________________
દક્ષિણેશ્વર રામકુમારના ધ્યાનમાં પણ એ હકીકત હતી. પણ તે નાના ભાઈને એકદમ કંઈ કહી શકતા નહીં. પરંતુ એક દિવસે રામકુમારે ગદાધરને પોતાની પાસે બોલાવ્યો. અભ્યાસ પ્રત્યેની તેની ઉદાસીનતા કહી બતાવી તથા વિદ્યા ભણવામાં ધ્યાન ન દેવા માટે ઠપકો દઈને કહ્યું: ‘ભાઈ! ભણીશ નહીં તો આગળ ઉપર વહેવાર કેમ કરીને ચાલશે?'' તેના જવાબમાં ગદાધરે જે ઉત્તર આપ્યો તેની રામકુમારે કદી જ આશા રાખી નહીં હોય. તેણે કહ્યું: ‘મોટાભાઈ! લોટ-દાળનાં સીધાં બાંધવાનું ભણતર ભણવાથી શું વળશે? મારે તો એવી વિદ્યા ભણવી છે કે જે પ્રાપ્ત કરવાથી ઈશ્વરનાં દર્શન કરીને સંસારમાં મનુષ્ય ધન્ય થઈ જાય!'' ના મઢ મોટી વાત સાંભળીને રામકુમારને તેમાં ખાસ ગંભીરતા ન લાગી. પરંતુ એ જ વખતે જીભાજોડી કરીને નાના ભાઈને નારાજ કરવો, તેના કરતાં સમયને તેનું કામ કરવા દેવું અને યોગ્ય તક મળતાં ફરીથી તેને સમજાવી, હેત દર્શાવીને અભ્યાસ કરવામાં લગાવો એવો વિચાર કરીને એ વખતે તો એ ગમ ખાઈ ગયા. અને બંને ભાઈઓનો જીવનપ્રવાહ યથાપૂર્વ વહેવા લાગ્યો.
એ અરસામાં કલકત્તાના જાનબજાર નામના લત્તામાં શ્રી રાજચંદ્ર દાસ નામના એક ધનાઢ્ય જમીનદારની વિધવા રાણી રસમણિ નામે એક સુપ્રસિદ્ધ જમીનદાર બાઈએ કલકત્તાની ઉત્તરે ચાર માઈલ ઉપર સને ૧૮૫૫ના મેની ૩૧મી તારીખે મૂર્તિની પ્રાણપ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ કરીને એક ભવ્ય કાલિમંદિર બંધાવ્યું. સાઠ વીઘાં જમીન પર નવચૂડાથી શોભતાં કાલિમંદિરની સાથે બાર શિવમંદિરો અને રાધાકાન્તનું મંદિર
