________________
જૈન દર્શનને લકત્તર
આસ્તિકવાદ ૯ પૂ. મુનિરાજ શ્રી કનકવિજયજી મહારાજ
વેદાન્ત, મીમાંસક, સાંખ્ય, ન્યાય, ગિ] અને બદ્ધ આ બધાં ધર્મદર્શન કરતાં જિન દર્શન લેકેનર કે ટિની આસ્તિકતાને ઉપદેશે છે. આત્મવાદ, કર્મવાદ અને સ્વાવાદ–આ વિષેનું જૈન દર્શનનું તત્ત્વજ્ઞાન કોઈ અપૂર્વ જ્ઞાનવારસે સમસ્ત સંસારને આપી રહ્યું છે.
જગતમાં જેટલાં ધર્મદર્શને, વાદે કે મંતવ્ય હતા; છે. અને હજુ પ્રચાર પામતા જાય છે, તે સધળાયે પરસ્પરની અપેક્ષાને
સ્વીકારનારા હોય તે તેને સુનયની કટિમાં મૂકી શકાય છે. આને જૈન દર્શનને અનેકાન્તવાદ–સ્યાદ્વાદ કહેવાય છે.
સ્યાદ્વાદની દૃષ્ટિને બાજવાની ધરીની જેમ સામે રાખી આત્મવાદ કે કર્મવાદ વિષેનાં દાર્શનિક તત્ત્વજ્ઞાનને ગંભીરતાપૂર્વક સમજનારે ધીર અને સહૃદય જિજ્ઞાસુ, આત્મા, કર્મ, બંધ, સંવર, નિર્જરા કે મેક્ષ ઈત્યાદિ પદાર્થવ્યવસ્થાને ન્યાય આપી શકે છે.
- ~~ પ્ર. જૈનસંસ્કૃતિ કે જૈનદર્શનની વિશિષ્ટતા કઈ?
ઉ૦ જૈનસંસ્કૃતિની વિશિષ્ટતા તેનાં વ્યવસ્થિત, અવિસંવાદી સર્વ શ્રેષ્ઠ તત્વજ્ઞાનના યોગે છે. જૈનદર્શન આમ જે કે, આસ્તિકદર્શન ગણાયું છે. છતાં પણ ઈતર સર્વ આસ્તિકદર્શને જેવાં કે, વેદાન્ત, મીમાંસક, સાંખ્ય, ન્યાય–ગ અને બૌદ્ધ-આ બધાં કરતાં જૈનદર્શન લેકોત્તર કેટિની આસ્તિકતાને ઉપદેશે છે. આત્મવાદ, કર્મવાદ અને સ્વાવાદ-આ વિષેનું જનદર્શનનું તત્ત્વજ્ઞાન જગતનાં સઘળાંય ધર્મદર્શને કરતાં કંઈ અપૂર્વ જ્ઞાનવારસો સમસ્ત સંસારને આપી રહ્યું છે. આથી જ સમગ્ર સંસારના આસ્તિકદર્શનની વચ્ચે સર્વશ્રેષ્ઠ લેત્તર આસ્તિકદર્શન તરીકે જનસંસ્કૃતિને યશસ્વી વિજયધ્વજ ફરકી રહ્યો છે.
પ્રજનદર્શનને લેકેત્તર આસ્તિકવાદ કયો ?
