Book Title: Heervijaysurinu Jivan Vruttant
Author(s): Udaychand L
Publisher: ZZZ Unknown
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034842/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ya kapi Trche. 9 zrI hIravijayamUrinuM jIvanavRttAMtaH khaka-paMDita udayarA': ela. jhaverIvADA-amadAvAda) In all times and places, the hero has been ped. It will ever be so. We all love great ve, venerate and bow submissive before tmen, Ah, docs not every true men feet Shat he is himself made begger by doing reverenal what is really above him? No nobler or more ou feeling dwells in men'tshart." vAvArtha-sarva sthaLe ane sarvakALe vIra (dharma vIra ) . kAyA che. sadaiva banyA karaze paNa emaja. ApaNe sarve Sone cAhIe chIe, eTaluM ja nahIM; paNa emanA tarapha pacha ddhi batAvIe chIe temane savinaya namana karIe -:zaka kAraNa ke ) zuM pratyeka manuSyane ema nathI lAgatuM ke je barAra . tAM niHsaMdeha te zreSTha che ! AvA uttama purUSane ratAM koI vizeSa sukhaprada ke udAra lAgaNI manuSyanA te bha hoI zake nahIM'. e thA nA vizALa pradezamAM bhramaNa karelA eka dhamavIra puhIrajInuM ja ta vAMcakenI sanmukha rajA karavAnI taka levAmAM 22 Smaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) janma. gujarAta dezanA satara hajAra gAmamAM pAlanapura nAma eka nagara hatuM. pallaviyA pArzvanAthajInuM bhavya maMdira devavi mAna samAna dIpI rahyuM hatuM. suvarNanI ghaTAoM nAda-dhvani te ja nabhuvanane gajAvI mukate hate. tenagaramAM eka e niyama hato ke je lakSAdhipati hoya te keTanI bahAra ane karoDapati killAmAM rahe te nagaramAM ezavaMzamAM utpanna thayela zrAvaka dharma paripAlaka kuMvarajI nAmaka zeTha rahetA hatA. temane ziyaLavRte kare sItA samAna-patiparAyaNa ane suratarUpA nAthIbAI nAme bhAya hatI. eka samaye rAtrine viSe nAthIbAI zayanabhuvanamAM nidrAvaza thaI hatI. prAta:kALa thavAne haju thoDI vAra hatI. a nidrAvasthAmAM ane kaMIka jAgRtavasthAmAM svapna AvyuM ke "eka gAjate cAra dAMtavAme ujavala gajeke udaramAM praveza karyo che." e svapna joI te tarata jAgI uThI. svapnanI vAta patine kahetAM teNe kahyuM ke tamane eka suMdara putra thaze. ke jene AkhA bhAratavarSamAM kIti phelAze. garbhanuM sArI rIte pAlana karatAM trIje mAse nAthIbate eka uttama IcchA-dehada utpanna thaye ke huM jagatamAM arI. paDahavagaDAvuM. jInezvara prabhunI pratimAnI navAge pUjA karuM pAtra munivarene dAna ApuM ane zatruMjaya parvatapara I tIrthakara zrI AdinAthanI pUjA karuM. anukrame navamAsa : sAta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasa pUrA thayA. saMvat 1583 nA mArgazIrSa mAsanI zukalapakSanI navamIne somavArane divase kuMvarajIne tyAM bhaviSyamAM jagatamAM thanAra mahAna purUSane jaya thayo. tenuM nAma hIrajI evuM rAkhavAmAM AvyuM. bAra varSanI umaramAM zAstrane abhyAsa karI temAM te pravINa ke. kALavaza thaI mAtApitA svargavAsI thayA. te pitAnI bahena sAthe pATaNamAM AvyuM ane zrIvijayadAna sUrimahArAjanuM saragatinA bhayAnaka duHkhonuM vyAkhyAna zravaNa karyuM eTale citta vairAgyamaya thayuM, ane saMsAranA kSaNika sukhethI citta virAma pAmyuM. sarve vastuo parNika jaNAvA lAgI. dIkSA. mAtApitAnA abhAve bhaginI pAse dIkSA levAnI hIra jIe AjJA mAgI. tyAre bhaginIe bahu kapAMta karyuM. saMsArathI virakata thaI tyAgI thavAmAM paDatA karmo ane tyAgI thayA pachI sahana karavA paDatA upasargonuM varNana tathA te pALavAnI - zakyatA jaNAvI, chatAM paNa eka ratimAtra phera hIrajInI rAgya bhAvanAmAM paDe nahIM. gaganavihArI bhAraMDapakSI tephAnI samudramAM uchaLatA mejAonI kyAM darakAra kare che! pachI te bhalene moTA parvatanA rUpamAM thaIne uchaLe ! tenuM pariNAma e thAya che ke te tenAthI kSobha pAmate nathI. tevI ja rIte hIrajInuM citta vairAgyamAM vizeSa karI cuMTayuM. saMyama rUpI sAgaramAM uchaLatA upasarganA kaTa rUpI mejAone pAchA kema Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) haTAvI zakAya ? e vicArathI cittane adhikAdhika draDha karyuM hIrajIe nava jANuo sAthe saMvata 1596 ne kArtika vadI bIjane somavArane divase mRga nAmanA nakSatramAM zrImAna vi. dAnasUri mahArAja pAse dIkSA aMgIkAra karI. tenuM nAma muni hIraharSa rAkhavAmAM AvyuM. grAmanugrAma vihAra karatA anukrame teo nADulAI nAmanA nagaramAM AvyA. harivaMdha eka mAM lakhyuM che ke je-"vikrama saMva 2607 ne varSanA nagare zrI neminAthane prAsAdeM paMDita pada pAmyA, saMvat 1608 ATha ne varSe mAhAsuda 5 meM zrI nArada pure zrI varakANA pA nAtha sahita zrI nemInAtha prAsAde vAcaka pada // " anukrame gurUjI sAthe vihAra karatA teo mAravADamAM AvelA zIrehI nAmanA nagaramAM AvyA. zAsanadevInI sammati pUrvaka zrI vijayadAnasUri mahArAje hIraharSa munine mAnasuri padavI saMvat 1610 ne piSa mAsanI zukala pakSanI paMcamI tithine divase mahAmahotsava pUrvaka arpaNa karavAmAM AvI have hIraharSa munivara te zrI hIravijayasUrinA nAmAbhidhAnathI prasiddha thayA. jyAre sUrimahArAja khaMbhAta pAse AvelA gaMdhAra nAmanA e nAmavALI eka bAra pAnAnI hastalikhita prata prathama amane muMbaInA zrImAna zeThajI maganalAlabhAI dharmacaMda jhaverI taraphathI maLI hatI. te phakta sAdI gujarAtI-lahiyAsAI khA jevI bhASAmAM che. tenA katanuM nAma temAM jaNAtuM nathI, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) adaramAM 1!. tyAre sArvabhAma megala bAdazAha jalAludni akakhara dillInA takhtapara rAja karatA hateA. tene' judA judA dhame jANavAnI ati jIjJAsA hatI. koi prabhAvazALI purUSa tenA sAMbhaLavAmAM AvatAM tetene peAtAnA darabAramAM elAvatA. sanmAnathI sate|Sita karI dharma sabaMdhI vArtAlApamAM AnaMda meLavatA. gujarAta dezamAM vicAranA sUrijInAM guNagAna thatA sAMbhaLyA eTale temane Adara satkArathI vinati karI tyAM ( dillI ) teDAvyA. mUrivarya tenI prArthanA svIkArI te tarapha javA nikaLyA. akabara bAdazAha ane zrI hIravijaya "sUrinI prathama mulAkAta AgrA zaheramAM thai. *temanA dayAmaya upadeza bAdazAhane bahu gamyA. peAte paNa eka varSImAM keTalAka divasa sudhI mAMsa na khAvAne niyama karyAM. mugA jAnavaro ane pazupakSIonI niSkAraNe thatI hiMsA surimahArAjanA upadezathI ghaNA bhAge baMdha karAvI. e viSayanI vizeSa hakIkata jANavAnA jIjJAsue saubhAgya ane bAjIla rAvya mAM i levI. jemAM jagada gurUnI padavI kema maLI ItyAdikanuM varNana vistAra saDhuM kareluM che. vistAMranA bhayathI atre lakhavAmAM AvyuM nathI.. kAraNake A lekha sAdhAraNa rIte surimahArAjanA paricaya mATe lakhAyA che. * tenuM citra A pustakamAM juo, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarga gamana jagatane eka eve sAdhAraNa niyama che ke prakAzanI pAchaLa aMdhakAra ane aMdhakAranI pAchaLa prakAza hoya che. temaja sukhanI pAchaLa duHkha ane duHkhanI pAchaLa sukha paNa hoya che. tevIja rIte jIva jyAM sudhI mukata dazA-paramadhAma-zAzvatasthAna mekSane na pAme tyAM sudhI maraNa pachI janma dhAraNa kare paDe cheja janma maraNanAM duHkho saDana karavAM paDe che. ema janma maraNanI ghaTamALa sadAkALa parivartana zIla che. meTA meTA rAjA mahArAjA vAsudeva, cha khaMDanAadhipati cakavati ane suranarathI sevana karAyelA ane tribhuvanamAM pUjApaNane pAmelA purUSe paNa eja raste cAlyA gayA, te pachI sAdhAraNa mAnava jevA pAmara prANI zI bisAtamAM che vAruM ! sUrimahArAja vihAra karatA karatA kAyiAvADamAM AvelA unA nAmanA gAmamAM AvyA. tyAre AyunI derI khuTI gaI hatI. potAne avasAna kALa Avele jANu zrImAna hIrasUri jIe vijyasena AcAryanI potAnA mATe sthApanA karI. aMtAvasthA AvI jANI dharmadhyAnamAM vizeSapaNe magna thayA. saM. vata 165ra ane bhAdavAsudi 15 ne divase rimahArAja jaina prajAne udAsa karI svargagamana karyuM. eo. zrImanmahAvIra paramAtmAnA 58me pATe thayA. sarvenA cittamAM-jagAramAMnA makatAM hIrAnA jevA zrIhIravijayasuMrinA viyogathI kheda glAniShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) nAM cinho jaNAvA lAgyAM. evA mahAna ane paropakArI purUSanA viyegathI amArA ataHkaraNamAM paNa kleza thaI Ave che ane aMta:karaNa duHkhita thAya che. tethI lekhinIne virAma ApI A lekhanI atreja samApti karI daie chIe. dAhA. kALe jaga khAdhA sahI, kuNe na khAdheA kALa; kALa AheDI jagavaDo, jeNe bhakhIA vRddha bALa. 1 AukhA rUpI lAkaDuM, riva zizapa karavatta; kALa rUpIe satradhAra, veharI ANe mata. puhavI nitya naveraDI purUSa purANA thAya; vAre ladhe ApaNe, nATika nAcI jAya. Dhola dadAmA daDadaDI, ke' te gaye bajAya; hama dekhate jaga gayA jaga dekhata hama jAya, ( RSabhadAsa saMdhavI ) AvA mahAna purUSa jagatamAM jainadharmanI vijayI dhvajA pharakAvavA bhAratava mAM utpanna thAe ! eja zubhAzA ! ! zAntiH zAntiH zAntiH ! ! ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hIrapraznAvaliH // zrI zaGkezvarapArzvanAthAya nmH|| // mahAmahopAdhyAyazrIhIracandragaNigurubhyo namaH // ziSTa lekee Acarele mArga na lepAya ane A graMtha nirvIna saMpurNa thaIne prANIone upakArajanaka nIvaDe te mATe graMthakAra vitarAgadevane praNamana karatA thakA A graMthanuM saMpurNa vakatavya ane prajana dekhADe che. svastizriyonidAnaM, jantUnAM dharmakAriNAM samyak / zrIvardhamAnatIrthAdhi,-rAjamabhinamya sadbhaktyA // 1 // grItArthacanda nirmita,-pRcchAnAmuttarANi likhyante / zrIhIravijayamUri,-prasAditAni prabodhAya // 2 // dAna, ziyala, tapa bhAvanA rUpa" dharmane karavAvALA prANIone mekSarUpa maMgalazrInA hetubuta ane tIrthasvarUpa caturvAdha (sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA) saMghanA adhipatI zrI mahAvIra prabhune mana vacana ane kAyArUpa traNa gavaDe. uttama bhakitathI namaskAra karIne jJAnI mahAtmAonA samuhe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) karelA je mane, ane zrImAna hIravijyasurIzvare ApelA u. re utama bodhane mATe lakhIe chIe. mahopAdhyAya zrI vimalaharSagaNie pUchelA ane tathA teonA uttara. prazna 1-"rAga gaNunI" e gAthAmAM betAvelA pacIza bhedane vIze pacIza bhedamAM be traNa athavA cAra guNanI vidyamAnatA rahevAthI saMyamanA ArAdhaka hevAthI 'vaMdanIya che? ke be traNa doSanA rahevAthI saMyamanA virAdhaka ho. vAthI avaMdanIya che? uttara 1-" nAmo gaLI "e gAthAmAM daza velA pacIza bhephanI aMdarathI be traNa guNanI vidyamAnatA rahe 'vAthI ane dene te AlaMbana (kAraNa) vaDe sevavAthI -saMyamanA ArAdhakaja che ane tethI teo vaMdanIya che. koIpaNa kAraNa sivAya je doSane seve te te saMyamanA virAdhaka hovAthI vaMdana karavAne gya nathI. praznana 2-" mA risa paM zIra saMke para -e pramANe pApa zramaNIya adhyayanamAM kahelA lakSaNavALAM 1 eArisa paMcakusila saMbuDe svaMdhare muNipavarANa diSTime / / ayaMsi loe visamiva, garahie na se ihaM neva paratya paNa utarAdhyayana sUtra 17 muM pApazramaNIya adhyayana gAthA 20 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) sAdhuo vaMdya che ? ke upAsatthA hinA lakSaNeAvALAM hAvAthakI avaMdanIya che ? uttara ra--uparAkta gAyAnA vyAkhyAnamAM pAsasthAdI lakSaNeAyukta sAdhuonu paNa jaghanyathI sAdhupadane vize varjhana kaheluM che, e jaghanya sAdhupadane vize varatavu paNa kArya kAraNane la'neja hAvAthakI teo paNa vadanIya che. prazna 3-pacIsa bhAMgAe karIne Azrita 'rasadha e gAthAmAM kahelA lakSaNa yukta sAdhu chaThA ane sAtamA guNa sthAnakane vize varateche? ke anya matamAM kahevAtu je muhurta te cakI vadhAre kALa rahevAvALu chaThThuM guNa sthAnaka tene vize varateche ? uttara 3-pacIza bhagA Azrita ane "jJAtima' e gAthAmAM khatalAvelA lakSaNeA yukta keTalAeka sAdhue AmAnA adhyavasAya vicItra hovAthI chaTA ane sAtamA gu sthAnakane vize varate che ane keTalAeka anya matamAM kahevAtu je muhurta te thakI vadhAre kALa paryaMta rahenArU chaThThuM guNu sthAnaka tene vize varate che Ane mATe kAMi paNa spaSTa akSare maLatA nathI. prazna 4--" no thaya rU uttara mukhe mUtyune vI' e ThekANe acIrapaNuM saMvatsarAdi kAlanA niyamathI ? ke sAmAnyapaNAthakI grahaNa karavuM ? 1 pAsastha khinna saMsakta svatantra kuzIla e pAMca kuzIla kahevAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara 4-"navaya vattApune mULavI" e gAthAmAM acireNu pada uttara guNa sthAnakanA tyAganA pratiSedha paraka che samayane niyama kare zakya nathI kAraNa ke kaI patita parINAmIne uttara guNa sthAnakane tyAra pachI juja kALamAM karmane nAza thAya che ane keIne ghaNA kALa paryata karmane nAza thatuM nathI. prazna pa-kSapanakAdi dazamAMthI game te koI tapAgacchanA sAdhune vaMdana pujana kare ane AhAra pANI ghara vigerenuM dAna kare ane keI te thakI viparIta kare te te baMnene sarakhuM phaLa maLe, ke kAMI vizeza? uttara pa-kSapanakAdi dazamAMthI je sAdhuone vaMdana pujana kare che ane AhAra pANI ghara vigerenuM dAna kare che tene zubha phaLa prApta thAya che ane tethI je viparIta kare che tene azubhaja phaLa prApta thAya che. prazna -teo (kSapanakAdi) nI madhyamAM kaI derAsara vigerenA rakSaNane mATe prayatna kare che ane anya tethakI viparIta kare che te te baMnene phaLa sarakhuM, ke kAMI viSeza? uttara - jainamaMdIra vigerenA rakSaNane mATe prayatna karavAthI zubhaja phaLa prApta thAya che ane je viparIta kare che tene azubha ja phaLa maLe che. prajhana - keI jJAna darzana cAritra tapasyA vigere zubha kAryone karavAvALAnI bhakti kare che ane anya te thakI viparIta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che te te banenI samAnatA che ke koI vizeSa? uttara 7-upara kahyA pramANeja jJAnAdi zubha kAryane karavAvALo je hoya tenI bhakti karanArane zubha phaLa prApta thAya che. anyane azubha phaLanI prApti thAya che. prana 8-vaNuM divaDe karIne bheda thaye chate ravabhAvathIja kutarAnI mAphaka paraspara dazane mata bheda rahe te AjJAna vi. rAdhakapaNAnI sarakhAI ke koI vizeSa che? uttara 8-dazanuM je varNAdi vicItrapaNuM tenI samAnatA kahevAvALuM vacana ApaNuM pitAnuM nathI kiMtu bIjAnuM ja che. prazna 9-caityAdi dharmakAryane karanArAone tapAgacchIya zaktimAna zrAvaka sahAya kare madhyasthatA dhare ke viparIta varate ane temAM kAMI paNa lAbha khare ke nahIM? uttara -cityAdi je je dharma kArya karanArAo heya temAMthI zrIgurUpade je je AdeyapaNe kahela heya tevA cetyAdi dharma kAryamAM sahAya karavI te suMdara che ane te sivAyanA kAryamAM madhyastha rahevuM cagya che paraMtu keIpaNa kAryamAM viparIta varatana karIne virodha utpanna kare te kalyANa kAraka nathI. prazna 10-lekAthI bhinna je nava sapanakAdi teonI prati mAnI pujA tathA stutIne avalepana vastunuM vilepana te gALa devArUpa ? ke pujA ane stutI rU5? uttara 10-nutana pratimAnI pUjA tathA stutI te azucI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) vilepana tathA gALa devArUpa je kahevuM te vacanaja satpurUSane ucAravA yAgya nathI teA pachI utaravaDe karIne zu prazna 11-teemAMthI keAI saMghanI bhakita kare athavA abhikata kare te te khanemAM bhute graselA ane madyapAna karelA mANasanA kAryanI jema sarakhApaNuM ke tene bhakita ane abhakitanuM zubhAzubha phaLa maLe ? uttara 11-saMghanI bhikata karavAvALA ane nahIM karavAvALAne madyapa ane bhutathI praselAnI upamA devI teja a ceAgya che. kahevAnu ke zubhAzubha phaLa avazya maLe che. prazna 12 - kSapanakAdie karelA namaskAra pADa kedamAMthI cheDAvavu ane brahmacarya pALavu vigere mArgAnuyAyI samajavuM ? ke zikArI ane machImAranA praNAmanI mAphka pApanA hetu ? uttara 12 - namaskAra pATha-kedamAMthI cheDAvavuM ane brahmacaryanuM pAlana vigere dharmakAryane zikArI vigerenA adhyavasAyanI upama ApavI te paMDItene anucIta che kahevAne bhAvArtha e che ke te saghaLuM mArgAnuyAyI samajavu praznana 13-dharapakSIe karelA teMtrAdi je che te cAM DAla turakaDA Adi halakI jAtIe manAvelI rasAInI mAphaka AsvAdanIya nathI ? ke temAM kAMi phera che ? arthAta jainetara 5 kSavALAoe karelA trAhi ApaNe khelavA kalape ke nahI ? uttara 13-parapakSIe karelA statradine cAMDAla ane www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) turakAdI halakI jAtInI rasoInI upamA ApavI teja vidhA-- nene anucIta che te pachI utaravaDe karIne zuM? prani 14-tapagacchanA zrAvake pitAnA gacchanA ke paragacchanA karAvelA derAsaramAM caMdanAdi muke te potAnA de rAsaramAM puNya hetu ane anyanA derAsaramAM pApahetu samajavuM ke baMnemAM samAna lAbha lekha? uttara 14-tapagacchanA zrAvake pitAnA gacchanA ce. tyamAM ane bIjA ga7nA caityamAM caMdana vigere muke te temAM je pitAnA caityamAM mukavAthI lAbha thAya che, te ja zrI paramagurU pujya AdeyapaNe Adeza karelA parakIya cetyamAM mukavAthI paNa lAbha thAya che paraMtu pApa te thAya ja nahi. prama 15- bIja vigere pAMca parva tithIe zrAdhavidhI vigere jenIya graMthe thakI bIjA keNa grathamAM betAvelI che? uttara 15-bIja vigere pAMca parva tithIonI mAnyatA gItArtha samuhanA AcaraNa uparathI jaNAya che zrAdha - vIApaMcamI aThamI egArasI caudasI paNatihIo / / emAsu atihIno goama gaNahAriNA bhaNiyA bIja pAMcama AThama ekAdazI ane caudaza e pAMca zrutajJAna ArAdhanA karavAnI tithIe gautama gaNadhara bhagavaMte kahI che. zrAdhavidhi bhASAMtara pR. 428. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) vidhI sIvAya khIje kAi paNa ThekANe dravhIgocara thayu hAya tema smaraNamAM AvatuM nathI prazna 16--mAmivaghnahara ttini vacnArUM mi e gAthAmAM batAvelI vatu sarva zravAne mATe che. ke lepa zra'vakAne adhikAra kahelA che ? uttara 16-uparanI gAthAne vize kahelI catuSpavI karavAne sarva zrAvakAnA adhikAra saMbhave che. lepa zravAne adhikAra nathI. praTana 19--mahAvideha Adi kSetrane vize kalyANaka tithI vigere ahIM bharata kSetramAM mAnya karAtI je tithIe che teja tithIe samajavI ke bIjI samajavI ? uttara 17--mahAvideha Adi kSetrane vize kalyANakanI tIthI bharata kSetramAM cAlatI tithIenI pramANe mAnavI joie tevA saMbhava thatA nathI kAraNa ke ahIM bharatakSetranA tirthaMkarAnA cyavanAdI kalyANaka samaye jyAre rAtrI hoya che * aDamI caudasI puNNimAya tahAmAva sAdara - 'paThanaM mAsaMmi paJcakaM tinni apavvAI pakkhami " AThama cauddeza punama ane amAvAsyA e paNI galuAya che ema ( e AThama e caddeza amAvAsyA purNimA ) maLI eka mahinAmAM cha pa hoya che ane eka pakhavADIyAmAM traNa parva hoya che. zrAdhavidhi bhASAntara dhRSTa 428 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) tyAre tyAM (mahAvideha kSetramAM) dIvasa hoya che tethI karIne te pramANe saMbhava nathI te vAtane pratipAdana karavAne mATe spaSTa akSare kaI sthaLe upalabdha che ja nahIM. prama 18-gavahana karavAvALA sAdhuone cha divasa adhika cha mAsanuM prAyazcita apAya che? ke cha divasa hIna che mAsanuM ? je cha divasa adhika cha mAsanuM kaheze te jevI rIte asvAdhyAyanA bAra divasene kSepa karIne cha mAsa ane cha divasa vahana thAya che tevI ja rIte cAturmAsika asvAdhyAyanA cAra divasa gaNI tene kSepa karI (umerI) yuga vahana karavAvALA sAdhuone cha mAsa ane daza divasanuM prAya. zrita ApavuM joIe? uttara 18--cha mahInAnA vegane vahana karavAvALA sAdhuone asvAdhyAyanA cAra divasanI apekSA nahIM karIne cha divasa adhika cha mAsanuM prAyazcita ApavuM joIe. A pramANe vRddha saMpradAya che. prakA 19-cothA pahoramAM koI vakhata cAra ghaDI bAkI rahe te be kALa grahaNa karyo chate athavA eka kALa grahaNa karI lIdho hoya ane bIje grahaNa karyo hoya te vakhate AkAzamAM ulkApAta vigere kALanA pratibaMdhanuM kAraNa thAya che tyAre eka kALa rahe ke be kALa? athavA eke nahI. tathA kALa zudha - vAthI antarAntarAdigAloka zA mATe karIe chIe ? uttara 19-rAtrInA cothA paheramAM kALane grahaNa karyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) pachI ulkApAta vigere thAya te paNa kALane upaghAta thatuM nathI pahele kALa grahaNa karI lIdhuM hoya ane bIje grahaNa karyo chate ulkApAta vigere thAya che kAraNa vInA eke paNa zuddha thatuM nathI tathA kALa grahaNa karyA pachI paNa digale ka mukAte nathI e vRddha saMpradAya che. pra"na 20--prAbhAvika sthAnamAM veratikALanuM sthApana Akasmika saMdhi kAraNa rahe che ke svabhAva vRtithI jANavuM? uttara 20-prabhAtika sthAnamAM raNa rahe te veratikALanuM sthApana Akasmika saMdhi kAraNa rahe te jANavuM anyathA nahi, mahAmahopAdhyAya zrI kalya vijaya gaNIe karelA mane ane teo nA Uttare. pra*na 1-zrAvakanI prathama samyakatva paDimAmAM anya darzanI brAhmaNAdi bhikSukane anna Adi devuM kape ke nahIM ? uttara 1-anukaMpAdi vaDe karIne zrAvakanI pahelI paDimamAM brAhmaNAdi anya darzanIone anna Adi devuM kare. paraMtu gurU buddhivaDe karIne nahIM. pra"na 2-kulagurU tarIke AvelA anyadarzanIne mATe kema samajavuM ? uttara ra-kulagurUtAdI saMbaMdhavaDe karIne AvelA lIMgIne anna Adi devuM kape che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) prazna 3-navamI DimA je che te navamI DimA vigerenI aMdara dezAvakAzika karavuM yukata che ke ayukata? uttara 3--navamI DimA vigeremAM dezAvakAzika karavuM yegya jaNAtuM nathI. prana 4--keI ThekANe e pramANe lakhavAmAM AvyuM che ke dazamI paDimAne vize kapura dhupAdi vaDe karIne jInezvara mahArAjanI pUjA karavI to keTalI paDimA sudhI caMdana pupAdi vaDe karIne pujA thaI zake, ane keTalI paDiyA sudhI kapura dhu pAdi vaDe karIne pujA thaI zake, ane kaI paDhimAmAM bIlakula dravya pujA thaI na zake te kahe? uttara --paDimAdhArI zrAvakene lalIta vistarA paMjIkAnA abhiprAya pramANe sAtamI paDimA sudhI caMdana pupAdi vaDe karIne jInezvara bhagavAnanI pUjA karavI joIe. AThamI vigere paDimAne vize tathA prakAre pujA karavI te ucita nathI. kapura vigere adhita dravyothI ADamI, navamI tathA dazamI paDimA sudhI pujA karavI te yaMgya che. kAraNa ke te dravya ni. vaidha che. keI graMthamAM Ane mATe pADa upalabdha nathI, tethIkarIne agIAramI paDimAnI aMdara te sAdhunI mAphaka ja pujAne mATe jANI levuM. prazna 5--"vaMDArI" e gAthAnI aMdara je utsutra pravRtti karanArAonI pUjAvidhInuM nirarthakapaNuM batA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) vavAmAM Avelu che te phaLa mAtranI apekSAe eTale ke phAi paNa phaLa na maLe ke phaLa vizeSa na maLe ? 44 uttara 5-- JaLA kuMDaLArI " e gAthAnI a dara je utsutra pravRti karanArAonI pujAdi vidhInu nirarthakapazuM khatAvavAmAM AveluM che te mekSa lakSaNa phaLa vizeSanI apekSAe jANavu, sAmAnya phaLa te maLe ? prazna 6--jaMbudvipa prajJaptimAM tathA jIvA abhigamamAM jagatanA varNananA adhikAramAM "purApurALa mutranAMLa su parikkattANaM subhANaM kallANANaM kaDANaM kammANaM phala visesaM paLuM matra mALA vinaMti " vigere je vyaMtara deva devIonA prAkRta satkAryanI prazaMsA karI che te ArAdhaka samyaka draSTi sabaMdhI jANavI ? ke anya saMbadhi ? uttara 6-jaMbudvipa prApti tathA jIvA abhigamamAM jagata varNananA adhIkAramAM tryaMtara deva devIonu je purA rALa " ityAdivaDe karIne karelI prazaMsA ArAdhaka samyak draSTI sivAyanA khIjAnA karelA sukRtanI samajavI. "" 19 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) paMDIta jagamalagaNue karelA prazna ane teonA Uttare. prazna 1--sAMje pratIlekhanA dezanA mArgaNa samaye munIo maLe che te sAta maMDaLInI madhyamAM kaI maMDaLI kahevAya? uttara 1--sAMje pratAlekhanA mAgaNa samaye munIo je maLe che tene Avazyaka maMDalInI madhyamAM aMtarabhAva kare saMbhave che. prazna 2---sadAla putra kuMbhAre pratikamaNanI racanA karI che A vAta satya che ke asatya athavA te pratikSmaNanI racanA kenI karelI che ? uttara 2--zrAvakanuM pratikramaNasutra ArSa (rUSIe raceluM) che. kuMbhAre pratikamaNanI racanA karI che e prakArane proza ane pramANika che. A prakAre paMcAzaka vRtinI aMdara spaSTa kaheluM che. pratrana 3-chaThA karmagraMthanI racanA karavAvALI caMdana mahattarA sAvI che tema kahevAya che te vAta satya che? uttara 3-chaThA karmagraMthanI racanA karavAvALI caMdana mahattarA sAdhvI che, te vAta satya nathI. kAraNa ke chaThA karmagra thanI TIkAmAM "gAvAthe mI" (AcArya kahe che) e pramANe TIkAkAre lakhyuM che tathA chaThA karmagraMthanI avacaraNamAM ka je sAdhvI hoya te strItvataka ApU pratyaya AvIne "sAcA gAda' e pramANe kahetA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) " 'paMkaja jatA bApa vyAdhyAya (caMdana mahattara kRta prakaraNanuM vyAkhyAna karIe chIe) tema lakheluM che. tethI tenA caMdana maha-tara AcArya samajavA. prana 4-zrAvakane catu zaraNa vigere keTalAM pannA bhazuvAne adhikAra che ? utara 4--paraMparAthI bhakata parijJA 1, catura zaraNa 2, Atura pratyAkhyAna 3, saMstAraka 4, e cAra payanA bhaNavAne zrAvakane adhikAra jaNAya che. prazrana pa--ajavALI dazamane dIvase Ayambila karavAvALAne mithyAmatIpaNuM lAge kharuM ke nahIM? uttara pa--ajavALI dazamane dIvase Ayambila karavAvALAne mithyAmatIpaNuM lAge tema jANavAmAM nathI. prana --tevI ja rIte rehaNI tapane ArAdhanA karavAvALAnI mithyAmatI kharI ke nahI ? uttara -tenI paNa miththAmatI jaNAI nathI. prathana --paMcamIne tapa karanArane paryuSaNa (saMvasrarI) nI catuthIne upavAsa paMcamImAM gaNuya ke nahIM ? uttara u--saMvatsarIne upavAsa chaTha karavAne je asamartha hoya tene paMcamInA tapamAM gaNI zakAya, anyathA nahIM. 1 A rathaLe paNa Apa pratyaya lAvI raMjana mArA 5 e pramANe lakhatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) prazna 8--kAkustha e rAmanuM ane tenA vaMzamAM thayelA purUnuM nAma che. tenI kevI rIte vyutpati karavI? uttara 8-ku e avyayane "gayo ra ra hiTa 7-2-2? e sutrathI svaranI purvamAM eka pratyaya karIne kutsita vipakSe rahe jene vise e pramANe vyutpatine anusAre adhikaraNamAM "zAca vAra si. hai. pa--82 e sutrathI ka pratyaya karI kakuratha tenA apatya je hoya te kAkustha kahevAya A vyutpatine anusAra rAmanuM tathA tenA vaMzanA purUSanuM nAma kAkustha kahevAyu. prana 9--artha maMDaLIne zuM artha che? uttara -savAramAM vyAkhyAna ane rAtrIe porisI e pramANe arthamaMDaLI padano artha che. prazna 10--"gAriyAjhasa nA rijAta A rathaLe yegazabda vaDe karIne zuM kahevAya che? utara 10--je vastunI sAthe saMbaMdha thaze te grahaNa karIzuM A pramANe ghanayukitamAM kahyuM che. eTale ke vega kahetAM saMbaMdha samaja. prathama 11--aSTApada parvata upara potAnI lambIvaDe jaI jIna pratimAne vAMde te prANI tabhavasiddhigAmI jANa. * helparivatisu e sutrathI trika pratyaya para rahetAM AkAra luka karI kakuratha sAdhi levuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) e pramANe akSaro che. jo evuM hoya te vidyAdhara munI rAkSasa vAnara cAraNa munI vigere aneka tapasvio tyAM javAne mATe zakata hoya che te sarvane tadbhava siddhi thavI joIe mATe te keNa labdhi samajavI ke je labdhivaDe tyAM javAthI gatama vigerenI jema prANI tadbhava siddhi padane prApta karanAre thAya? uttara 11--bIjA keI paNa prakAranA vyakata akSare jevAmAM na AvavAthI jee tapa-saMyama vigerethI utpanna labdhivaDe karIne ASTApada girInI yAtrA kare teo tadbhava sidhIgAmI thAya tema saMbhave che. prana 12--digAcArya tene zuM artha che? uttara 12--digAcArya te kahevAya ke je gurU mahArAje Adeza karelA sAdhuonI sAraNudI kare. prata 13-zrI dharmasAgaropAdhyAye karelI paTAvalI vigere graMthamAM Arya suhastiI ane AryamahAgIrI nAmanA bane bhAIe kahelA che ane ka5 sthavirAvalImAM te bannenAM bhina netra kahyAM che tenuM zuM kAraNa? uttara 13--AryasahastI ane Arya mahAgIrI ane bhAIo rahete chate gotranuM bhinapaNuM bAdhIta thatuM nathI. kemake maMDIka ane mairya putra nAmanA gaNadharanuM paNa teja pramANe saMbhaLAya che. * patinA maraNa pachI bIjo pati kare te vakhate lAMchana gaNatu nahiM. jethI bannenA bhinna bhinna pitA hovAthI bhinna bhinna getre kahevAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) paDita zrI kalyANakuzaLagaNIe karelA ane tathA teonA uttare. prazna 1--"rUpaM va vudhI vi3 codinA gAmomANe gAmomAM pAri* AmAM kahevA mujaba cAra popama AyuSavALA suryAbhadevane Akhe. jaMbudvipadekhI zake evA avadhijJAnane "gaDhALa saMvagogA tapuramasaMvA" AvuM vAkya hovAthI kema saMbhave che. uttara 1--suryAbhadevane A jaMbudvipa dekhI zake e kahevuM te ""uddhavAre saMvagogA taLarama saMvA? AvuM vacana levAthI kevI rIte saMgata thaze ? evuM kaheze te 3ApAra' e gAthAnI vRttimAM bhuvanapati vyaMtara ane tiSka devonuMja avadhikSetra vyAkhyAta che. vaimAnika denA kSetrane te "DhovA ItyAdi gAthAvaDe karIne kahevAthI kaI paNa jAtane doSa nathI. prazna 2--traNa purNimAja parva paNe aMgIkAra karavI ke badhI purNimA ? AvI rIte zrAvake vAramavAra puche che? utara --"chinnatihImabhaMgi rizI gavAraItyAdI AgamanA anusAra tathA avichina vRddha paraMparAvaDe badhI purNimA parva paNe mAnya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) prazrana 3 -gAgAviMdAjI savyapi niyaMtaeaannaa rahio dhammopalAla paluvva paDihAi kalaMnAghaisi (bhagavAnanI AjJAne khaMDana karanArA mANasanI badhI dharma kiyA niSphaLa jAya che kemake AjJA vinAne dharma ghAsanA puLA je che AjJA vinAne dharma AjJAyukata dharmanA soLamA bhAganI tulya paNa hoI zakatuM nathI) ItyAdi vacanenA AdhAre sAMkhya vaizeSika baddha vedAMta jaimini vigere anya darzanenI aMdara je leke bALata5 ItyAdi kAne sahana kare che te badhuM niSphaLa ja che. te karavAthI keI paNa jAtanI nirjarA thatI nathI e kaIne mata che ane keTalAkanA matanA AdhAre nyunAdhitAvaDe karI DuM phaLa ravIkAravuM joIe. pakaDa dharmavALAenA tapa Adi kAya kalezane taddana niSphaLa na mAnavA jeIe. A vAtane sAbita karavAne Agama pramANa paNa mejuda che. "jaM anANIkammaM khavei bahubhAhii vAsakoDihiM tanANItI hiMgutto khavei usAsa mitteNaM kalaMkanambai solasi palAla purua" je karmone ajJAnI chava kareDe varSo nAza kare che teja kamene traNagupti (managupti, vacanaguni, kAyapti) vALe jJAnI uchavAsa kADhavA jeTalA TAImamAM nAza kare che. arthAt bahuja alpa samayamAM nAza kare che. upalI vAta A be gAthAothI cakkasa thAya che. ane vaLI baLatapasyAdinAja karavAthI kahiDanya dinna ane sevAli vigere bAbata tapasvie potapotAnA tapanA anusAravaDe karIne sanmArga pAmyA. je bAlata5 tadana niSphaLa hoya te teone badhAne phaLa na maLavuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) joIe. vaLI mithyAtvIe karmanI ladhutA vagara graMthI deza sudhI kema AvI zake? tyAM AvavAnuM ekalI akAma nirjara kAraNa nathI paraMtu bIjA kAraNenI paNa jarUra che e vAta vibAdha patI (bhagavatInI TIkA) mAM paNa kahelI che. "aNukaMpa kAmanijjhare bAla tavodANa viNaya visaMge saMjoga vivo vasabubradisari." vaLI pratyakSa rIte mahAnizithasutramAM nAgilAnA adhikAramAM spaSTa dekhAya che. akAmanijjharAe vikiMcikammakkhayaMbhavai kiMpuNajaMbAlataveNa akAma nirjarA vaDe paNa kAMI paNa karmane kSaya thAya che te zuM bAlatapathI na thAya? arthAt thAya ja. ATalI vAtathI ema sunizcita thayuM ke nyunAdhikatAvaDe karIne teone paNa kAya kalezAdi sahana karavAthI phaLa che. AthI ema na samajavuM ke purva gAthAmAM kahyA pramANe badhuM niSphaLa che. tenI zuM gatI thavAnI? te badhAM sAmAnyasutra che ane sAmAnya sutra karatAM vizeSa sutra baLavAna hoya che e nyAyane AdhAre kaI paNa vAkaya AM. hIA vyartha paDaze nahi. AthI siddha thayuM ke potAnA dharmane mATe kAyakaleza sahana karavAvALAone paNa koI phaLa maLe che. uttara 3-A praznane uttara dvAdazaja55TTaka nAmanA pustakathI jANI le evI rIte bhalAmaNa karatA graMthakAra saM* kSepathI AMhI paNa uttara lakhe che. savapinityacaMtasya e vAya amuka apekSAne laIne kahevAmAM AvyuM che. te eja apekSA ke tevI kriyAone karavAthI mAkSane pAmI zakatA nathI. arthAta te kriyAo ke kasA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) purUSane mATe niSphaLa che paNa itara sukhanI abhilASAne kaI aMze purI pADe che. pratrana 4- keTalAka mANasa mahAnizItha sutranA prasiddha AlApAnuM pramANa ApIne anyapakSioe karelA kAryo jevA ke jInamaMdira AdinuM rakSaNa AcArya upAdhyAyAdi mahApurUSanA saMkaTanuM nivAraNa, sAdhune ApeluM dAna ane satkAra vigerenuM je mANase anumodana kare che teone meTuM pApa lAge che. ane teonA samyakatvamAM khAmI Ave che. mATe bIjA mata vALAe kareluM yugapradhAna ane AcAryAdi mahApurUSenuM bhakita rUpa kArya tenuM anumodanaja karavuM joIe A vAtane sthApita kare che ane vaLI A vAta sthApana karanArAonI sAme paNa keTalAka mANase tethI ulaTa siddhAMta jAhera kare che ane kahe che ke mithyAtvane dhAraNa karanArA nayasAra ghanazreSTI ane saMgamAdi devAnuM paNa dAna ghaNuMja graMthamAM ane paraMparAthI paNa anumedAtuM saMbhaLAya che. vaLI badhA tirtha kare ane atizayavALA sAdhuonA pAraNAmAM jyAre paMcadivya pragaTa thAya che tyAre "gavAnamalAna" e pramANe uSadvArA je anu. dana thAya che te naja thavuM joIemAnusArI tame paNa AvI rIte kema karatA dekhAo che ke he bhAI! amane kAMI Apa, tune ghaNe lAbha thaze. ane jyAre de che tyAre saMteSa paNa thAya che e pramANe pitAnI meLe ja anubhavAtA padArthone purU e apalApa kara egya nathI. sutrakAre paNa A pramANe kahyuM che "gavAsa thaM viviya" AthI siddha thayuM che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) ke vAtAvaka ArAdhavAne cagya janabiMba jinAlaya AcArya upAdhyAya sAdhu-zrAvaka vigerenI bhakti ane chokarA vigerene agnimAMthI rakSaNa karavuM vigere anyadarzanI karI zake che ane te anudAya che. sAkSAt AcAraMgAdi sutrane viSe paNa sAdhu mahArAje anudeluM che jemane "agninI sagaDI AgaLa karavAthI mane te kapatI nathI. tepaNa tame ghaNuM puNya upArjana karyuM che." ItyAdi jinazAsananI prabhAvanA karanAra pleche paNa anumerAya che mATe Agraha mukIne vicAra kare. uttara 4-je leke mahA nizIthanA prasiddha AlApAne AdhAre ekAntathI anyadarzanInA karelA upara batAvelA zubha kA anamedavA nahI ema kahe che, te vAta ThIka nathI, kemake teja AlApAmAM garimuDha musiA mana pasaMdezA e vacanathI mukha lekanI parSadA vizeSamAMja anya darzanInI kalAghAne niSedha batAvyuM che, nahIM ke sAmAnya sabhAne viSe, paNa A ThekANe ghaNA tarkavitarkathI ghaNuM vaktavya che paNa tene sAkSAt maLavAthI ThIka thAya. prazna pa-dvAghajavaravALe keI zrAvaka anazana karIne rAtre jaLa pIe? ke anazana ja na kare? ane anazanavALo zrAvaka dIvase paNa sacita pANI pIe ? ke acituM? uttara 5-drAghajavaravALA zrAvaka rAtre sarvathA jaLa tyAga karavAne azakta hoya te AhAra tyAga rU5 aNasaNa kare ema jANavAmAM che ane aNasaNa karelo mANasa acita te paNa uSNa kareluM pANI pIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) mana 6-keI maraNa pAmatA evA anya matavALAne zrAvaka athavA sAdhu namaskArAdi saMbhaLAve che te tene punya thAya ke pApa? athavA tenA samyakatvane hAnI pahoMce ? uttara 6-maratA evA anyadarzanIne namaskArAdi je upakAra buddhie saMbhaLAve te lAbha ja thAya che ema jaNAya che. prazna u-zrI harIbhadrasurie bAne hemavAne AraMbha karIne cheDayA ke AraMbha karyo nahote. A vAta kyAM lakhI che? che. uttara 7-harIbhadrasurie homavAne mATe ja bane bolAvyA hatA tyAra pachI gurUmahArAje jANyuM, eTale be sAdhuene mekalyA teoe "guNi gaNI sivAya ? ItyAdi samarAdityacaritranI mULa traNa gAthAo Apa vAthI pratibaMdhita surie boddhAne choDyA, e pramANe teonA prabaMdhamAM che. prabhAvika caritramAM te sarata pUrvaka vAdamAM jItAelA boddhAnA gurUe tapta evA telanA kaDAyAmAM praveza ye A ThekANe keTalAka loko kahe che ke maMtranA jApanA prabhAvathI baddhamatAnuyAyione AkarSaNa karyA hatA, paraMtu telanA kaDAyAmAM hemyA nahAtA e pramANe paNa lakheluM che. rUti kathAH paziH samAta, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 23 ) paMDita nagaSigaNikRtapraznA tathA teonA uttarA. prazna 1- jInamaMdiramAM grahasthAne kesara vigerenuM chAMTavuM ucita samajavuM ke nahI ? - uttara 1 - tilaka vigerenI jema zrAvakAne derAsaramAM kesara vigerenA chAMTaNA karavA ucita jaNAya che. prana 2--vAzI bhAta ThAzavigerethI saMskArita hoya. tA te trIje dIvase khape ke nahIM ? uttara 2-vAzI bhAta je chAza vigerethI saMskArita hAya te trIje dIvase paNa khape, prazna 3 - jInamaMdirathakI nikaLatA sAdhuone athavA zrAvakane AvasahI kahevI, ucita che ke nahi ? uttara 3-jInamaMdithakI nIkaLatAM sAdhuone haMmezAM ane zrAvakAne sAmAyika athavA pAsahamAM hoya tyAre Ava sahI kahevI ucita che. prazna 4- cAmAsAmAM jInAlayamAM kAjU kADhayAvinA devavadAya ke nahIM? uttara 4 - cAmAsAmAM jInAlayamAM zrAvakAne tathA sAdhuAne kAjo kADhIne devavaMdana karavuM ucita che. prana pa--jInamaMdIramAM rAtre nAthyAdi karavuM ucita che ke nahIM? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) uttara pajanamaMdIramAM rAtre nATyAdi karavAne niSedha jaNAya che, kahyuM che ke - rAtrau na naMdinabali pratiSThA, na majanaM na bhramaNaM rathasya / na strIpavezo na ca lAsya lolA, sAdhu pravezo na tadatra caitym||1|| artha -je maMdiramAM rAtre naMdina maMDAtI heya, balidAna pratiSThA tathA snAna na thatAM heya ratha pheravAte na heya rathayAtrA na thatI hoya) strIone praveza na hoya, nATaka gAyana vigere lIlA na thatI hoya ane sAdhune praveza na hoya tene caitya kahIe. A pramANe chatAM kaI tidikane viSe rAtre nRtyAdika thatuM dekhAya che te te kaI kAraNa janya jANavuM. prakana da-vyAkhyAna samaye vephasAM rUkAvuM e pramANe belanArane vacamAM uThavuM kape ke nahi? uttara 6-vyAkhyAna vakhate vephasa dArU e pramANe vAstavika rIte teNeja bolavuM ke je vyAkhyAna saMpurNa thatAM sudhI besavAne mATe Icchate hAya. . prazna u-sAmAnya digambara zrAvakanA ghera ratnatrayAdi mahotsava vakhate ApaNu (zvetAmbara) zrAvakee javuM u cita che ke nahi? uttara 7-ratnatrayAdinA mahatsava vakhate jema virodha ddhi na thAya tema karavuM eja vAstavika che. ekAntavAda nathI. - prana 8-pakava AMbalI sukI gaNAya ke lIlI? uttara 8-5kava AMbalI sukI jAzuvI lIlI nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 25 ) paDIta ravisAgarakRta prazno tathA teonA uttare. prana 1-pahelA tathA chellA tIrthaMkaranA zarIranA mAnamAM moTuM aMtara hovA chatAM baLamAM taphAvata nahi tenuM zuM kAraNa? uttara 1-gapiimayA nija vA(aparimIta che baLa jeonuM evA anavare hoya che.) e pramANe Agama pramANa hevAthI pahelA tathA chelA tIrthakarenuM kAMI paNa taphAvata vinA aparimita baLa jANavuM. prata 2-sAdhue vidhipUrvaka karelA kAryamAM paNa prAyazcitanI utpatti che. e vAta satya che ke asatya? uttara -vidhipUrvaka paNa hAtha uparAMta javAmAM IryA vihI paDIkamavA paDe che tenI jema sAdhue vidhipUrvaka karelA kAryamAM paNa prAyazcita ApavAnI vAta AgamamAM te pramANe kaheluM hevAthI satya che. praznana 3-asvAdhyAyanA traNa dIvasanI madhyamAM karela upavAsa AleyaNanI madhyamAM gaNAya ke nahi ? uttara 3-na gaNAya. prana 4-dIvasanI pahelI parisi pachI daza vekAlika vigere sutra gaNavA sujhe ke nahi? uttara 4-aherAtrImAM cAra saMsthAne cheDIne badhA kALamAM dazavaikAlikAdi sutro gaNavA sujhe tema samajavuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) prazna pa-bhagavatijInA pAMcamA zatakamAM cAra (pratyakSa, anumAna-Agama-upamAna) pramANa kahyA che ane ratnA karAvatArikAmAM pratyakSa ane parokSa e be pramANa kema kahyA che? uttara pa-anumAna upamAna ane Agama pramANane pakSamAM aMtarabhAva karavAthI ratnAkarAvatArikAmAM beja pramANa kahyA che. prajhana 6-bhagavatijInA navamA zatakamAM kahelA azrutvA kevalI dharmopadeza Ape ke nahIM? uttara 6-eka jJAta ane eka praznane mukIne dhamepadeza na Ape ema tyAMja kaheluM che. paMDIta viveka harSagaNita praznane tathA teonA Uttare prazna 1-kANuga sUtramAM caturtha sthAnamAM aMtakiyAnA adhikAramAM "vI parihA " e pramANe bane ThekANe pATha che, vRttimAM te sanakumAranI aMtakiyA (maraNa) nA adhikAramAM tIrthona (vadhAre dIrgha) e pramANe pADache ane 1 smaraNa pratyabhijJAna, tarka, anumAna, Agama bhedata sAyansa pora." ; ratnAkarAvatArikA dvitIya pariMda, bIjuM sutra upamAnane pratyabhijJAnamAM antabhava kare che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) evI rIte pATha rahe te saMgata thAya che. anyathA sanakumAranI tadbhava mukti thavI joie te pachI sutramAM tara zakhsa kema na. lakhyuM arthAt rIteLa tyAM adhikA tara pratyaya kema na lAgyA ? uttara 1-sanatkumAranI atakriyAnA adhikAramAM phIrSatoLa e pramANe vyAkhyA karI che ane bharata cakravatI che nA atakriyAnA dhikAramAM tevI rIte nathI mATe vyAkhyAto vizeSAyetitti: ( vyAkhyAmAMthIja vizeSa arthanuM jJAna thAya che ) e nyAyathI jANI levu. sUtramAM tara zabdanuM grahaNa na karavuM vyAkhyA sahita sutrA hAya che e nyAya jaNAvavAne mATe arthAt vyAkhyAthI vizeSa artha samajI levA. ' prana 2-pakiraNAvalImAM pahelA cAmAsAmAMja tApasanA AzramathI nIkaLavAnA adhikAramAM " apritIvALAnA gharamAM na rahevuM ' ItyAdi pAMca abhigrahamAM mAna rahevu e paNa abhigraha hA!thI mAnagrAhI bhagavaMtane kahyA che ane pAchaLathI utpanna nimittiyAne peAtAnA mukhe mALAnA svapnanA artha kahyA che tathA talakaNu utpanna thaze ke nahIM. ityAdi sthaLamAM gozALAnI sAthe paNa anekavAra to AvyA hatA tenu kema samajavu? uttara ra--A kahevu yukta nathI. kemake te vakhate bhagavAne tevAja prakAranA dravya kSetrAdi abhiprAyavaDe karIne mAna rahevAne abhigraha karyo haze ke jethI lezamAtra paNa bhAMgA na Ave, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) prazna 3-azADa suda caudazanI pachInA paryuSaNA ADA pacAsadIvase rahevAnI vyavasthA thavAthI asADa sudI caudaza grIma cemAsAne dIvasa che ema siddhAnta che. tema chatAM kapa kIraNuvalImAM aSADa sudI cAdazathI AraMbhIne bhAdaravA suda 4 cetha sudhI pacAsa dIvase kahyA che te kema ghaTe? kemake cAdazathI AraMbha karIne eTale tene paNa sAthe laIne gaNIe te ekAvana dIvase thAya. uttara 3-kalapakIraNAvaLImAM azADa sudI caeNdazathI A raMbha karIne bhAdaravA suda cotha sudhI pacAsa dIvase thAya che ema kahyuM che te ThIka che kemake " * jaturA gAmya dazathI AraMbha karIne tyAM paMcamI maryAdA rUpa avadhimAM grahaNa karelI hovAthI caidaza te dIvase maLe na gaNAya athavU pUrNi mAthI divasanI gaNatrI karavAthI paccAsa dIvase thAya che tema jANavuM. prana 4-zrI mahAvIra bhagavAnanA mAtA pItA bArame devaleka gayA che ema zrI AcAraMgasutramAM kahyuM che. ethe svargo gayA che. evI rIte ke sutramAM kahyuM nathI. te paNa prakaraNAdi * avadhimAM paccamI Ave che. avadhi be prakAranI che. maryAdA ane abhividhi. abhividhimAM paccamI thaI hoya te je thakI paMcamI thaI hoya tenuM paNa grahaNa thAya che ane mane ryAdAmAM tenuM grahaNa thatuM nathI. ahiM mayadArUpa avadhimAM paM. camI vivakSita havAthI cAdazanuM dIvasanI gaNatrImAM grahaNa na thayuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29) aneka granthamAM prAdhAnyana ethe svabe gayA che tevI rIte kahyuM che. athavA gaNapaNe AcAraMgane paNa sammata che tenuM zuM kAraNa? uttara 4-bhagavAna mahAvIranA mAtA pitA bArame devaloka gayA ema zrI AcAraMgasutramAM kahyuM che ane ethe devaka gayA ema pravacanasAre ddhArAdi graMthamAM kahyuM che. A be vAtamAM tatva kevaLI jANe tema prAcIna graMthakAroe lakhyuM che. ethe devaloka gayAnI hakIkata prAdhAnyana kahI che. te ghaNA graMthamAM tevuM sAMbhaLavAthI kahI che ema jANavuM. prazna pa--upapAtika upArgamAM aMbaDanA AlApAmAM "gannathi gapariyAtriA phaLi" e pramANe sutramAM pADe che ane vRttimAM te " taiyAra-gatamatinA e pramANe at pada dekhAya che. te muLa sutramAM kevA pATha che. te kahe. uttara 5-upapAtika upAMgamAM aMbaDanA AlApAmAM kaIkaja ThekANe arihaMta e pramANe pada sutramAM dekhAya che badhe DekANe dekhAtuM nathI ane rephayAna badhe ThekANe dekhAya che. tethI vRttikAre tyAna-gata natimAM e pramANe vyAkhyA karI saMbhave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 30 ) paMDita devavijayagaNIkRta pramane tathA tenA uttare. ane 1-"ra gADu vAraMvAra rasanArU" e gAthAmAM kahelA payAnnAe dasa kayA? " uttara 1-uparanI gAthA keI graMthastha jaNAtI nathI tethI dapayannAnA judA judA nAma keI graMthamAM nathI. prana 2--uparanI gAthAmAM kahelA cAra muLa sutro keNa? uttara ra-Avazyaka, dazavaikAlika, uttarAdhyayana, ane egha niryukti e cAra mULasutro che. prazna 3-cha chedagrantha kayA? uttara 3--nizIthe, mahAnizItha, dazAzrutaskaMdha, bRha95, vyavahAra, ane paMcaka65 e cha cheda grantha che. paMDita nANuMda gaNie karelA prazno tathA teonA uttaro. prazna 1-zrAvakane aThThama sudhInA paccakhANamAM esAmaNa kare ke nahi ? uttara 1-te AcAra nahIM hovAthI zrAvakane aThThama sudhInA paccakhANamAM osAmaNa kape nahIM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) prajhana 2-teja dIvasanI karelI gaLapApaDI kaI vigaya. mAM Ave ? uttara teja dIvasanI karelI gaLapApaDI ghI geLarUpa vinayamAM gaNuya ema vaddhavAda che. paMDita jasavijya gaNikRta matathA teonA uttare. pra 1-grahasthanA AcArane dhAraNa karanAra yati veSa dhArI sAmAyika laIne pratikramaNa kare ke caityavaMdanathI kare ? uttara 1- vAstavika rIte sAmAyika laIne pratikramaNa kare prazna ra-ziyALA athavA unALAmAM grahastha jInAlayamAM kAje udvarone devavaMdana kare ke pramArjana pUrvakaja kare? uttara 2-ziyALAmAM athavA unALAmAM kAje uddharavA niyama nathI tema chatAM kare te bhale kare. paMDita nagarSigaNikRta prazna tathA teonA Uttaro. prani 1-"sattara guha paraMparA lusI nI giviaa " e pramANe mahAnizIthanA tRtIya adhyayananA prAraMbhanA prastAvamAM che tene zuM artha ? uttara 1-sattA puravAra mATe A ThekANe be vikane pratipAdana karavAthI ema nizcata thAya che ke eka be Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) aDa athavA traNa gurUnI paraMparA sudhI kuzIla thaye chate tene viSe sAmAcArI sarvathA ucchina thatI nathI tethI je anya sAMgika vigerethI caritrane grahaNa karyA vinA paNa kiddhArane karavA cAhe te karI zake. cAra athavA e thakI vadhAre gurU paraMparA kuzIla hoya te anya sAnikAdi thakI cAritra saMpar grahaNa karIne ja phiddhAra karI zake anyathA nahIM. prana ra-mahAvidehanI vijayamAM kevaLajJAnI tirthaMkara vicaratA hoya tyAre bIjA tirthaMkaranA janmAdi thAya ke temanA mekSa gamana pachI thAya? uttara ra-mahAvidehanI vijaya mAM tirthakara kevaLajJAnIpaNe vicaratA hoya tyAre athavA chaghastha hoya tyAre anya tirthaMkaranA janmAdi na thAya. pra"na 3-comAsAmAM prabhu nagara athavA gAmanI aMdara rahetA hoya tyAre vyAkhyAna vakhate ATha mahApratihAryanuM naiyatyapaNuM hevAthI jana pramANa kSetramAM devatAo puSpaSTI kare ke nahi? je kare te lekanA ghara vigeremAM zI rIte thAya ? uttara 3-mAsAmAM tirthakanuM nagarAdikamAM rahevuM prAyaH thatuM ja nathI, ane kadAcita thAya te jema ucita hoya temaja mukhyaprakArAdi kare ema saMbhave che. anyathA pratihAryanuM naiyatya rahe nahI. 1 azokakSaH surapuSpavRSTirdivyadhvanizcAmaramAsanaM ca / bhAmaMDalaM dundubhirAtapatraM satyAtihAryANi jinezvarANAm // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 33 ) praznana 4-cAmAsAmAM sameAsaraNa thAya ke nahI ane jo thAya te prabhu nagaramAM rahelA hoya tyAre khAra padA kema samAya ? uttara 4--cAmAsAmAM samavasaraNa thavAno nizcaya nathI. kAivAra thAya ane koIvAra na thAya paNa khAra padA tA maLe e niyata che. ane e te nagaramAM paNa sukhe samAya ema pratibhAse che. prazna 5-gargAcArya e tajelA pAMcaso sAdhuomAM tee svecchAcArI hovAthI sAdhupaNuM saMbhave ke nahi ? uttara pa--gargAcArye tajelA sAdhuomAM vyavahArathI sAdhupaNuM chatAM paNa paramArthathI te sAdhupaNAnA abhAva saMbhave che. prana 6-chadmastha bhagavAna vihAra karatA haiAvAthI bharate ahalI aDaMkha-IllA-ityAdi gAma nagara-dezAdinI sthApanA karo hAvI joie. bhagavAna kevI rIte chadmatha vihAra karatAha hAvAthI karI zake ? uttara H--bhagavAne potAnA putrAne rAjya ApavAne avasare gAma, nagara, deza, vigerenI sthApanA karelI hAvAthIka kAI jAtanI AzakA cukata nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (74) paMDita DAhagiNita prazna tathA teonA uttare. 1-datto'sausarvasaukhyAni, trizudayArAdhitoyatiH virAdhitazcatairavI narakAnadhyayAtanAH // 9 // artha-mana-vacana ane kAyAvaDekarIne ArAti muni sarva sukhane che ane je virAdhita hoya te naraka ane ti cinI atulya pIDAne de che. cAritriNo mahAsattvA, vatinaH santu dUrataH / niSkriyo'pyaguNajJo'pi, na virAdhyo muniH kvcit||91|| artha--cAritrI ane mahAsatvazALI munie te dura rahe paraMtu kriyAne nahi karavAvALe ane guNane nahi jAvAvALo paNa muni keI vakhata virAdha nahi. yAda tAdaza vApi, davA vedhAninA gRhI gautamavad bhaktyA, pUjayet puNyakAmyayA // 22 // artha-jevA tevA paNa veSadhara munine prahastha puNyanI icchAthI gAmanI jema puje. bandanIyo munarveSo, na zarIraM hi kasyacit / vrativeSaM tatodRSTavA, pUjayet sukRtI janaH / / 93 // artha-munine veSa vadanIya che keInuM zarIra vandanIya nathI, tethI muniSadekhIne puNyazALI jana puje. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (35) pUjito niSkriyo'pisyAllajjayA vratadhArakaH / avajJAtaH sakriyo'pi, vrate syAcchivilAdaraH // 14 // artha -yiAne nahIM karavAvALo muni paNa je pukti haze te lajAthI vratane dhAraNa karaze. ane kiyAne karavAvALA paNa tiraskRta haze te te vratane viSe zithilAdara thaze. dAnaM dayA kSamA zaktiH, sarvamevAlpasidikRt / teSAM ye vatinaM dRSTavA, na namasyanti mAnavAH // 95 // artha-e vratine dekhIne namaskAra nathI karatA teonuM dAna, dayA,kSamA, zakti te sarva alpa siddhine karavAvALuM thAya che. arthAt tenuM saMpUrNa phaLa maLatuM nathI. ArAdhanIyAstadamI, trizuddhayA jainalidinaH / na kAryA sarvathA teSA, nindA svArthavighAtikA / / 96 / / artha-mana, vacana ane kAyanI zuddhivaDe karIne jenA sAdhue ArAdhavA. teonI kaI paNa prakAre vArthane ghAta karavAvALI nindA na karavI. kAraNaM tava kuSTAnAM, mahIpAla ? sphuTaM bAdaH / mA kadApi munIn kruddhAnapitvaM tu ghirAghayeH // 97 / / atha -he rAjA tArA kedranuM A kAraNa spaSTa che mATe kaI paNa vakhata kruddhamuninI paNa virAdhanA na kara. A pramANe vRddha zatruMjaya mahAmyanA bIjA sargamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (36) kevaLa sAdhu cinha dhAraNa karanAra paNa muni vaMdanIya che ane pritamavat pujya che ema kahyuM che. te zA hetuthI kahyuM che? uttara 1-uparanA kaleke kAraNika vidhine AzrayIne athavA tirthobhAvana buddhithI karyA jaNAya che tethI emAM kAMI doSa nathI. vaTapadrIya paMDita padmavijaya gaNitakRta prazna tathA tenA uttare. prakA 1- pakakhI vigere pratikramaNamAM caityavaMdanathI AraMbhIne kyA sutra sudhI paMcendriyane ADA utaravA devuM nivArIe? * uttara 1-caityavaMdanathI AraMbhI rUchAmogag (cha Avazyaka) sudhI nivAravAnuM paraMparAthI dekhAya che bAkI tene mATe vyakta akSara upalabdha nathI. prazna 2- pakakhI vigere pratikamaNamAM chIMka thaye chane kyAMthI kyAM sudhI pharIne pratikramaNa karavuM? uttara 2-1bI vigere pratikramaNamAM pakakhI aticA. ranI pahelAM je chIMka AvI hoya te avasara hoya te caityavaM. danathI AraMbhIne pharI pratikramaNa karavuM evo ddha saMpradAya che. prana 3-vaMdaNA detI vakhate gurUpAdanuM kayA sthaLa para ciMtana karavuM? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 37 ) uttara 3- vAMdaNa detI vakhate mahupatti upara athavA rajoharaNa upara jyAM vAMdaNa de tyAM gurUpAdanuM ciMtana karavuM. prazna 4-satavirAhaNa pAvaM, asaMkha guNIyaMtu ikkasamayammi / bhRyassaya saMkhaguNaM, pAvaM ekassapANassa // 1 // beiMdiya teiMdiya, cauridiya ceva tahaya pNcedi| lakkha sahassaM tahasaya muviAparva mudadyAre A be gAthAo ke graMthamAM che ? uttara 4- sara virANaparva ItyAdi e gAthAo chuTaka pAnAomAM maLe che ke graMthamAM upalabdha thatI nathI. prana pa-vAMdaNuM detI vakhate mahupattI kyAM mukavI ? uttara pa-vAMdaNuM detI vakhate sAdhue DAbA goThaNa upara muhapatI mukavI ane zrAvake gurUpAdane vAMdaNuM detAM jAna upara caravaLA upara ke bhumipara mukavI, prina 6-gurUnI pAse pAchalI paDIlehaNa saMbaMdhI kriyA karatAM zrAvikAo bezIne svAdhyAya kare ke ubhI rahIne? utara 6-gurUnI pAse pAchalI paDIlehaNa saMbaMdhI kriyA karatAM zrAvikAo ubhI rahIne svAdhyAya kare. paMDita kAkarSigaNita prazna tathA teonA uttaro. pra*na 1 zrAvakane rAtre jinAlayamAM AratI utAravI cukta che ke nahi? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 38 ) uttara 1-kAMI kAraNa hoya te rIte AratI utAravI yukata che anyathA nahi. prana -kAyetsarga sthita (ubhI rahelI) jana prati mAnA caraNAdinuM paridhApana (vastrAdivaDe karIne DhAMkavuM) yukta uttara 2-jana pratimAnA caraNAdinuM vastrAdivaDe DhAMkavu sAMprata vyavahAre yukata lAgatuM nathI. ' - prana 3-pakakhI pratikramaNamAM saMbudva kSAmaNanI A dimAM " rUchavAra mupAvI suravara rApara niravAi muva saMgama thAtrA niravaTuM che" ItyAdi kahevuM joIe ke nahi ? uttara 3-saMbuddha lAmaNanI AdimAM ' ripurANa ityAdi kahevuM sAmAcArI vigeremAM nahi dekhavAthI adhika saMbhave che. paMDita ANaMdavijayajIe karelA prazna tathA teonA uttare. prana 1-karaMbAmAM athavA chAzamAM nAkheluM sacitta jIrU acita thAya che ke nahI? thatuM hoya te be ghaDIe traNa pahere ke AkhI rAtrI cAlI gayA pachI? uttara -karaMbAmAM athavA chAzamAM nAkheluM sacita jIrU keI prakAre acita thatuM nathI ema jaNAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (39) prazna 2-gAMTha chedelA zeraDInA kakaDA sacita ke acita ane be ghaDI pachI sacita parihArI zrAvakane khAvA kare ke nahIM? uttara ra-gAMTha chedelA paNa zeraDInA kakaDA sacita hoya che tema jaNAya che. pati kahAnajI gaNita prazna tathA teonA uttara prana -keI zrAvaka prAta:kALe sAmAyika laIne eka ghaDImAM pAchA posaha grahaNa kare te kape ke nahi? uttara 1 - sAmAyika laIne sAmAyika purUM thayA sivAya paNa je keIpisaha grahaNa kare te kape che. prazna 2--mALavI RSi vigerenA karelA svAdhyAya - DaLamAM kape ke nahIM ? uttara 2-AgamamAM kahela munione hAlanA AcAene ane bhaTTArakene svAdhyAya maMDaLImAM kalpe bIjA varta mAnakALanA upAdhyAye vigerene svAdhyAya na kalpe e ddha vAda che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (40) upAdhyAya zrI sumativijayagaNiziSya paDIta guNavijyagaNikRta prazna tathA teonA uttare. prana 1-keI paNa sAdhue anuparavaDe karIne sacitta mIThuM vaheryuM hoya ane pachI mAluma paDayuM hoya ke A sacita mIThuM che te tyAM zuM karavuM? uttara 1-anupayoga vaDe karIne sAdhuthI sacitta mIThuM -vahorAI gayuM hoya te te vakhate je zrAvaka pAsethI mIThuM vaheryuM hoya tenI pAse jaI jaNAve ke Ayuman ? tamee A mIThuM jANatAM vaharAvyuM ke ajANatA? zrAvaka kahe ke ajANatA paraMtu have sAheba tene yatheccha upabhoga kare. tema kahevA pachI tene upabhoga kare athavA keI kAraNathI na khavAyu hoya te sAdharmikane daIde. AvI rIte je anukuLa heya te karavuM, anyathA sAdhu mIThAne parAThavIde. A vAta zrI AcArAMga sutranA bIjA grutaskaMdhamAM piMDeSaNa adhyayananA dazamA - zakamAM kahI che. prazna -jeo manathI saMga karavAvALA devatAo che teo manavaDe tevA pariNAma kaye chate temane mATe teone cegya devIo manathI ja kema taiyAra thAya? kemake avadhijJAnane udgalokamAM thaDe viSaya che. ema kaheluM hovAthI devIone te devatAonA mana pariNAma jANavA mATe zuM jJAna che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4 ) uttara 2-Anata kapAdinA devatAo jeo manathI sabhega karavAvALAM che temaNe mana pariNAma tevA kaye chate sedharma ane IzAna devakamAM paNa teone rahenArI devIe teone mATe uccAvaya manane dhAraNa karatI bese che. te devIonA zarIramAM apUrva zaktithI jema zukanA pudagaLa rUpAdipaNe pariName che tema jaladI potAnA aMga phuraNAdivaDe te devanI IcchAnuM teone jJAna paNa thAya che. emaja jaNAya che. pratrana 3-upadhAna vahevAnuM ane mALA ApaNanuM phaLa zAsAdhAra sAthe kahe ? uttara 3-mahAnizItha Adi graMthamAM kahyuM che ke upadhAna vahevA te zruranA ArAdhana nimitte che ane mALAropaNa tapanA udyApana mATe che. prana 4 - sthApanA keTalI uMcI nIcI ane tachI dura sthApelI kriyA zuddhinA hetu bhuta thAya? uttara 4-mastakathI uMrI, pagathI nIcI, ane tIrachI dekhI na zakAya ema sthApelI sthApanA kriyA zuddhinA hetubhUta thatI nathI. ema vRddhivAda che. arthAta uMcAImAM mastakathInIcI hovI joie. nIcAImAM pagathI uMcI levI joIe. ane pitAnI barobara draSTI pahoMce tevI hovI joIe. keI vakhata ghaNI uMcI sthApanA sthApelI heya ane ghaNIja nIcI bhukhyAdikamAM kiyA karAtI dekhAya che te kAraNika jANavI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (42) paMDita hArSi gaNita prazno tathA teonA uttare. prazna 1-cAdapurvane jANavAvALA jyAre AhAraka zarIra karIne mahAvidehAdikamAM mekale che tyAre madhyamAM rahelA jIvapradeze AhArI ke anAhArI? je AhArI te dArika zarIre grahaNa karelA AhAranA AhArI ke AhAraka zarIre grahaNa karelA AhAranA AhArI? uttara 1-kareluM che AhAraka zarIra jeoe evA cAra purva dhArInA madhyamAM rahelA jIva pradeza AhArIja hoya che anAhArI nathI letA. je Amapradeza dArika zarIra saddha che te te vakhate dArika zarIre grahaNa karelA pugaLane AhAra kare che ane je Atma pradeza ahAraka zarIra sambaddha che te AhAraka zarIre grahaNa karelA pugaLone AhAra kare che. avicaLa ATha pradeze sivAya sarva Atmapradeze tapAvelA bhAjanamAM rahelA pANInI jema uMcA nIcA thayAja kare che AvuM siddhAnta vacana hovAthI aMtarALa hatI keI paNa pradezo niyata nathI, teonI paNa parAvRtti thavAno saMbhava che tethI teo kaI vakhata e dArika zarIra sAthe saMbaddha thAya che, ane keI vakhate AhAraka zarIra sAthe saMbaMdha thAya che. madhyamAM rahevAvALA te ekAnta madhyamAM rahevAvALA ja rahetA nathI ane je pradezo jyAre madhyamAM hoya che tyAre teo paNa dArika kAyamIpaNe sva avagADha pudagaLane AhAra kare che ema saMbhave che vigraha gatyAdi sivAya jIvanuM anAhArIpaNuM niSedhyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (43) prazna 2- siddhanA jIvene hAtha paga AgaLIo tathA nAsikAdi avayane AkAra hoya ke nahI ? uttara 2siddhanA jIvane hAtha paga vigerene AkAra saMbhave che kAraNa ke mavino nIvaghA, ghanAya zuri pUrato nirita mAtA pilANa puravAthI gADhA pradezavALA thAya che. tethI ghana kahevAya che e zrI zAMtisUrI mahArAjanA vacane karIne zarIranI aMdara rahelA polANunuM puravApaNuM saMbhave che zrI haribhadrasuri ane malayagirijI pramukhe paNa polANuM puraNaja kahyuM che. prana 3 zrI mahAnizIthamAM kahelA nAgIle je sAdhunA dUSaNe AkarSyA ane duSaNa dekhavAthI tajI dIdhA. te te mAga nuyAyi samajavuM ke nahIM? uttara 3-mahAnizIta nAgIle je sAvAbhAse (zIthIla sAdhuo) ane janAjJAmAM nahIM vartanArAone dUSaNa dekhavAthI tajI dIdhA te mAganuyAyija samaja kAraNa ke asAdhu ane kugurUne tyAga kare eja mArga che. prana 4brahmadatta cakravartIe svalpa AyuSya hevAthI cha khaMDane digavijya kevI rIte ? uttara 4-brahmadatta cakravartIe thoDA ja samayamAM apUrva zaktithI digavijya kaye jANave. bIjuM paNa tene apurva zaktithI sAdhya thayuM saMbhave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 44 ) prakana pa--srI ratna leADhAnA khanAvelA purUSane paza kare te te gaLI jAya tenu zuM kAraNa ? uttara pa~ utkRSTa atizAyI kAma vikArathI utpanna thayelA prakhala uSNutA vizeSane lIdhe strIratnanA sparzathI loDhAnA banAvelA purUSanuM gaLI javu samajavu. pra na 6-eka AkAza pradezane dharmAstikAya adhAMstikAya saMbadhI sAta pradezanI spardhAnA kaDI che temAM vidizA sthita pradezanI sparzanA kema nathI kahI ? uttara H--eka AkAza pradezane dharmAstikAya adhAM stikAya je dizAomAM hoya te dizAmAM rahelA pradezovaDeja spanA thAya che vidizAone viSe rahelA pradezanI sAthe spanA thatIja nathI. A vAta kharAkhara dizA vidizAnI sthApanA karIne joyAthI sArI rIte samajI zakAze. prazna 7 - tIrthaMkaronA cAda hajAra vigere sAdhuonI saMkhyA kahI che temAM cAdapuvI vigerenI sAthe gaNatrI karavI ke judI ? uttara cha--gaLadara nahI manamo phri punine nivA irNasaMkhaM // NasaMkhA esAhi aneA sAmanna muNINa savvaggaM // 1 // tathA aThAvIsaM lakkhA agayAlI saMcataha sahassAI || savvesiMpi jINANaM jaiNamANaM viNi diMDaM // 2 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A gAthAonA anusAre caturdazapuvI vigerenI yakta saMkhyAnI madhyamAM gaNatrI karavI ema saMbhAvanA thAya che. paMcAzIti sahasrANi, lakSaM sArddhazatAniSaT / parivAre'bhavan sarve, munayastrijagadguroH // 1 // A lekanA anusAre ceArAzI hajAra sAdhuonI saMkhyA thakI bhinnaja cAda purvadhare vigere samajAya che kemake sAmAnya sAdhu ane vizeSa (gaNadhara cAMda purvadhara vigere) sAdhuonI bhinna bhinna saMkhyA gaNI je meLavIe te uparokta lekamAM gaNavelI saMkhyA purNa thAya AvI rIte be bhinna bhinna hakIkata maLavAthI tatva kevaLI jANe prazna 8-cakavatI vaikriya zarIra karIne strIone bhegave che tene saMtAna thAya ke nahIM? uttara 8-cakavatInA vaikiya zarIrathI saMtAnanI utpati saMbhavatI nathI mAtra audArika zarIrathIja saMbhave che. vaikriya zarIra garbhAdhAnane hetu nathI evuM zrI prajJApanAnI timAM kahyuM che. zilAditya vigerenI je suryAdikathI utpati sAMbhaLIe I e tyAM paNa samAdhAna kareluM che ke vaidiya zarIrathI je ke garbha rahetuM nathI paraMtu te devanA lAvelA dArika vIryanA saMbaMdhathI garbha rahe saMbhave che A vAta malvavAdI baMdhamAM kahI che. phari thi mAraka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (46) punamahopAdhyAya zrI kalyANavijyagaNikRta prazno tathA temanA upasi. prazna -zrAddhavidhimAM ceka niyamanA adhikAramAM sacivigaya vaIne je vastu mukhamAM nAkhIe te sarva dravya gaNAya evuM kahevAthI anAhAra triphalA vigere mukhamAM nAMkhIe te te dravya mathe gaNAya ke nahIM ? uttara 1-anAhAra vastu paNa pAya: dravyamAM gaNAya ema jaNAya che paNa paccakhANa letI vakhate dhAryuM hoya ke tripha lAdi anAhAra vastune dravyamAM na gaNavI te na gaNAya. jema sacita nevigaya dravyamAM na gaNAya ema kahela che chatAM paccakhANa letI vakhate saccittane paNa dravyamAM gaNavA evI chuTI rAkhavAthI hamaNuM ghaNuM ja sacitane paNa dravyamAM gaNatA dekhAya che prazna 2-gaMThasI paccakhANamAM te paccakhANuM mukyA pachI anAhArI vastu sukhamAM nakhAya ke nahIM? uttara ra-gaMThasI paccakhANa mukyA pachI paNa kAMI kAraNa hoya te anAhAra vastu grahaNa karavI kalpe ema jaNAya che. prazna 3-uttarAdhyayananI bRhattinA pahelA patrAmAM urvarathika zabda che tene zuM artha? uttara 3-uttarAdhyayananA agharA pAnA paryAyamAM uddharva rathika zabda dramaka (garIba) ne vAcaka kahyo che. ' prazna 4-(prathama dikSA ApyAne) cha mAsa vItI javAne saMbhava hoya te payuMSaNAnI agAu vaDI dIkSA apAya ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) nahIM ane tyAra pachI apAyate vijyA dazamI pahelAM apAya? tyAra pachI apAya? uttara 4- cha mAsa vItI javAne saMbhava hoya te paryuM paNunI ane vijyA dazamInI pahelAM paNa vaDI dIkSA ApI zakAya anyathAto vijyAdazamInI pachIja apAya. prazna pa-pUrNimA ane amAvAsyAnI DhimAM pahelAM Adayika tithija vyavahAramAM ArAdhya hatI, keI kahe che ke puje pahelI tithI ArAdhya che ema kahe che te zuM samajavuM? uttara pa-pUrNimA ane amAvAsyAnI vRddhimAM dayikIja tithI ArAdhya jANavI. prazna -anyadarzanInA dharmanA kAryo anumodana ce ke nahIM ? uttara 6-anya darzanIonAM paNa mAnusArI dharma kRtya zAstrane anusAre anumodanAne yogya jaNAya che. prazna -vaDI dIkSA lIdhA pachI keTalAka yenanA divaso bAkI rahe te maMdavADa vigere kAraNathI je cha mAsa vItI jAya te pharIthI pravajyA gahana pUrvaka vaDI dIkSA apAya che temAM gaccha nAyakaja dIkSA Ape ke bIjA Ape? uttara 7-gacchanAyakaja dIkSA Ape. prazna 8-AcAryo aMgepAMganI vAcanA dIdhA pachI dagranthaprakIrNaka vigere saMbaMdho vAcanA aMgaprakIrNakapraryanta keNa ame bhaNave ? ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) uttara 8-AcAye ke chuTaka patramAM rahelI vidhi pra. mANe athavA sAmAcArInI madhyamAM rahelI veba vidhine anusAre vAcanuM kAma kare ema jANavuM. prazna 9- zrI bhagavatI sutrane anusAra temaja karNikA tti, vIra caritrAdine anusAre jamAlInA keTalA bhava jANavA? , uttara 9-jamAlInA paMdara bhava jANavA. prazna 10-vALa gAthAnA vyAkhyAnamAM zrAddhadIna kRtyamAM pupe parevIne pUjana karavuM e pramANe akSare varte che. A ThekANe zAlike pADane palaTAvIne bhinna arthane kare che ane khAdha leke mAne che ane mATe bIje kaI ThekANe lakhyuM hoya te kahe ? 10-hamaNA te parevIne pupi vaDe pujana karavuM e pramANe zrAddha dInathI kRtya jANavuM. prazna 11-A ane caitra mAsamAM keTalAka dIvase mahA hiMsAnA kAraNa hevAthI siddhAntanI vAcanAdikamAM asvAdhyAya dIvase gaNuM tajIe chIe te pramANe Idane dIvasa paNa mahA hirAne heta hevAthI kema na tajave? keTalAka buddhimAne te dIvasa taje che ApaNI te sabaMdhamAM zuM maryAdA che? uttara 11-Idane divase apavAdayAyanA saMbaMdhamAM vRddhAe te pramANe Acarela nathI eja nizcita jANavuM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punaH jagamAla gaNita prazno tathA tenA uttare. prazna - rAtre jeNe pakavAna khAdhuM hoya tene sAMjhanuM (pakavAna khAdhA pachI) pratikamaNa ane savAranuM pratikamaNa karavuM sujhe ke nahIM. uttara - ga yA varamAM , rasu vaye vAranti giiytthaa| pAyacchitaMjamhA, akae garuaMkae lahu // 2 // A pramANe hetugarbha gAthAne anusAre pratikramaNa karavuM teja suMdara lAge che. prazna ra-rAtre bhajana karanArane prAtaHkAle navakArasI vigere-paccakhANa karavuM kaze ke nahIM? uttara 2-rAtrI bhajana karanArane navakArazI vigere pa ccakhANa karavuM kape paNa zobhe nahIM. prazna 3-2mAsAmAM munine nagara praveza karatAM athavA nIkaLatA pAda pramArjana karAya ke nahIM? 1 avidhikRtAt varamakRtaM utsUtra vacanaM kathayanti gItAryAH / prAyazcitaM yasmAt akRte gurukaM kRte laghukama. artha -avidhithI karelA kArya karatAM bIlakula na karavuM te zreSTha che. A pramANe je kahevuM tene gItArthe utsutra vacana kahe che jethI bIlakula nahIM karelA karatAM avidhithI paNa kerelA kAryamAM Du prAyazcita lAge che ane bIlakula nahIM karelAmAM vadhAre lAge che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (50 ) uttara 3-je dhULa vaLagelI hoya te pAda pramArjana karavuM, anyathA nahIM.. prazna 4-tapAgacchamAM rahevAvALA sAdhusamudAya vinA je cAritranI zraddhA karavI ke nahIM? uttara 4-tapAgacchamAM rahevAvALA sAdhu samudAyathI bIje zAstranI zraddhA na karavI ema ekAna nathI. prazna -jema zAstramAM kahyuM che ke vanaspati vigeremAM keTalAeka che ekAvatArI paNa hoya che tema matAntarIya samudAyamAM paNa keI ekAvanArI hoya ke nahIM? uttara pa-anyadarzanIonA samudAyamAM kaI ekAvatArI na hoya eve ekAnta nizcaya jANyuM nathI. prazna 6- keI kAraNathI yega vahana karyA vinA paNa kalpa sutra vAMcavAnI AjJA kharI ke nahi? uttara 6-keI kAraNathI cAra vahana karyA vinA paNa kalpasUtra vAMcatA jaNAya che akSara upalabdha nathI. prazna cha-AdhArmi khAvAvALAnI madhyamAM rahete heya ane pite zuddha AhAra grahaNa karate heya te te sAdhu kahevAya ke nahIM ? uttara 7-kAraNa heyate AdhAkamI khAvAvALo paNa jyAre sAdhu kahevAya tyAre teonI madhyamAM rahe ane zuddha AhArane grahaNa karate sAdhu kahevAya tene mATe te zaMkAja zuMkaravI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (pI) prazna 8-dezavirati aMgikAra karyA vinAnA zrAvake pratikramaNa kare che te phaLavAna ke nahIM ? uttara 8-zrAvakanA kuLamAM utpanna thavAthI baccArano abhAva rahete paNa deza viratI pariNAmane saddabhAva hevAthI dezavirati aMgikAra karyA vinAnA zrAvake paNa pratikamaNa kare te phaLavAna jaNAya che vaLI sAmAyika uccAravuM te. ja virati rUpa che ane bhAvanI vizuddhi che. prazna 9-lIMbunA rasa sAthe meLavelA ajamA ane tenI sAthe meLavelI suMTha duvihAramAM kape ke nahIM? uttara lIMbunA rasa sAthe meLavelA ajamA tathA tenI sAthe meLavelI suMTha duvihAra tathA AyaMbilamAM na kalpa. prazna 10-veta sindhava acita che evA akSara kyAM che? uttara 10-zrAddhavidhimAM vidyamAna che. prazna 11-( pratikramaNa vigeremAM) tela vigere belAvIne Adeza apAya che, te ThIka che ke nahIM ? uttara 11-e sAruM AcaraNa nathI paraMtu keTaleka Thekache tela belAvyA vinA na bhuvana vigerenA nirvAhane asaMbhava hevAthI te nivAravuM azakya che. prazna 12-maMDaLInI bahAra rahelA gItArthane maLavAne tathA vyAkhyAna karavAne zuM vidhi che?maMDaLI bahAra rahele 1 A uparathI pahelAM Adezane mATe te belAtuM hoya ema saMbhave che. hAlamAM tela ne badale ghII belAca che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) moTA jyAre Ave tyAre laghue tene mATe pATale mukavA tathA ubhuM thaI javuM ityAdi karavu ke nahI ? tathA maMDaLIthI mahAra hAya tenI pAse zrAvaka tathA zrAvikA upadhAnAdi anuSThAna kare ke nahIM te spaSTa rIte kahe ? uttara 12-mAjo koI vyAkhyAna karavAvALe! hoya te maMDaLI bahAra rahelA vyAkhyAna na kare, vaMdana, uThavu. vigere vyavahAra tene paNa karavAja tathA khIjuM kaI na hoya te zrAvakA tathA zrAvikAone upadhAnAdi kriyA karAve. prazna 13--badalAya gayelA varNavALu kasellakanuM pANI prAsuka thAya ke nahI ? uttara 13--badalAI gayelA varaNavALu kasellakanuM pANI prAsuka thAya che. paraMtu vRddha leAkAe evuM AcaraNa karyuM nathI. paMDita ANu dasAgara gaNikRta praznA tathA tenA uttarA prazna 1--jInAlayamAM iAM vahI paDikamavA pUrvakaja caitya vaMdana karavuM ke anyathA thaI zake ? uttara 1-IryAvahI paDikamanA pUrva kaja jInAlayamAM caitya vaMdana karavuM evA ekAnta nathI ema jaNAya che. prazna 2--navakArasI paccakhANa rAtri paccakhANumAM gaNA ya ke jIdu gaNAya ? ane e paccakhANa karIne eka paheAra parya nta zrAvaka rahe te tene pArasInA lAbha maLe ke e ghaDIneja ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (53) uttara ra-navakArasI paccakhANa rAtrimAM gaNAtuM nathI, paraMtu divasamAM gaNAya che ane te paccakhANa karIne parisi paryanta anupage rahe te tene pirisine lAbha maLatuM nathI, upaga purvaka rahe te lAbha maLe. prazna 3-tresaThazalAkA purUSe grahasthapaNAmAM aThThama vigere tapa kare che tethI teo viratI vALA kharA? uttara 3-tresaThazalAkA purUSe grahasthIpaNumAM viratI vALA sAMbhaLyA nathI. aThThamAdika tapa te sAMsArika kAryone mATe kare che nirjarane mATe karatA nathI. prazna -eka sAthe sAmAyaka lenArA be jaNamAMthI eka jaNe sAmAyika saMpurNa thaye pAyuM ane bIje pahera sudhI besI rahe te te banene sarakhe lAbha maLe ke kAMI phera? uttara 4-sAmAyika karavAvALA zrAvakane upage be ghaDIthI uparAMta sAmAyika pALe te lAbha maLe che ane anupagathI aticArane mATe che ema jANyuM che. prazna 5-zrAvakane parisi vigere paccakhANa cauvihArAja hoya ke anyathA paNa hoya ? uttara pa-zrAvakane parisI, vigere paccakhANa cavihArA paNa heAya ane anyathA paNa hoya. kAraNa ke - jisi porisi puri megA saNAI sahANa duti cauhA evA bhAganA vacanathI duvihAra tivihAra cauvihAra traNe prakAre karavA kape. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (54) punaH kAnaSiNikRta prazna tathA teonA uttara prazna 1-caMdra tathA surya potAnA zAzvata vimAne zrI mahAvIrasvAmIne vAMdavA mATe AvyA paNa tArAnA vimAnene madhya bhAga cheDe hovAthI teonI vacamAMthI evaDA moTA vimAne zI rIte AvI zakyA? uttara -caMdra tathA suryanuM potAnA vimAne vaDe AvavuM te jema daza AzcaryanI aMdara gaNAya che tema tArAonA vimAnenI madhyamAM praveza paNa tenI antargata Azcarya tarIke gaNI leve ema saMbhave che. prazna ra-tirthakaronA kalyANa samaye sadharmedra vigere Indra naMdizvara dvIpa mAhenA ratikara parvatanI upara vimAne ne saMkeca karIne Ave che tyAre sthIra tArAonuM ghaNuM ja alpa aMtara hovAthI teonI madhyamAMthI zI rIte AvI zake? uttara 2- "tApasa tAraNe ya saMmi saMta nurga- 5 tArA tArAnI madhyamAM jaMbudvIpane viSe vadhAre aMtara che. ema jevI rIte jaMbudvIpamAM tArAonA aMtaranuM mAna kahyuM che tevI rIte bIje kaI ThekANe antarALanuM mAna kaheluM , sAMbhaLyuM nathI tethI temAM koI zaMkA karavA jevuM nathI. prazna 3-caturtha bhaktanA paccakhANa karavAvALAM zrAvakane pAraNe tathA uttara pAraNe trividhAhAra tathA ki vidhAhAranuM pa ccakhANa karavuM kape ke nahIM? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) uttara 3~~para parAthI trividhAhAranuM paccakhANa karavAmAM Ave che tethI tema karavuM ceAgya jaNAya che. prazna 4--zrI bhagavatI sutranA dazamA zatakanA agyAramA uddezAmAM devatAonA AyuSyanI sthitinA sthAna dasa hajAra varSathI AraMbhIne samaya samayanI vRddhie tetriza sAgarepama praryanta kahyAM che. sarva sthAnake devatAe lAle ke nahIM ? uttara 4--badhA sthitisthAnAe devatAo varte eva niyama jANyo nathI. prazna pa-digaMkhara mata thApaka sahasramallanA gurUna nAma zuM? uttara 5--Avazyaka vRttimAM sahasramallanA adhikAramAM tenA gurUnu nAma kRSNAcArya kahelu che. prazna d--zrI RSabhadevanA samavasaraNamAM jo te samayamAM vartatA manuSya jevaDuM zarIra karIne devatAo Ave te tenA zarIranA anusAre karavA paDatA moTA vimAnAnA tArAmaMDaLanI aMdara aMtarALa ochuM hovAthI praveza kema thai zake ? uttara H--mA zaMkAja anucita che. kemake naMdIzvara dvIpe vimAnAnA sa kAca karIne tiryAM ja buddhipamAM AvatA hovAthI. tArAonI madhyamAM teone nikaLavuMja paDatu nathI. prazna cha--zrAvaka khAra vrata uccare che tyAre tene kanyAlikA vigerenA tyAga hoya che te tene patAnI kanyAnI khAaMtamAM kAMI jayaNA hoya che ke nahI ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (56) uttara cha-kurivArU mahimA" evA zabdo te vratanA uccAramAMja kahelA hevAthI pitAnI kanyAnI bAbatamAM yaNa heya che. prazna 8-dIvase caida niyama dhAravAmAM maithunanuM ane dUra gamananuM prayojana nahIM hovAthI tene niSedha karyo hoya te rAtre tethI chuTA thavAnuM ka9pe ke nahI? uttara 8-te mANase dIvaseja niyama dhAre hevAthI kape. prazna -desIyarAIyapakkhiya, cAummAse tahevavariseya pha itinigama, nAthavA paMg iaa A kAryotsarga niryuktinI rANuMmI gAthA che. tene zuM artha ? u. 9-kAryotsarga niryukitamAM rahelI uparanI gAthAne zrI haribhadrasurie banAvelI vRttimAM A pramANe artha kahe che-devasika, rAtrika, (rAI) pAkSika, cAturmAsika, tathA sAMva. tsarika pratikamaNamAM traNa gama jANavA. devasekAdi pAMce pratiphamaNamAM pratyekane viSe traNa traNa gama A pramANe jANavA-sAmAyika laIne kAusagna kara. 1 sAmAyika laIne pratikramaNa karavuM. 2 tathA sAmAyika laIne pharIthI kAusagna kara. 3 e traNa gama samajavA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (57) puna: paMDita nagarSigaNita praznotathA teonA uttaro. prazna 1-eka bAdara paryApta jIva jyAM hoya tyAM tenI nizrAe asaMkhyAtA aparyAptA jIva heya AvI rIte kahyuM che temAM AjJAja pramANa che ke kAMI yukti che? uttara -AjJAja pramANa che. yukti jovAmAM AvatI nathI. prazna 2-saMpurNa dharmAstikAya dravya kahevAya ke skaMdha kahevAya ? uttara 2-dravya kahevAya. keI ThekANe upacArathI skaMdha paNa kahevAya che. paNa temAM koI bAdhaka jaNAtuM nathI. prazna 3--paramANuMnA varNAdi badalAya ke nahIM? uttara 3-badalAya. prazna -autamasvAmI gocarIne mATe ekalA jatA hatA, ke bIjA munine sAthe rAkhatA hatA? uttara 4-prAyaH ekalA jatA hatA. evuM bhagavatI vi gere sutromAM vAMcavAmAM Ave che. paraMtu teo Agama vihArI hovAthI tenA ucita anucitane vicAra kara egya nathI. prazna 5 greveyakAdimAM pANI nahi hevAthI tyAM rahelA devatAo jInapujA zI rIte karatA haze? .. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) uttara pa-kaiveyaka vigeremAM pANInI mAphaka vanaspati paNa hatI nathI paraMtu tyAMnA devatAo prAya: gamanAgamanAdi nahIM karatA hovAthI temaja pujAnA upakaraNane abhAva hevAthI dravyathI jIna pujA karavAnuM saMbhavatuM nathI. prazna --suma bAdara nigada paryAptA ane aparyA ptA eka nigadamAM anaMtA ja hoya che ema kahyuM che te temAM nigada zuM? ane jo kayA? te spaSTa rIte kRpA karI kaheze. uttara --nigoda zakhavaDe karIne eka zarIra vanaspati svarUpa sAdhAraNa anaMta jIvanuM upajAveluM samajavuM temAM ane naMtA ja rahe che tethI ja te anaMtakAyika jIve sAdhAraNa kahevAya che. prazna cha-paryuSaNamAM jyAre cAdazane divase kalpasUtra vAMcavuM zarU karavAmAM Ave athavA amAsa vigerenI vRddhi thaI hoya te amAsa athavA paDavAne divase sutra vAMcavAmAM Ave tyAre chaThTha tapa keNa dIvase karavuM ? uttara 7--eve vakhate chaThTha tapa karavAnA dIvasene niya nathI mATe yathArUci tapa kara. divasanA Agrahane kAMI kAraNa nathI. prazna 8-samavasaraNamAM bIrAjelA tirthakare gRhasthInA ve dekhAya ke sAdhunA veze? uttara - azvini, razidina, ravi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (59) e vacanathI tirtha kare grahasthane veSe athavA sAdhune veze nahi paraMtu lettararUpe dekhAya tethI amukanA jevA ema kahI zakAya nahIM. prazna -gaNadhara mahArAja pratikramaNa karatI vakhate sthApanA kare ke nahI? kare te tirthaMkaranI sthApanA kare ke anyanI ? uttara 9-tirthakara deva tathA gurU ane hevAthI temanI samIpe pratikramaNa karatAM sthApanAnuM prayojana nathI. ane teo na hoya tyAre kare te ApaNI jemaja sthApanA kare ema saM. bhave che. prazna 10-gurUpujA saMbaMdhI suvarNAdika dravya gurUdravya kahevAya ke nahIM ? uttara 10-gurUpujA saMbaMdhI suvarNAdi dravya gurUkavyA na kahevAya. kAraNa ke te temaNe potAnI nizrAnuM karyuM nathI. pitAnI nizrAnuM kareluM rajoharaNa vigere gurUdravya kahevAya ema jaNAya che. prazna 11-purvakAlamAM evuM pujAvidhAna hatuM ke nahi ? uttara 11-hemacaMdrAcAryanI kumArapALe suvarNa kamaLavaDe pujA karI evA akSara kumArapALa prabaMdhamAM che. tathA dharmalAbha itimokte, duraaducchritpaannye| sUraye siddhasenAya. loTa nAdhiparAzA A pramANe siddhasena divAkara mahArAjanA saMbaMdhamAM paNa adhikAra che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 60 ) prazna 12-gurUkavya zA kAmamAM upayogI thAya? uttara 12-A badhuM aMgapujArUpa dravya teja vakhate zrI saMghe jIrNoddhAramAM vAparyAnuM teja prabaMdhamAM lakheluM che. A ThekANe ghaNuM vaktavya che paNa keTaluM lakhI zakAya. prazna 13-kutrima vastu keTalo kALa rahe, saMkhyAta kALa ke asaMkhyAta? uttara 13-kutrimanA aneka prakAra che tethI te saMbaMdhamAM bhagavatIjInA AThamA zatakanA navamA udezAnI sutra ane 9. tti joI levI. A hakIkata je aSTApadAdi uparanA caityane AzrIne puchatAhe te ane te saMbaMdhamAM zaMkA thatI hoya te tene mATe vasudeva hIMDImAM adhIkAra che te joI le. tyAM cAlatI avasarpiNInA aMta sudhI caitya raheze ema jaNAveluM che. A saMbaMdhamAM siddhAntanA akSaronI sAbItI mAgatAhe te jaMbudipa pannatti vigeremAM suSamAsuSamA ArAdinA varNanamAM vApI dIkiA kAsyAdi dhAtu pramukha kRtrima padArthane sadabhAva jeI le. prazna 14-kuhaNA zabdavaDe karIne bhumipleTa (ballITepa) pratyeka vanaspatikAyanA adhikAramAM jIvAbhigama sutrane viSe vyAkhyA karI che. jIva vicAramAM te sAdhAraNa vanaspatikAyane viSe vyAkhyAna che tenuM kema? uttara 14-A vAta kevaLI mahArAja jANe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) prazna 15-vimAnAnI madhyamAM bhUmi che ke nahi ? uttara 15--vimAnAnI madhyamAM bhumi nathI ema jaNa che. kAraNa ke bhagavatyAdi sutrAmAM naraka sabaMdhI sAta ane AThamI ISaprAgabhArA ema AThaja pRthvI kahI che jo svargamAM paNa pRthvI hAta tA te vadhAre kaheta prazna 16--vindrane cajema gatamALe bhagavatInA semA satakanA pAMcamA udezanA aMtamAM tenI vRttimAM lakhyuM che ke ahIM A purva bhavamAM indra abhinava zreSThi thayA hatA. ane gAMgadatta jINuM keSThi thayA hatA teo khane jaNAe zrI munisuvrata jInanI pAse dIkSA lIdhI hatI ema lakhyuM che. vadAvRttimAM te zrI mahAvIranA kAusagganA adhikAramAM vizAlA nagarImAM jINu zreSThi ane abhinava zreSThi hatA, teo e kANu ? uttara 16--i taiya hetuM gasamALa e sutranI vRtimAM je jIguM zreSThi ane abhinava preSTie dikSA lIdhI hatI, teethI vizAlA nagarImAM jINuSTi ane abhinava zreSThi ane bhinnaja hatA tethI A ThekANe kAMI zaMkA rahetInathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( krura ) punaH paMDita kalyANukuzalagaNikRta prazno tathA temanA uttarA. prazna 1-kuttu tiru kunnu tivu khecu thavu re vaLa nAyata TumayaMtra mA e traNa ane traNa devalAkamAM ghanadhi tathA ghanavA ane anukrame AdhAra paNe che paraMtu tenA valacAnA viSThabhAdinuM pramANa keTaluM ane kyAM che tene mane sadeha che ane tene nirNaya thaye chate tyAM rahelI bhuminA vistAra tathA lakhAInA nirNaya thAya ? uttara 1--upara kahyA pramANe ghanAdhi ane ghanavA ATha devalAka sudhI AdhArapaNe che, ema AgamamAM kahyuM che. paraMtu tenuM pramANa ane valayAdi kAI ThekANe vAMcavAmAM AvyA sAMbharatA nathI. prazna ra--ukezavAlAdine keTalAeka leAkA deza nihnava mAneche ane deza nihnava mAnavAnuM kAraNa upadhAnanA apalApi hovAthI batAve che. te upadhAnanA apalApi che ema zuM teonA karelA koi grantha uparathI jANyuM ke sa Mprati upadhAna nathI karatA tethI ? aMtya vikalpa upasya che e kAMI camatkArane karavA vALA nathI kAraNa ke ghaNA kALathI teonA samudAyamAM pramAdanI utpati thavAthI teo karatA nathI. ane pramAdathI je upadhAnanuM na vahevuM e kAMI nihnavatAnuM prayojaka nathI ne koI granthamAM lakhyuM hoya te te granthane te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 33 ) ' khavAne huM icchu chuM te upadhAna vahetA nathI tethI nidbhavache ema mAnIne jo pravacanaparIkSAdi granthomAM lakhyu hAya tA Aja krAla sAthe zrAvaka kANa ane kyAM che? ItyAdita vaDe karIne mArA manamAM te te lakhelu cinha che ema pratibhAse che. keTalAka te teo " phopha mAruM " evA pATha Ale che tethI teone vAre ghaDIe nihanava kahe che. paraMtu e paNa ThIka nathI kemake jema tapAgacchanI madhyamAM nAgapurIya vigere paMdara legassanA kAusagga nathI karatA te paNa teo nihnava nathI kahevAtA tema vaja svAmInI pahelAM tenI zAkhA bhinna paDI gayelI hovAthI nidbhava nahI kahevAya jAje vid dumALe vahALe tapa nidbhavaLe. ityAdi akhaMDa pATha paNa teoe zrAvakAne bhaNAvelA dekhAya che te huM pujya teo niSphanava kahevAya ke nahIM ane kahevAya te kevI rIte ? e kaheze te A khALaka anugrahita thaze ? uttara ra--ukezavAlAdine keTalAeka laikA nihnava kahe che tenuM kAMI mAluma patu nathI ame teA dvAdaza jalpa paTTaka granthamAM jeTalA ninavA kahyA che tenA nizcaya karIechIe. ane dvAdazaja5 paTTaka te ApanI pAse pahelAMja kalpe che tathA pravacana parIkSAmAM lakhelA nihnavA cinta nIya che. ane sAcesAcA nirNaya jaNAvyA vinA jyAM tyAM te te nivAne kahevAvALAonA pratikAra paNa kevI rIte karI zakAe ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMDita dinadAsa gaNita prazna tathA teonA uttaro. prazna 1-nava nArade kyAre ane kenI pAse samyakatvane pAmyA. ane keTalA svarga ane mekSe gayA? uttara 1-nAranI gati vigere AzrIne keTalAka sva ane keTalAka kSe gayA che. paraMtu badhAnI hakIkata barAbara kaI jagyAe jaNAI nathI. prazna 2-jInapratimAone garama lAkha vigerenA rasavaDe karIne cakSu vigere caDAve te temAM AzAtanA thAya ke nahi? uttara ra-nipuNa zrAvake garama lAkhavaDe coDatAM doSane prasaMga hovAthI tema karatA nathI. paraMtu raLamAM telane meLavIne pachI tene khaDAvIne tenA rasavaDe cakSu vigerene coDe che. prazna 3-A tathA caitra mAsanI asAyamAM sAtama AThama tathA nema e traNa divasa upadhAnamAM gaNAya ke nahi? uttara 3-e traNa divase upadhAnanA tapa vizeSamAM lekhe na Ave. prazna 4-mALa paheravAnI naMdI kayAre maMDAya ? uttara 4-vijayAdazamI pachI mAMDavI sujhe ema vRddha vAda che. prazna pa-bharatakSetranA cakravatie prathama koNa koNa aMDa sAdhe teno krama kahe? , Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6pa) uttara pa-pahelAM madhyakhaMDa sAdhIne pachI potAnA saradAra pAse dakSiNa khaMDa sadhAve tyAra pachI tamisA guphAnI adara praveza karI vaitADhayathI bahAra nIkaLIne uttarane madha khaMDa sAdhe, pachI saradAra pAse siMdhune uttara khaMDa ane gaMgAne uttara khaMDa sadhAve tyAra pachI vaitADhaya sAdhI tenI nIcenI khaMDaprayAtA guphAvaDe nIkaLI gaMgAne dakSiNa khaMDa saradAra pAse sadhAvIne rAjadhAnI tarapha jAya A kama samaje. paMDita velvarSigaNita prazno tathA teonA uttare. prazna 1-pAsasthA vaDe dIkSita sAdhuthI gaNA cAle evuM kayAM lakhyuM che? uttara 1--evuM te kaI jagyAe lakhyuM nathI. ahIM ema samajavAnuM che ke, saMvigna AcAryAdi tathA saMvijha gItAryAdi na hoya to saMvignanA bhakta pAsatkAdinI pAse jyAre prAyazcita le tyAre punarvatApa rUpe prAyazcita je kaIne Ave tevuM hoya te te paNa tenI pAse levuM paDe. A pramANe chedagranthanA kahevA pramANe samAdhAna jANavuM. prazna 2--dezapAsathe kyAre vaMdana karavAne regya che? uttara - upara gayelA praznanA uttaramAM kahyA pramANe jayAre tevAnI pAse prAyazcitAdi levuM paDe tyAre AcAryAdi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa pAsatyAdine dvAdazAvarta vaMdana kare. A sivAyanA anya kAraNa prasaMge sarva pAsasthAne paNa vRddha vaMdanAdi kare ema A vazyaka niryukti vigeremAM kahyuM che. prazna 3-gurUnI nANaka pUjA kayAM kahI che? uttara 3--kumArapALa zrIhemacaMdrAcAryanI hamezAM su. varNa kamaLavaDe pujA karatA hatA. A pramANe kumArapALa prabaMdha vageremAM kahyuM che. tenAja anusAre nANAvaDe karIne AjakAla paNa pujA karAtI dekhAya che. kemake nANu paNa dhAtumayaja che. sumati sAdhu surinA vArAmAM maMDapAcaLa parvata upara malIka zrI sAkara nAmanA mANase suvarNa TaMkakavaDe karIne pujA karI, Ave raddhavAda paNa che. -(0) - punaH paMDita vivekahaSamaNikRta prazno tathA teonA uttare. prazna 1-3mAM mAhA saya sahassAI sambAuyaM pAlaittA siddhe buddhe svvdurahIne ja mAho vAduthI varSa sudhI e gAthAne samiyAMgAvayavamAM AvelI rasa saha#gA ItyAdi gAcAnI sAthe virodha Ave che kemake bhagavAnanA cha lAkha purva gayA pachI utpanna thayelA te nI samAna 84 lAkha puvayuSa nA bAhubaLInuM nivANu bhagavAnanI sAthe kema bane? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) kemake carama zarIranA AyuSyanu apavartana thatu nathI. jo tame acchesamAM bheguM gaNI levAnuM kaheze te te paNa nathI. kAraNa ke e utkRSTa avagAhanAvALAM ekasA ATha eka samaye siddhi padane pAmyA e accherU che. temAM tenA samAveza thaze nahi. uttara 1--mAhubalInuM samayAMga sutrAnusAre 84 lAkha purvanuM AyuSya saMbhave che. te paNa anya granthAmAM RSabhasvA mInI sAthe nirvANu kahyuM che te viddha nathI. kemake temanA AcuSanuM apavana asaya siddhA utkRSTa avagAhanAvALA ekase ATha eka samaye siddhi padane pAmyA. A accherAnI antargataja samajavuM. kAraNa ke viMga brutti A A canI aMdara paNa yugalikanA AyuSyanuM apavartana tathA yugalikanuM narakagamanane antarbhAva karavAmAM Avye che. prazna 2--canto muduttamapi e gAthAnA samyagadraSTine utkRSTa nyUnA pudgala parAvarta saMsAra pratipAti che. gau garimA vAso vigo gAvagovA ityAdi daza curNinA akSarAnusAre samyagadraSTine tathA kriyAvAdI mizrcAdraSTine utkRSTa nyUna pudagala parAvatA saMsAra kahyA che. paraMtu te paNa AgamAntarane anusAre nyUnA puddagala parAvaja nizrita thAya che. tA samyagadraSTine tathA kriyAvAdi mithyASTine saMsAranu sarakhApaNuM kema ? uttara ra--A ThekANe jo ke A vAta mAtrathI sAmya karyu tA paNa samyagdaTImAM koi AzAtanA vizeSanA karavAvALa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) virAdhakaneja eTale saMsAra kahyA che, bIjAne eTale badhA hAte nathI. ane kriyAvAdI mithyAdraSTinA samudAyamAM te koi laghu kamI ne ekAvatArIpaNAnA paNa sabhanna che teA pachI samAnatAmAM zuM zaMkA ? tattva kevalI jANe. prazna 3--keAI jANutA evA abhiniveza karavAvALAne saMsAravRddhinuM kAraNu karma baMdha vadhAre, ke nahi jANatA evA abhiniveza karavAvALAne karmabaMdha vadhAre ? uttara 3--vyavahArathI te jANatA chatAM abhiniveza karavAvALAne kakha dha vadhAre lAge ema jaNAya che. prazna 4-jANatA evA kAI hiMsAdivaDe karmama dha mAMdhe che ane kAi ajANatAM karmabaMdha bAMdhe che te te bannenI dara kAne draDha karmAMdha thAya ? uttara 4-khatenI aMdara jene krodhAdi pariNAma draDha hoya tene draDha karma baMdha thAya maMda hAya tene ma punamahApAdhyAya zrI sumativijayagaNi ziSya pati guNavijaya gaNikRta praznA tathA uttarA, prazna 1--dakSiNa bhatAmAM zrI RSabhadeva sarva vyavahAranA atAvanArA thayA tevI rIte uttara bharatA mAM sakala vyavahArane karavAvALuM kaI thayuM haze ke nahi ? jo kAI vyavahArane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAvALo thaye hoya te tenuM nAma kahe. ane kaI na thayo hoya te tyAM kevI rIte vyavahAra cAlatuM haze? * uttara 1-uttara bharatArdhamAM jAtismaraNavALo keI manuSya athavA te vyavahArane karavAvALe kSetrane adhiSThAyaka ke deva saMbhave che. temaja kALAnubhAvathI svataH keTalIka nipuNatA prApta thAya che. prazna ra-saidharma vigere devakanI aMdara pratyeka devane mATe ekaja upapAta zayyA hoya che ke bhinna bhinna? uttara ra-mahaddhika devonI te uparAta zayA judI judI hoya che. anya devanI abhinna paNa hevI saMbhavita che tene mATe tathAvidha spaSTAkSara jovAmAM AvyA nathI. prazna 3-dezAvakAzikavratane karavAvALA keIe se kejananI chuTa rAkhI hoya tene akasmAta te thakI uparAMta patra makala paDe te tene vratamAline thAya ke nahi ? uttara 3-gazAstra vRtti vigeremAM lakheluM hovAthI vratamAlIja thAya che ema mAluma paDe che. prazna 4-upadhAnane vahevAvALA zrAvakAdine akAla saMjJAmAM rAtre paNa jalazAca vigere vidhi thAya ke nahi? uttara 4-pitAsaMbadhI kaI purUSe lAveluM ucchedaka kape. prazna -zrI RSabhadeva vigere ekase ATha eka samacamAM mekSe gayA Achere che te bAhubaLI vigerenA AyuSyane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ) AzrIne zuM gatI thaze? ane AnA nirNayanuM pratipAdaka kaMI granthanuM nAma kaho? uttara pa-gatA siddhA Aja AzcaryanI aMdara bA hubalInA AyuSyanA apavartanane samAveza thAya che jevI rIte dvirA skutti e AzcaryanI aMdara harivarSa kSetrathI lAve bhA yugalanA AyuSyanuM apavana zarIranuM laghu karavuM tathA naraka gamana vigere anarbhAva karIe chIe. prazna -je ATha Atmapradeze madhyaja rahe che teo kama paramANuM vargaNAthI lIpta hoya che ke nahi? uttara -karmathI anAvRtta AtmAnA ATha pradeza rahe che. zrI jJAnadIpIkAmAM kahyuM che ke spRzyante karmaNA te'pi, pradezA Atmano yadi / tadAjIvo jagatyasminnajIvatvamavApnuyAt // 1 // te (ATha) AtmAnA pradeza je karmavaDe karIne sparzIya te jIva paNa jagatamAM ajIvapaNane pAme. prazna cha-meghakumAranA purvabhavamAM hastinuM je nAma saM. bhaLAya che te nAma koNe dIdhuM haze ? uttara 7-te parvatanI madhyamAM rahevAvALA vanacaroe dIdheluM ema zrI jJAtAdharma kathAsutramAM kahyuM che. prazna 8-coda guNaThANa upara caDavAvALo prANu kamathI cadamAM guNaThANane sparza kare ke vyavadhAnathI kare? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 71 ) uttara 8-anAdimithyAdaSTi ethe guNaThANe naSTa thAya che. bIje athavA trIje na jAya. tyAra pachI je upazama zreiNIne AraMbha kare te kamasara agyAramA guNaThANA paryakta jAya ane je the guNaThANethI kSapakazreNIne AraMbha kare te agyAramAM guNaThANane tajIne cAdamAM guNaThANa sudhI kamasara, jAya. A viSayamAM vizeSa jANavAnI IcchAvALA e tattara vizeSa zAstra jevAM prana 9-papAtika sutrane viSe sAdhu varNananA adhIkAramAM. paMtAhAranI vRttimAM vAsI vAla caNA vigere vyAkhyAna che te khAdyavAsI pupikA khAvAvALAne deSa deve kema yukta che ? uttara -niNAva mAthuM taraMta ja phAunna e pramANe brahataka5 bhASyane viSe jInakadipaka adhikAramAM tathA tenI vRttimAM vAvatra zakhavaDe karIne vinaSTa e pramANe, vyAkhyAta che tatva te tatvavita jANe. vAzIne khAvAne vRddha paraMparAthI tathA trasa jIvanI utpatti tene viSe thavAthI vAzI khAvArUpa doSanuM varjanaja zreya che. prazna 10-upAMge gaNadhara racita che ke anya racita ?' tathA upAMgenI racanA aMga racAyA tyAre thaI ke anya kALe ? uttara 1-upAMgone sthavira mahArAjAe race che, te tIrthakara vidyamAna hoya tyAre athavA tyAra pachI paNa racAya che.. aMga racAtI vakhate ja upAMga racAya ema ekAnta nathI.. e pramANa naMdIsutranI vRttimAM spaSTa kahyuM che. vizeSate granthathI jANI levuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 72 ) gaNi jayavaMta ziSya paDita devavijayagaNita pro tathA teonA uttare. prazna 1-lekAtika deve ekAvatArI hoya che ke aTAvatArI ? utara 1-aSTAvatArI jANavAmAM che. prazna ra-saidharmendra kADhI mukele saMgamadeva bhavadhAraNIya zarIravaDe merU parvatanI culA upara gaye ke uttara vaikriya zarIra vaDe ? uttara 2-muLa zarIravaDe karIne gaye ema mAluma paDe che. kAraNa ke uttara vaikiya zarIranI eTalA kALa paryanta sthiti nathI ane vimAnathI muLa zarIra bahAra jatuM nathI e vacana prAyika samajavuM. prazna 3-jeNe sarva vigayanuM paccakhANa karyuM hoya te nAvinuM paccakhANa kare te ekAsaNanI mAphaka tene besaNuM paNa keravuM ka9pe ke nahi? uttara 3-besaNuM karavuM kape ema jANavuM. prazna 4-paramAdhAmIe bhavya ja hoya che A vAta satya che ke asatya uttara 4-satyaja che ema jANavuM kAraNa ke banne pramAre temAM aviradhIpaNuM che. je abhavya heya te te paramA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 73 ) dhAmIo anya janmamAM karelA pApane kahIne jIvene duHkha kare che te vAta ghaTe nahi, tathA teo svarganI IcchAthIja tapa yA kare che ema AgamamAM sAMbhaLIe chIe. te vAta paNa dATe nahi. prazna 5-mahAvIrasvAmI purvabhavamAM cakavatI thayA hatA te puNya kayA bhavamAM upArjana karyuM? uttara 5-tene nirNaya keI granthamAM dekhyo nathI. prazna - tirthaMkaranA ane paramAdhAmIe nArakImAM pIDA kare ke nahIM? uttara 7-tene mATe ekAnta jANyuM nathI. prazna cha-dezaviratimAM cakipadane baMdha thAya ke nahI ? uttara 7-tene mATe paNa ekAnta jANyuM nathI. prazna 8-nemi caritramAM zrI kRSNanA pAMca bhava kahyA che ane kSAyika samyakatvavALAne utkRSTa cArabhava kahyA che te kevI rIte saMgata thaze? uttara 8-a matanA anusAre kRSNanA pAMcabhava kahyA che ema nizcaya thAya che. kAraNa ke dharmopadezamALA vRttimAM zrI neminAtha ane kRSNanA viSAda karaNa prastAvamAM kahyuM che kemaasoytu maMtao uvvaThi iheva bhArahe vAse saya duvAre nagare jiyasattussa putto ikAra samo amamo nAma tityayaro ho hisi A akSarene anusare traNaja bhava Ave che. tatva kevaLI mAhArAja jANe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) prazna pasaha karavAvALI zrAvikAo rastAmAM deva tathA gurUnA guNanuM gAna kare che te kayAM lakhyuM che? uttara :- A rIta zAstramAM kahI nathI ema jANavuM. prazna 10-parisinI pachI uMce svare na belivuM A pramANe vRddha vacana sAMbhaLIne paNa zrAvake rAtrI jAgaraNa kare che te kyAM lakhyuM che ? uttara 10-tapasyAdi je divase karAya che te divase dekhavAthI paraMparAnuM ja zaraNuM nizcita thAya che. paMDita villarSigaNita prazna tathA teonA uttaro prazna ukeI nava vyAkhyAna vaDe ka5 sutra vAMce che. ane keI adhIka vyAkhyAnavaDe karIne vAMce che. te tenI vAcanAne adhikAra kyAM che? uttara 1-nava vyAkhyAna vaDe ka5 sutra vAMce ema aMtathyanI madhyamAM vidhAna havAthI nizcita thAya che, adhika vyAkhyAnavaDe vAMcavuM ema tathAvidha suvihita gacchanI paraMparAthI keIpaNa ThekANe lakheluM jANyuM nathI. prazna 2-rAjagaha nagaramAM guNazilAkha caityamAM zrI mahAvIrasvAmIe kalpasUtra prakAzya e pramANe kalpAdhyayanamAM kahyuM che. kalpasUtranI vRtti vigeremAM te zrI bhadrabAhu svAmIe racyuM ema kahyuM che e kema saMgata thaze? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (75) uttara ra-zrI mahAvIra svAmIe arthathI ka5sutra prakAryuM ane gaNadharee tene sutrevaDe guMcyuM tyAra pachI navama - purvathI dazAzrutaskaMdhane uddhAra karatA bhadrabAhusvAmIe paNa aSTamAdhyayanarUpa kalpasUtrane paNa uddhata karyuM tethI kAMI anupapanna nathI. prazna 3-zrI RSabhadevanA vakhatamAM tADanA phaLathI dAraka yugaliye maraNa pAmyA te kema saMbhave ? kemake yugaliyAonuM akAla mRtyu hotuM nathI ? uttara 3-purvakeDI thakI vadhAre AyuSyavALA yugaliA bAkI AyuSya rahete maratA nathI. zrI AdinAthanA samayamAM marelA yugaliAne purva keDIthI vadhAre AyuSya nahatuM tethI tenuM akAla mRtyu saMbhave che. prazna kapAMca pAMDanI sAthe vIzakeDI muni siddhi padane pAmyA ema zatruMjaya mahAtmamAM lakhyuM che. A ThekANe keDI vIza saMkhyAnI samajavI ke se lAkhanI ? uttara 4-vIza saMkhyAnI keDIna levI paNa se lAkhanI levI. prazna -jJAtAdharmakyAMganA navamA adhyayanamAM ranadI5 devI mULa zarIravaDe karIne lavaNuM samudrane zodhavA gaI ema kahyuM che paraMtu potAnA mULa zarIra vaDe bIje javuM kema saM* gata thaze? uttara 5-ratnIpadavI muLa zarIre samudrane zodhavAne mATe gaI ema kahyuM che. paraMtu tene mULa zarIre bIje kaI TheShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) kANe javAne pratiSedha jA nathI ke jethI A ThekANe zaMkA thaI zake? prazna - tirthaMkaranI madhyamAM sAdhuone viccheda thaye chate kaI svayaM buddhane kevaLa jJAna utpanna thAya te te dharmopadeza Ape ke nahi ? uttara 6-pratyekabuddha vigere sarvathA dharmopadeza na Ape e niSedha siddhAntamAM dekhe nathI. prazna -bharatakSetramAM rahelA cha khaMDanA nAma kahe? uttara 7. bharatanA dakSiNArdhamAM siMdhu tathA gaMgA te banenI vacamAM AvelA dezane madhyakhaMDa kahe che. gaMgAthI purva dizAmAM AvelA dezane gaMgAnikuTa khaMDa kahe che, siMdhuthI pazcima dizAmAM vartavAvALA dezane siMdhunikuTa e pramANe. uttarArdhamAM paNa eja traNa nAma samajI levA. prazna 8-gaMgA ane sikyuM e bane nadIo keTalI nadIonA parivAravALI che. ane te bane zAsvatI che te kyAM sudhi samajavI? uttara 8-gaMgA ane sidhu e bane nadIe caMda ceda hajAra nadIonA parivAravALI che. e vAtane ladhu saMgrahiNamAM haribhadrasUrie spaSTa karelI che. ane te bane nadIo zAsvati che kAraNa ke ladhusaMgrahaNImAM zAsvatA padAzreneja gaNAvavAmAM AvyA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 77 ) prazna -zrI mahAvIra svAmInuM 72 varSanuM AyuSya kahyuM che te ne janma caitra suda 13 ne dIvase ane nirvANa kArtika - vadI amAvAsyAne dIvase te 72 varSa kevI rIte saMgata thaze? uttara 9-asADa zudI chaTha lakSaNa gatpattinA divasathI AraMbha karIne gaNavAthI 72 varSa purA thaI jaze. theDA nyunAdhika mAsAdi thAya te paNa te ja varSamAM gaNAya che evI vivekSA hevAthI. nirNaya te vyakta granthAkSara dekhyA vinA kevI rIte karAya. prazna 10-zrI mahAvIra svAmInAM mAtapitA bArame devake gayA ke the devaleke? uttara 10-AcAraMga sutramAM bArame devaleke ane pravacanasAradvAramAM ethe devaleke gayA tema kahyuM che. tene nirNaya kevalI gamya samaja. prazna 11-harinagameSi deve zrI mahAvIranA garbhanuM haraNa keNu dvAre karyuM hatuM ane trizalAnI kukSimAM keNu dvAre muka? uttara 11-mahAvIra prabhunA garbhane devAnaMdInA yoni kArathI haraNa karI trizalAnA garbhAzayamAM chavi cheda karIne mukyA. cenidvAre mukyo e pramANe bhagavatI sutramAM lakhyuM che. prazna 12-zrI sthalIkane bhAI zrIyaka marIne keNa gatimAM gaye ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (78) uttara 12-pariziSTa parvamAM sAmAnya rIte devaleke gaye ema kahyuM che. prazna 13-sAvI zrAvakanI age vyAkhyAna kare ema keNu granthamAM lakhyuM che? uttara 13-dazavaikAlika vigere granthamAM kahyuM che ke sAdhu kevaLa zrAvikanI sabhA AgaLa rAganuM kAraNa hevAthI vyAkhyAna na kare. temaja sAdhI paNa kevaLa zrAvakanI sabhA AgaLa rAganuM kAraNa hevAthI vyAkhyAna na kare. prazna 14-be Indriya eLa maTIne caturIndriya bhramarI kema thAya ? uttara 14-eLanA zarIranI aMdara eLaneja jIva ane thavA anya jIva bhamarIpaNe utpanna thAya che. prana 15-kevaLa unanA vastrane zarIranI sAthe saMbaMdha thaye chate jIvanI utpati thAya che ke nahi ? uttara 15-kevaLa unanA vasane zarIranI sAthe saMbaMdha thAya te bahu juo utpanna thAya che. prazna 16-mahAvideha kSetramAM simaMdharasvAmInA sthAne je tirthakara utpanna thaze tenuM nAma zuM? tathA tyAM vastra varNa vigerenI vidhi kevI tathA vihAra karatA viza tirtha karenA mAtA, pItA, gAma vigerenA nAma keNu zAstramAM che? uttara 16-zrI simaMdhara svAmine sthAne utpanna thAvA vALA tirthaMkaranuM na ma kaI zAstramAM dekhyuM nathI tathA tyAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 79) vastra vigerenI vidhi A khaMDamAM thayelA ajItadi bAvIza tirthakarene anusAre samajI levI. tathA vihAra karatA vIza tIrtha karenA mAtA pItA tathA gAma vigerenA nAma chuTaka patrAdimAM kahyAM che. prana 17-aSTApada upara pratimAnI pratiSThA keNe karI? uttara 17-zrI RSabhadeva bhagavAnanA ziSya aSTApada upara pratimAnI pratiSThA karI ema zrI zaMtrujaya mAhAtamyamAM kahyuM che. prazna 18-aupadIe navanidAnanI madhyamAM keNu nidAna karyuM hatuM? uttara 18-jJAtA dharmamAM kahelA drapadI saMbadhAnusAre cethA nidAnane saMbhava jaNAya che. paraMtu adhyavasAya vizeSathI tene nIdAnapaNIvaDe abhAva hovAthI draSadIe cAritra prApta kayuM ema saMbhAvanA thAya che. granthanI madhyamAM te dekhyuM nathI. daiSidIe amuka nIdAna karyuM. praTana 19-zAzvata merUne zrI mahAvIra prabhue kevI rIte kaMpAve ane A vAta kyAM kahI che? uttara 19-jevI rIte zAzvata rana prabhAne devAnubhAve athavA svAbhAvathI kampa thAya che. tevI rIte zAzvata merUne zrI mahAvIranA caraNanA aMguThAnA baLanA prabhAvathI kampa jANa. zrI vIra caritra vigere graMthamAM A vAta lakhI che. : prakana 20-paMdaraso tApa ne maitama svAmIe paramAtra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) vaDe pAraNuM karAvyuM paraMtu lagdhIthI utpanna thayeluM paramAtra te adatta gaNAya te sAdhune kema kape ? uttara 20-eka paramAnanuM pAtra akSaNa mahAnasI labdhInA prabhAvathI saravene pahoMcI zakayuM tethI temAM adatta kAMI paNa hoya ema jANavAmAM AvyuM nathI. paMDita kIrtiharSagaNita prazno tathA teonA uttara. kaha7. prana 1je zrAvake dvivikAzana karyuM hoya te rAtre ddhi vidhAhAranuM paccakhANa kare te zuddha thAya ke nahIM? uttara 1-zuddha thAya che. prIna 2-saMsAramAM rahe chate eka jIva, IMdra, caka ane vAsudeva keTalIvAra thAya? uttara 2-I, cakavatI, ane vAsudeva thavAnI saMkhyA AgamamAM dIThI sAMbharatI nathI. prana 3-sAMprata kALamAM jeTalA Indro che te badhA ekAvatArI ke nahi ? uttara 3-keTalAeka ekAvatArI che. badhA nahi. prathana 4-nArada badhA tadabhava mekSagAmi samajavA ke nahi? uttara 4 keTalAke tabhava mokSagAmi hoya che ane keTalAke anya bhavamAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 81) pati nagaSi ziSya gaNi suravijya kRta prazna tathA teonA uttare. pra"na 1-pakhavADIyAmAM je caturthI di tapa na kare tene kAMI prAyazcita samajavuM ke anaMta saMsArIpaNuM? uttara 1-pakhavADIAmAM je caturthAdi tapa na kare tene prAyazcita samajavuM anaMta saMsArIpaNuM nahIM. prajhana 2-rAvaNane hAra paripATIthI Avele samaje ke deve Apela? uttara ra-paripATIthI Avele. ane 3- jene dikSA pahelAM ladhu dhAnya vigerenA paccakhANa hoya tene dikSA lIdhAbAda khape ke nahIM? uttara 3-bIjuM kAMI na maLatu hoya te dikSA lIdhAbAda khape. prana 4-noEta siddhAvAyaeNvAdhyAya sa sAdhu e pUrvanI aMdara samajavuM ke nahIM tathA cAda pUrva saMskRta che. ke prAkRta ? uttara 4-noDala ItyAdi pUrvamAM samajavuM tathA bakSI pUrve saMskRta samajavA. prazna pa-vIrazAsanamAM keTalA pratyeka buddhA hatA tathA bIjAonA zAsanamAM keTalA hatA? uttara pa-vIrazAsanamAM dahajAra pratyekabuddha hatA tathA RSabhadevavigerene jeTalA sAdhuo hatA teTalA pratyeka buddhahatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 82) prazna -paMDitAdi padasthanI AgaLa deva vaMdana karavuM kape ke nahIM? uttara -pratimA athavA sthApanA cAyanI AgaLa deva vaMdana karavuM ka9pe anyathA nahIM? prana u-triphalAthI prANuka pANI thAya che tema kaNa siddhAMtamAM kahyuM che ? uttara -triphalAthI prAsuka pANI thAya che e siddhAMtane anala che kemake kahyuM che ke tuMvare kayA ItyAdi A nizitha mahAbhASyanI gAthA che tenI carNimAM tuvara phaLa eTale ritA ( haraDe) vigere e pramANe vyAkhyA karI che. A prazna - ekavIza prakAranA pANIne prAsuka thayA pachI keTalA kALa pachI sacita thAya che ? tathA e badhAnI hA. lamAM prati kema nathI ? uttara 8-jevI rIte garama pANIne varSARtunI pahelAM traNa pahera vigere kALa che ema kahyuM che. tevI rIte prAsuka jaLa dhAvana vigerenuM samajavuM tenI prati yathA saMbhava viThamAnaja che. prazna -zrAvaka gurU mukhe pisaha uccare tyAre gamana gamana Ave ke nahIM uttara 9-je pitAnI meLe pisaha laIne gAmanA gamana kare te gurU pAse pasaDa letI vakhate Ave anyathA na Alove. saMpUrva kRtIka kAra che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 83 ) jesalameranA sa Mdhe karelA praznA tathA tenA uttarA. prazna 1--kAcA phaLanI aMdarathI khIyAM kADhI nAkhavAmAM AvyA hAya tyAra pachI te kAcA phaLane be ghaDI vityA pachI te phaLa prAsuka thAya ke nahi ? uttara 1--agni lavaNa vigere pramala saMskArathI prAsuka thAya che anyathA prAsuka thaI zake nahiM: prazna 2--tArakInA jIve purva bhavanA vRtAntane kevI rIte jANe ? uttara 2--deva vigerenA kathana vigerethI jANI zake. prazna 3-deva dravyanA bhakSaNa karanArAne ghera jamavA mATe javuM kahyuM ke nahi ? ', ' uttara 3-paravazapaNAne lane devadravya bhakSakane ghera jamavA javuM paDe te mananI aMdara sazukapaNuM rAkhe paraMtu nizuka thavuM nahiM joie bhAjana dravyane maMdiramAM muke te virodha utpanna thAya. tethI te khAJatamAM dakSapaNuM vAparavu joie. jethI AgaLa upara viredha na thAya tema karavu joie prazna 4-kalyANaka tapanA karavAvALAne chaThe tathA aMDama karavAnI zakti na hoya teA pAkhI vigere divase AyaMbIla A di kare ke nahi ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 84) uttara 4-yadi sarvathA zakti na hoya te pAkhI vigere tithImAM AyaMbila vigere kare. kalyANa tapa to paramparAthI dekhAya che. prazna pa-oI paNa mANase paccakhANa letI vakhate be vigayanI mokaLAza rAkhI hoya tene nivayAti trijI vinaya kaze ke nahiM? uttara pa-kAraNa sivAya kape nahiM. prazna - parApAka vigere lekamAM prasiddha pAkadravya teja divase banAvelA hoya to lIlotarInI bAdhAvALAne kare ke nahiM? uttara koparApAka vigere pAka dravya teja divase kape che tathA prakAranI pravRtti dekhAya che. prazna manuSya kSetra thakI bahAra je candro tathA suye che teo tIrthakarenA janma samaye tathA samavasaraNa samaye Ave ke nahiM? uttara 7-su tathA candra je manuSyalakanI bahAra che teo tIrthakaranA janma mahatsava samaye tathA dezanA vakhate na Ave tema pratiSedha dekhe nathI. prazna 8-bharatakSetramAM pAMcase athavA te sAta keza. nI madhyamAM jeTalA sAdhuo dekhAya che teTalAja che ke bIje kaMI paNa sthaLe saMbhave che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85) uttara 8-bharatakSetramAM jeTalA bhAgamAM jaina sAdhuo de. khIye chIye teTalAmAMja saMbhave che bIje kaI raLei che nahIM tathApi vyakta akSara kaI paNa sthaLe dekhyA sivAya kevI rIte ekAnta kahI zakAya. prazna -AyaMbilamAM suMTha tathA tIkhAM svAbhAvika rIte kape ke kaI paNa kAraNane laIne kape? uttara -vizeSa kAraNa na hoya te paNa AyaMbilamAM suMTha ane tIkhAM svAbhAvIka rIte kape che. prazna 10-AyaMbilamAM suMTha tIkhAM vigere jevI rIte kape che tevI rIte ja lavIMga. pIMpara, vigere kema kalpatA nathI. tene zAstrArathI niSedha che ke paraMparAthI? uttara 10-lavaMgamAM dudhanuM bhejana ApavAmAM Ave che tathA haraDe ane piMpara vigere nALathI apakava hoya tyAreja sukavavAmAM Ave che. tethI te AyaMbilamAM kalpatA nathI. jema ghau tathA juvArane piMka pAye hoya te AyaMbilamAM kalpI zake nahIM paraMtu javAra tathA ghaMu rAMdhelA kape che tenI mAphaka samajavuM. prazna 11-kaI paNa upavAsake cAra upadhAna vahana kya hoya temAM pahelA upadhAna karyAne bAra varSa vIti gayA hoya te te pahelAja upadhAnane pharIthI vahana karIne mAlAne dhAraNa kare ke cAre upadhAna vahana karIne ? uttara 11-pahelA upadhAnane vahIne mALAne dhAraNa kaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 86 ) rI zake je mana sthira hoya te cAre upadhAna pharI vahana karI mALA dhAraNa kare. prazna 12-upadhAna vahana karatAM thakAM tapasyAne divase je kaI paNa kalyANaka tithI Ave che te upavAse cAle ke koI adhika upavAsa kare joIe? uttara 12-tapasyAne divase kalyANaka tIthI AvI jAya te niyannata tapa paNa vaDe karIne tethI ja cAle. prazna 13-je zrAvaka niyamathI hamezAM be vakhata pratikramazu karate hoya ane saMdhyA samaye pratikamaNa visarI gayela hoya te te keTalIka rAtri gayA pachI pratikramaNa kare to zuddha thAya ke nahIM ? uttara 13-yadi kAraNa vizeSathI bhulI gayA hoya te be para rAtrI sudhimAM pratikramaNa kare te suddha rIte kalpI zake. prazna 14-jeNe zukala paMcamI uccArI hoya te je paryaSaNamAM bIjathI AraMbha aThThama tapa kare tene paMcamIne divase ekAsaNuM ja karavuM joIe ke yathAcI ? uttara 14-kaI paNa vyakatIe zukala paMcamI uccArI heya temaNe vAstavIka te tRtIyAthI aThThama tapa kare joIe yadi kadAcita dvitIyAthI aThThama tapa kare te paMcamIne divase ekAsaNuM karavAne pratibaMdha nathI. yadi ekAsaNu kare te vizeSa lAbha dAyaka che. prazna 15-mAsuM je purNimAne divase thAya te 5 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 87 ) ccIza pratikramaNa ke aThThAvIza tathA te zAstrakSaranA baLathI ke para parAthI samajavu` jo zAsrAkSaranA khaLathI kaho tA zAstranu nAma kahe ? uttara 15-varasanI madhyamAM paccIza pratikramaNa ke aThThAvIza evu kAMI paNa jANyuM nathI. zAstramAM te devasika, rAtrika, pAkSika, cAturmAsika tathA sAMvatsarika lakSaNa pAMca pratikramaNa che. prazna 16-mukatAzrla sacitta che ke acitta. ? uttara 16--vI pelA tathA nahi vidhelA anne prakAranA mukatA phLA ( sAcAmeAtIe ) acitta samajavAM kAraNake anuceAgadvArasulamAM metIe tathA ratne acitta parigrahanI madhya mAM kahyAM che. prazna 17-sarvArthasiddha vimAnamAM meAtInA valaye zA stramAM kahyAM che ke paraMparAthI kahevAya che, zAsranI aMdara jo kahyAM hAya tA tenA akSaro kahe ? uttara 17-sarvArthasiddhamAM metInA valayo mATe chuTI gAthAomAM para parAthI tathA bhuvanabhAnu kevalI caritramAM kahyuM che jema ke-- tat gAthA. tatya pahAvimANe uvarimabhAgaM mivaTTaeegaM / sAyara rasa 64 maNamANaM muttAhala mujalajalo'haM // tyAdI daza gAthAmAM kahevu che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 88 ) prazna 18-khaDatara ga7mAM jeonA gharamAM putra athavA putrIne janma thayo hoya teja gharanA mANase potAnA gharanA jala vaDe devapujAne karatA nathI paDataragacchanA sAdhuo paNa teene ghare anna pAnAdikane mATe dasa divasa paryanta jatA nathI tene mATe kaye sthaLe lakheluM che, svakIya pakSamAM tene AzrIne zuM vidhi jANavI ? uttara 18-ghare putra athavA putrI janmane prApta kare te gharanA jalavaDe karIne deva pujA thaI zake nahiM tathA prakAre kaI sthaLe zAstramAM jANyuM nathI tathA te sthaLe sAdhue javuM na javuM vigere AcaraNa je dezamAM je vyavahAra dekhAya te pramANe rAkhave dasa divasane nirbandha zAsamAM jANyuM nathI. devagirinA saMdhe karelA prazna tathA teonA uttara prazna 1-gItAthI pakhI pratikramaNa karatAM lahamavasaramAM % nityArapAraNotti " kahe che tyAre zrAvaka vigere joe paNa zuM teja kahevuM ke " kAmo gaNuNAMde " kahevuM.? uttara 1- zrAvaka vigeree "chApo mag8 * kahevuM. " niyAra pALadori' e pramANe kahevuM nahi. prazna 2-pakhI pratikramaNanA aMtamAM gItArtho jene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 89) zAnti balavAne Adeza Ape che te zrAvaka duHkha khaya kammu khaya nimittaka cAra legassane kAusagga karI pragaTa legasasa kahI zAntine kahe che ane zAnti kahyA pachI pharIthI paNa paM dara legasane kAusagga karI pragaTa eka legassa kahIne pasaha pAre che keTalAeke te kahe che ke jene zAnti kahevAne Adeza Age hoya te cAra legasane kAusagga karI pragaTa eka le. garsa kahIne zAntine kahe ane pachI pisaha pAre A benI madhyamAM je vidhi pramANa hoya te kahe. uttara 2-5khI pratikamaNamAM cAra legasane kAusagna karI pragaTa eka legasa kahIne pachI zAntine kahe e pra. mANeja zuddha thAya che bIjI vakhata paMdara legassane kAusagna karavAmAM vizeSa jANyuM nathI. prazna 3-zrI mahAvIra prabhunA nirvANa samaye amAvAsyA tIthI tathA svAti nakSatra hatuM dIvALI sambandhI guNuNA samaye kaI vakhata te banne hoya che ane keI vakhata nathI hatA tenA upara keTalAke kahe che ke jyAre svAti nakSatra ane amAvAsyA banne sAthe hoya tyAre divALI saMbaMdhI guNayuM gaNavuM joIe. keI te kahe che ke je merAyAne divasa che te divase guNaNuM gaNavuM joIe temAM merAyA karavAmAM bheda che. gujarAtanA leke pAkhIne divase kare che ane A dezanA leke bIje divase te zuM potapotAnA dezane anusAre merAyA karavAne divase guNaNuM gaNavuM ke gujarAta dezane anuMsAre Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 90 ) uttara 3-potapotAnA dezane anusAra je divase divALI kare te dIvase guNaNuM gaNavuM joIe. prazna 4-keTalAeka yatio tathA zrAvake jInamaMdiramAM pratimA sthApana samaye caityavaMdana karatA nathI teo kahe che ke atyAre avasthA bheda che tethI caityavaMdana karavuM ucIta nathI Itara loke -kahe che ke bhagavAnane vaLI avasthA zuM ? tethI jyAre jIna maMdIramAM jaIe tyAre caityavaMdana karavuM te A bannenI madhyamAM kaNa pramANa che. uttara 4-jInamaMdIramAM pratimA sthApana samaye tyavaMdana karavAne niSedha jANyuM nathI. dvIpa baMdaranA saMdhe karelA pra tathA teonA uttare. prazna 1-derAsaramAM pasaha karavAvALA jyAre devavaMdana kare tyAre IvahI paDikamavA vakhate uttarAsaMga karavuM joIe ke nahiM. uttara 1-jyAre derAsaramAM pasaha karavAvALA devavA tyAre IyavAhI paDikamavA vakhate uttarasaMga kaI paNa karatA hoya tema dekhAtuM nathI. vRddha leke paNa emaja kahetA sAMbhaLelA che tathA IyavahI vaMdananI kriyAmAM nathI. devavaMdana karate samaye athavA bIje kaI samaye devamaMdIramAM jyAre zrAvake hoya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) tyAre uttarAsaMga karatA hoya tema dekhIye chIye paraMtu kiyAte vidhi pramANeja thAya. prazna ra-prathamaja rAI pratikamaNamAM kusumiNa dusumiNa uvaNIne cAra legassane je kAusagga karavAmAM Ave che. te cade nimmalayarA sudhi karavo ke sAgara vara galIrA sudhI? uttara rasAmAnyathI te caMdesu nimmalayarA sudhi kare paraMtu je svapnane viSe caturtha vratane aticAra thaye heya te eka navakAra adhika cIMtave. prazna 3-prAta:kAlanAM rAI pratikramaNamAM pahelethI. kusumiNa dusumiNa kAusagga tathA caityavaMdana karIne pachI khamAsa maNa daIne pachI sajhAya karavI ke sajajhAya karIne cAra khamAsamaNa devA. uttara 3-pahelA cAra legasane kAusagna karIne caya vaMdana karI cAra khamAsamaNa daI be khamAsamaNu vaDe sajajhAya karI pratikramaNa kare, kahyuM che ke rUpiyA sukha same bina muNi vaMdaNa taheva sajjhAo savvassavi sakkakSao tinniya sarasa vAyabrAM A gAthA zrI samasundara sUrie karelI sAmAcArImAM paNa vidyamAna che tathA zrI vijayadAnasUri paNa e pramANe ja karatA hatA tenI zikSAnusAra ame paNa temaja karIe chIye tathA sajajhAya karIne cAra khamAsamaNuM devA e pramANe vidhi paNa keIkaI granthamAM dekhAya tene paNa pratima Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) nathI. paraMtu vRdhdha jevI rIte karatA hatA tevIja rIte ame te karIe chIye. prazna 4-garamI vigerenI rUtumAM garama athavA prAsuka pANI pAMca pAra Adi samaya paryanta acitta rahe che ane tyAra pachI sacitta thAya che A pramANe kayA sthaLa upara lakhavAmAM AveluM che? ane temAM jyAM sudhi trasa jIvanI utpatti na thaI hoya tyAM suvi jala gaLyA vInA kape ke nahi? uttara 4-uNa Rtu vigere RtuomAM pAMca pahorAdi kALa paryata uSNa athavA prAsuka pANi acitta rahe che ane tyAra pachI sacitta thAya che tathA prakAre pravacana sAre ddhArasUtra ttimAM kahyuM che tathA temAM trasajIvanI utpatti thaI che athavA te na thaI che te paNa gALeluM vAparavuM, gALyA vinAnuM jaLa vAparavuM nahIM e pramANe paraMparAthI dekhAya che. prazna pa-pAMcamane athavA puNImAne kSaya hoya te te tithione tapa keNa ke tithIne divase karavuM joIe? uttara pa-pAMcamane je kSaya heya te tene tapa pAchalI tithImAM kara purNimAne je kSaya te tene tapa terazane divase athavA te caidase karave je tradazI ne divase kara bhulI jAyate pratipada (ekama) ne dIvase paNa kare. prazna -navakAravALI pustaka vigerenI sthApanA navakAra maMtranA gaNavA vaDe karAya che tenA upara jyAre prakAza hoya tyAre te draSTinuM rakSaNa sukara che. paraMtu aMdhakAramAM kevI rIte dekhAya te dekhAyA vinA te sthApanA zuddha kharI ke naDuiM ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) uttara 6-navakAravALI pustaka vigerene navakAra maMtra vaDe prakAza heya tyAM sudhi sthApanA kaye chate yathAzakita draSTi tathA upaga rakhAya che aMdhakAramAM draSTi tathA upagane ane bhAva thAya tyAre pharI vakhata sthApanA karIne tenI samIpamAMja kriyA karavI kemake sthApanA be prakAranI che 1 Isvara ane 2 pAvalkathikA tenI aMdara ItvarA navakAravALI vigere navakAra vaDe karIne sthApita thAya che ane te draSTi tathA upaga jyAM sudhi heya tyAM sudhIja suddha rahe che yAvata kathika sthApanAcArya azravA pratimAdiya ke jenI gurU mahArAja pAse pratiSThA karAvavI paDe che tene vAraMvAra sthApavI paDatI nathI. prazna cha-upadhAnamAM mALA paheryA pachI paNuM kare uttara 7-upadhAnamAM mALA paheryA pachI paNuM karavAne niyama jANavAmAM che nahiM. prazna 8-upadhAna saMpurNa thayA anantara tapasyAne divase utaravuM ka9pe ke nahi. uttara 8-upadhAna saMpurNa thayA anantara tapasyAne die utarAtuM nathI keIpaNa kAraNathI gItArthanI AjJApurvaka utaravAmAM ekAntathI niSedha jAryo nathI. ' prazna -keTalAeka manuSya puche che ke nadImAMDavAne vidhi keNa siddhAntamAM che? utara 9-naMdImAMDavAne mATe anugadvArAtti sAmAShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 94 ) cArI vigere granthamAM lakhyuM che paraMparAthI paNa naMdI maMDAtI jANI che. prazna 10--pisahamAM sAmAyikanA batrIza de lAge che ke nahiM? uttara 10-pasahamAM sAmAyikanA batrIza de lAge che tathA prakAre jANyuM che paNa tene utsargathI na lagADavA, keIpaNa kAraNathI je lAge te tenI AlocanA pratikamaNa karavI. prazna 11 pisahamAM banAtanuM saMthAriyuM ka9pe ke nahi. tathA pAna khAvuM kape ke nahIM tathA jamavAnA upakaraNo vigere vastu ke chuTaka mANase lAvelI kalape ke nahi ? uttare 11-banAtanuM saMthAriyuM pasahamAM vAparavAne mATe kape tathA pAna lavaMga kASTAdika keI paNa kAraNa hoya te pisahamAM khAvuM kape tathA chuTaka mANase lAvI ApelA zuddha upakaraNane vAparavAne niSedha jANavAmAM che nahiM. prazna 12-devatAo jyAre anya devalokamAM jAya tyAre tyAM rahelA cane vaMdana kare ke nahiM? uttara 12- devatAo jyAre potAnA devalokathI Itara devalokamAM jAya tyAre tyAM rahelA ene vaMdana karavAne niSedha jANavAmAM che nahiM arthAta vadana kare. pra"na 13-jaMbudvipamAM rahelA merU paravatanI cAre tarapha 11ra1 jana sukIne tiggaka bhramaNa kare che, tevI ja rIte anya dvIpamAM rahelA merUthI keTaluM cheTuM rahI bhame che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) uttara 13-jambudvIpamAM jevI rIte methI 1121 ceAjana mukI jayetizcakra bhame che tevIja rIte anya dvIpagata merU thakI paNa saMbhave che, zAstrane viSe akSaro spaSTa tathA dekhAvamAM tene mATe AvyA haiya tema smRtimAM nathI. prazna 14--kAusaggane viSe athavA vAMdaNA detI vakhate sthApanAcAryantu cAlana suje ke nahi ? uttara 14-kAusaggamAM athavA te vAMdaNA detI vakhate sthApanAcAryanu cAlana sujhe nahi tathA prakAranA ekAnta vAda jANyA nathI. 6 praznana 15-anya matAvalaMbI upavAsAdikanuM kAi paNa paccakhANa kare to tyAM * vALaH ' nA AgAra khelavA AzrI ne zu karavu joie kAraNa ke tene kasellakAdi nAMkhelu pANI pIvAthI kevI rIte tenu pALavuM thAya ? uttara 15-anya matAvalammIe keie. upavAsAdi kanuM paccakhANa kayuM hoya ane kasellakAdika nAkheluM pANI pIdhu hAya te paNa pAsa nA AgAra khelavAthI tenA vratane bhaMga jANyA nathI kAraNa ke kasellaka nAkhavAthI paNa prAsuka pANI thAya che paraMtu svakIya AcaraNa na heAvAthI grahaNa zrUtu nathI. prazna 16-vartamAna samayamAM karAtI snAtrAdi vidhi kANe karI ane kayA granthAmAM vidyamAna che ? uttara 16-- vartamAnakALamAM karAtI snAtrAdi vidhi keTalIeka paraMparAthI ane keTalIeka zrAddhavidhimAM vidyamAna che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prani 17--kevaliprabhu jyAre kevali samuddhAta kare tyAre AtmapradezavaDe karIne trakSa nADIneja pure ke saMpurNa lekane pure. utta. 17-kevalI mahArAja jyAre kevalI samudaghAta kare tyAre saMpurNa lekane pure. prazna 18-cavIza vaTTAmAM tathA paMcatithI pratimAdikamAM rUSabhadeva vigere tIrthakare keNa anukrame gaNavA tathA sutAra athavA salATa saMbaMdhI gajanA prasiddhamAna pramANe ghara derAsaramAM jamInathI deDha hAtha uMcu prabhunuM Asana karavuM e pramANe kahyuM che te utkRSTakALamAM AtmAgulanI vRddhi hAni thAya tyAre te kevI rIte ghaTe? uttara 18-vIzavaTTAmAM paMcatIrthi pratimAdikamAM ane muka anukrame rUSabhAdika tirthaMkare gaNavA e ekAnta jANa vAmAM A nathI tathA utkRSTa kALane SiSe paNa te kALanA gajanuM mAna AtmAgula pramANe nAnA moTuM samajavuM jethI temAM kAMI paNa asaMbaddha raheze nahi. pazna 19-ekAntarA upavAsa karIne upadhAna vahevAmAM Ave che. tenI vidhi kyA zAstramAM ane keNe kahelI che? uttara 19upadhAnanI vidhi mahAnizItha sutra tathA sAmAcArI vigere granthane anusAra temaja paraMparAne anusAra paNa samajavuM. prazna 20 leka prasiddha kaparApAka-- tathA lIlA zAkanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) avayathI banAvelA Asa tenA paccakhANa vALane kajo ke nahi? uttara 20-tevA pAkadra kape che evA prakAranI pravRti dekhAya che. prazna 21-zrI pArzvanAthanuM kalyANaka pisadasamanI rAtre che te te navamI tathA dazamInI madhyamAM AvelI rAtri samajavI ke dazamI ane ekAdazInI madhyamAM AvelI rAtri samajavI je dazamI ane ekAdazInI madhyanI rAtrI hoya te tenuM snAtra dazamIne divase bhaNAvavuM ke ekAdazIne divase ? uttara 21-zrI pArzvanAthanuM janma kalyANaka dazamIne rAtrIe che tethI karIne snAtra dazamIne divase ja bhaNAvavuM. prazna rara-pratikamaNane viSe devasIya AleuM e pramA Ne kahyA pachI sAdhuo "vA maLe che ? kahe tyArapachI pisahavALA gAmanA gamana AvavAne Adeza mAge che A bAbatamAM keTalAeka kahe che ke Adeza na mAgave joIe keTalAeka kahe che ke se hAthathI bahAra javuM paDayuM hoya te gama na gamanane Adeza mAgavA keTalAeka kahe che ke apramAta bhumImAM gamanane lIdhe Adeza mAgave joIe te A uparo pta kathanamAM je hakIkata sAcI hoya te jaNAvo? uttara rara--pratikramaNane viSe AcanAnantara sAdhu " kALe rama raMgo * ItyAdika kahe tyAra pachI pasaha vALAe gamanA gamanane Adeza mAga egya jaNAya che tathA s Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) sthaMDilAdi kArye bahAra jaIne AvyA pachI turataja gamanAgamana AleAvavuM e yagya jaNAya che. prazna 23-pAsaha cayA pachI kANu sAvadha vyApAra rahyA che ke jene mATe sAmAyika uccaravuM ? peAsahamAM dezAvakAzika zA mATe na uccaravu ? ane sAmAyika karyuM hoya teA uccaravuM ? tenuM zuM kAraNa. uttara 23--peAsaha uccaryAM pachI je sAmAyika uccavu te saheje prApta thayela navama vratanA ArAdhana mATe samajavuM tathA peAsaha karavA vALAnuM javuM Avavu niravaghaja hoya che tethI peAsahumAM dezAvakAzika uccaravAnI jarUra nathI. sAmAyikamAM dezAvakAzika uccaravAnuM kAraNa e ghaDI pramANu sAmrA yika pAryA pachI paNa dizAonI virati karavA mATe samajavuM prazna 24 -keTalAeka dvidaLane Azrine ema kahe che ke dvidaLachAza ane mukha e traNanA saMyogathI jIvAtpatti thAya che keTalAka kahe che ke chAza ane dvidaLa e bannenA saMyege jIve tpatti thAya che teA A vAtane nizcaya karavAne mATe zAsrAnusAre satya vAta je hoya te jaNAvA ? uttara 24 - dvidaLa ane apakava dudha dahiM tathA chAzanA sAge jIvAtpatti thAya che tathA prakAre jANavAmAM che zAstrAnu sAre paNa jyAre mukhanA saMyoga thAya tyAre jIvAtpatti thAya ema jANavAmAM nathI. prazna 25-sAdhAraNa jInacaityane mATe gAmane nAme pra timA karAvavI ke saMghanI rAzine nAme ? jo saMghanI rAzIne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) nAme? te sarva gAmanA saMghanI rAzI te ekaja Ave tyAra pachI judI judI pratimAone khapaja na paDe A bAbatamAM je yukta lAge te jaNAvaze? * uttara 25-sAdhAraNa prAsAdamAM gAmane nAme pratimA joIe e vAta yukta jaNAya che. prazna 26--pratidivasa chaThThA vratanA saMkSepa rU5 digagamavirati karavAmAM Ave che tene dezAvakAzika nAmanA dazama tratamAM che ane cAda niyama te sAtamAM vratamAM che. te dezAvakAza kanuM paccakhANa karavAthI te kema uccarAya? uttara ra6--dezAvakAzika be prakAre che eka chaThA vratanA saMkSepa rUpa pratidina karavAnI diga viratI rUpa che ane bIjuM sarva vratanA saMkSepa rUpa karAya che tethI temAM kAMI viprati patti nathI. prazna 27-upadhAna vAyanA namaskAra purvaka devI ke namaskAra vinA? uttara ra7-zrI vijayadAna suri upadhAna vAcanA namaskAra vinA detA hatA ane teja pramANe ame paNa daIe chIye. prazna 28-upadhAna vAcanA pAraNane dIvase devI ke tapasyAne dIvase ? tathA upadhAna vAyanA prAtaHkAle devI ke saMdhyAkAle paNa devAya? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) uttara 28--upadhAna vAcanA pAraNAne divase tathA tapasyAne divase devAya tathA upadhAna vAcanA Ayabila ekasaNAne divase sAyaMkAle paNa devI suje paNa pratidina karAtI saMdhyA samayanI kriyA vAcanA pachI karAya. prazna 29--cAmAsAmAM mALAropaNa saMbadhI nadI kyArathI karAya ? uttara ra--mALArepaNu tathA caturtha vrata saMbaMdhI nadi te vijaya dazamI pachI maMDAya ane khAra vrata saMdhI naMdI te tenI agAu paNa maMDAtI jaNAya che. prazna 30--upadhAnamAM lIlu zAka khavAya ke nahIM ane vilepana tathA mastakamAM tela nAMkhavu vigere ka2e ke nihuM ? uttara 30-hAlamAM lIluM zAka khAvAnI rIti nathI ane vilepana tathA mastakamAM tela nAMkhavu vigere sAdhunI jema pote paNa naicche. anya koi bhakti kare te tenA niSedha nathI prazna 31-zrAvaka ane zrAvikAone nandIsutra saMbha!vI zakAya ke nahIM ane. " nALa paMca vidyuM nnataM " e pra kAra ane namaskAratraya karAya ke nahIM ? uttara 31--zrAvaka ane zrAvikAone nanhIsutra ane namaskAratraya saMbhaLAvI zakAya. padma 32-upadhAnanI vAcanAne zrAvaka ane zrAvikAe ubhA rahIne grahaNa kare ke besIne? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (101) uttara 32- upadhAna vAcanAne zrAvikAo ubhI rahIne sAMbhaLe ane zrAvake caityavaMdana mudrAe sAMbhaLe. prazna 33-pisahagrahaNa karele zrAvaka vastra vaDe mastakane bAMdhIne jInezvara prabhunA madiramAM jaIne deva vandana karI zake ke nahi? uttara 33-vAstavIka rIte pasaha grahaNa karelA zrAvakane mastaka bAMdhavAne adhikAra nathI paraMtu keIpaNa kAraNa hoya te phALIA enAmathI prasiddha vastra vaDe mastaka bAMdhI jainamaMdIrane viSe devavandanAdi kiyA karavAnI chuTI che tene mATe bIjuM kAMI vizeSa jANavAmAM nathI. prazna 34-saMvatsarIne caturdazIne aSTamIne jJAna paMcamIne ane rohiNIne tapa jeNe mAvajIva sudhi ucca. rele heya teNe saMvatsarI caudaza aSTamI ane jJAnapaMcamInI AgaLa athavA pAchaLa rahINI AvI hoya ane chaTha karavAnI zakti nahoya te zuM karavuM? uttara 34 keIpaNa rIte chaTha tapa na karI zakAya te uparokta tapamAMthI je tapa prathama Ave te tapa te vyaktIe pahele karavo ane rahI gayelA tapane pachIthI karI levuM. prazna 35-zrAvakane agyAra aMga saMbhaLAvate samaye nadI sthApana karavI ke nahIM? uttara 35-zrAvakone agyAra aMga saMbhaLAvatI vakhate naMdI sthApana karavAno adhikAra jANavAmAM nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) prazna 36-anyamatAvalambI keIpaNa yadi cothA vratanA niyamane dhAraNa kare te samaye nandI sthApana karyA sivAya te niyama laI zakAya ke naMdInuM sthApana karavuM ja joIe? uttara 36-anyamatAvalambI cethAvatane nIyama naMdInA sthApana karyA sivAya paNa laI zake vizeSa kAMI jANavAmAM nathI. prazna 37-pisaha grahaNa karelA zrAvakane jamyA pachI caityavaMdana karyA sivAya pANI pIvuM kape ke nahiM tathA upadhAna vahana karanAra svabhAvIka paiSadhIka AhArane grahaNa karavA vALe zrAvaka saMdhyA samaye kyA anukamathI paDilehaNa kare? uttara 37-pasaha karelA zrAvakane AhAra grahaNa kya pachI tyavadana karIne ja pANI pIvuM kape, caityavandana vinA kape nahIM kAraNa ke zrAvakane paNa munionI mAphakaja ghaNI kharI kiyAe dazAvelI che ahArane grahaNa karavA vALe pasaha karanAra zrAvaka sAyaMkAle muhapattine paDilehIne pachI paherelAM vasyAne badalAvIne " paIi paDiho ' e pramANe Adeza mAgIne vastronuM paDilehaNa kare tyAra pachI upAdhI tathA muhapattine paDilehIne svAdhyAya karI be vAMdaNA daI pacca khANa karI. " upadhi saMki nA 3papa para huM A pramANe Adeza mAge A prakAre sAmAcArI che. upadhAnane viSe piSadhamAM sthita zrAvaka ATaluM vizeSa che ke pANine-gurUpAse athavA sthApanAcArya pAse muhupattine paDI lehI be vAMdaNu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (103) daI ne paccakhANa kare. phrIne paDilehaNa samaye vAMDhaNA athavA paccakhANa na kare, bIjuM kAMI jANavAmAM nathI. prazna 38-rAtrIne pAsaMha karanAra mANasa sutraNa ane DallAne mATe bhumimAM keTalA mAMDalA kare ? uttara 38--rAtrI pesaha karanAra mutraNa ane hallAne paraDavAne mATe bhuminA covIza mAMDalA kare khAra mAMDalA mAIlIpAnA ane mAra mAMDalA bahAranA "vArata vArasa timivaka A pramANe kathana hAvA thakI, prazna 39--je mANasa rAtri peAsahune uccare te mANasa peAsahune ucarcA pachI pANI pIve ke nahi ? uttara 39--tyAra pachI pANI paccakhANa kareluM hAvAthI pIvAya nahi. prazna 40--je nivImAM tathA ekAsaNAmAM tathA besaNAmAM tevihAranuM paccakhANa kayuM hoya tene viSe lIdhuM zAka khAvuM kalpe ke nahi ? uttara 40--nIvi vIgerene viSe tevihAranu paccakhANa ka chate ekAntathI pakava lIlA zAkane bhakSaNa karavAne mATe niSedha jANyuM nathI jo lIlu zAka na khavAya te vadhAre sArU prazna 41--divase pAsaha grahaNa karelA zrAvaka sadhyA samayanI paDilehaNA karIne jo rAtri pAsaha kare te paDileTu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (104) zAnA Adezane pharIne mAgavA joIe ke prathamanA Adeza vaDe kape? uttara 41-paDilehaNunA Adeze pharI vakhata mAMgavAmAM AvatA nathI. prazna 42-ekAsaNu sahita nivinuM paccakhANa ane ekAsaNAnuM paccakhANa e banenA uccAramAM zuM pheraphAra che? uttara 4ra-nivI ane ekAsaNunA paccakhANamAM ATaaMtara che ke nivInA paccakhANamAM "niSyi jayaM viravApa' e pramANe uccAra thAya che ane ekAsaNAnA pacca khANamAM vina rivA"i e pramANe bolAya che tathA - A prakAre paNa vizeSa che ke nivinuM paccakhANa trividhAhAra rUpa thAya che ane ekAsaNAnuM paccakhANa dvividhAhAra rUpa paNa thAya che. prazna 43-pAsaha athavA sAmAyikane uryA pachI te saha athavA sAmAyikane pAravAne kALa AvyA pahelAM pasaha athavA sAmAyika jeNe uccarela hoya tenA zarIre kaI paNa jAtanI kilAmanA utpanna thaI hoya te zuM karavuM ? uttara 43-pisaha athavA sAmAyikane ucaranAra purUSane pisaha athavA sAmAyikane pALavAnA samaya pahelAM je kilAmanA utapana thaI hayata pisaha athavA sAmAyikane pAyavAne samaya thayA bAda te mANasa sAvadhAna paNAmAM Avyo hoya te te sAShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) mAyika athavA pasahane pAravAnI vidhi kare ane je pAravAnA samaya paryanta sAvadhAna na thayuM hoya te tenI samipamAM rahevA vALA zrAdhee pAravAno samaya thaye chate pAravAnI vidhi saMbhaLAvavI, jyAM sudhi pAravAni vidhi na saMbhaLAvI hoya tyAM sudhi moTI virAdhanA karavA mATe pAsenA mANasee nahIM devI joIe tathA prakAranI saMbhAvanA che. DuMgarapuranA saMghe karelA prazno tathA teonA uttaro. --(0) - prazna 1-sattaradi pUjAne viSe aSTamaMgalathI sthALa puye chate prajA saMpurNa bhaNAI rahyA pachI aSTamaMgalanI madhye AvelA malyayugalanA AkArane bhAMgavAthI pApa lAge ke nahiM? uttara 1-aSTamaMgalanI madhyamAM malyanA AkArane banAvavuM zAstrAnusAre yukta ja che. ane pUjA thaI rahyA pachI tene haThAvavuM te paNa yuktaja pratibhAse che tene viSe deSa lAgavAne saMbhava nathI kAraNa ke Indra mahArAja jyAre jInezvara bhagavAnane janmatsava karavAne mATe Ave che tathA bhagavAnanA janmagrahane viSe AvI mAtAnA paDakhAmAMthI prabhune grahaNa karI prabhunuM kRtrima pratibiMba mAtAnA paDakhAmAM mukI merU parvata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) upara jaI janmAbhiSeka karIne pharIthI janmagRhamAM AvI prabhune mAtAnA paDakhAmAM mukI prathama mukelA kRtrima pratibIMbane harI le che. tathA nutana pItaLa vigerenI pratimA bharAvavI hoya tyAre prathama madanAkAra karI upara mATI daI madanane madhyamAMthI gALIne ghase che te ahIM tathA uparanA kathanamAM hiMsA pari NAma nahIM hovAthI jevI rIte pApa lAgatuM nathI tevIja rIte aSTamaMgalamAM matsyayugalanA AkArane bagADavAthI pApa lA. gaze nahI. prazna 2-viSNukumAranI vAta kyA graMthamAM Ave che. tathA teNe je lAkha jana pramANu pitAnuM vaikiya zarIra karyuM kahevAya che te zuM unne dhAMgulI niSpanna jana samajo ke pramANAMgula niSpanna jana samaje tathA teNe potAnA be paga purva tathA pazcima samudramAM mukyA vigere ghaNI vAta kahelI che te tene AzrIne je vAta jevI rIte ghaTe tema kahe. uttara 2-viSNukumAra saMbaMdhI vAta uttarAdhyayana tathA vasudevahIMDa vigere granthamAM che tathA temaNe lakSa jana pramANa kareluM potAnuM vaikiya zarIra ulledhAMgulI niSpanna jana pramANathI samajI levuM, tathA teNe purva ane pazcima samudrane viSe pitAnA be paga mukyA che jabudIpane viSe AvelI lavaNa samudranI khADIne viSe potAnA be paga mukyA tema saMbhAvanA thAya che. kAraNa ke usedhAMgulI niSpanna lakSa jana pramANu za. rIra be caraNuvaDe karIne purva tathA pazcima lavaNa samudrane 5 thaI zake nahiM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107) siddhapuranA sadhe karelA praznA tathA tenA uttarA prazna 1-prativAsudeva jyAre garbhamAM Ave tyAre te nI mAtA keTalA svapna dekhe ? uttara 1--sAptita zata sthAna--zAMti caritra vigerene anusAre traNa svapnA dekhe ema jaNAya che. prazna 2--teja dIvasamAM taLelu pakavAna kaDAyAnI vigaI nA paccakhANa vALAne khape ke nahI? uttara 2--teja dIvase taLeluM pakavAna kaTAha vikRti ( kaDAyAnI viga ) nA paccakhANa vALAne paccakhANa letI vakhate jo chuTI rAkhI hoya tA ka2e anyathA nahIM. prazna 3--cAmAsAne viSe aDIgAu pramANa nadIne utarIne jevI rIte bhikSAne grahaNa karavA mATe jaI zakAya tevI rIte vaMdana karavA mATe athavA kSAmaNAne mATe jaI zakAya ke nahIM? uttara 3-caturmAMsane viSe aDhI gAu pramANu nadI utarIne jema bhikSAne mATe jaI zakAya tema vaMdana karavA mATe athavA kSAmaNAne mATe jayaNA purvaka jAya te tene mATe zAsrAnusAre ekAMta niSedha jANyuM nathI paraMtu hAlamAM pravRtti dekhAtI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (108) yatA gAmanA saMghe karelA prazne tyA tenA uttaro prazna 1-be zrAvako pratikamaNa athavA sAmAyika karatA hoya tyAre ekanA hAthamAMthI bIjAe caravaLa pADe chate bane nI madhyamAM IvaDiyA keNe paDikamavA tathA bane paDi kame ke eka ? uttara 1-bane zrAvaka pratikamaNa athavA sAmAyika kakaratA hoya tyAre eka jaNAe sAvadhAnIthI caravaLAne grahaNa kya chaMtA bIjA zrAvakane hAtha lAgavAthI paDI jAya che jene hAtha lAgyuM hoya, tene Iya vahiyA Ave ane je caravaLane jAlavA vALAe paNa asAvadhAnIthI pakaDa heya ane bIjA zrAvakane hAtha lAgavAthI paDI gaye heya te bane zrAvakane I vahiyA Ave. prazna -je kaMI zuddhakiyA tathA zuddha AcArane pArato chate AvelI IryA pathikIne jANI na zake te te keTalA muhurta pachI tene paDikame. uttara ra-zuddha kriyA tathA upaga sahIta puMjIne besavuM vigere karavAthI Iya pathikI AvatI nathI ke jene mATe kAlanuM mAna karyuM hoya te paNa anya kriyA karavA pahelAM IryA vahiyA paDikakame che kAraNa ke ghaNe samaya vyatIta thaye mana vacana ane kAyAnA upayoganuM samyaga jJAna rahetuM nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) prazna 3--aSTApada parvata upara bharata mahArAje karAvelA sihaniSadyA vigere prAsAde tathA temAM rahelA jIna khiA kevI rIte Aja sudhI sthita che ane zrI zatru Mjaya parvata upara bharata mahArAjAe karAvelA prAsAda tathA khie kema sthita nathI, zatrujaya upara asaMkhyAta uddhAra thai gayA saMbhaLAya che te aSTApada upara kAnu sAnnidhya cheane zatrujaya upara kAnuM nathI ke jethI eTale badhA kraka, te saSTa rIte kahe ? uttara 3-aSTApada pati upara bharata cakravatie karAvelA maMdiro tathA prAsAdAnu sthAna avidhruvata che tethI devAnu sAnigha hovAne lIdhe avizna anAzavaMta che. jevaILa pAchuM AyapaNaM avasisi itatoteNaM amaceNa bhaNIyaM jAvar3a mAranttine DevalI niLALa aMtibhuyaM ItyAdi vasudevaDIDImAM paNa lakhelu hAvAthI AjasudhI rahevu ucita che zatruMjayaneviSestha navighnavata hovAthI tathA prakAranu devAnu sAnnidhya nahI hAvAne lIdhe bharata mahArAjAe karAvelA maMdiro tathA prAsAdenu Aja paryaMta athAna nathI. ema sabhAvanA thAya che. tatva kevaLI mahArAja. iti caturthaH prastAvaH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevaLajJAna prApta karavAnA saphLa mAga. tamAne kAIpaNa vakhate kAIpaNa pustakanI jarUra paDe amArI navI nIkaLelI kupanIne pahelIja khabara Apajo. eTaluM te nirvi"da che ke jevA anarUpI paDaLa khullAM kayAnA ya, UMcI sthitie caDI mAM paNa kItinAM kAme karavAnu jenA nazIbamAM hoya temaneja AvAM uttama pustake vAMcavAnu agara bIjAne vaMcAvavAnuM mana thAya che. mATe jJAnakhAtAmAM, lAyabrerImAM, zALAomAM bheTa ApavA lAyaka nIcenA ati upayogI ane suMdara pustakA jarUra moMgAno jaththAvadha magAvanArane sApha mauna ApavAmAM Avaze. 1. samarAditya sakSipta 2 harIvikrama caritra... 3 puMca pratikramaNAdi sutra (zAtrI) (gujarAtI artha sahita)... ( sa MskRta ) 4 99 5 prAttara ratna cintAmaNI 6 navapada hAlI vidhi... 7 jaina stotra sa Mgraha (zAstrI) . 8 jIva vicAra nava tatva ane daMDaka ... 9 zrAvaka prati..0-12-0 11,, ( bhASAMtara 13 anya niti 15 bAra kRtanITI5 0-1-0 17 - sAImata samIkSa 0~ 8 ~ 199 7 -- { ~ 0 ...11410 - 200 ... 100 3 A pA. 21110 1~~/~e Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... 904 ... ... ... 444 7-2-0 1 satya svarUpa 0-4 12 tatvavicAra 11g0 ... 14 sAma sAbhASya kAvya 0-12 16 jaina lagna gIta 18 zIlavatInA rAsa maLavAnuM DekANuM :jI. ke zaikaTIvALA enDa sansana 106 0-12 --~ = 06 ---C/ 7-4 913 4x3 14 www.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainamAM jJAnanA aDALA phelAvA karavAnA hetuthIpa mUle vecI nAkhavA kADhela! jJAnanA adbhuta kha mahAkavizrI jIvanavadhalapurIkRta cALIza kAvyanA a zikSAmaya graMtha. saMghapaTTaka vIraprabhunA sAdhue ni graMtha tarIke oLakha tevAja hAla ALakhAvA hoya teA avazya A 25 sAdhu-sAdhvI ane zrAvaka-zrAvIkAe sevana karavu. vakane AkSIne sAdhue rahelA heAvAthI teone niya tarIke oLakhAvavA sArU vIraprabhunA sAdhu mATe niyamA bAMdhyA che tenuM pAlana karAvavuM e zrAvaka mukhya pharaja che. zvetAMbara, dIga Mbara, ane sthAnakavA darekane A graMtha upayemI che. UMcA glejha kAga sudane sAhImAM chApI kA puDAMthI badhAvelA che. re A pejI sAijhamAM 700 phUTanA A satya che. te kI'mata, 3-8- hato te ghaTADIne rU. 2-8-0 rAkhI maLavAnu ThekANu jI ema. geTIvALA enDa bradharsa pustakA vecanAra ane pragaTa karanAra kAyara -surata www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 10 pa Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ woo jepueyque bejewn mmm eins 'ejeun-jepueyqueig !wemseweypns @@YS The Author In Decembet, 1948 the life term in this incarnation of Shantamurti Muniraja Shri Jayantavijaya. Ended at Vala, Kathiawar. It began in the same place in March, 1884. The span between these datos covered literary activity that is a monumentum aere perennius. In 1901, he met Acharya Shri Vijaya Dharma Suri at Viramgam, a meeting which was to determine the course of the rest of his life. He spent the Chaturmasa with him at Mandal, where Vijaya Dharma Suri founded a school, the Yashovijaya Jaina Pathashala. He decided to move the school to Banaras, where it was icopen ed in 1903. There Harshachandra pursued his studies. A few years later he was appointed Principal of the Pathashala which prospered notably under his direction and teaching. He was initiated by Shri Vijaya Dharma Suri in Udaipur in 1915. The rest of his life was that of a peripatetic monk, who also was a scholar. It was during that time (1927-29) I spent several more Shivpuri in almost daily conference uniji on the Trishashti. I benefited from his learning and sound scholarship for many years. And several other foreigners also had the benefit of his learning and generous assistance at Shivpuri. Hereafter all his published works deal with archacological subjects....... These are practical, as well as scholarly works, excellant guides for any one visiting these sites. ( Extract from 'In Memorium') Indological sholarship has suffered a onean. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com