________________
૨૯
વૃત્તાંત તે જાણ હશે.” રાજાએ સુબંધુને લાવીને પુછ્યું એટલે તેણે કહ્યું કે એની મૂળ શુદ્ધિ કઈ પણ જાણતા નથી. મને તે એ એક કુવામાંથી મળે છે.” આમ કહીને કુવા સંબંધી બધે વૃત્તાંત તેણે કહી સંભળવ્યું. તે સાંભળી રાજા જાણે વજથી હણાયે હેય તેમ દુઃખી થઈ ચિંતા કરવા લાગ્યું કે “જેનું કુળ પણ જાણવામાં નથી તેને હું મારી પુત્રી શી રીતે આપું? અને કન્યા આપવાની પ્રતિજ્ઞા કરીને જે હવે કન્યા ન આપું તે હું અસત્યવાદી કહેવાઉં.” આ પ્રમાણે રાજાનું મન ડોળાયમાન થવા લાગ્યું, તેવામાં પેલા યક્ષે પ્રત્યક્ષ થઈને રાજાને કહ્યું કે “હે રાજન ! આ વિનયંધર પિતનપુરના રાજા વજસિંહને કુમાર છે. કમલારાણીનાં ગર્ભમાં ઉત્પન થયેલ છે. જન્મતાં જ તેના પિતાએ વનમાં તજી દીધું હતું, ત્યાંથી ભારપક્ષીએ ઉપાડ્યો હતે અને તેની ચાંચમાંથી છટકીને તે કુવામાં પડ્યો હતો, તે કુવામાં પ્રથમથી પડેલા કે પુરૂષે તેને ઝીલી લીધું હતું. પછી જ્યારે તે કુવામાંથી બહાર નીકળે ત્યારે તેણે એ બાળક આ સાથે વાહને અર્પણ કર્યો હતો. આ પ્રમાણે સર્વ વૃત્તાંત કહીને તે યક્ષ અંતધ્યાન થઈ ગયે.
આ પ્રમાણેનાં યક્ષનાં વચન સાંભળી રાજા હૃદયમાં હર્ષ પામીને બેલી ઉઠ્યો કે “અહે! આ તે મારી બેન કમલાને પુત્ર હોવાથી મારે ભાણેજ થાય છે. પછી હૃદયમાં આનંદ ધરી તેણે પિતાની કન્યા વિનયંધરને આપી. વિનમંધર તે રાજકયા ભાનુમતિને મોટી સમૃદ્ધિ સાથે