________________
ક૯યાણ :
રસમાં મેળવેલી ભારંડ પક્ષીઓની વીટથી રાજપુત્રીનાં નેત્રમાં અંજન કર્યું અને ક્ષણમાં પુત્રી દિવ્યનેત્રી બની.
સમગ્ર ચંપાનગરીમાં હર્ષની ઉર્મીઓ ઉછળી. રાજવી અને અન્ય કર્મચારી વર્ગ ઘણો જ આનંદિત થયે, રાજાએ કુમારને તેના જાતિ, કુલ વગેરે પૂછયાં પણ તેણે એ વાતને અવગણ, પરાક્રમી અને ઉજવેલ ગુણી પુરૂષો સ્વગુરતા ગાતાં શરમાય એ સ્વાભાવિક છે.
રાજપુત્રી પણ “આજ મારે પતિ હો” એમ મનમાં ધારણાઓ કરતી, અને ઇગિત સંકેત આકારેથી રાજા પણ સમજી જ ગયા કે, આ ઉભયની જુગતે જોડીજ છે. આ વિચાર કરીને શુભ મદર્તમાં ભારે સમારેહની સાથે ધર્મશીલ પુષ્પાવતીનાં કુમારની સાથે રાજાએ લગ્ન કર્યા. અર્ધરાજ્ય સુપ્રત કરી રાજા પિતાની જાતને ધન્ય માનવા લાગ્યો અને સત્ત્વમૂર્તિ શ્રી લલિતાંગકુમાર પણ ધર્મ પક્ષમાં દઢ મતિ કરી કૃતકૃત્ય બને. - લલિતાંગ રાજકુમાર અને પુષ્પાવતી રાજપુત્રી ઉભયનું દાંપત્ય પણ અનોખી રીતની વિશ્વપર ભાત પાડતું. સતીત્રત પરાયણુ પુષ્પાવતી પોતાના પતિદેવની ઉપાસના અને હૃદયને ઠારવામાં તન્મય જ રહેતી. દાસદાસીઓને પરિવાર તાબેદારીની તહેનાતમાં જ ઉભો ને ઊભે રહેતે આ વૈભવ અને સાહ્યબીઓ જોતાં લલિતાંગકુમાર ધર્મશ્રદ્ધાળ બનવા સાથે શાસ્ત્રવાકયોને આપ્તવાક્ય માની તેને અકલ્પ ઉપાસક બન્યો. “કયાં ભયંકર અટવીમાં નેત્રવિહેણ બની ચિંતામગ્ન અવસ્થાનો અનુભવ, કયાં દુર્જન મિત્રના વચન તીરેની તાડના ! અહા ધમં સામ્રાજ્યની નિશ્રા કેવી અદ્ભુત અને સૌભાગ્ય પ્રાપક હોય છે જેના પ્રતાપે હું રાજ્યભવ પામ્યો. અવસરે અવસરે પુણ્યવાન લલિતાંગ આ પ્રકારની વિચારણાથી આત્માને જાગૃત રાખો.
એક વેળા રાજકુમાર લલિતાંગ રાજમાર્ગ તરફ દષ્ટિ રાખી મહેલના ઝરૂખે ઊભો હતો એટલામાં રાજમાર્ગ પર દરિદ્રતાની પ્રતિમૂર્તિ, જેવો એક ભીખારી દેખાય. જેના મુખ પર દુઃખની નીશાનીઓ હતી.
