA. tathA 1821mAM A khUnI yAtrAmAM 85 sAdhuo hatA. aneka tIthonI yAtrA karatAM teo saMvata 1927mAM surata padhAryA. tyAre tyAM surijInA upadezathI zAha nemidAsa-putra bhAIdAse traNa bhUmine prAsAda banAvyo. temAM zItalanAtha sahastraphaNa pArtha ane geDI pArdhAdi 181 jina biMbonI jinalAbharijIe saM. 1827 vaizAkha sudi 12 ne zukravAre pratiSThA karI, te prasaMge kuzalasUrijI akabarapratibodhaka jinacaMdrasUrijI tathA jinacaMdrasurijI e traNa AcAthanI cAMdInI pAdukAnI pratiSThA karI. te atyAre muMbaImAM bhAyakhaLA, motIzAhanA maMdiranI mULa gabhArAmAM vidyamAna che. te para nIce pramANe lekha utakIzuM cheH " saMvata 1827 zAke 1693 pradhartamAne vaizAkha sudi 12 tithau zukre For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [24] zrI jaina satya prakAza [ vapa 6 akabara pratibodhaka dAdA zrI jinacaMdamurijI pAdukA kAritA / sA nemidAsa suta bhAidAsena pratiSThitA bRhatkharataragacche bhaTTAraka zrI jinalAbhasUribhiH " / saMvata 1828 vaizAkha sudi 12 ne dahADe te ja devagRhamAM vardhamAna svAmI Ada 82 biMbanI pratiSThA karI. tamAma kharca bhAIdAse karyuM hatuM. uparanI pratiSThA vakhate mastayogI jJAnasAracha paNa tyAM hAjara hatA. temaNe sahastraphaNu pArzvanAthanuM ratavana banAvI tyAM ja vahate lakhyuM tene bleka "e. je. kA. saMgrahamAM Apela che." A maMdira hAla paNuM gopIpurAmAM Avela che. tenA vaMzajomAM motIcaMda bhagubhAI hAla vidyamAna che. pratiSThA pachI zrI jinalAbhasUrie amadAvAda, giranAra, bhUja thaI saMvata 1834nuM caturmAsa guDhA nagaramAM karyuM ane tyAM ja A vada 10nA dahADe temanA svargavAsa thayA. te samaye AcAryazrInuM sthAna mahatvapUrNa hatuM. teonI vakatRtvazakita apUrva hatI. ema "zaramAvo" graMthe parathI spaSTa mAluma paDe che. bI jinalAbhasUrinA anya pratimA lekhe saMvata 1810-21 (zrI nAharachano saMgraha bhA. 1) ra7-27ne maLe che. 21 sivAya 3 anya lekhe mArA saMgrahamAM . jinalAbhasUrinA anya gIte etihAsika kAgya saMgrahamAM maLe che. bane gatAmAM je paheluM 16 gAthAnuM che temAM racanAranuM nAma Apela nathI. bhASA paNa ardha mAravADI che. bIju 9 gAthAvALuM gIta pAThaka rUpacaMdane banAveluM che. te gItamAM bIlADAnA saMdhanI vinatinuM varNana che. A gIte 1 patramAM sAmAnyapaNe suvAcya akSarothI lakhela che. AvI rIte pAMca gIta tathA 2 vAdhyAye badhAM maLIne 6ra gAthAmAM che. te maLa kRtio ApaNe have pachI joIzuM. [ apUrNa ] nihanavavAda lekhaka-munirAja zrI dhuraMdharavijyajI bIjA ninava tiSyaguNAcArya AtmavAdaH ane syAdvAdInI carcA (gatAMkathI cAlu) gata sabhAmAM beddhine syAdvAdIe sarva padArtho sarvathA kSaNika che e saMbhavatuM nathI, ema sAbita karI ApyuM hatuM ane je padArthone sarvathA kSaNika mAnavAmAM Ave te ghaNuM doSe karyo ane kevI rIte Ave che te viSaya te samaye mulatavI rAkhyA hatA. Aje syAdAdI te dene sArI rIte spaSTa karI samajAve che. svAhAdI-sarvathA kSaNikavAdamAM AvatA pAMca dAnuM spaSTIkaraNa aggrrAtamA-mavArakRtimattAnA upekSya sAkSAtkSaNabhaGgamiccha-naho mahAsAhasikaH prste|| sarva padArtho sarvathA kSaNika mAnavAmAM Ave to ghaNuM de Ave che. te viSaya ApaNe eka daSTAMtapurvaka samajIzuM: jemake-AtmAne kSaNika mAnavAmAM Ave to nIce pramANe For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka ] nihnavavAda [ 245] pAMca depA Ave che- (1) karela karmInA nAza. (2) nahi karela kanA bhAga. (3) saMsAranA nAza. (4) muktinA asaMbhava. (5) smaraNa zaktinA viSva'sa, te A rIte ghaTe che. (1) karela karmanA nAza-maiAddha jJAnamaya ane kSaNika AtmA mAne che. eTale je kSaNe je jJAnasvarUpa AtmA hatA tenA bIje kSaNe sathA nAza thai gayA. sAthe ja teNe je karmo karyAM hatAM tenA paNa nAza thaI gayA eTale je kame je AtmAne je phaLa ApavAnAM hatAM te baMne nAza pAmI gayAM. teo peAtAnuM kArya karI zakayAM nahi mATe kSaNuikavAdamAM karela karmanA nAzarUpa prathama dAkha che. (2) naMhu karela kanA bhAga-AtmA kAi vakhata sukhI to kAi vakhata du:khI hAya che te prayA jaNAya che. te sukhadu:kha karmathI maLe che. have sukha mATe je AtmAe *re karyA karyAM tAM ane duHkha mATe je AtmAe je karmo karyAM hatAM te baMne kSaNika deAvAthI nAza pAmI gayAM che. atyAre AtmAne je sukha ke duHkha anubhavAya che te karyAM karmanuM phaLa che ane te karma AtmA pAse kayAMthI AvyAM e praznanA uttara vAstavika rIte bauddha ApI rAkaraoN nahiM, kAraNake tenA siddhAnta pramANe pUva karela kAI paNa karma AtmA pAse hAlamAM nathI ja, mATe nahi karela bhega AtmA kare che, ema tene mAnavuM paDaze. e bIjo dApa che. (3) saMsAranA nArA-sasAra eTale bhavanI paraparA. kSaNikavAdamAM te ghaTI zakatI nathI. prathama tA te vAdamAM paraloka ja ghaTI zakatA nathI. kAraNake eka lavane DhADI je bIje bhava maLe che te karela kana anusAre ja maLe che, karelAM karmanA ane te kramanA karanAranA tA sadaMtara nAza thai gayela che. have parabhavamAM kANu kayA svarUpane pAme, mATe parabhava TI zakatA nathI. kadAcit bauddha ema kahuM ke eka citta mojA cittanuM anusadhAna kare che, te trIjA cittanuM anusadhAna kare che ema yAvat maraNu kALa sudhI paraspara cittanuM anusa'dhAna thayA kare che ane eka citte cahu karela saMskAra yA karyAM te khAjA cittane soMpe che ana e rIte paralAka ane yAvat bhavanI para parArUpa sasAra hu saMbhavI zake che tA te paNa tenu kahevu vAstavika nathI. kAraNake-ekabIjAnuM anusaMdhAna thavu ke pote grahaNa karela satkAranI Apale karavI te tyAre ja sabhavI zake ke jyAre khate eka vakhate ekI sAthe rahetA hAya, paraMtu jyAre sarakAra lenAra citta utpanna thayela che tyAre ApanAranA nAza thayela hAya che; ApanAra jyAre vidyamAna che tyAre lenAra citta utpanna paNa thayela nathI. mATe kAi paNa rIte bhavapara parArUpa saMsAra bauddho mata ghaTI zakatA nathI. e trIjo doSa che, (4) muktinA asabhava--pharIthI kamabaMdha na thAya tevI sthitimAM AtmAnuM mukAyuM tAM mukti kahevAmAM Ave che. AtmA jevA kA atirikta padArtha bauddhamAM che ja nahi jJAnakSaNune ja te AtmA kahe che. have parabhavamAM karmabaMdhana na thAya tevI sthitimAM mukAvAne mATe athavA sukhI thavAne mATe prayatna kANu kare ! kAraNa ke dareka vyakti potAnA hita mATe pravRtti kare che, paraMtu peAtAnu kaMi paNa hita na sadhAtuM hoya te pravRtti karatuM nathI. jemake-caitrane ghaNuM du:kha hoya ane kAi kahe amuka yatna kara tA caitrane sukha thaze te kSetra ka te prayatnamAM pravRtti karatA nathI. te ja pramANe je jJAnakSaNa sa MsArI che jema duHkha e jJAnakSaNa kaMI bIna jJAnakSaNAnA sukha mATe yA yuktine mATe For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [46] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 yatna kare nahIM. vaLI je saMsArI jJAnakSaNa ane tenuM duHkha te tenA nAzanI sAthe ja nAza pAmyuM che. tethI paNa tene yatna karavAnI jarUra nathI. vaLI mukti zabdano artha e thAya che ke-baMdhanamAMthI chuTA thavuM. have te baMdhanamAMthI chuTA thavArUpa mukti tene ja ghaTI zake ke-je baMdhAyo hoya. bauddhane mate je kSaNa baMdhAye hatuM te nAza pAmI gaye ane jene mukti ApavAnI che te baMdhAyela kSaNathI judA kSaNa che. eTale jene baMdhana hatuM tenI te mukti thaI ja nahIM. mATe koI paNa rIte bauddha mate mukti ghaTatI nathI. e the deSa che. (5) smaraNazaktino vivaMsa--bIjAe anubhavela trIjAne sAMbharatuM nathI. devadatta khAdhuM hoya tene svAda yadatta kahI zakatA nathI. ane jo ema mAnavAmAM Ave ke-ekane anubhava bIjAne paNa smaraNa karAvI zake che te eka vyaktie je kaMI joyuM ke jANyuM heya tenuM samaraNa sarva janane thaI javuM joIe, paNa e pramANe kadI thayuM nathI, thatuM nathI ane thaze paNa nahIM. mATe je vyakitane smaraNa thAya che te ja vyaktie anubhava karela hovo joIe. jeo AtmAne sarvathA kSaNika mAne che teone je anubhava karanAra hato te AtmA naSTa thaI gayuM eTale have samaraNa karanAra koI rahyo nahIM. kAraNake cAlu je AtmA smaraNa karanAra che teNe anubhava karela nathI. ane anubhava karanAranI haiyAtI nathI. e rIte maraNa keIne paNa thaze nahIM ane jyAre samaraNa nahi thAya eTale kAI vastu jarUriyAta vakhate levI ane jarUriyAta pUrI thaye saMbhArIne pAchI ApavI vagere jagatanA vyavahAro paNa cAlaze nahIM. vaLI e pramANe ita ekanavate kalpe, zaktyA meM puruSo htH| tena karmavipAkena, pAde viddho'smi bhikssvH|| eka samaya baddha- dazananA Adya puruSa buddha pitAna bhikSuo sAthe mitala upara vicAratA hatA. kaTakA kula bhUmimAM anApA paga mukavAthI buddhanA pagamAM eka mATe kAMTe pesI gayo. te samaye sAthe rahelA bhikSuoe prazna karyo ke-prabhA ! Apane A kAMTa kyA kAraNe vAge ? te vakhate buddha kahe che ke--he bhikSuo ! A bhavathI 91 mA bhavamAM zakti nAmanA zastrathI meM eka puruSane mAryo hato. te karmanA vipAkathI Aje huM pagamAM vidhAyo . buddhanA e vacana AtmAne sarvathA kSaNika mAnavAthI kadI paNa dhaTI zakatAM nathI, eTale AtmA sarvathA kSaNika mAnI zakAya nahi. jema AtmA sarvathA kSaNika saMbhavatuM nathI. tema bIjA koI paNa padArtha sarvathA kSaNika saMbhavatA nathI. vaLI keTalAka bauddha kahe che ke dareka padArtho cArakSaNa rahe che. te A pramANe-(1) prathamakSaNa utpatti nAmane. che, te TANe dareka padArtha utpanna thAya che. (2) bIjo phANa sthiti nAmane che, te kSaNa dareka padArthane sthira kare che. (3) trIjo kSaNa jarA nAmane che, te kSaNa padArthane jIrNa kare che. ane (4) e kSaNa vinAza nAmane che te kSaNe dareka padArthane nAza thAya che. dareka padArtha cAra kSaNa rahevAvALI prakriyA paNa pUrve batAvela dethI dUSita hovAnA kAraNe mAnya karI zakAtI nathI. mATe koI paNa rItie sarvathA kSaNikavAda svIkArya nathI e viSe ramodAdIe barAbara rAyAvI bA sAthenI ene sama' karI (cAlu) For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir syAdvAdanI sarvavyApakatA. [syAdvAda saMbaMdhI bhinna bhinna jainetara vidvAnonA abhiprAyo] saMgrAhaka - munirAja zrI suzIlavijyajI ahisAparAmaNa jainadharmane mukhya siddhAMta syAdAda che. A rayAdAdanuM bIjuM nAma anekAntavAda che. eka ja vastu bhinna bhinna dRSTibiMduthI jotAM bhinna bhinna rUpavALI che. eka ja vastumAM dekhAtI AvI bhinnarUpatAnuM vaijJAnika-buddhigamya rIte saMkalana karavuM e cAThAdanuM kArya che. manasA, vAcA, karmaNIe traNamAMthI koI paNa rIte koIne jarA paNa na dubhavavuM e ahiMsAnI parAkASThA che. e parama ahiMsAne jIvanamAM-vahAramAM utAravAno eka mAtra mArga sAThAdane ravIkAra che. jemaNe jemaNe A sAdAdane siddhAMtane leTastha buddhithI abhyAsa karyo che temane e siddhAMtanI mahattA ane upagitAe jarUra DolAvyA che. prasaMge prasaMge A vidvAnoe syAdvAda saMbaMdhI pitAnA abhiprAya jAhera karyA che. ahIM AvA abhiprAya mAMnA thoDAka abhiprAya raju karuM chuM [1] mahAmahopAdhyAya rAmamitra zAstrI vANAraso (kAzInA svargastha mahAmahopAdhyAya zrI. rAmamitra zAstrIjIe pitAnA sujana samelana nAmanA vyAkhyAnamAM jene syAdvAda viSe bolatAM kahyuM ke- "sajana ! anekAntavAda te eka evI vastu che ke tene dareke svIkAravI ja paDaze. ane svIkArI paNa che. juo viSNupurANa adhyAya 6, dvitIyAMzamAM 4ramA lokamAM kahyuM che ke narakasvargasaMjJe vai puNyapAye dvijottama ! / vastvekameva duHkhAya sukhAyeArjavAya ca / kopAya ca yatastasmAda vastu vastyAtmakaM kutaH ? // "ahI" parAzara maharSi kahe che ke vastu vavAtmaka nathI ane artha e che ke kaI paNa ekAntathI eka rUpa nathI. je vastu eka samaye sukhane hetu che te vastu bIjA kSaNamAM duHkhanuM kAraNa thAya che, ane je vastu eka kSaNamAM duHkhanA kAraNabhUta che te ja vastu kSaNabharamAM sukhanuM kAraNa thaI paDe che. sajajano ! Apa samajI zakayA haze ke A sthaLe "sthAdvAda spaSTapaNe kahevAya che. vaLI bIjI vAta upara paNa dhyAna Apazo to paNa te samajAze. jeo "vaLAanivAre 7' (A jagata sad athavA asadda ema bannemAMthI eke rIte kahI zakAya nahIM.) kahe che teone paNa vicAradRSTithI dekhavAmAM Ave te "anekAntavAda mAnavAmAM kaI hAni nathI. kAraNa ke jyAre vastu sat paNa kahevAmAM nathI AvatI ane asat paNa kahevAmAM nathI AvatI te kahevuM paDaze ke kaI prakArathI sata hAIne For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [28] zrI jaina satya prakAza [varSa : paNu keI rIte asata paNa che. e ja hetuthI te sat pazu na kahI zakAya ane asata paNa kahI zakAya nahIM. tyAre saMve anekAntatA mAnavAnuM siddha thaI gayuM. sajjane ! nAyikA tama(aMdhakAra)ne "taabhAvasvarUpa" kahe che, ane mImAMsa tathA vedAMtike ghaNA jorazora pUrvaka tenuM khaMDana karIne tene abhAvasvarUpa kahe che. have vicAravAnI vAta che ke Aja sudhI tene koI paNa nirNaya thaze nahIM ke kANu ThIka kahe che, keNa ramaThIka kahe che. tyAre te benI laDAImAM trIjAnuM kAma thaI gayuM. arthAta jena siddhAMta siddha thaI gayo. kemake te lekA (jaina) kahe che ke vastu anekAnta che eTale ke kaI prakArathI bhAvasvarUpa kahI zakAya che ane kaI prakArathI alAva svarUpa 57 kahI zakAya che. tevI ja rIte keI AtmAne "jJAna svarUpa kahe che ane kaI "jJAnAdhAra svarUpa" kahe che tyAre te basa ! kahevuM ja zuM? anekAntavAda ja siddha thaI gayo. vaLI tevI ja rIte koI jJAnane e svarUpa mAne che ane koI vaLI 'guNa svarUpa mAne che tevI ja rIte koI jagatane bhAva svarUpa" kahe che te kaI "zUnya svarUpa mAne che, tyAre te anekAMtavAda anAyAse siddha thaI gayo." [2] zrI. kaNibhUSaNa bAbU kAzI hindu vizvavidyAlayanA darzanazAstranA mukhya adhyApaka zrIyuta thibhUSaNabAi ema, e.e myAThAnA viSayamAM kADhelA uddagAra- "sainadharme ghAva phAvA no vijJAti prApAmAna ho rahA hai. unako tathArUpameM na samajhaneke kAraNa hI katipaya logoMne usa siddhAntakA upahAsa kiyA hai; vaha kevala ajJAnatAkA hI prabhAva hai| kaIeka mahAzaya unameM doSa tathA bhinna bhinna arthakA AropaNa karanA bhI nahIM cuke hai| maiM to yahAM taka kahanekA sAhasa karatA hUM ki isa doSase vidvAna zaMkaracArya maise bhI mukta nahIM hai| unhoMne bhI syAvAda dharma prati anyAya hI kiyA hai| sAdhAraNa vidvAnakI aisI bhUla kisI taraha bhI kSamya mAna lI jAya, parantu mujhe spaSTa kahane kI AjJA mile to kahUMgA ki bhAratavarSake aise vidvAnoMkA yaha anyAya hameMzAMke liye akSamya ginanA cAhiye x x x unakA jainadharma prati yaha anAdarasUcaka zabdaprayoga kevala jainagranthoMke anabhyAsakA hI pariNAma hai| syAvAda yAni jainadharma vastutaH satyasvarUpakA hI preraka hai| maiM eka bAta khAsa jora dekara kahanA cAhatA hUM ki samasta vizvako athavA unake kisI eka aMzako yathArtha rUpase samajhaneke liye eka hI dRSTikoNa saMpUrNa nahIM mAnA kAtA-vividha dRSTikarse te saMpUrNa satyanA prANa hotA hai !" [3] sAkSara thI. AnaMdazaMkara dhruva kAzI vizvavidyAlayanA prInsIpAla ane gujarAtanA samartha vidvAna zrI. AnaMdazaMkara bApubhAI dhruve pitAne eka vakhatanA vyAkhyAnamAM syAdvAda saMbaMdhamAM kahyuM hatuM ke-- " syAvAdakA siddhAnta pakokaraNa dRSTibinduko hamAre sAmane upasthita karatA hai| zaMkarAcAryane nI AkSepa syAvAda para kiye hai unakA mUla rahasya ke For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org aMka ? ] rayAdnAdanI sarvavyApakatA [ 249 ] . sAtha vilkula saMbaMdha nahIM hai / yaha to eka mAnI huI bAta hai ki vividha affarge frrIkSaNa kiye binA koI bhI va pUrNarItyA hama jJAta nahIM kara sakate, aura isI lIpa syAdvAda, upayogI va sArthaka hai| mahAvIra ke siddhAnta meM batalAye hue syAdvAdako loga saMzayavAda kahate hai magara meM isa bAtako svIkAra nahIM krtaa| syAdvAda saMzayavAda nahIM hai magara vaha hameM eka dRSTibindu detA hai| vizvanirIkSaNa ke liye hameM pATha paDhAtA hai // ,, [4] mahAmahopAdhya pAta gagAnAtha jha mahAmapAdhyAya paMDita gaMgAnAtha jhA 31. A, 1. Lt. jaNAve che -- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAdAdanA viSayamAM "jabase maiMne zaMkarAcArya dvArA jaina siddhAMta para khaMDana ko par3hA hai tabase mujhe vizvAsa huA ki isa siddhAMta meM bahuta kucha hai, jisako vedAntake AcAryane nahIM samajhA, aura jo kucha abhI taka meM jainadharmako jAna sakA hai usase merA yaha vizvAsa dRDha huA hai ki yadi vaha jainadharmako usake asalI graMthose dekhanekA kaSTa uThAte to unako jainadharma se virodha karanekI koi bhI bAta nahI milatI / [pa] kAkA kAlelakara adhyApaka dattAtreya bAlakRSNa kAlelakara 'purvaMga' nAmanA pustaka|| 5 243mAM sAdAra sabaMdhamAM lakhe che ke "eka ja satya aneka rUpamAM pragaTa thAya che. eka eka hatI, eka eka jamAnA ane eka eka deza satyanA eka eka aMzanuM grahaNa karI zake che. ane tethI paraspara vidhI dekhAtI chatAM badhI daSTie sarakhI ja sAcI Aya che. e jainenA svAdAdanuM tattva hiMdustAnanA AkhA katihAsamAM baTAeluM ApaNe joIe chIe." punaH e ja mahArAye tA. 4-1-26 nA navayana'nA aMkamAM 'bhagavAna mahAvIranI kaivalyabhUmi'' nAnA lekha lakhela che, temAM jaNAvyuM che ke - "jaina tatvajJAnamAM syAdAtA kharAkhara ze! artha che te jANavAne dAtA huM karI zakatA nathI, paNa huM mAnuM chuM ke 'yAdAda' mAnava smRddhinuM ekAMgIpaNuM ja sUcita kare che. amuka Tie jotAM eka vastu eka rIte dIse chaeN, bIjI daSTie te bIjI rIte dekhAya che. janmAMdhI jema hAthIne hudI judI rIte tapAse tevI ApaNI A duniyAmAM sthiti che." [6] zrI mahAoraprasAda trivedI hiMdI bhASAnA sarvazreSTha lekhaka ane radhara vidvAna dvivedIe 'sarasvatI' mAsikamAM prAcIna jaina lekha sa`gna'nI For Private And Personal Use Only paMDita zrI mahAvIraprasAdajI samAlAcanA karatAM lakhyuM che ke "prAcIna Dharreke hiMdu dharmAvalaMbI baDe baDe zAstrI taka aba bhI nahIM jAnate ki jainiyoMkA syAdvAda kisa viDiokA nAma hai ? dhanyavAda hai jarmanI aura phrAnsa iMglaiMDa ke kucha vidyAnurAgI vizeSajJoMko jinakI kRpA se isa Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [50] zrI jaina satya prakAza dharma ke anuyAyiyoMki kIrtikalApakI khojakI ora bhAratavarSake sAkSarajanIkA dhyAna AkRSTa huA / yadi ye videzI vidvAna jainoMke dharmagraMthoM AdikI AlocanA na karate, yadi ye unake prAcIna lekhakoMkI mahattA na prakaTa karate to hama loga zAyada Aja bhI pUrvavata hI ajJAnake aMdhakAra meM hI DUbe rhte|" [7] De. satIzacaMdra vidyAbhUSaNa mAravADanA mukhya zahera jodhapura mukAme sana 1916mAM maLelA jaina sAhitya saMmelana nA pramukhapade birAjelA De. satIzacaMdra vidyAbhUSaNa M. A, Ph. D. pitAnA bhASaNamAM syAdAda mATe jaNAve che ke - A gahana ane sUkSma siddhAMte buddha ane brAhmaNa nyAyavettAonI TIkAne AmaMtrI, prakhyAta buddha nyAyavettA dharmakItie (A. D.) sAtamA saikAmAM A siddhAMtanI tenA prasiddha graMtha pramANavAtikamAM TIkA karI ane tenI TIkAne pratyuttara haribhadrasUrie pitAnA prasiddha graMtha "anekAMta jayapatAkA'mAM Apyo che. "brAhmaNa RSi vyAse brahmasUtra pustaka 2, prakaraNa 2, sUtra-33mAM A siddhAMtane sudhArA vadhArA sAthe utAryo che, e ramujI noMdha levA jevI che. A siddhAMtanI, prasiddha zaMkarAcArya ke je A. D. AThamA saikAmAM thaI gayA che temaNe potAnI TIkA "zAMkarabhASya'mAM, vAcanaspati mizra ke je A, D. dazamA saikAmAM thai gayA che temaNe zAMkarabhASyanI 'bhAmatI vRttimAM ane mAdhavAcAryo temanA 'sarvadarzana, saMgrahamAM TIkA karelI che. "prAhmaNa tatvavettAoe A siddhAMta para evA dejenuM AropaNa karyuM che, te ke anizcayAtmaka jJAna tarapha dore che. ane sAta vyavasthA paraspara asaMgata che te chatAM A siddhAMtanI zAMta ane niSpakSapAta samIkSA, tenI vyApakatAmAM ane vastuonI samagra avasthAone sparzavAnI zaktimAM rahelI viziSTatAne vyakta kare che. vaizeSika darzananA pravartaka kaNade cha keTIne nikSepa karyo che ane te sarvane samAveza ati vA mAtramAM karyo che e sarvane suvidita che. pAchaLanI TIkAoe bIjI koTI umerI "mAthI vA vArita', buddha le kee garita, jJAti, samA, anumA e cAra keTithI je niyukta hoya te nirvANa athavA zatva che evuM kathana karIne lokone AMjyAM. paNa jaina siddhAMte syAdvAdanI sAta kerI ja che ke jemAM mArI mAnyatA pramANe sarva prakAranA pheraphArano samAveza thaI jAya che." [8] . e. riTe che. e. paTele "dharmanA tulanAtmaka zAstramAM jainadharmanuM sthAna ane mahattva e viSaya para tA. 21-8-21 roje dhuliyA mukAme AvelA bhASaNanA aMte jaNAvyuM che ke "saMkSepamAM kahIe te ucca dharma ta ane jJAna paddhati A banne dRSTithI jotAM jainadharma e dharmonA tulanAtmaka zAstramAM atizaya AgaLa gaelo dharma che ema kahevuM paDe che. dravyanuM jJAna karI levA sAru emAM yojelA syAdAdanuM bilakula Adhunika paddhatinuM svarUpe ja juo eTale basa che. jainadharma e dharmavicAranI ni saMzaya parama zreNI che, ane e dRSTithI dharmanuM vagIkaraNa karavA sAru ja kevaLa nahi paNa vizeSataH dharmanAM lakSaNo For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] syAdvAdanI sarvavyApakatA [51] DarAvavA sAru ane tadanusAra sAmAnyataH dharmanI upapati besADavA sAru tene kALajIpUrvaka abhyAsa karavo jarUrI che. [9] mahAtmA gAMdhIjI mahAtmA gAMdhIjIe syAdvAda aMge kahyuM che ke "suSTimAM pratikSaNa parivartana thAya che tethI sRSTi asatya-astitva rahita kahevAI (paryAya bhede), paNa parivartana chatAM tenuM eka evuM rUpa che jene svarUpa kahe te rUpe che ema paNa kahI zakIe chIe, tethI te satya paNa che (vastugate), tethI tene satyAsatya kaho te mane aDacaNa nathI. ethI mane anekAMtavAdI ke syAdvAdI mAnavAmAM Ave te bAdha nathI. mAtra syAdvAda huM je rIte oLakhuM chuM te rIte mAnanAro chuM, paMDita manAvavA iche tema kadAca nahIM. teo mane vAdamAM utAre te huM hArI jAuM. meM te mArA anubhave joyuM che ke mArI dRSTie huM haMmezAM sAco houM chuM, ane mArA prAmANika TIkAkAranI dRSTie huM ghaNIvAra bhUlela gaNAu chuM, e jANavAthI huM kAIne sahasA jUThe, kapaTI vagere mAnI zakatuM nathI. sAta AMdhaLAoe hAthInA sAta varNana ApyAM te badhAM pitapatAnI daSTie jUThA hatAM, ne jJAnInI daSTie sAcA hatA tathA khoTA hatA. A anekAMtavAda mane bahu priya che. temAMthI huM musalamAnanI daSTie, khrIstInI tenI daSTie vicAra karatAM zIkhe, mArA vicArone kAI khATA gaNe tyAre mane tenA ajJAnane viSa pUrve roSa caDhate. have huM teonuM dRSTibiMdu teonI AMkhe joI zakuM chuM tethI temanI upara paNa prema karI zakuM chuM. kemake huM jagatanA premane bhUkhyo chuM, anekAMtavAdanuM mULa ahiMsA ane satyanuM yugala che." [10] mahesuranareza saranA vidvAna rAjavIe anekAMtavAda mATe kADhelA uddagAro "Aud jainism has sought a harmony of all religions and of all philosophical and dialestical standpoinls in its Sarvadharma and its Anekantvada." ' arthAta "jainadharmanA anekAMtavAde tamAma dharmo, phIlasuphIo ane yuktivAdanuM aikaya zodhyuM che." [ uparokta keTalAMka abhiprAya syAdAdanI sArthakatA (le. munirAja zrI caturavijayajI) mAMthI mUlA che.] [11] paMDita haMsarAjajI zarmA paM. haMsarAjajI zarmA syAdvAdanA viSayamAM potAnA "na saura jevA saMvAda' nAmaka pustakamAM nIce pramANe jaNAve che - " hamAre vicAra meM to anekAntavAda kA siddhAnta baDA suvyavasthita aura parimArjita siddhAnta hai| isakA svIkAra mAtra jainadarzana ne hI nahIM kiyA kintu anyAnya darzanazAstroM meM bhI isakA baDI prauDhatA se samarthana kiyA gayA hai| anekAntavAda vastutaH anizcita evaM saMdigdhavAda nahIM kintu vastusvarUpa ke anurUpa sarvAMgapUrNa eka sunizcita siddhAnta hai| For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [5]. zrI jaina satya prakAza [varSa 6 darzanazAstrAMki parizIlana se hamArA isa bAta para pUrNa vizvAsa ho gayA hai ki anekAntavAda kA siddhAnta, anubhavasiddha, svAbhAvika tathA paripUrNa siddhAnta hai| isakI svIkRti kA saubhAgya kisI na kisI rUpa meM sabhI dArzanika vidvAnoM ko prApta huA hai| anekAntavAda ke siddhAntakI sarvathA avahelanA karake koI bhI tAtvika siddhAnta paripUrNatA kA anubhava nahIM kara sakatA aisA hamArA vizvAsa hai // " dAda saMbaMdhI upara Apela abhiprAyonI saMkhyA kevaLa agiyAranI ja che. paNa keTalIka vakhata saMkhyAbaLa karatAM guNavattA vadhI jAya che tema ahIM paNa evuM ja samajavAnuM che. upara TAMkela abhidhA e koI eka zAMta, eka ja dhama ke jAtinA vidyAnA nathI paNa emAM te judA judA prAMta, judI judI jAtI, judA judA dharma ane yAvatu judA judA dezanA abhiprAyanuM pratinidhitva AvI jAya che, je syAdvAdanI sarvavyApakatAne sArI rIte siddha kare che. jainadharmane vikRta ItihAsa [eka itihAsakAre pAThayapustakamAM raju karelI janadharma saMbaMdhI asatya vigate lekhaka munirAja zrI nyAyavijayajI AjakAla rakule ane kelejomAM ja etihAsika pAhaya puratakI cA , temAM jaina dharma saMbaMdhI ghaNI ja asatya, asaMbai, amAtmaka ane apUrNa vigato ApavAmAM Ave che. A puratuMkAmAM jainadharmanA ItihAsa saMbaMdhI je gaMbhIra bhUla hoya che te jainadharmane eka sAmAnya abhyAsI paNa na kare tevI hoya che. nAnAM bALake A pustaka bhaNe yAra thayA pachI potAnA dharma mATe paNa zaMkAzIla bane che e ghaNa sthaLe dekhAya che. kolejemAM paNa AvAM ja asatya vidhAna karatAM atihAsika pustakA dekhAya che. bhAratavarSanA samasta jainAnI pharaja che ke AvA pAThayapustakomAM jainadharma saMbadhI je kAMI asatya vidhAna karavAmAM AvyuM hoya te badhuM rada karAvI jenane satya ItihAsa pragaTa thAya te mATe prayatna kare ! asta ! ame hamaNAM ja ajameramAM rAjaputAnA zikSA borDa taraphathI svIkRta ane pracalita mAsavA rRti dvArA pustaka jeyuM. A pustaka meTrIka kalAsanI vidAthI A mATe A varSa kIkRta thayeluM che. A pustakamAM jainadharma saMbaMdhI keTaluM lAya kara ajJAna bharyuM che te nIcenA lakhANathI samajI zakAze - jisa samaya bauddhadharma bhAratavarSa meM unnati kara rahA thA usI samaya yahAM do AMdolana cala rahe the, jinamase eka gupta rItise usakI sahAyatA kara rahA thA aura dUsarA prakaTa rUpase virodha kara rahA thaa| prathama AMdolana jainadharmake svarUpa prakaTa ho rahA thA jimake saMsthApaka gautamakI bhAMti kSatriya vaMzake rAjakumAra mahAvIra vaImAna the|" (bhAratavarSakA itihAsa pR. 42) For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharmane vikRta itihAsa [253] lekhaka jainadharmane prathama paricaya ApatAM ja ema ThasAvavA mAge che ke bauddhadharmana samarthana mATe jenadharma pracalita thayo ane te dharmanI sthApanA bhagavAna mahAvIre karI. AjanA prakhara ItihAsaviro jANe che ane jAhera kare che ke jenadharma bauddhadharmathI ghaNe ja prAcIna che. jainadharma bauddhadharmanA samarthana mATe sthapAyo ema kahevuM e jaina dhamanA ItihAsanI ajJAnatAnuM ja pariNAma che. vaLI jaina dharmanA sthApaka mahAvIra paddhamAna che e lakhANa paNa tadana pramANu rahita che. bhagavAna mahAvIra te jainadharmanA vIsamAM tIrthakara che; emanI pahelAM ra3 tIrthakare thaI gayA che. bha. mahAvIranA samayamAM te jainadharma bhAratanA sarva zreSTha dharmomAMnA eka dharma tarIke prasiddha thaI gayo hato. AgaLa lekhaka mahAzAya bhagavAna zrI. mahAvIradevane paricaya Ape che te paNa barAbara nathI. juo temanA ja zabdo mArA vAri halara-ka70 6. jillA ghAna tANA rAjA kaTaka kI bahina trizalAke putra the| unake pitA siddhArtha kundAgrAmake pradezameM rAjya karate the| rAjA kaTakakI kanyA magadharAja bimbisArako byAhI thI, ataH mahAghora paisAlI tathA magadha donoM hI ke rAjAoMke sambandhI the|" ( 2 ) upara lakhyuM che te vaizAlInA rAja kaTaka nahi paraMtu ceDA-ceTaka rAjA nAma hovuM joIe. siddhArtha rAjA "luphAna kA kA jo che" ne beThuM che. kundAgrAma ke pradeza ja nathI. bhagavAna zrI mahAvIra devanI janmabhUmi kSatriyakuMDagrAma che, je atyAre baMgAlamAM mAnabhUma jIllAmAM vidyamAna che. je kSatriyakuMDagrAma vizAlA nagarInI pAse mAnavAmAM Ave te paNa kundAgrAma pradeza" te nathI ja. AgaLa vizeSa paricaya ApatAM lekhake je lakhyuM che e te ajJAnatAnI hada ja kare che. " tIsa varSakI avasthAmeM gharabAra choDa kara mahAvIra banako cale gaye, aura bAraha varSa taka baDe baDe sAdhu mahAtmAoMke satsaMgameM rahakara muktimArgakA anveSaNa karate rhe| isake pazcAt unhoMne apanA nAma "jaina" (svayaMko miTAnevAlA) rakha liyA, aura kucha ziSya ekatrita karake eka navIna karma sarathApanA ja rAmapara nA dAtA hai" (pR. 2) bhagavAna mahAvIradeve dIkSA lIdhA pachI zuM karyuM che ane kevI rIte jIvana vyatIta karyuM ene jaina graMthamAM bahu ja sarasa rIte ullekha maLe che. paraMtu lekhake e sAhitya jevAnI lagAre tasdI ja nathI uThAvI. jena zabdane artha paNa teo nathI samajyA. dIkSA lIdhA pachI bhagavAna mahAvIra sADA bAra varSa sudhI mauna rahI ciMtavana ja karyuM che. temaNe koI paNa sAdhu sAthe satsaga vyA ja nathI. muktimArganA anve. paNa pachI pitAnuM nAma jena rAkhyuM te paNa barAbara nathI. jena nesa te bhagavAna zrI mahAvIradevanI pahelAMthI ja prasiddha hatuM. vaLI jainane urtha pa miTAvavu thatuM nathI ' nirzira (AyaNati ni:" ane jenA upAsaka te jaina, nittabdha ne rAH artha prasiddha che. For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [254]. zrI jaina satya prakAza [varSa 6 AgaLa upara lekhaka mahAzaya "madAthI va parA" zIrSaka peregrAmAM lakhe che te paNa ghaNuM vicitra che : "jainadharmake tIna mukhya siddhAnta hai, divyadRSTi, suvicAra tathA satkarma / satkarma ke antargata pAMca bAteM hai-caurI na karanA, indriyoMko vazameM rakhanA, jhUTha na bolanA, pavitra jIvana vyatIta karanA aura ahiMsA / antima siddhAnta para jainI itanA jora dete haiM ki kIDe makoDoM takako kaSTa nahIM dete, pAnI chAnakara pIte haiM, muMha aura nAkase kapaDA bAMdhe rahate haiM aura rAtakA bhojana sUryAstase pahale hI kara lete hai| mahAvIrakA kathana hai ki Izvara kucha zaktiyAM ki samaSTi hai| parantu vaha AvAgamanake siddhAntako mAnate the aura kahate the ki sadajIvana vyatIta karanese pratyeka jIvAtmA paramAtmAkI zaktiyAM prApta kara sakatA hai athavA Izvarase mila kara paka ho sakatA hai| x x x x mahAvIra mUrtipUjAke virodhI the, phintu Ajakala jainI unakI aura unake. guru pArasanAthakI mUrtiyAM pUjate haiN| unake mandira adhikatara parvatoM tathA sUnAra kaMDho meM pAye gAte hai " (pR. karU ) A phakarAmAM kharekhara lekhake jainadharma saMbaMdhI pitAnuM ghara ajJAna pradarzita karyuM" che. lekhakanuM ajJAna te bahu duHkha utpanna kare tevuM che ja paraMtu jaina samAjanA vidyArthIo ATaluM vAMcavA chatAM A varatune lagAre virodha ja nathI karatA e ethIye vadhu du:kha utpanna kare tevuM che. ajameramAM vetAMbara ane digaMbara zrImAne dhImAne- jene vase che temanI saMsthAomAM A pustako pAThayapurataka tarIke cAle che chatAM te saMsthAnA jaina adhyApake zikSA borDa sAme potAne virodha sarakhe ya nathI uccAratA e ochI duHkhanI vAta nathI. badhA jaina moTuM ane nAke kapa bAMdhe che ema lakhavuM e satyathI vegaLuM che. vaLI bhagavAna mahAvIradeva mUrti pUjanA virodhI hatA, A lakhANa to lekhakanuM purAtatva ane ItihAsa saMbaMdhI ghora ajJAna pragaTa kare che. lekhaka mahAzaye je mathurA, udayagiri AdinA lekho-mUrtio jovAnI mahenata lIdhI hatI te temane AvuM lakhavuM na paData. a aDhI hajAra varSanI purANI jinamUrtio ane zilAlekha vidyamAna che; prAcIna jaina zAstro mUrtipUjAnuM vidhAna raju kare che; eTale lekhake je raju karyuM che te naryuM ajJAna bharyuM lAge che. zrI pArzvanAthajI jene nA tevIsamA tIrthakara che. bhagavAna zrI mahAvIradeva ane bhagavAna zrI pArzvanAthajI vacce 250 varSanuM aMtara che. arthAt bhagavAna zrI. pArzvanAthane nirvANa pachI 18 varSa pachI bhagavAna zrI mahAvIradevano janma thayo hato, 208 varSa pachI bhagavAna mahAvIranI dIkSA thaI hatI, ane 250 varSa pachI bhagavAna mahAvIranuM nirvANa thayuM hatuM. Ama chatAM lekhaka zrI pArzvanAtha bhagavAnane bhagavAna zrI mahAvIra devanA guru tarIke oLakhAve e narI ajJAnatA nahi to bIjuM zuM kahevAya ? jainadharmanA Izvara tAva ane AvAgananI mAnyatA paNa lekhakanI kalpanA mAtra ja che. jainadharma evuM nathI ja mAnate. hA dareka bhavI chava karma kSaya karI mukita prApta karI zake che, ane mukita prApta karela chava puna: janma nathI ja le ema nadharma mAne che. For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] jainadharmane vikRta itihAsa [ pa pa ] A pachI "naina tathA vA dharmaja taTanA" zIrSaka peregrApha paNa ardhasatyo ane bramAtmaka vigatothI bharyo che. chelle "rAjara ra tAra" A peregrAphamAM je lakhyuM che e paNa ghaNuM ja vicitra che. juo temanA zabdo x x 4 rakSiA nI pratye mAMti mav sArI nA haste the aura kapaDoMke sthAna para kevala eka aMgochA DAle rahate the; parantu jo jainI magadhameM raha gaye the, unhoMne zveta vastra dhAraNa kara liye the| ataeva prathama digaMbara (dizAoMse Dhake huye) aura dvitIya zvetAmbara (sapheda vastroMse AcchA. dita) ke nAmase prasiddha huye| pahali sadI isavI taka donoM sampradAya alaga ho gaye / dhIre dhIre inake dhArmika grantha bhI alaga ho gaye / zvetAMbara apanI mUrtiyAMko svaccha vastroMse AcchAdita karate haiM parantu digambaroMkI mUrtiyAM bilkula naMgI rahatI haiN| kucha jainI aise bhI haiM jo mUrtipUjA ke bilakula virodhI haiN| yaha dhoMdIyApanthI kahalAte haiM aura alpa saMkhyAmeM pAye jAte haiN|' A lakhANamAM keTalIya bhramita ane asatya varatuo raju thayelI che. lekhake jena dharmanA siddhAMta, mato ane matabhedanuM lagAre nirIkSaNa karyuM nathI lAgatuM. mAtra aMgreja vidAne ane jaina dharmanA abhyAsIonuM lakheluM vAMcI AdhaLuM anukaraNa ja kareluM che. A pustakanA lekhaka Ara. ke. mAthura (R. K. Mathur) che. AnaMda pustakamAla ophIsa kAnapurathI I. sa. 1938mAM A pustaka pragaTa thayeluM che. A pustakamAM karavAmAM AvelAM vidhAne jainadharma mATe khUba gerasamaja ane ajJAnatA phelAvanArAM che, mATe dareka jainanI pharaja che ke A ane AvAM jainadharma saMbaMdhI gerasamaja karanArAM dareka pustakane virodha karI jainadharma saMbaMdhI satya vastu pragaTa karAvavA mahenata kare. A sivAya AgaLanA maurya sAmrAjyanA prakaraNamAM azoka pachInA rAjAone itihAsa ja nathI Apyo. bauddha ane hindu dharmanA pracAraka rAjAo ane dharmAcAryone paricaya lekhake Apyo che paraMtu jenadharmanA pracAraka rAjAo ane jainAcAryone kayAMya. ullekha nathI karyo, kayAMya nAma suddhAM nathI AvyAM. lekhake zaMkarAcArya, caitanya mahAprabhu, vallabhAcArya, rAmAnuja, kabIra tathA nAnaka ane mIrA Adine saMkSipta paricaya Ape che. paraMtu jenadharmanA keIpaNa vidvAna samartha jainAcAryane paricaya nathI Apyo. eTale lekhake pApAtathI prerAI jainadharmanA itihAsa | tarapha durlakSa ja karyuM che ema lAgyA vagara nathI rahetuM. lagabhaga papa0 pAnAMnA A pustakamAM jainadharma saMbaMdhI mAtra aDhI pAnAM ja rokAyAM che ane temAM paNa tana asatya ane bhamrAtmaka vAte ja lakhI che. A eka ja pustakamAM nahi paNa AvA aneka pustakamAM jainadharma saMbaMdhI anAnatAbharI vAta lakhelI jovAya che. antamAM -A paristhitimAM jainadharmanA dareka anupAyI pachI cAhe te "vetAMbara che ke digaMbara, thAnakamAgi che yA terApaMthI ho-dareka jenanI e pharaja thaI paDe che ke pAThaya pustakomAM cAlatA ajJAnane dUra karavA prayana kare. A pustaka mATe te rAjaputAnAnA jene jaladI jAgRta thaI rAjaputAnA zikSA borDa dvArA svIkRta A pustakane ATalA bhAgane rada karAvavA banatA prayatna kare e ja zubhecchA. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rA ja ku mA ra nagarathI dUra eka Azrama hatA. dherI gherI vRkSa ghaTAo, vanavelaDInA latAmaMDapa, kalakala rava karatAM jalajharaNAMo, svachaM nAcatA pharatAM niSa haraNiyAMo ane niyapaNe vyAvihAra karatA pakSIothI sabhara e Azrama sau kAryanu mana harI letA ! e AzramanI nhAtI meDI paNu kuTIemAM tApasA ane bALanApasa rahetA ane adhyayana adhyApana karI potAnA kALa niCmana karatA. lAkA ene tApasAnA Azrama kahetA. vanavagaDAnA vAsI A tApasA pazu-paMkhAne paNa peAtAnAM bALake jevAM ja gaNutA ! A ja sneha ane mamatAbharI lAgaNIthI temaNe eka namAyA hAthInA baccAne peAtAnA AzramamAM Azareza ApyA hatA. janmathI ja tApasenI mamatAbharI humAM ucharelu e hAthInuM baccu baLatApase sAthe evuM haLImaLI gayu` hatu` ke hamezAM e mAMya eka sAthe AnaMdamAM kALa vItAvatAM. tApasa e enuM nAma 'secanaka' rAkhyu hatu... ! secanakane zI vAtanI khAmI na hatI. paNa jema jema enuM vaya vadhatuM hatuM tematema tenA svabhAvamAM paNa pheraphAra thatA jatA hatA. have teA Ne sUcanakane tApase| ane peAtAnI vaccenA bheda samajAvA lAgyA hatA ! khALatApase sAthenA ene AnaMdavAda dhIme dhIme e! thavA lAgyuM hatA; tene pAtAnA pazusulabha svabhAvane dhIme dhIme anubhava thavA lAgyA hatA. ane eka divasa teA e nirdoSabhAva visarI jaIne sAcesAceA pazu banI gayA ! .. pUrvanI kSitijamAM raMgoLI pUrI aruNe jyAre pAtAnI savArI AgaLa vadhArI tyAre bAbatApasA peAtAnA nityakarmathI paravArI cUkayA hatA. hamezanI mAphka Aje paNa te peAtAnA sAthIdAra secanaka sAthe ramavA tenA khIlA pAse dADI gayA. pazu temaNe joyuM ke secanaka tyAM na hatA. ane khIlA jamInamAMthI nIkaLI gayA hatA. pAsenA kAI jharaNAMmAM DubakI lagAvavA dADhI gaye| haze ema samajIne AsapAsa tapAsa karI te temaNe joyuM ke gheADIka dUrI upara latAo ane vRkSanI ghaTA vacce secanaka mamatta thaIne cAtarapha ghUmatA hatA. bALakAne lAgyuM: jUnI ramatAthI kaMTALIne secanake Aje A navI ramata zodhI kADhI lAge che. bALakA peAtAnA sAthIne maLavA e tarapha daDI gayA. paNu jyAM teo pAse paheAMcyA tyAM tA calI ja gayA! temane jaNAyuM ke secanaka kai ramata ke tA na hatA. enA sukhapara ramatiyALapaNAnI rekhAonA balle krodha, Aveza ane unmAdanA bhAvA a Mkita thayA hatA. te teA gaDathaLathI kumaLAM vRkSone dharAzAyI karatA, mUDhathI nAnI meATI vanalatAene jaDamULathI ukheDI nAkhatA ane nhAnAM meATAM choDavAone peAtAnA thAMbhalA jevA paga nIce tA pAgalanI jema cAtar ghUmI rahyo hatA. khAlatApaseA peAtAnI sAme AvIne zailA hatA paNa tenuM jANe pAtAne bhAna ja na hoya tema e eparavAha hatA. divasA ane mahinA sudhI sAthe ramelI ramatA jANe e bhUlI ja gayA. ane ATaluM ja zA mATe? peAtAnA khAsa snehIene joine AnaMdamAM AvavAnA badale jANe pAttAnu kAi vaira sAMsarI Avyu. hAya ema te vadhu AvezamAM AvI gaye! have te e kIkIyArIo pADavA ane khALatApasenI pAchaLa doDavA lAgyA hatA. AthI khALatApaseA kapI UThyA. temaNe joyuM ke temane bheru Aje kANu bahAra thayA hatA. eTale badhAM bALA tyAMthI nAThAM. For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] rAjakumAra [57] bALatApane nAsatA joIne secanakanA AvezamAM paNa jANe Ubhare A ! have te e sAnabhAna bhUlIne AkhA AzramamAM AmathI tema madamasta banIne ghUmavA lAge. jotajotAmAM aneka vRkSo, velaDIo ane parNakuTIo eNe dharAzAyI banAvI dIdhI. bALakonI vAta sAMbhaLI yuvAna ane vRddha tApasoe secanane zAMta karavAnA aneka upAyo AdaryA. kaMI kaMI yuktio ajamAvI. kaMI kaMI prayatna karyo. paNa emane eke upAya saphaLa na thA. varSothI mAna ane pazuo sAthe mAyA mamatAthI rahetA tApasone Aje pitAnI sAdhanA adhUrI lAgI. temaNe joyuM ke mecanakane kAbumAM levo emanI zakti bahAra hatuM. eTale temaNe rAjadarabAre jaIne e tophAnI hAthIne kAbumAM levAnI vinaMtI karI. rAjapuruSane rAjaAjJA maLIH game te upAye e hAthIne vaza kare ! eTale aneka hastIvidyAnA niSNAta ane baLavAna puruSo hAthIne vaza karavA ravAnA thayA. te badhAe athAka prayatna karyo, paNa keAI e tephAne caDelA bALa hAthIne vaza na karI zakahyuM. moTAene vAta karatAmAM vaza karI letA puruSo bALakone rIjhavavAmAM ghaNI vakhata kyAM niSphaLa nathI nIvatA? rAjapuruSonI zaramane pAra na hatapitAnI kIrti ane AvaData Aje pANI jAI jatI hoya ema temane lAgyuM. rAjAjI paNa muMjhavaNamAM paDayA. rAjAjI-pitAnA pitA-nI muMjhavaNa joIne aMtaramAM rahelA keI jugajuga junA saMskAra bolAvatA hoya ema eka rAjakumAre kahyuM : "pitAjI, jyAre have vAta ATale AvI che te mane paNa eka vakhata ajamAvI jovAnI AjJA Ape ! saMbhave che je rAjakarmacArIo na karI zakyA e mArAthI thaI zake !" AvA tephAnI hAthIne vaza karavAno viSaprayoga ajamAvavAnI AjJA ApatAM pitAnuM aMtara kaMpI UyuM. paNa chevaTe rAjakumAranI vinati emane svIkAravI paDI. rAjakumAra jaMgalamAM gayA ane hAthInI zodha calAvI. thoDI vAramAM hAthI ane rAjakumAra sAmasAme AvI UbhA rahyA. ane, jANe ke mahAyogIe maMtraprayoga karyo heya ema, bannenI AMkho bhegI thatAMnI sAthe kSaNa mAtramAM e tophAnI hAthI namI paDaze. rAjA ane tApasa A joIne navAI pAmyA. rAjakumAra paNa A aNadhArI saphaLatA joine vicAramAM paDI gayo. rAjAe e hAthIne pitAne padahastI banAvyo ! rAjakumArane jayakAra thayo ! mahArAjA zreNikanI lADakavAyI rAjagRhI tyAre magadhanI rAjadhAnI hatI. jogIo ane vilAsIonA dhAma samI rAjagRhIne vaibhanane pAra na hatuM. deza paradezamAM rAjagRhIne vaibhava vilAsanI tareha tarehanI vAta thatI, ane moTAmoTA vepArIo pitAnI mahAmUlI cIjo rAjagRhIne hATamAM ThAlavatA. koI vepArI nirAza thaIne pAchA pharyAnuM kalaMka rAjagRhI upara nahetuM lAgatuM ! ane atyAre te jJAtaputra mahAvIranA satsaMge bhegI ane vilAsI rAjagRhImAM tyAga ane tapasyAne paNa ogha UbharAvA lAgyA hatA. vAtavAtamAM magadhanA rAjakumAre saMsAra choDIne cAlI nIkaLatA ! dharma jANe sajIvana thavA lAgyo hato ! secanaka hAthIne vaza karanAra rAjakumAra te magadhapati mahArAjA zreNika lADakavA For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [58] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 putra nadISaNa! mahArAjAe tene aneka lADakeDamAM uo hato ane yogya vaya thatAM aneka rAjakanyAo paraNAvI hatI. secanaka Ama jovA mAtrathI vaza thaI gayo e ghaTanA mahArAjA ane kumAra bannene koyaDA jevI lAgatI hatI. eTalAmAM eka divasa udadhAnapALe AvI khabara A pI: "svAmI, jJAtaputra mahAvIradeva udyAnamAM padhAryA che." dharmaparAyaNa thatA jatA mahArAjAne mana A aNamUle avasara hatA. temaNe manathI tyAM rahyA rahyA prabhune namaskAra karyA ane prabhunaMdana mATe taiyArI karavAnI AjJA ApI. mahArAja parivAra sahita prabhunA samavasaraNamAM AvI pahoMcyA. kumAra naMdISeNa sAthe ja hatA. prabhue meghagaMbhIra vANIthI dezanA ApI. bhalabhalA bhogIne paNa saMsAra tyAgavAnuM mana thaI jAya evI e dezanA hatI. kumAra naMdISeNanuM mana gaLagaLuM thaI rahyuM hatuM ! dezanA pUrI thatAM zreNika ane nadISeNe prabhune secanaka hAthInI vAta pUchI. prabhu bolyA: "mahAnubhAva ! evA keTalAya saMskAra chavane vaLagelA hoya che jene jIvI jANate ya nathI ane samaya Ave tyAre e saMskAra acuka rIte pitAne bhAva bhajave che. A saMskAro kaMI A janmamAM ja upAjelA nathI hotA. kumAra naMdISeNa ane secanakanuM paNa ema ja che. pUrvabhavamAM e banne vacce svAmI-sevakane saMbaMdha hato. banne vacce snehanI gAMTha hatI. sevApaNuM hovA chatAM supAtradAna ApavAthI sevakane jIva rAjakumAra naMdISaNa tarIke utpanna thaze ane vivekavagaranA dAnathI svAmIne jIva seyaneka hAthI thayo. naMdISaNane jotAM ja pUrvanA saMbaMdhanI bhAvanA jAgRta thavAthI secanaka zAMta thaI gayo." prabhunI dezanA sAMbhaLIne ja kumAra naMdInuM hRdaya gaLagaLuM thaI gayuM hatuM, temAM A ghaTanAe umere karyo. te vicAravA lAgyo. "eka sAmAnya supAtradAne mane ATalI rAjaRddhi apAvI te je huM saMsArano tyAga karuM te mAruM duHkha mAtra TaLI jAya !" tenuM mana dhIme dhIme vadhu aMtarmukha banatuM jatuM hatuM. tenI vicAradhArA vadhune vadhu sUkSma banatI jatI hatI ! jANe have ahIM ja-prabhucaraNamAM ja rahevAnuM hoya ane rAjamahele pAchA pharIne vAsanAne kAdavamAM na paDavAnuM hoya te kevuM sAruM che ane DIvAramAM ja teNe pitAnA mana sAthe jANe nirNaya karI lIdho hoya ema te bolyA: "prabhu ! mAre have ghare javuM na khape ! huM te ApanA caraNanAM ja rahIza ! mane dIkSA Apa ! A ghora saMsArasAgarathI mAre nistAra karo!" mahArAjA zreNIkanuM pitRhRdaya vihaLa banI gayuM. prabhue samajAvyuM. "kumAra, vairAgya samajavo jeTaluM saheluM che teTaluM pALo sahele nathI ! tAre lalATe haju bhogo bhogavavA lakhyA che, te bhagavyA vagara chUTake nathI. e bhogenA aMta vagara vAsanAo zAMta thavI zakya nathI, dabAyelI vAsanA kyAre manane avaLe mArge dorI jAya enuM zuM ThekANuM ? mATe mahAnubhAva, cheDe vakhata bhI jA ! " paNa naMdISeNa ekane be na tha! bhoga vilAsamAM magna thayeluM enuM yAvana Aje tyAganA mAge chalaMge mAravA talasI rahyuM hatuM. bhaviSyamAM zuM thavAnuM che tenI ene ciMtA na hatI. Aja ja sudharatI hoya te AvatI kAlanI ene paravAha na hatI. prabhue joyuM ke bhAvabhAva ja evo che ane vaLI A te amRtane akhataro hato ! kadAca saphaLa na thavAya teya zuM hAni hatI ! For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjakumAra [25] ane mahArAja zreNika ? emaNe paNa putramohano tyAga karI vicAryuM: eka bhavane sudharele jevAnI lAlasAthI aneka bhava hArI javAya evuM zA mATe karavuM? chevaTe te sau AtmA ekalA Ave che ne ekalI ja jAya che, koI koInuM nathI. bhale naMdISeNa pitAnuM zreya sAdhe ! ane eka divasa azrubhInI AMkhe rAjagRhInAM naranArIoe joyuM ke rAjakumAra naMdISaNa muni veSe cAlI nIkaLyA. saunA hRdhyamAM nadISeNa muninA jyanA nAde gAjatA hatA ! [3] sthavira munionI nizrAmAM prabhunI sAthe vicaratA naMdISeNa muninA kAnamAM prabhue uccArelA-mahAnubhAva ! tAre lalATe te haju bhoga bhogavavA lakhyA che -e zabdo rAta divasa gujyA karatA. rakhene pitAne AtmA vAsanAnI suMvALI jamIna upara lapasI jAya e yethI naMdISeNa muni sadAkALa ugra tapasyA ane satata parizIlana karyA karatA. , paNa keTalIkavAra karma AgaLa puruSArthane rAMka banavuM paDe che. ATaATaluM ugra tapazcaraNa ane ATaluM satata parizIlana chatAM naMdISeNa muninI vAsanAnA agni upara jala chaMTakAva na thayo. ugra tapazcaryA ane satata parizIlane e vAsanAnA aMgArAne zAMta karavAnA badale enI AsapAsa rAkhanuM paDa caDAvI dIdhuM. eTale bahArathI jotAM vAsanAne agni zamI gaye lAgavA chatAM aMdarathI to e eTale ne eTale ja saLagate rahete ! saheja paNa mohakatAne pavana lAge ke tarata e rAkha UDI jatI ane naMdISeNuM munine vAsanAne anubhava thaI Avato. ekavAra te A anubhava eTalo badho asahya thaI paDe, ke naMdIpaNumunie parvata uparathI jhaMpApAta karIne jIvanane aMta ANavAno nizcaya karyo. nadISaNamuni parvatanI Toce jaI pahoMcyA ane pRpApAta karavAno vicAra karavA lAgyA, tyAM jANe aMtaranA UMDANamAMthI kAI bolatuM hoya tema temane lAgyuM. jANe e avAje kahetA hatA ke "AmeghAta ! ApaghAta ! ke adhapAta! zuM A mATe rAjavaibhavane tyAga karIne muniveSa dhAryo hato ! AtmaghAta karIne zI Atmasiddhi maLavAnI che ! ApaghAtanuM pAtaka vaheravAthI vAsanAnAM bhUta kadI zAMta thayAM che kharAM ? pApa karavAthI pApanI zAMti thAya kharI ? agnimAM ghI hemIne agni keIe zAMta karyo jANe che ? mUrkha naMdISaNa! vAsanAo je A bhave zAMta nathI karI te AvA seMkaDe AtmaghAta tene zAMta nahIM karI zake ! saLagatI vAsanAo te tArA seMkaDo jone bhasmIbhUta karaze ! ene zAMta thavA de, eTale ApoApa tAre nistAra tane sUjhaze !" nadISeNa munine jANe aMtarane Adeza maLyo hoya ema e pAchI kyAM ane ugra tapazcaraNa ane satata adhyayanamAM lIna banyA. paNa vidhAtAe ene mATe judo ja mArga nirmANa karyo hate ! bhikSa tarIke gAmegAma pharatA naMdISaNa muni eka divasa bhikSA levA gayA ane bhAvina deya ajANapaNe eka guNikAnA mahelamAM jaI caDyA. muni dharmalAbhane zabda uccArI UbhA rahyA ! gaNikA maheNuM mAratI hoya ema bolI : "mahArAja ! mArga bhUlyA lAge che, ahIM dharmalAbhanuM zuM kAma ? ahIM te arthalAbha joIe. !" vidhAtAe potAnuM kAma zarU karI dIdhuM hatuM. munirAjathI A maheNuM sahana na thayuM For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [60] zrI jaina satya prakAza temaNe pitAnI labdhinA baLe gaNikAnA mahelamAM dhanane Dhagale khaDe karI dIdhuM. gaNikA te AbhI ja banI gaI. tene thayuM AvuM rAjakumAra jevuM suMdara rUpa ! A bharayauvana vaye ane dhana meLavavAnI AvI vidyA! bhalabhalAne kAmaNa karanArI huM je A avasara hArI gaI te mArI kaLA nakAmI gaI samajavI ! ane jANe munirAja upara pitAne vijaya meLavavA nIkaLI hoya tema, pAchA pharatA munirAja ADe bAraNAmAM ubhA rahIne kAmaNagAruM hAsya karatI e bolI "A dhanane ahIM mUkIne kayAM cAlyA ? munirAja ! Ane upabhega keNa karaze ? zuM bhara yauvana Ama ja veDaphI nAkhazo ? padhAre, A mahela ane A dAsI ApanA caraNe samaparNa che ! Apa enA svAmI che ! nAtha ! pharamAve A dAsIne zI AjJA che." maghamaghI rahelI mAdaka sugaMdha, zaMgArabharyA bhiticitra ane cotarapha UbharAtI vilAsanI sAmagrI; emAM gaNikAnA mehaka hAsyabharyA A zabdo bhaLyA ! basa ! naMdIveNunI vAsanAnA agni uparanI rAkha jANe pavananA sapATe UDI gaI ! te vAsanAne agni karIne dhakhadhakhI Uo. nadISeNa muni lariyA ! vArAMganAne vijaya thaze ! nadoSaNano muniveSa gaI kAlanI vAta banI gaye..! aneka bhoga vilAsomAM pharIne magna thavA chatAM naMdIeNe eka niyama rAkhyo hato ke rAja daza mAnavIone saMsAranI asAratAne upadeza ApI tyAganA paMthe vaLAvyA pachI ja bhojana karavuM. reja suraja ugatA ane naMdISeNa dasa mAnavIone tyAgI banAvato. A niyama acUka rIte paLAto. vArAMganAnI mohakatA e niyamano bhaMga na karAvI zakatI. samaya cAlyA jAya che. bAra bAra varSanAM sUraja UgIne AthamI gayA. naMdISeNa kumAra bhoga vilAsamAM tarabeLa thaI gayA che. jANe tyAgane mArga kadI anubhavyo ja na hato. paNa vakhata Avye AMbo phaLyA vagara nathI rahetuM. eka divasa naMdISeNa kumAre nava jaNane dIkSAnA mArge vaLAvI dIdhA hatA. bhajana samaya thavA Avyo hato. e dasamAnI rAha jotA hatA. bhejana samaya vItI gayo paNa dazame jaNa na Avyo. gaNikA ane kumAra bane akaLAtA hatA. parAM thayAM, paNa kaI na maLyuM. bhUkhathI banne kalAnta thaI gayAM hatAM. tyAM kaMIka vinoda karIne AnaMda meLavavA mATe gaNikA belIH "kumAra, dasamAnI rAhamAM ATalo badhe vakhata zuM gumAvo che? bIje kaI na maLe to tame pite kayAM dUra che? dasamA tame thAo eTale patyuM " ane jANe sUtelA siMhane kAIe jorathI phaTake mAryo hoya tema nadINane suI gayela tyAgI AtmA pharIne jAgI uThe. tyAga mArgano upadeza ApIne hajAre mAnavIone tyAganA mArge doranAra huM A vAsanAmAM zuM joIne phasAyo haIza ! tyAgane AtmAmAM utAryA vagara ene upadeza zA khapano ?-naMdISeNa vicAra magna thayA. je vArAMganAne kAmaNabharyA hAsya naMdISeNa munine bhegI bhramara banAvyA hatA te ja vArAMganAnA ToLabharyA upahAsamAMthI naMdIghaNu kumArane tyAgI munine mArga lAdhI gayo ! maNikAnI eka vinaMtIo, hajAre kAkaludIo naMdISeNa kumArane na rokI zakI ! te ja divase naMdISeNukumAra kAmavAsanAne vijaya karI prabhu caraNamAM jaI pahoMcyA ! nadISaNa mahAmunine jayajayakAra thayo ! ratilAla dIpacaMda desAI For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAcAra pratiSThA-- [1] amarelImAM mAha zudI 6nA divase navA jinamaMdiramAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanI pratiSThA karavAmAM AvI. A prasaMge pU. . zrI. jaMbuvijayajI Adi padhAryA hatA. [2] nIpANImAM mAha zudi 14nA divase zrI. zAMtinAtha bhagavAna Adi jina pratimAenI aMjanazalAkA tathA pratiSThA karavAmAM AvI. A prasaMge pU. A. zrI vijayapremasUrIzvarajI Adi padhAryA hatA. [3] ne!khAmaDI (bIkAnera sTeTa)mAM mahA zudI 14nA divase navA jinamaMdiramAM zrI gADIpArzvanAtha bhagavAnanI pratiSThA karavAmAM AvI. A prasaMge pU. A. zrI vijayalakSmaNusUrijI Adi padhAryA hatA. [4] jetAraNamAM mAha zudi 14nA divase zrI vimalanAtha prabhunI pratiSThA karavAmAM AvI. [5] phledi (mAravADa)mAM mAha zudi 14nA divase navA jinamaMdiramAM zrI mahAvIra svAmI bhagavAnanI pratiSThA karavAmAM AvI. A prasaMge pU. A. zrI. vijayalabdhisUrIzvarajI AdityAM hatA. dhvajADa-- zirapura (khAnadeza)mAM mAhya zudi pAMcamanA divase jinamadira upara navA dhvajADa caDhAvavAmAM AvyA. A prasaMge pU. A. zrI. vijayaamRtasUrijI Adi padhAryAM hatA. dIkSA-- [1] hArIjamAM poSa zudI pAMcamanA divase pU. A. zrI. matisAgarasUrijIe cANusmAvALA bhAIzrI mANekalAlane dIkSA ApI. dIkSitanu nAma munirAja zrI maneAnasAgarajI rAkhIne temane pU. mu. zrI. kesarasAgarajInA ziSya banAvavAmAM AvyA. [ra-6] talAra (mAravADa)mAM mAha zudI 6nA dIvase pU. A. zrI. vijayayatIndrasUrijIe pAMca bhAione dIkSA ApI. dIkSitAnAM nAma mu. zrI. maNivijayajI, mu. zrI mANikavijayajI, mu. zrI. meruvijayajI, mu. zrI. magavijayajI tathA mu. zrI. mitravijayajI rAkhavAmAM AvyAM. kALadharma -- amadAvAdamAM dAsIvADAnI pALamAM DahelAnA upAzraye pU. A. zrI. vijayanItisUrIzvajInA praziSya pU 5. zrI. tivijayajI mahArAja poSa vadI 14nA divase kALadharma pAmyA, svI kA ra nUtanajinastavanamAlAdisaMgraha kartA (1) munirAja zrI dakSavijayajI. prakAzaka-zeTha izvaralAla mULaca'da (jai. pra. pra. sabhA) kIkAbhaTanI pALa, amadAvAda. bheTa. (ra) stuti cAvIzI kaoN-munirAja zrI suzIlavijayajI prakAzaka-zeThazakaracaMda umedacada, amadAvAda, bheTa. For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Regd. No. B. 8801 Shri Jaina Satya Prakasha aDadhI kiMmate maLo. | zrI jaina satya prakAza nA zrI mahAvIra nivaNa vizeSAMka bha. mahAvIra svAmInA jIvana saMbaMdhI vidvAnoe lakhelA aneka lekhethI samRddha 3pa0 pAnAMnA daLadAra aMka mULa kiMmata bAra AnA ghaTADelI kiMmata cha AnA [ TapAla kharca eka Ano vadhu ] %%%63%6336%30%3%3%83%888888 bhagavAna mahAvIrasvAmInuM triraMgI citra kaLA ane zAstrIya dRSTie savAMga sundara citra 14" x 10"nI sAIjha sonerI orDara SE38388366CSEKERBES BELE2 BERSEBESC3883837 mULa kiMmata ATha Ano dhaTADelI hiMmata cAra AnA [ TapAla kharca dADha Ane vadhu ] zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti. jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA-amadAvAda. For Private And Personal Use Only