________________
મારા વિશે ઉપર્યુક્ત કલ્પના કરવા તમને અવકાશ આપ્યો હશે. પરંતુ ભાઈ! તે બધું વાસ્તવિક નથી. આપણે ત્રણ ભાઈઓ એક જ ઘરમાં, એક જ માતાની કુક્ષિમાં જન્મ્યા છીએ, સાથે હર્યા-ફર્યા, સાથે ખેલ્યા-કૂદ્યા, સાથે રમ્યા-જમ્યા, સાથે ખાધુ-પીધું, સાથે હસ્યા-રડ્યા અને આજે આવા ભાગના પ્રસંગે આપણા ભાઈઓ વચ્ચેની એકતામાં મારા હાથે જુદાઈ સર્જાય એ મને કેમ પાલવે? ભાઈ! આવું અનૌચિત્ય મારાથી કેમ કરી શકાય? મારા હૃદયમાં, તમે બન્ને ભાઈઓ અને ભાગવતી દીક્ષા કોતરાઈ ગઈ છે. હું ત્રણે વસ્તુને એક સાથે જોઈ શકું છું. મારા વિશે તમે અન્ય કલ્પના કરી હોય તો કાઢી નાખજો. આપણે સુખ-દુ:ખમાં સાથે હતા તેમ ભગવતી માર્ગની સાધના પણ સાથે જ કરશું. હું મારી શક્તિનો વિચાર કરતો હતો. મારા વિશેના અવિશ્વાસ દૂર કરો. હૃદયમાં મારું સ્થાન બનાવો. ઘર, કુટુંબ કે ઘરવખરીમાં મને સહજ પણ આકર્ષણ નથી. તમારા બે ભાગ લઈ લેવામાં મને સંતોષ નથી.
આ સાંભળી શ્રી જયચંદભાઈનો ઉત્સાહ ખૂબ વધી ગયો. તેમના હૈયામાં હર્ષ સમાયો નહીં, સહસા ભાઈને ભેટી પડ્યા. આંખમાંથી હર્ષનાં આંસુઓ રેલાવા લાગ્યા. સાધનાના માર્ગમાં ત્રણેય ભાઈઓ એક સાથે પ્રગતિ કરશે તે બોલી તેઓ ધન્ય ધન્ય બની ગયા. આપણે સૌ પણ પૂજ્યશ્રીની આ ઉત્તમભાવનામાં અનુરાગી થઈ, વંદન કરીએ છીએ.
સંવત ૧૯૪૨ની સાલનું ચાતુર્માસ પૂ. શ્રી દેવજીસ્વામીએ પોરબંદર કર્યું હતું. વ્યાખ્યાન વાચવાનો ભાર પૂ. માણેકચંદજી પર હતો. તેઓ જેમ જેમ જ્ઞાનની દૃષ્ટિએ વિચારતા ગયા તેમ લાગ્યું કે સાધુ સમાજ અને શ્રાવક સમુદાયની સુધારણા અનિવાર્ય છે. જ્ઞાનની ઉત્કટ ઉપાસના અને જ્ઞાનની ક્રાંતિ માટેનો તલસાટ તીવ્ર બનતો ગયો. પોતાના અને સમાજના કલ્યાણની ચિંતા થવા લાગી. તેઓ પોતાની જાતને રોકી શક્યા નહીં. આગમનાં પારમાર્થિક રહસ્યો સમજવા શ્રાવક-સમાજ અને સાધુ-સમુદાયનું મારવાડી સંતો તરફ ખૂબ આકર્ષણ હતું. પૂ. માણેકચંદ મ. સાહેબે પણ જ્ઞાનપ્રાપ્તિ માટે મારવાડ જવા માટેની અભિલાષા પૂ. ગુરુદેવ દેવજીસ્વામી પાસે વ્યક્ત કરી, કહ્યું “ગુરુદેવ! મારા હૃદયમાં તો એકાંત જ્ઞાનોપાસનાની ભૂખ ઉઘડી છે. વીતરાગવાણીના અગાધ સમુદ્રમાં મરજીવા થઈ અવગાહન કરવાનું મન થયું છે. મારે
= ૯૬
=
અમૃત ધારા –