________________
૨૦
|
૫૧૨
તિર્યંચ
ઉપશમનાકરણ ભાગ-૧ ચારે ગતિના સભ્યત્વાભિમુખ જીવના ઉદયસ્થાનક તથા ઉદયભાંગાનો કોઠો :કુલ ભાંગા ૨૬,૫૭,૪૭૨. | ઉદયસ્થાનક ૫૪ | ૫૫ | પ૬ | પ૭ | ૫૮ | ૫૯ | કુલ ભાંગા | નારક | ૧૬ | ૬૪ | ૮૦ | ૩ર | | .
૧૯૨ દેવ ૨૫૬ ૧,૦૨૪ | ૧,૨૮૦
૩,૦૭૨ | ૫૫,૨૯૬ ૨,૭૬,૬૮૦૪,૯૭,૬૬૪૩,૮૭,૦૦૦ ૧,૧૦,૫૯૨ ૧૩,૨૭,૧૦૪ મનુષ્ય | - ૧,૧૦,૫૯૨૪,૪૨,૩૬૮૫,૫૨,૯૬૦|૨,૨૧,૧૮૪|
૧૩,૨૭,૧૦૪
૨૬,૫૭,૪૭૨ કષાયપ્રાભૂતમાં નિદ્રાના ઉદયનો સમ્યક્ત્વાભિમુખ જીવને નિષેધ કર્યો છે. એટલે દર્શનાવરણ ૪નો ઉદય કહો ોવાથી તેમના મતે ઉપરોક્ત ભાંગામાંથી નિદ્રાના ભાંગા દૂર કરી બાકીના ભાંગા જાણવા. તેથી કુલ ભાંગાના ત્રીજા ભાગ જેટલા એટલે કે ૮,૮૫,૮૨૪ આવે. તે આ પ્રમાણે :- કુલ જે ભાંગા છે તેમાંનો એક ભાગ નિદ્રાના ઉદય વિનાનો, બીજો એક ભાગ નિદ્રાના ઉદયવાળો અને ત્રીજો એક ભાગ પ્રચલાના ઉદયવાળો છે. આમ કુલ ૩ ભાગમાંથી બે ભાગ નિદ્રાના ઉદયવાળા છે. તેથી કુલ ભાંગામાંથી ર/૩ ભાગના ભાંગા ભૂલ કરતા ૮,૮૫,૮૨૪ ભાંગા આવે. સમ્યક્ત્વાભિમુખ જીવને નિદ્રાના ઉદયનો નિષેધ સૂચવતો કષાયપ્રાભૃતચૂનો પાઠ આ પ્રમાણે છે -
"पञ्चदंसणावरणीय चदुजादिनामाणि चदुआणुपुब्विणामाणि आदाव - थावर - દુમ - પન્નાસાહાર સરીરનામાનિ દ્વારા ૩UT વોUિnifor " - પા. 1sou
(૧૬) સ્થિતિઉદય :- ઉદય પ્રાપ્ત એક જ સ્થિતિસ્થાનનો ઉદય હોય છે અને ઉદીરણા દ્વારા ઉદયાવાલકા રહિત સર્વ સ્થિતિસ્થાનોના દલિક ઉદયમાં આવે છે.
'(૧૭) અતુભાગોદય-ઉદયવતી પ્રકૃતિઓનો અજઘન્ય અgવૃષ્ટ ૨સ ઉદયમાં હોય છે.
(૧૮) પ્રદેશોદય :- જે પ્રકૃતિઓ ઉદયમાં છે તેના અજઘન્ય - અgવૃષ્ટ પ્રદેશોનો ઉદય હોય છે.
(૧૯) પ્રકૃતિસત્તા :- પ્રશ્ન - સમ્યક્ત્વાભિમુખ જીવને સત્તામાં કેટલી પ્રકૃતિઓ હોય?
૧. જયધવલામાં સમ્યકત્વાભિમુખ જીવને અશુભ પ્રકૃતિઓનો બે ઠાણિયા તથા શુભ પ્રકૃતિઓનો ચાર ઠાણીયા રસનો ઉદય કહ્યો છે – “નામો મuસ્થપછી ૩UT UTો તાત્તિ વિટ્ટામો अणुभागो, संतादो अणंतगुणहीणो, उदएण अज्झीणो । जाओ पसत्थपयडीओ उदएण अज्झीणाओ તાસિં પડી રળિો મજુમા, વંથો મiતકુળદાસજીવો, ૩યો કો ” , પૃ.૧૭૦૬