Book Title: Amrutdhara
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032445/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRtadhArA guNavaMta baravaLiyA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRta dhArA : lekhaka : guNavaMta baravaLiyA navabhArata sAhitya maMdira - 134, prinsesa sTrITa, muMbaI - 400 002 derAsara pAse, gAMdhI roDa, amadAvAda 380 001 201, pelIkana hAusa, naTarAja TokIjha pAse, Azrama roDa, amadAvAda 380 006 - E-mail : navbharat@icenet.net Visit us at : www.navbharatonline.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Amrut Dhara by Gunvant Barvalia Published by Navbharat Sahitya Mandir, Ahmedabad-1 & Mumbai-2 E-mail : navbharat@icenet.net Visit us at : www.navbharatonline.com (c) MRS (DR) M. G. BARVALIA prathama AvRtti okTobara, 2003 mUlya : rU. 80-00 prakAzaka : azoka dhanajIbhAI zAha navabhArata sAhitya maMdira 134, prinsesa sTrITa, muMbaI - 400 002 derAsara pAse, gAMdhI roDa, amadAvAda - 380 001 201, pelIkana hAusa, naTarAja TokIjha pAse, Azrama roDa, amadAvAda - 380 006 TAIpaseTiMga: inoveTiva prinTa enDa paeNka kacariyA poLa, bAlA hanumAna, gAMdhI roDa, amadAvAda380 001 phona : 2137957, 2171948 mudraka : yunika ophaseTa ena. Ara. esTeTa, tAvaDIpurA, zAhIbAga, amadAvAda - 380 004 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhakanuM nivedana parama upakArI saMtonI adhyAtma sabhara saMtavANI, svAdhyAya, pravacana, Adi. sAMbhaLavAno avasara prApta thayo tyAra pachI, hRdayamAM uThelA bhAvone kalama dvArA ciMtana manana rUpe rajU karavAno avasara maLyo. koI marmasparzI prasaMga vAcavAmAM Avyo ane pachInA vicAra maMthana dvArA kaMIka lakhavAnI preraNA maLI Ama A lakhANonI zRMkhalA racANI. A badhAM lakhANo mArI sAdhanA ke vidvatAbharyA jJAnathI lakhAyelA nathI A lakhANo saMtasamAgama ane vidvatavaryonA saMbaMdho nI nIpaja che. vidvatajano ne gurubhagavaMtonA pravacano sAMbhaLIne ane svAdhyAya dvArA je kAMI jANyuM tene mArI rIte A lekho dvArA rajU karavAno prayAsa karyo che. jemAM mArA nijI saMvedano ane nirikSaNo nuM Alekhana thayeluM jaNAze. prastuta graMthamAM dharma, adhyAtma, saMskRti vagere viSayaka mArA lekho graMthastha kya che. te chellA paMdaraka varSa daramyAna lakhAyelA che. A badhA lakhANo "muMbaI samAcAra', 'janmabhUmi', 'kAThiyAvADI jaina', jaina prakAza', 'jAgRti saMdeza', 'jaina saurabha', 'dharmadhArA', 'zAsana pragati', 'vaDalo vihAra' paramArtha va. vartamAna patro ane sAmayikomAM pragaTa thayelA che. A lakhANonI preraNA mATe aneka gurUbhagavaMto ane satIo mArA upakArI che. pU. bApajI svAmInA ziSyA pU. DaoN. tarulatAjI vidyAguru navalabhAI joSI, vidvAna murabbI DaoN. jayaMta mahetA, ramaNIkabhAI zeTha, pannAlAla zAha ane DaoN. rasikabhAI mahetAno huM AbhArI chuM. mArA dharma patnI DaoN. madhubahena baravALiyA putrIo amISA, nileSA, zaileSI ane putra ciMtane mArA A kAryamAM haMmezA sahayoga Apyo che. kaoNpyuTara TAIpa seTIMga mATe vidhAtA ArTasanA dhruva ajamerA no AbhAra. amRta dhArA" nuM prakAzana karavA badala navabhArata sAhitya maMdiranA zrI azokabhAI zrI mahendrabhAI tthA murabbI zrI dhanajIbhAIno AbhAra mAnuM chuM. - guNavaMta baravALiyA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA amRta ghANa 1. ahiMsAno saMdeza sarvajIva hitAya che 2. jaina dharma dvArA bhAratIya saMskRtimAM ekAtma mAnavadarzana 3. vaibhAvika vRttine svAbhAvika vRttimAM badale te vrata 4. zrImad rAjacaMdrajI ane gAMdhIjInI daSTie dayAdharmanuM svarUpa 5. jIvadayAno Adhunika abhigama 6. nyAyasaMpanna vaibhava che. jaina saMskRtinA vikAsamAM nArInuM yogadAna 8. svadoSadarzana - pAvana aMtaryAtrA 9. pU.prANaguru: prabhAvaka dharma puruSa 10. sarjananI zatAbdI prasaMge AtmasiddhizAstrane vaMdanA 11. jainone ladhumatInI mAnyatA : eka vizleSaNa 12. mAnavadharmanA maMdiramAM jIvadayAnI pratiSThA karIe : samaya ciMtana 13. vaiyAvRtya e dhyAnanA UMDANanI pArAzIzI che 14. satyane mArge muktinI yAtrA: satyanI saMpatti aMdara che, bahAranathI 15. satyane mArge muktinI yAtrA: satyake svapna 16. satyane mArge muktinI yAtrA satyano prabhAva 17. cAturmAsa: saMtavANImAM taraboLa thavAnI mosama 18. maryAdAmahotsava: AtmanirIkSaNano avasara 19. tapasvI pU. mANekacaMdajI mahArAjanI jIvana jharamara 20. pU. tapasvIjInIdezanAnA viziSTa pAsAM 21. gurudeva!Ape mane akSayanidhi soMpyo che 22. bhUmino prabhAva 23. vidhavAtsalyanA ArAdhaka krAMtadaSTA munisaMtabAla 24. anuprekSA zubhamAMthI zuddha prati javAnI yAtrA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsAto saMdeza sarvajIva hitAya che saMbhavataH vizvasAhityamAM upalabdha prAcInattama jaina graMtha 'AcArAMga' sUtra graMtha evo che jemAM ahiMsAne sarvAdhika arthavistAra sAthe varNavavAmAM AvI che. temAM pRthvI, pANI, agni, vAyuM, vanaspati ane prANIrUpa SaTjavanikAyanI hiMsAno niSedha pharamAvavAmAM Avyo che. teno prathama adhyAya zastraparijJA che. te tenA nAmane anurUpa hiMsAnA kAraNa ane sAdhanono viveka karAve che. hiMsA-ahiMsAnA viveka saMbaMdhita SaTjavanikAyanI avadhAraNA AcArAMganI potAnI vizeSatA che je paravartI saMpUrNa jaina sAhityamAM svIkRta rahI che. AcArAMgamAM mAtra ahiMsAnI avadhAraNAno artha vistAra ja nathI paraMtu, tene vizeSarUpe UMDo ane manovaijJAnika banAvavAno prayatna karavAmAM Avyo che. (1) che. (2) AcArAMgamAM dharmanI be mukhyavyAkhyAo maLI Ave che. semiyANa dharmo nAriyerlRi ve! - 1/8/3, Aryajanoe samabhAvane dharma kahyo savve bhUyA savve jIvA savve sattA na haMtavyA esa dhamme suddhe, niie sAsae samicca loyaM kheyammehiM paveie - 1/41 koIpaNa prANI, jIva ane sattvanI hiMsA na karo te ja zuddha, nitya ane zAzvatadharma che. jeno upadeza samasta lokanI pIDA jANIne karavAmAM Avyo che. 'prazna vyAkaraNa sUtra'mAM vAMcatA prANa vadhanuM svarUpa hiMsA ane ahiMsA bhagavatInA vividha nAmo dvArA tenI arthapUrNa vivecanA karavAmAM AvI che. A baMne vyAkhyAo bhinna dRSTikoNa para AdhArita che. samabhAvarUpe dharmanI paribhASA samAja ni2pekSa vyaktigata dharmanI paribhASA che. kAraNa samabhAva saiddhAMtika ane manovaijJAnika dRSTie potAnA sva svabhAvano paricAyaka che. amRta dhArA 5 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA eka vyavahArika ane samAja sApekSa dharma che. kAraNa te lokonI, samAjanI pIDAnA nivAraNArthe che. ahiMsA samabhAvanI sAdhanAnI bAhya abhivyakti che. samabhAva ahiMsAno sAra tattva che, ahiMsAnI AdhArabhUmi che. ahiMsAne Arhat pravacanano sAra ane zuddha evaM zAzvata dharmarUpe darzAvI che. AyAro, 5/101mAM kahyuM che, 'jene tuM mAravA icche che, te tuM ja che. jenA para tuM zAsana karavA Icche che, te tuM ja che. jene tuM dAsa banAvavA Icche che, te tuM ja che.....vagere.... potAnI hiMsA koI IcchatuM nathI. jo koI AtmA mArAthI bhinna nathI to huM kone mArIza? astitvanI bhUmikA 52 A abhedAnubhUti che, A ja che ahiMsA. AtmA - AtmAnI vacce abhedAnubhUti che, te ahiMsA che. bhagavAna mahAvIre upadeza dvArA samajAvyuM ke samasta vizvamAM pravartamAna dareka AtmAmAM samAna cetanA che. dareka AtmA samAnarUpe sukha meLavavA jhaMkhe che. mATe sRSTinA pratyeka prANIne nijAtmA-potAnA AtmAnI jema samajavo-mAnavo joIe. je kAryathI, vANIthI, vartanathI potAne du:kha, hAni ke glAnI thAya che te kArya ke vartana anya tarapha paNa na thAya. jyAre svaAtmA ane paraAtmA vaccenuM aMtara nAza pAmaze tyAre ahiMsAnI sAdhanA saphaLa thaze, sArthaka thaze. nahIMtara ahiMsA zabda mAtra daMbha-ADaMbara, bAhya mahoruM banI raheze. vyaktitvanI bhinnatA hovA chatAM baMnnenAM eka dharma samAna che, te che duHkhanI apriyatA, A rahyuM tenuM udAharaNa. 6 jUnA jamAnAmAM paMcAyata samAjanI prabhAvI saMsthA hatI. paMcano phesalo nyAyAdhIzanuM kAma karato. be bhAIo vacce milakatanA mudde jhaghaDo thayo. mAmalo nyAya mATe paMca pAse gayo. moTA bhAIne AropI TheravavAmAM Avyo. paraMtu moTo bhAI pote Aropa svIkAravA taiyAra na hato. paMcano nyAya dharmanyAya-sarvamAnya gaNAya. te samayanI praNAlI mujaba tavo garama karIne nirNaya karavAnuM nakkI thayuM. garama tavo AropInA hAtha para mUkavAmAM Ave. jo teno hAtha baLe nahi to te AropathI mukta ane hAtha baLe to Aropa sAco. amRta dhArA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizcita divase tavo garama karavAmAM Avyo. paMcamAMnA eke sANasIthI tavo pakaDIne AropInA hAtha para mukavA mAMDyo ke tarata AropIe hAtha kheMcI lIdho. paMce tema na karavA samajAvyo ane na mAne to pote AropI che tema nakkI thaze tevo nirNaya jAhera karyo, tyAre moTA bhAIe khUba svasthatAthI kahyuM, "paMcamahAzaya! paMcano hAtha te mAro hAtha. paMcanI sANazI te mArI sANazI. paMcamahAzaya Apa gunegAra nathI. Apa nirdoSa-sAcA cho. Apa A tavo hAthathI upADIne Apo. mAro hAtha Ane levA taiyAra che." A samAnatAnA sUtre paMcanA nirNayano mArga badalI nAMkhyo. paMca cUpacApa potAnA Asane besI gayuM. ahIMyA sva-AtmA ane para-AtmA vaccenuM aMtara nAza pAmyuM ane utpanna thayuM samAnatAnuM sUtra. paramAtmA mahAvIranA samAnatAnA A sUtre ja hajAro-hajAro-mANasone jAgRta karyA. tethI ja temaNe kahyuM, "ahiMsAno saMdeza sarvajIva hitAya che' AthI AsaMdezane sarvatra pahoMcADo. Ama jaina dharmamAM ahiMsAno viziSTa artha vistAra jovA maLe che. amRta dhArA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharma dvArA bhAratIya saMskRtimAM ekAtma mAnavadarzana sAmAjika AcArasaMhitAne anukULa jIvanazailI apanAvavI eTale saMskAra. dharma, nIti ane saMskArano samanvaya eTale saMskRti. dareka deza ke prajAne pota potAnI saMskRti hoya che ane e saMskRtine ghaDavAmAM tyAMnI dareka vyaktino, bhaugolika paristhiti, bahAranAM AkramaNo videzavyApAra saMbaMdhono ocho-vatto hisso hoya che. A badhAmAM dharmono sauthI mahattvano phALo hoya che. dharmanA sidhdhAMto ane dharmaguruonA prabhAva nIce saMskRtiono vikAsa thayo ane te saMskRti sAthe dharmanuM nAma joDAyuM. jemake bhAratIya saMskRti, hindu athavA Arya saMskRtinA nAme prasidhdha thaI. ApaNA mUrdhanya sAhityakAra kAkAsAheba kAlelakare lakhyuM - jIvana e prakRti che, saMskRti teno opa che. jIvana je dharatI hoya to saMskRti tenuM varga che." lekhake svarga sAthe sarakhAmaNI karIne saMskRtinuM gaurava vadhAryuM che. anya saMskRtio svarganA sukha sudhInA mArganI vAta kare che, jyAre jainadharmanI zramaNa saMskRti mAnavIne mokSanA sukha sudhI AgaLa laI javAnI vAta kare che. Ama jenasaMskRti mokSapradhAna che. jaina darzananA siddhAMto ane zramaNa bhagavaMtonA prabhAva nIce vikAsa pAmelI saMskRtine ApaNe zramaNa saMskRtine nAme jANIe chIe. A saMskRtinA cAra pAyA dharma, artha, kAma ane mokSa che. tAtparya e ke artha ane kAmanI prApti paNa dharmamaya mArge thAya to ja saMskRti surakSita rahe ane te mAnavIne mokSamArge javAmAM sahAyaka bane che. AryAvartane AMgaNe je saMskRti vikasI che tenAM ghaDataramAM aneka prajA ane dharmoe yathAmati potapotAno phALo Apyo che. A saMskRtinuM mahada aMze lokamAtA nadIonA kinAre saMvardhana thayuM che. ane saMto, ciMtako, RSimunio ane zAstrakAra paramarzioe tenuM rakSaNa ane saMvardhana karyuM che. amRta dhArA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadharme tenA tIrthakaro, gaNadharo, sAdhu saMta-satIo zrAvaka-zrAvikAo - jene zilpa sthApatyakaLA, jaina kavio ane sAhityakAro, pravartako, saMrakSaka mahApuruSo dvArA AryAvarta saMskRtinA ghaDataramAM khUba ja mahattvano phALo, utkRSTa yogadAna ApyuM che. prathama tIrthakara AdinAtha bhagavAna RSabhadeve asI masi ane kRSinI kalA zIkhavI. svarakSaNa mATe talavAra-hathiyAra, lakhavA mATe kalama-zyAhI ane bharaNapoSaNa mATe khetI karavAnuM zIkhavyuM. putrI brAhmI ane suMdarI dvArA vividha kalA zIkhavI, lagna ane kuTuMbajIvananA Adarzo ApyA. ahIMthI mAnavasaMskAranA bIja ropAyA. prathamathI carama tIrthakara bhagavAna mahAvIra sudhI covIze tIrthakaranA jIvananI ghaTanA, samaya ane dezanA tapAsatAM jaNAze ke te sarvanA jIvanamAM tyAga, sadAcAra, saMyama, satya, paropakAra ane Atmadharmano sAkSAtkAra karI svaparanuM kalyANa karavuM te ja Adarza najare paDe che. vividha kSetre, vividha samaye dekhAtA jIvananA vidhavidha kramomAM rahelI A ekarAgatA ja AryasaMskRtinA vizALa phalaka para zramaNa saMskRtinI upasatI tejomaya mahora jevI che. bhagavAna mahAvIra ane bhagavAna buddhanA samayamAM saMskRti para vikRtie atikramaNa kareluM. dharmanA saumya tattvo para hiMsAnI raudratA tAMDavanRtya karI rahI hatI. e samayanA yajJayAganA dila kaMpAvanArAM varNano uparathI ApaNe jANI zakIe chIe ke dezamAM sukhazAMtinI vRddhi arthe thatAM yajJo prajAnI sarvazreSTha saMpatirUpa pazuonI "zvAhA" bolAvatA. pazuvadha sukha ane zAMti ApavAne badale saMtApa ane vilApa ja ApI jAya. varNavyavasthAmAM UMca-nIca ane aspRzyatA, sAmAjika bahiSkAra zoSaNa ane gulAma prathA dvArA sUkSma ane sthaLa hiMsA thatI hatI. - "zAstrajJAna ane dAnapraptino adhikAra mAtra brAhmaNono" te vAta nyAyano cheda uDADatI to "putraprApti vinA mRtyu pAmanAranI sagati nathI." e vAta brahmacaryanI pavitra bhAvanAno cheda uDADanArI hatI. kahevAtA sAdhuo camatkAra dvArA lokone aMdhazraddhAnA kUvA tarapha doratA. A samayamAM bhagavAna mahAvIre saMskRtimAMthI vikRtio dUra karavA ahiMsA ane samyaka zraddhAno jhaMDo pharakAvyo. = amRta dhArA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIre potAnA AcaraNa dvArA mAnava jIvanamAM dekhAtI visaMgatio prati dhyAna doryuM. gRhatyAga karI jaMgalamAM jaI dehadamana karanArA jaTAdhArI sAdhuono moTo bhAga janma jarA ane maraNano paritApa TALavArUpa Arya Adarzane bhUlyo hato. bhautika sukho ke mAtra svarga, cakravartIpaNuM ke lokapriyatA mATe sidhdhio ke labdhionI prApti mATe abhilASA hatI, te mATe tapa ke sAdhanA thatI hatI. keTalAka tyAgIo ke tApasI tAmasI vRttinA jaNAtA. tapazcaraNa vidhimAM aMtarAya rUpa banatA pazu-paMkhI ke mAnavI temanI teja-zaktino bhayaMkara bhoga banyAnuM itihAsamAM noMdhAyuM che. AtmajJAnanA sAdhanabhUta yogavidyAmAM paNa haThayoga pradhAnatA bhogavato hato. haThayogathI sadhAtI siddhimAM teo aTavAI gayA hatA. sAtvika vRttinA saMvardhana mATe sAdu ane saMyamIjIvana svIkAranAra sAdhuo vAstavika rIte tAmasI ke rAjasI vRttimAM ja vIMTaLAI rahetA hatA. bhayaMkara AraMbha-samAraMbha ane hiMsAyukta aneka kriyAkaMDo ane asaMkhya mata matAMtaronA jaMgalamAM kahevAtA dharmaguruo bhUlA paDyA hatA. AvA samaye bhagavAna mahAvIre "darekano AtmA sarakho che darekane jIvavAno adhikAra che, e sarvavyApI mahAniyama samajAvyo jJAna mAtrano sAra ahiMsAnuM AcaraNa che te batAvyuM.ekendriyathI laIne paMcendriya sudhInA sarva jIvonuM sUkSma ane vyavasthita vaijJAnika vibhAjana anyatra kyAMya nathI evuM jainadarzanomAM maLe che. vaLI mana, vacana ane kAyAnI pravRttine ahiMsAnI eraNa para caDAvIne cakAsavAnI vAta kare che. vaLI bhagavAne AcaraNa dvArA batAvyuM ke labdhi mATe sAdhanA na karAya paraMtu sAdhanAnA paripAka rUpe prApta thatI siddhi ke labdhino prayoga paramArthe ja karAya temanuM jIvana ja labdhi-prayoga dizA-darzana karAvanAruM hatuM. A badho puruSArtha mahAvIranI jIvamAtra pratyenI anukaMpAbhAvanAnA darzana karAve che. mahAvIra dharmanA kaNakaNamAM mAnavatAnuM amRta chalakAtuM jovA maLaze. mahAvIranA AcaraNane kAraNe ja te pradezanA keTalAya lokoe mAMsa bhakSaNa ke yajJayAga jevA hiMsaka kriyAkAMDone choDyA. kharekhara bhAratavarSano sAMskRtika Adarza eka hovAne kAraNe je je uttama hoya tene te tarata ane ni:saMkoca apanAvI - 10 E amRta dhArA E Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ le che e ja bhAratIya saMskRtinI vizeSatA che. virodhIo pratye samabhAva ke karuNA bhAva tIrthaMkaronI prabuddha karuNAnA darzana karAve che. kamaTha tApasa ke gauzAlakane kSamA, pArzva ke mahAvIra ja ApI zake. kSamApanAno vicAra zramaNasaMskRtinI vizvane aNamola bheTa che. saMyama ane tapa, rAga dveSa uparanA vijaya mATe che AtmAnI oLakha mATe che jaina dharma kahe che ke AtmajJAnanI oLakha vinAnuM tapa mAtra dehadamana che. bhagavAna mahAvIre paraMparAthI cAlyA AvatA sthUla tapano saMbaMdha AdhyAtmika zuddhi sAthe anivAryapaNe joDI dIdho. emaNe bAhyatapa sAthe ApyaMtara tapano samanvaya karyo. kevaLa zarIra ane IndriyonA damanamAM samAI jatA bAhyatapamAM aMtaradRSTi ume2I tapane aMtarmukha banAvyuM. zramaNa saMskRtie sarva jIvonI samAnatA sAthe karmasiddhAMtanI vaijJAnikatA samajAvI bhagavAna mahAvIranA A karmasidhdhAMte cAra varNomAM vidyamAna janmagata UMcanIca bhAvanAno prabaLa virodha karyo temaNe e jAhera karyuM ke caMDALa karma karanAro brAhmaNa caMDALa ja kahevAya. sAttivaka vRtti ane dharma AcaraNa karanAro zudra brAhmaNa kahevAya zUdra nahi. brAhmaNa ane caMDALane Indriyo sarakhI che. bhUkha tarasanI saMvedanA sarakhI che. temane dharma karma ke samAjanA savyavahArathI vaMcita na rakhAya. metAraja ane harikezI jevA atyaMja paNa jaina dIkSA laI mahAmuni banyA. jainasaMskRtie strIone yogya sthAna ApyuM che. strIo paNa saMyamajIvana svIkA2I mokSanA adhikArI banI zake. gulAma avasthAmAM rahelI pUrvAzramanI rAjakumAra caMdanabALAnA hAthe pAraNuM karI tene dIkSita karI bhagavAna mahAvIre nArI gauravane pratiSThA ApI che. anekAMtadRSTi jainadarzanano maulika siddhAMta che. anekAMtavAdanA paramata = sahiSNutAnA siddhAMtanI udAratAne kAraNe jaino badhA ja darzanane Adara Ape che mATe ja zramaNa saMskRti ane bhAratIya saMskRti vacce saMvAditA che. amRta dhArA 11 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharmanA aparigrahanA siddhAMte samAjavAdanA Adarzane caritArtha karyo che. jainadharmanA aparigraha ane tyAganA kAraNe bhAratIya saMskRtinI dAnabhAvanAnuM rakSaNa ane saMvardhana thayuM che. kudaratI ke mAnavasarjita Aphato vakhate jena dAnavIronI utkRSTa dAna bhAvanAnI vAto ItihAsanA suvarNa pRSTho para aMkita che. | vanaspati, pANI, pRthvI, vAyu ane agnimAM paNa jIva che mATe temano vivekapUrNa upayoga karavo. vadhu bagADa veDaphATa ke anyane du:kha ke nukazAna na pahoMce tevI jatanApUrvakanI jainadharmanI jIvanazailI paryAvaraNa saMtulanapoSaka che. saMskRtinA rakSaNa ane saMvardhana mATe A pAMca tattvonuM rakSaNa prakRtine vikRta na karavI. uparAMta jIvadayA ane gorakSA - prANIdayA jevA mahattvanA aMgo che. jenadharmanA A vicAroe bhAratIya saMskRtinI rakSA ane saMvardhanamAM siMhaphALo Apyo che. zramaNa saMskRtinA rakSaka kSamAzramaNanA pAdavihAra, kezAMcana, rAtribhojana tyAga, sarvathA mAMsa-madirA abhakSyatyAga ane paMcamahAvratanA AcaraNanuM tejasvI pratibiMba bhAratIya saMskRtie jhIlyuM che. koIpaNa saMskRtino vAstavika paricaya meLavavA mATe tenI dArzanika vicAradhArAnuM jJAna meLavavuM jarUrI che. bhAratIya saMskRtinI brAhmaNa ane zramaNa e be mukhya dArzanika paraMparA gaNAya. zramaNa paraMparAmAM bauddha darzana ane jenadarzana brAhmaNa paraMparAmAM vedaka darzano abhipreta che. bhagavAna mahAvIranA samayamAM Adarza brAhmaNa paraMparAmAM je vikRtio pesI hatI tene bhagavAna mahAvIranI zramaNa paraMparAe dUra karavAno samyak ane saphaLa puruSArtha karyo. zramaNa saMskRtie prANImAtramAM maitrIbhAvanA darzana karAvyA. vyaktimAMthI samaSTi tarapha javAnI A gati che. bhAratIya saMskRti tene ekAtma mAnavadarzana tarIke oLakhe che. paraMparAgata saMskRti ane darzanono samanvaya vivekapUrvakanI jIvanazailI nipajAve che je mAnavajAta mATe kalyANakArI che. = 12 ) amRta dhAraF Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaibhAvika vRttine svAbhAvika vRttimAM badale te vrata anAdikALathI AtmA ane karmano saMyoga che. jyAM sudhI AtmA karmothI baMdhAyelo che tyAM sudhI te saMsArI che ane jyAM sudhI saMsArI che tyAM sudhI janmajIvana ane mRtyunAM duHkho bhogavavAnA rahe che jevI rIte mATI mizrita sonAne agnimAM tapAvavAthI te sonuM mATIthI chUTuM paDI potAnuM mULarUpa zuddha kAMcana dhAraNa karI zake che. tevI rIte karmarUpa melathI kharaDAyelo jIva tapazcaryA rUpa agninA prayogathI zudhdha thaI nijarUpane prApta kare che. zarIra ane mananA aneka prakAranA rogo sAme catura kuzaLa ane anubhavI vaidya jema vividha prakAranA auSadho Ape che tema bhagavAna mahAvIre bhavaroganA nivAraNa mATe eka mAtra uttama koTInuM tapazcaryA rUpI auSadha ApI ApaNA para parama upakAra karyo che. prabuddha karUNAnA karanAra mahAzramaNa bhagavAna mahAvIre potAnA nijI jIvanane prayogazALA banAvI A auSadhino saphaLa prayoga potAnI jAta upara karyo pachI ja tapazcaryA nAmanI utkRSTa jaDIbuTTI ApaNane ApI. jainadharmamAM upavAsa, uNodarI Adi cha prakAranA bAhya tapa ane dhyAna, svAdhyAya, vaiyAvacca Adi cha prakAranA atyaMtara tapa ema 12 prakAranA tapane mahattva ApavAmAM AvyuM che. bhagavAna mahAvIranI sahajajIvanacaryAmAM bAhyatA sAthe AvyaMtaratapanA anusaMdhAnanuM adbhuta sAyujya racAtuM joI zakAya che. je sAdhakane AMtarika vizuddhinA rAjamArga para javA parama preraka bane che. karmone tapAve, nAza kare te tapa. jaina darzanamAM tapazcaryAno mukhya uddeza karmonI nirjarAno che. jJAnIo kahe che ke, "vRtti badale te vrata' = amRta dhArA F Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmasahita AtmAmAM be prakAranI vRttio vahI rahI hoya. eka svAbhAvika vRtti ane bIjI vaibhAvika vRtti. jJAnAdi maulika guNo tathA kSamA zradhdhA Adi viveka guNonuM pariNAmadhArAmAM pragaTa thavuM te svAbhAvika vRtti ane krodhAdi kaSAyo, rAga, dveSa vikAra vagere durguNonuM AtmAmAM pariNamI javuM ane pachI te rUpe pragaTa thavuM te che vaibhAvika vRtti. A banne vRttionA svarUpane jANI vaibhAvika vRttio dUra karavA ane svAbhAvika vRttione pragaTa karavA vrata ane tapanI ArAdhanA che. ApaNane herAna karatI aMdaranI vRttine toDavA mATe ja vrata tapanI sAdhanA karavAnI che. "vRttine toDe te vrata' bAhyAbhyAMtara tapanuM ApaNA jIvanamAM anusaMdhAna racAya to brahmacaryAdivato mahAna tapazcaryAmAM pariName. jarA rUpa joune aMjAI jAu. vikArI zabdo sAMbhaLu, vikArI dazyo jouM ne vikArI vRttio uchALA mAravA mAMDe - bahu satAve, upavAsa dvArA AtmAnI najIka vAsa karIne mArA avikArI svarUpamAM vAsa karI vRttine aMtarathI nihALI ane tenI sAthe yuddha karIne harAvavI che. je tapasvInI ciMtanadhArA e rIte cAle to vRttio keTale aMze nirbaLa banI te paNa anubhavI zakAya. Ama krodhanI sAme kSamA, mAyA prapaMca sAme saraLatA, lobha sAme saMtoSanI vRttimAM jo tapa tyAga karyA pahelAnI sthiti ane pachInI sthitimAM sudhAro thato hoya, vibhAvanA nimitto Ave chatAM jIva vibhAvarUpe pariNata na thato hoya athavA ocho thato hoya to ApaNe samajIe ke tapathI karmonI nirjarA thaI che. A ja karmanirjarAno ke tapanI phaLazrutino mApadaMDa che. je vRttinuM svarUpa jANe te sAdhaka ja vratanuM mUlya samajI zake. tapazcaryA daramyAna saMtadarzana, zravaNa ane svAdhyAya AMtara cetanAne jAgRta karavAmAM ane tapamAM AgaLa vadhavAmAM preraka banaze. tapanI sAttivaka pravRtti sAthe dAnano mahimA joDAyelo che. tyAga vebhAvika vRttine badalavAmAM sahAyaka thaze. | 14 amRta dhArA Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navakArazInA nAnA tapazcaryArUpI jharaNAno pravAha saMlekhanA vratanA mahAsAgara sudhI vistare te jainadarzananA tapanI lAkSaNikatA che. bAhya ane AtyaMtara tapane ApaNe mAtra karmanirjarAnA sAdhana rUpe ja svIkAravuM joIe. chatAM tapa mAnasika ane zArIrika Arogya jALavavAmAM ghaNuM ja upakAraka che. bhagavAna mahAvIra parama vaijJAnika hatA. jenadharmanAM tapamAM vaijJAnika abhigama abhipreta che. jainAcAryoe Rtu kALa ane sthaLane lakSamAM rAkhI vrato ane tapanI je prarUpaNA karI che te zarIravijJAna, manovijJAnanA siddhAMtone anukULa ane paryAvaraNa saMtulana poSaka che. dhyAna' dvArA tapasAdhanA karavAthI valapAvara vadhe. caMcaLatA-vIvarIMga mAIDa hoya tene sthiratA Ave. nirNayazakti vadhe, vyasanamukti mATe paNa dhyAna upakAraka upavAsa daramyAna bhojana na levAthI samagra pAcanataMtrane pAcanakriyAnA kAryamAMthI mukti maLavAthI pAcanataMtramAM zuddhikArya AraMbhAya che. ane AkhA zarIramAM svazudhdhikaraNanI prakriyA AraMbhAya che. zarIramAM koI jagyAe viSadravyano jamAva thayelo hoya to upavAsa daramyAna te oTolisIsa (Autolysis)nI prakriyA dvArA visarjita thavA mAMDe che. temanAmAM rahelA upayogI bhAga zarIranA mahattvanA aMgo hRdaya, magaja vagerene poSaNa ApavAnA kAmamAM Ave che. zarIramAMthI jhera bahAra pheMkAya che. gAMTho ane ochI upayogI pezIonuM visarjana thAya, zarIra nirmaLa ane nirogI bane che. AyurvedanA graMthomAM upavAsanI ghaNI prazasti karavAmAM AvI che. upavAsa, dhyAna ane prANAyAma dvArA ghaNA rogo maTADavAnI paddhati vikAsa pAmI che. kudaratI upacAra (Nature Care)mAM gAMdhIjIe upavAsanuM ghaNuM mahattva darzAvyuM che. amRta dhArA na 15 E Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakti pramANe ApaNe vrata tapa karavA joIe. zaktine gopavavI nahI. sAthe sAthe sthaLa kALa parivAra ane potAnA ArogyanA saMdarbhe tapa karavAmAM viveka rAkhavAthI tapa vagovAze nahIM, eTale vrata tapanI niMdA thaze nahI. ane anyane tapa karavAnI preraNA maLaze. tapanI anumodanA karavA tapasvInuM abhivAdana thAya te ucita che. paraMtu vizALa pAye ujavaNI, sAMjI, lhANI e to mAtra tapanI bhavyatAnuM pradarzana karaze. tapanuM lakSa mAtra karmanirjarA, tapanuM bahumAna tapathI ane tapasvInI vaiyAvacca e tapazcaryAnI divyatA che. tapazcaryA laukika mAna mATe nathI. jenadharmanI tapazcaryA para thayelA lokavyavahAranA atikramaNathI tene bacAvI lokottara anuSThAnonuM pavitra mUlya jALavavuM joIe. amRta dhArA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdrajI ane gAMdhIjItI dRSTie dayAdharmanuM svarUpa satya e bhagavAnanuM bIjuM svarUpa che. (Truth is God) to, ahiMsA mA bhagavatI svarUpa che. satya bhAvAtmaka che ane ahiMsA kriyAtmaka che. satyanI kriyAtmaka ane vidheyAtmaka vatsalazakti, te bhagavatI ahiMsA che. A ahiMsA, bhayabhIta banelAne zaraNa ApatA piyaraghara jevI che, Urdhvagamana karavA IcchatA sAdhakane, gagana jema paMkhIne AdhAra Ape tema AdhAra ApanArI che. dayAdharma tRSAturane jaLa (jaladAna), kSudhAturane anna (annadAna), rogIone oSadha (auSadha dAna) ApanAra che. copagA prANIone Azraya ApanAra che, sArthavAhanI jema bhUlelAne mArga batAvanAra che, samudramadhye naukA, pravAsIonuM rakSaNa kare tema rakSaNa karanArI che. AvI suprasiddha ahiMsA-dayAdharma mokSanA abhilASI jIvone prANarUpa zaraNarUpa che. ahiMsAnuM vidheyAtmaka svarUpa dayA ja che mATe ja game tevA vikaTa saMjogomAM sAdhakaAtmA dayA choDatA nathI ane tenuM paripAlana kare che. dayAno artha prANI mAtra pratye sahAnubhUti, karUNA, prema, prIti, rakSA karavI, anugraha ke kRpA karavI tevo thAya che. jJAnIoe kahyuM che : 'dayA te sukhanI velaDI, dayA te sukhanI khANa, anaMta jIva mokSe gayA, dayA taNA phaLa jANa.'' yugapuruSa zrImad rAjacaMdrajIe dayAne saddharma tarIke prarUpela che. sarvajJa bhagavaMte dharmatattvanA bhinna bhinna bheda kahyAM che. temAM mukhya be che vyavahAra dharma ane nizcaya dharma. ApaNe vyavahAradharmamAM dayAnI vicAraNA karIe. 1) yatnApUrvaka jIva rakSA karavI te dravya dayA. 2) bIjA jIvone durgati tarapha jatAM dekhI anukaMpA buddhithI upadeza Apavo te bhAva dayA. amRta dhArA 17 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3) ajJAnI jIva tattva pAmatA nathI ema ciMtavI dharma pratye preravo te svadayA. 4) cha kAya jIvanI rakSA karavI te paradayA. 5) sUkSma vivekathI svarUpa vicAraNA te svarUpa dayA. 6) kaDavA kathanathI azubhamAMthI rokavA dabANa kare te dekhAvamAM ayogya lAge paraMtu, pariNAme karUNAnuM kAraNa bane te anubaMdha dayA. 7) zuddha sAdhya ane zuddha sAdhananA upayogamAM ekatAbhAva ane abheda te nizcaya dayA. 8) upayoga ane vidhipUrvaka dayA pALavI te vyavahAra dayA. AtmAne AtmabhAve oLakhAve te nizcayadharma, A saMsAra ke deha te mAro nathI. huM ethI bhinna parama asaMga, sidhdha AtmA chuM. evI Atma svabhAve vartana. jemAM koI prANInuM duHkha, ahita ke asaMtoSa rahyA che jyAM dayA nathI tyAM dharma nathI. dayA dharmanI prazasti karatAM kAvyamAM zrImadjIe kahyuM che ke, "dharma tattva jo pUchavuM mane, to saMbhaLAvu snehe tane. je siddhAMta sakaLano sAra, sarvamAnya sahune hitakAra. bhAkhyuM bhASaNamAM bhagavAna, dharma na bIjo dayA samAna. abhayadAna sAthe saMtoSa, kyo prANIne daLavA doSa. satya zILane saghaLAM dAna, dayA hoIne rahyA pramANa. dayA nahi to e nahi eka, vinA sUrya kiraNa nahi dekha. puSya pAMkhaDI jyAM dubhAya, jinavaranI tyAM nahi AjJAya. sarva jIvanuM Iccho sukha, mahAvIranI zikSA mukhya." dayAne sUryanI upamA ApI dayAdharmanI pradhAnatA siddha karI che. "abhayadAna sAthe saMtoSanI vAtamAM paNa sUkSma guDhArtha chupAyelo che. jIvone jAna-mAla, AbarU = 18 F | amRta dhArA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane AjIvikAnI rakSA thAya tevI salAmatI ApavI te abhayadAna. tene sAmAjika nyAya ane rojI roTI maLI rahe to tene jIvanamAM saMtoSa thAya ane paranA hitane potAnuM hita mAnI, paranA duHkhane potAnuM duHkha mAnI te dUra karavuM te dayA dharma che. vyavahAramAM sarvajIvone sukha maLe tevI mahAvIranI zikhAmaNanuM pAlana karavAthI adharma ke hiMsAno doSa TaLe che. kemake jemAM koI prANInuM ahita, duHkha ke asaMtoSa rahyA che tyAM dayA nathI. A adharmano doSa TALavA abhayadAna sAthe saMtoSa sau prANIne maLe te jovuM joIe. abhayadAnamAM maitrIbhAva abhipreta che. bhagavAnane kahelA dharma tattvathI sarva prANI abhaya thAya che. A saMsAranA bhayothI bhayabhItane ahiMsA parama auSadhirUpa ane bhUtamAtranI mAtA samAna hitakArI che, tethI ahiMsAne jagatamAtA jagadaMbA kahe che; te samasta jIvonuM pratipAlana kare che. ahiMsA ja AnaMdanI paripATI UbhI kare che. A ahiMsAnA vidheyAtmaka svarUpa dayAne jeno kuLadevI samAna gaNe che. zrImad rAjacaMdrajIe AtmasiddhizAstranI 38 ane 108mI gAthAmAM dayAdharma aMge khUba ja suMdara vAta karI che. "kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa, bhave kheda prANI dayA, tyAM AtmArthanivAsa." A gAthA samajAvatA vidvAna sAdhvI DaoN. tarUlatAjIe kahyuM che : "jenA samagra jIvanamAM prANIdayA abhipreta che tevA jIvono zrImajI AtmArthImAM samAveza kare che. jIvadayA AtmArthIno cotho guNa kahyo jene prANIdayA, anukaMpA ane karUNAdaSTi lAdhI che, evo AtmArthI jIva sarva prANIomAM samAna AtmA ja bhALato hoya che. sahune siddha samAna vizuddha dRSTie jANato hoya, tethI koI jIve karelA rAga, dveSa e jIvanuM vAstavika svarUpa nathI paNa tenA ajJAnanuM ja pariNAma che; tethI tenA ajJAna para to karUNA ja saMbhave, tenA ajJAnanA nimitte AtmArthIne rAga dveSa na saMbhave, maitrI bhAve prema upaje, tenA upAdhi ke duHkho paratve 3 amRta dhArA na 19 E Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karUNA upaje." jAgRti sevatA AtmArthI jIvanI jAgelI jIvadayA, bhAvadayA sahaja rUpe anya jIva pratye anukaMpA bhAvathI varasI paDe eTale dravyadayA to hoya ja. have 108mI gAthAmAM kahelA aMtaradayAnA bhAvo joIe. kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa; bhave kheda aMtara dayA, te kahIe jijJAsa." AtmasiddhizAstramAM thoDA pheraphAra sAthe Aja gAthA bIjIvAra AvI che, je sUcave che ke mokSanA abhilASI jIvane dayA dharmanA guNanI keTalI jabarajasta AvazyakatA haze. aMtara dayA e jijJAsu jIvanuM eka viziSTa lakSaNa che. "aMtaradayA'mAM cha kAya jIvonI dayAnI vAta che. cha kAyanA jIvo eTale pRthvI, pANI, vanaspati, vAyu, agninA jIvo tathA hAlatA cAlatA trasa jIvo. cha kAyanA jIvonI dayAnuM pharamAna zrI prabhue karyuM che. e cha kAyamAM pote prathama che. "pote' arthAt "AtmA'. je AtmAnI dayA karI zake te ja cha kAyanI dayA karI zake. jene bIjA zabdomAM svadayA kahI zakAya. jyAM sudhI jIva, pAtratA keLavavAnI dazAmAM hato tyAM sudhI prANIdayA sudhI ja sImita hato, paraMtu have to mokSanA mArge prayANa AdaryuM che tethI svadayA, aMtaradayA pragaTa thaI ja hoya evA jIvane samaya samayanI atyaMta jAgRti vartatI hoya. jenA aMtaramAM svadayA vaNAI gaI che, tenA vyavahAramAM anya jIvo pratye anukaMpAnA dhodha vahetA hoya ane tyAre ja te jIva mokSamArga prApta karI zake che. zrImadjI pAsethI jemaNe dayAdharmanA kuMDA ane kuMDA rasa pIne satya, ahiMsAnA prayogo karyA che, evA gAMdhIjI lakhe che : = 20 F = amRta dhArA F Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ''satya e Izvara che. e sUtranI sahAyathI ja huM jANe ke IzvaranuM pratyakSa darzana karI zakuM chuM. mArI rageragamAM huM tene vyApI rahelo anubhavuM chuM. satyane tame Izvara tarIke pAmavA cAhatA ho to te mATe eka anivArya sAdhana prema eTale ahiMsA che. Akhare sAdhya ane sAdhana eka ja arthanA be zabdo che. ahiMsA mAro Izvara che. satya mAro Izvara che. satyane zodhuM chuM tyAre ahiMsA kahe che, mArI mAraphata zodha ane ahiMsAne zodhu chuM tyAre satya kahe che, "mArI mAraphata zodho!'' AvI ahiMsA te premano sAgara che. zrImad rAjacaMdrajI ane mahAtmA gAMdhIjI jevI vibhUtioe satya bhagavAna ane ahiMsA bhagavatIne jANI che, anubhavI che, prema, dayA, ahiMsA ke saddharmarUpe prakAzI che ne prasarAvI che. rAyacaMdabhAI (zrImad rAjacaMdrajI) pAsethI gAMdhIjIe dayA dharmanA kuMDA ne kuMDA pIdhA ane ATheya prakAre dayA pALI temanA satyadharmanA uddhAranI vAtane gAMdhIjIe kaI rIte AgaLa vadhArI te vAtanuM tattvaciMtaka dulerAya mATalIyAe suMdara rIte nirUpaNa karyuM che. 1) dravyadayAmAM ekendrIya jIvono paNa khyAla rAkhatA, AzramanA eka aMtevAsI jAjarU jaI AvIne mATI vadhAre lAvyA tyAre gAMdhIjIe tene khetaramAM ja pAchI mUkAvI. pote lImaDAnI caTaNI vAparatA, eka bhAI moTI DALakhI lAvyA, to cAra divasa calAvI. vA52vAnuM snAna mATenuM pANI paNa aDhI zIzA jeTaluM ja, dAtaNa paNa cAra-pAMca divasa calAve. 2) bhAvadayAH zAkAhArI klabanI zarUAtathI aMta sudhI bIjAne dayAdharma samajAvatAM rahyA. 3) svadayAH potAne pApathI bacAvatAM rahyA. 4) svarUpadayAH pote potAnA AtmAnuM ja karI zake che. bIjAnA sukha du:khano kartA nathI tevI zuddha svarUpa dayA. amRta dhArA 21 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5) paradayA: bIjA pratye Atmatulya prIti rAkhI anukaMpA paropakAranA kAryamAM paradayAno pracAra karyo. 6) anubaMdha dayA: mA jema bALakane duHkha lAge toya tenA hita mATe kaDavuM auSadha (osaDa) pAya che tema vyasana, asatya, anyAya karanArane kaDavuM lAge, dabANa lAge toya tenA hitArthe karanArI anubaMdha dayAne Teko Apyo. 7) potAnA svarUpamAM rahenArI nizcaya dayA. 8) nizcayane anurUpa vyavahAra rAkhIne gAMdhIjIe satya dharmanA uddhAranI zrImadbhI vAtane AgaLa vadhArI temAM ahiMsA dharmanI zAna che. svarUpa dayA eTale IrSA, rAga-dveSa, aha, svarUpane gherI na le tenI sAvadhAnI ane ciMtana tenI khAsa AvazyakatA anubaMdha dayA vakhate rAkhavAnI che. jenA romaromamAM prema ane dayA ubharatA hoya te koI prakArano anyAya, adharma, asatya, jUTha, atyAcAra ke bhraSTAcAra sahI ja na zake. e bhraSTAcArano, e premanA baLathI, ahiMsAnA baLathI, dayAnA baLathI, AtmAnA baLathI ke satyanA baLathI pratikAra kare, te svIkAravA InkAra kare ne karAve tema karatA bAhya daSTie ene kaDavuM lAge, AkaruM lAge ane satyAgrahI para julma kare to hasatA hasatA sahana kare, sarakAranA duSkRtya, pakSapAta ane anyAyathI kAyadAno vinayapUrvaka bhaMga kare ane sajA sahana kare. A satyAgrahanI zodha ane teno sAmudAyika prayoga e gAMdhIjInI dharmakrAMti ra | amRta dhArA - Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jIvadayAto Adhunika abhigama mAMsAhAra mATe kudaratI saMpattino bhAre durthaya amerikAnA lokone coMkAvI mUke che. AryasaMskRtinA siddhAMtomAM mAnanArA ApaNe sau zAkAhArano pracAra karIe chI e. A pracAranA mudAomAM mAtra jIvadayA, ahiMsA ane anukaMpAbhAvane prAdhAnya ApIe chIe. paraMtu mAMsAhArIone kAraNe je paryAvaraNa dUSita thAya che te A sRSTinI samagra mAnavajAta mATe bhayaMkara nukasAnakAraka che. mAMsAhArIone kAraNe kudaratI saMpatti, urjA, pANI ane vanaspatino je bhayaMkara durvyaya thAya te viSaya paNa gaMbhIra vicAraNAno che. pUjya hitaruci vijayajI mahArAja sAhebe "DAyeTa phora nyu amerikA' pustaka vAMcavAnI bhalAmaNa karI che. amerikAnI eka bahu moTI AIsakrIma banAvanArI kaMpanInA mAlika jhona robijo "DAyeTa phora, nyu amerikAmAM navA dRSTikoNathI viziSTa nirIkSaNo ane vizleSaNo rajU karyA che. lekhakanA mate, amerikanone mAMsa khavaDAvavAmAM mATe je pazuo ucheravAmAM Ave che te pazuone khavaDAvAtA anAja ane soyAbIna vaDe duniyAnA eka abaja karatAMya vadhAre bhUkhyAjanonI jaTharAgni saMtoSI zakAya. sarvathA mAMsa choDavAnI vAta ghaDIbhara bAjue mUkIe, paraMtu amerikano temanA mAMsAhAranuM pramANa jo dasa TakA jeTaluM ghaTADe to paNa duniyAbharamAM dara varSe bhUkhamarAne kAraNe maratA cha karoDa lokone peTa pUratuM khAvAnuM pahoMcADI zakAya. mAtra eka pAunDa bIpha pedA karavA mATe, soLa pAunDa anAja ane soyAbIna, pacIso pAunDa pANI ane eka gelana gesolIna (peTrola) jeTalI UrjA veDaphAya che. amerikAmAM ghara vaparAzathI laIne khetI ane audyogika saMkulomAM badhu maLIne jeTaluM pANI vaparAya che, teTaluM ja pANI mAMsa mATe ucherAtA pazuo pAchaLa veDaphAya che. A ja hetu mATe kevaLa bAvIza karoDa ekara (AkhA osTreliyA deza jeTalI) jamInamAM senTrala amerikAmAM Avela aDadhoaDadha jaMgalono khAtamo bIpha (gomAMsa)nA utpAdana mATe bolAvavAmAM Avyo che. tyAM dara varSe jeTaluM khanIja tela, kudaratI gesa ane kolaso amRta dhArA 23 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAparavAmAM Ave che tenI kula kiMmatamAMthI vadhu kiMmatanA baLataNa mAMsa utpAdana mATe vaparAya che. mAMsa utpAdana mATe je mAla vAparavAmAM Ave che tenA phakta pAMca TakA mAlano upayoga karIne teTalA ja jaMgI pramANamAM anAja, zAkabhAjI ane phaLo ugADI zakAya che. pAMca TakA sAdhanonA upayogathI calAvI zakAtuM hoya tyAre keTalAkanI jIbhano mAtra svAda saMtoSavA khAtara vIsagaNA vadhu 'rIsorsIjha' veDaphI nAkhavA e UrjAnI kaTokaTInA kALamAM krimInala guno na gaNavo joIe? jagaprasidhdha phUDa ceIna sTora 'mekaDonAlDa' eka aThavADiyAmAM jeTalA 'hembargara' (mAMsanI vAnagI) pIrase che tenA mATe soLa hajAra pazuono sauthI mahattvano, jIvana jIvavAno adhikA2 jhUMTavI levAmAM Ave che. cIkananA mAtra eka sarviMga pAchaLa 408 gelana pANI vaparAtuM hoya che. eka pAuMDa jeTalA ghauM pedA karavA karatAM eka pAuMDa mAMsa pedA karavAmAM sogaNuM vadhAre pANI veDaphAya che. A pustaka uparathI eka philma paNa banAvavAmAM AvI che. philmanI tIvra asarane kAraNe philma joyA pachI, keTalAMke mAMsAhAra tajI dIdho ane zAkAhArI banI gayA. pustakamAM amerikA jevA samRddha dezanA lekhako jo tenA dezanI ciMtA karatA mAMsAhAranuM nukasAna ane bhAvinAM bhayaMkara pariNAmo varNavyA che. to ApaNA vikAsanI prakriyAmAMthI pasAra thaI rahelA bhArata jevA dezanI zuM dazA thAya? pazcimanuM AMdhaLuM anukaraNa karanArA kahevAtA thoDA samRddha(?) bhAratIone hisAbe mAMsAhArathI bhAratamAM paNa pANI ane UrjA jevI kiMmatI kudaratI saMpattino durvyaya thAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke mAtra zAkAhAranA pracArathI ApaNuM kAma saravAnuM nathI. dareka dRSTikoNathI mAMsAhArathI thatA nukasAnano pracAra paNa jarUrI che. mAMsAhAranA atirekathI pAkistAnamAM khetIne upayogI baLadone achata sarjANI, te deze 4 lAkha baLado AyAta karavA TenDaro bahAra pADavA paDayAM che. 24 amRta dhArA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gerakAyade katalakhAnAne pariNAme ApaNAM dezamAM paNa chANiyA khAtara, baLado ane dUdhanI banAvaTonA utpAdana para bhayaMkara mAThI asara paDe che te aMge jAgRta thavAnI jarUra che. mAMsAhArane kAraNe paryAvaraNa para viparIta asara ane arthataMtranuM asaMtulana vadhe che. Aje jyAre videzIo mAMsAhArathI thatA rogothI pIDita thaI bhayabhIta thayA che. tyAre teo zAkAhAra tarapha jhaDapathI AgaLa vadhI rahyAM che, chatAM teo dvArA abhakSya AhArano pracAra-prasAra suparaphAsTa TrenanI gati jevo che. zAkAhArano tIvra ane jhaDapI pracAra ane mAMsAhArano virodha ane tenA gerakAyadA pracAranuM abhiyAna e sAMprata samayanI mAMga che. menakA gAMdhInA pustaka "heDajha enDa TeIlsa'mAM zAkAhAra, jIvadayA, prANI-rakSA, bhAratanI AyAta nikAsa polIsI, paryAvaraNa, zAkAhAra ane Arogya, prANIonuM zoSaNa ane hiMsAnuM vizad vizleSaNa karyuM che. uparAMta, je vastunA utpAdana ane prAptimAM hiMsA na thaI hoya tevI ja cIja vastuonI dukAna "ahiMsA zopa'nI vAtamAM dezanA zaheromAM "ahiMsA zopa-ceIna sTora'nI Adarza parikalpanA paNa A pustakamAM karavAmAM AvI che. thoDA samaya pahelAM "sAyalenTa skIma (mUMgI cIsa) nAmanI philma garbhapAta ane bhRNahatyA aMge cakacAra jagAvI hatI. garbhamAM rahelA jIvane mAravA mATe DokTaranA sAdhano bhUNa para hUmalo kare che tyAre e jIvanA bacavA mATenA valakhA, talasATa ane aMte tenI akathya cIsa philmanI aMdara digdarzita karavAmAM AvI che te jotA ghaNAM kaThora hRdayavALA paNa garbhaparIkSaNa ane garbhapAta nahIM karAvavAnI preraNA maLI, jethI keTalIya bALakIonA garbhamAM mRtyu thatAM bacI gayA ane ghaNAM loko garbhapAtanA mahAhiMsAnA pApamAMthI ugarI gayA.' mAMsAhArane lagatI vAto ApaNane sIdhI rIte lAgu paDatI nathI kAraNa ke ApaNe to zAkAhArI chIe. paraMtu zAkAhArI vAnagIono pracAra, zudhdha zAkAhArI vastuonI dukAna, ahiMsaka khAdya padArtho ane sauMdarya prasAdhanonuM mArkeTIMga, te aMgenI jAgRti keLavavAnuM abhiyAna paNa jIvadayA ane ahiMsA dharmanuM kArya gaNIe. AkarSaka rIte sulabhatAthI amRta dhArA 25 = Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAkAhArI vAnagIo, ahiMsaka sauMdarya prasAdhanono vikalpa pUro pADIe ane ceIna sTora dvArA saraLatAthI tene upalabdha banAvIe, to vadhumAM vadhu loko te tarapha AkarSAze. jIvadayAne mAtra jainonI kuLadevI na gaNatA mAnavadharmanA maMdiramAM jIvadayAnI pratiSThA karatAM vizvamaitrInA darzana thaze. pAMjarApoLanA kAryakSetramAM jenonuM moTuM yogadAna che. pazu cikitsAlayo, pAMjarApoLanI jamInonA mahattama upayoga dvArA tene pagabhara banAvavI. nIraNakendro mATe sahAya, cariyANo-gaucaronA rakSaNa ane saMvardhananA kAryakramo hAtha dharavA, gauzALAo dvArA dUdha ane ghInI banAvaTo vadhu sastI ane cokhkhI, sulabha bane te kAryane vega Apavo paDaze. Adhunika vaijJAnika niSNAtonA mArgadarzana heThaLa A aMgenAM saMzodhana kendro kholavAnI jarUra che. kUtarAne roTalA ApavAnuM jIvadayAnuM kArya ghaNI saMsthAo kare ja che, paraMtu muMbaImAM be-traNa saMsthAo kUtarAone myunisipAlITI IlekTrokaTIMga kendramAM jatA bacAvI ane tenI vasatinA niyaMtraNa mATe oparezana karavAnuM kArya kare che, vaLI mUMgA pazuo para thatAM anyAyamAM teno pakSa laI pazuonI vakIlAta karatI saMsthAoe jIvadayAno Adhunika abhigama apanAvyo che, ema kahI zakAya. katalakhAne jatA pazune bacAvavA anudAna, navA katalakhAnA thatAM rokavA ane anaadhikRta katala ane katalakhAnAno kAnuna dvArA virodha karatI saMsthAo, pAMjarApoLa gauzALA ke jIvadayA nA kAryamAM dAna ApIe paNa sAthe sAthe "DAyeTa phora nyu amerikA' "heDajha enDa TeIlsa' sAyalenTa skIma 'byuTI vidhAuTa krualTI'nAM ciMtanane vivekapUrNa kaMDArI, tenA pracAranA kAryane jIvadayAnA kAryano eka bhAga gaNI vyApaka svarUpa ApIzuM to ahiMsA dharmanuM bahumAna karyuM gaNAze, uparAMta dAnanA pravAhane A dizA tarapha paNa vALavAthI vividha kSetro prati kArya thaze ane anekonA aMtaranA AzIrvAda prApta thaze. = 26F amRta dhArA Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyAyasaMpanna vaibhava jIvanamAM sukhane dhana ane vaibhava sAthe gADha saMbaMdha sthapAI cUkyo che. sukhanA dareka tabakkAne lakSmInA samIkaraNanA saMdarbhe mUlavavAnI bhramaNAmAMthI ApaNe bahAra nIkaLI zakatAM nathI. dhana ane vaibhavathI ja dareka sukhanI prApti thAya che evA mAnI lIdhelA satyane kAraNe jIvanane mAtra bhautika najare joyA karIe chIe. koI paNa vyakti sAthe bhautika vastunI Apa-lenA vyavahArane, premano vikalpa mAnI lIdho che. ane koI paNa sAdhano dvArA bAhyAbhyAMtara parigraha, eTale saMpatti, vaibhava ke sattA prApta karavI te jIvananuM dhyeya banI gayuM che. padArthane badale prema ane sAdhana zuddhino vicAra ja jIvana pravAhanI dizA badalI zake ke sAcI daSTi ApI zake. saMpatti ane vaibhava, jIvanavyavahAra mATe jarUrI kharA paraMtu ApaNe tene je agrIma sthAna ApI dIdhuM che. dareka kSetramAM saMpatinI pradhAnatAne kAraNe jIvananA kharA mUlyonI avagaNanA thaI che. kuTuMbajIvana ke samAjajIvanamAM saMpattinA mApadaMDanA trAjavAMe mAnavInA satvazIla guNonI avagaNanA karI che. samagra samAjajIvana dvArA mAnavInA sattvazIla guNone pradhAnatA ApavI hoya to pUrvAcAryoe Apela nyAyasaMpanna vaibhavanA vicAranuM sAdhana zudhdhinA saMdarbhe jIvanamAM avataraNa karIe to sattvaguNono vikAsa thAya. dharma-nIti ane adhyAtmanuM arthazAstra nirALu che. temAM game te rIte napho gAMTha karI levAnI vAta nathI. vyakti, paristhiti ane saMjogone paNa Arthika vahevAra karatI vakhate lakSamAM levAmAM Ave che. | amRta dhArA te 27 F Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmevALAnI lAcAra paristhitino phAyado uThAvI zoSaNa karavuM, anyanI zArIrika pAyamAlI thAya, mAnasika athavA naitika adhaHpatana thAya, anyajIvone dubhavIne ke haNIne hiMsA dvArA thatI Avaka, nyAyasaMpanna vaibhava nathI. taMdurasta samAja ke rASTranA nirmANa mATe A pAyAnI vAta che. TUMkamAM nyAyasaMpanna vaibhava eTale, hiMsA, anyAya, zoSaNa ke anaitika dhaMdhA dvArA saMpatti ke vaibhavanI prApti na karavI, nItimaya mArge AjIvikA ke saMpatti prApta karavI. saMpattinI mukhyatve traNa gati che. bhoga, corI ane dAna. nyAyasaMpanna lakSmIno ucita jIvanavyavahAra mATe vivekapUrNa upayoga karyA pachI vadhe te supAtre ullAsa bhAvapUrvaka dAna daie to lakSmI mahAlakSmI bane che. nyAyamArge AvelI saMpatti ApaNe sukhapUrvaka bhogavI zakIzuM ane parivAramAM saMtoSa ane prasannatAnuM vAtAvaraNa jaLavAi raheze. hiMdanA dAdA, dAdAbhAI navarojIe emanA muMbainA keTalAka mitronA AgrahathI, te mitroe vilAyatamAM eka peDhInI sthApanA karI hatI, temAM dAdAbhAi pote paNa sAmela thayA hatA. peDhI khUba sArI cAlatI, varSane aMte tenA saravaiyAmAM sAro evo napho thayo. bhAgIdAro vacce naphAnI vaheMcaNI thavA lAgI. dAdAbhAine naphAnA bhAga sAthe dhaMdhAnI levaDa-devaDanA prophITa enDa losa ekAunTa ane belensazITa (saravaiyuM) nA kAgaLo ApavAmAM AvyA, te vAMcyA pachI dAdAbhAie potAno bhAga levAnI nA pADI, tenuM kAraNa darzAvatA kahyuM ke, ApaNI peDhImAM dAru ane aphINano paNa vepAra thAya che. e A hisAbanA kAgaLo vAMcI-jANI mane duHkha thAya che. lokone dAru ane aphINa vecI koine dAruDiyA ke aphINanA baMdhANI banAvavA e pApa che. AvI pApanA mArganI kamANIno bhAga 28 amRta dhArA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAre joIto nathI ane mAre pApanA bhAgIdAra banavuM nathI. Ama kahI te peDhImAMthI bhAgIdAra tarIke chUTA thaI gayA. AnA uparathI ApaNe jANI zakIe ke te nyAyasaMpanna vaibhava ane sAdhanazuddhinA sAcA AgrahI hatA. jJAnIoe kAmavAsanA karatAM paNa arthavAsanAnA sAtatyane vadhu bhayaMkara anarthakArI batAvI che. kAmavAsanA amuka samaya pUratI ja jAge jyAre arthavAsanA covIseya kalAka jIvatI ane jAgatI, ane enuM khappara pUravA ApaNe amUlya jiMdagIne svAhA karI daIe chIe, paraMparAgata rIte divALInI rAtre, AkhA varSanA dhaMdhAnI levaDa-devaDanA copaDAonuM pUjana karavAmAM Ave che. A copaDApUjana dvArA ApaNe AvatA varSa mATe kuberajIno bhaMDAra, dhanna zAlibhadranI riddhi, ane kyavanA zeThanA saubhAgyanI AzA sevIe chIe, sAthe sAthe kuberajIno tyAga ane zAlIbhadranA dAnabhAvanuM smaraNa karavuM joIe. mahArAjA janaka ane AnaMdazrAvakane nyAyasaMpanna lakSmI varI hatI. paraMtu A anAsakta AtmAoe to AtmalakSmIne varamALA paherAvI dIdhI hatI. tenA pAvana smaraNa sAthe, lakSmIpUjana veLAe "mane nyAyasaMpanna vaibhavanI prApti thAya" nI prArthanA ApaNane mahAlakSmI samIpa dorI jaze. pApanubaMdhI puNyanI lakSmI pApa karma karAvIne jatI rahe ane kulakSaNo paNa vArasAmAM ApatI jAya che je jIvananuM adha:patana karAvanAra hoya che. puNyAnubaMdhI puNyanI lakSmI puNyakarma karAvIne vadhatI rahe che. 'lakSmI caMcaLa che' nI sAthe jJAnIoe niSkAma karmayoganI vAta kahI che jemAM puruSArtha abhipreta che, tenI pAchaLa udhAmA ke doDadhAma karavAthI nahi paNa puNyanA udayathI lakSmInI sahaja prApti thAya che. lakSmInI prApti mATeno puruSArtha karatAM to, azubha karmanA yoge ApaNI saMpati jatI rahe to te samaye ArtadhyAna ke raudradhyAnane badale samabhAva keLavIe te samyakapuruSArtha karyo kahevAya. nyAyasaMpanna vaibhavanI prApti pAchaLa pAvana paribaLo kAma kare che lakSmIno bhoga tenI bhavyatAnuM pratinidhitva kare che, jyAre lakSmInuM dAna tenI divyatAnA darzana karAve che. amRta dhArA = 29 = Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina saMskRtinA vikAsamAM nArInuM yogadAna sAmAjika AcArasaMhitAne anukULa jIvanazailI apanAvavI eTale saMskAra. dharma, nIti ane saMskArano samanvaya eTale saMskRti, dharmanA siddhAMto ane dharmaguruonA prabhAva nIce saMskRtiono vikAsa thayo ane te saMskRti sAthe dharmanuM nAma joDAyuM. jemake bhAratIya saMskRti hindu athavA AryasaMskRtinA nAme prasiddha thaI. * anya saMskRtio svarganA sukha sudhInA mArganI vAto kare che. jyAre jainazramaNa saMskRti tyAMthI AgaLa vadhI ane mAnavIne mokSanA sukha sudhI UMce laI javAnI vAta kare che. Ama jainasaMskRti mokSapradhAna che. jainadarzananA sidhdhAMto ane zramaNa bhagavaMtonA prabhAva nIce vikAsa pAmelI saMskRtine ApaNe zramaNa saMskRtine nAme jANIe chIe. A jaina saMskRtinA cAra pAyA dharma, artha, kAma ane mokSa che. tAtparya e ke, artha ane kAmanI prApti dharmamaya mArge thAya to ja saMskRti surakSita rahe ane te mAnavIne mokSa mArge laI javAmAM sahAyaka bane che. * jaina saMskRtinI rakSA ane vikAsamAM nArIe khUbaja mahattvanI bhUmikA bhajavI che, A avasarpiNI kALanA cothA ArAmAM prathama tIrthakara RSabhadevanI mAtA marUdevIe mokSanAM dvAra kholyAM ane sAbita karyuM ke strI mATe paNa mokSanAM dvAra khulAM che. prathama tIrthakara AdinAthathI laIne caramatIrthakara devAdhideva mahAvIra svAmI sudhInA samaya gALAmAM aneka zIlavaMta satIo, mahAsatI ane zrAvikAonA tapa, tyAga ane zIla saMyamathI zobhatA jIvana dvArA jaina saMskRtinI rakSA thaI che eTalu ja nahIM, saMskRti vikAsamAM paNa nArInuM mahattvanuM pradAna che. (Arya ane jainasaMskRtie strInI svataMtratA mATe eka sImA eka lakSmaNa rekhA AMkI che. A sImAmAM rahevAthI strI gulAmaDI banI jaze te vAta sAva vajUda vinAnI che. ApaNI prAcIna saMskRtie ane tenA praNetA maharSioe strIne bhogyA kahevA para kadI bhAra Apyo nathI, jeTalo rasthA kahevA mATe Apyo che. strI jeTaluM mUlyavAna tattva bhAratIya prajAmAM apekSAe bIjuM eka paNa nathI. mUlyavAna hIrA mANekane ApaNe jyAM tyAM muktA nathI tenuM sthAna surakSita jagAe ja hoya !) 3 30 amRta dhArA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSa karatAM strInuM mUlya vadhu gaNAyuM mATe ja tenA bAhya svAtaMtrya para kApa mUkavAmAM Avyo, Ama chatAM gRhanI AMtarika bAbatomAM ene ja sarvesarvA rANI tarIkenuM sthAna bakSavAmAM AvyuM che ane tyAM puruSanA svAtaMtrya upara evo ja kApa mukavAmAM Avyo che.) ( saMskRtinI rakSA ane vikAsanA saMdarbhe nArInI bhUmikAnI vicAraNA karatA jJAnIoe kahyuM ke, kAM strI mahAsatI ane kAM to te ratnakakSI dhAriNI bane ! mAnavajIvananA aDhaLaka mUlyonuM varNana karatAM zAstrakAra parAmarzie saMsAraparityAga karavAnuM ekaja kartavya jaNAvyuM che A bAbatane anulakSIne nArIjAta upara vicAra karIe. (satI karatAMya mahAsatI (saMsAra tyAga karatI sAdhvI strI) ghaNI ja mahAna che. dareka strIe mahAsatI ja banavuM joIe. paNa chatAM jenI e kSamatA na hoya ane je lagnajIvanamAM praveza pAmatI ja hoya ane saMsArasukhane sparzatI ja hoya te strIne ratnakukSIdhAriNI banavuM rahyuM. AryadezanI pratyeka strIe A bemAMthI ekaja pasaMdagI karavAnI hatI. AvI strIo AvA gRhane dharmanA mArge doratI, pati ane bALako upara eno kAbU hato. ane te teno suMdaramAM suMdara upayoga karatI. AthI ja Aja sudhI A AryabhUmine arihaMto, saMto ane mahaMto maLyA. vIra subhaTo, saMskRti ane dharmanI rakSAmAM mAtAo, vidyAguruo ane dharmaguruonI samAna bhUmikA che? mAtA to gajasukumAranI mA devakI ja kahevAya. ke je bharayauvanamAM dIkSA levA taiyAra thatA sAtamA ane chellA dIkarAne AziSa ApI kahe ke beTA ! sukhethI dIkSA le, paNa A saMsAramAM chellI mA have mane ja banAvaje! rAjA saMpratinI mAtAe, digvijayI banIne AvelA dIkarAne samagra dharatI jinamaMdirothI vibhUSita karI devAnI anupama preraNA karI ! nemanAtha jyAre prabhutA tarapha pagalAM mAMDavAne badale saMyamapatha tarapha vaLyA, e kSaNe rAjale paNa temane sAtha ApI sAcA arthamAM sAthI banyA ane AgaLa jatA nemanAthanA bhAI rahanemine patananA vicAromAMthI saMyama mArge laI jaI ane mahAsatI rAjule jaina saMskRtinI rakSAno ItihAsa sarjyo. 3 amRta dhArA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudharmAsvAmInA ziSya jaMbUkumAre ATha ATha kanyAo sAthe lagna karyAM chatAM vairAgyabhAve dIkSA levAnuM nakkI karyuM. tyAre temanI ATheya sauMdaryavAna patnIoe saMsAra tyAgI saMyama svIkArI uccatama nArInA AdarzonuM udAharaNa pUruM pADyuM. azokavATikAmAM rahelA sItAjIne eka rAkSasI dabANapUrvaka samajAvatAM sacoTa rIte rajUAta kare che ke, jo tame rAvaNane tamAro deha nahi soMpo to rAma-rAvaNanuM khUnakhAra yuddha khelAze, jemAM lAkho puruSo kapAi jatA, lAkho strIo vidhavA thaze, lAkho mAtAo putravihoNI thaze AnA karatAM tame rAvaNane tamAro deha soMpI do teja sahunA bhalAmAM che. sItAjI kahe che ke, tamArI vAta taddana sAcI che, paNa have bIjI bAjuno vicAra karo ! tame kaho cho tema huM rAvaNane deha soMpI daiza to kadAca Aphata nahi Ave parantu A dezamAM, bhAvimAM thanAra karoDo strI, puruSanA sakaMjAmAM Avaze tyAre mane yAda karIne vicAraze ke, jo sItAe zaraNAgati svIkArI hatI to ApaNane zuM vAMdho ? hAya ! Ama thatAM to karoDo strIo kulaTAo pAkaze, o rAkSasIo ! tameja kaho ke lAkho vidhavA thAya ane karoDo kulaTA pAke te bemAMthI mAre kyAM vikalpane tiraskArI nAkhavo joie ? rAkSasIo cUpa thai gai ! Ama aneka kaSTo veThIne paNa mahAsatI sItAe potAnA jIvanaAdarza dvArA saMskRtinI rakSA karI. (satIsulasAe devaguru ane dharmamAM akhUTa zraddhA rAkhI, ane caMdanabALAe sahanazIlatAnI carama sImA vaTAvI, prabhu mahAvIranA priya pAtra banI. saMskRtinI rakSA karI potAnuM yogadAna ApyuM. Zi prAcIna ane madhyakAlIna yuganI nArInI, jaina saMskRtinI rakSA ane vikAsanA saMdarbhe ApaNe chaNAvaTa karI. have sAMpratapravAhanA saMdarbhe nArInI bhUmikAnI ApaNe vicAraNA karIzuM. 32 amRta dhArA Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArIrakSA sAme je bhayasthAno UbhAM thayA che te joie. AdinAtha bhagavAnathI prabhu mahAvIranA kALa sudhInI nArIo ghara saMbhALatI ane kuTuMbanA dhaDataranI pharaja nibhAvatI. vartamAna kALe strI svAtaMtrya ane sAmAjika viSamatAne kAraNe dhoDiyAdharo astitvamAM AvyA. bhADUtI strIo ane AyAone kAraNe sArA saMskArathI bALako vaMcita rahyA, mAtA-pitAnI hUMph, vAtsalya ane premanA abhAvane kAraNe be peDhI vaccenuM aMtara vadhatuM cAlyuM ane A dhoDiyAdharonuM aMtima pariNAma dharaDAdharomAM AvyuM. ane chelle marcIkIlIMga anukaMpAprerita mRtyu sudhInA bhayAnaka vicArono paNa pracAra thavA lAgyo kuTuMbathI upekSita thayelI ane dharaDAdharamAM udAsa jIvana vitAvatI nArI dharma ane saMskRtinI zI rakSA karI zake ? A paristhitinA nirmANamAM, pAzcAtya ane saMkarazikSaNa, saMtatiniyamananAM sAdhanono duraupayoga ane bephAma upayoga, sinemA, TIvI, vIDiyo garbhapAta, chUTAcheDA ane vivekahina sahazikSaNa tathA AMtarajAtIyathI AMtararASTrIya lagno paNa javAbadAra che. viSamatAnA bhayaMkara phUMkAtA vAyarA sAme jainazAsane aNamola bheTa dharelI caturvidhasaMdhanI vyavasthA aDIkhama divAla banIne UbhI rahI zake tema che. sAdhu-sAdhvIo (gurubhagavaMto) no sadupadeza jamAnAvAda sAme lAlabattI ane sattvazIla jIvanazailI apanAvavA mATeno upadeza, jIvanamAM dharmatattvane umerI zakaze. potAnA garbhakALathI nArI, sAdhusaMtono satasaMga ane satasAhityanuM vAMcana karaze to bALaka para sArA saMskAra paDaze. potAnAM bALakone jainazALAnuM zikSaNa Apaze to dharmanA saMskAro Avaze. te Avazo. kALanA sAMpratapravAhamAM mahilAmaMDaLo ane nArIsaMsthAo saMskRtinI rakSA ane vikAsamAM khUba ja mahattvanuM yogadAna ApI zake che. kITIpArTIo ane kalaba ne badale jaina mahilAmaMDaLo ane jaina nArIsaMsthAo, dharmanuM zikSaNa, AdhyAtmika jJAna, amRta dhArA 33 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhvIjIonA samAguma dvArA dharma pAmI zake. kalApravRttio nibaMdha spardhA, vakatRtvaspardhAo, sagata sarvane spardhA, ane darzanayAtrA jevI vividhalakSI pravRttio dvArA saMskRtinA vikAsamAM siMha phALo ApI zake, svarojagAra yojanAo dvArA nArIne Arthika rIte pagabhara thavAmAM paNa AvI saMsthAo sahAyaka banI zake. { nahi to.... * * vIraprasUtA thavA sarjAyelI nArI nirvIrya prasUtA bane. te che vartamAna samAja vyavasthA ane zikSaNanI phalazruti...! bhautika vaibhavI jIvananI pAchaLa rahI jatI bhraSTAcAranI gaMdI gaTaronA gaMdA pANInI AtmakathAno nicoDa....! strI aMge mAtA ane patnIrUpe saMkaLAyelA paraMparAgata mUlyo... nArI tuM nArAyaNI...! ane je kara jhulAve pAraNuM te jagata para zAsana kare ....! e ukti ApaNI saMskRtino viziSTa vAraso che. 34 amRta dhArA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svadoSa darzana-pAvana aMtaryAtrA nijadoSa darzana eka nirdoSa prakriyA che. svadoSadarzana pAvana aMtaryAtrA che. A prakriyAnI pUrvabhUmikA rUpe sarva prathama anyanA guNo jovAnI dRSTi keLavavI paDaze. dareka vyaktimAM koine koi guNa paDayo ja hoya che. ApaNI jovAnI aNa AvaDatane kAraNe e guNa ApaNI najare caDato nathI. kAraNa ke ApaNe guNa jovAnI dRSTi ja keLavI nathI. anyano nAno sarakho paNa doSa ApaNane pahADa jeTalo dekhAze ane ApaNo parvata jevaDo doSa ApaNane rAinA dANA jevo paNa nathI dekhAto. jIvanI anAdinI avaLacaMDAInA A saMskAra svadoSa darzananI pAvanaprakriyAmAM bAdhArUpa bane che. A aDacaNo dUra karavA sarva prathama megnIphAiMga glAsavALI najara karI paraguNa darzana satata karatA rahevAno puruSArtha karavo paDaze. A pravRttinA sAtatyane kAraNe bIjAnA nAnA nAnA guNo ApaNI najare caDhaze. anyanA nAnA ke moTA guNonuM ApaNA nijI jIvanamAM avataraNa thAya evI jhaMkhanA jAgaze. ApaNI nAnI moTI bhUlo ApaNI uparI banI bese che. A doSo ApaNA para rAja kare che. ApaNe enAthI ja dabAyelA rahIe chIe. jIvane saMpUrNa AjhAdI ke svataMtratA joitI hoya tyAre teNe potAnI bhUlonI bhramaNAne bhAMgavI paDe. doSothI rahita AtmA paramapadane pAme che e samajaNa eka jAgRti lAvaze. A jJAna ane samajaNa doSo sudhAravAnI cAvI che. nirdoSa pavitra zikhara para javAnuM prathama pagathiyuM eTale nijadoSano ekarAra, svadoSano svIkAra. A kriyAthI sauthI pahelA cittamAMno ahaMkArano himAlaya oLagaze. AMkhamAMthI karuNAnI gaMgA vahaze, pazcAttApanuM pAvana jharaNuM vaheze, A paristhitie pahoMcyA pachI koi ApaNane ApaNo doSa batAvaze to tenI para krodha nahi Ave, dveSa nahi thAya paraMtu ApaNane thaze ke ApaNA doSanA bhAva udayamAM AvyA e samaye teNe aMguli nirdeza karyo, ApaNane jAgRta karyA to teno upakAra mAnavo joize. amRta dhArA 35 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svadoSadarzananI TevathI nimittane javAbadAra TheravIzuM nahi. ApaNane kAMi pIDA AvI ke nukasAna thayuM tevA saMjogomAM ApaNe ...AnA kAraNe mane pIDA AvI..... A vyaktie Ama karyuM to mane nukasAna thayuM. evuM mAnI lai doSano Topalo nimitta para nAkhavAne badale javAbadArI ApaNe karmodaya para nAkhIzuM. ApaNe ApaNAM svopArjita karmone ja javAbadAra TheravIzuM, anyane kadApI nahiM. je vyakti vAraMvAra nija doSadarzana karyA kare che te kSamAvAna banI jAya che. kSamA mAgavAmAM tene nAnama nathI lAgatI. bhUlanA ekarAra vakhate A bhUlanuM punarAvartana na thAya tevI guru bhagavaMtane prArthanA sAthe kSamA mAgavAnI pAtratA keLavI le che. potAnI sAme anya vyaktioe karela gunAo ke bhUlone te udAra dile ane hRdayanI vizALatAe mAphI bakSe che. kSamA Ape che. Ama, nijadoSadarzanathI AtmA nirmaLa bane che. vicAradhArA cAle, pratikramaNanA bhAva jAge ke he prabhu huM anaMta doSanuM bhAjana chuM, huM naryAM doSano bhaMDAra chuM. mane doSamukata banAva, huM mArA pAponuM prAyazcita karuM chuM. sAcA hRdayanA A bhAvo badhuM cokhkhuM karAvI de. ApaNane ApaNA doSa dekhAya pachI to doSa dUra karavAno upAya to ApoApa dekhAze. jJAnIoe to tyAM sudhI kahyuM che ke tane tArA doSo dekhAya tyAre jANavuM ke have mokSa mArga dekhAvAnI taiyArImAM che. Ama svadoSadarzana, divya jIvanano paMtha che, vimalatAnI vATa che. 36 amRta dhArA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. prANaguru : prabhAvaka dharma puruSa saurASTra kesarI pujya prANalAlajI mahArAja eka aujasvI tejasvI prabhAvaka dharmapuruSa hatA. soraThanA lADIlA saMtanI dharma prabhAvanA utkRSTa koTInI hatI. gurudeva jaya-mANekanI pAvana nizrAmAM sAdhanAnuM anupama amRta pIne khIlI uThelA e yugapuruSanI saurabha sArAye kAThiyAvADamAM maheMkI rahI hatI. vyAkhyAnanI lokabhogya zailI jaina-jainetaro mATe AkarSaNanuM kendra banI hatI. muninA vANI prabhAva sAthe temanA svaccha ane nikhAlasa vyavahArano prabhAva eTalo ja prabhAvaka hato. samayAnusAra grAmINa kSetromAM vicaraNa karatAM tyAre grAmya prajAne anurUpa je bhAvavarSA karatAM te paNa alaukika ane janagrAhI hatI tethI gurudeva jyAM jyAM vicaratA tyAM tyAM pachI te gAmaDuM hoya ke zahera paNa badhe ja zrAvakane AdaravA yogya dAna, zIla, tapa ane bhAvanI adbhUta apAra vRddhi thai. temanI bhAvavAhI vANIno prabhAva cArebAju prasarI jato. meghanI garjanAthI jema mayura nAcI uThe tema temanA gaMbhIra naMdIghoSathI sahunAM mana mayura nAcI uThatA hatA. kudarate gurudevane eka vicaraNa vyaktitva sAthe A pRthvI paTa para mokalyA hatA. teone pAmI A dharA dhanya banI gai. temanA vyaktitvanA prabhAve teo dhAryuM kArya karAvI zakatAM hatA. A bAbatanuM eka ja udAharaNa - koi eka gAmamAM jainasaMghamAM upAzraya mATe phALo thai rahyo hato. gurudevanI preraNAtmaka ghoSaNAthI phALo AgaLa vadhI rahyo hato. A sabhAmAM eka ati lobhI zrAvaka beThA hatAM. jemane pAMca rUpiyA paNa dAnamAM ApatA parasevo vaLato hato. bhalabhalA emanI pAsethI eka damaDI paNa kaDhAvI zake nahi. gurudevanI dhAraNA hatI ke A bhAi pAsethI pUrA pAMca hajAra phALAmAM lakhAvavA. je vAta agAu gurudeve anya zrAvakane kahI hatI. zrAvako A sAbhaLI hasI paDayA. 'na bhUto na bhaviSyati' jevI A vAta saune lAgatI hatI. gurudeva pATe birAjyA teono girI garjanAt udghoSa maMgalavANI sAthe pravAhita thayo. pelA zrAvaka ratna trIjI ke cothI paMktimAM beThelA hatAM. gurudevano amRta dhArA 37 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDakAra temanA vyaktitvane anurUpa hato. AvA utkRSTa preraNA bharelA bhAvono prabhAva sahune pramudita karI rahyo hato. pelA zrAvakanuM mana dravI uThyuM. kadAca emanA mATe jiMdagInI A pahelI ja taka haze. teo vyAkhyAna pUruM thatAM pahelAM ja vacce ja bolI ulyA, 'lakho mArA pAMca hajArane eka 5001," A sAMbhaLIne sakaLa saMgha Azcarya sAthe khuzakhuza thaI gayo, je zrAvaka na bhUto na bhaviSyati' bolyA hatA. te paNa stabdha thaI gayAM. Ama jyAre jyAre je je kSetre koI paNa zAsana sevAnA kAryo, mAnava sevAnAM kAryo ke jIvadayAnA kAryo mATe jarUra ubhI thaI hoya ane gurudevanI paDakAra bharI hAkala sAbhaLatA, jema aSADhI mehulo gAje ane varSo varasI paDe tema zrAvakonA dIla dariyAva thaI, dAnano varasAda varasAvI detAM ane zAsana prabhAvanAnA aneka kAryo sahaja rIte pAra paDatAM. gurudevanI vANImAM zIla ane sadAcArane poSato bhAva maryAdA sahita vAraMvAra avato. gRhastha veSe jIvato mAnava kaI rIte maryAdAmAM rahI zake. keTalo saMyama hovo joIe. ane e saMyama ane maryAdAno prabhAva bhAvI peDhI para paDatAM teonuM jIvana kevuM saMskArI ane sadAcArI bane che. A viSaya addabhUta zailImAM raju karI sudarzana zeTha ane abhayA rANInA daSTAMte zrotAjanonA gaLe utArI detAM ne saMkhyAbaMdha daMpatI brahmacarya vrata AdaravA taiyAra thaI jatAM. gurudeve temanAM muni jIvananAM 37 comAsA karyA. temAM eka paNa comAsuM evuM nahIM ke jemAM brahmacarya vrata na adarAyA hoya. comAsAmAM to kharAM ja paNa zeSakALamAM paNa, zuM gAmaDAmAM ke zuM zaheromAM, jyAM thoDA divasa mATe padhAryA hoya tyAM zIlavrata lenArA to hoya hoya ne hoya ja. Ama gurudeve aneka daMpatIone zIlavrata dhArI banAvyAM. to keTalAya vyasanI jIvonAM vyasano choDAvyA. e vyasana bIDI hoya, cAnuM hoya, jugAranuM hoya, ke dArUnuM hoya, paNa gurudevanA sAnidhyamAM Avyo ane jo eka vAra paNa e vANInuM pAna karyuM to e amRtavANI aMtaranA viSane dhoyA vagara rahe nahIM. jema vyasanIne vyasananI talapa lAge tema e ja vyasananIne vyasana tyAganI - 38 | amRta dhArA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ talapa lAgatI. avaLI talapane savaLI talapamAM badalavAnuM preraka baLa hatuM gurudevanI 'savi jIva karuM zAsana rasI' jevI baLavatI karUNA bhAvanAnuM. eka prasaMga laIe. gurudevanuM pravacana dharmarasanA chAMTaNA nahIM paNa dharmarasanA amRta pravAhane vahAvI rahyuM hatuM. mAnavamedanI cikkAra bharI hatI. soI paDe to paNa avAja saMbhaLAya tevI nIrava zAMti hatI. A sabhAmAM ApA kAthaDavALA paNa hAjara hatAM. Adata mujaba zarUAtamAM to ApAe kAThInuM kauvata batAvatA be-cAra khoMkhArA khAdhA paNa pachI to gurudevanI vANImAM evAM to rasa taraboLa banI gayA ke pote koNa che, te paNa visarI gayAM. khoMkhArA kyAre baMdha thayA e paNa khabara na rahI. ApA koIthIye gAMjyA jAya tevA no'tA, paNa eka vyasana pAse hArI jatAM, gurudevanuM samayAnurUpa eka-eka vacana ApAne tIranI jema hRdaya soMsaravuM utarI jatuM anubhavAyuM. ane jakhama karyA vinA ja hRdayamAM eka mUMgI vedanA ubhI thatI joI, samaya pasAra thaI rahyo che, gurudenA pravacanono jora ApA tarapha vadhato jato hato. kaThaNa kALajAne paNa pIgaLAvI de tevI geyAtmaka vacanadhArA varasI rahI che. ApA kAthaDavALAnuM haiyuM jANe vidhAI rahyuM che. ane adaramAM paDelo ahaM saLavaLIne beTho thayo. "zuM huM ApA jevo ApA eka vyasanano gulAma ? ane ApA ekAeka sabhAmAM UbhA thaI gayA. 'le mArI hALI A hokalI ! A mahAtmAjI sAme mArI Ijajatane mATImAM meLavanAra ! A rAMDane Aje ja choDuM chuM.' ATalA zabdo ApAnA mukhamAMthI saMbhaLAyA nahIM tyAM to ApAe upADIne hokAno ghA karyo. pANI mUkyuM. hoko to zuM koI prakAranuM vyasana na joIe. ane pU.gurudeve udAra dile ApA para AzirvAda varasAvyA "zAbAza-darabAra-zAbAza" ApA kAthaDavALA sarvathA vyasanathI mukta banyAM. AvA aneka jIvo vyasana mukta banI sadAcArI jIvana jIvatA thayAM hatAM. je sadAcAra jIvanaparyata teoe jALavI rAkhyo. AvA to aneka prasaMga puSpo temanI divya jIvanakathAnA bAgamAM madhamadhI rahyAM che. amRta dhArA E 3 39 = Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU.gurudeva AcAradharma paratve atyaMta jAgRta rahetAM. potAnA sAdhu-sAdhvIjIne haMmezA zudhdhAcAranI preraNA karatAM rahetAM. e ja rIte gRhastha zrAvaka-zrAvikAne paNa temane yogya AcArano premALa upadeza ApI, zrAvakAcAra zIkhavatAM. paMdara karmAdAna samajAvI zrAvakone nyAnasaMpanna vaibhava-AjIvikAnI preraNA karatAM Ama gurudeva sAcA arthamAM prabhAvaka dharma puruSa hatA. janmazatAbdInA pAvana prasaMge kAThivADanA pratyeka zrAvaka-zrAvikAnA hRdaya samrATa samA saurASTra kesarI pU.prANalAlajI mahArAjane bhAvapUrvaka smaraNAMjali. 40 amRta dhArA Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarjananI zatAbdI prasaMge AtmasiddhizAtrane vaMdanA Atmasiddhi zrImad rAjacaMdranI anupama kRti che. jemAM mukhyatve AtmalakSI ciMtana che. e rIte vicAratA A kAvyagraMthane jainazAstranA cAra anuyoga, dravyAnuyoga, gaNitAnuyoga, caraNAnuyoga ane dharmakathAnuyogamAMnA dravyAnuyogano graMtha kahI zakAya. Atmasiddhi nirvivAda mokSamArganuM sAdhana che. 142 gAthAo para hajAra zlokanI TIkA lakhAI zake tevI A nAnakaDI kRtimAM AtmAne lagatuM saMpUrNa rahasya darzAvAyuM che. jemAM zrImanI vivekaprajJA, madhyasthatA ane sahaja nikhAlasatAnA darzana thAya che. anaMtatIrthakaro AtmAnA utthAnane lagatI je vAto kahI gayAM te vAtomAMthI potAne je jANapaNuM thayuM je anubhUti thaI e ja tattvanuM zrImadrAjacaMdra AtmasiddhizAstramAM nirUpaNa karyuM che. A mahAna kAvyaracanAnA prathama padamAM gurUvaMdanA karI ane vartamAnakALamAM AtmArthIjana mATe mokSamArganuM ciMtana rajUkyuM che. khUba ja saraLa rIte AtmArthI ane matAthanAM lakSaNonI viziSTa samaja ApI che. potAne dharma mAnato adharmI eTale matAtha, matAtha to ema ja samajato hoya ke huM AtmAthI chuM chatAM satyane upekSita kare, jyAre AtmArthI to jAgRtasAdhaka che. zrI haribhadrasUrIe AtmAnAM cha padone saMskRta bhASAmAM dharmabiMdu graMthanA dvitIya adhyAyamAM bahuja bhAvavAhI zailImAM guMthyA che. A cha pada te 1: AtmA che : te nitya che. 3: karmano kartA che. 4:karmaphaLano bhoktA che. 5: AtmAno mokSa che. 6: mokSano upAya che. jaina AgamomAM jenuM ApaNe vAraMvAra ciMtana ane parizIlana karIe chIe te mULabhUta siddhAMto A cha padamAM abhipreta che. ApaNAM Agamo ardhamAgadhI bhASAmAM che, te sarvasAmAnya ne samajamAM na Ave, darzananA A gahana tattvo lokabhogya banI zake te hetuthI adhyAtmayogI zrImad rAjacaMdre A ja tattvonI saraLa gujarAtI bhASAmAM racanA karI ApaNA para parama upakAra karyo che. 3 amRta dhArA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabhrAMtino roga, tenA upAya, gaccha-mata ane saMpradAyathI para Atmadharma dvArA samyakdarzananI anubhUtinuM divya Alekhana thayuM che. kRtine bhAvapUrvaka ane samajaNapUrvaka vAMcavAthI sAdhakanA batrIze koThe dIvA thAya tevI adbhuta racanA che. kAraNa ke zrImadda vaDe thayelI A zAstranI racanA temanI sahaja AtmAnubhUtinI pariNAma che. zrImanA jIvanakALamAM keTalAMka pAtra jIvo temane oLakhI zakyA hatAM. ane teo pAsethI AdhyAtmika mArgadarzana meLavatA hatA. temAM ananya mumukSa AtmA saubhAgyabhAi hatAM. teonI umaMra thatAM temane lAgyuM ke temano jIvanakALa pUrNa thavAmAM che. tyAre teoe zrImadna patra lakhyo ke mAro aMtima samaya najIka che mAruM samAdhi maraNa thAya ane mArI AtmadazA vadhu jAgRta rahe evuM kaMi lakhIne mokalo. A patranA uttararUpe zrImaddae cha padano patra lakhIne mokalyo je gadyarUpe hato. pU.saubhAgyabhAie patra vAMcyo teone patramAMnA UMcA bhAvo khUba ja gamyA teoe pharI lakhyuM ke patranA bhAvo to uttama che. paraMtu gadharUpe hovAthI smaraNamAM rahI zakavA muzkela che. mATe kRpA karI Aja bhAvo kAvyarUpe lakhI mokalo to tenuM raTaNa ciMtana rAta divasa rahyA kare. patra zrImadgane maLyo, sUryAsta thai gayo hato. aMdhArA utaravA mAMDayA hatAM. bhAvika bhakta aMbAlAlabhAi sAthe hatAM temane phAnasa pakaDI UbhA rahevA saMketa karyo. aMtarmukhatA vadhatA, aMtaHsphuraNA thaI ane eka adbhuta ghaTanA ghaTI. 14ra gAthA rUpa zAstra mAtra doDha kalAkamAM racAI gayuM. paramArtha meghanI varSAno e samaya hato saMvata 1952nA Aso vada ekama ane e puNyasthaLa carotara pradezanuM naDiyAda hatuM. temanA eka eka zabdamAM AtmAnAM arthagaMbhIra rahasyo nItaratAM hatA. teonI lakhavAnI khUbI e hatI ke teo kayAreya kAMipaNa lakhatA to temAM ekane badale bIjo zabda mUkavAnI jarUra na rahetI temano zabda 42 amRta dhArA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhAyA pachI bhUsavAno avakAza na raheto. AvuM sapramANa lakhANa temanA aMtaramAMthI AvatuM. A AtmasiddhizAstranI eka prata temaNe saubhAgyabhAIne mokalI. saubhAgyabhAI A zAstrane pAmI jIvanano aMta sudhArI gayA. tyArapachI teno eTalo pracAra prasAra thayo ke ghare ghare teno svAdhyAya thavA lAgyo. pa.pU.ladhurAjasvAmI kahetA ke AtmasiddhimAM AtmA gAyo che, AtmA oLakhavo hoya to teno vAraMvAra vicAra karavA yogya che, caudapUrvano sAra temAM che. zrImadranA AtmalakSI ciMtana ane vicAramaMthana pachI teonI aMtarachIpamAM motI pAkyuM. Atmasiddhine sura-saritA rUpa gaMgAnI upamA ApI che. he....patita jana pAvanI, sura saritA samI adhama uddhAriNI Atmasiddhi janma janmAMtaro, jANatA jogIe AtmA anubhava vaDe Aja dIdhI...he ! patita jana... bhakta bhagIratha samA, bhAgyazALI mahA bhavya saubhAgyanI, vinaMtIthI... he ! patita jana... carotarabhUmi nagara naDiyAdamAM pUrNa kRpA prabhue karI hatI...! patita jana... viduSI DaoN.tarUlatAjI mahAsatIjIe A paMktionA bhAva darzAvatAM kahyuM ke, Atmasiddhi pApIne pAvana karanArI adhama uddhAriNI che. koIpaNa vyakti na to ekalA pApakarmathI bharela hoya ke na to ekalA puNyakarmothI, oche vatte aMze pApa ane puNya banne dareka jIvamAM paDela ja hoya che ane temAM vadha-ghaTa thatI rahe che. zubha bhAvo vadhe to puNyanI vRddhi thAya ane azubha bhAvo vadhe to pApanI vRddhi thAya che. Ama banne dhArAo sAthe cAle che. A devanadI jevI kAvya saritA zubha-azubhathI para thaI zuddha bhAvomAM sthiratA karavA mATenuM amogha baLa pUruM pADe che. zAstramAM je bhAvo che te bhAvomAM lInatA sevAya to AtmA vizuddha bane. = amRta dhArA na 43 = Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM zrI saubhAgyabhAine bhagIratha kahyA che. rAjA bhagIrathe aneka varSo sudhI tapa karIne zivajIne prasanna karyA ane teoe gaMgAvataraNa karAvyuM. gaMgAne pahelA zivajIe potAnI jaTAmAM jhIlI ane pachI A pRthvI para vahAvI tema A kALamAM zrI saubhAgyabhAie paNa bhagIrathanI jema bhakti karI ane zrImadjIne rIjhavyAM teonA AtmAnubhavamAMthI A zAstrarUpa gaMgAnuM avataraNa thayuM ane jana jananA mAnasa para vahAvyuM. Ama, zrImadnA paramArthasakhA pU.saubhAgyabhAi jevA supAtra jIvanA nimitte ApaNesau zAstrane pAmI zakyA chIe. zrImadbhue AtmasiddhinuM zabdagaThana karI jijJAsune adhyAtmasAgaramAM taravAno avakAza karI Apyo che. A siddhi sAgaramAM koi darzananuM khaMDana nathI phakta kadAgraha ke haThAgraha jevA ekAMtavAda pratye ja ApaNane DhaMDhoLyA che. zrImad, haribhadrasUrI jevA darzanayogInI jema badhAM ja darzananA samanvita bhAvane jainadarzana batAvavA prayAsazIla rahyAM che. jaina paraMparAnA sarvamAnya gujarAtI pramANita dharmagraMtha tarIke AtmasiddhizAstra ucca zaikSaNika vargomAM pAThayakramamAM sthAna levAnI yogyatA dharAve che. jaina AcAra vicAranI prakriyAno mULarUpamAM abhyAsa karavA aMge, jaina mumukSuo mATe gItAnI garaja sAre tevo anupama kAvyagraMtha che. je vicAra ciMtanasabhara bane e vicAramaMthanamAMthI anubhUti ane pachI darzana pragaTe, te vicAra ja zAstra bane ane te vicAra amara banI jAya che. yugapurUSa zrImadnA vicAramaMthanamAMthI racAyela kAvyagraMthamAM AtmAno rahasyo pAmavAnuM navanIta pragaTayuM tethI ja e kAvya Atmasiddhi zAstrarUpe amara banI gayuM. 44 amRta dhArA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainone vadhumatInI mAnyatA : eka vizleSaNa sauthI prathama to ApaNe e samajavuM paDaze ke, ladhumatIno janma kaI rIte thayo ? svataMtra bhAratanA baMdhAraNanA ghaDavaiyAone eka bhaya hato ke, nAnA nAnA samudAyone rAjakIya Azraya nahIM ApIe to teno vikAsa nahIM thAya, nAnA dhArmika samudAyonI viziSTa dhArmika chabI ane tenI sAMskRtika asmitAne TakAvI rAkhavA mATe rAjakIya saMrakSaNa pUruM pADavAnA vicAre ladhumatIno janma thayo. baMdhAraNanI jogavAI pramANe, dhArmika ke bhASAkIya laghumatIne marajI mujaba zaikSaNika saMsthAo sthApavAno ane calAvavAno adhikAra che. ahIM ApaNe e vAta spaSTapaNe samajI levI paDaze ke judA judA prakAranA rijharvezanonI (anAmatonI) baMdhAraNIya jogavAIo mAtra anusUcita jAti, anusUcita janajAti ane anya pachAta jAtione ja lAgu paDe che. AvA koI anAmatanA lAbho ladhumatI komane baMdhAraNamAM ApavAmAM AvyA nathI. eka daSTie joIe to ApaNe sau hindustAnamAM rahetA hovAthI hindu chIe. A dezamAM vasatA tamAma muslima, pArasI, bauddha vagere loko paNa hiMdustAnI ja kahevAya athavA bhArata dezamAM vasatA hovAthI bhAratIya kahevAya. bhAratamAM vasatA musalamAno potAne bhAratIya ja kahetA. 1857nI sAlanA baLavA vakhate hindu-muslima bhAratIyo, bhAratIya tarIke eka rahIne aMgrejonI sAme paDyA hatA. enuM netRtva muslima bhAratIya bahAdurazAha japhare lIdhuM hatuM. A aMge koIne virodha karavAno vicAra suddhAM Avyo na hato. aMgrejoe joyuM ke bhAratamAM vividha dharma pALatI prajA tamAma bhAratIya banIne baLavo karatAM hovAthI temane kacaDI nAkhavAnuM kAma muzkela che. emAMthI temaNe nirIkSaNa karIne nakkI karyuM ke bhAratIya prajAnuM dharmane nAme vibhAjana karavuM. AmAM teo saphaLa thayA, temaNe hindu ane muslima ema be bheda pADyA, temaNe hindu ke je prajAvAcaka zabda hato ane tethI hindustAnanA muslimo paNa potAne hindu (hindustAnI) kahevaDAvatA. temaNe evI vAhiyAta vAta karI ke hindu 5 amRta dhArA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e prajA nathI paraMtu hindu e to eka dharma che. je hindu (vaidaka) dharmane pALe to te ja hindu kahevAya. tame loko to IslAma dharmane pALo cho mATe tame hindu na kahevAo, tame to muslima kahevAo. Ama, bhAratIya tarIkenI eka prajAnA be TukaDA thayA. pachI svataMtra bhAratamAM A vibhaktinI paraMparA AgaLa vadhI. AnAthI sau prathama zIkhadharma pALatA hindu zIkha loko hindu prajAjanathI judA paDyA. guru govindasiMhe zIkhone kaTTara hindu banAvI bahAranA muslimo sAme jabbara Takkara lIdhI hatI. paraMtu dharma aMtargata vibhAjananI A paraMparAnuM pariNAma keTaluM bhayaMkara hatuM te, IndirA gAMdhInI hatyA pachI hindu ane zIkhomAM kevuM vaimanasya phelAyuM hatuM te jovAthI jANavA maLyuM. baMdhAraNanI 25mI kalamamAM je bauddho ane zIkhone hindu tarIke gaNAvAyA hatA temAMthI temane judA paDAyA. doDha karoDa zIkha hinduo virATa hindu prajAthI aLagA paDI gayA. have te khAlistAnanI mAgaNI kare che. have ladhumatIne nAme jainone alaga karI devAnI vAta che. A paraMparAthI bhAvimAM zaivo, liMgAyatIo, veSNavo ane svAmInArAyaNa saMpradAya paNa hindu prajAthI alaga thavA AMdolano calAvaze. jema ke, rAmakRSNa mizananA anuyAyIoe potAne hinduothI aLagA jAhera karavA suprima korTamAM arajI paNa karI hatI je phagAvI devAmAM AvI che. jaina, zIkha, vaidika ke sanAtanadharmane pALatA bhAratIya loko hindu ja che. hindu zabda samajAvatA zAstrakAra parAmarzie jaNAvyuM che ke, hiMsA yA dayate nita yasya sa hindu / jenuM citta koInI hiMsAthI dubhAya te hindu * hiNDayate bhavAda bhavaM iti yo manyate sa hindu ! eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM javAnuM che tevuM je mAne te hindu. uparokta banne vyAkhyAo pramANe to jainadharma pALatA loko paNa hindu ja kahevAya. hindu e prajAvAcaka zabda che. A prajAnA dharmo aneka che. prajAvAcaka zabdane dharmavAcaka zabda banAvIne gUMcavADo vadhArI devAmAM Avyo che. amRta dhArA E Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaidakadharma ke sanAtanadharmI loko kahe che ne ke, ame dharmathI vaidika chIe paNa prajathI to ame hindu chIe. ema jaino dharmathI jaina che, paraMtu prajAthI to hindu ja che. keTalAka jainone Dara lAge che ke, jo ApaNe hinduonI sAthe rahIzuM to ApaNo dharma hindu dharmano phAMTo ja che ane svataMtra dharma nathI e vAta majabUta thaze. jo baMdhAraNanI ra5(2)mI kalamanuM kharuM arthaghaTana karIe to spaSTa thaze ke jaina dharmane svataMtra dharmarUpe svIkAravAmAM Avyo che. vaLI suprima korTanA 1993nA jajamenTamAM jaina dharma e hinduonI vaidika paraMparAthI paNa khUba jUno ane sAva svataMtra dharma che jasTisa rAMgaNekare spaSTa rUliMgamAM jaNAvyuM che. jethI e bAbatano bhaya rAkhavA jevo nathI ja uparAMta madrAsa ane dilhInI korTamAM paNa A rItanA cukAdA Avela che. ladhumatIno prazna kAnUnI svarUpano che e vAta svIkAratI vakhate ApaNe e paNa na bhUlavuM joIe ke ladhumatInI vAta dhArmika, sAMskRtika, sAmAjika, zaikSaNika ane rAjakIya paribaLone dUragAmI asara karatI kAnUnI svarUpanI che. chelle suprima korTano cukAdo Avyo te pramANe 50 TakAthI ochI vasatIvALI je dhArmika koma hoya tene ladhumatI gaNavI joIe e pramANe jainone ladhumatIno darajajo ApavAnA svIkAra thayo. A mAnyatAne svIkAravI ke nahIM te jainonI marajI upara che. ladhumatI svIkAravAthI sarakAranuM zuM saMrakSaNa maLe che te jovuM rahyuM ane bhUtakALamAM ladhumatI svIkArI che tevA dharmasamUhane kevuM ane keTaluM maLyuM che ane AjhAdI pachInA pacAsa varSomAM e dharma ke eno keTalo vikAsa thayo che teno abhyAsa karavo rahyo. ladhumatInI vyAkhyA baMdhAraNe karI nathI. (1964-65) keraLanI skUlano kesa suprima korTamAM gayo. suprima korTe paNa 50 TakAthI ochI vasatI hoya tene ladhumatI kahevAya tema kaheluM. = amRta dhArA - = 47 E Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1992mAM bhArata sarakAre nezanala kamizana mAyanorITI ekaTa prasAra karyo che pramANe kendra sarakAra jene mAyanorITI tarIke noTIphAya kare te ladhumatI gaNAya. ladhumatI paMcamAM eka ceramena ane 6 sabhyo hoya che. A paMcane khAsa koI sattA ApavAmAM AvelI nathI. tene baMdhAraNanI jogavAIno amala thAya che ke nahIM tenuM nirIkSaNa karI riporTa ApavAno hoya che. Aludasturane paMcamAMthI matabhedo thavAne kAraNe kADhI mUkyA. rAjInAmuM ApyuM. paMcanA ceramena pahelAM bega hatA ane bIjA ansArI, paMca sarakArI gADIomAM phare ane sarakAra para vahIvaTI kharcano bojo vadhAre che. hyumana rAITsa jevA bahAranA dabANane vaza thaI sarakAre paMca banAvyuM. paraMtu tenA kAryamAM koI bhalIvAra nathI. matabhedone kAraNe riporTa barAbara taiyAra thatA nahIM ane pachI rAjInAmuM ApavuM paDe, moDe moDe ya pragaTa thatAM riporTathI jANI zakAya. che ke ladhumatI paMcanI kAmagIrI barAbara nathI. A paMca bhAratanuM bhaluM karI zake tevuM dekhAtuM nathI. hAlanA adhyakSa DaoN. tAhira mehamuda che ane tenA anya sAta sabhyo che. baMdhAraNanI kalama 30(1) anusAra dhArmika ladhumatI prApta karavA keTalAka digambara jaina bhAIoe hilacAla zarU karI, tenA pratisAdarUpe karNATakanA neminAtha ke. jainane ladhumatI paMcanA sabhya tarIke niyukta karavAmAM AvyA che. A ladhumatInA prazna jainomAM asaMtoSa pravarte che. kAraNa ke, gaNyAgAMThayA jainonI arajI para sarakAra ayogya rIte vicAraNA karI rahI che. AjanA ane bhaviSyanA samAjane sparzato Avo mahatvano nirNaya levAno adhikAdeza ane duniyAmAM prasarela pratyeka jainano pratidhvani hovo joIe. mAtra be pAMca vyaktinA abhiprAyo samAjane geramArge dorI zake. samagra jainone pratinidhione vizvAsamAM lIdhA vinA sarakAra jaino para ladhumatI ThokI besADe te keTaluM vyAjabI che ? AmAM jainonI mahAjana saMsthAo, mahAsaMgha ke pariSada ane mahAmaMDaLone vizvAsamAM lIdhA nathI. = 48 F amRta dhAra = Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasaMgha zramaNapradhAna che, jainasaMdhone sparzatA nirNayo levAno adhikAra, temAM yathAyogya mArgadarzana ApavAnuM kAma guru bhagavaMto eTale sAdhubhagavaMto karatAM hoya che. jaina sAdhuo samagra bhAratamAM pAdavihAra karatAM hoI eTale bhegA thaIne AvI carcAo ke nirNayo jaldI karI zake te banatuM nathI. sAmAnya rIte teo dharmanA anuSThAno ane svAdhyAyamAM rata hoya che. paraMtu caturvidha saMghanuM e eka khUba ja agatyanuM aMga hoI tenI upekSA to thaI zake ja nahIM. vaLI jainone ladhumatImAM mUkavAnI mAgaNI kendra sarakArane karavAmAM AvI ? ke rASTrIya ladhumatI paMcane karavAmAM AvI ? je patra dvArA A mAgaNI mUkavAmAM AvI hoya te patranI nakala dareka saMghane ane samudAyanA vaDA AcAryazrIne mokalavI joIe. jainonI prAcIna paraMparAono gauravazALI ItihAsa che. keTalAya saMgharSa ane jhaMjhAvAta sAme paNa A dharma aDIkhama Ubho che. merU jevA aDaga ane zaktizALI jainone ladhumatInI chatrI kevuM ane keTaluM rakSaNa pUruM pADaze te vicAravuM rahyuM. mAnava chatrI thatI kAgaDo, sAcuM chatra prabhunuM e nyAye zAsana deva, jinazAsana dharma ane tIrthonuM rakSaNa karI zake. jarUra che, zAsana prati samarpita bhAva, zraddhA ane saMgaThananI. mAtra dekhItA ane tAtkAlika maLatA lAbho joI dUraMdezI vAparyA vinA koI nirNaya laIzuM to bhaviSya mATe khataranAka sAbita thaI zake. hajAro varSa jUnI bhAratIya saMskRti ane zramaNa saMskRtino ItihAsa tapAsIzuM to ApaNane jaNAI Avaze ke, vaidika, sanAtana ane jainadharma ane saMskRtimAM otaprota aikya ane keTaluM sAmya che. jaina e koI kAma nathI dharma che. koIpaNa komanI vyakti jaina dharmanA AcAra pALe ane te dharmanA siddhAMtonuM pAlana kare to tene jaina kahI zakAya. amRta dhArA ke = 49 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharmanA tamAma tIrthaMkaro kSatriyo hatA, bhagavAna mahAvIranA moTAbhAganA gaNadharo ane sAdhuo brAhmaNa hatA. AcArya haribhadrasUrI ane siddhasena divAkara jevA mahAna saMto brAhmaNa hatA. jaina dharmanI 16 satIo ane triSaSTIsalAkA puruSanA caritro anya bhAratIya darzananA dharmagraMthonA caritra sAthe maLatA Ave che. derAsaronAM sthApatyo anya maMdironuM sthApatyo ane zilpone maLatA Ave che. bhAratIya saMskRtinA pratIka gaNAtA somanAtha mahAdevanA maMdirano jirNoddhAra paNa jainonA atyaMta AdaraNIya mahArAjA kumArapALe AjathI lagabhaga 80 varSa pUrve karAvyo hato. jaina dAnavIroe bhAratabharanI zaikSaNika, tabIbI, dhArmika ane sAmAjika saMsthAone samRddha karI che. jagaDuzA ane jAvaDazA jevA jaina dAnavIroe duSkALanA samayamAM, hindustAnanI samagra prajA mATe anAjanA koThAro khullA mUkI dIdhA hatA. jaino Adara ApanAra udAra matanA che. bhAratanA anya dharmanA deva-devIonA citro ke mUrtione Adara Ape che. jaina derAsaro - maMdiromAM brAhmaNo pUjA karAve che. pAdavihAramAM jaina sAdhuone anya dharmanA maMdiromAM rAtavAso AdarathI karAvAya che. jIvadayA gauzALA ane zAkAhAranI pravRttimAM jainone hindu prajAnA anya dharmIoe haMmezAM Teko Apyo che ane A bAbatamAM jainoe bhAratanI koIpaNa dharmanI saMsthAone sahAya karI che. loka tahevAronI parvazRMkhalAmAM jainoe potAnA lokottara parvo pALavAnI sAthe bhAratanA anya dharmo vaidika ke sanAtana dharmonA laukika parvo paNa vahevArika rIte pALe che. lagna jevA prasaMgamAM paNa mahad aMze vaidikavidhi sAthe kriyAkAMDomAM brAhmaNono svIkAra karyo che. mRtyu pachInA aMtima saMskAra paNa hindu smazAnabhUmimAM thAya che. = 50 amRta dhArA - Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina e dhArmikatAsUcaka zabda che. vIsA-zrImALI, dazA-zrImALI, poravADaosavALa e jJAtisUcaka zabdo che. hindu prajAsUcaka zabda che. jainone ladhumatImAM mUkavAnI mAgaNI karI eTale jainadharmane ladhumatImAM mUkavAnI mAgaNI karI - kAraNa ke, jaina e dhArmitAsUcaka zabda che. saMkhyAnI daSTie eka karoDathI ochA jainadharmanA anuyAyIo ladhumatImAM che ja, paraMtu te kAMI ladhutAnI vAta nathI paraMtu kAlpanika lAbho meLavavA mATenI gaNatarIthI jainone ladhumatImAM mUkavAnI mAgaNI karavI te jainonA gauravane haNavA samAna banaze. vaLI dazA-zrImALI nAmanI jJAtimAM loko jaina, vaiSNava ane svAminArAyaNa dharma pALe che. vaiSNava ane svAminArAyaNa dharma pALatA A jJAtibaMdhuone jaino sAthe dIkarA-dIkarI varAvavA paraNAvavAno paNa vahevAra che. AvA saMjogomAM jainone hindu prajAnA anya dharmothI alaga karavA te keTaluM vyAjabI lekhAya te vicAravuM rahyuM. vizva hindupariSade Ano sakhata virodha karyo che. azokasiMghale kahyuM che ke, vizvahindu pariSada ane tenA sAthI saMgaThano eTale ke Ara.esa.esa., bhAjapa, bajaraMga daLa, zivasenA vagere A cAlane saphaLa thavA nahIM de. kAraNa ke jainone ladhumatIno darajjo ApavA pAchaLa hindu komanA bhAgalA pADavAnI cAlabAjI che. sekyulArIjhamanA A dezamAM vaLatAM pANI thaI rahyA che ane bhAratamAM eka hindu sarakAra Avaze ja, je lAMbA samaya sudhI deza para rAja karaze. '' A vAta para gahana ciMtana karavA jevuM che ke anya hinduono prema ane vizvAsa gumAvavA sAthe dezamAM eka jabarajasta sAMskRtika tirADa paDavAnI zakyatA nakArI zakAya nahIM. rAjakIya lAbha khATavAvALAnI bhAgalA pADo ne rAja karonI nItinA jaino to bhoga banatA nathI ne? te vicAravuM rahyuM. bhAratane AjhAdI maLyA bAda ladhumatI komanI yAdI banAvatI vakhate e samayanA jaina agraNIo zeTha acalasiMha jaina - ahamadanagara, muMbaI vidhAnasabhA e samayanA spIkara kuMdanamala phirodIyA, solisITara cImanalAla cakubhAI zAha, jainAcArya AgamamanISI pU. puruSottamajI mahArAja, saurASTra kesarI pU.prANalAlajI mahArAja vageree = amRta dhArA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rASTrIya sarakArane spaSTa zabdomAM jaNAvyuM hatuM ke, jaina samAja ladhumatI komamAM potAnI gaNanA thAya tema icchato nathI. jainasamAja rASTranuM AbhUSaNa che ane te sthAna jALavI rAkhavA mAge che. hAlamAM jainonA vidvAna sAdhuo pUjya paMnyArA caMdrazekharavijayajI ma.sA., pU.munizrI jaMbUvijayajI ma.sA. tathA pU. janakamuni ma.sA., zravaNa belagoDA (mUDabIdrInA bhaTTAraka) digaMbara agraNI vIrendra hegaDe, madhyapradezanA bhUtapUrva mukhyamaMtrI suMdaralAla paTavA vagere aneka jaina agraNIo laghumatI mAnyatAne yogya TheravatA nathI. A viSayanA vizleSaNanA samApanamAM ApaNe be mukhya muddAnI carcA karIzuM. ladhumatInI mAnyatAthI jainone nokarIonA anAmatanA ke anya koi Arthika lAbho maLavAnA nathI ja te ApaNe kAnUnI svarUpanI carcAmAM spaSTa karI gayA chIe. laghumatI sTeTasamAM dekhItA be AMzika lAbha joi zakAya che. zaikSaNika saMsthAnI sthApanA ane vahIvaTI svAyatattA. (1) (2) tIrtharakSA ane tenA mAlamilakatanI jALavaNI bAbate ladhumatI paMcane arajI karI korTamAM te aMge nivedana, bhalAmaNa karavAno adhikAra. jaino vepArI vANiyA che tatkAlIna be nAnakaDA lAbho sAmenA nukasAnanA naphA-toTAnuM saravaiyuM jarUra kADhe. ahIM e jANavuM agatyanuM che ke mAyanorITI kamizana pAse koi sattA nathI. te mAtra baMdhAraNanI jogavAinA pAlananuM nirIkSaNa karI ane saMbaMdhita kalekTarane ane athavA nyAyAlayane bhalAmaNa ke nivedana mAtra karI zake che. baMdhAraNe saMpattinA rakSaNanI koi bAMhedharI nathI ApI. 13 karoDanI saMkhyA dharAvatI musalamAnonI dhArmika laghumatInI dhArmika imArata bAbarI masjidanuM, ladhumatIpaMca nirAkaraNa lAvI zakI nathI. te ApaNe sau jANIe para amRta dhArA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainonuM saMgaThana ane ekatA A praznanuM uttama rIte nirAkaraNa lAvI zake. cAre phIrakAnA cAra mAnyasaMghapatio ane mAnya AcAryo netAgIrInA zUnyAvakAzane pUrI A aMge sAcuM mArgadarzana ApI zake. ladhumatI svIkAratA pahelAM sAMpradAyika ane AMtarika matabhedo bhUlI saMgaThita thavuM jaino mATe prAthamika Avazyaka ane tAkIdanuM che. saMgaThana, tIrthasthAnonI rakSA, mAlikI jALavaNI, tithi, devadravya, zithilAcAra vagere praznonA nirAkaraNa lAvavA madada karI zakaze. vaLI saMgaThana hoya to tenA dvArA hiMsA, virodha, zAkAhAra, jAhera rajA, jainasAhityane abhyAsakramamAM sthAna, TrasTa, zaikSaNika ane dhArmika bAbatamAM sarakArI vahIvaTItaMtranI dakhalagIrI sAme virodha vagere bAbatomAM jainonA avAjanuM vajana paDaze. samagra bhAratamAM, tapovana jevI so saMsthAonI sthApanAnI AvazyaktA che. je keLavaNI kSetre pAyAnuM kAma karaze. viniyoga parivAra, mahAjanam ane vardhamAna saMskRtidhAma jevI aneka/saMsthAo kAryarata banaze to jana-jAgaraNanuM suMdara abhiyAna thaI zakaze. rASTranI tijorImAM kara bharavAmAM je mokhare che. buddhivaibhava, dayA ane karuNA jene vArasAmAM maLI che. tevA bhagavAna mahAvIranA anuyAyIo ladhumatInA darajjA sivAya paNa sarakAra pAse dhAryA kAma karAvI zake - jo saMgaThananI pracaMDa tAkAta hoya to! mAtra ladhumatI maLavAthI jainadharmanuM viziSTa svarUpa ke AgavI pratibhA jaLavAI raheze evuM nathI, tamAma jainonuM saMgaThana ane pratyeka jainanuM zrAvakAcAra pAlana, zramaNa - saMskRtinI asmitAne pratibhAvaMta ane akhaMDa rAkhaze. ekatA ane saMgaThanamAMthI. parAvartita thaIne Avelo pracaMDa avAja je A praznanuM kAyamI nirAkaraNa karI zake ane te ja samagra jaina samAjanA hitamAM kalyANakArI haze. - amRta dhArA E 53 - - Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- mAnavadharmanA maMdiramAM jIvadayAtI pratiSThA karIe samaya ciMtana vizvanI tamAma dharmaparaMparAe ahiMsA, dayA ane karuNAno dharmanA avibhAjya aMgarUpe svIkAra karyo che. mAnavInI zraddhAnA kendrasthAne dharma rahyo che e kharuM. paraMtu sAMprata yuganA vikasatA dRSTikoNanA pariprekSyamAM zraddhAne jIvanamAM pratiSThita karatAM pahelA mAnavI tarka, pramANa, anubhUti, dRSTAMta, vaijJAnika ane manovaijJAnika saMdarbhamAM dharmanA dareka pAsAno abhyAsa kare che. dharmanuM pravartana karanArA dharmapravartako tamAma saMto ane ciMtakoe prANI mAtra pratye dayA, karuNA, prema, vAtsalya, maitrI, sahiSNutA ane bhAIcArAno upadeza Apyo che. koIpaNa dharmanA niyamo ke sidhdhAMto anyAya, anaitikatA krUratA ane nirdayatAne protsAhana nathI ja ApatA paraMtu Ano asvIkAra kare che. aitihAsika dRSTithI dharmaparaMparAnuM avalokana karatAM jaNAze keTalAka kSetromAM dharmanI mAnyatAomAM vikAranuM pravezavuM ane AvI vikRti thaI ane punaH dharmanI zuddhi thavAnA prasaMgo banyA che. jyAre jyAre AvuM banyuM che tyAre prajJAvAna ciMtanazIla mahApuruSoe samyaka puruSArthane baLe samAjamAM dharmanI punaH pratiSThA karI che. hiMdu paraMparAmAM paNa eka samaye yajJamAM pazubali dvArA hiMsA caramasImAe pahoMcI hatI tyAre mahAvIra ane buddha jevA mahApuruSoe janajIvanamAM ahiMsAnI dhvajA pharakAvI Ama zramaNa saMskRtie bhAratIya saMskRtimAM ahiMsAnA sthaLa ane sUkSma vicAranAM AMdolano punaH pravAhita karyA. caitra suda 13 tArIkha 29-3-99no divasa eTale ahiMsAnA avatAra caramatIrthakara bhagavAna mahAvIranA janmakalyANakano divasa. amRta dhArA Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvanA tamAma jIvo mATe jemanuM jIvana kalyANakArI hatuM ane jemaNe potAnA samagra sAdhanAmaya jIvanamAM vizvanA jIvonA kalyANa ane maMgala mATe kAmanA karI hatI eTale temanA janmadinane "janmakalyANaka rUpe ujavavAmAM Ave che. mahApuruSonA janmadinane janmajayaMtI paNa kahIe chIe. kAraNa ke te siddha ajanmI banI gayA. bhavaparaMparAthI mukta banyA eTale have tenI janmatithi badalAvAnI nathI mATe janmajayaMtIrUpe paNa ujavIe chIe. mahAvIrajayaMtInA A divase sarakAra ahiMsA divasanA rUpamAM manAve che. A divase kAyadesara pazudhano niSedha che. yogAnuyoga A divase bakarI Ida paNa che. paraMparAgata IslAma dharmamAM mAnavAvALA musalamAna bhAIo Idane divase bakarAnI kurabAnI devAnuM mAne che. sahaastitvano svIkAra jyAre dharmano pAyo che, tyAre IslAma dharma kurabAnInI kriyAno svIkAra kare che ke nahi te sahaciMtanano viSaya che. allAhe eka divasa potAnA paramabhakta hajarata pAse tenI sauthI vadhu priya cIjanI kurabAnI mAMgI, allAhe to bhaktanI mAtra parIkSA-kasoTI karavA A mAgaNI karI, hajaratane potAnA putra IslAma alaihissalAma prANapyAro hato. bhakta potAnA jIgaranA TukaDA samAna priya putranI kurabAnI ApavA khaMjara UMcuM karyuM, paraMtu camatkAra thayo. khaMjara putranI garadanane badale eka pazunI garadana para hatuM. allAhe potAnA baMdAnA putrane bacAvavA eka phariztA dvArA eka pazune hajaratanI samakSa mUkI dIdhuM. A daMtakathA ke IslAma dharma kathAnakanA AdhAra mAtrathI kurabAnInI paraMparA cAlI ane Aje lAkho - karoDo pazuonI kurabAnI karavAmAM Ave che. payagambara hajarata mohammada eka mahAna saMta puruSa hatA. temanuM jIvanavRttAMta vAMcatA jaNAze ke te pazuone potAne hAthe khavarAvatAM "IslAma darzana'mAM vidvAna IslAmabhAI nAgorI noMdhe che ke payagambara sAheba UMTane mAliza paNa karatAM A prasaMga temanA abola pazu pratyenA premanA darzana karAve che. R amRta dhArA - 3 55 = Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kurAna majIdamAM allAha pharamAvyuM che ke "jIvita sarva prANIone duniyAmAM rahevAno pUro adhikAra che. khudAe jene pedA karyA che te tamAma jIvone jIvavAno adhikAra che. je anya jIvo para rahema-dayA kare che te potAnI jAta para paNa dayA kare che. kAraNa ke khudAe tamArA para moTI maherabAnI karI che. jAnavarone mArIne khetInI tabAhI karavAnuM khudAne maMjUra nathI. allAha AvI kharAbI pasaMda karatA nathI. rasulullAhe pazuone cIravA ke koI garama vastuthI tenA para nizAna lagADavA (DAmadevA) para sakhta manAI pharamAvI che. ekavAra temaNe eka gadheDAnA caherA para agni dvArA devAyelA DAmanuM nizAna jotA du:kha vyakta karI kahyuM ke jemaNe A kRtya karyuM che te khudAnA AzIrvAdathI vaMcita raheze. jyAre nabI 622 IsvImAM makkA madInA gayA tyAM loko pazunA aMgo, pUMchaDA va. kApatAM hatA. pAka rasule A joI pArAvAra du:kha vyakta karI A jaMgalI kRtyane sadaMtara baMdha karAvyuM. kuraAne hakImanI sUrata alahaja 32:22mAM spaSTa kahevAyuM che ke "manuSyanuM mAMsa ke rakta khudA sudhI pahoMcatuM nathI. pahoMce che phakta tyAga ane dayA." vaLI IslAmadharma lohInA upayoganI virudhdha che. hakIkatamAM rakta ane mAMsane saMpUrNa alaga karI zakAtA nathI. A dRSTie IslAmadharma mAMsAhAranI tarapheNa karato nathI. IslAmika meDikala esoziyezananA pratinidhi DaoN. e. ema. kAlamenA mata pramANe mAMsAhAra kurAnamAM kAnUnanuM spaSTa ullaMghana che. jainAcArya hIravijayajI mahArAjanA upadeza ane AcaraNanA prabhAvathI akabare mAMsAhArano tyAga karyo hato. bAdazAha akabara dvArA sthApita mata dInae IlAhImAM mAMsAhAra ane jIvahatyAnI manAI pharamAvavAmAM AvI che. I.sa. 1581nA dina-e-IlAhInA phatavAmAM dareka prakAranI pazuhiMsAne pApa gaNavAmAM AvyuM che. IslAmanA saMto jene sUphI phakIra tarIke oLakhavAmAM Ave che A sUphI phakIro kyAreya mAMsAhAra karatAM nathI. amRta dhArA - Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasulallAhe eka prasaMga TAMkatA jaNAvyuM che ke eka gaNikAe bhayaMkara unALAnI garamInA samayamAM eka tarasyA kUtarAne pANI mATe taDapato joyo A kUtaro kUvA kAMThe potAnI jIbha bahAra kADhI vyAkuLatAthI AMTA mArato hato. garikAe A joI potAnA mojAM kADhI kUvAnA pANImAM jhaboLI kUtarAnA mukhamAM nIcovI tenI tarasa chIpAvI. saMta kahe che ke A kRtyathI gaNikAnA badhAM pApa Izvara mApha karI deze. bIjI bAju pazuvadhathI Izvarano kAnUna kevI sajA kare e paNa vicAravuM rahyuM. pAMca samayanI namAja musalamAno mATe pAMca pavitra pharajamAMnI eka che. rasullAhanA sAthI mitranA jaNAvyA pramANe, namAjanA samayane moDuM thatuM hovA chatAM paNa janAvarone pANI ke khAvAnuM ApavAnuM puruM karyA pachI ja khudAnI baMdagI mATe jatAM. IslAmadarzanamAM mAnavIya guNone-rahama (dayA)ne prAdhAnya ApeluM che. IslAmadharmamAM pazuo prati prema-dayA karuNA ane anukaMpAnA asaMkhya dRSTAMto jovA maLe che. ghaNIvAra dhArmika paraMparAonuM udbhavasthAna deza-kALanI paristhitine saMdarbhe thatuM hoya che mAtra eka loTI pANImAM musalamAna hAtha-paga moTuM yogya ane sArI rIte dhoI le che. A IslAmika niyamabaddha zaucakriyA che. niyamanuM pAlana na karavAvALA mATe kadAca ATalI saphAI mATe eka bAladI pANI paNa ochuM paDe. prazna thAya che ke A niyama kema banyo? IslAma ciMtaka eTavokeTa salamAna arzadanA mAnavA pramANe deza-kALa ane vAtAvaraNanA saMdarbhe IslAma dharma sarvaprathama Araba jagatamAM phelAyo. tyAM pANInI taMgI hatI eTalA mATe A niyama Avazyaka hato. ApaNe jANIe chIe ke Araba jagatamAM mAnavInI jarUriyAta karatAM anAja ochuM utpanna thatuM e paristhitimAM kadAca mAMsAhAra zarU karavAmAM Avyo hoya e paraMparA Aje paNa cAlI rahI che. hakIkatamAM telanI vipula utpAdanane kAraNe Aje to Araba deza badhI rIte samRddha che. A samRddhi koIpaNa mAnavIya jarUriyAto pUrI karavA samakSa che. vizvanA amRta dhArA 57 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMpratajIvana prabhAvamAM anAja ke zAkAhAranA vikalparUpe koIne paNa mAMsAhAra karavA vivaza banavuM paDe tevI kyAMya paNa paristhiti nathI mAtra ApaNI rasalolupatA saMtoSavA ke ApaNA zokhane poSavA anyanA jIvananA adhikAra chInavI levAnI vAta dharmanA saMdarbhe keTalIka susaMgata che te prazna vicAraNA mAgI le che. hamaNA jaina viduSI sAdhvI panavela tarapha vihAramAM hatA. rastAmAM eka phArmahAusa najIka eka muslima birAdara pUjya sAdhvIjInA darzane AvyAM. Ida ane kurabAnI saMdarbhe temaNe je vAta karI te dareka muslima bhAIne ciMtana karavA prere tevI che. "Idane divase allAhe priya vastunI kurabAnI ApavA kahI che koIpaNa pazuno vadha karIne kurabAnI ApavAnI vAta paraMparAgata cAlI AvatI gerasamajaNa mAtra che, huM chellA paMdara varasathI IdanA divase garIbomAM anAja kapaDAM ane paisAnI kherAta karuM chuM. jIvana jIvavA mATenI A priya vastu che. A priya vastuonI kurabAnI eTale tyAga karI jarUriyAtavALI vyaktine kherAta karavI te ja kharo dharma che." parvanA divase annadAna, lakSmIdAna ke vastradAnano vicAra bhAratIya saMskRtinI maulikatA che. kurabAnI, tyAgano vaikalpika zabda che. parvanA divase ApaNA kaSAyo, vAsanA ane durguNano tyAga karIzuM to prabhu tenA sthAne sadguNo AtmasAta karavAnI preraNA Apaze. vaijJAnikoe paNa A vAtanuM samarthana ApyuM che ke mAMsAhAra mAnavI mATe susaMgata nathI. mAMsAhAra mAnavInA zArIrika ane mAnasika svAthya mATe hAnikAraka che. mAMsAhAra pazu-vadha paryAvaraNanA asaMtulana mATe paNa javAbadAra che. saphI phakIro ane IslAma dharmaguruo kurAnanA sAcA arthaghaTanano pracAra karaze to samagra vizvanI jIvarAzi mATe kalyANakAraka banI raheze. 58 amRta dhArA - Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iMglenDanI zAhajahAM masjidanA bhUtapUrva ImAma khalahAphIjha bazIra ahamada bAjarI e potAnA pustaka "jAnavaro ke bAremeM IslAmI najarIyA'mAM kurAna graMthamAMthI 100 thI vadhu ane graMthastha dahIsamAMthI pacAsa jeTalAM avataraNo TAMkI mAnavonA pazuo sAtheno vyavahAra, prema, dayA ane IjjatapUrNa hovo joIe, e vAtanuM IslAma dharmanA dRSTikoNathI pratipAdana karyuM che. vizvanA tamAma mahAdeva maMdira, maMdira, masjida, devaLa, gurudvAra, daherAsara Azrama, prArthanA ke sAdhanAnA sthaLoe dharmAcAryo, "jIvo ane jIvavA do" "dareka jIvanA sahaastitvano svIkAra' ane jIvadayA prema ane anukaMpAnI saidhdhAMtika vAtanuM satata pratipAdana karyA kare, A vAtanuM dharmasthaLomAM guMjatI rahe to, vizvanA tamAma jIvo mATe kalyANano mArga prazasta bane. jeno saMpUrNa ahiMsAnA sidhdhAMtane varelA che. koIpaNa prANIne pIDA thatI joI sAcA jaina zrAvakanA nayano karUNAcalathI chalakAI uThe. koIpaNa kSetre ke koIpaNa kALe pazuvadhathI ahiMsA premI jenone duHkha thAya te sAva svAbhAvika che. ane temAMya vaLI mahAvIrajayaMtI jevA pAvana parvanA divase pazuvadha thAya to jainonI AMtaraDI kakaLe pArAvAra lAgaNI dubhAya. kAraNake jaino jIvadayAne kuLadevI mAne che. ApaNe vizvAsa rAkhIe ke IslAma dharmanA anuyAyIo jenadharmIonI bhAvanAne samajaze. kurbAnInI paraMparAno vaikalpika mArga kADhI sarakAranA kAyadAne paNa mAna Apaze. dharmano nizcaya prajJA dvArA thAya che. zAzvata satya ane sAmayika satyano saMgharSa vaicArikastarano che. vivekazakti dvArA AnuM samAdhAna karI samApta karavo te bauddhika ahiMsA che. jainadharmanA gItArtha gurubhagavaMto sArI rIte samaje che ke saMgharSa e ukela nathI. ahiMsAnI sAthe sAthe jainadharmIo bhagavAna mahAvIranA anekAMtane paNa mAne che. pratyeka paristhiti ke vastuno dareka pAsAthI vicAra karaze. jenadharmI paramata sahiSNu che. te anyadharmIone AdarathI jue che. jainadharmIne bIjA pratye vera virodha ke vaimanasya nahoya e jIvato anekAMta che ane para mata sahiSNutono sidhdhAMta anekAMtavAdano pAyo che. zrImad rAjacaMdrajInA sahavAsanA kAraNe gAMdhIjI jainadharmathI khUba prabhAvita amRta dhArA nI 59 E Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayelA. sAMpratayugamAM rASTrapitA gAMdhIjI ane muni saMtabAlajI jevI vibhUtie satyAgrahano mArga ApaNane batAvyo che. potAnA lagna prasaMge thatI hiMsA rokavA mATenA ariSTaneminA tyAgamAM satyAgraha abhipreta hato. dharmanirapekSa dezamAM virodhAbhAsI paristhitinuM sarjana thAya tyAre duvidhA UbhI thavAnI zakyatAnuM nirmANa thAya che. hiMsA prati ApaNe virodha to jAhera karI dIdho che. dharmane nAme vyaktigata lAbha ke svArtha na Ave tenI sAvacetI sAthe dharma bhAvanA para rAjakAraNanA atikramaNathI bacavAnuM che. pratyeka ''devanAra''mAM 'pavanAra''nA pavitra paramANuo avatare tevI maMgalakAmanA karIe. ApaNe upavAsa, AyaMbila, navakAramaMtranA jApa dvArA ahiMsA prati bhAvanAne utkaTa karIe. bhagavAna mahAvIranA sidhdhAMta anusAra banne parvo maitrI ane sadbhAvanAthI pAra paDe tevI maMgala kAmanA karIe. (29-3-99 nA divase yogAnuyoga mahAvIra jayaMtI ane bakarI Ida sAthe hatA te prasaMge pragaTa thayela lekhanuM punaH mudraNa) 60 amRta dhArA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaiyAvRtya e dhyAnatA UMDANanI pArAzIzI che nagarathI upavana tarapha jatAM rAjamArga para cAlI jatI be sahiyaroe eka dRzya joyuM. kautukabharelA dazyane nihALavA e banne sakhI AgaLa cAlI. nagarazreSThI hAthInI aMbADI para beThelA hatAM. bAjumAM mahAvata, AgaLa pAchaLa sevako cAlI rahyA hatA. rAjamArgathI rasto phaMTAyo, nAnakaDo rasto upavana tarapha jato hato tyAM zreSThI hAthI parathI utaryA ane ghoDA para beThA. thoDuM AgaLa cAlatA eka pagadaMDI AvI zreSThI ghoDApa2thI utaryA, anucaro pAlakhI laIne UbhA hatA temAM zreSThIne besADI ubaDa-khAbaDa keDI para jarA paNa AMcako na Ave tema bhoI-anucaro pAlakhI uMcakIne cAlavA lAgyA. upavana AvatAM zreSThI nIce utaryA ane makhamalI taLAI sAthenI phUlazeyA para sUtA. anucaro paga dabAvavA lAgyA e kautukabharyuM dazya jotA eka sakhI bIjI sakhIne pUche che : 'hAthI beTho, ghoDe beTho, beTho pAlakhImAMya kiyA dinako thako, sakhIrI paDyo dabAvata pAya'' A zeTha hAthI-ghoDAne pAlakhImAM ja beThA che cAlyA lagIre nathI, to kayA divasano evo te tene thAka lAgyo ke paga dabAve che. sakhI javAba Ape che : sAdhu saMta kI sevA kiMnI cAlyo aNavaNa pAya tA' dinako thako sakhIrI paDyo dabAvata pAya. he sakhI tuM sAMbhaLa! pUrvabhavamAM A zeThe sAdhu saMtanI khUba vaiyAvacca sevA suzruSA karI hatI. pAdavihAramAM sAdhusaMta sAthe ughADe page cAlyo hato. pUrvanA e thAkane utAravA tenA dehane vizrAma ApavA anucaro paga dabAve che. sakhIonA saMvAdano evo saMketa che ke pUrve sAdhusaMtanI vaiyAvacca sevA zuzruSA karanArane tenA pracaMDa puNyodaye kevI samRddhi maLe che. amRta dhArA 61 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM bhAvapUrvaka vaiyAvacca karanArane thanAra puNyabaMdha prati aMgulinirdeza abhipreta che. vaiyAvacca ke vaiyAvRtta zabdamAM, sevA zuzruSAnI pavitra bhAvanA abhipreta che. jaina dharmamAM bAra prakAranA tapa darzAvavAmAM AvyA che. cha bAhyatapa ane cha AtyaMtara tapa, vrata-tapanA preraka jainAcAryoe trIjA AtyaMtara tapanuM jene vratatapamAM vizleSaNa karatAM kahyuM che ke: jJAnI ane tapasvI, AcArya, upAdhyAya, sAdhu-sAdhvI tathA vaDIla, vRddha, bImAra, apaMga AdinI vividha prakAre ucita sevAbhakti karavI te ja vaiyAvRtya nAmanuM tapa. guNomAM anurAgapUrvaka saMyamI puruSo temaja aThThama athavA tethI vadhu tapa karanAra tapasvIono kheda dUra karavo, paga vagere dAbavA-coLavA, caMdana ke zItaLadravyanuM lepana karavuM, laviMgano kharaDa karavo temaja temanAM sukhasagavaDano khyAla rAkhavo ane ema karIne temane sukhazAtA upajAvavAthI A tapa thAya che. caturvidha saMghanI ane kuTuMbIjanonI ucita sevAbhakti karavI te paNa A tapano ja prakAra che. A sarva pAtrone yogya rItanAM zayana-sthAnanI vyavasthA, samayasara auSadhi ApavI, zArIrika svacchatA jALavavAmAM madada karavI, aMgata vaparAzanAM sAdhanonI saphAI karavI, nirdoSa AhAra yogya samaye Apavo, vyAdhipIDita aMgonI saphAI karavI, vastro dhoI ApavAM, pravAsamAM madada karavI, halanacalanamAM Teko Apavo, haLavo vArtAvinoda karavo, patravyavahAramAM madada karavI evI anekavidha rIte sevAsuzruSA karavI te ja vaiyAvRtya. vaiyAvRtya karanArane zraddhA, bhakti, vAtsalya, vicchinna samyattvanuM puna:saMdhAna, tapa, pUjA, tIrtha, samAdhi vagere prApta thAya che. jinAjJAnuM pAlana, saMyama, sahAya, dAna, nirvicikitsA, prabhAvanA, kArya-nirvahaNa, maitrI, karuNA vagere vaiyAvRtya karanAranA guNa che. vaiyAvRtyatA zrAvako mATe mukhya ane sAdhuo mATe gauNa che. vaiyAvRtya e dhyAnanA UMDANanI pArAzIzI che. vaiyAvRtya e potAnI jAtamAMthI bahAra nIkaLavA mATenuM bAraNuM che. dhyAna dvArA tapasvI jene aMtaranA UMDANamAMthI pAmavA mathe che amRta dhArA Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene ja vaiyAvRtya dvArA pratyakSapaNe pAmI zakAya che. AtmAno vistAra thato anubhavAya che. eka evI parama avasthA pAmI zakAya che. jyAM dhyAna ane vaiyAvRtya ekarUpa banI jAya che. zrI AcArAMga sUtranA prathama upadezakanI 18mI gAthAmAM kahyuM che ke, "sAdhake mAna ane apamAnamAM keTalI samatA keLavI che? tenI bhikSAmaya jIvanathI kasoTI thAya che. bhikSA e tyAgI jIvananuM kaparuM ane kaThIna vrata che. bhikSA ane pAdavihAra e be evAM jJAnanAM sAdhano che, ke je jJAna bhUgoLanA ke mAnasazAstronA anaMta graMthothIya na maLI zake evuM lokamAnasanuM jJAna A be sAdhano dvArA maLI rahe che ane tyAgI jIvananA Adarzano pracAra paNa A be sAdhano dvArA sahelAIthI, gAmaDe gAmaDe ghera ghera pahoMcI vaLe che e dRSTie ja zramaNa saMsthA mATe A be sAdhano nirmAyA che. prathama tIrthakara RSabhadeva AdinAthathI zarU karI caramatIrthakara bhagavAna mahAvIrasvAmI sudhInA tamAma tIrthakaroe pAdavihAra ane bhikSAcarI dvArA saMyamajIvananuM pAlana karyuM. bhagavAna mahAvIra nirvANa pachInA keTalAka samaya sudhI to jaina muni bhagavaMto gAmabahAra udyAnamAM cAturmAsa karatAM. zeSakALamAM paNa munio gAmabahAra rAjA, zreSThI, zrAvakonA caityo, upavano, vihAro ke udyAnamAM rokAtA ane svanI sAdhanA sAthe paranuM kalyANa karatAM. samayanA sAMprata vaheNamAM zrAvakonA vasavATane kAraNe gAmanagara ane mahAnagaromAM aneka dharmasthAnako thayA ane sAdhusaMto temAM cAturmAsa arthe ke zeSakALamAM padhArI svasAdhanA ane dharmajAgRtinuM kArya karavA lAgyA. pradUSita havA pANInA kAraNe ane kALanA prabhAve, zarIranA saMThANa parivartanone kAraNe khAsa karIne moTI umaranA sAdhu saMto mATe pAdavihAra kaThIna banI gayo. = amRta dhArA F Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvako mATe saMtonI vaiyAvacca mATe be pAsAM upasI AvyA. eka vihAra karI zake tevI umara ane zArIrika kSamatA dharAvatA saMtonI bimArI ke akasmAta vakhatenI vaiyAvacca ane moTI uMmaranA vihAra ke gocarI mATe pharI na zake tevI zArIrika kSamatA gumAvelA saMto, nAnI uMmara hovA chatAM bhayaMkara rogano bhoga banelA ke akasmAtane kAraNe zArIrika vikalAMgatA ke azakti AvatA vihArAdinI zArIrika kSamatA gumAvatA saMtonA sthiravAsa ane vaiyAvaccanI vyavasthA karavAnuM zrAvako mATe jarUrI banyuM. vizvanI tamAma dharmaparaMparAe sahAnubhUtinI vAta kahI che jyAre jainadharme tyAMthI AgaLa vadhIne samAnAbhUtinI vAta karI che. sahAnubhUtimAM anukaMpA ane dayA abhipreta che jyAre samAnAbhUtimAM gaurava abhipreta che. anyane duHkha ke pIDA utpanna thatAM huM duHkhI thAuM, pIDita vyakti pratye sahAnubhUti pAThavuM te eka vAta paNa anyanA duHkha ke pIDA joI mAtra duHkhI na thAuM paraMtu mane evA ja prakAranuM duHkha thayuM che evI anubhUti karu. jevo mAro AtmA che evo ja sAmenI pIDita vyaktino AtmA che. A duHkha mane thaI rahyuM che evI vedanAnI anubhUti karuM ane pachI tenI sevA vaiyAvRtta karuM to e nijI saMvedanA banI jaze. vaLI paMcamahAvratadhArI saMto to ApaNA pUjanIya che mATe sevA ane vaiyAvRttimAM pharaka che. sevA eTale rAhatanuM guMjana, vaiyAvacca eTale ratnatrayInuM pUjana. sAdhusaMto to pariSaha sahetA AvyA che. upasargo sAme jhajhUme che mATe vaiyAvacca e saMtonI sevA jarUriyAta nathI, ApaNA hRdayanI saMvedanA che. jyAre kAyAnI mAyA visAranArA saMtane asamAdhi thAya tyAre ApaNe namratA sAthe vaMdanA karI vinaMtI karIe ke amane vaiyAvaccano lAbha Apo. upa eTale samIpa, yoga eTale joDAvuM, je kriyA AtmAnI samIpa javAmAM sahakArI nIvaDe e upayoga gaNAya. sevA e sahayoga che to vaiyAvacca e upayoga = 64 F amRta dhArA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaiyAvaccano dharma ApaNAmAM evI rIte pratiSThita thavo joIe ke je sAdhujInAM vratone lakSamAM rAkhIne ja karavAmAM Ave. vratamAM zakya eTalA doSa na lAge tenI jhINavaTa bharI kALajI sAvadhAnImAM ja viveka abhipreta che. saMtasatIjIo mATe zakya eTalI vadhu ArAdhanA dhAmomAM vaiyAvaccanI sagavaDo upalabdha thAya. jarUriyAta pramANenA sevAkendronuM nirmANa thAya tenI mahAsaMgho ke mahAjana saMsthAoe kALajI leze to zAsananuM gaurava jaLavAze. tIrthakara nAma karma upArjananA vIza bolamAM 16mo bola vaiyAvaccano che. sAdhu-saMtonI utkRSThabhAve vaiyAvacca sevA karavAthI svayaM bhagavAna banI zakAya che ane kahyuM che ke, vaiyAvacca guNadharANe namo namo: vaiyAvaccano guNa dhAraNa karanAra, ene jIvanamAM caritArtha karanAra vaMdanane pAtra che. sevAmUrti naMdISeNanI kasoTI karavA parUnI durgadhavALA muni deharUpa khuda iMdra AvyA ane naMdISeNe bhAvapUrvaka vaiyAvacca karI kasoTIthI pAra utaryA. marUdevI : mAtA, zailakarAjarSi ane bahusUtrI paMthakamuni, pU.samarthamalajInI vaiyAvacca bhAvanAnuM pAvana smaraNa karI abhivaMdanA karIe. | amRta dhArA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyane mArge muktinI yAtrA : satyanI saMpatti aMdara che, bahAra nathI dharmarAja yudhiSThira ane harizcandra eTale satyano payArya. gAMdhIjI-vinobA ane saMtabAlajInuM jIvana eTale satyanI prayogazALA. satyanI saMpatti bahAra nathI, aMdara che. satya aMtarayAtrA che. satyane svIkAravAnuM che, anubhavavAnuM che. keTalAMka satyo ApaNe jANIe chIe, chatAM svIkAratA nathI, dAkhalA tarIke mRtyu. prema viSe lakhIe, bolIe, vAMcIe, paraMtu sAcA premanI anubhUtimAM satya abhipreta che. je nija jIvanamAM satata satyanA prayogo karatAM rahetA evA mahAtmA gAMdhIne potAnA putre pUcheluM ke satya eTale zuM? satyanA anekavidha pAsAM hoya che ne ! (gAMdhI viruddha gAMdhI) A yakSapraznano vidheyAtmaka javAba eTale bhagavAna mahAvIre prarupela anekAMtavAda. koI samAcAra ke sAcI vAta, vyakti saMjogo ane paristhitine dhyAnamAM rAkhIne kahevAmAM na Ave ane koIne dhrAsako paDe ke AdhAta lAge tevI parane pIDAkArI nagnasatyanI abhivyaktine dharma, satyarUpe svIkArI na zake. vivekapUrNa abhigama ja satyanuM sAcuM darzana karAvI zake. dareka vAtamAM ke prasaMgamAM mArA vinA na cAle. dareka jagyAe mArI AvazyakatA che e bhramamAMthI mukta thavA jeTaluM sAduM satya samajavAmAM ApaNe jIvananA keTalAya varSo gumAvI daIe chIe. bIjAnA kiMmatI samayano bhoga ApI teno vikAsa ruMdhIe chIe ane anyAya paNa karIe chIe. - peDhImAM pitA ke gharanA vaDIla, gharamAM sAsu, sAmAjika ke rAjakIya saMsthAonA pIDha AgevAno A sAdA satyane AtmasAta kare to svane hitakArI ane parane upakArI bane che. ciMtaka ozoe satya viSe suMdara vAto karI che, e kahe che satya e muktino rAjamArga che. vicArako, ciMtako ane anubhavI saMtoe Aja vAta kahI che ke muktinI yAtrA satyanA mArga parathI ja thaI zake. amRta dhArA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukatagaganamAM vihAra karatAM, gIto gAtAM, popaTane eka zeThe sonAnA pIMjarAmAM pUrI dIdho. pIMjarAne hIrA ane jhaverAta jaDelA hatAM. jene mukta AkAzanI svataMtratA jotItI hoya tene sonAnuM zuM mUlya ? popaTa mAthuM kUTIne raDato hato, zeThanA mANasone to ema ja lAge ke popaTa gIto gAI rahyo che. pakSIne e vAtano Dara hato ke khullA AkAzanA AnaMda anubhavanA mArAM smaraNo khoI besIza ane mArI pAMkho uDavAnuM ja bhUlI jaze to huM mukta thaIza to paNa zuM vaLaze ? vahelI savAre zeThanI havelInI bahAra eka saMta gIta gAtA hatAM ke jemane mukta thavuM hoya te satyano mArga apanAve, satya ja svataMtratAnuM dvAra che. saMtanA A gIta para mANasoe dhyAna na ApyuM paNa popaTe A gIta khUba dhyAnathI sAMbhaLI lIdhuM. popaTe te divasathI satyano eka nAnakaDo prayoga zarU karyo. zeThane dhaMdhAmAM devuM thaI gayuM hatuM. udharANIovALA maLavA AvatA. zeTha havelInI aMdara hoya ane bahAra koIka maLavA AvyuM hoya, nokarane zeTha sUcanA Ape ke kahI do zeTha gharamAM nathI popaTe A asatyanuM nirIkSaNa karI satya pragaTa karavA nizcaya karyo. zeTha havelInI aMdara hatA ane bahArathI koIka maLavA AvyuM hatuM nokara sAthe zeThe kahevarAvyuM ke kahI do zeTha gharamAM nathI. te ja samaye popaTe bUma pADIne kahyuM ke zeTha havelImAM ja che. jyAre zeThe to nokara sAthe kahevarAvyuM hatuM ke zeTha havelImAM nathI. popaTanI satyavANI sAMbhaLI zeTha khUba nArAja thayA. Ameya satyathI rAjI thanArA ochA hoya che, nArAja thanArA vadhu hoya. zeThe AjJA karI ke, A popaTane hamaNAMne hamaNAM gharamAMthI bahAra kADhI mUko. pakSI to mukta thatAM ja uDavA lAgyuM ane muktagagananuM e paMkhI pelA saMtanI satyavANInuM gIta gAvA lAgyuM. samyaphajJAnanI jANakArI hoI zake paraMtu te jJAna pramANenuM AcaraNa ja jIvanane aMtima satya tarapha laI javA samartha che, ane e satya ja ApaNane mukti prati dorI jaze. amRta dhArA 6S | Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyane mArge muktinI yAtrA : satya ke svapna zAstragraMtho ke pustakonA vAcana mAtrathI satyane pAmI zakAtuM nathI. tene mATe to nija jIvanane satyanI prayogazALA banAvavI paDe. pustakonAM vAcana ke pravacanonA zravaNathI satya vize jANI zakAya che. paNa e satyanuM jANavuM nathI, tenAthI satya jANI zakAtuM nathI. A saMsAramAM satya vize jANanArA asaMkhya loko che, paraMtu satya jANanArA bahu ja thoDA loko che. satyanI dizAmAM lAkho zAstragraMthonuM eTaluM mUlya nathI jeTaluM vyaktie pote jAte uThAvelA mAtra eka kadamanuM, bhale satyano paMthe ghaNo lAMbo che. paraMtu eka eka pagaluM paNa satata cAlyA karavAthI game teTalo lAMbo paMtha kapAI jAya che. mATe satya e anubhava, abhyAsa ke anubhUtino viSaya che. satyano rasto sIdho che. asatyano rasto vAMkocUko che. asatya pakaDAI jAya mATe ADuMavaLuM bolavuM paDe. eka jUTha chUpAvavA hajAra jUTha bolavA paDe vaLI, satyane yAda rAkhavAnI paNa jarUra nathI te sahajatAthI nIkaLaze. satyane pracAranI ke vAcALatAnI paNa jarUra nathI. tenI kRti svayaM pragaTa thaze. eka jUThAthI jIvanamAM asatyanI eka zRMkhalA sarjAI jAya ane te lAMbo samaya cAle. jUThI vyakti mATe te jUTha jIvanamAM bojo banI jAya ane eka vakhata evo Ave ke teno bojo-bhAra uMcakavA te asamartha banI jAya. jyAre satyanI yAtrA saraLa che. mATe ja satyanA puraskartA bhagavAna mahAvIra, buddha ke gAMdhInuM jIvana bojAmukta, tanAvamukta, haLavAzabharyuM ane saraLa hatuM. ciMtaka ozo kahe che ke sAmAnya rIte je jIvanane ApaNe satya samajIe chIe, te jIvana satya nathI ane jyAM sudhI ApaNe A jIvanane satya samajI cAlyA karIzuM tyAM sudhI kharekhara je satya che te dizA tarapha ApaNI najara paNa jaze nahIM. na 68 - amRta dhArA Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharekhara ApaNe satyanI yAtrA karavI hoya to ApaNe ApaNA jIvanane svapna samAna samajavAnuM zarU karavuM paDaze. Aje janmathI mAMDIne mRtyu sudhInI lAMbI musApharI che, satya che ke svapna che ? e viSe thoDo vicAra karavo jarUrI che. svapna jotI vakhate ApaNane evuM nathI lAgatuM ke A asatya che. evo khyAla paNa nathI Avato ke je ApaNe joI rahyA chIe, te paNa asatya hoI zake che. je loko satyanA kharA jANapaNAnI vadhu najIka che. satya prati jAgRta che teo kahe che ke ApaNe AMkha kholI ane je jagata joIe chIe te jagata paNa svapna che. ozo A vAta eka daSTAMtathI samajAve che. eka rAjAno yuvAna putra - yuvarAja mAMdo paDyo. eka ja dIkaro hato te paNa maraNapathArI para paDyo hato. vaidyoe kaheluM ke bacavAnI koI AzA nathI. te rAtre ja eno jIvanadIpa bujhAI jAya tevI zakyatA hatI. rAjA AkhI rAta jAgato beTho. savAre paroDha thatAM ene jhokuM AvI gayuM. rAjA potAnI khurazI para beTho beTho lagabhaga pAMca vAge sUI gayo. sUtAveMta e yuvarAjane bhUlI gayo, je sAme ja pathArI para mAMdo paDyo hato, je te mahelano-rAjyano mAlika hato. eka svapna AvavuM zarU thayuM. te svapnamAM eNe joyuM ke te AkhI duniyAno samrATa che. tenA bAra putro-rAjakumAro che, kaMcana jevI kAyA che temanI, khUba svastha, khUba buddhizALI, tenuM sAmrAjya AkhI duniyA para vistareluM che, sonAno mahela che, hIrA mANekanAM pagathiyAM che, te khUba AnaMdamAM che. barAbara e ja samaye pelA bImAra dIkarA yuvarAjanuM prANa paMkherU UDI gayuM. potAnI patnI-rANI chAtI kuTIne raDavA mAMDI, raDavAnA avAjathI rAjAnI UMgha UDI gaI AMkho kholIne te uyo, khovAI gayA pelAM svapnanAM mahela, khovAI gayA pelA bAreya dIkarAo, khovAI gayuM peluM cakravatInuM moTuM sAmrAjya, jAgIne joyuM to putra marI amRta dhArA | 69 E Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayo che, patnI raDI rahI che. paraMtu tenI AMkhomAM AMsuM na AvyA. te rAjAnA hoTha para hAsya pharakyuM. patnI kahevA mAMDI zuM tamAruM mana astavyasta thaI gayuM che ? zuM tame gAMDA thaI gayA cho ? ekano eka dIkaro mRtyu pAmyo che ane tame haso cho ? te rAjA kahevA mAMDyo, mane hasavuM bIjI koI vAtanuM AvI rahyuM che huM e ciMtAmAM paDI gayo chuM ke kyA putro mATe raDuM ? hamaNAM ja mane bAra putro hatA, suvarNano mahela hato, moTuM sAmrAjya hatuM, tuM raDI ane mAruM e AkhuMya sAmrAjya jhuMTavAI gayuM. mArA pelA putro jhUMTavAI gayA. AMkho udhADuM chuM to te badhuM ja khovAI gayuM che. ane A dIkaro, jyAM sudhI pelA bAra putro hatA. A dIkarAnI yAda paNa na hatI ane jyAre A putra dekhAI rahyo che tyAre pelA bAreya putro khovAI gayA che. have huM vicAruM chuM ke huM konA mATe raDuM? pelA bAra putro mATe, pelA suvarNanA mahela mATe ke A putrane mATe ? ane mane hasavuM ema AvI gayuM ke kadAca A banneya svapnamAM to nathIne ? eka baMdha AMkhanuM svapna kemake jyAM sudhI AMkho baMdha hatI tyAM sudhI A bhUlAI gayuM hatuM ane jyAre. AMkha khUlI to pelI je baMdha AMkhe dekhAtuM hatuM te bhulAI gayuM. eka svapna che je ApaNe AMkha baMdha karIne joI chIe eka svapna che ke je ApaNe AMkha kholIne joIe chIe eka apekSAe to e banne svapnAM ja che. SO = amRta ghArA E Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyane mArge muktinI yAtrA : satyano prabhAva zaktinI yAtrA aMtima caraNeya hatAzA hoI zake jyAre satyanI yAtrAnA prathamathI aMtimacaraNa sudhI prasannatAno pAra nathI hoto. vyAvahArika jIvanamAM satyanAM svarUpomAM vividhatAnuM darzana thAya che. eka bALaka potAnI mAtAnAM saMsmaNo kahe che. huM tophAna karato tyAre mArI jUnI mA khAvA nahi dauM kahIne paNa bapora thatAM ja khAvA ApatI, ane have jyAre huM tophAna karuM chuM tyAre mArI navI mA kahe ke tuM tophAna kare che eTale khAvA nahIM dauM ane te tyAre khAvA detI ja nathI. jUnI mA khAvAnuM nahIM dauM kahIne khAvAnuM Ape che eTale e asatya vacana thayuM ane navI mA khAvAnuM nahI dauM kahIne khAvAnuM ApatI nathI eTale satya vacana thayuM bALaka mATe jUnI mAnuM asatya sukhada ane madhura hatuM kAraNa ke te heta ane vAtsalyasabhara hatuM. jyAre navI mAnuM satya vacana paNa duHkhada lAge che. kAraNa ke temAM kaDavAza ane kaThoratA abhipreta che. Ama, jIvanavyavahAramAM satyanA anekavidha pAsAnuM darzana thAya che. satyano prabhAva mAtra, paNa mAnavInA jIvana parivartana mATe kAraNabhUta banI jAya che. baMgALanI ghaTanA che, malika zeTha bahuja moTA dhArmika vyakti hatA, teo kyAreya asatya bolatA nahIM. ekavAra te potAnA cAra vahANomAM mAla bharIne samudramAM jaI rahyA hatA. tyAM samudranA DAku cAMciyAoe madhyarAtrIe vahANone lUMTI lIdhA. cAMciyAnA saradAre pUchayuM - zeTha have tamArI pAse bIjuM zuM che ? basa have, mArI pAse kaMI nathI rahyuM. cAMciyAo badho mAla laIne javAnI taiyArI karavA lAgyA, tyAM zeThanI najara potAnI AMgaLImAM rahela vIMTI tarapha gaI. A ratnajaDita aMgUThI ochAmAM ochI paccIsa hajAranI to haze ja. = amRta dhArA na 71 = Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeThanuM mana glAnithI bharAI gayuM. Aja ajANatA asatya bolAi gayuM ke mArI pAse kaMi nathI rahyuM, A aMgUThI bhUlathI mArI pAse rahI gai hatI te paNa letA jAo. saradAre kiMmatI aMgUThI hAthamAM lIdhI, tene pheravI joi, tenA bhAva paNa pharavA lAgyA, vicAradhArA palaTAI gaI, kyAM A satyavAdI zeTha ? ane kyAM ame pApI lUMTArA, potAnuM badhuM cAlyuM gayuM hovA chatAM zeThe potAnuM satya na choDayuM ane kayAM ame amArA peTane mATe mAnavatA paNa choDI daie chIe. lUMTa calAvIe chIe ane hatyAo karIe chIe ? cittanI nirmaLadhArAo zubhaciMtanamAM pariNamI. saradAra thoDIvAra vicArato rahyo. pachI zeThanAM caraNomAM paDI gayo, teNe sAthIone kahyuM - A badho mAla ApaNe pacAvI zakIzuM nahIM. satyanA prabhAvathI cAMciyAonA hRdayanuM parivartana thayuM. saradAre cAMciyAone kahyuM zeThano mAla pAcho lAvo. A kAco pAro hajama thai zake nahi. A satyadevatAno mAla pAcho ApI dIdho ane sAthe potAnA A nIca kAryano paNa zeThanAM caraNono sparza karI sogaMda (zapatha) laine sadAne mATe tyAga karyo. zeThe te samaye upadeza na Apyo ke A tamAro pApano dhaMdho che. narakano mArga che. choDI do. paraMtu je lAkho karoDo upadezathI paNa adhika prabhAvazALI tenA satyanA AcaraNe A prabhAva batAvyo. zAstrane satya jANavA mATenuM sAdhana gaNIe to satya sudhI pahoMcavA mATe zAtrane mAtra sAdhana rUpe ja svIkArI zakAya. paraMtu zAstrane ja satya mAnI levAya nahi. satya zAstranuM oziyALuM nathI. aMtima satya to AcaraNa ane anubhUtithI ja pAmI zakAya ane eja satya mAnavIne mukti sudhI lai javA samartha che. 72 amRta dhArA Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAturmAsa : saMtavANImAM taraboLa thavAnI mosama - 93 9 10 ) barela phI bhAratavarSane jItavA nIkaLatAM sikaMdara tenA gurune pUche che ke, hindustAnamAMthI huM tamArA mATe zuM lAvuM? gurUe kahyuM ke, bhAratanA saMto bahu vikhyAta che, mAre mATe tuM eka saMtapuruSa laI Avaje ! rAjA porasa upara laDAImAM vijaya prApta karIne sikaMdare potAnI vizALa chAvaNImAM eka RSine AmaMtraNa ApatAM kahe che RSi Apa mArI sAthe cAlo. saMta kahe ame cAturmAsamAM kSetra parivartana karatA nathI vaLI vAhaNa-naukA va. vAhanomAM paNa besatA nathI mATe ame tArI sAthe na AvI zakIe. samrATa sikaMdara saSine potAno vaibhava batAvatAM kahe che. " A che mArA zatrabhaMDAro ane senA, A che mAro rAjakoSa, dhanaratno ane jhaverAta, ane A che mArA aMtaHpuranI seMkaDo sohAmaNI yuvatIo. he munirAja Apa amArI sAthe cAlo. A badhuM ja ApanuM che. saMta temane bahu ja suMdara javAba Ape che : ' " he samrATa, mArA mATe A badhuM kaMI ja kAmanuM nathI. tArA zastrabhaMDAro tArAmAM chupAyelA bhayanuM pradarzana kare che. tAro rAjakoSa tArI parigrahavRtti ane lakSmInA dAsatvanI bAMga pokAre che ane tAruM aMtaHpura tArI vAsanAnI vikRtinuM varavuM darzana karAve che. sikaMdara ! A samarAMgaNa nathI amArI pAse to samatAgaNa che. tuM jenA prANa le che tene pAchA ApI zakato nathI to tane levAno adhikAra nathI. saMtanA A zabdothI sikaMdaranI bhItaramAM manomaMthana dvArA eka tumula yuddha zarU thayuM je bahAranA yuddhavirAmamAM palaTAyuM. Ama jaga jItanAra sikaMdara eka saMtane nA jItI zakyo. pArasamaNinA sparzanI lokhaMDa suvarNamAM rUpAMtarita thAya, paraMtu evA pArasamaNi kyAM ke jenA sparzamAM pArasamaNi pedA karavAnI kSamatA hoya ? saMta eka evA pArasamaNi che jenAmAM potAnAthI savAyA ziSyonuM sarjana karavAnI tAkAta che. akSara Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI ciMtake vRkSonA upakArane saMtonAM kArya sAthe sarakhAvyA, paraMtu saMto vRkSothIya mUThI UMcerA che. vRkSonI zItaLa chAMyA ke mIThAM phaLo meLavavA ApaNe vRkSo pAse javuM paDaze, paraMtu saMto to potAnI pAvana nizrA ane samakita phaLonI lahANI karavA pariSaho sahana karI ane sAme cAlIne ApaNI pAse Ave che. upakArI saMto saMsAranI baLabaLatI baporane caMdana jevI zItaLatA Ape che. lokokti che ke, caMdranI zItaLa cAMdanI tApane hare che, gaMgA pApane hare che ane kalpavRkSanI chAyAmAM daridratA cAlI jAya che paraMtu jaMgamatIrtha samA saMtonA punita sAnnidhye pApa, tApa-saMtApa ane ajJAna timira dUra thAya che. varSARtunA kALamAM asaMkhya sUkSma jIvonI utpatti prabhue potAnA jJAnamAM jANI. sAdhu saMto potAnAM vrato barAbara pALI zake e hetuthI varSARtumAM eka ja sthaLe sthiravAsa karavAno niyama batAvyo, jethI saMto AtmakalyANanA mArge javAnI preraNA Ape che, jema panihArI pANI siMcavAno puruSArtha karI kUvAnA jaLane AptajanonI tRSA tRta karavA yogya banAve che, tevI ja rIte saMtapuruSo, saMto zAstrarUpI kUvAmAMnA jJAnajaLane potAnA puruSArthathI AkAzI jaLa jevuM nirmaLa banAvI, jijJAsuonI jJAnapipAsA saMtoSe che. jJAnIpuraSo A zAstra vAMcI vicArI, UMDa ciMtana-manana karI pote samajI ane adhyAtmanA artha gaMbhIra rahasyo ApaNane saraLa bhASAmAM samajAvI ApaNA para upakAra kare che. varSAnI jaladhArAthI bhIMjAIne jamIna pocI paDe che, pocI jamInamAMthI ja bIja jhaDapathI aMkurita thAya che. tema ApaNA para karUNA karanAra saMto tenI pAvana vANIvarSothI ApaNA rUkSa hRdayane komaLa banAve che, anaMtakALathI AtmA upara ajJAnanA AvaraNane amRtavANInI mUzaLadhAra varSothI bhedI jJAnabIjane aMkurita karavAmAM sahAya kare che. AkAzamAMthI varasatI varSAnI jaladhArA dharatIne dhAnyathI bharI vasuMdharA para vasatA sarve jIvonAM sukha samRddhimAM vadhAro kare che, tema saMta puruSanI divyavANI = 74 F amRta dhArA - Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavyajIvInuM AtmakalyANa ane AtmasukhamAM vRddhi kare che svAti nakSatranuM varSanuM biMdu kAlu mAchalInA mukhamAM paDavAthI te motI bane che, tema satpaSanI vANI jIvanA aMtaraAtmAne sparzavAthI samakitaratnanI prApti karAve che. dareka dharma, paraMparAne saMpradAyanA laukika ane lokotara parvo cArtumAsamAM Ave che. maMdiro, tIrthasthAno, derAsaro ane upAzrayamAM saMta-satIo birAjamAna hoya eTale varSAvAsamAM saMtasamAgamanI taka vadhu maLe. varSARtu, dharma, adhyAtma-ciMtana ane vratanI mosama che. kheDUto A RtumAM potAnA khetara para vadhumAM vadhu dhyAna ApI khUbaja dhAnya ugADavAno prayatna kare che. tema sAdhaka AtmAo A mosamamAM saMtonI nizrAmAM vadhumAM vadhu AtmasamIpe pahoMcavAno puruSArtha kare che. gItArtha gurubhagavaMto A kALamAM nitya koI paNa vratamAM rahevAno upadeza Ape che. eTale cAturmAsane viratinuM naMdanavana kahIzuM. ApaNAM mana-vacana ane kAyAnA satata paribhramaNane vizrAMta karavAno A Rtu-kALa che. upakArI saMtonI nizrAmAM viratinA naMdanavanamAM vihAra karIe. - amRta dhArA amRta dhArA 75 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maryAdAmahotsava : AtmanirIkSaNano avasara jinezvaradeve zAstra prarUpyA, guru gaNadhara tathA temanI ziSya paraMparAe, e upadeza sUtra siddhAMta ane AgamarUpe guMthyA Ama sadgurune kAraNe ApaNane AgamarUpI vAraso maLyo. zAstromAM mArga batAvyo che, marma nathI batAvyo, marma to sadgurunA aMtaramAM paDayo che. guru, doSa joi ApaNane jAgRta kare bhUlIe tyAM pharI gaNavAnI preraNA Ape, parama-kalyANamitra, karuNAnidhAna sadguru, hitabuddhie vividha bherUpa nIti AcarIne sAdhakane sIdhe raste caDAve. dharmazAsananuM sukAna AcArya ane sAdhubhagavaMto saMbhALatA hoya, temanI pAse cAritryapAlananI UMcI apekSA rAkhavAmAM Ave te svAbhAvika che. vaLI vartamAne gurunI anivAryatA che. kAraNake A kALamAM A kSetre arihaMta prabhu ApaNI vacce sadehe nathI tyAre ApaNA mATe jo koi sacoTa ane sabaLa mArgadarzaka hoya to te eka ja che ane te che sadguru. A pharajanI sabhAnatAthI terApaMtha saMpradAyamAM avyavasthA na pravarte, saMgha zaktizALI ane saMgaThita banI rahe tevA zubha AzayathI maryAdApatra nAmano eka dastAveja Apyo. jene saMgha calAvavAnuM mArgadarzaka-pavitra baMdhAraNa kahI zakAya. zrAvakAcAra ane sAdhujInI samAcArInA cUsta pAlana mATe, pavitra maryAdApatrane AcaraNamAM mUkavA mATe caturtha AcArya zrI jayAcArye maryAdA mahotsava ujavavAnI paraMparA zarU karI. zrAvakone kyAreka zrAvakAcAranA pAlanamAM zithilatA AvI javAnI saMbhAvanA rahe che. jainadharmano sayaMmamArga ati kaThIna che aneka pariSaho sahIne upasargo sAme jhajhUmatA saMta-satIo cAritrayAtrAmAM AgaLa hoya che. paMcamahAvratadhArI sAdhu saMto paNa ApaNA jevA mAnava che. kyAreka zAstranA ayogya arthaghaTanane kAraNe to kyAreka pramAda ke karmodayane kAraNe AcAra-pAlanamAM zithilatA Ave te mAnava sahaja maryAdA che. paraMtu AvI bhUlonuM punarAvartana na thAya tene mATe maryAdA mahotsava yojavAmAM Ave che. 06 amRta dhArA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama to saMgha ekatra thaI ane maryAdAno svIkAra kare che. maryAdAmahotsava varSamAM ekavAra karavAmAM Ave che. saMpradAyanA tamAma sAdhu-sAdhvIo ane tamAma saMghonA pratinidhio maryAdA mahotsavamAM ekatra thAya che maryAdAmahotsavamAM vItelA varSa daramyAna thayelI bhUlo ane kSationuM avalokana karavAmAM Ave che. maryAdA mahotsava eTale AtmanirIkSaNano avasara ahIM eka siddhAMta abhipreta che ke, je vyavasthA daMDa bhaya ane lAlacathI na thaI zaktI hoya te aMtaHkaraNanA anuzAsanane anusaravAthI sahaja bane che. cAturmAsamAM saMto alagaalaga sthaLe bIrAjamAna hoya eTale zeSakALamAM ane khAsa karIne zItakALamAM varSamAM ekavAra badhA ja zakya hoya teTalA sAdhusaMto eka ja jagyAe bhegA thAya ane maryAdAmahotsava ujavavAmAM Ave che. mukhya kAryakrama eka ja jagyAe thAya paraMtu je sAdhu-sAdhvIjIo ghaNAMja dUranA sthaLe cAturmAsamAM bIrAjamAna hoya ane azakta ke bImAra sAdhu-saMto kAryakrama sthaLe pahoMcI na zake te jyAM hoya tyAM maryAdAnuM smaraNa kare che. AvA saMto je kSetramAM bIrAjamAna hoya te saMghanA pratinidhio utsavamAM bhAga levA mATe jAya che. saMghanA pratinidhionA mAdhyama dvArA dareka sAdhu-sAdhvIo mahotsavamAM potAnA vicAronuM AdAna-pradAna karI zake che. mukhya maryAdAmahotsavamAM sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA ema caturvidha saMgha ekatrita thAya che. zrAvakAcAra ane sAdhunI samAcArI aMge vicAra vimarza karavAmAM Ave che. zrI jyAcArya zarU karelI paraMparA mujaba mahA suda 7 ne divase maryAdA mahotsava prativarSa ujavavAmAM Ave che. A mahotsavamAM caturvidha saMghanA koIpaNa pratinidhi sUcano ApI potAnA vicAro pradarzita karI zake che. divasa daramyAna sAdhu-sAdhvInI sAthe goSTi goThavavAmAM Ave che ane rAtre sAdhuonI alaga ane sAdhvIjIonI alaga beThaka goThavavAmAM Ave che. zrAvaka-zrAvikAonA dhArmika ane AdhyAtmika zikSaNa aMge ciMtana ane vicAraNA thAya che. dareka kSetranA vizeSajJa ane anubhavI sAdhujI ke zrAvakanAM pravacana goThavavAmAM Ave che. saMtajano samagravarSanI pravRttiono ahevAla gurudeva samakSa rajU kare che, enuM dakSatApUrvaka nirIkSaNa karI emAM AcAravyavahAra anuzAsana ane vyavasthAmAM koI truTI = amRta dhArA - Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke doSa jaNAyato eno yogya upacAra prAyazcita karAve che. vizeSa saMprApti ke upalabdhi ne abhivaMdanA karavAmAM Ave che. eka ja gurunI AjJAmAM sAdhanA karavAvALA A ziSya-ziSyAo prAyazcitta ke bahumAna ne taTasthabhAve svIkArI le che. terApaMtha jainasaMghanI prANAlI mujaba mAtra AcArya bhagavaMta ja cAturmAsa vihAra, dizA nirdeza kare che jeno pratyeka saMtajana hRdayapUrvaka svIkAra kare che. koIpaNa ekane eka sthaLe vAraMvAra javAthI te sthaLa ane tyAMnA zrAvako prati mamatA baMdhAI jAya che AvuM na thAya tenI sajAgatA sAthe vihAra ane cAturmAsa aMgeno gurubhagavaMta nirdeza kare che. sAdhanAmAM jAgRti sAthe nirmaLatAthI mukti mArgamAM AgaLa vadhI zakAya tevo kAryakrama ghaDavAmAM Ave che. ahIM saMpradAyanA tamAma sAdhuo ekabIjAnA sAthI, kAraNake tamAma sAdhakavRMda mAtra ekaja AcAryanI AjJAmAM rahe che mATe tamAme tamAma te AcAryajInA ziSya che. bImAra ke azakta sAdhusaMto mATe sevAkendro calAvavAmAM Ave che tyAM vaiyAvacca mATe prativarSa vArApharatI cAturmAsa mATe alaga alaga grupane mokalavAmAM Ave che vaiyAvacca karavA mATenAM kendromAM javA badhA saMtajano tatpara hoya che te sthaLanuM cAturmAsa sAmethI mAMgavAmAM Ave che. ahIM pratyeka ziSya guru pratye samarpita bhAva pragaTa kare che. varSa daramyAna sAdhanA, ciMtana, manananA paripAka rUpe taiyAra karela svAdhyAya noMdha, pustako pothIo vagere paNa gurunA caraNe samarpita karI de che A samarpaNa bhAvanA samUha uccAraNa dvArA pratyAkhyAna sAthe maryAdA patrano svIkAra bhAva pragaTa karavAmAM Ave che. maryAdApatranA saMdarbha pramANe zraddhA, AcAra kalpa athavA sUtrano koI viSaya potAnI samajamAM na Ave athavA koI navo prazna Ubho thAya to AcArya ane bahuzruta vidvAna sAthe carcA karI tenuM samAdhAna karavAmAM Ave che. chatAMya samAdhAna na thAya to kevalIgamya eTale A viSaya mAtra kevaLajJAnI bhagavAna ja jANI zake tema kahI potAnI maryAdAno svIkAra karI levAmAM Ave che. saMyamamArgamAM upasargo sAme jhajhumavAnuM hoya che ane pariSaha samatA bhAve sahevAnA hoya che te niyamanA svIkAra sAthe sAdhunI jIvanacaryAmAM UbhI thayelI koI anya muzkelIonuM carcA vicAraNA bAda nirAkaraNa karavAno puruSArtha karavAmAM Ave che. 98, F amRta dhAraka - - Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamaparaMparAne dhyAnamAM rAkhI navAyuganI apekSA pUrNa thAya te rIte vicAra vimarza karI nirNaya levAmAM Ave che. sarva sAdhu-sAdhvIo pAMca mahAvrata, pAMca samiti ane traNa guminI akhaMDa ArAdhanA kare, IryAsamiti, bhASAsamiti ane eSaNAsamiti paratve vizeSa sAvadhAna rahe. Ama aSTapravacanamAtAnI ArAdhanA sAthe jayaNA, pratilekhana va. kare te maryAdApatramAM abhipreta che. maryAdAmahotsavamAM sAMpratakALanA pravAhamAM zAstrAnusArI yogya arthaghaTana karI pragatizIla nirNayo levAmAM AvyA che. pahelA terApaMthI saMtajano divase paheravAnAM kapaDAM dhotA na hatAM paraMtu sAmAjika saMparkanA abhigamane dhyAnamAM letA svacchatA mATe kapaDAM dhovAnA maryAdita niyamo banAvyA. pahelA keLAM, sAdhunI sAme chAla utArIne gocarImAM vahorAvAmAM Ave to svIkArI levAtA, have tene saceta gaNavAmAM Ave che jethI saMtajana padhAre te pahelA ja keLAnI chAla utArI levAmAM AvI hoya toja tene svIkAravAmAM Ave che. ekavA gArDamAMthI pasAra thayelA zuddha pANI aMge be traNa varSanI carcAvicAraNA ane ciMtana pachI, maryAdAmahotsavamAM evA niSkarSa para AvyA ke, ekavA gArDanuM pANI aceta kahevAya ane te svIkArI zakAya. ekavAra levAyelo nirNaya bIjA maryAdAmahotsavamAM anubhava ane sUcanone kAraNe badalI paNa zakAya che. je sAdhu-saMto ke saMdho upasthita na hoya tene, pratinidhi dvArA nirNayonI jANa karavAmAM Ave che. | amRta dhArA 1 79 F Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainonA terApaMtha saMpradAyamAM 750 sAdhu sAdhvIo ane aneka zrAvaka zrAvikAo mAtra ekaja AcAryanI dharma AjJA, nirdezana heThaLa saMghabaddha sAdhanA kare che, te pUrvAcArya zrI bhikSusvAmI ane zrI jyAcArye karelI vyavasthA ane maryAdAne AbhArI che. potAnI maryAdAono abhyAsa karavA, potAnI kSatio ane truTionuM avalokana karavA ane bhAvinA vikAsa mATe dareka dharma ane dareka saMpradAyanA saMtajano ane sAdhako je AvA maryAdA mahotsava yoje, to te adhyAtmavikAsa mATenuM utkRSTa pagaluM gaNAze je navI dizA kholaze. A varSe rAjasthAnanA gurU jillAmAM cADavAsa nAmanA gAmamAM 11 thI 13 phebruArI sudhI gaNAdhipati tulasInI preraNAthI terApaMthanA vartamAna dasamA AcArya pU.mahAprajJajInA netRtva nIce maryAdA mahotsava ujavAI rahyo che. Aja divasomAM vidvAna pUjya rAkezamuni punAmAM maryAdA smaraNano kAryakrama yojaze. = 80 amRta dhArA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasvI pU. mANekacaMdajI mahArAjanI jIvana jharamara bhAratavarSanuM sthAna vizvamAM sAMskRtika dRSTie ajoDa che. AdhyAtmika ane sAMskRtika paraMparAno eka viziSTa vAraso A dezamAM jaLavAI rahyo che. vizvanA ItihAsamAM AdhyAtmika utkrAMti sarjanAra bhAratavarSa che. darzana sAhityamAM viziSTa AtmaciMtananI deNa bhAratanA manISIo RSio ane sapuruSonI che. evA pavitra bhAratabhUminA pazcima digvibhAgamAM Avela saurASTra e saMtonI bhUmi che. A dhanya saurASTranI dharaNIe tejasvI raNavIro, yazasvI dharma pravartako ane ojasvI yugapuruSone janma ApI saurASTrane samagra bhAratanuM AkarSaNanuM kendra banAvela che. prAtaH smaraNIya, parama vaMdanIya pU. mANekacaMdrajI mahArAja, jaina ane jainetaromAM ghaNuM gauravavaMtu sthAna dharAve che. pUjyazrInA jIvana vize, saMkSepamAM mahattvanI jIvana vigato darzAvavAno mukhya Azaya che. teozrInA mahAna preraNAdAyaka jIvanamAMthI AjanI peDhI ekAda aMza paNa svIkAre to paNa tenuM jIvana dhanya banI rahe tevI uttama guNasamRdhdhi sabhara pUjyazrInAM caraNomAM vaMdana. saurASTranI puNyabhUmimAM aneka mahAna AtmAoe janma dhAraNa karyo che ane e dharatI tathA vizvanI dharatInA mAnavIne anokhI preraNA pUrI pADI che, jetapuranI bhUmi e emanI janmabhUmi che. vikrama saMvata 1915mAM A tapodhanI tapasvIrAjano janma thayo. sAMsArika pitA zrI premajIbhAI khetasI gAMdhI, saraLa svabhAvI, dharmanAM raMge raMgAyela, IzvaraniSTha sadgRhastha hatA. teo prAmANikatAthI vyApArathI AjIvikA meLavatA hatA. nItithI saMtoSamaya jIvana jIvatA hatA. sAdhujanonI sevAbhakti, dharmAcaraNa AtmasaMtoSa temanA vyaktitvanA mukhya Aloka aMgo hatA. vratadhArI zrAvakamAM saMbhavita kaSAyamaMdatA ane nirmaLatA temanA jIvanamAM joI zakAtI hatI. saMta sAnnidhya ane zAstrazravaNa temanI priya pravRtti hatI. A dharmaniSTha zrAvakanuM, amRta dhArA 1 81 = Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuTuMba ane samAjamAM mahattvanuM sthAna hatuM. sAdhu-sAttvika ane anukaraNIya jIvana teo vyatIta karatA hatA. zrI premajIbhAInA pApabhIru gRhiNI, vyavahAra kuzaLa zrI kuMvarabAI nAmanA dharmaparAyaNa patnI hatA. teonuM dAMpatyajIvana dharma parAyaNa ane saMtoSI hatuM. dharmanAM saMskAro pUrvanAM puNyathI sahaja prApta hatA. tyAga, tapa ane saMveganirveda vagere guNanI vRdhdhi thatI hatI. dharmanI samajaNane kAraNe paisAnI tRSNA ke jhaMkhanA emane satAvatA na hatA. sAdhu puruSonA samAgamathI A daMpatInA adhyAtmanetro ughaDyA hatA. A sadguNazIla daMpatI, potAnA zAMta ane AnaMdapUrNa jIvanane saMtoSa sAthe kalAtmaka rIte jIvI rahyA hatA. A daMpatIne ghera anukrame traNa putro zrI jayacaMdabhAI, zrI mANekacaMdabhAI, zrI mAvajIbhAI tathA eka putrI ujamabAIno janma thayo. sauthI moTA jayacaMdabhAI te pachI ujamabAIno janma thayo hato. mANekacaMdabhAI trIjuM saMtAna ane sauthI nAnA mAvajIbhAI. mAtApitAnA lADakoDa ane sneha pUrepUro mANe te pahelAM pitA premajIbhAInuM ane be varSa pachI mAtA kuMvarabAInuM avasAna thayuM. mAtAe aMtima salAha ApatA, bALakone kahyuM - "tame badhA bhAIo saMpIne rahejo. jainadharma sivAya AtmakalyANa karI zake evo bIjo koI uttama dharma nathI. tethI jenazALAmAM niyamita javuM. dharmamAM prema rAkhavo. sAdhupuruSo ane sAdhvIjInA darzana samAgamamAM rati rAkhavI. temanI sevAno lAbha yathAzakti levo. ApaNA jJAnamAM utare ane zarIra svAthya jaLavAya. anAkuLatA na vadhe evI dharmakriyAo vizudhdha pariNAmo sAthe karatA rahevI. tattvajJAna vadhAratA rahevuM. mArA viSenI mamatAno tyAga karI jagatanI vicitratAno vicAra karo. zAMti, dharya ane sahiSNutA sAthe dareka kAryo karavA. mahenatane jIvanano mULamaMtra banAvavo, ALasa na rAkhavI. pArasparika bhAtRtvanI pavitra bhAvanAo vadhAratA rahevI. jIvananA sAcA sUtro jIvana sAthe vaNI levA. dharma, dharmaniSThA ane dharma vyavahAra sAcavavA." 82 F amRta dhArA - Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtAnA A umadA vicArone samajI zake tevI paMdara varSanI uMma2, zrI jayacaMdabhAInI hatI anya traNa bALako vayamAM khUba nAnA hatA. paraMtu mAtAno uttama saMskAra vA2so pU. mANekacaMdrajI mahArAja sAhebe dIpAvyo che. bhaviSyamAM uttama guNasaMpattinA svAmI thavAnA che tenuM maMgala bIjAropaNa mAtAe karyuM che. mAtAnA mRtyuthI bALako sAva nodhArA banI gayA. mAnI vasamI vidAya Dagale ane pagale sAlavA lAgI. mAnA viyoganuM hRdayavidAraka AkraMda mosALa pakSane vadhAre pIDavA lAgyuM ane bALakone mosALa laI javAno nirNaya thayo moTA jayacaMdabhAI bilakhA nokarI karavA gayA ane anya traNeya bALako mosALa gayA. pU. devajIsvAmInA darzana ane ciMtanasabhara pravacanano lAbha jayacaMdabhAIne maLe che. vItarAga vANInuM zravaNa temanA AtmAne jAgRta kare che. temanAmAM vairAgyabhAva tIvrarUpa dhAraNa kare che. 'gurucaraNanuM zaraNa' eka mAtra jIvana dhyeya bane che. dIkSA aMgIkAra karavAno nirNaya kare che. paraMtu vaDIlomAMthI koInI AjJA maLatI nathI. chatAM hRdayathI Icche che ke traNeya bhAIo jo vairAgI banI jAya to kAma saraLa banI jAya. paraMtu vidhinI vicitratA koNa pAmI zakyu che? zItaLAnA rogamAM bahena ujamabAI ane bhayaMkara tAvanI bImArImAM nAnAbhAI mAvajIbhAInuM avasAna thAya che. banne bhAIo jayacaMdabhAI tathA mANekacaMdabhAI badhA vaDIlone dIkSA ApavA mATe vinave che paNa koInI AjJA maLatI nathI. zrI mANekacaMdabhAIno dIkSA aMgIkA2 ka2vAno nirNaya dRDha hato. mANekacaMdabhAIe saraLa upAyazodhI kADhyo, ''moTAbhAI! tamArI dIkSAno kALa hajI pAkyo hoya ema lAgatuM nathI. mAre to have saMsAra avasthAmAM nakAmo samaya gALavo nathI. bahena gujarI gayA. ApaNo nAno bhAI mAvajI, dIkSA dIkSA karato karALa amRta dhArA 83 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALano koLiyo thaI gayo ane ApaNe paNa keTalA divasanA mahemAna chIe te jJAnI sivAya koNa jANI zake? to kRpA karI mane mahArAjazrInA caraNomAM soMpI do ane dIkSAnI AjJA ApI kRtArtha karo.'' bhAInI A vinaMtIe jayacaMdabhAIne vicAratA karI mUkayA, zrI mANekacaMdabhAIne dIkSAnI AjJA ApavAno potAno naitika adhikAra che tema samajatA, vilaMba karyA vagara pU. zrI devajIsvAmInI sevAmAM teo banne pahoMcI gayA. pU. zrI e samaye mAMgaroLa mukAme bIrAjatA hatA. teonI samakSa vinaMtI karI kahyuM, 'gurudeva Apa ene ApanA caraNano sevaka banAvo'' zrI devajIsvAmIe mANekacaMdranI vairAgyavRttinI AkarI kasoTI karI, paraMtu zrI mANekacaMdabhAIe potAnI makkamatA darzAvI, kahyuM - "nathI capala ti mArI, niyama mAro nathI ja pharavAno, nAzavaMta vastumAM, moha dharIne huM nahIM vasanAro; nathI vizva A sAcuM, rAcuM nahIM e nizcaya mamadhAro.'' zrI mAMgaroLa saMghe paNa dIkSAno nirNaya karyo ane zubha muhUrta saM. 1928nA poSa suda 8 ravivAranuM karAvyu. dIkSAnI bhavya taiyArIo AraMbhAI. ane khUba ThAThamAThathI dIkSA mahotsava ujavAyo. sAdhunA zveta vezamAM tera varSanA mANekacaMdabhAI khUba zobhI uThyA. jaina zAsanane eka mahAna saMta maLyA. paramazradhyeya, tapasvI zrI mANekacaMdajI mahArAja sAheba to bAlyavayathI sAMsArika viSayomAMthI nirveda pAmyA hatA. tethI teo bhAgavatI mArga upara khUba makkama pagale pragati karavA lAgyA. vighnothI DaravAne badale dhairya ane sthiratAno sahAro laI, jIvananA Adarza ane sAdhanAnA unnata mArgamAM aDaga rahyA. zArIrika pratibhAmAM jJAna ane cAritranuM teja bhaLatAM temanuM saMyama jIvana soLe kaLAe dIpI uThyuM. dIpaka jema sva ane parano prakAzaka che tema jJAna paNa sva ane paranuM prakAzaka che. jJAnanuM sAkSAta phaLa kaSAya upazAnti che, mAtra ajJAna nivRtti nahI. je jJAnamAM sva ane paranI vivekanI budhdhi jAgRta na thAya te jJAna, amRta dhArA 84 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnanI koTimAM AvI na zake. jJAnanuM aMtima phaLa mokSanI prApti che. evI daDha mAnyatA dharAvanAra pU. zrInI jJAnapipAsA ajoDa hatI. teonI tIvra IcchA mAravADanA jJAnI saMto pAsethI jJAna meLavavAnI hatI. pU. devajIsvAmI tathA saMghanI AjJA mujaba teoe mAravADa vihAra karyo ane pU. zekharAkhajI ma. sAheba tathA pU. phakIracaMdajI ma. sAheba pAsethI jJAnopArjana karyuM. jJAnadAtA gurUe unma AzIrvAda ApyA jJAnanA sAdhanarUpa hastalikhita graMtho ane AgamonI amUlya bheTa ApI. ugravihAra karIne pU. mANekacaMdajI ma.sA. saurASTramAM pU. devajIsvAmInAM caraNomAM sAtApUrvaka AvI pahoMcyA ane teonI uttama prakAranI sevAno prAraMbha thayo. vaiyAvacca sevAnI temanI bhAvanA atyaMta ucca prakAranI hatI. saM. 1947nuM cAturmAsa uttama rIte gurunI nizrAmAM pUrNa thayuM paraMtu saM. 1953nuM cAturmAsa ciMtAjanaka banI gayuM. gurudevanI tabiya uttarottara vadhu kharAba thavA lAgI. pUjya tapasvIjIe sevAnI A aMtima taka che. tema samajI sevA ane zAstranA svAdhyAyano bhAra pUrA umaMgathI upADI rahyA hatA. gurudevanI pAse covIse kalAka teo khaDA page rahetA ane UbhA UbhA ja zAstrano satata svAdhyAya karI, adhyAtmabhAva udIpI karatA hatA. eka paLano ArAma paNa harAma hato. gurudeve AjasudhI varasAvelI kRpA sudhAno badalovALI devA pUrI zaktithI macI paDyA hatA. be mAsa sudhI satata mAMdagI bhogavI chatAM cheka sudhI zAMti, sthiratA ane cittasamAdhi jaLavAI rahI hatI. Akhare pU. gurudeve saMthAro svIkAryo ane saM. 1954 mAgasara suda 13nA samAdhimaraNe svarge sIdhAvyA. gurudevanI ciravidAya pU. tapasvIjInA jIvanamAM sadA aMkita rahI guruno upakAra kadI bhUlyA nahIM. teonI sevAbhAvanAe anokho ItihAsa sAdhyo che. sevAnI uttama bhAvanA sAthe pU. tapasvIjIe, paMcamahAvratone saphaLa banAvavA tapasAdhanAne jIvanano, sAdhaka jIvanano sahaja kAryakrama banAvI dIdho hato. tyAganI emanI utkaTa bhAvanAe samagra jaina muniomAM teone ajoDa, gauravavaMtu sthAna apAvyuM che ane samasta jaina samAja Aje paNa apAra pUjyabhAva ane vaMdana sAthe smaraNa karI, AzIrvAda yAce che. apUrva AtmapuruSArtha ane vairAgyamAMthI janma pAmatI temanI alaukika Atmazaktine vaMdana. teonA tapanI mukhya AkarSaka vigato A pramANe amRta dhArA 3 85 = Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1) 17 varSanI yuvAvasthAmAM praveza pAmatAM saMvata 1932mAM yAvajIvana pANIno sadaMtara tyAga karyo. 2) 12 varSa sudhI mAkhaNa vagaranI chAzamAM kAco loTa bheLavI potAnA saMyamajIvanano nirvAha karyo. lAkaDAnA verane chAzamAM bheLavI calAvI letA. 3) kerI ane kerInA rasano tathA dareka jAtanI sukhaDIno upabhoga na karavAnI pratijJA karI. 7 thI 8 dravyonA upayoga karatA, vastronI paNa maryAdA hatI. 4) garamImAM dhagadhagatI retI upara AtApanA levAnuM ane ThaMDImAM rAte hAtha pasArI UbhA rahI dhyAna dharavAno niyama karyo. 5) be kalAkathI vadhAre nidrA levAno tyAga karyo. 6) eka Asana upara traNa-traNa kalAka japa ane svAdhyAyano niyama karyo. 7) zAsana prabhAvanA ane jJAna pracAra mATe muMbaI ane kaccha sudhIno ugra vihAra karyo. 8) svAdhyAya tapanA samartha puraskartA, ahorAta svAdhyAya-dhyAnamAM lIna rahevAno ajoDa puruSArtha karI anokhI sAdhanAnuM uttama udAharaNa ardhI rahe che, koTi koTi vaMdana. emanI cAritraniSThA, rasaparityAga ane vRttisaMkSeparUpa tapa ajoDa che. tapasvIjI eka krAMtikArI yugapuruSa hatA. yugapuruSa pU. tapasvIjInA hRdayamAM, vIravANInI sAcI samajaNa lokomAM vikase te mATeno adamya utsAha hato. dharmanI zradhdhAvALA e yugamAM loko bAhya kriyAkAMDomAM rAcatA hatA. kriyAo karanAra dhArmika vyakti gaNAtI hatI. bAhya kriyAonA bAhya dekhAvo vadhI paDyA hatA. jJAna sAtheno saMbaMdha ghaTavA lAgyo hato. teoe darzAvyuM ke bhagavAna mahAvIrano anuyAyI varga jema zrI saMpanna che. tema jJAna saMpanna thaze to ja dharmanuM vAstavika svarUpa sacavAze. 86 E 1 amRta dhArA - Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyathA AtmakalyANa mATeno paramapAvana vItarAga dharma kALe karI artha pradhAna thaI jaze. tethI jJAnano bahoLo pracAra, samAjane TakAvavA, nabhAvavA ane jagAvavA bahuja anivArya che. tethI teoe jJAna ane jJAnanAM sAdhanono jorazorathI pracAra AraMbhyo. "jo mahAvIranA zAsanane TakAvavuM hoya to jJAna ane jJAnanAM sAdhano ane jJAnAzALAe UbhI karye ja chUTako che.'' tapasvIjInAM jJAnotejaka vyAkhyAno ane jJAnasAdhano ekatra karI sArvajanika hitamAM teno upayoga karavAnI bhAvanAe jema eka bAju anukULatA ane svasthatA pAtharI to bIjI bAju eka jAtano ulkApAta macI gayo. samAja be bhAgamAM vaheMcAI gayo. ThekaThekANe sAdhusaMsthA, zrAvaka samudAya ane kSetromAM taDAM paDI gayo. amuka emanAM kAryonuM samarthana karavA lAgyAM to bIjA eno virodha paraMtu tapasvIjIe potAnuM uttama kArya khUba svasthatA ane dhIrajathI AgaLa dhapAvyu. pustaka bhaMDAra sthApavA, pustako chapAvavAM, Agama vAcanAne gati ApavI, pustaka vinA dharma cAle tema nathI tema samajIne teoe nirAzrita jaina pustaka bhaMDAra sthApyo paNa pustaka parano potAno hakka mArApaNuM choDI dIdhu. jainazALA zrAvikAzALAo sthApavA. A pAThazALAonuM saMcAlana suyogya vidvAno kare evI emanI AkAMkSA hatI. sAdhu sAdhvI zrAvaka ane zrAvikA-prAkRta ane saMskRtamAM bolatA, vAMcatA lakhatA ane vicAratA thAya e jarUrI che evuM dRDhapaNe mAnatA hatA. jethI Agamo ane AcAryonA banAvelA graMtho, TIkAo, bhASyo, nyAya ane darzanazAstranI mImAMsAnA teo niSNAta bane evI IcchA hatI. jena gurukuLa, jaina borDiMga vagerenI paNa khUba jarUra che. "jJAnadAna jevuM jagatamAM bIjuM koI dAna nathI. jJAnadAna zreSTha dAna che.'' evI bhAvanA teo vyakta karatA hatAM. tapasvIjInI asAMpradAyikatA preraka hatI. pU. tapasvIjI sAMpradAyika jaDatAnA sakhta virodhI hatA. gaccha, vADA ane saMghADAnA dUSaNo temaNe khullA pADyA hatA. teone samajAyuM ke vicAro ane AcAronI vibhinnatA ja visaMvAdanuM mULa che. emAMthI UMca-nIcanA khyAla janme che ane veravRtti vikase che. guNarAgane badale vyaktirAga ane bAhyakriyAono ADaMbara gauravapUrNa sthAna le che. AcAre ahiMsA ane vicAre anekAMta mAtra bolavA mATe nahI AcaraNamAM mUkavA mATenuM amara sUtra che. sAdhusamAja amRta dhArA 87 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ doSo ane zithilatA tarapha kaTAkSa karavAmAM paNa kacAza nahotA rAkhatA. teo darzAve che, ''he matavAdIo! he gacchavAdio! he saMghADA samudAyavAdIo tame zrI mahAvIra zAsanamAM jaina dharmano bhinnabhinna svarUpa svacchade. sau saunA nAmathI vaheMcI bhAgalA pADIne gAma-girAsanI peThe vADA vALIne saMgheDA bAMdhI beThA cho ane dareke dareke judI-judI marajI mujabanI samAca2I ghaDI kADhI che ane zrI mahAvIrazAsananA nAme potapotAnA gAma ThAmane nAme zAsana calAvo cho tathA haTha svabhAvathI dhakela mA2I karo cho ane daMbhapaNe dravya liMganuM vyApti doSayukta sevana karo cho tathA guruo ane guruonI vRttio svacchaMda calAvo cho. ziSya ziSyanI vRttie svacchaMda cAle che. sUtra sidhdhAMtanA pramANathI ochI adhika ane viparIta prarUpaNA karo cho, karAvo cho tathA "gharabAra choDIne vADA saMgheDAmAM gUMcavAI gayA. mAthu muMkyuM paNa mana muMDyu nahIM. vALano loca kIdho paNa viSayono loca kIdhI nahI. pagarakhAM utAryA paNa ahaMkAra utAryo nahIM. bairA chokarAnI vAsanA choDI paNa celA-celIonI vAsanA choDI nahIM. pariNAme samadraSTipaNAnI prApti thaI zakI nahIM...... vADA saMgheDAnI svachaMdatA choDIne tamAruM prathama kalyANa karo ane pachI jagatanuM kalyANa karavA kaTibadhdha thAo.'' pU. tapasvIjI mAtra sthAnakavAsI samAjanI ekatAnA ja himAyatI na hotA. teo to AkhA jaina samAjane AcAre ahiMsA ane vicAre anekAMtano kriyAtmaka pATha bhaNAvavA mAgatA hatA. samAjamAM ekatA sthApavA ane sAMpradAyika visaMvAdane dUra karavA temaNe ajoDa puruSArtha karyo che. samAjopayogI dharmapoSaka emanA kAryanuM vAstavika mUlyAMkana Aje karI zakAya tema che. pU. tapasvIjI mAtra jainonA ja nahI, sahu koInA lADIlA hatA. temanA satsaMga ane sAnnidhyano lAbha lenAra badhAne emanA pratye apAra mamatva ane pUjyabhAva thato hato. emanA tapa ane tyAga, jJAna niSThA ane AtmakalyANanI sarva kalyANanI krAMtikA2ka bhAvanA, upadezazakti ane sahiSNutA ajoDa hatI. amRta dhArA 88 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emanA jJAnayajJano, sevAyajJano, sAMpradAyika udAratAno, sahu koI lAbha letA hatA. emanI AvI virala pratibhAne lIdhe ja badhA temanA pratye AkarSAtA kAThI darabAro tathA narezone pratibodha ApI temane potAnA tarapha AkarSyA hatA. jetapura darabAra sva. lakSmaNavALA sAhebe jetapuramAM Avela potAnA darabAra-gaDhanA makAnane pU. zrInAM caraNomAM jJAnayajJane puSTi ApavA arpaNa karI dIdho hato. pIThaDiyA darabAra zrI muLuvALA pU. tapasvIjIne potAne tyAM cAturmAsa karAve, zrAvako dharmakaraNI karavA sadAne mATe makAna kADhI Ape, upAzraya baMdhAvI Ape, viDayAnareza bAvAvALA ane haDALAnareza zrI vAjasuravAvA tathA bilakhAnA darabAro paNa temanI tyAga ane lokakalyANanI mAMgalyakAraka pravRttimAM khUba zradhdhA dharAvatA hatA. A rIte jaina ane jainotaro tathA e samayanA rAjavIono ekasarakho pUjyabhAva prApta karI zakanAra pU. mANekacaMdajI mahArAja jaina samAjanuM amUlya ratna che. pU. tapasvIjIno saMthAro samAdhimaraNano prasaMga adbhUta hato. jaina zAstramAM saMlekhanApUrvakanA mRtyune paMDitamaraNa kahyuM che. pU. zrIe 1977nuM comAsuM goMDala pUrNa karI, vihAra karyo, nAdurusta tabiyata hatI tethI torI, viDayA, thANAgAlola thaI thANA gAlolathI DoLImAM jetapura pahoMcI gayA. saM. 1978nuM cAturmAsa jetapura karyuM. tabiyata vadhAre bagaDavA lAgI tethI saM. 1979 kArataka vada 11||nA roja saMthArAnA paccakhANa karyA. pU. zrInA saMthArAnAsamAcAra vAyuvege AkhA dezamAM pahoMcI gayA ane vizALa mAnavamaherAmaNa emanA darzana mATe umaTyo. sAdhu-sAdhvI samudAya ja nahI, rAjA rajavADAo, amaladAra varga, hiMdu-muslima, bhAI-baheno, jaina zrAvaka-zrAvikAo tapasvIzrInA darzana karavA vakhatovakhata AvavA lAgyA. 19 divasano A saMthAro jetupa2 mATe nahIM samasta jaina samAja mATe ja nahIM, sahu koI mATe dhanya dharma avasara banI gayo. saMvata 1979 mAgasara suda 15ne ravivAre saMthAro sIjI gayA. - vaDiyAnA darabAra zrI bAvAvALA sAhebanI, jetapuramAM AvelI moDhavADI nAmanI jagyAmAM A puNyAtmAnA dehano agnisaMskAra karavAmAM Avyo. je sthAne agnisaMskAra amRta dhArA 89 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAmAM Avela che te sthAna Aje to sahu koInuM parama ArAdhya sthAna banI gayela che. jetapuramAM te bhUmipara eka divya ane sau koIne preraNA Ape tevuM bhavya smAraka banI rahela che. pU. tapasvIjIno puNyAtmA ajara ane amara che ane emanI amIvarSA ApaNA sahunuM kalyANa kare che ane karaze evI parama zradhdhA sAthe vaMdana! 90 | amRta dhArA E Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. tapasvIjInI dezanAnA viziSTa pAsAM pU. mANekacaMdajI mahArAja sAhebanI dezanAnA vividha pAsAMo ApaNane jovA maLe che. parama upakArI, parama vaMdanIya pU. tapasvI zrI mANekacaMda mahArAja, janahRdayamAM anokhuM sthAna dharAve che. divase divase pUjyazrI pratyenA pUjyabhAvamAM satata vRdhdhi thatI rahI che. sevAniSTha, taponiSTha ane jJAnaniSTha pUzrInI dezanA amara banI gayela che. vIravANInA rahasyo loka kalyANa ane lokamAMgalyanI bhAvanAthI yathArtha rIte rajU karavAno pU. zrIno puruSArtha vaMdanIya che. jJAnanI yathArthatA samagra jaina samAja samakSa rajU karavAno bhagIratha puruSArtha teoe karyo che. AgamanAM rahasyone saraLa, sacoTa, madhura ane bhAvavAhI zailImAM rajU karI anokhI janasevA lokasevA karI che. saMsAramAM racyA pacyA rahIne ke kevaLa pApa pravRttithI jIvana TakAvavAmAM, mAnavajIvananuM kaMI ja kalyANa thavAnuM nathI. dharmanA sAcA rahasyo samajAvAnI ane te mujaba jIvanavyavahAra, kuTuMba vyavahAra yojavAnI anivArya jarUra che. A mATe jJAnanI, sAcI rIte prApta karela jJAna mahAupakArI banI raheze. kriyA ane jJAnanA samanvayarUpa mokSamArganI ArAdhanA jIvanane dhanya banAvaze. bAhya AcAravicAra ane kriyAkAMDane ja dharma mAnI anusaranAra dhArmika gaNAya ane kriyAnI upekSA karanAra dhArmika vyakti na gaNAya e kevu viSama che? jJAna je AtmAno parama asAdhAraNa guNa che te taraphano puruSArtha kriyAonA bAhya vyavahAromAM aTavAvo na joIe. vyAkhyAnamAM hAjarI ApavI, sAmAyika karavI, pratikramaNa Adi kriyA karavI ane dharma karyAno saMtoSa anubhavavo te yogya nathI. bhogatyAga ane tapanI paNa jarUra che. paraMtu AtmatatvanI yathArtha samajaNa na pragaTe to enuM vizeSa mUlya nathI. teoe kahyuM, "bhagavAna mahAvIrano anuyAyI varga jema zrI saMpanna che tema jJAnasaMpanna thaze to ja dharmanuM divyabaLa sacavAze. jJAnano vyApaka pracAra Avazyaka ja nahI anivArya che. | amRta dhArA 91 = Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamanA parama kalyANakArI rahasyone kyAreka dRSTAMtathI, kyAreka haLavAzathI, kyAreka udbodhanathI to vaLI kyAreka AtmIya snehasabhara saMbodhanathI rajU karI, lokamAnasa para amITa chApa mUkI gayA che. emanI pravacanazailImAM narI svAbhAvikatA ane sacoTatA jovA maLe che. emanA ciMtanamAM zAstrIyano ke vidvAnono bhAra nathI paNa sAdhakanI naisargika saraLatA ane rasamayatAno anokho raNakAra che. sarvajana sparzitA emanI dezanAnuM kadAca sauthI AkarSaka aMga che. bALakathI AraMbhI vRdhdho sudhI ane taddana nirakSarathI AraMbhI vidvAna sudhI sahu koInA hRdayane sparzanArI emanI dezanAe anokhI tejasvI tavArIkha racI che. paryuSaNa parvanA ke anya koI parvatithinA pravacano hoya ke zeSakALamAM vividha sthaLe vihAra daramiyAna ApelA pravacano hoya ke koI prasaMga vizeSa, dIkSA tapanI ujavaNI hoya pratyeka prasaMge teo ekasarakhA umaMga ane utsAhathI dhIragaMbhIra bhAvone lokabhogya zailImAM rajU karavAnI vizeSa pratibhA dharAvatA hatA. lokonA sarvAMgI vikAsanI, pUjyazrInI dhagaza vividha viSayo para ApelI emanI dezanAthI spaSTa thaI jAya che. dharma mAtra dharmasthAnamAM karavAnI ja pravRtti nathI, jIvananA pratyeka kArya sAthe dharma vaNAI javo joIe dharmanAM marmo samajI ene AcaraNamAM mUkavAno samyaktpuruSArtha pratyeka sAdhake karavo joIe tevI emanI spaSTa mAnyatA hatI. AcAramAM ahiMsA ane vicAramAM anekAMta pUrI niSThAthI sacavAvA joIe. jJAnadIpaka AtmadIpaka banI rahe, ajJAnano aMdhakAra dUra thAya ane yathArtha samajaNathI jIvananI sarvAMgI unnati thAya te mATe jJAna ane jJAnanAM sAdhano sarvajana sulabha hovA joIe te mATe saMghe ane vyaktie pUrI kALajI-saMbhALa levI joIe. tana-mana-dhanathI jJAnabhaMDAranI sthApanA jaina pAThazALAo, jaina vidyApITho, jena 92 amRta dhArA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAyabrerInI vikAsa pravRtti thavI joIe. saMskRta ane prAkRtanA abhyAsa mATenI, paMDitone taiyAra karavAnI, paMDito pAse jJAna meLavavAnI zrI saMghe vyavasthA karavI joIe. - sAdhu-sAdhvIjIe mAtra kriyAne ja nahIM jJAnane paNa pUruM mahattva ApavuM joIe. Agamano abhyAsa jAte karavo ane anyane paNa karAvavo joIe. vIravANInI pavitratA sahu koInuM kalyANa karaze evI emanI daDha zradhdhA hatI. anekAMtamAM akhUTa zradhdhA rAkhavI joIe. mata, paMtha, gaccha ke vADAmAM jAtane ane zrAvaka-zrAvikAone pUrI rAkhavAnI saMkucitatA, sahu koIne mATe AtmaghAtaka nivaDaze mATe evI saMkucitatAthI vADAbaMdhI ane killebaMdhI vItarAgadharmanuM bhayaMkara vikRta svarUpa che tene jeTalI saphaLatAthI dUra karI zakAya teTaluM sahu koInuM parama kalyANa che. jJAna-darzana-cAritra ane tapa e cAreya mukhya AdhAra sthaMbhonuM uttama rIte poSaNa ane saMvardhana thavuM joIe. A cAreyamAMthI je koI aMga nabaLuM raheze teTaluM kalyANakArya nabaLuM thaze. karmanirjarAnA dhyeyathI tapa karavuM joIe. eka ekathI caDiyAtA uttama tapanI svayaM sAdhanA karIne pratyakSa udAharaNathI tathA dezanAthI tapanI mahattA teoe supere darzAvI ane tapasvI tarIke ajara ane amara banI gayA che. jainazAsananA ItihAsanA amara tapasvIomAM teonuM atyaMta gauravavaMtu sthAna che. ahiMsA, saMyama ane tapa e traNeya tattvo pratyeka zrAvake pUrI niSThAthI AcaravAnA che. kaSAyanI dhamadhamatI Agane ThArI parama zAMtino anubhava karAvavanuM sAmarthya tapamAM che. IcchAnirodha vagara AtmasamAdhi maLatI nathI. kAmanAnI nAmanAthI kareluM kArya AtmasAdhaka banI zake nahIM. pUjyazrIe svAdhyAya tapa para khUba bhAra mUkyo che. AgamonuM vAcana karavuM, vastu tattvane spaSTatA mATe praznottara karavA, bhaNeluM ke vAMcelu-jANeluM bhUlAya nahIM mATe punarAvartana karavuM, paramArtha vize vicAra karavo ane dharmopadeza Apavo. jJAnAvaraNIya karmanA nAza mATenI A pravRtti uttama rIte AcaravI joIe. amRta dhArA ( 93 F Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAvaraNIya karmanA kSaya ke kSayopazamathI AtmAnI jJAnajyota nirmaLa thAya che. svaparanuM bhedavijJAna samajAze. lokone pApano upadeza ApIne, nirudyamI, nirutsAhI ane bAyalA banAvavAnI jarUra nathI. AvA jIvo to avaLe raste caDIne halakA dhaMdhA karI, pApa vadhAre che. tenA jIvana gujarAnanA UMcA dhaMdhAomAM pApa nahIM batAvatA, yatanAe dharma batAvavAnI jarUra che. jJAnadAnathI jJAnI thavAya che. dharmadAnathI dharmI thavAya che. puNyadAnathI bhAgyavAna thavAya che. pApadAnathI pApI kahevAya che. adharmadAnathI adharmI kahevAya che. kriyAe karma, upayoge dharma, pariNAme baMdha ane nirjarAe mokSa - A cAra pado pavitrajJAnathI pUrNa che. A cAra mahApadonuM svarUpa teoe khUba dhIrajathI ane zAMtithI bolI ane samajAvavAnI pUrI jAgRti rAkhI, paramakalyANa karela che. paMDitamaraNane bheTelA A mahAna tapasvI munirAje samAdhimaraNane svIkArI uttama dezanA ApI gayA che. mRtyune mahotsava banAvI ucca lokamAM sthAna meLavanAra A mahAna vibhUtinI mahAyAtrA anokho Adarza pUro pADanAra banI gayela che. yugonA yugo sudhI A tapasvIrAjanI dezanA aneka AtmAone prakAza, pragati, preraNA ane pavitratAnA pIyUSa pIvaDAvatI raheze. mahAmAMgalyakAraka ane mahAna kalyANakrAraka banI raheze. 94 amRta dhArA Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurudeva! Ape mane akSayatidhi soMpyo che goMDala gacchanA 52ma jyortidhara pU. zrI mANekacaMda mahArAja sAhebanA jIvananA aneka prasaMgo samasta janasamAjane khUba preraNA pUrI pADe tevA che. je vibhUtinuM AkhuM jIvana lokakalyANa ane lokamAMgalyane vareluM hoya tenA jIvanamAMthI AvA dhanya prasaMgo ghaNI moTI saMkhyAmAM maLI Ave che. thoDA avismaraNIya prasaMgono mAtra ullekha zakya che. khUba nAnI vayamAM mAtA pitA ane bahenanAM avasAna thatAM, parivAramAM paNa bhAIo zrI jayacaMdabhAI, zrI mANekacaMdabhAI ane zrI mAvajIbhAI rahyAM. traNeya bhAIo vacce gADha sneha ane anokhI samajaNa hatI. moTAbhAI jayacaMdabhAInI IcchA saMsAratyAga karI saMyama mArge prayANa karavAnI hatI. javAbadArImAMthI mukta thavAnI bhAgeDu vRtti na hatI paraMtu pUrvajanmanA vairAgyasaMskAronuM A sahaja AcaraNa hatuM. teonI IcchA, vaDIlo AjJA Ape to zakya teTalI vahelI bhAgavatI dIkSA levAnI hatI ane A uttama kAryamAM banne nAnA bhAIone paNa sAthe dIkSA aMgIkAra karAvavAnI udAttabhAvanA hatI. traNeya bhAIomAM sauthI nAnA mAvajIbhAIe paNa dIkSA levAno potAno manobhAva spaSTa karyo. paraMtu zrI mANekacaMdabhAIe hajI kazI spaSTatA karI na hatI tethI eka divasa potAA banne bhAIone bolAvI zrI jayacaMdabhAIe ghara vyavahAranI paisAnI ane makAna temaja anya javAbadArInI badhI hakIkata saraLa rIte varNavI ane zrI mANekacaMdabhAIne potAnI badhI mAlamilakata ane bhAra soMpI devAno nirNaya karyo. A sAMbhaLIne zrI mANekacaMdabhAI bole che. '"zuM ema mAno cho moTAbhAI! mane A badhI paulika vastuo ane bhAvomAM rasa che? tamArA be bhAIonA adhikAra ane bhAga mArA hAthamAM AvI jatA zuM mArA hRdayanI vRtti saMtoSAze ? mAro mAnasika bhAra be bhAga vadhAre maLatAM haLavo thayo che? mArA maune kadAca amRta dhArA 95 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA vize uparyukta kalpanA karavA tamane avakAza Apyo haze. paraMtu bhAI! te badhuM vAstavika nathI. ApaNe traNa bhAIo eka ja gharamAM, eka ja mAtAnI kukSimAM janmyA chIe, sAthe haryA-pharyA, sAthe khelyA-kUdyA, sAthe ramyA-jamyA, sAthe khAdhu-pIdhuM, sAthe hasyA-raDyA ane Aje AvA bhAganA prasaMge ApaNA bhAIo vaccenI ekatAmAM mArA hAthe judAI sarjAya e mane kema pAlave? bhAI! AvuM anaucitya mArAthI kema karI zakAya? mArA hRdayamAM, tame banne bhAIo ane bhAgavatI dIkSA kotarAI gaI che. huM traNe vastune eka sAthe joI zakuM chuM. mArA vize tame anya kalpanA karI hoya to kADhI nAkhajo. ApaNe sukha-du:khamAM sAthe hatA tema bhagavatI mArganI sAdhanA paNa sAthe ja karazuM. huM mArI zaktino vicAra karato hato. mArA vizenA avizvAsa dUra karo. hRdayamAM mAruM sthAna banAvo. ghara, kuTuMba ke gharavakharImAM mane sahaja paNa AkarSaNa nathI. tamArA be bhAga laI levAmAM mane saMtoSa nathI. A sAMbhaLI zrI jayacaMdabhAIno utsAha khUba vadhI gayo. temanA haiyAmAM harSa samAyo nahIM, sahasA bhAIne bheTI paDyA. AMkhamAMthI harSanAM AMsuo relAvA lAgyA. sAdhanAnA mArgamAM traNeya bhAIo eka sAthe pragati karaze te bolI teo dhanya dhanya banI gayA. ApaNe sau paNa pUjyazrInI A uttamabhAvanAmAM anurAgI thaI, vaMdana karIe chIe. saMvata 1942nI sAlanuM cAturmAsa pU. zrI devajIsvAmIe porabaMdara karyuM hatuM. vyAkhyAna vAcavAno bhAra pU. mANekacaMdajI para hato. teo jema jema jJAnanI dRSTie vicAratA gayA tema lAgyuM ke sAdhu samAja ane zrAvaka samudAyanI sudhAraNA anivArya che. jJAnanI utkaTa upAsanA ane jJAnanI krAMti mATeno talasATa tIvra banato gayo. potAnA ane samAjanA kalyANanI ciMtA thavA lAgI. teo potAnI jAtane rokI zakyA nahIM. AgamanAM pAramArthika rahasyo samajavA zrAvaka-samAja ane sAdhu-samudAyanuM mAravADI saMto tarapha khUba AkarSaNa hatuM. pU. mANekacaMda ma. sAhebe paNa jJAnaprApti mATe mAravADa javA mATenI abhilASA pU. gurudeva devajIsvAmI pAse vyakta karI, kahyuM "gurudeva! mArA hRdayamAM to ekAMta jJAnopAsanAnI bhUkha ughaDI che. vItarAgavANInA agAdha samudramAM marajIvA thaI avagAhana karavAnuM mana thayuM che. mAre = 96 = amRta dhArA - Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mana to atyAre e ja sAdhya, lakSya, sAdhanA ane dhyeya che. Apa AjJA Apo eTalI ja vA2 che.'' pU. zrIno jJAna prApti mATeno ajoDa utsAha ane apAra umaMga vyakta thAya che. 28 varSanI vayanA munizrI mANekacaMdajI, 24 varSanI vayanA potAnA nAnA gurubhAIne sAthe laI jJAnaprApti mATe mAravADa gayA. marUbhUmi para paga mUkatA, apAra AnaMda thayo. AraMbhamAM pU. gurudeva zrI rekharAjajI ma.sAheba pAsethI ane pachI pU. phakIracaMda gurudeva pAsethI jJAna meLavavA anokho puruSArtha AraMbhI, gurudevono sneha, AzISa meLavyA. pU. phakIracaMda ma. sAheba kahetA, "mANekacaMda, tArA jevA supAtra, jJAnapipAsu ziSyane pAmI huM kRtakRtya thayo chuM. tArI sevA ane pratibhA Azcarya pamADe tevA che. tArA jevA ziSyane pAmI tArA guru to sadbhAgyazIla banyA che. paraMtu huM paNa mArA bhAgyane prazaMsu chuM. vItarAgavANInA rahasyo syAdavAda zailIthI tuM barAbara samajI pacAvaje ane vistAraje. mArA nAnA ziSyone tuM bhaNAvaje ane mArI hayAtI sudhI mArI pAse ja rahI mArA hRdayane saMpUrNa saMtoSa Apaje.'' jJAnadAtA gurudevanA A vacano pU. mANekacaMdajI mATenA ApaNA saunA pUjyabhAvane anekagaNo vadhArI de che ane gurudevanI jJAnaprIti-gurubhakti pratye zatazata vaMdana. marUbhUmi mAravADane choDIne, dIkSAdAtA gurudeva zrI devajIsvAmInI nAdurusta tabiyatanA samAcAra maLatA pU. zrI mANekacaMda ma. sAhebane saurASTramAM AvavuM anivArya thaI paDe che. jJAnadAtA gurudeva pU. phakaracaMdajI ma.sA. khUba duHkha sAthe rajA Ape che ane jJAnanAM sAdhano Agama graMtha tathA anya hastalikhita graMtho sAthe laI javA mATe kahe che. pratyuttararUpe pU. mANekacaMdajI kahe che. "gurudeva! Ape mane akSayanidhi soMpyo che. pustako, graMtho ane hastalikhita Agamo to sAdhana mAtra che. mULabhUta saMpatti to jJAna che. ane te mArI pAse ApanI kRpAthI surakSita che. have mane Agamo amRta dhArA 97 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke graMthonI kazI ja apekSA nathI. ApanI kRpAdRSTi e ja mAre mana asAdhAraNa saMpatti che. te sadA sarvadA vardhamAna rahe e ja namratApUrNa abhyarthanA che." pU. phakIracaMdajI ma. sAheba A javAbathI khUba prasanna thAya che. paraMtu AgrahapUrvaka apAra snehathI kiMmatI graMtho AgamanI hastaprato pU. mANekacaMdajIne bheTarUpa sAthe laI javA, udArahRdaye Ape che. pUjya tapasvIjI, samAjamAM jJAna ane krAMti jagAvavA mAgatA hatA. AgamapramANa ane vyAkaraNajJAna te AtmadIvo che, ajavALuM ApanAro che. evuM pU. zrInuM daDha maMtavya hatuM. mATe sAdhu-sAdhvIone avazya vyAkaraNAdi temaja sUtro bhaNavA ja joIe evuM AgrahapUrvaka kahetA hatA. vyAkaraNa bhaNAvAthI samakita zuddha thAya che. ajJAnanA aMdhakAramAM sabaDatA rahevAmAM ja jyAre dharmanuM rakSaNa manAtuM tyAre samAjamAM krAMtinI cinagArI pragaTAvavA kudarate emane preraNA ApI. krAMtinI cinagArI pragaTAvI navA yugano AraMbha karyo. samAja kalyANa mATe temane sUjhelo eka ja mArga te jJAnavardhanano hato. e mATe pustako ane pustaka bhaMDAro sAdhana hatA. sAdhana vinA jJAnarUpa sAdhyanI sidhdhi azakya hatI. dharma saMbaMdhI jJAnanA pustakathI hajAro lAkho mANaso jJAnavaMtA-vivekavaMtA thAya che. te jIvo hajAro-lAkho jIvono udhdhAra kare che. dharmapustako sivAya sukhano jagatamAM bIjo koI AdhAra nathI. tethI pustaka bhaMDAro sthApavAM joIe, saMghe enI uttama vyavasthA karavI joIe to ja jJAnano bhavya-divya vAraso sacavAI raheze. eka vAra pU. tapasvI mANekacaMdajI ma.sA.nI azucino eka vAInA dardIne sparza thayo ane tenuM darda maTI gayuM. A ghaTanA pachI ghaNA loko tapasvIjInI azucino auSadhi tarIke upayoga karatA. jaina dharma camatkAramAM mAnatuM nathI paraMtu jena saMtonI ugra ane divya sAdhanAnA pariNAma rUpe tenA jIvanamAM AvI sahaja labdhi pragaTatI hoya che. teo sAMpradAyika vADAbaMdhIthI dUra rahevAnI sahu koIne namrabhAve vinaMtI kare che. "he mata saMghADAvALA, tame sarva ALapaMpALano Agraha durAgraha choDIne = 98 F amRta dhArA - Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmajJAnanuM pAna karo, AtmAno anubhava karo. AtmAnA anubhavathI tamane khAtrI thaze ke paMtha saMghaDAvALAnA matabhedothI bhUtakALamAM koI jIva taryA nathI to vartamAnakALamAM tame kyAMthI tarazo? bhavajaLa taravAnuM sAdhana mAtra zrI jainadharma ane mahAvIra zAsana che. mana, paMtha, saMghaDAnA cUMthaNA choDI daIne zrI mahAvIra zAsana ane jainadharmanI vijayadhvajA pharake tema vartavu joIe. zrI zramaNabhagavAna mahAvIrasvAmIe judA judA matabheda vADA bAMdhavAnI koIpaNa AcAryane AjJA ApI nathI. koI paNa matabheda, vADA-saMghaDAmAM rahevAthI ke temAM bhaNavAthI AtmAnI unnati thatI nathI, ulaTI adhogati thAya che. AcAra ahiMsA ane vicAre anekAMtano pATha mAtra bolIne nahIM paraMtu kriyAtmaka pATha bhaNAvavAnI pU. zrInI uttama abhilASA teoe satata vyakta karI, jaina samAja upara mahAna upakAra karyo che. amRta dhArA 99 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUmino prabhAva mAnavanA jIvana ane pravRttio para bhUmino prabhAva anivArya rIte paDato hoya che. amUka sthaLe besavAthI ke pasAra thavAthI ApaNane zAMtinI anubhUti thatI hoya che ane koIka sthaLe ApaNane ajaMpa-ucATano anubhava thato hoya che AvuM kema? e sthaLanA vAyumaMDaLa, vAIbrezana ke spaMdanone kAraNe ApaNane Avo anubhava thato hoya che. dharmakriyAo ghare paNa thaI zake ane maMdiro dharmasthAnakomAM paNa thaI zake, chatAM maMdira ke dharma sthAnakonuM mahattva vadhu zA mATe batAvavAmAM AvyuM che kAraNa ke te sthAnomAM pavitra paramANu vAyu maMDaLamAM prasarelA hoya che. maMdiromAM nirmaLa vicAro sAthe, prabhunA darzana karavA hajAro bhAvikonuM AvAgamana thatuM hoya che. dharmasthAnakomAM tapa-japa tyAga ane vrata karanArA saMtono nivAsa hoya che, ane aneka sAdhako tyAM satata sAdhanA karatAM hoya che tene kAraNe tyAMnuM vAtAvaraNa pavitra paramANuMothI sabhara hoya che. ahIM mAnavInI cetanA jAgRta thAya che. RSi Azramo, tapovano nadi kinAre ke gAmanI bahAra dUra upavanomAM hatAM. jyAM bhoga-upabhoga ke sAMsArika karmabaMdhana thAya tevA AraMbha samAraMbho ochAmAM ochAM thatAM hoya te sthAna brahmacaryAzramano vidyA sAdhako mATe uttama gaNAya e daSTie AvA ekAMta sthaLoe tapovanonI sthApanA karelI. dhyAnanI sAdhanA karavAvALAo paNa ekAMta vana, pahADa, nadi kinAro, guphA, ke dharmasthAnaka pasaMda kare che. tyAM dhyAna saraLatAthI lAgI jAya Ama bhUmino prabhAva sAdhanA mATe sahAyaka bane che. - ghaNAM maMdiro ane tIrthasthAno parvatanI Toca para AvelA che. pUrvAcAryo, dhamaguruo ane jJAnIjanoe pahADa para maMdiro sthApavAnI preraNA kema karI haze ? = 100 = | amRta dhArA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suMdara paryAvaraNa, prakRtinuM mohaka sauMdarya ane praduSaNathI mUkta pahADomAM jaLa vAyu ane mATImAM kudaratI zudhdhatA jaLavAI rahe che. mATe ja bhAratanA aneka suprasidhdha tIrtho pahADo para sthapAyelAM che. citrakUTa, zatruMjaya (pAlItANA) ezikhara, giranAra, Abu, pAvAgaDha, zravaNabelagoDA, rAjagRhI, gajapathA, kanakAyala, aSTApada, vaiSNodevI, kailAsa ane tAraMgA jevA aneka pahADI tIrthothI zobhI rahyA che. A parvata para asaMkhya saMto RSio, munio ane tIrthaMkaroe vicaraNa karyuM che. asaMkhya mahAtmAo kevalyane pAmyA che. utkRSTa sAdhana karI mUktine varyA che. lAkho bhAvikoe parvato para tIrthATana karI vratamAM rahI pavitra vicAra vANI dvArA prArthanA bhakti karI paramANuMonI pavitratAne jALavI rAkhI che. bhUminA dUSita vAtAvaraNa dUra pahADonI UMcAI para zAMta prazAMta pavitra ane zudhdha vAtAvaraNano sparza thavA mAMDe che. dhIme dhIme haiyuM bhakti bhAvanAnA raMge raMgAtu jAya. citta zAMta sthira svastha ane aMtarmukha banI prabhu sanmukha thavA mAMDe che. ApaNAM mana vacana karma para dharatInI prabhAva paDato hoya che. mAtR-pitR bhakta zravaNa, yAtrA daramyAna pANIpatanA medAnamAM dAkhala thatAnI sAthe ja tene vicAra Avyo ke are ! huM mANasa chuM, mAtA pitA paNa mANasa che to mAre mArA mA-bApano bhAra zA mATe upADavo joIe ? ema vicArI ghaDa daIne kAvaDa dharatI para mUkI dIdhI. kAraNa e ke pANIpatanI dharatI para khelAyelA bhayaMkara yudhdhothI dharatI, krodha-kaSAyanA, azudhdha paramANuothI chalochala bharelI hatI, tethI ayogya vicAra AvI gayo. A medAna pasAra thaI jatA zravaNanA vicAromAM mA-bApa pratye bhaktibhAva pUrvavata jhalakyo. bhArata yAtrA karI rahelA Adya zaMkarAcAryajI ane karNATaka bAjumAM RSionA eka maThanI sthApanA karavI hatI. teo pavitra sthaLanI zodhamAM hatAM. eka divasa temaNe = amRta dhArA 1 101 = Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka daSTa joyu. dhagadhagatI retInA khADAmAM phasAyelo deDako, retInI garamIthI taDaphaDato hato. thoDIka vAramAM te joIne eka sarpa tyAM dhasI Avyo, teNe te deDakA upara phaNA karIne chAMyaDo karI dIdho. sUryAsta sudhI sarpa te ja hAlatamAM sthira rahI deDakAne bacAvyo. AvuM karUNAsabhara, maitrIbhAvayukta daSya joI zaMkarAcAryajIne vismaya thayuM. temaNe AjubAjunA gAmalokone A dharatI ane sthaLanA bhUtakALa vize puchatAcha karI. zRMgerI nAmanA mahAna tapasvIno Azrama tyAM hovAnI jANa maLI. zaMkarAcAryajIe e bhUmine maTha mATe pasaMda karI ane tyAM hampImAM zRMgerI maThanI sthApanA karI. yuddhabhUminA sthaLanI zodhamAM pAMDavo zrIkRSNa sAthe pharI rahyAM hatAM. pharatAM pharatAM teo eka khetara-vADI pAsethI pasAra thaI rahyA hatAM. yuvAna putra ane pitA kUvAmAMthI reMTa vaDe pANI sIMcI rahyAM hatAM. evAmAM eka jherI sApe putrane daMza lIdho tatkALa putra mRtyu pAmyo. pitAe putranA zabane AMbAnA jhADanI chAyAmAM mUkyuM ane svasthatAthI kAma karavA lAgyo. eTalAmAM ja yuvAna putravadhU bhAta (jamavAnuM) laIne AvI. sasarAe putravadhUne ghaTanAnI jANa karI. bannee hAtha moM dhoI lIdhA ane zaba para jamavAnuM rAkhI ane jamI lIdhuM. A AkhIe ghaTanAnuM nirikSaNa karyA pachI kRSNe kahyuM ke A bhUmi ja yuddhane mATe yogya che. pAMDavoe pazna karyo, kema ? yuvAna putra ane yuvAna patinA mRtyuno AghAta koIpaNa pratyAghAtamAM na pariNamyo, niSphara pariNAmI, buThThI saMvedanA ane paththara jevuM haiyuM A bhUmino prabhAva che. A bhUmi yudhdhanI ati dArUNa ke bhayaMkara ghaTanAne pacAvI zakaze zrI kRSNa javAba Apyo. ane bhAvimAM e bhUmi kurukSetranI saMhAralIlAnI sAkSI banI. = 10ra F 102 amRta dhArA Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AsurI yuddhabhUmimAM rAma lakSmaNa ane sItAjIno praveza thayo tevo, lakSmaNano rAma pratyenA khoTA vicArone kAraNe bakavAsa zarU thayo, zrIrAmane bhUminA prabhAvanI khabara hatI. sItAjI akaLAyA paNa rAma mauna rahyAM. daMDakAraNyanI hada purI thatAM ja lakSmaNe potAnA vartana badala pazcAtApa karyo. tIrthakSetro - pahADa paranA tIrthonA kaNekaNamAM puNyazALI sAdhakono anupama prabhAva hoya che. reDIyo ne TI.vI.nA taraMgo mATe UMcA TAvara bAMdhavAmAM Ave che. jethI saMdezA jhaDapathI phelAya che. jhIlAya che avarodha naDatA nathI. urdhva AkAzanuM sthAna bhautika taraMgonA pravAsa mATe anukULa hoya, to bhautika taraMgothI anekagaNI zaktizALI AdhyAtmika cetanAonA akhUTa pravAhonA pravAsa mATe, pahADonA UMcA sthAno svAbhAvika rIte anukULa hoya che. eTale sAdhanA ane dhyAnanA kendro parvato para hoya to vAyumaMDaLamAM rahelI pracaMDa cetanA sAdhanA mATe sahAyaka bane che. mATe ja tIrtho ane pahADo paranA tIrthasthAno cetanAnA urdhvagamana mATenuM uddabhava sthAna che. koI paNa ImAratanA bAMdhakAma zarU karatAM pahelA bhUmipUjana ane dhArmika vidhi maMtro, jApa, yajJa, havana va. karavAmAM Ave che. dhArmika anuSThAno karatAM pahelAM kSetra vizuddhi karavAmAM Ave che. A badhuM bhUmi pavitra paramANuthI sabhara hoya to te kArya kalyANakArI bane che. - amRta dhArA amRta dhArA - 103 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvAtsalyanA ArAdhaka dAMtadA munisaMtabAla sarovara tarUvara (vRkSo) ane saMtonuM jIvana paropakAra arthe ja hoya che ema muni saMtabAla pIDito prati karuNAthI prerAI duHkhiyAnA hamadarda ane ane mArga bhUlelAnA hamarAha banyA hatA. emaNe nija jIvanamAM nizcaya ane vyavahArano samanvaya karyo hato. muni saMtabAlajIno janma saurASTramAM TaMkArAthI cAra mAIla dUra ToLa gAmamAM nAgajIbhAI devajIbhAI dozInA dharmapatnI moTI bahenanI kUkhe vi.sa. 1960nA zrAvaNa suda pUnama 26-8-1904nA divase thayo. saurASTranA A vistAre jagatane traNa mahApuruSo ApyA. ToLanA munizrI saMtabAla uparAMta morabI pAsenA vANIyA gAmanA zrImad rAjacaMdra ane TaMkArAnA svAmI dayAnaMda sarasvatI che. saMtabAlanuM saMsArInAma zivalAla hatuM. mAtuzrI motIbahena zvetAMbara mUrtipUjaka jaina hatA to pitAzrI nAgajIbhAI dozI sthAnakavAsI jaina hatA. nAnapaNamAM zivalAle pitAnuM chatra gumAvyuM. 18 varSanI vaye mAtA motIbAe zivalAlanA vevizALa mATe vacana ApI dIdhela. thoDA samaya pachI mAtAnuM avasAna thatAM vairAgyanA raMgo vadhu ghuMTAyA. zivalAle kanyAnA ghare jaI vAta karI ke, meM dIkSA levAnuM nakkI karyuM che, tamAre sayaMma mArge AvavuM hoya to mArI anumodanA che ane saMsAramAM rahevuM hoya to tamArA bhAI tarIke mArA tamane ArzIvAda che. Ama kahI zivalAle vAgdatA dIvALIne vIrapasalInI sADI oDhADI, dIvALIe paNa bhAInuM mo mIThuM karAvyuM. dIkSA mATe anumati maLatA zivalAle vi.sa.1985nA poSa suda AThama 181-1929nA dIne morabImAM sthAnakavAsI saMpradAyanA kavivarya pU.nAnacaMdrajI mahArAja sAheba pAse bhagavatI dIkSA aMgIkAra karI munizrI saubhAgyacaMdrajI banyA. = 104 : amRta dhArA - Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSA lIdhA pachI jIvananI daSTimAM AmUla parivartana AvyuM. sarvamAM mAtAnA vAtsalyanuM darzana karatAM je maiyAne potAnA jIvananuM sUtra banAvyuM. jagatanA tamAma sauMdaryane bAlabhAve nihALatA bALaka jevA nikhAlasa ane nirdoSasaMte saMtabAlanuM nAma dhAraNa karyuM. pUjya saMtabAle tenA jIvanakALa daramyAna ciMtanAtmaka dhArmika sAhityanuM sarjana karyuM hatuM, temAM mahAvIravANI rajU karatAM sUtro, dazavaikAlika sUtra, AcAraMga sUtra, sarvadharma prArthanApIyUSa, tattvArtha sUtra, siddhinA sopAna vizva vAtsalya mahAvIra, brahmacarya sAdhanA ane dharmAnuMbaMdhI vizvadarzananAM 10 pustako vagereno samAveza thAya che. vaidika sAhityamAM, phuraNAvalI, mRtyukALanoamRtakhoLo, rAmAyaNa, mahAbhArata ane jainadaSTie gItAno samAveza thAya che. anaMtanI ArAdhanA ane saMtabAla patrasudhA bhA-1 ane ra mAM patrasAhitya sacavAyuM che. Ama badhAM maLIne sATheka jeTalA pustakomAM temanu ciMtana graMthastha thayuM che. patrakAratvakSetre, vizvavAtsalyaprayogadarzana, navAM mAnavI pAkSikonuM prakAzana munizrInI preraNAthI zarU thayeluM. jAherajIvanane kAraNe saMpradAyathI judA thayAM paraMtu sAdhuveSa na choDyo ane potAnA gurudeva sAthe aMtima samaya sudhI vinayabhAve saMbaMdha sAcavyo. gurunAnacaMdrajI mahArAja kahetA ke saMtabAla jaina sAdhu nahi, jagatasAdhu che. jaina paraMparA Adhunika yuganA vicAranA anusaMdhAna dvArA AgaLa dhapAvavI eja temanuM kArya rahyuM. teozrIne lAgatuM ke, sAmAnya janamAnasa evI eka chApa che ke jainadharma mAtra karmatyAga tarapha jhoka Apato dharma che, paraMtu sadbhAgye zrImadrAjacaMdra potAnA gAMdhIjI jevA sAthI dvArA samAjagata sAdhanone jhoka Apyo. A vAta zrImadjInA anurAgIjano mAnavA lAgaze tyAre zrImadjInA nAme jema bhakti ane jJAnadhArAo vikasI tema karmadhArA paNa vikasaze ja. 3 amRta dhArA = 105 - Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viramagAma, sANaMda, dhoLakA ane dhaMdhukAno pradeza je saurASTra ane gujarAtanA sImADA para Avela che tene bhAlanaLa kAMThAno pradeza kahevAya che grAnyA pradezanA loko ane kheDUtonA AMtara ane bAhya jIvananA sucAru parivartana arthe bhAlanaLakAMThA prAyogikasaMghanI munizrIe sthApanA karI. lokasevaka ravizaMkara mahArAjane tenA prathama pramukha banAvyA. jainadharmanA mArgAnusArInA pAMtrIzaguNa jIvanamAM utAravAnI preraNA ApI lokone aMdhazraddhAmAMthI samyak zraddhA tarapha vALyA, vyasanamukti karAvI, zikAra baMdha karAvyo, zoSaNa ane bhraSTAcAra sAme jehAda jagAvI. gAmaDAo svAvalaMbI bane tevA kAryakramo ApyA dharma AdhArita samAja racanAno Adarza ApI rAjakAraNamAM zuddhinI preraNA ApI. Aje paNa gAMdhI-vinobA vicAradhArA pramANe gujarAtamAM guMdIAzrama, muMbaImAM mAtRsamAja ane vizvavAtsalya prAyogika saMgha, mAnavatA ane dharmanI vividhalakSI pravRttio karI rahela che. muMbai ane gujarAtanI bhAgoLe Avela, dahANu ane vAnagAMva pAsenuM gAma cIMcaNImAM AMtararASTrIya kendra-mahAvIranagaranI sthApanA karI. sAMpradAyika vADAbaMdhIthI mukta jainadharmane vizvadharma banAvavA mATe tyAM cAra vibhAganI suMdara kalpanA ApI. 1) 2) 3) 4) 106 zrImad rAjacaMdra vibhAga - sarvadharmaupAsanA ane adhyAtmalakSI pravRttio. gAMdhIjI vibhAga - sAmudAyika ahiMsAnA prayoganuM sAhitya ane gAMdhI vicAradhArA aMtargata pravRttio. jainasAdhu sAdhvIo mATe UMDA pU.nAnacaMdrajI mahArAja vibhAga adhyayananI suvidhA. paMDita javAharalAla naherU vibhAga - gAMdhIjI, rAjacaMdra, vinobA ane saMtabAlajInA sAttvika anubaMdha vicAradhArAnA saMdarbhamAM vidyArthI ane mumukSuone AMtararASTrIya adhyayananI suvidhA. amRta dhArA Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartamAne A kendramAM, pustakaprakAzana ane netrayajJa jevAM mAnavatAnAM kAryo pramukha maganabhAI dozI, aMbubhAI zAha, maNibhAI paTela tathA mIrAMbahenanA mArgadarzana heThaLa thaI rahyAM che. A varSe adhyAtmayoginI pUjya lalitAbAI mahAsatIjI (pU.bApajI) tathA pU.DaoN.tarulatAbAI mahAsatIjI jevA vidvAna satIonuM cAturmAsa kendranA upAzrayane prApta thatAM AzramanI pravRttiomAM vega Avaze ja, ne saMtabAlajInA adhUrAM kAryone pUrNa karavAnI vATe navI dizA maLaze. samAjanA hitane arthe, samAjasevakoane saMtonA samanvayanI eka jhaMkhanA munizrI saMtabAlanA hRdayamAM hatI. tethI dArUbaMdhI karAvavA dArUnA vyasavamAMthI lokone mukta karavA, dharmanA nAme pazubali-pazuvadha aTakAvavA, gauvadha aTakAvI zAkAhAra tarapha lokone vALavA, sarvadharma samabhAvano pracAra karavA ane aspRzyatA nivAraNa mATe muni saMtabAlajInI preraNAthI 1972mAM saMtasevaka samudhama pariSadanI sthApanA thaI hatI jemAM AcArya tulasI, pUjya amaramuni, svAmI satyamitrAnaMdagirI, svAmI omakArAnaMda sarasvatI, pUjya AnaMdaRSi mahArAja jevA bhAratavarSanA dareka saMpradAya ane dharmanA AgevAna vIza saMto joDAyA hatA ane dezanA aneka AzramonA AgevAno, vaDAo paNa A pariSadanA kAryamAM joDAyA hatA. jenuM saMyojana mAnavamunie kareluM. vaktavya ane kartavyane jIvananI eka rekhA para rAkhanAra, A Atmastha saMte 26-3-82nA guDI paDavAnA dine muMbaInI dharatI para aMtima zvAsa lIdho. munizrInA aMtimadarzana ghATakoparanA sthAnakavAsI upAzrayamAM rAkhavAmAM Avela ane tyAM ja morArajIbhAI desAInA pramukhasthAne zraddhAMjali-guNAnuvAda sabhA yojAI. aMtima saMskAra cIMcaNImAM dariyAkinAre thayA ane tyAM ja samAdhi banAvavAmAM AvI lokamAMgalyanAM kAryo karatAM karatAM AtmamastImAM AvanAra zatAvadhAnI krAMtadaSTAne vaMdanA.....! amRta dhArA 107 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuprekSA : zubhamAMthI zuddha prati javAnI yAtrA karmanA bojathI bhAre banela AtmAne zuddha ane haLavo banAvavA pUrvAcAryoe AtmazuddhinI paddhatio batAvI che. sarvaprathama bhAvanA para pU.kArtikeyasvAmIe ciMtana kareluM. mahopAdhyAya vinayavijayajIe, bAra bhAvanA ane cAraparAbhAvanAnuM zAMtasudhArasa rUpe vivecana karI ane mumukSujIvo para parama upakAra karyo che. bhAvanA eTale anuprekSA, aMtaradaSTi. AtmadRSTie jovAthI aMtaracakSu khUlI jAya che ane AMtaradarzanathI adhyAtmamArgane navI dizA maLe che. ApaNe svane kadI barAbara oLakhyo nathI ane parane para rUpe jANela nathI, e kAraNeja sAcA sukhathI vaMcita rahyAM chIe. ApaNe ja ApaNA caitanyane karmanA jhALAmAM baMdI banAvI dIdho che. karmanA AvaraNathI DhaMkAyela AtmA dekhAyaja nahiM to teno paricaya kai rIte thAya ? jJAnIoe AtmAne karmamukata banAvavAnI prakriyAne vegavaMta banAvavA mATe, vairAgyavardhaka bAra bhAvanAo batAvI che. dharmadhyAna karavAmAM nimitta, A bhAvanAo, AtmAne svanI sAthe enI mULa sthitimAM anusaMdhAna karAvanAra, AkhAjIvananuM prathakka karaNa kare che. ApaNo potAno para vastu sAthe saMbaMdha kevo che ane zA kAraNe thayo che, ane keTalo vakhata cAle tevo che ? tenuM spaSTa bhAna karAve che. AtmasaMmohana vyakti jene mATe bhAvanA kare che, je abhyAsanuM satata punarAvartana kare che teja rUpe tenA saMskAronuM nirmANa thAya che. A AtmasaMmohananI prakriyA che. anuprekSA eTale dhyAnamAM ApaNe je kAMi joyuM tenA pariNAma aMge vicAra karavo anuno artha che pachIthI thanAra, prekSA eTale vicAra karavo. paMcamarameSTInA guNonuM satata ciMtana anuprekSAthI e guNonuM ApaNAmAM avataraNa thAya e guNo ApaNAmAM AtmasAta thAya tevI prakriyA karAve che. je abhyAsanuM satata punarAvartana karIe tenA jevA thavAya che. arihaMta thavA mATe arihaMta 108 amRta dhArA Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maya banavuM paDe. azubha bhAvomAMthI zubha bhAvomAM ane zubhamAMthI zuddhabhAvo tarapha javAnI yAtrA eTale anuprekSA. dharmadhyAnamAM cAra anuprekSAono abhyAsa karAya che. 1) etva anuprekSA 2) anitya anuprekSA 3) azaraNa anuprekSA 4) saMsAra anuprekSA ekatva anuprekSAmAM ApaNe e ciMtana karavAnuM che ke huM A saMsAramAM ekalo Avyo chuM. eTale ekalo janamyo chuM ane ekalo mRtyu pAmavAno chuM. mATe have huM A paramasatyano svIkAra karuM chuM. mAre ekalAeja cAra gati ane 84 lAkha yonimAM bhaTakavAnuM che to zA mATe huM ekaloja mAruM Atmahita mAruM AtmakalyANa na sAdhI lauM? nami rAjarSino prasaMga ApaNe sAMbhaLyo che. rANIonAM hAthamAMnA kaMkaNano avAja baMdha thatAM ciMtana karatAM, te kahe che ekamAM ja sAcI zAMti che, A vicAramAM Atma prati ekatvabhAvanuM ciMtana abhipreta che. anitya bhAvanA anitya bhAvanAmAM ApaNe ciMtana karavAnuM ke, zarIra anitya che. sAMsArika saMbaMdho ane sagapaNo ciMrajIva ke zAzvata nathI. Atmika vastuthI para sarva paudagalika vastuo te svarUpe anitya che. A zarIra ane yauvana anitya che. sattA ane saMpati anitya che, to tenuM abhimAna zA kAmanuM? ApaNA jIvana vyavahAramAM anitya anuprekSA upayogI che. , aSTApadanI rakSA karatAM sAgaracakravartInA tamAma putro mRtyu pAmyA, tyAre sAgara Arta dhyAnathI pAgala jevo thayo, e samaye Indra mahArAje tene anitya bhAvanAnI samajaNa ApI zoka dUra karyo hato. azaraNa bhAvanAmAM anuprekSA karavAnI che ke, jIvanane anyanA AdhAra para TakavA devA jevuM nathI. AdhAra Teko ke zaraNa ApanAranuM ja sthAyIpaNuM nathI. azaraNa = amRta dhArA 109 - 109 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanA AtmazaraNa prati jAgRti ANaze. jyAre anAthimunine mahArAjA zreNika kahe che ke huM tamane zaraNa ApIza, tyAre muni kahe che rAjana ! tame paNa anAtha cho, khuda tamane koInuM zaraNa nathI to tame mane zuM zaraNa Apazo ? cAra zaraNAM vizvanAM cAra zreSTha zaraNabhUta tattvo che arihaMte zaraNaM pavajjAmi / siddhe zaraNaM pavajjAmi / sAhU zaraNaM pavajjAmi / kevalI pannataM dhammaM zaraNaM pavajjAmi / arihaMta, siddha, sAdhu ane dharma e cAra zaraNAM dhAraNa kare, tenuM samagra jIvana maMgalamaya thAya che. saMsAra bhAvanA vicAravAnuM ke saMsAranI vicitraracanA, karmanA prakAro, manovikAranA ArvibhAvano kSaNe kSaNe svArtha, rAga dveSanI pariNatI e saMsAra bhAvanAnuM ciMtana, jIvane vItarAgatA prati dorI jaze. saMsAranA anya paraMpadArtho ane anya saMbaMdhomAMthI sukha nahIM maLe, sukha to ApaNA AtmAmAM ja che. bhAvanAyoga vijJAna jainabhAvanA paddhatine bhAvanAyoga paNa kahe che. AdhyAtmika kSetramAM bhAvanA Atmazuddhi mATe AtmAnA urdhvagamana mATe Avazyaka che. bhAvanA manovaijJAnika ane zarIra vijJAnanI daSTie paNa agatyanuM sthAna dharAve che. nakArAtmaka vicAra dUra karI hakArAtmaka ciMtana Positive thingking zarIra ane manane svastha kare che. koI eka rogI satata ciMtana kare ke huM roga mukta thaI rahyo chuM to te jhaDapathI rogamukta thaze ja. raziyAmAM pojhITIva thiMkIMganA prayogo thaI rahyAM che. 110 | amRta dhArA Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka phAMsInI sajA pAmelA kedIne jelare kahyuM ke kAle tAro phAMsInI sajA devAno divasa che, mAnavIne vadhumAM vadhu pIDA duHkha Ape evA eka IjekazananI zodha thaI che, je iMjekazana devAthI eka kalAka sudhI pIDA taDaphaDATa duHkha thAya. te prayoga tamArA para karavAno che. tame A prayoga karavA dezo to tamArI sajAmAM pheraphAra paNa thaI zakaze. bIje divase kedIne iMjekazana ApatAM tene eka kalAka sakhata pIDA, vedanA thaI duHkha thayuM teNe dhamapachADA karyA. DaoNkTarane pUchayuM ke AmAM kayuM kemIkala hatuM jethI tene ATalI vedanA thaI. DaoNkTare kahyuM ke kazuM nahi mAtra pANI hatuM. mAtra nakArAtmaka ciMtanathI A pIDA upajI. dardIe AkhI rAta negeTIva thiMkIMgamAM gALI ke savAre mane je Ijekazana ApavAmAM Avaze, tenAthI mane apAra vedanA thaze ne tene pariNAme tene pIDA thaI. eka dardIne bhAre zaradI thaI, vaide davA ApI dardIe davAnuM nAma pUchyuM. vaida kahe "mahApratApa laMkezvarI rasa" dardIne thayuM davA keTalI bhAre kImatI haze "rasa' ane 'pratApa nAma dharAvatI davA pratye dardIne zraddhAbeThI ke sAruM thaze ja TUMka samayamAM dardIne sAruM thayuM vaidane pUchayuM davAmAM zuM hatuM to kahe te rAkha ane marI beja dravyo davAmAM hatA. darda maTADavA mATe zraddhAyUkta anuprekSA kAraNabhUta hatI. anyatva bhAvanAmAM ciMtana karavAnuM che ke potAnA Atmatatva sivAya tamAma paugalika vastuo AtmAthI para che. anyatva bhAvanAthI sva ane paranI samajaNano udhADa thAya che paramAM rAcavuM te alpajJatA che. tenuM bhAna thatAM bhavacakranI guMcavaNano jaldIthI nikAla thAya che ane samajAya ke paramAMthI sukha nA maLe. sukha to AtmAnI aMdara paDeluM che. Boldr sulle AJ( "AnaMda kaMda che AtmA, AnaMda emAMthI maLe, 2 anya na valakhA mArato e mAravAthI zuM vaLe ?' meLavavA jevuM sukha hoyato eka mAtra AtmAnuM ja sukha che. puNyanA yoge maLatA sukhamAM paNa rAcavA jevuM nathI. puNyodaya samApta thatAM e sukha paNa cAlyuM jaze mATe ene sukha nahi paNa sukhAbhAsa ja kahevAya. je rAja vaibhavamAM sukha hota to tIrthakara tene choDI ne jAta nahIM. 3 amRta dhArA 111 = Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo patnImAM sukha hotato surikatA tenA patine jhera na Apata. je, putramAM sukha hotato zreNika mahArAjAne koNika jevo putra na hota, je tenA pitAne kedamAM pUravA taiyAra thAya. sattAmAM sukha hota to zubhama cakravartI narake na jAta. mATe ja jJAnIe kahyuM che ke saMsArasaMbaMdho ke anyamAM sukhanathI, sukha mAtra AtmAmAM ja che. azuci bhAvanAmAM ApaNe ciMtana karavAnuM che ke A zarIrane ApaNe ApaNuM potAnuM mAnyuM che, te to hADa mAMsa lohI ane carabI jevA padArthothI bharyuM che vaLI temAM pArAvAra azuci ane rogo bharyA paDyA che. azucibhAvanA ciMtanathI, pavitra zuddha caitanya AtmA prati lagAva vadhaze. sanatakumAra cakravartInA jIvananA palaTAtA pravAhonuM nirIkSaNa karavAthI A bhAvanA puSTa thaze. Azrava bhAvanAmAM anuprekSA karavAnI ke jJAnIone A saMsAra bhava-vana samAna lAge che, A bhavavanamAM AzravonAM vAdaLonI satata varSA thatI dekhAya che eTale A saMsAra paribhramaNamAM AtmAne satata karmo coMTatA rahe che. citavRttinA saMyoganuM pariNAma Asrava che. jJAnIonI sUkSma daSTi jIvAtmAne taLAva rUpe ane jharaNAMone jamInamAMthI phUTatA pANInA nAnA nAnA pravAhane Azrava rUpe nihALe che. mithAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoga AsravanuM kAraNa che. Asrava bhAvanAnA ciMtanamAM vicAravAnuM ke mArA puruSArtha ane sadagurunI kRpAthI mithyAtva nA vAdaLo dUra thaI samyakadarzanano sUrya mArA Atmapradezane prakAzita kare, viratinI chatrI A AzravanA varasAdathI jIvanuM rakSaNa karI zake. - saMvara bhAvanA AvatAM karmone aTakAvavA tenuM nAma saMvara che. pUjya umAsvati mahArAje tatvArtha sUtranA navamAM adhyayanamAM Azrava nirodhane ja saMvara kahela che. nimittathI karmabaMdhana thAya che, te Azrava che teno pratibaMdha karavo eTale saMvara. nirjarAbhAvanAnI anuprekSA karatAM karatAM karma prakriyAne samajI levI jarUrI che. agAu ApaNe Azrava ane saMvara vize vAta karI gayA. navA AvatA karmonA pravAhane aTakAvavA jema puruSArtha jarUrI che tema agAunA karmone khapAvavA paNa puruSArtha jarUrI che. dareka samaye sAta karmo baMdhAya che. bhale udayamAM ATha karmo hoya paraMtu, udaya karatA karmabaMdha 112 - amRta dhArA Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre thato hovAthI AtmA para karmonAM thara baMdhAtA jAya che. AtmA para karmono bhAra ocho karavA teno nikAla karavo jarUrI che. A nikAlanI prakriyA e ja nirjarAbhAvanA che. karmano baMdha AtmA sAthe thAya che, te vakhate tenI sthiti paNa nakkI thAya che e sthiti eTale udayakALa. karma vipAka phaLa kyAre udayamAM AvI zake teno nirNaya sthitibaMdha kare che. e samayanI prApti thAya te pahelAM karma paDayuM rahe, kaMI paNa phaLa na Ape, te vacagALAnA samayane abAdhAkALa kahevAmAM Ave che. AvI rIte aneka karmo AtmAne coMTelA hoya che, te karmonI udayakALa pahelA udIraNA karavI eTale nIce paDelA hoya tene sapATI para kheMcI lAvI, udaya sanmukha (udaya sanmukha eTale koi ApaNA gharamAM praveza na kare paNa gharanAM dvAra sudhI AvI moDhuM batAvI jAya) karI ene kheravI nAkhavA e nirjarA kahevAya che. karmane nirjaravA eTale tenI zakti maMda pADI devI athavA kheravI nAkhavA. nirjarA be prakAranuM kArya kare che. karmanI samaya ane zaktine nirbaLa karI nAkhe che. e karmanI sthiti ochI karI nAkhe ane karmano rasa maMda karI nAkhe che. zULInI sajA soyathI pate te nyAye AkarA karma hoya tene nirjarA tadna nirmAlya jevI karI nAkhe che. nirjarAnI prakriyAne kAraNe karmanI nirbaLatAnuM pariNamana aMtamA AtmAnI nimaLatAnuM saMvardhana kare che. nirjarA bhAvathI bAhya ane AtyaMtara tapa dvArA keTalAMka karmone sIdhe sIdhA (vipAkamAM bhogavyA sivAya) Atmapradeza uparathI (pradezodayathI) kheravI zakAya che. Ama nirjarA dvArA saMcita karmono kSaya thai AtmA haLukarmI bane che. bAhya tapa cha prakAranA che. anazana, uNodarI, vRttisaMkSepa, rasatyAga, kAyAkaleza, saMlInatA ane cha prakAranA atyaMtaratapamAM, prAyazcita, vinaya, vaiyAvRtya, svAdhyAya, zubhadhyAna ane kAyotsargano samAveza thAya che. 1 karmabaMdha be prakAre thAya che. nikAcita karmabaMdha ane anikAcita karmabaMdha. bAMdhelA karmo bhogavavA paDe che. A janmamAM yA janmAMtaramAM koi paNa upAyo dvArA nikAcita karmabaMdha tUTato nathI, kSaya pAmato nathI. paraMtu ugra tapane sahAre nikAcita karma paNa prAya: moLA paDe che. amRta dhArA 113 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapa dvArA jUnA karmono nAza thavo ane jJAna baLa dvArA, navAM karmo na Ave te nirjarA che. jevI rIte sarovaramAM AvatuM navuM pANI aTakI jAya, tevI rIte saMvara, Atmapradeza para karmonA AvatA pravAhane roke che, ane jema sUryano tApa sarovaranA pANIne zoSe che, tevI ja rIte nirjarA jUnAM karmone zoSI le che eTale naSTa kare che. karmarUpa vyAdhinuM auSadha tapa che. bimArI dUra karavA mATe jema auSadhi levAmAM Ave che, tema karmarUpa vyAdhino upAya tapa che. AyurvedamAM auSadha kaI cIja sAthe levuM te cIjane anupAna kahe che. paraMtu pUrvAcAryoe karmaroganA upAya mATe anupAna ane auSadha bannemAM tapano svIkAra karavA jaNAvyuM che. jema ke auSadhamAM AvyaMtara tapamAMthI dhyAna ke kAyotsarga lIdho hoya to anupAna tarIke upavAsAdi bAhya tapa laI zakAya. vadhArAmAM brahmacaryapAlana ke abhakSya tyAga, e jinAjJA anupAna che. A samajaNathI tapa duHkharUpa nahi paNa sukharUpa lAgaze ane tapathI AMtarika AnaMdanI dhArA akhaMDita vaheze. tethI AMtarika prasannatA ane mAdhuryamAM vRddhi thaze. ajJAnInA lAkha varSanA tapa karatAM paNa jJAnInuM samajaNapUrvakanuM bhAvapUrvakanuM eka zvAsozvAsa jeTaluM tapa arthapUrNa che. nirjarA be prakAranI che sakAma ane akAma. IrAdApUrvaka karmano jethI kSaya thAya tene sakAma nirjarA kahevAmAM Ave che. bAhya sAthe atyaMtara tapathI je karmokharI paDe che te sakAmanI kakSAmAM Ave che. ApaNe IrAdApUrvaka tyAga karIe, samajIne vastuno lAbha sulabha hoya chatAMya mana, vacana ane kAyAnA yoga para aMkuza rAkhIe jethI sakAma nirjarA thAya che. jIvanamAM vrata niyama dvArA, tyAga buddhie bhoga upabhogano tyAga karIe tyAre sakAma nirjarA thAya che. ethI UlaTuM samajaNa ke IcchA rahita tyAga karIe tyAre akAma nirjarA thAya che. pazune khAvAnuM na maLe to te bhUkha tarasa jANI bUjhIne sahana karatA nathI. temane je karma kSaya thAya te akAma nirjarA kahevAya. ahI. "kAma" zabda mAtra kriyA pAchaLa rahelA Azaya paratve ja che. sakAma nirjarA puruSArthajanya che. akAma nirjarA to mAtra AgaMtuka hoI saheje banI Ave che. Ama sakAma nirjarA mATe atyaMtara tama anivArya banI jAya che. 114 E amRta dhArA E Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakitI jIva, jJAnI samajaNapUrvaka nirjarA kare tene sakAma nirjarA kahe che. mithyAtvI jIvo akAma nirjarA kare che. paraMtu baMnenI karmanirjarAnA pariNAmane samajavuM rasaprada thaI paDaze. eka vyaktine zikSA karavAmA AvI ke tene Aje jamavAnuM ApavAmAM Avaze nahi. mithyAdaSTijIvanI na jamavAne kAraNe akAma nirjarA to thaze, paraMtu sAthe sAthe te ArtadhyAna ane raudra dhyAna karaze. zikSA karanAra pratye dveSa bhAva karaze tethI tene karmabaMdhana thaze. jyAre samyapha sanmukha jIva, sAmevALI vyakti para dveSa karaze nahi. potAnA karmane nimitta gaNI bhUkha sahana karI leze tethI tenAM navAM karmo baMdhAze nahi. jJAnIoe karmanirjarA mATe, atyaMtara tapamAM dhyAnanI viziSTatA batAvI che. dhyAna dvArA vyakti vartamAnamAM jIvavAno puruSArtha kare che. zarIranA bAhya ane AMtara aMgonI saMvedanA ane spaMdanonuM sAkSIbhAve nirIkSaNa kare che. A paLa jIvana mATe svayaM saMvara banI jAya che. Azrava pravAha aTakAvavAne kAraNe navA karma baMdhAtA nathI. saMvedanA sAkSIbhAve samatApUrvaka vedAya tethI karma - nirjarA thAya che. pUrva saMcitakarmonI udIraNA kare tenI nirjarA karavAnA sAdhana tarIke dhyAnano upayoga thAya che. tapane mAtra dehadamana nahi paraMtu vRttionA upazamananA upAya tarIke svIkAravAno che ane laukika mAna mATe nahi paraMtu pAralaukika ke lokottara rUpe je svIkArI zakAya. pUrvAcAryoe batAvelI vairAgyabhAvanAomAM mokSabhAvanA nAmanI koI bhAvanA nathI, paraMtu A nirjarA bhAvanAmAM ja saMpUrNa rIte mokSabhAvanA abhipreta che. lokasvarUpa bhAvanAnuM ciMtana karatA saMsAranI vyavasthA vicAravI enA aneka sthAno samajI, tyAM prANI Ave che ane jAya che, eka khADAmAMthI bIjAmAM paDe che. lokasvarUpanuM ciMtana karatAM be bAbatono vicAra karavo joIe eka, jJAnIo kahe che ke A saMsAra-caudarAjalokamAM evuM koIpaNa sthAna nathI ke jyAM ApaNo AtmA jaI Avyo na hoya. naraka ane tiryaMcanAM bhayaMkara duHkho ane yAtanAvALA ane sthaLoe paNa A jIva jaI Avyo che, ane svarganA bhavya daivI sukhovALA aneka sthaLe paNa A jIva jaI Avyo che, to vartamAnanA A sukha duHkho tenI visAtamAM kAMI nathI tevuM ciMtavatA vartamAnanI sthitino ApaNe sahaja svIkAra karI zakIzuM. - amRta dhArA - 1 115 = Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI caudarAjalokanI bhavyatA divyatA ane vizALatAnuM ciMtana karatAM ApaNI ahaM ane mamanI divAlo tUTaze. A samagra saMsAramAM kevI samRddha pratibhAo che, tenI tulanAmAM ApaNuM sthAna kyAM che? te ciMtavanA karavAnI che. akhila brahmAMDamAM ApaNuM sthAna kayAM ? vartamAna samayanI phorbsanI (Forbes) abajopatinI yAdImAM aneka lakSmIpationI tamAma saMpatti karatA lAkho gaNI samRddhi kubera pAse hatI, ane te sarvasva tyAgavAnI tAkAta paNa tenAmAM hatI, te aizvaryanI sAme ApaNI saMpattinA sAmrAjyanuM zuM mUlya? bAhya ane aMtaraMga tapano jenA jenA jIvanamAM samanvaya hato tevA bhagavAna RSabhadeva ke jene mAtra sAdhune levA yogya bhikSA-nirdoSa gocarI na maLatA sahaja rIte thayeluM cAraso upavAsanuM tapa yugothI advitIya ane apUrva rahyuM che. zrI kRSNano yoga, rAmanI maryAdA, mahAvIra-buddhanI karUNA, ane narasiMhamIrAMnI bhakti jIvananI caramasImAe pahoMcI hatI. vairAgyabhAvamAMthI phalita thato dhannA-zAlibhadrano tyAga, zrIrAma prati sAcA bhAtRpremamAMthI pragaTato bharatano rAjya bhogavaTAnA tyAgano, A jagata para joTo jaDe tema nathI. AnaMda-zrAvaka, bhAmAzA, jagaDuzA, vastupALa ane tejapALa jevA vIroe potAnA nyAyasaMpanna vaibhavamAMthI ullAsabhAve supAtre dAna daI lakSmIne mahAlakSmI banAvI. zeTha sudarzananA zIlavrata ane gaNadhara gautamanAM jJAnane ApaNe sadaiva vaMdana karIe chIe. jyAre ApaNA jIvanamAM tyAga, tapa, dAna, zIla ke jJAnaprAptinuM koI satkArya thAya ke saphaLatA maLe, te samaye sUkSma ahna ApaNAmAM pesI javAno bhaya hoya che, te kSaNe AvA mahAna AtmAonuM pAvana smaraNa karI temanA jIvanamAM tapa, tyAga, zIla, bAhya ane AMtaravaibhavanI sAthe ApaNI sarakhAmaNI karavI joIe, tema karavAthI = 116 R amRta dhArA Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgaze ke AmAM ApaNI zI visAta ? A anuprekSA-ciMtana ApaNAmAM jAgRti lAvaze tethI jIvanamAM ladhutAbhAva pragaTa thaze, je ahaMkAranA AkramaNa sAme kavaca banI raheze. rAjakIya, sAmAjika ke dharmasaMsthAmAM pada maLe, paisA ke pratiSThA maLe, jIvanamAM ahaMkAranA pravezano bhaya lAge tyAre aMtaranA pravezadvAra para, "A virATa vizvamAM A padanI zI visAta?' no vicAra ahama sAme cokIdAra banI mAna kaSAyathI ApaNA AtmAnuM rakSaNa karaze. | vizvaciMtaka baTraoNna rasele eka ladhukathA lakhI che. te rUpakane thoDI judI rIte ApaNA nija jIvananAM pariprekSyamAM tapAsavA jevuM che. prasiddha ane bhavya maMdirano eka pUjArI nidrAdhIna thatAM, tene eka svapna AvyuM. svapnamAM teNe joyuM ke te svargane daravAje pahoMcI gayo che, paraMtu daravAjo eTalo moTo che ke tenAM cheDonI khabara ja nathI paDatI. te mAthuM uMcakI jue che, te AzcaryathI joto ja rahI jAya che. paraMtu teno koI aMta dekhAto nathI. e daravAjA para nAnA mANasanI TakorAnI zI asara thAya? te asIma sunakAramAM kAMI avAja pedA na thayo. e mAthuM ThokI ThokIne thAkI jAya che ane khUba duHkhI thAya che. kAraNa teNe to haMmezAM ema ja vicAryuM hatuM ke, huM bhagavAnanI divasa ane rAta-pUjA karuM chuM, ethI huM jaIza tyAre bhagavAna daravAjA sAme mArA svAgata mATe, hAtha phelAvI bheTavA taiyAra haze paraMtu ahIMto daravAjo ja baMdha che. khUba bUmabarADA pADyA pachI, eka nAnI bArI khUle che ane prakAzano pUMja dekhAya che. te joI pUjArI gabharAya jAya che. daravAjAnI bAjumAM sarakI jAya che kAraNa ke bArImAMthI eka-be nahIM hajAra hajAra tejasvI AMkho dekhANI, pUjArInI AMkho aMjAya jAya che. tene AMkhe aMdhArA AvavA lAgyA. pUjArI bUma mArIne kahe che, "maherabAnI karI aMdara jatA raho ane tyAMthI ja vAta karo, mArA sAme juo nahIM. eka eka AMkhanuM teja hajAra sUrya samAna jaNAya che. te kahe che, he bhagavAna ApanA darzana thaI gayA, bahu kRpA thaI paraMtu pelI tejasvI AMkhovALI vyakti kahe che, huM bhagavAna nathI. huM ahIMno dvArapALa chuM ane tame kyAM saMtAyA cho, mane dekhAtAM ja nathI ? pelI hajAra AMkhovALI vyaktine paNa te pUjArI kyAMya najare caDato nathI eTalo vAmana = amRta dhArA - 2 117 = 117. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge che. A adbhuta ghaTanAthI pUjArIne ladhutA-dInatAnI anubhUti thavA mAMDI, huM vicArato hato ke khUda bhagavAna daravAjA para maLaze paraMtu A to bhagavAnano dvArapALa che. thoDIvAramAM svasthatA keLavI pUjArIe dvArapALane pUchayuM. 'tamane khabara nathI ke huM AvavAno chuM?' dvArapALe kahyuM, 'tamArA jevuM jIvajaMtu anaMtakALamAM ahIM pahelIvAra ja dekhAyuM che, kyAMthI Avo cho ?' pUjArIe kahyuM, 'pRthvI parathI AvuM chuM dvArapALa kahe, A nAma kyAMya sAMbhaLyuM nathI, A pRthvI kyAM che ? tyAre teno zvAsa aTakI gayo, hRdayanA dhabakArA baMdha thavA mAMDyA, jo pRthvInuM ja nAma nathI sAMbhaLyuM to hindustAnanuM nAma ane tenA dharmanAM nAma kyAMthI sAMbhaLyA hoya e dharmonAM saMpradAyonA nAma e jANato - ja na hoya, ane amuka gAmanA maMdironI ene zI khabara hoya ? ane e maMdiranA pUjArIne to e ze oLakhe? jyAre e to kahe che ke pRthvInuM nAma ja pahelI vakhata sAMbhaLyuM che.! dvArapALe punaH prazna karyo, kyAM che e pRthvI ? pUjArIe pratyuttaramAM kahyuM, sUryano eka parivAra che temAM pRthvI eka graha che. pelo dvArapALa kahe che, tamane khabara nathI ke, keTalA pAra vagaranA sUryo che ? kaI nihArikA? temAMno kyo sUraja ? kyo naMbara (Index Number) che ? pUjArI digUDha thaI sAMbhaLato niruttara rahyo. pelo dvArapALa kahe, tamArI AkAzagaMgA (Galaxy) no sAMketika naMbara (Code Number) batAvI zako to paNa tamArA sUrajanI zodhakhoLa thaI zake ke tame kyA saura parivAramAMthI Avo cho. pujArI kahe, naMbara? ame to eka ja sUrajane jANIe chIe. dvArapALe kahyuM, cAlo prayatna karavAmAM Avaze, zodhatAM zodhatAM kadAca patto lAgI paNa jAya, paraMtu A rIte zodha karavI e bahu adharI vAta che. gabharAmaNamAM pelA pUjArInI UMdha UDI jAya che jAgRta thatAM ja te pasInAthI taraboLa thavA lAge che ne tene pahelIvAra jANa thAya che ke je kosmika vizva, virATa jagatamAM e vase che tyAM pRthvInuM je kaMI sthAna ThekANuM nathI to, akhila brahmAMDamAM ApaNuM sthAna kyAM ?' dharmaciMtana anuprekSAmAM dharma zuM ? te ciMtavavAnuM cho enuM svarUpa zuM che? dharma e vastuno svabhAva che. nimita ane saMyogo parathI daSTi haTAvI ane svabhAva tarapha daSTi rAkhavAno abhyAsa dharmaciMtana anuprekSAmAM abhipreta che. = 118 F amRta dhArA Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bodhidurlabha bhAvanA samyakajJAna, samyakadarzana ane samyakacAritrane samajavA bahu muzkela che. samajyA pachI tenI prApti muzkela che. sadaSTAMte durlabha mAnavabhavamAM, sAdhanA dvArA bodhiratnanI prApti mATenuM ciMtana upakArI che. ApaNA aMtaramanamAM ghuMTAtI bhAvanA ja ApaNI sadgati ke durgati nakkI kare che. sadgati ke durgati mAnavanA aMtaramanane AbhArI che e nagaramAM eka ja divase be mRtyu thayAM. eka saMta mahAtmAnuM ane eka gaNikAnuM baMne eka ja samaye vidAya thayAM. baMnenA ghara sAma sAme, eka bIjAnA gharamAM zuM thai rahyuM che, te baMne sArI jANatAM hatAM. paraMtu yamadUto jyAre baMnenA AtmAne levA AvyA tyAre AzcaryakAraka ghaTanA ghaTI, eka yamadUta gaNikAno jIva lai svarga tarapha javA lAgyo jyAre bIjo yamadUta yogIno AtmA lai narka tarapha javA lAgyo. yogIe yamadUtane pUchyuM, bhAi, tamArI koi bhUla to nathI thatI ne ? gaNikAne badale tame mane bhUlamAM narakamAM lai jai rahyA cho A te kevo anyAya ? A te kevuM aMdhera ? yogIe pRthvI tarapha joyuM to tenA dehane puSpahArathI zaNagAravAmAM Avyo hato. mRtadehane mUkavA mATe bhavya pAlakhI banAvavAmAM AvI hatI, aMtimayAtrA dhAmadhUmathI nIkaLavAnI taiyArI cAlatI hatI. aMtimadarzana mATe bhaktonI bhIDa jAmI hatI. bhajanamaMDaLIo vAjiMtro sAthe AvI pahoMcI hatI, jyAre gaNikA-vezyAnA mRtadehane upADanAra koi hAjara na hatuM, lAza gharanI bahAra rastAmAM eka khUNe paDI hatI, kUtarA ane gIdha mijabAnI uDAvavA tatpara hatAM. A joine yogI bolyA, 'tArAthI to vadhAre vivekayukta ane nyAyapUrNa vyavahAra A pRthvIlokanA mANaso karI rahyAM che. eto jo, kAMika samaja ane satvare tArI bhUla sudhAra ! amRta dhArA 119 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yamadUte kahyuM, pRthvInA loko to mAtra bahAra dekhAya teTaluM ja jANI zake che. emanI pAse mAtra AMkha che. zarIra ane bAhya vyavahAra ja AMkha dvArA joI zakAya che. daSTi hoya to zarIrathI AgaLa UMDANamAM joI zakAya che. ame to divyadaSTithI sUkSma joyA pachI ja nyAyayukta nirNayo laIe chIe. prazna zarIrano nathI manano che ! zarIrathI tuM saMnyAsI hato, paraMtu tArA aMtaramanamAM zuM hatuM? zuM tArA saMpUrNa mana para vAsanAno kabajo na hato ? gaNikAnA gharamAM thaI rahelA nAcagAna, raMgarAgamAM tAruM mana DUbI gayuM hatuM. tuM satata vicArato hato ke mAruM jIvana keTaluM nIrasa vyatIta thaI rahyuM che. A gaNikA kevI raMgarelI, mojamajA uDAvI rahI che. hAya huM durbhAgI ! A ja jIvanano sAco AnaMda mANI rahI che. kAmavAsanAne te ISTa mAnI temAM Asakta hato. manathI ja, ISTanA viyogathI tuM ArtadhyAnamAM raheto, zarIra paranAM TIlo, bAhya vahevAro lokone dharmamaya lAgatAM. tAruM citta vAsanAmAM bhaDake baLatuM hatuM ane gaNikAnA sAnnidhyanI satata jhaMkhanA vAMchanA ane kalpanA ! paraMtu tane khabara che ke gaNikAnI mAnasika sthiti kevI hatI? e gaNikAne to tArA saMnyAsI jIvanamAM je zAMti ane apUrva AnaMda dekhAto hato, te pAmavA mATe, saharAnA raNamAM sukAyelA kaThe pravAsI zItaLa jaLane jhaMkhe tevI tIvra jhaMkhanA karatI hatI ! rAtre jyAre tuM bhajana gAto ane prAtaHkALe madhura maMgaLa zloko gAto, tyAre e gaNikA prabhumaya banI jatI. tArA bAhyarUpa ane gAnane pavitra mAnI bhAvavibhora banI jatI. AMsu sAthe prArthanA karatI ke prabhu mArAM kRtyone mApha karI mane AvuM nirmaLa jIvana Apa! eka bAju tArA daMbhanI kSitijeno vistAra karato tuM saMnyAsI hovAnA ahaMkArane puSTa karato hato to bIjI bAju, pelI gaNikA-vezyA potAnA pApI jIvanano ekarAra ane pazcAttApathI vinamra ane pAvana banatI jatI hatI. paraMtu tuM tArA mAnathI garviSTha banato jato hato. tArA vyaktitvane kilaSTa bhAvanAonuM ahaMkAramAM pariNamana thayuM ane gaNikAnI zubha bhAvanAothI tenuM vyaktitva ahaMkArazUnya banI gayuM. gaNikAnA cittamAM, tenA mRtyu pUrve tenI vAsanA ane ahaMkAra mRtyu pAmI cUkyA hatA. mRtyu samaye tenuM samagra citrataMtra paramAtmAnI prArthanAmAM lIna hatuM. saMnyAsI niruttara rahyo ! zAMtasudhArasanA upAsaka pU.vinayavijayajIe kahyuM che ke manuSyanA mananuM = 120 F 120 te amRta dhArA - Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parivartana, paripUrNa parivartana Avazyaka che. zArIrika, bAhya, vyAvahArika ke vastraparivartana e AlaMbana che. mAtra AMtarika parivartananuM ja mUlya che. mAnavInI sadgati ke durgati tenA aMtaramanane AbhArI che. bAhya AvaraNa ke kriyAkAMDo vyaktinI mahAnatAno mApadaMDa nathI. aMtaHkaraNanI zubha bhAvanAo ja AMtarasamRddhimAM vRddhi kare che. alaukika sukha ane AnaMda Ape che. AMtarika cetanAkendranA vartuLamAM apUrva AnaMdanA sphaliMgo sarjavAnI prakriyAnuM sAtatya rahe che. jenAthI bhItaranA AnaMdanuM vizva vistaratuM jAya che. have ApaNe e joIe ke pUrvAcAryoe prarUpelI A bhAvanAnuM ciMtana karavAthI zuM lAbha thAya ? ekato ApaNuM valaNa AtmalakSI banaze ane bIjuM, ApaNA jIvananI daSTi ane vRttinuM nirIkSaNa karatAM parivartana jaNAze. buddhi, tarka, nimita ane saMyogothI ApaNI pravRttio badalAyA kare paraMtu anuprekSAthI jIvanamAM sAtvikatA ane anAsakta bhAvaujAgara thAya che. anuprekSA ApaNI vRttione badalI zake. anuprekSAthI vRtti badalIe pravRttino kriyA sAthe saMbaMdha che, ane vRttino saMbaMdha bhAva sAthe che. pahelA dhaMdho karatA hatA, mAtra dhaMdho, udyoga, vyavasAya. have e pravRtti baMdha karI, sevAnI pravRtti zarU karI. vRtti dhaMdhAnI hatI eTale sevAmAM dhaMdho bhaLI gayo. khabara na paDe tema dhIre dhIre sevAnuM vyAvasAyIkaraNa thaI gayuM ane dhIre dhIre sevAe dhaMdho thaI gayo. pravRtti badalAI paNa vRtti to enI e ja rahI. jIvanamAM saMyamano svIkAra karavA sanyasta jIvana svIkAravA dIkSA grahaNa karI. gharabAra, dhaMdho, dhApo, mitro, svajano choDyA. pravRtti taddana badalAI gaI. putra-putrI parivAra hatA, tene sthAne ziSyo ziSyAonA parivAra. mAnItA amRta dhArA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktoe svajanonuM sthAna laI lIdhuM. saMsAramAM hatAM. tyAre baMgalA phekTarInA nirmANa ane vistAranI vAta hatI. have maMdiro sthAnakonA nirmANa vistAranI zRMkhalA zarU thaI. AsaktinA DerA-taMbU taNAvA lAgyA. pasaMdagInA dharmasthAnako gamavA lAgyA. tyAM vadhu rahevAnuM AkarSaNa thayuM. khAsa bhaktajanono saMga vadhyo. pravRtti badalAI paNa vRtti nA badalAI. ahIM ekatva anuprekSA jarUrI che. vepAradhaMdho ke udhoga svakendrI pravRtti che, moTe bhAge A pravRtti ApaNA kuTuMba parivAranA svahita mATe lAbha mATe karatA hoIe chIe. jyAre sevAmAM anyanA kalyANa ane mAMgalyanI bhAvanA bhaLelI che. tethI temAM svArthane badale pAramArthika bhAvanA kendrasthAne che tethI te pravRttimAM sattvazIlatA che. jyAre sevA saMsthAnA hodA ke pada para mamatva jAge tyAre e mamaahamane paNa kheMcI lAvaze ane jevI e saMsthA ane tenA hodAmAM Asakti jAgaze tevI sattvazIlatA khatama thaI jaze. pravRttinI sAtvikatAno lopa thaze. AsatinI vRtti badalAze ane anAsakta bhAva jAgRta thaze to ja pravRttimAM sAtviktA Avaze. pahelA mArA parivAranA svajano - baMgalA para moha, Asakti hatA tevA ja saMsthAnA makAna sahakAryakaro ane pada para Asakti che. saMsthAmAM dAna karyuM che to TrasTIzIpa to maLavI ja joIe, ahIM dAna to thayuM paNa tyAga na thayo. pravRtti badalAI paNa vRtti nA badalAI. dAna dvArA lakSmInuM, parigrahanuM visarjana to thayuM paNa tyAga vinAnuM dAna ekaDA vinAnA mIMDAM jevuM che. dAnanI pravRttimAM tyAganI vRtti bhaLe to kAMcana-maNi yoganuM sarjana thAya. sevA karI ke dAna karyuM, pachI mArA haiyAmAM sanmAna pada ke zilAlekhanI bhAvanA zilAlekhanI jema kotarAI jAya to dAna dvArA parigraha visarjananI bhAvanA adhUrI rahI. tyAga vinA dAnanuM sAphalya nathI. AsaktinI vRtti badalavI paDaze. mAtra pravRtti badalavAthI kalyANa nathI. jIvananI aMtima kSaNe bhagavAna mahAvIre potAnA priya ziSya gautamane dUra mokalI aLago karyo, anAsakta bhAva ujAgara karavAnI bhAvanAthI prabhue Ama karyuM ne 122 F amRta dhArA F Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA pariNAme ja gaNadhara gautama, kaivalyanA adhikArI banyA. eka saMte tenA bhaktajanane kahyuM, tamane cA-tamAkunuM vyasana che te sAruM nathI tene choDI do. thoDA divasa pachI pelo bhaktajana saMtanAM darzane Avyo ne kahyuM bApajI cA-tamAku choDI dIdhA che, saMta kahe sAruM karyuM paNa divasamAM cA-tamAku yAda Ave tyAre zuM karo ? cA yAda Ave tyAre kophI pI lauM ane tamAku yAda Ave tyAre guTakhA khAI lau ! pravRtti badalI, vRtti nahIM. eka muninI preraNAthI zikSaNa saMkulanI sthApanA thaI. muninA dasa varSanA pracaMDa puruSArtha bAda saMsthA eka Adarza saMskAradhAma banI. keTalIka saiddhAMtika bAbatomAM saMcAlako ane TrasTIo sAthe e jainamunine matabheda thayo. muninuM ArtadhyAna joI temanA gurue kahyuM ke A saMsthAmAM tuM Asakta thayo che. tAruM ArtadhyAna, raudradhyAna tarapha jhaDapathI jaI rahyuM che. A saMjogomAM tuM mRtyu pAme to A zikSaNa saMkulamAM sApa tarIke ja janme. munine jhaTako lAgyo. potAnI vRtti ane pravRtti para nirIkSaNa karyuM. AlocanA karI. AkhI rAtanA manomaMthana bAda cittamAMthI vicArone dUra karyA. vahelI savAre saMsthAnA sthAnakamAMthI vihAra karyo. muninI jAgRta cetanAnA sabhyaparAkrama ane bhAva ciMtanathI ahI pravRtti sAthe vRtti badalAI gaI. saMsthAmAMthI muninuM mahAbhiniSkramaNa, nijI saMyama jIvanano maryAdA mahotsava hato. anAsaktinA saMdarbhe A mahAprajJajIe eka suMdara daSTAMta ApyuM che. nagaramAM eka saMnyAsI AvyA, sanyAsInI jIvanacaryA joI rAjAe sanyAsI banavAnuM nakkI karyuM. rAjapATa vaibhava choDI rAjA sanyAsI pAse AvyA ane kahyuM ke mane sanyasta dIkSA Apo. saMnyAsIe rAjAne dIkSA-ApI. rAjA to jaMgalamAM kuTira banAvI rahevA lAgyA. rAjAne dIkSA ApanAra guru anyatra cAlI gayA. sanyAsI banelA rAjA mAtra kuTirane svaccha sughaDa ja nathI rAkhatA, dhIre dhIre kuTirane vizALa banAve che. vividha vRkSonAM raMgIna lAkaDAonI kalAkRti banAvI. vAMsanI kamAno banAvI tene zaNagAre che. vividha raMgIna phUlo ane parNothI kuTiranuM suzobhana kare che. kuTiranA vizALa AMgaNAmAM keTalAMka pazu paMkhIne pALe che. eka varSa pachI rAjAne dIkSA ApanAra sanyAsI guru te jaMgalanA rastA parathI pasAra thaI rahyA hatA. rAjAe guru sanyAsIne potAnI | amRta dhArA = 123 = 123 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuTiramAM padhAravA AmaMtraNa ApyuM. rAjAe kuTira AMgaNa, pazu paMkhI ane suzobhano batAvI pUchyuM. gurujI mArI kuTira kevI lAgI ? gurujIe kahyuM kuTira to mahela jevI sIhAya che. guru dvArA kuTiranA vakhANa sAMbhaLI sanyasta thayelA rAjAnA mukha para aham ane khuzInA bhAva joi guru vicAre che. rAjA mahelamAMthI to bahAra nIkaLI gayA paraMtu, rAjAmAMthI mahela nathI gayo. cittamAM mahela mojUda ja che. guru kahe, pahelAM, mahela ane rAjyano vistAra ane zaNagAra karatA hatA. have kuTirano. pahelA mahela, rANI, kuMvaro, sevako pratye moha hato have kuTira, phUla, jhADa, pAna, pazupaMkhI pratye moha, AmAM parigraha pratyenI Asakti kema chUTaze ? pravRtti jarUra badalAi vRtti nathI badalAi. rAjAmAMthI rAjarSi thavuM hoya to pravRtti sAthe vRttine badalavI paDaze. sanyAsI banela rAjAe anuprekSA karI, pramAda ane mohanI nidrAthI jAgRta thayA. pazupaMkhI, phUla, jhADa ane kuTirano tyAga karI anya sthaLe cAlI gayA. pUrNa sanyAsI thavA samagrasAmrAjyano ane vaibhavano tyAga karyo hato te tyAga karatA, jaMgalanI A kuTirano tyAga mahAna hato, kAraNa A tyAMgamAM cittavRttimAMthI Asaktino tyAga abhipreta hato. ahIM pravRttinI sAthe vRtti badalAi hatI. kuTiramAMthI anyatra jaMgala tarapha jatI sanyAsInI yAtrA anAsaktinA mArge muktinI yAtrA hatI. prasannacaMdra rAjarSinI vAta ApaNe sau jANIe chIe rAjAzreNikane bhagavAna, rAjarSinA aMtaramananA bhAvonuM rahasyoghATana karatAM kahe che ke rAjarSinA yuddha hiMsA ane raudradhyAnanA bhAvo tenA, jIvane sAtamI narka sudhI lai javAnI bhUmikA bAMdhe che ane tenI AlocanAnA bhAvo-anuprekSA zubhamAMthI zuddha taraphanI yAtrAnuM pariNAma tene kaivalyanA adhikArI banAve che. dharmadhyAnamAM praveza karavA mATe A bAra bhAvanAnuM ciMtana bhavacakranA pherA TALI AtmA sAthe anusaMdhAna karAvanAra che. bAra bhAvanA pachI bhAvanAnI kSitijano vistAra amRta dhArA 124 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnIoe cAra parAbhAvanA dvArA karyo che. maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyastha bhAvanAnuM AcaraNa jIvane ziva banAve A sRSTinA tamAma jIvo sAthe mAre maitrI che kSamApanA ane maitrIbhAva jaina darzananI vizvane aNamola bheTa che. guNavAnanA guNa joI AnaMda thavo ane te guNonI prazaMzA karavI te pramodabhAva che. e bhAvanA bhAvatAM tevAja guNonuM ApaNAmAM avataraNa thAya. duHkhI vyaktinuM duHkha joI ApaNA hRdayamAM anukaMpAnuM jharaNuM pravAhita thAya, enuM darda ApaNuM ja darda che evI anubhUti sAthe tenuM duHkha dUra thAya tevA upAyo karavAnuM ciMtana ane puruSArthamAM karUNA anukaMpAbhAva abhipreta che. jyAM potAno upAya na cAle zikhAmaNa na cAle tevA, manane AkuLa-vyAkuLa karanArA prasaMgoe, anyanuM vartana trAsa upajAve tevuM hoya, e vyakti ane banAvo pratye upekSAbhAva rAkhI krodha karyA vagara samatA rAkhI zAMta vicAraNA dvArA tenuM yogya sthAna samajavAnI dhIraja te mAdhyasthabhAva che. pApI pApa kare tenI sAme dveSano abhAva ane tenA pratye kuNI lAgaNIno paNa abhAva te mAdhyasthabhAva che. mokSamArganA dvAramAM praveza kone maLe ? mokSanA dvAre moTI bhIDa jAmI hatI. mahAmAnava samudAyamAMnA pratyeka mAnavane mokSamAM javuM hatuM, digaMtamAM javuM hatuM, digaMta eTale jyAM daze dizAo vilaya pAme te siddhAlaya, paraMtu digaMtanA mArge javAnuM dvAra khulatuM na hatuM. dvArapALa dvAra kholato nahoto, keTalAka paMDitoe - vidvAnoe AgaLa AvIne kahyuM, "ame jJAnI chIe, ame hajAro zAstro vAMcyA che. lAkho lokone dharmopadeza Apyo che, amAre mokSamAM javuM che dvAra kholI nAkho! dvArapAle kahyuM, "ahIM zAstronuM mUlya nathI, anubhavanuM mUlya che, svAnubhUtinuM mUlya che. janopadezanI kiMmata nathI. upadezanuM mUlya che - tamane mokSamAM praveza nahIM maLe." 3 amRta dhArA 125 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIDamAMthI kRzakAya, tapasvI, muni, saMnyAsIo AgaLa AvyA ane teoe kahyuM ke, "ame ghora tapasyA karI che, keTalAya upavAsa karyA che, kaSTadAyI vrata-niyamonuM pAlana karyuM che, amAre mATe mokSanuM dvAra kholo." dvArapALe kahyuM ke, "A vrata-niyamonuM pAlana ane tapa tyAga tame kaI bhAvanAthI karyuM hatuM te jANavuM paDaze.....hA tame tyAM yaza pratiSThA ane mAnasanmAna pAmavAnI IcchAthI ane svarganAM sukho pAmavAnI IcchAothI A badhuM karyuM hatuM. mAtra tapa tyAga ane vrataniyamonuM pAlana karanArAo mATe mokSadvAramAM praveza nathI maLato. bAhyatA sAthe aMtaratapanI jarUra hatI. kAmecchArahita tapanI jarUra hatI. tame dharmakriyAo karI hatI, paraMtu dharmadhyAna karyuM na hatuM mATe ahIM praveza na maLe...ahIMthI pAchA jAo. bhIDa kaMIka ochI thaI to keTalAka loko AgaLa AvyA ane bolyA, "ame samagra jIvana paropakAramAM vyatIta karyuM che, dAna karyuM che mATe amane praveza maLavo joIe.' dvArapALa kahe tamArA dAna pAchaLa pracchanna ahaMkAra ane paropakAra pAchaLa pratiSThA pAmavAnI IcchA chupAyelI hatI. mATe zuddha bhAvanA vagara karelA jIvopakAranI ahIM kazI ja kiMmata nathI ! bhIDa cAlI gaI, paraMtu sauthI pAchaLa eka manuSya Ubho hato. dvArapALe ene pUchayuM, "bhAI tuM haju kema Ubho che ? ahIM zA mATe Avyo che ? teNe kahyuM, koNa mane ahIM laI AvyuM che tenI mane khabara nathI. mArI pAse zAstrajJAna nathI. meM ghora tapa ke vrato kya nathI ke kaThora niyamo pALyA nathI. Ama mArI pAse kazuM nathI.' 'hA koI jIva sAthe mAre zatrutA na hatI, koIne huM naDyo nathI. saune mATe mArA hRdayamAM prema che. maitrIbhAvanuM gAna mArA hRdayamAM satata guMjana kare che. koIne duHkhI joI mArAM nayano karuNAjalathI chalakAI uThatA saMto ane sajajano jotAM mAruM hRdaya pramodabhAvathI pulakita thatuM. mArA pratye ayogya vartana karanAra paratve mane dveSa na Avato paNa mAdhyastha bhAva vaDe huM tenI upekSA rAkhato, paraMtu ATalA mAtrathI mokSa mArge javAnA praveza dvAramAM pravezanI mArI yogyatA prApta thatI nathI. mATe huM paNa pAcho vaLuM chuM." paraMtu tenA Azcarya vacce dvArapAle tene mATe mokSamArganuM dvAra kholI nAkhyuM hatuM. = 126 amRta dhArA - Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMta sudhArasanuM pAna karAvanAra A eka upanaya kathA che. vAstavamAM mokSadvArethI ApaNe karoDo jojana dUra chIe. ApaNe sau e mArge javA tatpara chIe eTale A daSTAMtakathAnuM ciMtana karatA jIvanamAM mokSamArge javAnA guNonuM spaSTIkaraNa thaze. mAtra jJAnI ke paMDita thavAthI e mArge jaI zakAze nahi. jJAna sAthe bhAvayukta kriyA bhaLe to mokSadvAre jaI zakAze. bhAvanAonuM ugamasthAna aMtaHkaraNa che, citta che, bhAvanA vinAnI kriyA ekaDA vinAnA mIMDAM jevI che. dharma anuSThAnonI kriyAnI pazcAdbhUmAM bhautikakAmanA ke vAMchanA sAdhanA mArgane sAcI dizA na ApI zake. bAhya dharma kriyA karI saMtoSa mAnavAthI AdhyAtmika anuSThAnono pUrNa phAyado uThAvI zakAze nahi. svarga, narka ke mokSano AdhAra manuSyanA mana para che. cittamAMaMtaHkaraNamAM krAMti ja AtmAne urdhvagamana karAvI zake. maitrI, pramoda, mAdhyastha ane karUNA e cAra parA bhAvanAnI anuprekSA ApaNane mokSamArganA adhikArI banAvI zake. A soLabhAvanAo jIvanano AMtaravaibhava che. anuprekSA zubhamAMthI zuddha tarapha javAnI yAtrA che. A bhAvanAothI jIva zAMtasudhArasanuM pAna karI jIvamAMthI ziva banavAnA rAjamArga prati jaI zake che. | (Paper for 12th Biennial Jaina Convention July 3-6-2003 cincinnati ohio USA) X - X-X = amRta dhArA F amRta dhArA 110 - 12. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNavaMta baravALiyA "guMjanamA pustako (sarjana ane saMpAdana) * Ura nijharA (svaracita kAvyono saMgraha) * tapAdhirAja varSItapa (jainadarzanamAM tapa) * kalApI darzana (kavi kalApInI janmazatAbdI nimite pragaTa thayela temanA . jIvana-kavana ane vivecananA lekhono saMcaya) * hRdaya saMdeza (zikSaNa ane vidyA-jagatane lagatA lekho). * prIta - guMjana (so varSanA praNaya kAvyono pratinidhi saMgraha) zaileSI (AlocanA ane upAsanA) * ahiMsA mImAMsA Commenty on Non-Violence (ahiMsA mImAMsA aMgrejI) vANInA jharUkhethI (vAgmitA) * caMdrasena kathA adhyAtmaniSTha saMtabAlajI * saMkalpasiddhinA sopAnA * amaratAnA ArAdhaka * Agama darzana (paricaya pustaka) * bhagavAna mahAvIra ane saMyama jIvanA * dAmpatya vaibhava (dAmpatya jIvanane lagatAM lekhono saMcaya) dArzanika draSTA * vizvavAtsalyano saMkalpa * abhivaMdanA. * jIvananuM rahasya * kAmadhenuM (hindI-aMgrejI) * uttama zrAvako * adhyAtma sudhA. * adhyAtma AbhA * amRta dhArA * adhyAtma amRta (jaina adhyAtma sTaDI sarkalanA dazAbdI varSa nimitte - sabhyonA adhyAtma viSayaka lekhano saMgraha) * zrImada rAjacaMdra-eka darzana (zrImadjInA jIvananA vaNasparzva pAsAnuM darzana) * sarvadharma darzana * amarasena vayarasena kathA * Glimpses of world religions (sarvadharma darzana aMgrejI) * zAkAhAra (anuvAda-DaoN. madhubahena baravALiyA) * dulerAya mATaliyA kRta be virala vibhUtio zrImad rAjacaMdra ane gAMdhIjI * jJAna sAdhanA ane sarasvatI vaMdanA : marmasparza * mRtyunuM smaraNa * bhAratIya saMskRtimAM dAna bhAvanA * jainadharma (paricaya pustikA) * ApanI sanmukha * vicAramaMthanA prApti sthAna : * navabhArata sAhitya maMdira 134, prinsesa sTrIrTa, muMbai-400002. gAMdhI roDa, derAsara pAse, amadAvAda-380001.. ciMtana prakAzana : 1/316, siddhivinAyaka, hiMgavAlA lena ekSa., muMbai-75. phona : 2512 5658. = 128 | amRta dhArA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- _