________________
(૨૯)
હતી. સત્તાવનના સ્વાતંત્ર્ય-સંગ્રામમાં શૌર્ય અને પરાક્રમથી લડનાર અને સ્વદેશની ખાતર આત્મબલિદાન આપનાર મહારાણી લક્ષ્મીબાઈ એક લલિત લલના હતી.
૬૩૫
મહાપુરૂષની વાણી બોલવામાં પરિમિત હોય, અર્થ અને ભાવમાં અમૃતથી સંચિત હય, પ્રલોભનથી વંચિત હાય અને સર્વથા સમુચિત હોય તે જ વાણી દ્રાક્ષ અને સાકરથી પણ મીઠી લાગે છે.
૬૩૬ ક + અન્ત એટલે કાન્તા. કલ્યાણને અંત જેમાં અવધિ છે તેનું નામ કાન્તા. કાન્તા એટલે જ દયા. કવિતા દુખમાં ડૂબેલા માનવના મનને સંતુષ્ટ કરશે અને સુખમાં સમર્પણનું વિધાન આપશે. આમ નારી જાતિ ના-રીજાતી એ વ્યાખ્યા માનવતાનું ધ્યેય આબાદ રાખશે.
૬૩૭ મર્દાનગી માત્ર મૂછમાં જ સમાવિષ્ટ થતી નથી!
૬૩૮ લાલ કિલ્લા પર ભાષણ કરવાથી કંઈ વડાપ્રધાન થઈ શકાતું નથી!
ચલતી કા નામ ગાડી—ખડે કા નામ ખટારા.
૧૪