Anandghan Padya Ratnavali

Author(s): Sarabhai Manilal Nawab
Publisher: Sarabhai Manilal Nawab
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005180/1

Page #1

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
પર મ યા ગી શ્રી આનંદઘ ન જી ના ર૪ સ્તવના તથા ૧૦૮ પદોના સંગ્રહ)
ખૂલ્ય સે અના
શાળા વધારે શામળ
સં થા ક : સા રા
ભા ઇ
મ ણિ લા લ
ન વા
બ

Page #2

པས་ཁྱབ་མ་ཁྱེ་བ་ཕྱེ་ཚུ་ ཁྱིབས་ཞུ་བས་ཕྱིས་ཁྱེ་བས་ છું. શ્રી જૈન ભક્તિ સાહિત્ય ગ્રંથાવલ પુષ્પ ૧ લું. હું
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
? પરમી શ્રી આનંદઘનજી વિરચિત ર૪ સ્તવન
તથા ૧૦૯ પદોનો સંગ્રહ.
થઈ છ00 006 ©©©©©©©
સંપાદક : સારાભાઈ મણિલાલ નવાબ.
S
,
મૂલ્ય દસ આના
vc

Page #3

પ્રાપ્તિસ્થાન: શ્રી સારાભાઈ મણિલાલ નવાબ
છીપા માવજની પિળ-અમદાવાદ, શ્રી મેઘરાજ જન પુસ્તક ભંડાર
ગેડીજીની ચાલ, કીકાસ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૨ શ્રી સેમચંદ ડી. શાહ
જીવનનિવાસ સામે-મુ. પાલીતાણા. (સૌરાષ્ટ્ર.
ગ્રંથ સ્વામિત્વના સર્વ હક્ક પ્રકાશકને સ્વાધિન છે.
મુદ્રક : અખિલાલ છગનલાલે શાર ધી નવપ્રભાત ટીમ પ્રેસ;
ધીકાંટા રેડ. અમદાવાદ પ્રકાશક : ચંદ્ર સારાભાઈ નવાબ, છીપા માવાની રમતાવાદ,

Page #4

નિવેદન
શ્રી જૈન ભક્તિ સાહિત્ય ગ્રંથાવલિના પ્રથમ પુષ્પ તરીકે પરમયોગી શ્રી આન ધનજીએ રચેલાં સ્તવને તથા પદોને આ સંગ્રહ જનતા સમક્ષ મૂકતાં મારા આત્માને જે અનહદ આનંદ ઉત્પન્ન થઈ રહ્યો છે. તે અવ [નીય છે.
પ્રસ્તુત સંગ્રહમાં સત્તરમી સદીમાં થઈ ગયેલા પરમયેાગી શ્રી આન મનજીની કૃતિઓનો સમાવેશ ક્રરવામાં આવેલા છે.
પદ્મમયોગી શ્રી આનધનજી તે ખીજા કોઈ જ નહિ, પરંતુ ન્યાય વિશારદ શ્રી યશોવિજયજી જ છે એમ મારૂ પોતાનું અને વિદ્યમાન કેટલાક વિદ્યાન જૈન મુનિવર્યોનું માનવું છે.
આ માન્યતાના સમર્થનમાં જબરજસ્ત પૂરાવા એ જ છે કે પરમયોગી શ્રી આન ધનજીને ઉલ્લેખ ઉપાધ્યાયજી વગર સત્તરમા સૈકાના બીજા કાઇ પણ વિદ્વાન કરતાં નથી. વળી ઉપાધ્યાયજીએ રચેલી શ્રી આન ધનજીની સ્તુતિરૂપ અષ્ટપદીના જે પહેલા પત્રમાં ' મારગ ચલત ચલત ગાત, આન ધન પ્યારે ' વગેરે શબ્દો તથા તેઓશ્રીએ રચેલી ભત્રીશ ખત્રીશીમાં અને શ્રી આનંદધનજીના પોમાં ઘણું સામ્ય દેખાય છે.
શ્રી આનંદધનજી જુદા છે. એવી માન્યતા કરતાં તેઓશ્રી અને ઉપાજ્યાયજી શ્રી વિજયજી એક જ છે; તેવી દ્રષ્ટિ રાખીને જો બંનેનો કૃતિઓનું બારીક નિરીક્ષણ કરવામાં આવે તો મારી માન્યતાને પુષ્ટિ કરત પ્રમાણો મળી આવશે.
“ મારૂ તે સાચું એવી માન્યતાવાળા હું નથી. સાચું તે માટ એ માન્યતાને હું સ્વીકારનારામાંના એક છુ
b

Page #5

મને એમ લાગે છે કે પૂજ્ય ઉપાધ્યાયજી મહારાજને તેઓશ્રીના અંતિમ અવસ્થામાં પિતાનું નામ પણ ગોપવીને ‘આનંદઘન'નું ઉપનામ ધારણ કરવાનું યોગ્ય લાગ્યું હશે.
આ ગ્રંથાવલિના બીજા પુષ્પ તરીકે ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશોવિજયજીના રતવને, પદે તથા શ્રી આનંદઘનજીની અષ્ટપદીનું પ્રકાશન કરવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. આ ગ્રંથાવલિના પ્રકાશનોની કિંમત આઠ આનાથી એ રૂપિઆ સુધી જ રાખવાનું, અને બને તેટલા સસ્તા મૂલ્ય જનતાને આપવાનું ધ્યેય નક્કી કરવામાં આવ્યું છે.
સંવત ૨૦૧૦ ના શ્રાવણ .
વદી ૬ ગુરૂવાર તા. ૧૯-૮-૫૪.
સારાભાઈ મણિલાલ નવાબ. છીપા માવજીની પિાળ,
અમદાવાદ,
અનુક્રમણિકા અનુક્રમ વિષય ૧ થી ૨૪ ચોવીશ જિન સ્તવને ૨૫ થી ૧૩૩ એ નવ પદો
પાનું ૧ થી ૨૦ ૨૧ થી ૬૩

Page #6

મહાત્મા શ્રી આનંદઘનજી વિરચિત
સ્તવન પદ-સંગ્રહ.
શ્રી આનંદધન ચોવીશી. ૧ શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુનું સ્તવન રાગ મારૂ-કરમ પરીક્ષા કરણ કુમાર ચો રે.-એ દેશી. કાષભ જિનેશ્વર પ્રીતમ માહરે રે, ઓર ન ચાહું રે કંત; રીઝથો સાહેબ સંગ ન પરિહરે રે, ભાગે સાદિ અનંત. ૪૦ ૧ પ્રીતસગાઈ રે જગમાં સહુ કરે રે, પ્રીત સગાઈ ન કેય; પ્રીતસગાઈ રે નિરૂપાધિક કહી રે, પાધિક ધન ખોય. કા૨ કઈ કંત કારણ કાછ ભક્ષણ કરે રે, મિલનું કંતને ઘાય; એ મેલે નવિ કઈયે સંભવે રે, મેલે ઠામ નો ડાય. ૪૦ ૩ કઈ પતિરંજન અતિ ઘણું તપ કરે રે, પતિરંજન તન તાપ; એ પતિરંજન મેં નવિ ચિત્ત ધર્યું રે, રંજન ધાતુ મિલાપ. બ૦ ૪ કેઈ કહે લીલા રે અલખ અલબતણી રે, લખ પૂરે મન આશ; દેષ રહિતને લીલા નવિ ઘટે રે, લીલા દેપ વિલાસ. ૪૦ ૫ ચિત્તપ્રસન્ન રે પૂજનફલ કહ્યું રે, પૂજા અખંડિત નેહરુ કપટ રહિત થઈ આતમ અરપણુ રે, આનંદઘનપદ રેહ. ૪૦ ૬
૨ શ્રી અજિતનાથ ભગવાનનું સ્તવન રાગ આશાવરી--મારું મન મોહ્યું રે શ્રી વિમલાચલે રે—એ દેશી પંથડે નિહાળું રે બીજા જિનતણે રે, અજિત અજિત ગુણ ધામ, જે તે જિત્યા રે તેણે હું જિતી રે, પુરૂષ કિશ્ય મુજ નામ. ૧

Page #7

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાલિ
ચરરાયણ
કરી મારગ જેવતાં રે, ભૂલ્યા સયલ સંસાર; જેણે નયણે કરી મારગ જોઇએ રે, નયણ તે દિવ્ય વિચાર. ૨ પુરુષપ પર અનુભવ જાવતાં ૨, અંધાઅંધ પુલાય; વસ્તુ વિચારે રે જો આગમે કરી રે, ચરણ ધરણુ નહીં કાય. ૩ તક વિચારે કે વાદ પરપરા રે, પાર ન પહોંચે રે કાય; અભિમત વસ્તુ વસ્તુગતે કહે રે, તે વિરલા જગ જાય. ૪ વસ્તુ વિચારે ૨ દિવ્ય નયન તણા રે, વિરહ પડયો નિરધાર; તરતમ જાગે રે તરતમ વાસના રે, વાસિત બાધ આધાર. પ કાલલબ્ધિ લહી પંથ નિહાલશું રે, એ આશા અવિલંબ; એ જન જીવે રેજિનજી જાજો રે, આનધન મત અમર દે ૩ શ્રી સંભવનાથ ભગવાનનું સ્તવન
રાગ રામશ્રી-રાતડી રીતે કિહાંથી આવિયા રે.એ દેશી. સભવદેવ તે ર સેવા સવે રે, લહિ પ્રભુ સેવન ભેદ; સેવન કારણ પહેલી ભૂમિકા રે, અભય અદ્વેષ અખેદ. સ ૧ ભય ચંચલતા હૈા જે પરિણામની રે, દ્વેષ રેચક ભાવ; ખેદ પ્રવૃત્તિ હૈા કરતાં થાયે રે, દોષ અભેધ લખાવ. સં૦ ૨ ચરમાવત્ત હૈ। ચરમ કરણ તથા રે, ભવપરિત પરિપાક; દોષ ટલે વલી દૃષ્ટિ ખુલે ભલી રે, પ્રાપતિ પ્રવચન વાક. પરિચય પાતિક ઘાતિક સાધુજી રે, અકુશલ અપચય ચેત; ગ્રંથ અધ્યાતમ શ્રવણ મનન કરી રે, પરિશીલન નય હેત. કારણ જોગે હાલ કારજ નિપજે રે, એમાં કોઇ ન વાંદ; પણ કારણ વિણ કારજ સાધિયે રે, એ નિજ મત નમાદ. સ્ પ મુગ્ધ સુગમ કરી સેવન આદરે રે, સેવન અગમ અનૂપ; દેજો કદાચિત્ સેવક યાચના રે, આનંદઘન રસ રૂપ. સ૦ ૬
સં ૩
સ

Page #8

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૪ શ્રી અભિનંદન જિન સ્તવન રાગ ધનાશ્રીઆજ નિહેજે રે દીએ નાહલે–એ દેશી. અભિનંદન જિન દરિસણ તરસિકે, દરિસણ દુર્લભ દેવ; મતમત ભેદે રે જે જઈ પૂછીએ, સહુ થાપે અહમેવ. અ. ૧ સામાન્ય કરી દરિસણ દેહિલું, નિર્ણય સકલ વિશેષ; મદમે ઘેર્યો રે અંધ કેમ કરે, રવિ શશિરૂપ વિલેખ. અ૦ ૨ હેતુ વિવાદે હે ચિત્ત ધરી જોઈએ, અતિ દુર્ગમ નયવાદ; આગમવાદે હે ગુરુગમ કે નહીં, એ સબેલે વિખવાદ. અ૦ ૩ ઘાતી ડુંગર આડા અતિ ઘણા, તુજ દરિસણ જગનાથ; ધીઠાઈ કરી મારગ સંચર, સેંગૂ કોઈ ન સાથ. અ૦ ૪ દરિસણ દરિસણ રટતો જે ફરૂં, તો રણ રેઝ સમાન; જેહને પપાસા હે અમૃત પાનની. કિમ ભાંજે વિષપાન. અા પ તરસ ન આવે તે મરણ જીવનતણે, કે જે દરિસણ કાજ; દરિસણ દુર્લભ સુલભ કૃપા થકી, આનંદઘન મહારાજ. અ૬
૫ શ્રી સુમતિ જિનનું સ્તવન
રાગ વસંત તથા કેદારે સુમતિ ચરણકજ આતમ અરપણ, દરપણ જિમ અવિકાર સુગ્યાની. અતિતર પણ બહુ સમ્મત જાણિયે, પરિસર પણ સુવિચાર. સુચાની. ત્રિવિધ સકલ તનુ ધર ગત આતમા, બહિરાતમ ઘુરી ભેદ, સુગ્યાની બીજે અંતર આતમ તીસરે, પરમાતમ અવિચ્છેદ. સુગ્યાની. આતમબુદ્ધ કાયાદિકે ગ્રહ્ય, અહિરાતમ અઘરૂપ, સુગ્યાની. કાયાદિકને હા સાખીઘર રહ્યો, અંતર આતમ રૂપ. સુગ્યાની.

Page #9

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
જ્ઞાનાનંદે હે પૂરણ પાવન, વર્જિત સકલ ઉપાધિ, સુગ્યાની. અતીન્દ્રિય ગુણગણુમણિ આગરૂ, એમ પરમાતમ સાધ. સુગ્યાની. બહિરાતમ તજી અંતર આતમ, રૂપ થઈ થિર ભાવ; સુગ્યાની. પરમાતમનું હો આતમ ભાવવું, આતમ અર્પણ દાવ. સુગ્યાની. આતમ અર્પણ વસ્તુ વિચારતાં, ભરમ ટળે મતિ દેષ; સુગ્યાની. પરમ પદારથ સંપત્તિ સંપજે, આનંદઘન રસ પિષ. સુગ્યાની.
૬ શ્રી પદ્મપ્રભ જિન સ્તવન રાગ મારૂ તથા સિંધુઓ-ચાંદલિયા સંદેશો કહેજે મારા કંથને રે-એ દેશી પદ્મપ્રભ જિન તુજ મુજ આંતરું રે, કિમ ભાંજે ભગવંત; કમરવિપાકે કારણ જોઈને રે, કેઈ કહે મતિમંત. ૧ પયઈ, કિંઇ, અણુભાગ, પ્રદેશથી રે, મૂલ ઉત્તર બહુ ભેદ, ઘાતી, અઘાતી હો બંધદય ઉદીરણું રે, સત્તા કર્મ વિચ્છેદ. ૨ કનકે પલવત્ પયડિ પુરુષ તણી રે, જેડી અનાદિ સ્વભાવ; અન્ય સંજોગી જિહાં લગે આતમા રે, સંસારી કહેવાય. ૩ કારણ જગે હો બાંધે બંધને રે, કારણ મુગતિ મૂકાય; આશ્રવ સંવર નામ અનુક્રમે રે, હેય ઉપાદેય સુણાય. ૪ ગુંજનકરણે હા અંતર તુજ પડ્યો રે, ગુણ કરણે કરી ભંગ; ગ્રંથ ઉકતે કરી પંડિતજન કર્ધા રે, અંતર ભંગ સુસંગ. ૫ તુજ મુઝ અંતર અંતર ભાંજશે રે, વાજશે મંગલ ર; જીવ સરોવર અતિશય વાધશે રે, આનંદઘન રસપૂર. ૬
૭ શ્રી સુપાર્શ્વ જિન સ્તવન
રાગ સારંગ તથા મહાર-લલનાની દેશી શ્રી સુપાસજિન વંદિએ, સુખસંપત્તિને હેતુ: લલના. શાંત સુધારસ જલનિધિ, ભવસાગર માંહે સેતુ. લલના. શ્રી. ૧

Page #10

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
સાત મહાભય ટાલતે, સપ્તમ જિનવર દેવ; લલના. સાવધાન મનસા કરી, ધારો જિનપદ સેવ. લલના. શ્રી. ૨ શિવશંકર જગદીશ્વર, ચિદાનંદ ભગવાન; લલના. જિન અરિહા તીર્થકરુ, તિ સરૂપ અસમાન. લલના. શ્રી. ૩ અલખ નિરંજન વછલુ, સકલ જતુ વિસરામ; લલના; અભયદાન દાતા સદા, પૂરણ આતમરામ. લલના. શ્રી૪ વીતરાગ મદ કલ્પના, રતિ અરતિ ભય સેગ; લલના. નિંદ્રા તંદ્રા દુરદશા, રહિત અબાધિત યેગ. લલના. શ્રી. પ પરમપુરુષ પરમાતમા, પરમેશ્વર પરધાન; લલના. પરમ પદારથ પરમેષ્ટિ, પરમદેવ પરમાન. લલના. શ્રી૬ વિધિ વિરંચિ વિશ્વભરૂ, હૃષિકેશ જગનાથ; લલના. અઘહર અઘમેચન ધણી, મુક્તિ પરમપદ સાથ. લલના. શ્રી૭ એમ અનેક અભિધા ધરે, અનુભવ ગમ્ય વિચાર; લલના. જેહ જાણે તેને કરે, આનંદઘન અવતાર. લલના. શ્રી. ૮
૮ શ્રી ચંદ્રપ્રભ જિન સ્તવન રાગ કેદારો તથા ગાડી-કુમરી રે આદિ કરે, મને કોઈ મુકાવે.—એદેશી. દેખણ દે રે, સખિ૦ મુને દેખણ દે, ચંદપ્રભુ મુખ ચંદ, સખિ૦ ઉપશમ રસને કંદ, સખિ૦ સેવે સુરનર ઈદ્ર, સખિ૦ ગત કલિમય દુઃખ દંદ. સખિ૦ ૧ સહમ નિગોદે ન દેખિયે, સખિ બાદર અતિહિ વિશેષ; સખિ૦ પુઢવી આઉ ન લેખિ, સખિ૦ તેલ વાઉ ન લેશ. સખિ૦ ૨ વનસ્પતિ અતિ ઘણ દિહા સખિ૦ દિઠ નહીં દીદાર સખિક બિતિ ચઉરિદી જલલિહા, સખિ૦ ગત સન્નિ પણ ધાર. સખિ૦ ૩

Page #11

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
સુર તિરિ નિરય નિવાસમાં સખિ૦ મનુજ અનારજ સાથ, સખિ૦ અપજજતા પ્રતિભાસમાં, સખિ ચતુર ન ચઢિયે હાથ. સખિ૦ ૪ ઈમ અનેક થલ જાણિયે, સખિ૦ દરિસણ વિશુ જિનદેવ; સખિ૦ આગમથી મતિ આણિયે, સખિ૦ કીજે નિર્મલ સેવ. સખિ૦ ૫ નિર્મલ સાધુ ભગતિ લહી, સખિ ગ અવંચક હોય; સખિ૦ કિરિયા અવંચક તિમ સહી, સખિ૦ ફલ અવંચક જોય સખિ૦ ૬ પ્રેરક અવસર જિનવરુ, સખિ૦ મેહનીય ક્ષય જાય; સખિ૦ કામિતપૂરણ સુરતરુ, સખિ૦ આનંદઘન પ્રભુ પાય. સખિ૦ ૭
૯ શ્રી સુવિધિજિન સ્તવન રાગ કેદારે-એમ ધજો ધણને પરણાવે–એ દેશી.
સુવિધિ જિણેસર પાય નમીને, શુભ કરણી એમ કીજે રે; અતિ ઘણે ઉલટ અંગ ધરીને, પ્રહ ઊઠી પૂજીજે રે. સુ. ૧ દ્રવ્યભાવ શુચિભાવ ધરીને, હરખે દેહરે જઈએ રે; દહ તિગ પણ અહિંગમ સાચવતાં, એકમના ધુરિ થઈએ રે. સુ૨ કુસુમ અક્ષત વર વાસ સુધી, ધૂપ દીપ મન સાખી રે; અંગપૂજા પણ ભેદ સુણી ઈમ, ગુરુ મુખ આગમ ભાખી રે. સુ૩ એહનું ફલ દેય ભેદ સુણજે, અનંતર ને પરંપર રે; આશુપાલણ ચિત્તપ્રસન્ની, મુગતિ સુમતિ સુરમંદિર છે. સુત્ર ૪ ફૂલ અક્ષત વર ધૂપ પઈ, ગંધ નિવેદ્ય ફલ જલ ભરી રે, અંગ અપૂજા મળી અડવિધ, ભાવે ભવિક શુભગતિ વરી રે. સુ. ૫ સત્તર ભેદ એકવીસ પ્રકારે, અઠોત્તર શત ભેદે રે; ભાવપૂજા બહુવિધ નિરધારી, દેહગ દુર્ગતિ છેદે રે. સુત્ર ૬

Page #12

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ તુરિય ભેદ પડિવની પૂજા, ઉપશમ ખીણ સગી રે; ચઉહા પૂજા ઈમ ઉત્તરઝયણે, ભાખી કેવલભેગી રે. સુત્ર છ ઈમ પૂજા બહુ ભેદ સુણીને, સુખદાયક શુભ કરણી રે; ભવિક જીવ કરશે તે લહેશે, આનંદઘનપદ ધરણી રે. સુ. ૮
૧૦ શ્રી શીતલજિન સ્તવન
માંગલિક માલા ગુણહ વિશાલા–એ દેશી. શીતલ જિનપતિ લલિત ત્રિભંગી, વિવિધ ભંગી મન મોહે રે; કરુણા કેમલતા તીક્ષણતા, ઉદાસીનતા સેહે છે. શી. ૧ સર્વ જંતુ હિતકરણ કરુણા, કર્મ વિદારણ તીક્ષણ રે; હાન દાન રહિત પરિણમી, ઉદાસીનતા વીક્ષણ રે. શી. ૨ પરદુઃખ છેદન ઈચ્છા કરુણા, તીક્ષણ પરદુઃખ રીઝે રે; ઉદાસીનતા ઉભય વિલક્ષણ, એક ઠામે કેમ સી રે. શી. ૩ અભયદાન તેમ લક્ષણ કરૂણ, તીક્ષણુતા ગુણ ભાવે રે; પ્રેરણ વિકૃત ઉદાસીનતા, ઈમ વિરોધ મતિ નાવે છે. શી. ૪ શક્તિ વ્યક્તિ ત્રિભુવન પ્રભુતા, નિર્ગથતા સયાગે રે યેગી ભેગી વક્તા મૌની, અનુપયેગી ઉપગે રે. શી. પ ઈત્યાદિ બહુભંગ ત્રિભંગી, ચમતકાર ચિત્ત દેતી રે, અરિજકારી ચિત્રવિચિત્રા, આનંદઘનપદ લેતી રે. શ. ૬
પ્રી ત્રિભોની,
૧૧ શ્રી શ્રેયાંસ જિન સ્તવન
રાગ ગાડી–અહો મતવાલે સાજના–એ દેશી શ્રી શ્રેયાંસ જિન અંતરજામી, આતમરામી નામી રે, અધ્યાતમ મત પૂરણ પામી, સહજ મુગતિ ગતિ ગામી રે. શ્રી૧

Page #13

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
સયલ સંસારી ઇન્દ્રિયરામી, મુનિ ગુણ આતમરામી રે; મુખ્યપણે જે આતમરામી, તે કેવળ નિકામી છે. શ્રી. ૨ નિજસ્વરૂપે જે કિરિયા સાધે, તેહ અધ્યાતમ લહિયે રે; જે કિરિયા કરી ઉગતિ સાધે, તે ન અધ્યાતમ કહિયે રે. શ્રી. ૩ નામઅધ્યાતમ ઠવણઅધ્યાતમ, દ્રવ્યઅધ્યાતમ છેડે રે; ભાવઅધ્યાતમ નિજ ગુણ સાધે, તે તેહશું રઢ મડે છે. શ્રી ૪ શબ્દ અધ્યાતમ અરથ સુણીને, નિર્વિકલ્પ આદરજો રે; શબ્દ અધ્યાતમ ભજના જાણી, કાન ગ્રહણ મતિ ધરજે રે. શ્રી. ૫ અધ્યાતમ જે વસ્તુ વિચારી, બીજા જાણ લબાસી રે; વસ્તુગતે જે વસ્તુ પ્રકાશે, આનંદઘન મતવાસી રે. શ્રી. ૬
૧૨ શ્રી વાસુપૂજ્ય જિન સ્તવન રાગ ગાડી તથા પરિજિયોનુંગિયાગિરિ શિખર સેહેએ દેશી. વાસુપૂજ્ય જિન ત્રિભુવન સ્વામી, ઘનનામી પરિણામી રે; નિરાકાર સાકાર સચેતન, કરમ કરમફલ કામી રે. વાસુ. ૧ નિરાકાર અભેદ સંગ્રાહક, ભેદગ્રાહક સાકારે રે; દર્શન જ્ઞાન દુભેદ ચેતના, વસ્તુગ્રહણ વ્યાપારે રે. વાસુ. ૨ કર્તા પરિણામી પરિણામે, કમ જે જીવે કરિયે રે; એક અનેક રૂપ નયવાદે, નિયતે નય અનુસરિયે રે. વાસુ૩ દુઃખ સુખરૂપ કરમફલ જાણો, નિશ્ચય એક આનંદ રે; ચેતનતા પરિણામ ન ચૂકે, ચેતન કહે જિનચંદે રે. વાસુ. ૪ પરિણામી ચેતન પરિણામે, જ્ઞાન કરમફલ ભાવી રે; જ્ઞાન કરમફલ ચેતન કહિયે, લેજે તેહ મનાવી છે. વાસુદ ૫ આતમજ્ઞાની શ્રમણ કહાવે, બીજા તો દ્રવ્યલિંગી રે, વસ્તુગતે જે વસ્તુ પ્રકાશે, આનંદઘન મત સંગી રે. વાસુ૬

Page #14

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૩ શ્રી વિમલ જિન સ્તવન રાગ મલહાર-ઇડર આંબા આંબલી રે—એ દેશી.
દુઃખ દેહગ દુરે ટલ્યાં રે, સુખપદ શું ભેટ; ધીંગ ધણી માથે કિયે રે, કુણ ગંજે નર બેટ. વિમલ જિન દીઠાં લેયણ આજ, મહારાં સિધ્યાં વંછિત કાજ. ૧ ચરણકમલ કમલા વસે રે, નિર્મલ થિર પદ દેખ; સમલ અશિરપદ પરિહરી રે, પંકજ પામર પેખ. વિમલ૦ ૨ મુઝ મન તુજ પદપંકજે રે, લીને ગુણ મકરંદ રંક ગણે મંદરધરા રે, ઈદ ચંદ નાગિંદ. વિમલ૦ ૩ સાહિબ સમરથ તું ધણી રે, પાપે પરમ ઉદાર; મન વિસરામી વાલહ રે, આતમ આધાર. વિમલ૦ ૪ દરિસણ દીઠે જિનતણું રે, સંશય ન રહે વેધક દિનકર કરભર પસરતા રે, અંધકાર પ્રતિષેધ. વિમલ ૫ અમિયભરી મૂરતિ રચી રે, ઉપમા ન ઘટે કેય; શાંત સુધારસ ઝીલતી રે, નિરખત તૃપ્તિ ન હોય. વિમલ૦ ૬ એક અરજ સેવક તણું રે, અવધારે જિનદેવ; કૃપા કરી મુજ દીજીએ રે, આનંદઘન પદ સેવ. વિમલ૦ ૭
૧૪ શ્રી અનંત જિન સ્તવન ધાર તરવારની સહલી દેહલી, ચઉદમાં જિનતણી ચરણસેવા; ધારપર નાચતાં દેખ બાજીગરા, સેવના ઘારપર રહે ન દેવા. ૧ એક કહે સેવિયે વિવિધ કિરિયા કરી, ફલ અનેકાંત લેચન ન દેખે; ફલ અનેકાંત કિરિયા કરી બાપડા, રડવડે ચાર ગતિ માંહે લેખે. ૨

Page #15

૧૦
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
ગચ્છના ભેદ બહુ નયણ નિહાલતાં, તત્ત્વની વાત કરતાં ન લાજે, ઉદરભરણાદિ નિજ કાજ કરતાં થક, મેહ નડિયા કલિકાલ રાજે. ૩ વચન નિરપેક્ષ વ્યવહાર જૂઠો કહ્ય, વચન સાપેક્ષ વ્યવહાર સાચે વચન નિરપેક્ષ વ્યવહાર સંસાર ફલ, સાંભળી આદરી કાંઈ રા. ૪ દેવ ગુરુ ધર્મની શુદ્ધિ કહો કેમ રહે, કેમ રહે શુદ્ધ શ્રદ્ધાની આણો; શુદ્ધશ્રદ્ધાન વિષ્ણુ સર્વ કિરિયા કહી, છાર પર લીંપણું તે જાણો. ૫ પાપનહીં કેઈ ઉસૂત્ર ભાષણજિ, ધર્મ નહીં કઈ જગ સૂત્ર સરિખે; સૂત્ર અનુસાર જે ભવિક કિરિયા કરે, તેહનું શુદ્ધ ચારિત્ર પરિ. ૬ એહ ઉપદેશનો સાર સંક્ષેપથી, જે નરા ચિત્તમાં નિત્ય ધ્યાવે; તે નરા દિવ્ય બહુ કાલ સુખ અનુભવી, નિયત આનંદઘન રાજ પાવે. ૭
૧૫ શ્રી ધર્મનાથ સ્તવન રાગ ગોડી સારંગ-દેશી રશીઆની
ધર્મજિનેશ્વર ગાઉં રંગશું, ભંગ મ પડશે હો પ્રીત જિનેશ્વર. બીજે મનમંદિર આણું નહીં, એ અમ કુલવટ રીત જિનેશ્વર. ૧ ધરમ ધરમ કરતો જગ સહુ ફિરે, ધરમ ન જાણે છે મમ જિનેશ્વર. ધરમ જિનેશ્વર ચરણ ગ્રહ્યા પછી, કેઈન બાંધે હો કમ જિનેશ્વર. ૨ પ્રવચન અંજન જે સશુરુ કરે, દેખે પરમ નિધાન જિનેશ્વર. હૃદય નયન નિહાલે જગણિી, મહિમા મેરુ સમાન જિનેશ્વર. ૩ દડત દડત દેડત દેડિયે, જેતી મનની રે દેડ જિનેશ્વર. પ્રેમ પ્રતીત વિચારો ટુંકડી, ગુરુગમ લેજે રે જડ જિનેશ્વર, ૪ એક પખી કેમ પ્રીતિ પરવડે, ઉભય મિલ્યા હવે સંધિ જિનેશ્વર,

Page #16

..
.
..
- -
- -
-
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૧ હું રાગી હું મેહે ફદિયે, તું નીરાગી નિરબંધ જિનેશ્વર. પ પરમ નિધાન પ્રગટ મુખ આગેલે, જગત ઉલંધી હે જાય જિનેશ્વર.
તિ વિના જુઓ જગદીશની, અંધે અંધ પુલાય જિનેશ્વર. ૬ નિર્મલ ગુણમણિ રહણભૂધરા, મુનિજન માનસ હંસ જિનેશ્વર ધન્ય તે નગરી ધન્ય વેલા ઘડી, માતા પિતા કુલ વંશ જિનેશ્વર. ૭ મન મધુકર વર કર જોડી કહે, પદકજ નિકટ નિવાસ જિનેશ્વર. ઘનનામી આનંદઘન સાંભલે, એ સેવક અરદાસ જિનેશ્વર. ૮
૧૬ શ્રી શાંતિનાથ જિન સ્તવન
રાગ મલ્હાર-ચતુર ચોમાસું પડિકમી—એ દેશી શાંતિ જિન એક મુજ વિનતિ, સુણે ત્રિભુવનરાય રે; શાંતિ સરૂ૫ કિમ જાણિયે, કહો મન કિમ પરખાય રે. શાં. ૧ ધન્ય તું આતમ જેહને, એહવે પ્રશ્ન અવકાશ રે; ધીરજ મન ધરી સાંભલો, કહું શાંતિ પ્રતિભાસ રે. શાં ૦૨ ભાવ અવિશુદ્ધ સુવિશુદ્ધ જે, કહ્યા જિનવર દેવ રે, તે તેમ અવિતથ સહે, પ્રથમ એ શાંતિપદ સેવ રે. શ૦ ૩ આગમધર ગુરુ સમકિતી, કિરિયા સંવર સાર રે; સંપ્રદાયી અવંચક સદા, શુચિ અનુભવાધાર રે. શાં૪ શુદ્ધ આલંબન આદરે, તજી અવર જંજાલ રે; તામસી વૃત્તિ સવિ પરિહરે, ભજે સાત્વિકી સાલ રે. શાં૫ ફલ વિસંવાદ જેહમાં નહીં, શબ્દ તે અર્થ સંબંધી રે; સકલ નયવાદ વ્યાપી રહ્યો, તે શિવસાધન સંધી રે. શાં. ૬ વિધિ પ્રતિષેધ કરિ આતમા, પદારથ અવિરેાધ રે;

WWW.

Page #17

૧૨
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
--
ગ્રહણવિધિ મહાજને પરિગ્રહ્યો, ઈ આગમે બોધ રે. શાં. છ દુષ્ટ જન સંગતિ પરિહરી, ભજે સુગુરુ સંતાન રે; જોગ સામર્થ્ય ચિત્ત ભાવ જે, ધરે મુગતિ નિદાન રે. શાં. ૮ માન અપમાન ચિત્ત સમગણે, સમગણે કનક પાષાણ રે, વંદક નિંદક સમગણે, ઇશ્ય હોયે તું જાણું રે. શ૦ ૯ સર્વ જગજતુને સમ ગણે, સમગણે તૃણ મણિ ભાવ રે; મુક્તિ સંસાર બે સમ ગણે, મણે ભવજલનિધિ નાવ .શા. ૧૦ આપણે આતમભાવ જે, એક ચેતના ધાર રે; અવર સવિ સાથે સંયોગથી, એહ નિજ પરિકર સાર રે. શાં. ૧૧ પ્રભુ મુખથી એમ સાંભલી, કહે આતમરામ રે; તારે દરિશણે નિસ્ત, મુઝ સીધાં સવિ કામ રે. શાં૧૨ અહે અહે હું મુજને કહું, ન મુજ નમે મુજ રે; અમિત ફલ દાન દાતારની, જેહની ભેટ થઈ તુજ સે. શાં૧૩ શાંતિ સરૂપ સંક્ષેપથી, કહ્યો નિજ પર રૂપ રે; આગમમાંહે વિસ્તર ઘણો, કહ્યો શાંતિ જિનભૂપ રે. શ૦ ૧૪ શાંતિ સરૂપ એમ ભાવશે, ધરી શુદ્ધ પ્રણિધાન રે; આનંદઘન પદ પામશે, તે લહેશે બહુ માન રે. શાં૧૫
૧૮ શ્રી કુંથુનાથ જિન સ્તવન રાગ ગુર્જરી-અંબર દે હૈ મોરારી હમારે.—એ દેશી.
કુથુંજિન મનડું કિમહી ન બાજે છે, કુંથુજિન જિમ જિમ જતન કરીને રાખું, તિમ તિમ અલગું ભાજે હે. ૧ રજની વાસર વસતી ઉજજડ, ગયણ પાયાલે જાય;

Page #18

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
સાપ ખાય ને મુખડું થયું, એહ ઉખાણે ન્યાય હે. ૨ મુગતિતણા અભિલાષી તપિયા, જ્ઞાન ને ધ્યાન અભ્યાસે; વયરીડું કાંઈ એહવું ચિત, નાખે અવલે પાસે હો. ૩ આગમ આગમધરને હાથે, નાવે કિશુવિધ આકું કિહાં કણે જે હટ કરી હટકું તે, વ્યાલતણ પરે વાંકું હે. ૪ જે ઠગ કહું તો ઠગતું ન દેખું, શાહુકાર પણ નાંહી; સર્વમાંહે ને સહુથી અલગું, એ અચરિજ મનમાંહી હો. ૫ જે જે કહું તે કાન ન ધારે, આપમતે રહે કાલે; સુર નર પંડિતજન સમજાવે, સમજે ન મારે સાલ હ. ૬ મેં જાણ્યું એ લિંગ નપુંસક, સકલ મરદને ઠેલેરી બીજી વાત સમરથ છે નર, એહને કેઈ ન જેલે છે. ૭ મન સાધ્યું તેણે સઘલું સાધ્યું, એહ વાત નહીં ખોટી; એમ કહે સાધ્યું તે નવિ માનું, એકહી વાત છે મોટી છે. ૮ મનડું દુરારાધ્ય તે વશ આપ્યું, તે આગામથી મતિ આણું આનંદઘન પ્રભુ માહરૂં આણે, તે સાચું કરી જાણે હો. ૯
૧૮ શ્રી અરનાથ જિન સ્તવન
રાગ પરજ-ભને વંશ રયણાય.—એ દેશી. ધરમ પરમ અરનાથને, કેમ જાણું ભગવંત રે; સ્વાર સમય સમજાવિયે, મહિમાવંત મહંત રે. ધરમ૦ ૧ શુદ્ધાતમ અનુભવ સદા, સ્વસમય એહ વિલાસ રે; પરબડી છાંહડી જે પડે, તે પરસમય નિવાસ રે. ધરમ૦ ૨ તારા નક્ષત્ર ગ્રહ ચંદ્રની, જ્યોતિ દિનેશ મેઝાર રે; દર્શન જ્ઞાન ચરણથકી, શક્તિ નિજાતમ ધાર રે. ધરમ૦ ૩

Page #19

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
ભારી પીળા ચીકણા, કનક અનેક તરંગ રે; પર્યાયદૃષ્ટિ ન દીજિયે, એક જ કનક અભંગ રે. ધરમ૦ ૪ દરશન જ્ઞાન ચરણથકી, અલબ સરૂપ અનેક રે; નિર્વિકલ્પ રસ પીજિયે, શુદ્ધ નિરંજન એક રે. ધરમ૦ ૫ પરમારથ પંથ જે કહે, તે જે એક સંત રે; વ્યવહારે લખ જે રહે, તેહના ભેદ અનંત રે. ધરમ૦ ૬ વ્યવહારે લખ દેહિલે, કાંઈ ન આવે હાથ રે; શુદ્ધ નય થાપના સેવતાં, નવિ રહે દુવિધા સાથે રે. ધરમ૦ ૭ એકપખી લખ પ્રીતિની, તુમ સાથે જગનાથ રે; કૃપા કરીને રાખજે, ચરણ તળે રાહી હાથ રે. ધરમ૦ ૮ ચકી ધરમ તીરથતણે, તીરથ ફલ તતસાર રે; તીરથ સેવે તે લહે, આનંદઘન નિરધાર રે. ધરમ૦ ૯
૧૯ શ્રી મલ્લિ જિન સ્તવન
રાગ કાફી સેવક કિમ અવગણિયે હો, મલ્લિજિન! એ અબ શોભા સારી, અવર જેહને આદર અતિ દીએ, તેહને મૂલ નિવારી હ. મ. ૧ જ્ઞાનસ્વરૂપ અનાદિ તમારું, તે લીધું તમે તાણી જુઓ અજ્ઞાન દશા રીસાવી, જાતાં કાણ ન આણી હો. મ૦ ૨ નિદ્રા સુપન જાગર ઉજાગરતા, તુરિય અવસ્થા આવી નિદ્રા સુપન દશા રીસાણી, જાણી ન નાથ મનાવી છે. મ૦ ૩ સમતિ સાથે સગાઈ કીધી, સ્વપરિવારણું ગાઢી, મિશ્યામતિ અપરાધણ જાણી, ઘરથી બાહિર કાઢી હો. મ૦ ૪ હાસ્ય અરતિ રતિ શેક દુગંછા, ભય પામર કરસાલી;

Page #20

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
નેકષાય શ્રેણી ગજ ચઢતાં, શ્વાન તણી ગતિ ઝાલી હો. મ. ૫ રાગ દ્વેષ અવિરિતિની પરિણતિ, એ ચરણમેહના ધા; વીતરાગ પરિણતિ પરિણમતાં, ઉઠી નાડા બધા હે. મ૦ ૬ વેદય કામા પરિણામા, કામ્યરસ સહ ત્યાગી; નિકામી કરુણરસ સાગર, અનંત ચતુષ્ક પદ પાગી હ. મ૦ ૭ દાન વિઘન વારી સહુ જનને, અભયદાન પદ દાતા; લાભ વિઘન જગ વિઘન નિવારક, પરમ લાભ રસ માતા છે. મા ૮ વિર્ય વિઘન પંડિત વચ્ચે હણી, પૂરણ પદવી ગી; ભેગે પગ દેય વિઘન નિવારી, પૂરણ ભાગ સુભગી હો. મ૦ ૯ એમ અઢાર દૂષણ વર્જિત તન, મુનિજન વંદે ગાયા; અવિરતિ રૂપક દેષ નિરૂપણ, નિરદૂષણ મન ભાયા છે. મ. ૧૦ ઈવિધ પરખી મનવિસરામી, જિનવર ગુણ જે ગાવે; દીનબંધુની મહેર નજરથી, આનંદઘન પદ પાવે છે. મ. ૧૧
- ૨૦ શ્રી મુનિસુવ્રત જિન સ્તવન
રાગ કાફી-આવા આમ પધારે પૂજ્ય—એ દેશી. મુનિસુવ્રત જિનાજ, એક મુજ વિનતિ નિસુણ. મુનિ આતમતત્ત્વ કર્યું જાણ્યું જગતગુરુ, એડ વિચાર મુજ કહિયે; આમતત્ત્વ જાણ્યાવિણ નિર્મલ, ચિત્ત સમાધિ નવિ લહિયે. મુ. ૧ કોઈ અબંધ આતમ તત માને, કિરિયા કરતા દીસે, ક્રિયાતણું ફલ કહો કુણ ભગવે, ઈમ પૂછ્યું ચિત્ત રીસે. મુ. ૨ જડચેતન એ આતમ એક જ, સ્થાવર જંગમ સરિખો; દુઃખ સુખ સંકર દૂષણ આવે, ચિત્ત વિચારી જે પરિખ. મુ૩ એક કહે નિત્ય જ આતમ તત, આતમ દરિસણ લી; કૃતવિનાશ અકૃતાગમ દૂષણ, નવિ દેખે મતિહીણો. મુ. ૪

Page #21

૧૬
શ્રી આનંદૅઘન પદ્ય રત્નાવલિ
સૌગત મત રાગી કહે વાદી, ક્ષણિક એ આતમ જાણા; અધ મોક્ષ સુખ દુઃખ નવિ ઘટે, એહ વિચાર મન આણુા. મુ૦ પ્ ભૂત ચતુષ્ક વિત આતમ તત, સત્તા અલગી ન ઘટે; અય શકેટ જો નજર ન દેખે, તાજી કીજે શકટે. મુ ૬ એમ અનેકવાદી મત વિભ્રમ, સકટ પિડા ન લહે; ચિત્ત સમાધિ તે માટે પૂ, તુમ વિષ્ણુ તત કોઇ ન કહે. મુ૦ ૭ વલતુ જગગુરુ ઋણપરે ભાખે, પક્ષપાત સમ ઇંડી; રાગ દ્વેષ મેહુ પખ વર્જિત, આતમશું રઢ સડી. મુ॰ ૮ આતમ ધ્યાન કરે. જો કાઉ, સાફિર 'મેં નાવે; વાાલ બીજી સહુ જાણે, એહ તત્ત્વ ચિત્ત ચાવે. મુ૦ ૯ જેણે વિવેક ધરિ એ પખ ગ્રહિયા, તે તતજ્ઞાની કહિયે; શ્રીમુનિસુવ્રત કૃપા કરી તા, આનંદઘન પદ લહિયે. મુ૦ ૧૦ ૨૧ શ્રી નમિનાથ જિન સ્તવન
ષ
રાગ આશાવરી-ધન ધન સપતિ સાચા રાજા–એ દેશી. ષટ્દરિસણુ જિનગ ભણીજે, ન્યાય ષડંગ જો સાધે રે; મિ જિનવરના ચરણ ઉપાસક, ષટ્ દિરસણુ આરાધે રે. ષટ્ ૧ જિન સુરપાદપાય વખાણા, સાંખ્ય ચાગ દોય ભેદે રે; આતમ સત્તા વિવરણ કરતાં, લહેા દુગ અંગ અદેખે રે. ભેદ અભેદ સુગત મીમાંસક, જિનવર દોય કર ભારી રે; લેાકાલાક અવલંબન ભજિયે, ગુરુગમથી અવધારી રે. ષટ્ લેાકાયતિક કૃખ જિનવરની, અશ વિચાર જો કીજે રે; તત્ત્વવિચાર સુધારસ ધારા, ગુરુગમ વિષ્ણુ કેમ પીજે રે, ષટ્॰ ૪ જૈન જિનેશ્વર વર ઉત્તમ અંગ, અંતરંગ અહિર’ગે રે; આરાધે ધરી સગે રે. ષટ્લે પ
૩
અક્ષર ન્યાસ ધરા
આરાધક,

૨

Page #22

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રાવલિઓવર જિનવરમાં સઘળાં દરશન છે, દર્શને જિનવર ભજના રે; સાગરમાં સઘળી તટિની સહી, તકિનીમાં સાગર ભજના રે. ષ૦ ૬ જિનસ્વરૂપ થઈ જિન આરાધે, તે સહી જિનવર હોવે રે; ભંગી ઇલિકાને ચટકાવે, તે ભંગી જગ જેવે રે. ૮ ૭ ચૂર્ણિ ભાષ્ય સૂત્ર નિયુક્તિ, વૃત્તિ પરંપર અનુભવ રે; સમયપુરુષના અંગ કહ્યાં છે, જે છે તે દુભવ છે. ષટુ ૮ મુદ્રા બીજ ધારણું અક્ષર, ન્યાસ અરથ વિનિયોગે રે, જે ધ્યાવે તે નવિ વંચિજે, ક્રિયા અવંચક ભેગે રે. પ૦ ૯ શ્રુત અનુસાર વિચારી બેલું, સુગુરુ તથાવિધ ન મિલે રે; કિરિયા કરી નવિ સાધી શકીએ, એ વિખવાદ ચિત્ત સઘળે રે. - ૧૦ તે માટે ઊભા કરજોડી, જિનવર આગલ કહિયે રે; સમય ચરણ સેવા શુદ્ધ દેજે, જેમ આનંદઘન લહિયે રે. ષ ૧૧
૨૨ શ્રી નેમિનાથ જિન સ્તવન
રાગ મારૂણી–ધરણા લા–એ દેશી. અષ્ટભવાંતર વાલહીરે, તું મુખ આતમરામ; મુગતિ સ્ત્રી શું આપણે રે, સગપણ કોઈ ન કામ.
મનરાવાલા તું મુજ આતમરામ. ૧ ઘર આવો હો વાલમ ઘર આવે, મારી આશાના વિસરામ; રથ ફેરે હો સાજન રથ ફેર, સાજન મારા મનરા મરથ સાથ.મન૨ નારી પખે છે નેહલે રે, સાચ કહે જગનાથ; ઇશ્વર અરધંગે ધરી રે, તું મુઝ ઝાલે ન હાથ. મન. ૩ પશુજનની કરુણા કરી રે, આણું હૃદય વિચાર; માણસની કરુણા નહીં રે, એ કુણ ઘર આચાર. મન. ૪

Page #23

૧૮
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
પ્રેમ કપતરુ છેદિયે રે, ધરિ જેગ ધતૂર; ચતુરાઈ કુણ કહે રે, ગુરુ મિલિયે જગસૂર. મન ૫ મારું તે એમાં કહી નહીં રે, આપ વિચારો રાજ રાજસભામાં બેસતાં રે, કિસહી બધસી લાજ. મન૬ પ્રેમ કરે જગજન સહુ રે, નિર્વાહે તે એક પ્રીત કરીને છોડી દે રે, તેહ શું ન ચાલે છે. મન ૭ જે મનમાં એહવું હતું કે, નિસપતિ કરત ન જાણ; નિસપતિ કરીને છાંડતાં રે, માણસ હુવે નુકશાન. મન ૮ દેતા દાન સંવત્સરી રે, સહુ લહે વંછિત પોષ; સેવક વંછિત નવિ લહે રે, તે સેવકને દેષ. મન ૯ સખી કહે એ સામળો રે,હું કહું લક્ષણ સેત; ઈણ લક્ષણ સાચી સખી રે, આપ વિચારે હેત. મન. ૧ રાગી શું રાગી સહુ રે, વૈરાગી શું યે રાગ? રાગ વિના કિમ દેખાવે રે, મુગતિ સુંદરી માગ. મન ૧ એક ગુહ્ય ઘટતું નથી રે, સઘળા જાણે લેગ; અનેકાંતિક ભગવે રે, બ્રહ્મચારી ગત રેગ. મન૧૨ જિણ જણ તુમને જોઉં રે, તિણ જોહી જુવે રાજ;
એક વાર મુજને જુઓ રે, તે સીજે મુજ કાજ. મન૧૩ મેહ દશા ધરી ભાવના રે, ચિત્ત લહે તત્ત્વ વિચારક વીતરાગતા આદરી રે, પ્રાણનાથ નિરધાર. મન. ૧૪ સેવક પણ તે આદરે રે, તે રહે સેવક મામ; આશય સાથે ચાલીએ રે, એહી જ રૂડું કામ. મન. ૧૫

Page #24

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
ત્રિવિધ વેગ ધરી આદર્યો રે, નેમિનાથ ભરથાર ધારણ પોષણ તારણે રે, નવરસ મુગતાહાર. મન૧૬ કારણ રૂપી પ્રભુ ભજે રે, ગયે ન કાજ અકાજ; કૃપા કરી મુજ દીજીએ રે, આનંદઘન પદ રાજ. મન. ૧૭
૨૩ શ્રી પાર્શ્વનાથ જિન સ્તવન
રાગ સારંગ—રસીઓની દેશી. ધ્રુવ પદ રામી હે સ્વામી માહરા, નિકામી ગુણ રાય; સુગ્યાની. નિજ ગુણ કામી હા પામી તું ધણી, ધ્રુવ આરામી હે થાય. સુવ ધ્રુવ૧ સર્વવ્યાપી કહે સર્વ જાણુગપણે, પર પરિણમન સ્વરૂપ, સુવ પરરૂપે કરી તત્ત્વપણું નહીં, સ્વસત્તા ચિરૂપ. સુવ ધ્રુવ. ૨
ય અનેકે હો જ્ઞાન અનેકતા, જલ ભાજન રવિ જેમ સુત્ર દ્રવ્ય એકપણે ગુણ એકતા, નિજપદ રમતા હો પ્રેમ. સુધ્રુવ૩ પર ક્ષેત્રે ગત રેયને જાણવે, પરક્ષેત્રે થયું જ્ઞાનસુ અસ્તિપણું નિજાક્ષેત્રે તમે કહ્યું, નિર્મલતા ગુણમાન. સુર યુવ૦ ૪ 3ય વિનાશ હાય જ્ઞાન વિનિધરૂ, કાલ પ્રમાણે જે થાય; સુત્ર સ્વકાલે કહી સ્વસત્તા સદા, તે પર રીતે ન જાય. સુવ ધ્રુવ. ૫ પરભાવે કરી પરતા પામતા, સ્વસત્તા ચિર ઠાણુ; સુત્ર આત્મચતુષ્કમયી પરચાં નહીં, તો કિમ સહુને રે જાણુ. સુવ ધ્રુવ દ અગુરુ લઘુ નિજ ગુણને દેખતાં, દ્રવ્ય સકલ દેખત; સુઇ સાધારણ ગુણની સામ્યતા, દર્પણ જલ દષ્ટાંત. સુ. શ્રુવ૭ શ્રી પારસજિન પારસ રસ સમે, પણ ઈહાં પારસ નાંહિ; સુ પૂરણ રસીઓ હે નિજ ગુણ પરસમાં, આનંદઘન મુજ સહિ. સુગ્ધ૦૮

Page #25

૨૦
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
શ્રી મહાવીર જિન સ્તવન
રાગ-ધન્યાશ્રી વીરજિનેશ્વર ચરણે લાગું, વીરપણું તે માગું રે; મિથ્યા મેહ તિમિર ભય ભાગ્યે, જિત નગારૂં વાગ્યું છે. વીર. ૧ છઉમથ્ય વીરય લેશ્યા સંગે, અભિસંધિ જ મતિ અંગે રે; સૂક્ષ્મ શૂલ ક્રિયાને સંગે, યેગી થયે ઉમંગે રે. વર૦ ૨ અસંખ્ય પ્રદેશ વિર્ય અસંખે, ગ અસંખિત કંખે રે; પુર્કલ ગણ તેણે લેશું વિશેષે, યથાશક્તિ મતિ લેખે રે. વીર૦ ૩ ઉછૂટે વીર્યને વેસે, પેગ ક્રિયા નવી પેસે રે;
ગમણી ધ્રુવતાને લેસે, આતમશક્તિ ન બેસે છે. વિર૦ ૪ કામ વીર્યવશે જેમ ભોગી, તેમ આતમ થયે ભોગી રે, સૂરપણે આતમ ઉપગી, થાય તેહ અગી રે. વીર. ૫ વિરપણું તે આતમઠાણે, જાણ્યું તમચી વાણે રે, ધ્યાન વિનાણે શક્તિ પ્રમાણે, નિજ ધ્રુવ પદ પહિચાણે રે. વર૦ ૬ આલંબન સાધન જે ત્યાગે, પર પરિણતિને ભાગે રે; અક્ષય દર્શન જ્ઞાન વૈરાગે, આનંદઘન પ્રભુ જાગે રે. વીર. ૭
શ્રી આનંદધન સ્તવનાવલિ સંપૂર્ણ.

Page #26

શ્રી આનંદઘન પદ્યરત્નાવલિ.
પદ્યરત્ન ૧ લું. રાગ-વેલાવલ. કયા સેવે ઉઠ જાગ બાઉ રે, કયા એ આંકણી; અંજલિ જલ ય્ આયુ ઘટત હે,
દેત પહેરીયાં ઘરિય ઘાઉ રે. કયારા ૧ ઇંદ્ર ચંદ્રનાગિદ્ર મુનિંદ્ર ચલે, કોણ રાજા પતિસાહ રાઉ રે; ભમત ભમત ભવજલધિ પાયકે,
ભગવંત ભજનવિન ભાઊ નાઉ રે. કયા ૨ કહા વિલંબ કરે અબ બાઉ રે, તરી ભવજલનિધિ પાઉ રે; આનંદઘન ચેતનમય મૂરતિ, શુદ્ધ નિરંજન દેવ ધ્યાઉ રે. કયા ૩
ર૬ પદ્યરત્ન ૨ જું. રાગ-વેલાવલ-એક્તાલી. રે ઘરિયારી બઉ રે, મત ઘરીય બજાવે; નર શિર બાંધત પાઘરી, તું ક્યા ઘરીય બજાવે. જે ઘરિયા ૧ કેવલ કાલ કલા કલે, વૈ તું અકલ ન પાવે; અલ કલા ઘટમેં ઘરી, મુજ સે ઘરી ભાવે. રે ઘરિયા ૨ આતમ અનુભવ રસ ભરી, યામેં ઔર ન માવે; આનંદઘન અવિચલ કલા, વિરલા કેઈ પાવે. જે ઘરિયા. ૩
ર૭ પદ્યરત્ન ૩ . રાગ-વેલાવલ-તાલજાતી જીય જાને મેરી સફલ ઘરીરી; જય૦ સુત વનિતા યૌવન ધન માતે, ગર્ભતણ વેદન વિસરીરી. જય૦ ૧ સુપનકે રાજ સાચ કરી માનત, રાચત છાંહ ગગન બદરીરી; આઈ અચાનક કાલ પચી, ગહેગે ક્યું નાહર બકરીરી. જય૦ ૨

Page #27

૨૨
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૪ કિં., સનત વસ્તુ
સારી
અજહુ ચેત કછુ ચેતત નાંહિ, પકરી ટેક હારિલ લકરીરી; આનંદઘન હીરે જન છાંડી, નર મેહ્યો માયા કકરી રી. જય૦ ૩
૨૮ પદ્યરત્ન ૪ થું. રાગ-વેલાવલ. સુહાગણ! જાગી અનુભવ પ્રીત; સુહાગણના નિદ અનાદિ અજ્ઞાનકી મિટ ગઈ નિજ રીત. સુ૧ ઘટમંદિર દીપક કિયે, સહજ સુતિ સરૂપ; આપ પરાઈ આપુહી, ઠાનત વસ્તુ અનૂપ. સુ. ૨ કહા દિખાવું ઔરકું, કહાં સમજાઉં ભેર; તીર અચૂક હૈ પ્રેમકા, લાગે સો રહે ઠેર. સુઇ ૩ નાદ વિશુધ્ધ પ્રાણ, ગિને ન તૃણ મૃગલેય; આનંદઘન પ્રભુ પ્રેમકી, અકથ કહાની હોય. સુવ ૪
ર૯ પદ્યરત્ન ૫ મું. રાગ-આશાવરી. અવધૂ નટ નાગરકી બાજી, જાણે ન બાંભણ કાજી; અવધૂળ થિરતા એક સમયમે ઠાને, ઉપજે વિણસે તબહી; ઉલટ પલટ ધ્રુવસત્તા રાખે, યા હમ સુની ન કબહી. અવધૂ. ૧ એક અનેક અનેક એક કુની, કુંડલ કનક સુભાવે; જલતરંગ ઘટમાટી રવિકર, અગનિત તાહિ સમાવે. અવધૂ. ૨ હૈ નહી હૈ વચન અગોચર, નય પમાણ સતભંગી, નિરપબ હિય લખે કેઈ વિરલા, કયા દેખે મત જંગી. અવધૂ૦ ૩ સર્વથી સરવંગી માને, ન્યારી સત્તા ભાવે; આનંદઘન પ્રભુ વચનસુધારસ, પરમારથ સો પાવે. અવધૂ. ૪
૩૦ પદ્યરત્ન ૬ ટકું. સાખી. આતમ અનુભવ રસિક કે, અજબ સુ વિરતંત; નિર્વેદી વેદન કરે, વેદન કરે અનંત. ૧

Page #28

૨૩
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
રાગ-રામગ્રી. મહારો બાલુડે સંન્યાસી, દેહ દેવલ મઠવાસી. મહાર૧ ઇડા પિંગલા મારગ તજી યેગી, સુખમના ઘરવાસી; બ્રહ્મરંધ્ર મધિ આસન પૂરી બાબુ, અનહદ તાન બજાસી. મહારે ૨ યમ નિયમ આસન જયકારી, પ્રાણાયામ અભ્યાસી, પ્રત્યાહાર ધારણ ધારી, ધ્યાન સમાધિ સમાસી. મહાર. ૩ મૂલ ઉત્તરગુણ મુદ્રા ધારી, પર્યકાસન ચારી; રેચક પૂરક કુંભક સારી, મન ઈંદ્રિય જયકારી. મહાર. ૪ થિરતા જોગ જુગતિ અનુકારી, આપોઆપ વિમાસી; આતમ પરમાતમ અનુસારી, સીઝે કાજ સમાસી. મહારે. ૫
૩૧ પદ્યરત્ન ૭ મું. સાખો. જગ આશા જંજીરકી, ગતિ ઉલટી કુલ મેર ઝક ધાવત જગતમેં, રહે છૂટે ઈક ઠેર.
રાગ-આશાવરી અવધૂ ક્યા સેવે તન મઠમેં, જાગ વિલોકન ઘટમેં. અવધૂત તન મડકી પરતીત ન કીજે, ઢહિ પરે એક પલ મેં હલચલ મેટ ખબર લે ઘટકી, ચિન્હ રમતા જલમેં. અવધૂ. ૧ મઠમેં પંચભૂતકા વાસા, સાસા ધૂત ખવીસા છિન છિન તહી છલનકું ચાહે, સમજે ન બૌરા સીસા. અવધૂ. ૨ શિરપર પંચ વસે પરમેશ્વર, ઘટમેં સૂછમ બારી; આપ અભ્યાસ લખે કોઈ વિરલા, નિરખે મૂકી તારી. અવધૂ. ૩ આશા મારી આસન ધરી ઘટમેં, અજપા જાપ જગાવે; આનંદઘન ચેતનમય મૂરતિ, નાથ નિરંજન પાવે. અવધૂ. ૪

Page #29

૨૪
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૩ર પદ્યરત્ન ૮ મું. સાખી. આતમ અનુભવ કુલકી, નવલી કેઊ રીત; નાક ન પકરે વાસના, કાન ગ્રહે પ્રતીત.
રાગ ધન્યાશ્રી વા સારંગ. અનુભવ નાથકું કર્યું ન જગાવે. મમતા સંગ સે પાય અજાગલ, નતે દૂધ દુહાવે. અનુભવ૦ ૧ મિરે કહેતે ખીજ ન કીજે, તું એસીહી શિખાવે; બહેત કહે લાગત ઐસી, અંગુલી સર૫ દિખાવે. અનુભવ૦ ૨
રન કે સંગ રાતે ચેતનચેતન આપ બતાવે; આનંદઘનકી સુમતિ આનંદા, સિદ્ધ સરૂપ કહાવે. અનુભવ. ૩
૩૩ પદ્યરત્ન ૯ મું. રાગ-સારંગ, નાથે નિહારો આપમતાસી. વંચક શઠ સંચક શી રીતે, બેટ ખાતે ખતાશી. નાથ. ૧ આપ વિગૂ વણ જગકી હાંસી, સિયાનપ કૌન બતાસી; નિજજન સુરિજન મેલા એસા, જૈસા દૂધપતાસી. નાથ૦ ૨ મમતા દાસી અહિતકરિ હરવિધિ, વિવિધ ભાંતિ સંતાસી; આનંદઘન પ્રભુ વિનતિ માન, ઔર ન હિતુ સમતાસી. નાથ૦ ૩
- ૩૪ પદ્યરત્ન ૧૦ મું. રાગ-ટોડી, પરમ નરમ મતિ ઔર ન આવે;
પરમ મોહન ગુનરેહન ગતિ સોહન, મેરી વૈરન એસેનિટુર લિખાવે. પ. ૧ ચેતન ગાત મનાત એતે, મૂલ વસાત જગાત બઢાવે; કેઉ ન હૂતી દલાલ વિસીડી, પારખી પ્રેમ ખરીદ બનાવે. ૫૦ ૨

Page #30

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ જાંઘ ઉઘારી અપની કહા એતે, વિરહજાર નિસ મેહી સતાવે; એતી સુની આનંદઘન નાવત, ઔર કહા કેઊડુંડ બજાવે. પરમ૦ ૩
૩૫ પદ્યરત્ન ૧૧ મું. રાગ-માલકેશ, વેલાવલ, ટેડી. આતમ અનુભવ રીતિ વારી રે. આતમ એ આંકણી. મેર બનાએ નિજરૂપ નિરૂપમ, તિછન રૂચિ કરે તેગ ધરીરી. આ૦૧ ટેપ સન્નાહ શરકે બાન, એકતારી ચેરી પહિરીરી; સત્તા થલમે મેહ વિદારત, એ એ સુરિજન મુહ નિસરીરી. આ૦ ૨ કેવલ કમલા અપર સુંદર, ગાન કરે રસરંગ ભરીરી; જીત નિશાન બજાઈ વિરાજે, આનંદઘન સર્વગ ધરીરી. આ૦ ૩
૩૬ પદ્યરત્ન ૧૨ મું, સાખી. કુબુદ્ધિ કુબજા કુટિલ ગતિ, સુબુદ્ધિ રાધિકા નારી; પર ખેલે રાધિકા, જીતે કુબજા હારી.
રાગ-રામગ્રી. ખેલે ચતુર્ગતિ ચીપર, પ્રાણી મેરે ખેલે ચતુર્ગતિ પર. નરદ ગંજીફા કૌન ગિનત હૈ, માને ન લેખે બુદ્ધિવર. પ્રાણી૧ રાગ દેષ મેહકે પાસે, આપ બનાએ હિતકર; જૈસા દાવ પરે પાકા, સારી ચલાવે બિલકર. પ્રા. ૨ પાંચ તલે હૈ દુઆ ભાઈ, છકકા તલે હૈ એકા; સબ મિલ હેત બરાબર લેખા, યહ વિવેક ગિનકા. પ્રાણ૦ ૩ ચઉરાશી માહે ફિરે નીલી, ચાહ ન તોરી જોરી; લાલ જરદ ફિર આવે ઘરમેં, કબહુક જેરી વિછેરી. પ્રાણી ૪ ભાવ વિવેકકે પાઉ ન આવત, તબ લગ કાચી બાજી; આનંદઘન પ્રભુ પાઉ દેખાવત, તે જીતે જીય ગાજી. પ્રાણ- ૫

Page #31

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૩૭ પદ્યરત્ન ૧૩ મું. રાગ સારંગ, અનુભવ હમ તે રાવરી દાસી. અનુ આઈ કહાં તે માયા મમતા, જાનું ન કહાંકી વાસી. અનુ. ૧ રીજ પર વાંકે સંગ ચેતન, તુમ કયું રહત ઉદાસી વરો ન જાય એકાંત કંથકે, લેકમેં હેવત હાંસી. અનુ. ૨ સમજત નહી નિપુર પતિ એતિ, પલ એક જાત છમાસી; આનંદઘન પ્રભુ ઘરકી સમતા, અટકલી ઔર લબાસી. અનુ. ૩
૩૮ પદ્યરત્ન ૧૪ મું. રાગ-સારંગ.
અનુભવ તું હૈ હેતુ હમારે; અનુભવ આય ઉપાય કરે ચતુરાઈ, ઔરકે સંગ નિવારે. અનુ. ૧ તૃષ્ણા રાંડ ભાંડકી જાઈ કહા ઘર કરે સવારે શઠ ઠગ કપટ કુટુંબહી પોખે, મનમેં કર્યું ન વિચારે. અનુ. ૨ કુલટાકુટિલ કુબુદ્ધિસંગ ખેલકે, અપની પત કર્યું હારે; આનંદઘન સમતા ઘર આવે, વાજે જિત નગારે. અનુ. ૩
૩૯ પદ્યરત્ન ૧૫ મું. રાગ-સારંગ. મેરે ઘટ વાન ભાનુ ભ ભોર. મેરે ચેતના ચકવા ચેતના ચકવી, ભાગો વિરહકે સેર. મેરે૧ કૈલી ચિહદિસ ચતુરા ભાવરૂચિ, મિટ્યો ભરમ તમ જેર; આપકી ચેરી આપહી જાનત, ઔર કહત ના ચેર. મેરે ૨ અમલ કમલ વિકાચ ભયે ભૂતલ, મંદવિષય શશિકાર; આનંદઘન એક વલ્લભ લાગત, ઔર ન લાખ કિરાર, મેરે ૩
R;

Page #32

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
२७
૪૦ પદ્યરત્ન ૧૬ મું. રાગ-મારૂ. નિશદિન જેઉં તારી વાટડી, ઘરે આવો રે ઢેલા, નિશદિન મુજ સરિખી તુજ લાખ હૈ, મરે તૂહી મેલા. નિશદિન ૧ જવહરી મેલ કરે લાલકા, મેરા લાલ અમલા; જાકે પરંતર કે નહીં, ઉસકા ક્યા મોલા. નિશદિન ૨ પંથે નિહારત લેયણે, દ્રગ લાગી અડાલા; જોગી સુરત સમાધિ, મુનિ ધ્યાન કેલા. નિશદિન ૩ કૌન અને નિકું કહૂ, કિમ માંડું મેં ખોલા; તેરે મુખ દીઠે ટલે, મેરે મનકા ચેલા. નિશદિન ૪ મિત્ત વિવેક વાત કહું, સુમતા સુનિ બોલા; આનંદઘન પ્રભુ આવશે, સેજડી રંગ રોલા. નિશદિન પ
૪૧ પદ્યરત્ન ૧૭ મું. રાગ-સોરઠ છોકરાને કયું મારે છે રે, જાયે કાઢ્યા ડે છેરે છે મહારે બાલ ભલે, બેલે છે અમૃત વેણ. છેનેજ લેય લકુટિયાં ચાલણ લાગે, અબ કાંઈ ફૂટા છે નેણુ; તું તે મરણ સિરાણે સુત, રેટી દેસી કેણ. છરાને ૨ પાંચ પચીશ પચાસ ઉપર, બેલે છે સુધાં વેણુ; આનંદઘન પ્રભુ દાસ તુમારે, જનમ જનમકે એણ. છેરાને ૩
કરે પદ્યરત્ન ૧૮ મું. રાગ-માલકેશ, રાગણી-ગાડી રિસાની આપ મનાવો રે, યારે વિશ્ચ વસીઠ ન ફેર. રિસાની સૌદા અગમ હૈ પ્રેમકા રે, પરખ ન બૂઝે કય; લે દે વહી ગમ પડે પ્યારે, ઔર દલાલ ન હોય. રિસાની જ

Page #33

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવિલ
મનકી આંટ;
ઢા ખાતાં યકી કરો રે, મેટો તનકી તપત બૂઝાયે પ્યારે, નેક નજર નિહારીયે રે, તનક નજર ગુજરે મલે પ્યારે, અજર અમર સુખ સાથે. રિસાની૦ ૩ નિસિ અધિયારી ઘનઘટા રે. પાઉં ન વાટકા ફંદ,
વચન સુધારસ છાંટ. રિસાની૦ ૨ ઉત્તરન ઉજર ન કીજે નાથ;
૨૮
કરૂણા કરો તો નિરવ ુ. પ્યારે, દેખું તુમ મુખ ચદ. રિસાની૦ ૪ પ્રેમ જહાં ધ્રુવિધા નહીં રે, મેટ ઠકુરાઇત રેજ; આનંદઘન પ્રભુ આય બિરાજે, આપહી સમતા સેજ. રિસાની૦૫
૪૩ પદ્યરત્ન ૧૯ સુ. રાગ-વેલાવલ
દુલહુ નારી તુ ખડી ખાવરી, પિયા જાગે તુ સાવે;
પિયા ચતુર હમ નિપટ અગ્યાની, ન જાનું કયા હાવે. દુલહ૦ ૧ આનંદઘન પિયા દરસ પિયાસે, ખાલ ઘુંઘટ મુખ જોવે. દુલહ૦૨
૪૪ પદ્યરત્ન ૨૦ મું. રાગ–ગાડી, આશાવરી.
આજ સુહાગન નારી, અવધૂ આજ સુહાગન નારી; મેરે નાથ આપ સુધ લીની, કીની નિજ અંગચારી. અવધૂ૦ ૧ પ્રેમ પ્રતીત રાગ રૂચિ રગત, પહિરે જીની સારી; હિંદી ભક્તિ રંગકી રાચી, ભાવ અજન સુખકારી. અવધૂ૦ ૨ સહજ સુભાવ ચૂરી મૈ પેની, થિરતા કંકન ભારી; ધ્યાન ઉરવશી ઉરમેં રાખી, પિય ગુનમાલ આધારી. અવધૂ૦ ૩ સુરત સિ`દુર માંગ રંગ રાતી, નિરતે વેની સમારી; ઉપજી જ઼્યાત ઉદ્યોત ઘટ ત્રિભુવન, આરસી કેવલ કારી. અવધૂ॰ ૪ ઉપજી નેિ અજપાકી અનહદ, જીત નગારે વારી; ઝડી સદા આનંદઘન અરખત, બિન માર એકન તારી. અવધૂ૦ ૫

Page #34

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૨૯.
૪૫ પદ્યરત્ન ર૧ મું રાગ-ગેડી. નિશાની કહા બતાવું રે, તે અગમ અગોચર રૂપ. રૂપી કહું તો કહ્યું નહીં રે, બધે કેસે અરૂપ રૂપારૂપી જે કહું યારે, એસે ન સિદ્ધ અનૂપ. નિશાની૧. શુદ્ધ સનાતન જે કહું રે, બંધ ન મોક્ષ વિચાર; ન ઘટે સંસારી દશા રે, પુણ્ય પાપ અવતાર. નિસાની૨ સિદ્ધ સનાતન જે કહું રે, ઉપજે વિણસે કૌન? ઉપજે વિણસે જે કહે પ્યારે, નિત્ય અબાધિત ગન. નિસાની ૩ સર્વાગી સબ નય ધણી રે, માને સબ પરમાન; નયવાદી પલ્લે ગ્રહી પ્યારે, કરે લરાઈ ઠાંન. નિશાની, ૪ અનુભવગોચર વસ્તુકે રે, જાંણ યહી ઈલાજ કહન સુનનકે કછુ નહી પ્યારે, આનંદઘન મહારાજ. નિસાની ૫
૪૬ પદ્યરત્ન રર મું. રાગ-ગાડી વિચારી કહા વિચારે રે, તે આગમ અગમ અથાહ. વિચારી બિન આધે આધા નહીં રે, બિન આધેય આધાર; મુરગી બિનું ઈંડાં નહીં પ્યારે, યા બિન મુરગકી નાર. વિચારો૧. ભુરટા બીજ વિના નહીં રે, બીજ ન ભુટા ટાર; નિસિ બિન દિવસ ઘટે નહીં પ્યારે, દિન બિન નિસિ નિરધાર. વિચાર ૨ સિદ્ધ સંસારી બિનું નહીં રે, સિદ્ધ બિના સંસાર; કરતા બિન કરણી નહીં પ્યારે, બિન કરની કરતાર. વિચારી ૩ જનમ મરણ બિના નહીં રે, મરણ ન જનમ વિનાશ; દીપક બિનું પરકાશતા પ્યારે, બિન દીપક પરકાશ. વિચારી૪ આનંદઘન પ્રભુ બચનકી રે, પરિણતિ ધરે રૂચિવંત; શાશ્વત ભાવ વિચારકે પ્યારે, ખેલે અનાદિ અનંત. વિચારી ૫
પક બિનું પરકાશ
પરિણતિ ધરે રૂચિ
વિચારી ૫

Page #35

૩૦
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૪૭ પદ્યરત્ન ૨૩ મું. રાગ-આશાવરી અવધૂ અનુભવ કલિકા જાગી, મતિ મેરી આતમ સમરન લાગી; અવધૂ જાયે ન કબહુ ઔર ઢિગ નેરી, તેરી વનિતા વેરી; માયા ચેડી કુટુંબ કરી હાથે, એક દેઢ દિન ઘેરી. અવધૂ. ૧ જનમ જરા મરણ વસી સારી અસર ન દુનિયાં જેતી; દે ઢવકાય નવા ગમેં મીયાં, કિસ પર મમતા એતી. અવધૂ૦ ૨ અનુભવ રસમેં રેગ ન સંગા, લકવાદ બસ મેટા; કેવળ અચલ અનાદિ અબાધિત, શિવ શંકરકા ભેટા. અવધૂ૦ ૩ વર્ષો બુંદ સમુંદ સમાની, ખબર ન પાવે કઈ આનંદઘન હૈ યેતિ સમાવે, અલખ કહાવે ઈ. અવધૂ. ૪
૪૮ પદ્યરત્ન ૨૪ મું. રાગ-સામગ્રી. મુને મહારો કબ મિલસે મનમેલુ મુને, મનમેલુ વિણ કેલિ ન કલિયે, વાલે કવલ કઈ વેલૂ. ૧ આપ મિલ્યાથી અંતર રાખે, સુમનુષ્ય નહી તે લે; આનંદઘન પ્રભુ મન મળિયા વિણ, કે નવિ વિલગે ચેલૂ.
૪૯ પદ્યરત્ન ૫ મું. રાગ-રામી . ક્યારે મુને મિલશે માહરે સંત સનેહી, કયારે સંત સનેહી સુરિજન પામે, રાખે ન ધીરજ દેહી. કયારે. ૧ જન જન આગલ અંતર ગતની, વાતડલી કહું કેહી; આનંદઘન પ્રભુ વૈદ્ય વિયેગે, કિમ જીવે મધુમેહી. કયારે ૨
પ૦ પધરત્ન ૨૬ મું. રાગ-આશાવરી. અવધૂ કયા માગું ગુનહીના, ગુન ગનિન પ્રવીના. અવધૂ આંકણી. ગાય ન જાનું બજાય ન જાનું, ન જાનું સુર લેવા રીઝ ન જાનું રીઝાય ન જાનું, ન જાનું પદ સેવા. અવધૂ૦ ૧

Page #36

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
વેદ ન જાનું કિતાબ ન જાનું, જાનું ન લક્ષન છંદા; તરકવાદ વિવાદ ન જાનું, ન જાનું કવિ ફંદા. અવધૂ૦ ૨ જાપ ન જાનું જુવાબ ન જાનું, ન જાનું કથવાતા; ભાવ ન જાનું ભગતિ ન જાનું, જાનું ન સીરા તાતા. અવધૂ૦ ૩ ધ્યાન ન જાનું વિગ્યાન ન જાનું, ન જાનું ભજનામાં; આનંદઘન પ્રભુ કે ઘરદ્વારે, રટન કરૂં ગુણ ધામા. અવધૂ. ૪
પ૧ પદ્યરત્ન ૨૭ મું. રાગ-આશાવરી. અવધૂ રામ રામ જગ ગાવે, વિરલ અલખ લખાવે. અવધૂ૦ મતવાલા તે મતમૅ માતા, અઠવાલા મઠરાતા; જટા જટાધર પટા પટાધર, છતા છતાધર તાતા. અવધૂ૦ ૧ આગમ પઢિ આગમધર થાકે, માયાધારી છાકે, દુનિયાદાર દુનીસે લાગે, દાસા સબ આશાકે. અવધૂ. ૨ અહિરાતમ મૂહા જગ જેતા, માયાકે ફંદ રહેતા ઘટ અંતર પરમાતમ ભાવે, દુર્લભ પ્રાણી તેતા. અવધૂ. ૩ ખગપદ ગગન મીનપદ જલમેં, જે જે સે બરા; ચિત પંકજ જે સે ચિન્હ, રમતા આનંદ ભૌરા. અવધૂ. ૪
પર પદ્યરત્ન ૨૮ મું. રાગ-આશાવરી આશા રનકી ક્યા કીજે, ગ્યાન સુધારસ પીજે, આશા, ભટકે દ્વાર દ્વાર લેકન કે, કૂકરે આશાધારી; આતમ અનુભવ રસકે રસીયા, ઉતરે ન કબહું ખુમારી. આશા. ૧ આશા દાસીકે જે જાયે, તે જન જગકે દાસા, આશા દાસી કરે જે નાયક, લાયક અનુભવ પ્યાસા. આશા. ૨ મનસા વાલા પ્રેમ મસાલા, બ્રહ્મ અગ્નિ પરજાલી; તન ભાઠી અવાઈ પિયે કસ, જાગે અનુભવ લાલી. આશા. ૩

Page #37

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
અગમ પીયાલા પીયેા મતવાલા, ચીને અધ્યાતમવાસા; આનંદઘન ચેતન હૈ ખેલે, દેખે લાક તમાસા. આશા૦ ૪
૩૨
પ૩ પદ્યરત્ન રહે મુ. રાગ–આશાવરી,
અવધૂ નામ હુમારા રાખે, સા પરમ મહારસ ચાખે. અવધૂ નહીં હમ પુરુષા નહીં હુમ નારી, વરન ન ભાત હમારી;
ને
જાતિ ન પાંતિ ન સાધન સાધક, નહીં હમ લધુ નહીં ભારી. અવધૂ॰ ૧ નહીં હમ તાતે નહીં હમ સીરે, નહીં દીર્ઘ નહીં ટા;
નહીં હુમ ભાઇ નહીં હમ ગિની, નહીં હમ ખાપ ન બેટા. અવધૂ૦ ૨ નહીં હમ મનસા નહીં હમ શમદા, નહીં હમ તનકી ધરણી;
નહીં હમ ભેખ ભેખધર નાંહી, નહીં હુમ કરતા કરણી. અવધૂ॰ ૩ નહીં હમ દરસન નહીંહમ પરસન, રસ ન ગંધકઠુ નાંહી; આનંદઘન ચેતનમય મૂરતિ, સેવકજન અતિ જાહીં. અવધૂ॰ ૪
૫૪ પદ્મરત્ન ૩૦
સાધે. ભાઇ ! સમતા રંગ રસીજે, સંપત્તિ નોંહિં નાંહિ મમતા મેં,
મુ રાગ-આશાવરી.

અવધૂ મમતા સંગ ન કીજે; સા મમતામાં મિસ મેટે;
ખાટ પાર્ટ તેજી લાખ ખટાઉ, અંત ખાખમે લેટે. સાધા૦ ૧ ધન ધરતીમે ગાડે ઔરે, ધૂર આપ મુખ લ્યાવે; મૂષક સાપ હાયેગા આખર, તાતે અલચ્છિ કહાવે. સમતા રતનાકરી જાઈ. અનુભવ ચંદ્ર સુભાઈ; કાલકૂટ તજી ભાવમે શ્રેણી, આપ અમૃત લે આઇ. લેાચન ચન સહસ ચતુરાનન, ઈનતે અદ્ભુત ડરાઇ; આનંદધન પુરૂષોત્તમ નાયક, હિત કરી કડ લગાઇ,

સાધા૦ ૨
સાધા॰ ૩
સાધા૦ ૪

Page #38

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
પ પદ્યરત્ન ૩૧ મુ’. શ્રીરાગ.
કિત જાનમતે હા પ્રાણનાથ, ઇત આય. નિહારા ઘરકા સાથ. ૧ ઉત માયા કાચા કર્યાં ને જાત, યહુ જડ તુમ ચેતન જગ વિખ્યાત; ઉક્ત કરમ ભરમ વિષ વેલિ સંગ, ઇત પરમ નરમ મતિ મેલિ રંગ. ૨ ઉક્ત કામ કટ મદ માહ માન, ઇત કેવળ અનુભવ અમૃતપાન; આલિ કહે સમતા ઉત દુઃખ અનત, ધૃત ખેલે આનંદઘન વસંત. ૩ પ૬ પદ્મરત્ન ૩ર સુ, રાગ–સામેરી,
પીયા તુમ, નિહુર ભયે કયુ એસે, નિપુર॰ એ આંકણી. મે તા મન વચ ક્રમ કરી રાઉરી, રાઉરી રીત અનેસે. ૧ ફૂલે ફૂલે ભમર કીસી ભાઉરી ભરત હું, નિવડે પ્રીત કયુ· અસે; મે તાપીયુતે એસી મીલિ આલી, કુસુમ વાસ સંગ એી જાન કહા પરે એતી. નીર નિવહિયે ભૈ સે; શુન અવનુન ન વિચારા આનંદઘન કિજિયે તુમ હા
જૈસે. ૨
તૈસે. ૩
૩૩
૫૭ પદ્મરત્ન ૩૩ સું. રાગ-ગાડી.
મિલાપી આન મિલાવા રે, મૈરૈ અનુભવ મીડે મિત્ત; મિ ચાતક પાઉ પીઉ રટે રે, પીઉ મિલાવે ન આન.
જીવ જીવન પીઉં પીઉ કરે પ્યારે, જીઉ નીઉ આન એ આન. સિ૦ ૧ દુઃખીયારી નિસદિન રહું રે, ક્િરૂ' સખ સુધયુદ્ધ ખાય; તનકી મનકી કવન લહે પ્યારે, કિસે દિખાઉ રાય. મિ૦ ૨ નિસિ અધિઆરી માહિ હસે રે, તારે દાંત દિખાઇ; ભાદો કાઢો એ કીચો પ્યારે, અસૂઅન ધાર વહાઇ. મિ૦ ૩ ચિત્ત ચાતક પીઉ પીઉ કરે રે, પ્રાણમેં દો કર પીસ; અબલાસે જોરાવરી પ્યારે, ખેતી ન કીજે
રીસ. મિ૦ ૪
૩

Page #39

૩૪
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
આતુર ચાતુરતા નહીં રે, સુનિ સમતા ટુક વાત; આનંદઘન પ્રભુ આય મિલે પ્યારે, આજ ઘરે હર ભાત. મિ. ૫
૫૮ પદ્યરત્ન ૩૪ મું. રાગ-ગાડી. દેખે આલી નટ નાગરકો સાંગ; દેખ૦ ઔરહી ઔર રંગ ખેલત તાતે, ફકા લાગત અંગ. દેખ૦ ૧ ઔરહાને કહા દીજે બહુત કર, જીવિત હૈ ઈહ ઢગ; મેરા ઔર વિચ અંતર એ છે, જેને રૂપિઈ રાંગ. દેખે૨ તનુ શુધ ખેય ધૂમત મન એસેં, માનું કુછ ખાઈ ભાંગ; એતે પર આનંદઘન નાવત, ઔર કહા ઔર દીજે બાંગ. દેખ૦ ૩
૫૯ પદ્યરત્ન ૩૫ મું. રાગ-દીપક, કાન્હરે. કરે જારે જારે જારે જા. કરે. સજી સણગાર બનાયે આભૂષણ, ગઈ તબ સૂની સેજા. ૧ વિરહવ્યથા કછુ એસી વ્યાપતિ, માનું કેઈ મારતી બેજા; અંતક અંતક કહાલું લેગે પ્યારે, ચાહે જીવ તું લેજા. ૨ કોકિલ કામ ચંદ્ર સૂતાદિક, ચેતન મત હૈ જેજા; નવલ નાગર આનંદઘન યાર, આઈ અમિત સુખ દેજા. ૩
૬૦ પદ્યરત્ન ૩૬ મું. રાગ-માલસિરિ. વારે નાહ સંગ મેરે, ચુંહી જેવન જાય; એ દિન હસન ખેલનકે સજની, રેતે રેન વિહાય. વારે ૧ નગ ભૂષણસેંજરી જાતરી, મેતન કછુ ન સુહાય; ઈક બુદ્ધિજીયમેં એસી આવત હૈ, લીજેરી વિષ ખાય. વારે ૨ ના સેવત હે લેત ઉસાસ ન, મનહી મેં પિછતાય; ગિની યકે નિકસું ઘરૌં, આનંદઘન સમજાય. વારે૩

Page #40

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૩૫
૬૧ પદ્યરત્ન ૩૭ મું, રાગ-વેલાવલ. તા જેગે ચિત્ત ત્યાઉંરે વહાલા; તા. સમકિત દોરી શીલ લંગોટી, ઘુલઘુલ ગાંઠ દુલાઉં; તત્ત્વ ગુફામૅ દીપક જેઉં, ચેતન સ્તન જગાઉં રે, વહાલા. ૧ અષ્ટ કરમ કકૈકી ધૂની, ધ્યાના અગન જગાઉં, ઉપશમ છનને ભસમ છણાઉં, મલમલી અંગ લગાઉ રે. વહાલા. ૨ આદિ ગુરુકા ચેલા હો કર, મેહકે કાન ફાઉં; ધરમ શુકલ દેય મુદ્રા સેહે, કરૂણુનાદ બજાઉં રે. વહાલા. ૩ Uણ વિધ ગસિંહાસન બૈઠા, મુગતિપુરી ધ્યાઉં, આનંદઘન દેવેંદ્રસેં જોગી, બહુર ન કલિમેં આઉં. વહાલા. ૪
૬૨ પદ્યરત્ન ૩૮ મું. રાગ-મારૂં. મનસા નટનાગરસૂ જરી ; મનસાઇ નટનાગરસું ભરી સખી હમ, ઔર સબનસે તેરી હૈ. મ. ૧ લોક લાજસૂ નહી કાજ, કુલ મર્યાદા છેરી હો; લેક બટાઉ હસે વિરાને, અપને કહત ન કરી છે. મ૦ ૨ માત તાત અરૂ સજજન જાતિ, વાત કરત હૈ ભેરી હે; ચાખે રસકી કયું કરી છૂટે, સૂરિજન સૂરિજન ટેરી હો. મક
ઔરહને કહા કહાવત ઔર, નાંહિ ન કીની ચરી હે; કાછ કછો સે નાચત નિવહૈ, ઔર ચાચરી ચરી ફેરી હૈ. મ૦ ૪ જ્ઞાનસિંધુ મથિત પાઈ પ્રેમપીયુષ કરી હતી મેદત આનંદઘન પ્રભુ શશિધર, દેખત દષ્ટિ ચકેરી હે. મ૦ ૫
૬૩ પદ્યરત્ન ૩૯ મું. રાગ-જ્યજયવંતી. તરસકી જઈ દઈ કી દઈકી સવારી રી; તીક્ષણ કટાક્ષ છટા લાગત કટારીરી. તરસકી. ૧

Page #41

૩૬
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
સાયક લાયક નાયક પ્રાનકે પહારીરી; કાજર કા જન લાજ રાજન કહું વારીરી. તરસકી ૨ મેહની મેહન ઠ જગત ઠગારીરી, દીજીએ આનંદઘન દાહ હમારીરી. તરસકી. ૩
૬૪ પદ્યરત્ન ૪મું. રાગ-આશાવરી. મીઠડે લાગે કંતડે ને, ખાટો લાગે લેક; કંત વિહૂણી ગોઠડી, તે રણમાંહે પક. મીઠડે ૧ કંતડામેં કામણ, લોકડામે શેક એક ઠામેં કેમ રહે, દૂધ કાંજી શેક. મીઠડે ૨ કંતવિણ ચઉગતિ, આણું માનું ફેક ઉઘરાણું સિરડ ફિરડ, નાણું ખરું રેક. મીઠડો ૩ કંત વિના મતિ મારી, અવાડાની બેક; છેક છું આનંદઘન અવરને ટેક. મીઠડો ૪
૬૫ પદ્યરત્ન ૪૧ મું. રાગ-વેલાવલપિયા બિનુ શુદ્ધ બુદ્ધ ભૂલી હે; આંખ લગાઈ દુઃખ મહેલકે, જરૂખે ખૂલી છેપીયા ૧ હસતી તબહુવિરાનીયા, દેખી તન મન છીણે; સમજી તબ ખેતી કહી, કેઈ નેહ ન કીજે હો. પીયાગ ૨ પ્રીતમ પ્રાણપતિ વિના, પ્રિયા કેસે જીવે હો; પ્રાણ પવન વિરહા દશા, ભુયંગનિ પીવે હો. પીયા ૩ શીતલ પંખા કુમકુમા, ચંદન કહા લાવે છે; અનલ ન વિરહાનલ ય હૈ, તન તાપ બઢાવે છે. પીયા. ૪

Page #42

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
9
ફાગુન ચાચર એક નિસ, હેરી સિરગાની હે મેરે મન સબ દિન જરે, તનખાખ ઉડાની હ. પીયા ૫ સમતા મહેલ બિરાજ હૈ, વાણી રસ રેજા હે; બલિ જાઉં આનંદઘન પ્રભુ, એસેં નિહર
ન હેજા હો. પીયા- ૬
૬૬ પદ્યરત્ન ૪૨ મું. રાગ-સારંગ વા આશાવરી.
અબ હમ અમર ભયે ન મરેગે, અબ૦ યા કારન મિથ્યાત દીયે તજ, કયું કર દેહ ધરે. અબ૦ ૧ રાગ દેસ જગ બંધ કરત હૈ, ઈનકે નાસ કરે; મર્યો અનંત કાલ પ્રાની, સે હમ કાલ હરેંગે. અબ૦ ૨ દેહ વિનાશી હું અવિનાશી, અપની ગતિ પકરેગે, નાસી જાતી હમ થિર વાસી, ચોખે હૈ નિખગે. અબ૦ ૩ મર્યો અનંતવાર બિન સમયે, અબ સુખદુઃખ વિસરેંગે; આનંદઘન નિપટ નિકટ અક્ષર દે, નહીં સમરે સે મરેંગે.અબ૦ ૪
૬૭ પદ્યરત્ન અ૩ મું. રાગ-ડી.
મેરી તું મેરી તું કહે ડરેરી, મેરી કહે ચેતન સમતા સુનિ આખર, ઔર ડેઢ દિન જૂઠી લરેરી. ૧ એતી તે હું જાનું નિર્ચ, રીરી પર ન જરાઉ જરેરી; જબ અપન પદ આપ સંભારત, તબ તેરે પરસંગ પરેરી. ૨ ઔસર પાઈ અધ્યાતમ શૈલી, પરમાતમ નિજયેગ ધરેરી; સક્તિ જગાઈ નિરૂપમ રૂપકી, આનંદઘન મિલિ કેલિ કરી. ૩

Page #43

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ ૬૮ પદ્યરત્ન ૪૪ મું. રાગ-ડી.
તેરી હું તેરી હું એતી કહુંરી, તેરી ઈને બાતમેં દો તું જાને, તે કરવત કાસી જાય ગહેરી. ૧ વેદ પુરાણ ક્તિાબ કુરાનમેં, આગમ નિગમ કછુ ન લહે; વાચા રે ફેર સિખાઈ સેવકી, મેં તેરે રસ રંગ રહી. ૨ મૈરે તો તું રાજી ચહિયે, ઔર કે બેલ મેં લાખ સહી; આનંદઘન પિયા વેગ મિલે પ્યારે, નહીં તે ગંગ તરંગ વહરી. ૩
૬૯ પદ્યરત્ન ૫ મું. રાગ-ડી.
ઠગેરી ભગરી લગોરી ગોરી, મમતા માયા આતમ લે મતિ, અનુભવ મેરી ઔર દગોરી. ૧ બ્રાત ના તાત ન માત ન જાત ન, ગાત ન વાત ન લાગત ગોરી; મૈરે સબ દિન દરસન પરસન, તાન સુધારસ પાન પગોરી. ૨ પ્રાણનાથ વિછરેકી વેદન, પાર ન પાવું અથાગ થગોરી; આનંદઘન પ્રભુ દર્શન ઔઘટ, ઘાટ ઉતારન નાવ મગોરી. ૩
૭૦ પદ્યરત્ન ૪૬ મું. રાગ-ડી. ચેતન ચતુર ચોગાન લરીરીક ચેતન જીત લે મેહરાયકો લસકર, મિસકર છાંડ અનાદિ ધરીરી. ૧ નાંગી કાઢલ તાડ લે દુશમન, લાગે કાચી દેય ઘરીરી; અચલ અબાધિત કેવલ મનસુફ, પાવે શિવ દરગાહ ભરીરી. ૨ ઔર ભરાઈ લરે સે બાવરા, સૂર પછાડે ભાઉ અરીરી; ધરમ મરમ કહા બૂઝે ન ઔરે, રહે આનંદઘન પદ પકરીરી. ૩

Page #44

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૩૯
૭૧ પદ્યરત્ન ૪૭ મું. રાગ-ટાડી. પિય બિન નિશદિન જીરૂં ખરીરી. પિય. લહુડી વડીકી કહાની મિટાઈ દ્વાર આંખે કબ ન ટરરી. ૧ પટ ભૂખન તન ભૌક ન ઓઢે, ભાવે ન ચકી જરાઉ જરીરી; શિવકમલા આલી સુખ નઉ પાવત, કૌન ગિનત નારી અમરીરી. ૨ સાસ ઉસાસ વિસાસ ન રાખે, નિણદ નિગરી ભેર લરીરી; ઔર તબીબ ન તપત બુઝાવત, આનંદઘન પીયુષ ઝરીરી. ૩
૭૨ પઘરત્ન ૪૮ મું. રાગ-મારૂ, જંગલે. માયડી મુને નિરખ કિણહી ન મૂકી, નિરપખ૦ નિરખ રહેવા ઘણુંહી ઝુરી, ધીમે નિજ મતિ કુકી. માત્ર ૧ યેગી મલીને ગણ કીની, યતિ કીની યતણું; ભગતે પકડી ભગતાણી કીની, મતવાલે કીની મતણી. માત્ર ૨ કેણે મૂડી કેણે લંચી, કેણે કેશ લપેટી; એકપ મેં કઈ ન દેખે, વેદના કિણહી ન મટી. મા. ૩ રામ ભણી રહીમાન ભણાવી, અરિહંત પાઠ પઢાઈ, ઘરઘરને હું ધંધે વળગી, અલગી જીવ સગાઈ માત્ર ૪ કેણે થાપી કેણે ઉથાપી, કેણે ચલાવી કિણ રાખી; કેણે જગાડી કેણે સૂઆડી, કેઈનું કઈ નથી સાખી. મા. ૫ ધી દુબળને ઠેલીજે, શ્રી ઠીંગે વાજે; અબળા તે કેમ બોલી શકિયે, વડ દ્ધાને રાજે. માત્ર ૬ જે જે કીધું જે જે કરાવ્યું, તે કહેતાં હું લાજું; ડે કહે ઘણું પ્રીછી લેજે, ઘર સુતર નહીં સાજું. માત્ર ૭

Page #45

૪૦
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલ
આપ વીતી કહેતાં રીસાવે, તેથી જેર ન ચાલે, આનંદઘન પ્રભુ બાંહડી ઝાલે, બાજી સઘળી પાલે. મા. ૮
૭૩ પદ્યરત્ન ૪૯ મું. રાગ-ર કંચન વરણે નાહ રે, મને કઈ મિલાવે; કંચન અંજન રેખ ન આંખડી ભાવે, મંજન શિર પડે દહ રે. મુ. ૧ કૌન સેન જાને પર મનકી, વેદન વિરહ અથાહ; થરથર ધ્રૂજે દેહડી મારી, જિમ વાનર ભરમાહ રે. મુ૨ દેહ ન ગેહ ન નેહ ન રેહ ન, ભાવે ન દુહા ગાહા આનંદઘન વાલે બાંહડી ઝાલે, નિશદિન ધરૂ ઉમાહા રે. મુ. ૩
૭૪ પદ્યરત્ન ૫૦ મું રાગ-ધન્યાશ્રી અનુભવ પ્રીતમ કેસે મનાસી; અનુભવ છિન નિર્ધન સધન છિન નિર્મલ, સમલ રૂપ બનાસી. અ. ૧ છિન શક્ર તક કુનિ છિનમેં, દેખું કહત અનાસી; વિરચન વિષ્ણુ આપ હિતકારી, નિર્ધન જૂઠ ખતાસી. અ. ૨ તું હિતું મેરે સૈ હિતું તેરી, અંતર કહિ જનાસી, આનંદઘન પ્રભુ આન મિલાવે, નહિતર કરે ધનાસી. અ૦ ૩
૭૫ પદ્યરત્ન પ૧ મું. રાગ-ધમાલ ભાંટૂંકી રાતિ કાતીસી વહે, છાતીય છિન છિન છના. ભા. ૧ પ્રીતમ સબ છબી નિરખકે હે, પીઉ પીઉ પીઉ કીના; વાહી બિચ ચાતક કરે છે, પ્રાનહરે પરવીના. ભા. ૨ એક નિસિ પ્રીતમ નાંઉ કી , વિસર ગઈ સુધ નાઉ, ચાતક ચતુર વિના રહી , પીઉ પીઉ પીઉ પીઉ પીઉ. ભા. ૩

Page #46

શ્રી આનંદધન પદ્ય રત્નાવલિ
એક સમે આલાપકે હા, કાને અડાને ગામ; સુધર ખપીહા સુર ધરે હા, શ્વેત હૈ પીઉં પીઉ તાન. ભા॰ ૪ રાત વિભાવ વિલાત હૈ હૈા, ઉદ્દિત સુભાવ સુભાન; હૈ સુમતા સાચ મતે મિલે હા, આએ આનંદઘન માન. ભા૦ ૫ ૭૬ પદ્યરત્ન પર મુ. રાગ-જયજયવંતી.
મેરે પ્રાન આનંદઘન, તાન આનંદઘન.
માત આનંદઘન, તાત આનંદઘન; ગાત આનધન, જાત આનંદઘન લાજ આનંદઘન કાજ આનંદઘન; સાજ આનંદઘન, આજ આનંદઘન. આભ આનંદઘન, ગાભ આનધન; નાભ આનંદઘન, લાભ આનદુઘન. ૭૭ પદ્યરત્ન ૫૩ મું‚ રાગ–સારહ મુલતાની. નટરાગિણી. સહેલી.
સારા દિલ લગા હૈ, બંસીવારેસૂ, બંસીવારેસૂ· પ્રાન પ્યારેસ; સા માર મુકુટ મકરાકૃતકુંડલ, પીતાંબર પટવાસૢ. સારા૦ ૧ ચંદ ચકાર ભયે પ્રાન પપયા, નાગરનંદ ફૂલારેસ; સારા૦ ઈન સુખીકે ગુન ગંદ્રુપ ગાવે, આનંદઘન ઉયારેસૂ'. સારા૦ ૨ ૭૮ પદ્મરત્ન પ૪ મું. રાગ-પ્રભાતી આશાવરી. રાતડી રમીને કિહાંથી આવિયા. એ દેશી.
૪૧
મૂલડા થોડા ભાઈ વ્યાજડા ઘણા રે, કેમ કરી દીધે! રે જાય; તલપદ પૂજી મેં આપી સઘલીરે, તાહે વ્યાજ પૂરૂ નિવ થાય. ૧ વ્યાપાર ભાગા જલવટ થલ વટે રે, ધીરે નહીં નીસાની માય; વ્યાજ છોડાવી કાઈ ખંદા પરવડે રે, તા મૂલ આપું સમ ખાય. ૨ હાટ ું માંડું રૂડા માણુકચેાકમાં રે, સાજનીયાંનું મનડું મનાય; આનંદઘન પ્રભુશેડ શિરામણ રે, ખાંડુડી ઝાલો રે આય. ૩

Page #47

૪૨
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૯ પદ્યરત્ન પપ મુ. રાગ-ધન્યાશ્રી ચેતન આપ કેસે લહેઈ, ચેતન સત્તા એક અખંડ અબાધિત, ઈહ સિદ્ધાંત પણ જોઈ ચે. ૧ અન્વય અરૂ વ્યતિરેક હેતુકે, સમજ રૂપ ભ્રમ ખેઈ; આરેપિત સર્વ ધર્મ ઔર હૈ, આનંદઘન તત સેઈ ચે. ૨
૮૦ પદ્યરત્ન પ૬ મું. રાગ-ધન્યાશ્રી બાલુડી અબલા જોર કિશ્ય કરે, પીઉડ પરઘર જાય; પૂરવદિસિ પ૭િમદિસિ રાતડે, રવિ અસ્તગત થાય. બા. ૧ પૂનમ સસી સમ ચેતન જાણુ, ચંદ્રાપ સમ ભાણ; વાદલ ભર જિમ દલથિતિ આણી, પ્રકૃતિ અનાવૃત જાણુ. બા૨ પરઘર ભમતાં સ્વાદ કિયે લહે, તન ધન યૌવન હાણ, દિન દિન દીસે અપયશ વાધતે, નિજ જનન માને કાંણ. બાઇ ૩ કુલવટ છાંડી અવટ ઊવટ પડે, મન મેહૂવાને ઘાટ; આંધ આંધ મિલે બે જણ, કણ દેખાડે વાટ. બા. ૪ બંધુ વિવેકે પીઉડે બૂઝ, વાર્યો પરઘર સંગ; આનંદઘન સમતાઘર આણે, વાધે નવ નવ રંગ. બા. ૫
૮૧ પદ્યરત્ન પ૭ મું. રાગ-આશાવરી. દેખે એક અપૂરવ ખેલા, આપહી બાજી આપણી બાજીગર;
આપ ગુરુ આપ ચેલા. દેવ ૧ લેક અલેક બિચ આપ બિરાજિત, ગ્યાન પ્રકાશ અકેલા; બાજી છોડ તહાં ચઢ બેઠે, જિહાં સિંધુકા મેલા. દેત્ર ૨ વાવાદ ખટનાદ સમે, કિસકે કિસકે બોલા; પાહાણ ભાર કાંહી ઉઠાવત, એક તારેકા ચોલા. દેવ ૩

Page #48

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
ષટ્પદ પદકે જોગિરિ ખસ, કયાંકર ગજપદ તેાલા; આનંદઘન પ્રભુ આય મિલ્યા તુમ, મિટ જાય મનકા ઝાલા. દે૦ ૪
૮૨ પદ્યરત્ન પ૮ મુખ્ય રાગ-વસત.
પ્યારે આય મિલા કહાયેતે. જાત, મેરેશ વિરહ વ્યથા અકુલાત ઘાત.૧ એક પૈસાભર ન ભાવે નાજ, ન ભૂષણ નહી પટ સમાજ. પ્યારે ૨ મેાહન રાસ ન ક્રૂસત તેરી આસી, મનેા ભય હૈ ઘરકી દાસી. ૩ અનુભવ જાહકે કરા વિચાર, કન્ન દેખે ઢે વાકી તનમે સાર. ૪ જાય અનુભવ જઈ સમજાયે ક'ત, ઘર આયે આનંદઘન ભયે વસત, પ ૮૩ પદ્યરત્ન પ મુ. રાગ-કલ્યાણ.
મેનૂ કાઊ કેસી હૂંતકા, મેરે કામ એક પ્રાન જીવનસૂ; ઔર ભાવે સૌ કા. મા ૧ મેં આયે પ્રભુ સરન તુમારી, લાગત નાહી ધકા; ભુજ ન ઉઠાય કહુ આનસ, કરતું જકરહી સકેા. મા૦ ૨ અપરાધિ ચિત્ત ઠાન જગત જન, કેારિક ભાંત ચકે; આનંદઘન પ્રભુ નિહુચે માના, ઈડુ જન રાવરા થકી. મે૦ ૩
૮૪ પદ્યરત્ન ૬૦ મુ. રાગ સારંગ.
૪૩
અબ મેરે પિત ગતિ દેવ નિરજન; અ
ભટકૢ કહા કહા સિર પટકૂ', કહા કરૂં જનરંજન, અ૦૧ ખંજન દેગન દેગન લગાવું, ચાહૂ ન ચિતવન અંજન; સજન ઘટ અંતર પરમાતમ, સકલ દુરિત ભયભજન. અ૦ ૨ એહ કામગિવ એહુ કામઘટ, એડી સુધારસ મજન; આનંદઘન પ્રભુ ઘટવનકે હિર, કામ મતંગ ગજ ગંજન. અ૦૩

Page #49

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ ૮૫ પદ્યરત્ન ૬૧ મું. રાગ-યજયવંતી. મેરી સે તુમતે જી કહા, દૂરીકે તેને સારી રી. મેરી ૧ રૂઠે દેખ મેરી, મનસા દુઃખ ઘેરી રી; જાકે સંગ ખેલે સેતે, જગતકી ચેરી રી. મેરી૨ શિરછેદી અંગે ધરે, ઔર નહીં તેરી રી; આનંદઘન કેસે કહું, જે કહું છું અનેરી રી. મેરી. ૩
૮૬ પદ્યરત્ન દર મું. રાગ-મારૂ. પીયા બિન સુધબુદ્ધ ખૂંદી હો, વિરહ ભુયંગ નિસા સમે, મેરી સેજડી ખૂંદી હ. પી. ૧
યણ પાન કથા મિટી, કિસકું કહું સૂધી હે; આજ કાલ ઘર આનકી, જીવ આસ વિશુદ્ધી હો. વેદન વિરહ અથાહ હૈ, પાણી નવ નેજા હે; કૌન હબીબ તબીબ હૈ, ટારે કર કરેજા હો. ગાલ હથેલી લગાયકે, સુરસિંધુ સમેલી હે; અસુઅન નીર વહાયકે, સિંચું કર વેલી છે. શ્રાવણ ભાદું ઘનઘટા, વિચ વીજ ઝબૂકા હે; સરિતા સરવર સબ ભરે, મેરા ઘટસર સબ સૂકા હે. અનુભવ બાત બનાયકે, કહે જૈસી ભાવે હો; સમતા ટુક ધીરજ ધરે, આનંદઘન આવે હો. પી. ૬
૮૭ પદ્યરત્ન ૬૩ મું. રાગ-મારૂ. વ્રજનાથસે સુનાથ વિણ, હાથે હાથ વિકા; વિચકે કોઉ જનકૃપાલ, સરન નજર ના. વ્રજનાથસેં. ૧

Page #50

૪પ
બાલા;
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ જનની કહું જનક કહું, સુત સુતા કહા ભાઈ કહું ભગિની કહું, મિત્ર શત્રુ ભા. વ્રજનાથ ૨ રમણે કહું રમણ કહું, રાઉ રજ ઉતા; દવકપતિ ઇંદ ચંદ, કીટ ભંગ ગાયે. વ્રજનાથસેં૦ ૩ કામી કહુ નામી કહે, રેગ ભેગ મા; નિશપતિધરે દેહ ગેહધરિ, વિવિધ વિધ ધરાવે. વ્રજનાથી ૪ વિધિનિષેધ નાટક ધરી, ભેખ આઠ છો; ભાષા પદ્ વેદ ચાર, સાંગ શુદ્ધ પઢાયે. વ્રજનાથસેં. ૫ તુમસે ગજરાજ પાય, ગર્દભ ચઢી ધાયે; પાયસ સુગ્રહકા વિસારી, ભીખ અનાજ ખાયો. વ્રજનાથસેં૦ ૬ લીલાબું હટુક ન ચાય, કહેજુ દાસ આયે; મિરેમ પૂલકિત હૂં, પરમ લાભ પાયે. વ્રજનાથસેં. ૭
એરિ પતિતકે ઉધારન તુમ, કહિ પીવત મામી: મિસ્ તુમ કબ ઉધારો, કૂર કુટિલ કામી. વ્રજનાથ. ૮
ઔર પતિત કેઈ ઉધારે, કરણી બિનું કરતા; એક કહી નાઉ લેઉં, જુઠે બિરુદ ધરતા. વ્રજનાથ૦ ૯ કરની કરી પાર ભએ, બહોત નિગમ સાખી; શોભા દઈ તુમ નાથ, અપની પત રાખી. વ્રજનાથસેં. ૧૦ નિપટ અજ્ઞાની પાપકારી, દાસ હૈ અપરાધી; જાનુ જે સુધાર હો, અબ નાથ લાજ સાધી. વ્રજનાથસે. ૧૧ ઓરકે ઉપાસક હું, કેસે કોઈ ઉધારું; દુવિધા યહ રાખો મત, યા વરી વિચારૂં. વ્રજનાથસેં. ૧૨.

Page #51

४६
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
ગઈ સે તે ગઈ નાથ, ફેર નહિ કીજે; દ્વારે રહ્યો ઢીંગ દાસ, અપને કરી લીજે. વ્રજનાથસેં. ૧: દાસ સુધારી લેહુ, બહુત કહા કહિયે, આનંદઘન પરમ રીત, નાકી નિવહિયે. વ્રજનાથસે. ૧
૮૮ પધરત્ન ૬૪ મું. રાગ-વસંત. અબ જાગે પરમગુરૂ પરમદેવ પ્યારે, મેટહું હમ તુમ બિચ ભેદ. ૧ આલી લાજ નિગોરી ગમારી જાત, મુહિ આન મનાવત વિવિધ ભાત. ૨ અલિ પર નિર્ભુલી કુલટી કાન, મુનિ તુહિ મિલન બિચ દેત હાન. ૩ પતિ મતવારે ઔર રંગ, રમે મમતા ગણિકાકે પ્રસંગ. ૪ જબ જડ તે જડ વાસ અંત, ચિત્ત ફુલે આનંદઘન ભય વસંત. ૫
હમ તુમ બિર
૧ પર નિમૂલી કરી જાત, અહિ
૧
૮૯ પદ્યરત્ન ૬પ મું. રાગ-સાખી. રાસ સસી તારા કસા, જેસી જઈને જેસ. રમતા સુમતા કબ મિલે, ભાંગે વિરહા સેસ
વિરહા સીસ.
ગાડી રાગમાં. પિયા બિન કૌન મિટાવે રે, વિરહવ્યથા અસરાલ. નિંદ નીમાણ આંખ તેરે, નાઠી મુજ દુઃખ દેખ; દીપક શિર ડેલે ખરે પ્યારે, તન થિર ઘરે ન નિમેષ. સસિ સરિણ તારા જગી રે, વિનગી દામિની તેગ; રયણી દયણ મતે દેગે પ્યારે, મયણ સયણ વિનુ વેગ. તનપિંજર ઝરે પ રે, ઊડી ન સકે જીવ હંસ; વિરહાનલ જાલા જલી પ્યારે, પંખ મૂલ નિરવંસ.
પી. ૧
પી. ૨
પી. ૩
પી. ૪

Page #52

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
ઊસાસાસે વઢાઊકાં રે, વાદ વઢે નિશિ રાંડ; મન મને ઊસાસા મની પ્યારે, હટકે ન રયણી માંડ. ઈંદુ વિધિ છે જે ઘરધણી રે, ઉસસુ' રહે ઉદાસ; હરિવધ આઇ પૂરી કરે પ્યારે, આનંદઘન પ્રભુ આસ. ૯૦ પદ્મરત્ન ૬૬ મું. રાગ–આશાવરી.
४७
સાધુ ભાઈ અપના રૂપ જબ દેખા; સાધુ॰ કરતા કૌન કૌન ઝુની કરની, કૌન માગેગા લેખા. સા૦ ૧ સાધુસંગતિ અરુ ગુરુકી કૃપાતે, મિટ ગઈ કુલકી રેખા; પ્રભુ આનંદઘન પરચા પાયા, ઊતર ગયા દિલ ભેખા. સા૦ ૨ ૯૧ પદ્મરત્ન ૬૭ મુ. રાગ-આશાવરી.
પી ૫
પી ૬
રામ કહેા રહેમાન કહેા કાઉ, કાન કહેા મહાદેવરી; પારસનાથ કહા કાઉ બ્રહ્મા, સકલ બ્રહ્મ સ્વયમેવરી. રામ૦ ૧ ભાજન ભેદ કહાવત નાના, એક કૃત્તિકા રૂપરી;
તેસે. ખંડ કલ્પના રાષિત, આપ અખંડ સરૂપરી. રામ૦ ૨ નિજપદ રમે રામ સા કયે, રહિમ કરે રહેમાનરી; કરશે કરમ કાના કહિયે, મહાદેવ નિર્વાણુરી. રાખ ૩ પરસે રૂપ પારસ સે કહિયે', બ્રહ્મ ચિન્હ સા બ્રહ્મરી. હું વિધ સાથેા આપ આનંદઘન ચેતનમયનિઃકરી. રામ૦ ૪ કર પધરત્ન ૬૮ મું. રાગ-આશાવરી.

સાધુસંગતિ બિનુ કૈસે હૈયે, પરમ મહારસ ધામરી; એ આંકણી. કેડિટ ઉપાય કરે. જો ૌરા, અનુભવકથા વિશ્રામરી. ૧ શીતલ સફલ સંત સુરપાઇપ, સેવૈ સદા સુછાંઈરી; વષ્ઠિત લે ટલે અનવષ્ઠિત, ભવસ ́તાપ
બૃજાઇરી. ૨

Page #53

૪૮
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ ચતુરવિરંચી વિરંજન ચાહે, ચરણકમલ મકરંદરી; કો હરિ ભરમ વિહાર દિખાવે, શુદ્ધ નિરંજન ચંદરી. ૩ દેવ અસુર ઈદ્ર પદ ચાહુ ન, રાજ ન કાજ સમાજરી; સંગતિ સાધુ નિરંતર પાવું, આનંદઘન મહારાજરી. ૪
૯૩ પદ્યરત્ન ૬૯ મું. રેગ અલહિયે, વેલાવલ. પ્રીતકી રીત નહી હો પ્રીતમ, પ્રીતકી, મેં તે અપને સરવ શૃંગારે, પ્યારેકી ન લઈ હો. પ્રી. ૧ મેં વસ પિયકે પિય સંગ ઔરકે, યા ગતિ કિન સીખાઈ; ઉપગારી જન જાય મનાવે, જે કછુ ભઈ સો ભઈ છે. પ્રી. ૨ વિરહાનલજાલા અતિહિ કઠિન હૈ, મેકર્સે સહી ન ગઈ આનંદઘન યું સઘન ધારા, તબહી દે પઠઈ છે. પ્રી. ૩
૯૪ પદ્યરત્ન ૭૦ મું.
સાખી. આતમ અનુભવ રસ કથા, પ્યાલા પિયા ન જાય; મતવાલા તે ઢહિ પ, નિમતા પરે પચાય. ૧
રાગ-વસંત, ધમાલ. છબિલે લાલન નરમ કહે, આલી ગરમ કરત કહા બાત. ટેક. માંકે આગે મામુકી કેઈ, વરનન કરય નિવાર; અજ હૂ કપટકે કોથરી હો, કહા કરે સરધા નાર. ૭૦ ૧ ચઉગતિ મહેલ ન છારિહી હો, કે આત ભરતાર; ખાને ન પીને ધન બાતમેં હૈ, હસત ભાનન કહા હાડ. ૭૦ ૨ મમતા ખાટ પરે મે હૈ, ઔર નિંદે દિન રાત; લેને ન દેને ઈન કથા હે, ભારહી આવત જાત. કહે સરધા સુનિ સામિની છે, તે ન કીજે ખેદ; હેરે હે પ્રભુ આવતી હે, વદે આનંદઘન મેદ. ૭૦ ૪

Page #54

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૪૯
૯૫ પઘરને ૭૧ મું. રાગ-મારૂઅનંત અરૂપી અવિગત સાસતો હો, વાસતે વસ્તુ વિચાર; સહજ વિલાસી હસી નવી કરે છે, અવિનાશી અવિકાર. ૧ જ્ઞાનાવરણી પંચ પ્રકારને હે, દરશનના નવ ભેદ, વેદની મેહની દેય દેય જાણીયે હૈ, આયુર્ખ ચાર વિચ્છેદ. ૨ શુભ અશુભ દેય નામ વખાણ હો, નીચ ઉંચ દેય ગોત; વિન પંચક નિવારી આપથી હો, પંચમ ગતિ પતિ હેત. યુગપદભાવિ ગુણુ ભગવંતના હે, એકત્રીશ મન આણ; અવર અનંતા પરમાગમથકી હે, અવિરેધી ગુણ જાણ. સુંદર સરૂપી સુભગ શિરોમણિ હા, સુણ મુજ આતમરામ; તન્મય તલય તસુ ભક્તિ કરી છે, આનંદઘન પદ ઠામ.
૯૬ પદ્યરત્ન ૭૨ મું રાગ કેદારે.
મેરે માજી મજીઠી સુણ એક વાત, મીઠડે લાલન વિના ન રહુ રસિયાત. રંગીત ચૂનડી લડી ચીડા, કાથા સેપારી અરુ પાનકા બીડા; માંગ સિંદુર સદલ કરે પીડા, તન કઠા ડાકોરે વિરહા કીડા. જહાં તહાં ઢંઢું ઢેલ ન મિત્તા, પણ ભેગી નર વિણ સબ યુગ રાતા; રચણી વિહાણ દહાડા થતા, અજહૂ ન આવે મેહિ છેહા દીતા. તરંગ ફૂદ ભરમલી ખાટ, ચુન ચુન કલીયાં વિવું ઘાટ; રંગ રંગીલી ફૂલી પહેરંગી નાટ, આવે આનંદઘન રહે ઘર ઘાટ.
૯૭ પદ્યરત્ન ૭૩ મું રાગ–કેદારે.
ભલે લેગા હું રડું તુમ ભલા હાંસા, સલૂણે સાજન વિણ કૈસા ઘરવાસા.

Page #55

શ્રી આનંદૅધન પદ્ય રત્નાવલિ
સેજ સુ'હાલી ચાંદણી રાત, ફૂલડી વાડી આર સીતલ વાત; સઘલી સહેલી કરે સુખ સાતા, મૈરા તન તાતા મૂઆ વિરહા માતા. ફિર ફિર જો ધરણી અગાસા, તેરા છિપણા પ્યારે લેાક તમાસા; ન લે તનતે લેાહીમાંસા, સાંઇડાની બે ઘરણી છેડી નિરાસા. વિરહ કુભાવસમાં મુજ કીયા, ખખર ન પાવે! તેા ષિગ મેરા યા; દહી વાયદો જો બતાયૈ મેરા કાઇ પીયા,આવે આનંદઘનકરૂ ઘર દીયા.
૫૦.
૯૮ પદ્યરત્ન ૭૪ મુ. રાગ-વસંત.
યા કુબુદ્ધિ કુમરી કૌન જાત, જહાં રીજે ચેતન ગ્યાન ગાત. ૧ કુત્સિત સાખ વિશેષ પાય, પરમ સુધારસ વારિ જાય. જીયા ગુન જાના ઔર નાંહી, ગલે પડેગી પલક માંહિ. ૩ રેખા છેદે વાહી તામ, પઢીચે મીઠી સુગુણ ધામ. તે આગે અધિકેરી તાહી, આનંદઘન અધિકેરી ચાહી.
૯૯ પદ્યરત્ન ૭૫ મુ. રાગ-વસંત.
લાલન ખિન મેરા કુન હવાલ, સમજે ન ઘટકી નિહુર લાલ. વીર વિવેકજી માંજિ માંય, કહા પેટ દઇ આગે છિપાઇ. તુમ ભાવે જે સે કીજે વીર, સાઇ આન મિલાવા લાલન શ્રીર. અમરે કરે ન જાત આધ, મન ચંચલતા મિટે સમાધ. જાય વિવેક વિચાર કીન, આનંદધન ીને અધીન. ૧૦૦ પદ્મરત્ન ૭૬ મુ. રાગ વસત

પ
પ્યારે પ્રાન જીવન એ સાચ જાન, ઉત અરકત નાંહી ન તિલસમાન ઉનસે` ન માંગુ ક્રિન નાંહિ એક, ઇત પર લાલ છરિ કરિ વિવેક. ઉક્ત કાઢતા માયા માન ડુંખ, તિરૂત્તુતા મૃદુતા જાને કુટુંબ.

૧
♦
૩
ક
પ

Page #56

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવિલ
૫૧
સ
ઉત આસા તૃષ્ણા લાભ કેાહ, ઇત શાંત દાંત સતાષ સાહ. ઉત કલા કલકી પાપ વ્યાપ, ઇત ખેલે આનંદઘન ભૂપ આપ.. ૧૦૧ પદ્મરત્ન ૭૭ મુ. રાગ-રામગ્રી
હમારી લય લાગી પ્રભુ નામ; મારી
અમ ખાસ અરુ ગેાસલ ખાને, દર અદાલત નહીં કામ. પચ પચીશ પચ્ચાસ હુજારી, લાખ કિારી દાસ; ખાય ખરચે ઢીયે વિનુ જાત હૈ, આનન કર કર શ્યામ. ઇનકે ઉનકે શિવકે ન જીઉકે, ઉરજ રહે વિનુ ઠામ; સંત સયાને કાય મતાવે. આનંદઘન ગુનધામ, ૧૦૨ પદ્યરત ૭૮ મુ’રાગ-રામગ્રી.

.
જગત ગુરુ મેરા મેં જગતકા ચેરા, મિટ ગયા વાદ વિવાદકા ઘેરા. ગુરુ કે ઘરમેં નવિનિધ સારા, ચેલેકે ઘરમેં નિપટ અઘેરા, ગુરુ કે ઘર સખ જરિત જરાયા, ચેલેકી મઢીયાંમેં છપર છાયા. ગુરુ મેાહી મારે શબ્દકી લાડી, ચેલેકી મતિ અપરાધની કાઠી; ગુરુ કે ઘરકા સરમ ન પાયા, અકથ કહાંની આનંદઘન ભાયા. ૧૦૩ પદ્યરત્ન ૯ મું. રાગ-જય જયવતી. એસી કૈસી ઘરવસી, જિનસ અનેસી રી; યાહી ઘર રહિસે’ જગવાહી, આપદ હૈ ઇસી રી. પરમ સરમ દેસી, પૈસી રી; ઘરમે ઉ યાહી તે માંહની મૈસી, જગત સગૈસી રી. કૌરીસી ગરજ નેસી, ગરજ નથખેસી રી;
આનંદઘન સુના સીખદી,
અરજ
કહેસી રી.

૧
એસી ૧
એસી ર
એસી ૩

Page #57

પર
શ્રી આનંદધન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૦૪ પદ્યરત્ન ૮૦ મુ. રાગ– સારંગ ચેતન શુદ્ધાતમકૂ' ધ્યાવેા, પર પરચે ધામધૂમ સદાઇ; નિજ પરચે સુખ પાવેા.
ચેતન૦ ૧
નિજઘરમે’ પ્રભુતા હૈ તેરી, પરસ′ગ નીચ કહાવેા; પત્યક્ષ રીત લખી તુમ એસી, ગહિયે આપ સુહાવા. ચેતન૦ ૨ યાવત્ તૃષ્ણા મેહ હૈ તુમકા, તાવત્ મિથ્યા ભાવેા; સ્વવેદ ગ્યાન લહી કરવા, છડા ભ્રમક વિભાવે. ચેતન૦ ૩ સુમતા ચેતન પતિકૢ ઇણુવિધ, કહે નિજ ધરમે આવે; આતમ ઉઠે સુધારસ પીચે, સુખ આનંદ પદ પાવે. ચેતન૦ ૪ ૧૦૫ પદ્યરત ૮૧ મુ. રાગ સારંગ
ચેતન એસા ગ્યાન વિચારે, સહુ સાહુ સાહુ; સાહ' અણુ ન ખીયા સારો.
નિશ્ચય સ્વલક્ષણ અવલખી, પ્રજ્ઞા જૈની નિહારી; ઇહુ જૈની મધ્યપાતી દુવિધા, કરે જડ ચેતન કારા. ચેતન૦ ૨ તસ જૈની કરગ્રહીયે. જો ધન, સે। તુમ સાહ. ધારા;
સાહ' જિને ઈંટો તુમ મેહ, વ્હે હૈ સમકા વારે. ચેતન૦ ૩ કુલટા કુટિલ કુબુદ્ધિ કુમતા, છા હેં નિજ ચારો; સુખ આનંદ પદે તુમ બેસી, સ્વપરકૃનિસ્તાર. ચેતન૦ ૪ ૧૦૬ પદ્મરત્ન ૮ મું. રાગ-સૂરતિ ટાડી.

પ્રભુ તા સમ અવર ન કોઇ ખલકમેં, હરિહર બ્રહ્મા વિશૂતે સેાતા; મદન જીત્યો તે પલકમે’ પ્રભુ જ્યાં જલ જગમેં અગન ખૂજાવત, વડવાનલ સેા પીચે પલકમેં; આનંદઘન પ્રભુ વામા રે નંદન, તેરી હામ ન હેાત હુલકમે ૨
ચેતન૦ ૧

૧

Page #58

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૫૩
૧૦૭ પદ્યરત્ન ૮૩ મું. રાગ-મારૂ.
નિસ્પૃહ દેશ સોહામણે, નિર્ભય નગર ઉદાર હે; વસે અંતરજામી; નિર્મલ મન મંત્રી વડે, રાજા વસ્તુવિચાર છે. વસે૧ કેવલ કમલા ગાર હે, સુણ સુણ શિવગામી; કેવલ કમલાનાથ હે, સુણ સુણ નિકામી; કેવલ કમલાવાસ હૈ, સુણે સુણ શુભગામી; આતમાં તું ચૂકીશમાં, સાહેબા તું ચૂકીશમાં, રાજિદા તું ચૂકીશમાં, અવસર લહી છે. એ આંકણી. દઢસતેષ કામા મેદસા, સાધુ સંગત દઢ પોલ હે; વસે પિલિયે વિવેક સુજાગતે, આગમ પાયક તેલ હ. વસે. ૨ દઢ વિશવાસ વિતા ગરે, સુવિનેદી, વ્યવહાર હે; વસે મિત્ર વૈરાગ વિહડે નહી, કીડા સુરતિ અપાર છે. ભાવના બાર નદી વહે, સમતા નીર ગંભીર હો; વસે ધ્યાન ચહિવ ભર્યો રહે, સમપન ભાવ સમીર હે. ઉચાલે નગરી નહીં, દુખદુઃકાલ ન ગ હે; ઈતિ અનીતિ વ્યાપે નહી, આનંદઘન પદ ભેગ હો. વસેપ
૧૦૮ પઘરત્ન ૮૪ મું. રાગ-ઈમન.
લાગી લગન હમારી, જિનરાજ સુજસ સુજે મેં. લાગી. કાહૂકે કહે કબહૂ નહિ છૂટે, લેક લાજ સબ ડારી; જેસે અમેલિ અમલ કરત સમે, લાગ રહી જ્યે ખુમારી. જિ. ૧ જૈસે થેગી ગધ્યાનમે, સુરત ટરત નહીં ટારી; તૈર્સ આનંદઘન અનુહારી, પ્રભુ કે હું બલિહારી જિ. ૧

Page #59

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૦૯ પદ્યરત્ન ૮૫ મું. રાગ-કાફી. વારી હું બેલડે મીઠડે, તુજ વિન મુજ નહિ સરેરે સૂરિજન, લાગત એર અનીઠડે,
વા૦ ૧ મેરે મનકૅ જક ન પરત હૈ, બિનુ તેરે મુખ દીઠડે; પ્રેમ પીયાવા પીવત પવિત, લાલન સબદિન નીઠડે. વા૦ ૨ પૂછું કૌન કહાલું ઠંડું, કિસકું ભેજું ચીઠડે; આનંદઘન પ્રભુ સેજડી પાઉં તે, ભાગે આન વસીઠડે. વા. ૩
૧૧૦ પદ્યરત્ન ૮૬ મું, રાગ-ધમાલ. સલૂણે સાહેબ આવેગે મેરે, આહીર વીરવિવેક કહો સાચા સલુણે મેસું સાચ કહે મેરેલું, સુખ પાયે કે નાહિ; કહાંની કહા કહું ઊહાંકી, હિંડોરે ચતુરગતિ માંહિ. સલુણે. ૧ ભલી ભઈ ઇત આવહી હો, પંચમ ગતિકી પ્રીત; સિદ્ધ સિદ્ધત રસ પાકકી હે, દેખે અપૂરવ રીત. સલુણે૨ વીર કહે એતી કહે છે, આએ આએ તુમ પાસ; કહે સમતા પરિવારસુ હૈ, હમ અનુભવ દાસ. સલુણે૩ સરધા સુમતા ચેતના હા, ચેતન અનુભવ આહિ; સગતિ ફેરવે નિજ રૂપકી હો, લીને આનંદઘન માંહિ સલુણે ૪
૧૧૧ પદ્યરત્ન ૮૭ મું. રાગ-ધમાલ. વિવેકી વીરા સહ્યો ન પરે, વરજે કયું ન આપકે મિત્ત. વિવેકી, કહાં નિગોડી મેહની હો, મેહત લાલ ગમાર; વાકે પર મિથ્યા સુતા હો, રીજ પડે કહા યાર. વિવેકી. ૧ કોધ માન બેટા ભયે હો, દેત ચપેટા લેક; લેભ જમાઈ માયા સુતા હો, એક ચઢયો પર મક. 'વિવેકી ૨

Page #60

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
વિવેકી ૩
મઢાવ.
ગઈ તિથિંકૂ કહા ખંભણા હો, પૂછે સમતા ભાવ; ઘરકે સુત તેરે મતે હો, કહાલૌ કરત તવ સમત ઉદ્યમ કીયા હો, મેટળ્યો પૂરવ સાજ; પ્રીત પરમસુ`. જોરિકે હો, દીના આનંદઘન રાજ. વિવેકી૦ ૪
૧૧૨ પદ્મરત્ન ૮૮ સુ,રાગ-ધમાલ.
૧
પૂછીચે આલી ખબર નહી, આયે વિવેક વધાય. પૂછીયે મહાનંદ સુખકી વરનીકા, તુમ આવત હુમ ગાત; પ્રાનજીવન આધારકી હો, ખેમકુશલ કહો ખાત. પૂછીયે અચલ અમાધિત દેવકુ હો, ખેમ શરીર લખત; વ્યવહારિ ઘટવધ કથા હો, નિર્હચે' સરમ અનત. પૂછીયે મધમાખ નિહચે. નહી હો, વિવારે લખ દોય; કુશલ ખેમ અનાદિલ્હી હો, નિત્ય અમાધિત હોય. પૂછીયે ૩ સુન વિવેક મુખતે... નહી હો, માની અમૃત સમાન; સરધા સમતા ો મિલી હો, લ્યાઇ આનંદઘન તાન.પૂછીયે. પ
૨
૧૧૩ પદ્મરત્ન ૮૯ મુ. રાગ-ધન્યાશ્રી.
પ
ચેતન સકલ વિયાપક હોઇ, સકલ૦
સત અસત ગુન પરજય પરનિત, ભાવ સુણાવ ગતિ દેોઇ; ૧ સ્વ પર રૂપ વસ્તુકી સત્તા, સીઝે એક ન દાઇ; સત્તા એક અખંડ અખધિત, યહુ સિદ્ધાંત પખ હોઇ. ૨ અનવય વ્યતિરેક હેતુકા, સમજી રૂપ ભ્રમ ખાઈ; આરાષિત સખ ધમ ઔર હૈ, આનંદઘન તત
સાઇ. ૩

Page #61

૫૬
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૧૪ પદ્યરત્ન ૯o મું. રાગ-સેરઠ.
(સાખી સેરઠો) અણ જોવતાં લાખ, તે એકે નહીં;
લાધી જવન સાખ, વહાલા વિણ એલે ગઈ. મોટી વહુ મન ગમતું કીધું; મોટી પિટમાં પેસી મસ્તક રહેંસી, વેરી સાહી સ્વામીજીને દીધું. મ. ૧ ખોળે બેસી મીઠું બોલે, કાંઈ અનુભવ અમૃત જલ પીધું; છાની છાની છરકડા કરતી, છરતી આંખે મનડું વધ્યું. મ૦ ૨
કાલેક પ્રકાશક હૈયું, જણતા કારજ સીધું; અંગે અંગે રંગભર રમતાં, આનંદઘન પદ લીધું. મ૦ ૩
૧૧૫ પદ્યરત્ન ૯ મું. રાગ-મારૂ. વારે રે કઈ પરઘર રમવાને ઢાલ, ન્હાની વહુને પરઘર રમવા પરઘર રમતાં થઈ જૂઠા બોલી, દેશે ધણજીને આલ. વારે ૧ અલવે ચાલા કરતી હીંડે, લેકડાં કહે છે છીનાલ; એલંભડા જણ જણના લાવે, હૈડે ઉપાસે શાલ. વારે૨ બાઈ રે પડોસણ જુઓને લગારેક, ફેકટ ખાશે ગાલ; આનંદઘન પ્રભુ રંગે રમતાં, ગરે ગાલ ઝબૂકે ઝાલ. વારે૩
૧૧૬ પદ્યરત્ન હર મું. રાગ-કાનડે. દરિસન પ્રાન જીવન મેહે દીજે, બિન દરિસન મેહિ કલ ન પરતુ હૈ તલફ તલફ તન છીએ.
દ૦ ૧ કહા કહું કછુ કહત ન આવત, બિન સેજા કયું જીજે; સોહં ખાઈ સખી કાહ મનાવે, આપહી આપ પતી જે. દવે ૨ દેઉર દેરાની સાસુ જેઠાની, યુંહીં સબ મિલ ખીજે; આનંદઘન વિન પ્રાન ન રહે છિન, કેડી જતન જે કીજે. દ. ૩

Page #62

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૧૭ પદ્યરત્ન ૯૩ મું. રાગ-સેરઠ મુને મહારા માધવીયાને મળવાને કેડ. એ દેશી.
મુને મહારા નાહલીયાને મળવાને કડક
હું રાખું માડી કોઈ મુને બીજે વલેગે ઝોડ, મુ. ૧ મેહનીયા નાહલીયા પાખે મહારે, જગ સવિ ઊજડ જેડ; મીઠા બોલા મન ગમતા નાહજી વિણ, તન મન થાયે ચેડ. મુળ ૨ કાંઈ ઢેલી ખાટ પછેડી તલાઈ ભાવે ન સમ સડક, અવર સબે મહારે ભલારે ભલેરા, માહરે આનંદઘન શરમેડ મુ. ૩
૧૧૮ પદ્યરત્ન ૯૪ મું. રાગ-સેરઠ.
નિરાધાર કેમ મૂકી શ્યામ, મુને નિરાધાર કેમ મૂકી; કેઈ નહી હું કશું બોલું, સહુ આલંબન ટૂકી. શ્યા. ૧ પ્રાણનાથ તુમે દૂર પધારયા, મૂકી નેહ નિરાશી; જણજણના નિત્ય પ્રતિ ગુણગાતાં, જનમારે કિમ જામી. શ્યા. ૨ જેહને પક્ષ લહીને બેલું, તે મનમાં સુખ આણે; જેહને પક્ષ મૂકીને બેલું, તે જનમ લગે ચિત્ત તાણે. શ્યા. ૩ વાત તમારા મનમાં આવે, કેણ અલગ જઈ બેલું લલિત ખલિત બલ જે તે દેખું, આમ માલ ધન ખેલું. શ્યા. ૪ ઘટે ઘટે છે અંતરજામી, મુજમાં કાં નવિ દેખું; જે દેખું તે નજરે ન આવે, ગુણકર વસ્તુ વિશેખું. શ્યા૫ અવધે કેહની વાટડી જોઉં, વિષ્ણુ અવધે અતિ ઝૂરું; આનંદઘન પ્રભુ વેગે પધારે, જિમ મન આશા પૂરૂં. શ્યા. ૬

Page #63

૫૮
શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧૧૯ પદ્યરત્ન ૫ મું. રાગ-અલઈ લે વેલાવલ. એસે જિનચરને ચિત્ત ત્યાઉં રે મના, એસે અરિહંતકે ગુન ગાઉરેમના એસે જિનચરને ચિત્ત ત્યાઉં રે મના. ઉદર ભરનકે કારણે રે, ગૌ વનમેં જાય; ચાર ચરે ચિહુદિશ ફરે, વાકી સુરતિ વછરુઆમાંહે રે. એસેટ ૧ સાત પાંચ સાહેલીયાં રે, હિલ મિલ પાણી જાય; તાલી દીયે ખડખડ હસે રે, વાકી સુરતિ ગગરુઆમાંહે રે. એસે૨ નટુઆ નાચે એકમે રે, લેક કરે લખ સેર; વાંસ ગ્રહી વરતે ચઢે, વાકે ચિત્ત ન ચલે કહું ઠેર રે. એસેટ ૩ જૂઆરી મનમેં બૂઆ રે, કામકે મન કામ; આનંદઘન પ્રભુ યુ કહે, તમે જો ભગવતક નામ છે. એસે. ૪
૧૨૦ પદ્યરત્ન ૯૬ મું. રાગ-ધન્યાશ્રી. અરી મેરે નાહરી અતિવારો, મેં લે જોબન ક્તિ જાઉં; કુમતિ પિતા બંભના અપરાધી, નઉવાહે વ જમા. અ. ૧ ભલે જાનકે સગાઈ કીની, કૌન પાપ ઉપજાવે; કહા કહિ ઈન ઘરકે કુટુંબ તે, જિન મેરે કામ બિમારે. અ૦ ૨
૧૨૧ પદ્યરત્ન ૯૭ મું, રાગ-કલ્યાણ યા પુદ્ગલકા કયા વિસવાસા, હે સુપને કા વાસા. યા ચમતકાર વિજલી દે જૈસા, પાની બિચ પતાસા: યા દેહીકા ગર્વ ન કરના, જંગલ હયગા વાસા. યા. ૧ જૂઠે તન ધન જૂઠે જોબન, જૂઠે હૈ ઘર વાસ; આનંદઘન કહે સબહી જૂઠ, સાચા શિવપુર વાસા. યાગ ૨

Page #64

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
પેe
૧૨૨ પદ્યરત્ન ૯૮ મું. રાગ-આશાવરી. અવધૂ સો જોગી ગુરુ મેરા, ઇન પદકા કરે રે નિવેડા. અવધૂ . તરુવર એક મૂલ બિન છાયા, બિન કુલે ફલ લાગા; શાખા પત્ર નહીં કશું ઉનકૅ, અમૃત ગગને લાગા. અ. ૧ તરુવર એક પછી દેઉ બેઠે, એક ગુરુ એક ચેલા; ચેલેને જુગ ચુણ ચુણ ખાયા, ગુરુ નિરંતર ખેલા. અ. ૨. ગગન મંડલકે અધબિચ કૂવા, ઉહાં હિ અમીકા વાસ; સગરા હવે સો ભર ભર પીવે, નગરા જાવે પાસા. અ. ૩ ગગન મંડલમેં ગઉ બિહાની, ધરતી દૂધ જમાયા; માખન થા સો વિરલા પાયા, છાસું જગત ભરમાયા. અ. ૪ થડ બિનું પત્ર પત્ર બિનું તુંબા, બિન જીલ્યા ગુણ ગાયા; ગાવન વાલેક રૂપ ન રેખા, સુગુરુ સોહી બતાયા. અ૦ ૫ આતમ અનુભવ બિન નહીં જાને, અંતરયેતિ જગાવે; ઘટ અંતર પારખે સોહી મૂરતિ, આનંદઘન પદ પાવે. અ૦ ૬.
૧૨૩ પદ્યરત્ન ૯મું. રાગ-આશાવરી, અવધૂ એસો જ્ઞાન વિચારી, વાગ્યું કેણુ પુરુષ કેણ નારી. અવધૂળ બન્મનકે ઘર ન્હાતી હૈતી, જેગીકે ઘર ચેલી; કલમ ૫૮ ૫ઢ ભઈ રે તુરકડી તે, આપહી આપ અકેલી. અ૦ ૧ સસરા હમારે બાલે ભલે, સાસુ બાલ કુંવારી; પીયુજી હમારે પહોઢે પારણુએ તો, મેં હું ઝુલાવન હારી. અ. ૨ નહીં હું પરણી નહીં હું કુંવારી, પુત્ર જણાવન હારી; કાલી દાઢીકે મે કોઈ નહીં છોડ્યો તે, હજુએ હું બાલકુંવારી. અ૦ ૩ અઢીદ્વીપમે ખાટ ખલી, ગગન ઓશીકું તલાઈ; ધરતીક છેડે આભકી પછડી, તેય ન સડ ભરાઈ. અ. ૪

Page #65

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ ગગનમંડલમે ગાય વીઆણી, વસુધા દૂધ જમાઈ સઉરે સુનો ભાઈ વલેણું વલાવે તે, તત્ત્વ અમૃત કેઈ પાઈ. અ૦ ૫ નહીં જાઉં સાસરીયેને નહીં જાઉ પીયરીયે, પીયુજીકી સેજ બિછાઈ; આનંદઘન કહે સુનો ભાઈસાધુ તો, ત ત મિલાઈ. અ૦ ૬
૧૨૪ પદ્યરત્ન ૧૦૦ મું. રાગ-આશાવરી. બેહેર બેહેર નહી આવે, અવસર બેહેર બેહેર નહીં આવે,
ન્યું જાણે ભૂં કર લે ભલાઈ, જનમ જનમ સુખ પાવે. અ. ૧ તન ધન જોબન સબહી જૂઠ, પ્રાણ પલકમેં જાવે. અ૦ ૨ તન છૂટે ઘન કૌન કામકે, કાય કૃપણ કહાવે. અ૦ ૩ જાકે દિલમે સાચ બસત હે, તાÉ જૂઠ ન ભાવે. અ૦ ૪ આનંદઘન પ્રભુ ચલત પથમેં, સમરી સમરી ગુણ ગાવે અ૦ ૫
૧૨૫ પદ્યરત્ન ૧૦૧ મું. રાગ-આશાવરી. મનુષ્પારા મનુસ્વારા રિષભદેવ મનુપ્યારા; એ આંકણી. પ્રથમ તીર્થંકર પ્રથમ નરેસર, પ્રથમ યતિવ્રતધારા. રિ૦ ૧ નાભિરાયા મરૂદેવીકે નંદન, જુગલાધર્મ નિવારા. રિ૦ ૨ કેવલ લઈ પ્રભુ મુગતે પોહેતા, આવાગમન નિવારા. રિ૦ ૩ આનંદઘન પ્રભુ ઈતની વિનતી, આ ભવ પાર ઉતારા. રિ૦ ૪
૧૨૬ પદ્યરત્ન ૧૦૨ મું. રાગ-કાફી. એ જિનકે પાય લાગશે, તુને કહીયે કે તે; એ જિનકે. આઠેઈ જામ ફિરે મદમાતે, મેહનિંદરીયાણું જાગ રે. ૧ પ્રભુજી પ્રીતમ વિન નહીં કે પ્રીતમ, પ્રભુજીની પૂજા ઘણું માગ રે. ૨ ભવકા ફેરા વારી કરે જિનચંદા, આનંદઘન પાય લાગ રે. ૩

Page #66

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ
૧ર૭ પવરત્ન ૧૦૩ મું. રાગ-કેરો. પ્રભુ ભજ લે મેરા દીલ રાજી રે. પ્રભુ આઠ પહેરકી ચશઠ ઘડીયાં, દે ઘડીયાં જિન સાજી રે. પ્ર. ૧. દાન પુણ્ય કછુ ધર્મ કર લે, મોહ માયા ત્યાજી રે. પ્ર. ૨ આનંદઘન કહે સમજ સમજ લે, આખર વેગા બાજી રે. પ્ર૦૩.
૧૨૮ પદ્યરત્ન ૧૪ મું. રાગ-આશાવરી હઠિલી આંખ્યા ટેક ન મેટે, ફિર ફિર દેખણ જાઉં. હઠિલી, છયેલ છબીલી પ્રિય છબિ, નિરખિત તૃપતિ ન હોઈ નટ કરિંક હટ કભી, દેત નગરી રે. હઠિલી. ૧. માંગર યે ટમાકે રહી, પીપ સબકે ધાર; લાજ ડગ મનમેં નહીં, કાને પહેરા ડાર. હઠિલી. ૨. અટક તનક નહીં કાહૂકા, હટક ન ઈક તિલ કેર; હાથી આપ મને અરે, પાવે ન મહાવત જેર. હઠિલી. ૩. સુન અનુભવ પ્રીતમ બિના, પ્રાણ જાત ઈહ ઠાંહિ; હૈ જન આતુર ચાતુરી, દૂર આનંદઘન નહિ. હઠિલી ૪
૧ર૯ પદ્યરત્ન ૧૦૫ મું. રાગ-આશાવરી, અવધુ વૈરાગ બેટા જાયા, વાને જ કટુંબ સબ ખાયા. જેણે મમતા માયા ખાઈ, સુખ દુઃખ દેને ભાઈ, કામ કોધ નોકું ખાઈ, ખાઈ તરૂણ બાઈ. અ૦ ૧. દુર્મતિ દાદી મત્સર દાદા, મુખ દેખતહી મૂઆ, મંગલરૂપી બધાઈ વાંચી, એ જબ બેટા હૂવા. અ. ૨. પુણ્ય પાપ પાડોશી ખાય, માન કામ દેઉ મામા; મેહુ નગરકા રાજા ખાયા, પીછેહી પ્રેમ તે ગામા. અ૦ ૩.

Page #67

શ્રી આનંદઘન પદ્ય રત્નાવલિ ભાવ નામ ધર્યો બેટાકે, . હમા વર ન જાઈ; આનંદઘન પ્રભુ ભાવ પ્રગટ કરે, ઘટ ઘટ રહ્યો સમાઈ. અ. ૪
૧૩૦ પદ્યરત્ન ૧૦૬ મું. રાગ-ન. કિનગુન ભયે રે ઉદાસી, ભમરા; કિના પંખ તેરી કારી મુખ તેરા પીરા, સબ ફૂલનકે વાસી. ભમરા. ૧ સબ કલિયનકે રસ તુમ લી, સે કયું જાય નિરાલી. ભમરા ૨ આનંદઘનપ્રભુ તુમારે મિલનકું, જાય કરવત ચૂં કાસી. ભમરા૦૩
૧૩૧ પદ્યરત્ન ૧૦૭ મું. રાગ-વસંત. તુમ જ્ઞાન વિશે ફૂલી બસંત, મન મધુકરહી સુખસું રસંત. ૧ દિન બડે ભયે વૈરાગભાવ, મિથ્યામતિ રજનીકે ઘટાવ. ૨ બહુ ફૂલી ફેલી સુરૂચિ વેલ, ગ્યાતાજન સમતા સંગ કેલ. ૩ ઘાનત બાની પિક મધુરરૂપ, સુર નર પશુ આનંદઘન સરૂપ. ૪
૧૩ર પદ્યરત્ન ૧૦૮ મું. રાગ-વેલાવલ. અબ ચલે સંગ હમારે, કાયા અબ ચલે સંગ હમારે, તૈયે બેત યત્ન કરી રાખી. કાયા તે ચે કારણ મેં જીવ સંહારે, બોલે જૂઠ અપારે; ચારી કર પરના” Aળ -
- -વહ ધારે. કાયા રે પટ આભૂષણ સુ ,
serring Jinshasan નિત્ય ચારે; ' ફેર દિન પર્સ
કર ડારે. કાયા. ૩ જીવ સુણે યા " 015427
ત વારંવારે; મેં ન ચલુંગી તે ઘyanmandir@kobatirth.org દો લારે. કાય. ૪ જિનવર નામ સાર ભજ આતમ, કહા ભરમ સંસારે; સુગુરુ વચન પ્રતીત ભયે તબ, આનંદઘન ઉપકારે કાયા :

Page #68