Kalpniryukti

Author(s): Bhadrabahusuri, Manikyashekharsuri, Vairagyarativijay
Publisher: Shrutbhuvan Sansodhan Kendra

Page 48

कल्पनियुक्तिः
४१. एगबइल्ला भंडी, पासह तुब्भे य डज्झ खलहाणे ।
हरणे झामण जत्ता, भाणगमल्लेण घोसणया ॥१२॥ ४२. अप्पिणह तं बइल्लं, दुरूतग्ग ! तस्स कुंभयारस्स ।
मा भे डहीहि गामं, अन्नाणि वि सत्त वासाणि ॥१३॥
इमो असमितो-चउव्वीसं उच्चारपासवणभूमीतो तिन्नि य कालभूमितो न पडिलेहेति । चोदितो भणति, 'किं एत्थ उट्टो भविज्जा ? ।' देवता उट्टरूवेण थंडिले ठिता। बितियए गतो तत्थ वि एवं, ततियए वि । ताहे तेण उट्ठवितो । ताहे देवताए पडिचोदितो सम्म पडिवण्णो ॥९०॥
(४०) (प्रा०चू०) इदाणि मणवयसा काइए य दुच्चरिए त्ति । अस्य व्याख्या
मणु पुव्वद्धं कंठं । गुत्तीणं उदाहरणाणि-मणोगुत्तीए एगो सेट्ठिसुतो । सुण्णघरे पडिमं ठितो । पुराणभज्जा से सन्निरोहमस्सहमाणी उब्भामइल्लेण समं तं चेव घरमतिगता । पल्लंकखिल्लएण य साधुस्स पादो विद्धो । तत्थ अणायारं आयरति, ण य तस्स भगवतो मणो विणिग्गतो सट्ठाणातो ।
वतिगुत्तीए-सण्णातयसगासं साधू पत्थितो । चोरेहिं गहितो वुत्तो य । मातपितरो से विवाहनिमित्तं एंताणि दिट्ठाणि । तेहिं णियत्तितो । तेण तेसिं वइगुत्तेण ण कहितं । पुणरवि चोरेहिं गहिताणि । साहू य पुणो तेहिं दिट्ठो । स एवायं साधु त्ति भणिऊण मुक्को । इतराण वि तस्स वइगुत्तस्स मातापितरो त्ति काउं मुक्काणि ।
कायगुत्तीए साहू हत्थिसंभमे गतिं ण भिंदति अद्धाणपडिवन्नो वा ॥११॥
(४१-४२) ( प्रा०चू०) इदाणिं अधिकरणे त्ति दारं । असमितस्स वोसिरणं समितत्तणस्स गहणं । अधिकरणं न कातव्वं । पुव्वुप्पन्नं वा न उदीरेतव्वं वितोसवेतव्वं, दिटुंतो कुंभकारेण
एक्को कुंभकारो भंडिं कोलालभंडस्स भरेऊण दुरूतयं नाम पच्चंतगामं गतो । तेहिं
दुरूतकः प्रद्योतश्चैव द्रमकश्चैव दृष्टान्ताः स्युः ॥९१।।
(४१-४२) (अव० ) एकबलीवर्दा । भण्डी-गन्त्री । खलधान्यान् दह्यमानान् । यूयमपि पश्यत । हरणे ध्यापनं कृतम् मल्लयुद्धेषु भाणकेन=पाटहिकेन घोषणा कृता ॥९२॥
१. धण्णं-इति नियुक्तिपञ्चकम् । २. जेणिं इति कु० ।