________________
૩૮
શ્રીરામકૃષ્ણ પરમહંસ રહેતા, પરંતુ પોતાની સૂચનાઓનો અમલ બરાબર થાય છે કે નહીં તે પણ જોતા, અને જ્યાં શારદાદેવીની ભૂલ થાય ત્યાં ફરી સમજણ પાડીને પ્રેમપૂર્વક એ સુધરાવી લેતા. - શારદાદેવીને ઈશ્વર સંબંધે વાત કરતાં શ્રી રામકૃષ્ણ કહેતા: “જેમ ચાંદામામા સૌના મામા છે તેમ ઈશ્વર પણ સૌનો છે; એને ભજવાનો મનુષ્યમાત્રનો સરખો હક છે. જેઓ એને બોલાવે, તેમની સમક્ષ એ કરુણાનિધિ પ્રગટ થાય. તમે પણ જો એને બોલાવો તો જરૂર એનાં દર્શન તમે પણ કરી શકશો.''
આમ, શ્રી રામકૃષ્ણનું ગૃહજીવન સરળતાથી શરૂ થયું, તથા તેને કેટલોક સમય વીતી ગયો. એ અરસામાં શ્રી રામકૃષ્ણના મનમાં એક અવનવી ઈચ્છા જાગી. શકિતતંત્રોમાં વર્ણવેલી ત્રિપુરા સુંદરી-પૂજા કરવાની અભિલાષા તેમના મનમાં ઊઠી. સોળ વરસની સુંદરી સ્ત્રીમાં સાક્ષાત્ જગદંબાની પ્રતિષ્ઠા કરીને તેનું જગન્માતા રૂપે પૂજન કરવું, એને ત્રિપુરા સુંદરી-પૂજા અથવા ‘ષોડશી-પૂજા'ના ટૂંકા નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. ઈ. સ. ૧૮૭૨ના મે માસમાં કાલિપૂજા માટે શુભ મનાતી ફલાહારિણી અમાસની રાત્રિએ ષોડશી-પૂજા માટે રાત્રિ થાય
ત્યારે પોતાના ઓરડામાં હાજર રહેવા શારદાદેવીને શ્રી રામકૃષ્ણ કહ્યું હતું. રાત્રિના નવ વાગ્યા એટલે શ્રીરામકૃષ્ણ પૂજકના આસન ઉપર બેઠા. પૂજાનો શરૂઆતનો વિધિ બધો પૂરો કરીને એમણે શારદાદેવીને ઈશારતથી બોલાવ્યાં અને દેવીના આસન પર બેસવાની સૂચના કરી. ઊભાં ઊભાં પૂજ્યભાવપૂર્વક આ સર્વ વિધિ નિહાળી રહેલાં શારદાદેવીને અર્ધભાવ-અવસ્થા તો એ નિહાળતાં નિહાળતાં જ થઈ ગઈ હતી, એટલે પોતે જાણે કે
