________________
૬. તાંત્રિક સાધના
દક્ષિણેશ્વરની દુનિયામાં તો અનેક વ્યક્તિઓ જતી-આવતી હતી, પરંતુ ભૈરવી બ્રાહ્મણીનું આગમન અત્યંત સહેતુક હતું. એ સંન્યાસિનીનું નામ હતું યોગેશ્વરી. શ્રી રામકૃષ્ણ એમની સમક્ષ પોતાનું હૃદય ખોલીને, પોતાની સાધનાની પ્રત્યેક હકીકત એ અનુભવી સંન્યાસિની સમક્ષ રજૂ કરી, અને સવાલ કર્યો “ “આ બધાં લક્ષણોનું શું રહસ્ય છે તેનો આપ ખુલાસો કરશો? શું હું ખરેખર પાગલ છું? શું શ્રી જગદંબાની અહર્નિશ પ્રાર્થના કરવાનું આ ફળ છે?'
ભૈરવીએ આનંદ તથા આશ્ચર્ય અનુભવતાં શ્રી રાધા અને ગૌરાંગની પણ આવી અવસ્થા થઈ હતી તેનું વર્ણન કરીને કહ્યું કે: ““મારી પાસે ભક્તિગ્રંથો છે, તેમાં પણ આ સાધનાનો ઉલ્લેખ અને આધાર છે.''
આ શબ્દોએ શ્રીરામકૃષ્ણના હૃદયને શાંત કર્યું. બંને વચ્ચે પ્રથમ મિલન વખતે જ ઊભો થયેલો માતાપુત્રના જેવો સંબંધ સમય જતાં સવિશેષ ગાઢ બનવા લાગ્યો. ભૈરવી વૈષ્ણવી ભકિતની ઉચ્ચ ભૂમિકાએ પહોંચ્યાં હતાં. શ્રીરામકૃષ્ણ પ્રતિ એમને વાત્સલ્યભાવનો ઉદય થયો. માતા યશોદા જેવા સ્નેહથી એ શ્રીરામકૃષ્ણને હોશે હોશે મિષ્ટ ભોજનો રાંધીને જમાડતાં. શ્રીરામકૃષ્ણની વાતો સાંભળીને ભૈરવી એવા નિર્ણય ઉપર આવ્યો કે એમની અસાધારણ અનુભૂતિઓનું કારણ તેમનો તીવ્ર ઈવર પ્રેમ છે. સંકીર્તન ચાલુ થતાં જ શ્રી રામકૃષ્ણમાં ભાવાવેશ આવતો, તેમના શરીરમાં દાહ ઉત્પન્ન થતો, તેઓ