________________
૪૮
કરી ઉભી થઈ અને બેલી-જે મારા જીવિતવડે મહારાજા જીવતા હોય તે પછી તેનાથી વિશેષ શું છે? માટે હું તેમ કરવા ખુશી છું.' રતિરાણીનાં વચન સાંભળી મંત્રીએ રાજભુવનના ગેખની નીચે જમીન ઉપર એક અગ્નિકુંડ કરાવ્યું અને તેમાં અગરૂ ચંદનના કાછો ભરાવ્યા. પછી રતિરાણીએ શૃંગાર સજી પોતાના પતિને નમીને આ પ્રમાણે કહ્યું કે-“હે સ્વામી! મારા જીવિતવડે આપ જીવતા રહે હું આ કુંડમાં પડું છું. તે વખતે રાજા દુઃખી થયે છતે બે કે- હે દેવી મારે માટે તમે તમારા જીવિતને તને નહી, મારાં પૂર્વે કરેલાં કર્મ અને સ્વયમેજ અનુભવવા છે' તે સાંભળી રેતિ રાણી રાજાના ચરણમાં પડીને બેલી કે-“હે સ્વામી ! આવું વચન બેલે નહીં, આ મારૂં જીવિત જે તમારા કામમાં આવે તે તે સફળ છે.” એમ કહીને તે રાણીએ બળાત્કારે રાજાની ઉપરથી ઉતરીને ગેખની નીચે રહેલા પ્રજવલિત કુંડમાં પિતાના આત્માને પડતું મૂક્યું. તે અવસરે પેલે રાક્ષસ રતિરાણુના અકસ્માત બતાવેલા સત્વથી પ્રસન્ન થયે, અને તેણે રાણીને નીચે પડયા અગાઉ કુંડમાંથી અગ્નિ દૂર કરી દીધું. પછી તે સક્ષસ બોલ્યા- હે આર્યો! તારા સત્વથી હું સંતુષ્ટ થયે છું, તેથી વધારે શું કહું ? તારી જે ઈચ્છા હોય તે વરદાન માગી લે, હું આપીશ.” રાણી બોલી- હે દેવ! માતપિતાએ આ હેમપ્રભરાજા જે વર આપે છે, તે હવે બીજું માગવાની મારે શી જરૂર છે?” રાક્ષસ બે -“ભદ્ર ! તથાપિ માગી લે, દેવતાનું
