________________
પર
શ્રીરામકૃષ્ણ પરમહંસ કર્યો જવાય છે, અને છતાં ‘હું બ્રહ્મ' એમ બોલવું એ બરાબર ન ગણાય. જે લોકો વિષયોનો ત્યાગ કરી શકે નહીં, જેનામાંથી હું” એ ભાવના કેમ કરી જાય નહીં, તેમને માટે હું દાસ”, “હું ભકત', એવો ભાવ સારો. ભક્તિમાર્ગે જઈએ તો પણ ઈશ્વરને પામી શકાય.''
કેવળ વિદ્વત્તાનો કશો અર્થ નથી. ઈશ્વરને પામવાનો માર્ગ ખોળી કાઢવા માટે શાસે વાંચવાનાં હોય. ગીતાનો અર્થ શો? ગીતા' શબ્દને દશ વાર બોલવાથી જે અર્થ નીકળે છે. જો તમે એ શબ્દનો વારંવાર પુનરુચ્ચાર કર્યા કરો, તો ‘તા-ગી, તાગી, તા-ગી' એમ બોલાય - તાગી એટલે કે “ત્યાગી'. ગીતા મનુષ્યને એવો ઉપદેશ આપે છે કે “હે જીવ! સર્વસ્વનો ત્યાગ કરીને ઈશ્વરનો સાક્ષાત્કાર કરવાનો પુરુષાર્થ કર.” ત્યાગી હોય કે ગૃહસ્થી હોય, માણસે પોતાના ચિત્તમાંથી તમામ આસક્તિને ત્યાગી દેવી જોઈએ.''
“ “હું અને મારું' એ બેનું નામ અજ્ઞાન. ‘મારું ઘર', “મારો પૈસો,’ ‘મારી વિદ્વત્તા,' “મારું ઐશ્વર્ય, ‘મારી સંપત્તિ' એવો જે ભાવ મનમાં આવે છે તે અજ્ઞાનથી આવે. ‘હે ઈશ્વર! તમે માલિક અને આ બધી વસ્તુઓ: ઘરબાર, સ્ત્રીપુત્રો, નોકરચાકર, સગાંવહાલાં, સંપત્તિ વગેરે બધું તમારું, એવી ભાવના જ્ઞાનથી આવે.''
“ “ભગવાન બે પ્રસંગોએ હસેઃ એક વાર હસે જ્યારે દાક્તર મરવા પડેલા દરદીની માતાને કહે છે કે “બહેન! ચિંતા કરો મા, હું તમારા દીકરાને સાજો કરી દઈશ ત્યારે.' તે વખતે ભગવાનને એ વિચારે હસવું આવે કે હું આ દરદીને મારી રહ્યો છું ત્યારે આ
