________________
(૪૮)
૧૮૪ નિત્યનું કર્તવ્ય કરવામાં આવે તે ચરણ કહેવાય છે અને પ્રયજન વડે કરવામાં આવે તે કરણ કહેવાય છે.
૧૮૫ બે નેત્ર, બે કર્ણ, મુખ, નાક, લલાટ, તાલુ, મસ્તક નાભિ, હૃદય, ભ્રકુટી–આ દશ સ્થાને ધ્યાનને માટેની યેગ્ય ભૂમિકાઓ છે.
૧૮૬
- ઈન્દ્રથી પ્રેરિત દે ભગવાનના પ્રતિહાર (છડીદાર) જેવા હોય છે. તેઓએ કરેલી ક્રિયાઓ પ્રાતિહાર્ય કહેવાય છે.
./ લઘુશંકા કરવાનાં પાત્ર વગેરે દિવસે ઉત્તર તરફ મૂકવાં અને રાત્રે દક્ષિણ દિશામાં હિતાવહ છે. નિશીથ સૂત્રમાં રજોહરણ જમણી બાજુએ મૂકવું પણ ઓશીકે તેમ જ ડાબી તરફ ન મૂકવું એ લક્ષમાં રાખવું.
૧૮૮ ધાતુને ટુકડા પાણીમાં મૂકશે તે ડૂબી જશે પરંતુ એ જ લખંડની સેંકડે ટન વજનની સ્ટીમર પાણીમાં તરી શકે છે કેમ કે તેને કાષ્ઠની સાથેની સંગતિ કરી છે. સાગરમાં તરવા માટે ધાતુને જેમ ઘડતરની જરૂર છે તેમ ભવસાગર તરવા માટે જીવન પણ ઘડતર માગે છે તે ભુલાવું નહિ જોઈએ.