Book Title: Kalpniryukti
Author(s): Bhadrabahusuri, Manikyashekharsuri, Vairagyarativijay
Publisher: Shrutbhuvan Sansodhan Kendra
View full book text
________________
कल्पनियुक्तिः
८ जम्हा उदुबद्धे एक्कं मासं खेत्तोग्गहो भवति, वासावासासु चत्तारि मासा, तम्हा उदुबद्धियाओ वासे उग्गहो जेट्ठो भवति । एषां व्यंजनतो नानात्वं, न त्वर्थतः ॥३१३९।।
एतेसिं एगट्ठियाणं एगं ठवणापदं परिगृह्यते तम्मि णिक्खित्ते सव्वे णिक्खित्ता भवंति___ठवणाए णिक्खेवो, छक्को दव्वं च दव्वणिक्खेवे ।
खेत्तं तु जम्मि खेत्ते, काले कालो जहिं जो उ ॥३१४०॥ ठवणाए छव्विहो णिक्खेवो तं जहा–णामठवणा ठवणठवणा दव्वठवणा खेत्तठवणा कालठवणा भावठवणा। णाम-ट्ठवण-ठवणातो गयाओ । दव्वट्ठवणा दुविधा-आगमतो णोआगमतो य । आगमतो जाणए अणुवउत्ते । णोआगमतो तिविधा-तं जहा जाणगसरीढ़वणा भवियसरीरट्ठवणा जाणगसरीरभवियसरीरवतिरित्ता ॥३१४०॥ वतिरित्ता दव्वट्ठवणा इमा
ओदइयादीयाणं, भावाणं जो जहिं भवे ठवणा ।
भावेण जेण य पुणो, ठवेज्ज ते भावठवणा तु ॥३१४१॥
"दव्वं च दव्वणिक्खे वो" दव्वपरिमाणेण स्थाप्यमाना दव्वट्ठवणा भण्णति, च सद्दोऽणुकरिसणे, किं अणुकरिसयति ? भण्णते-इमं दव्वं वा णिक्खिप्पमाणं, दव्वस्स वा जो निक्खेवो सा ठवणा भण्णति ॥३१४१।। अस्येमा व्याख्या
सामित्ते करणम्मि य, अहिकरणे चेव होंति छब्भेया ।
एगत्त-पुहुत्तेहिं, दव्वे खेत्ते य भावे य ॥३१४२॥
सामित्ते पडिवसभगामस्स अंतरपल्लियाए य, करणे खेत्तेण एगत्त-बहुमिते दव्वस्स ठवणा दव्वाण वा ठवणा दव्वठवणा ।
तत्थ दव्वस्स ठवणा जहा कोइ साहू एगसंथाराभिग्गहणं ठवेति-गृह्णातीत्यर्थः ।
दव्वाण ठवणा जहा-संथारगतिग-पडोआरग्गहणाभिग्गहणं आत्मनि ठवेति । करणे जहा दव्वेण ठवणा, दव्वेहिं वा ठवणा । तत्थ दव्वेण आयंबिलदव्वेण चाउम्मासं जावेति । दव्वेहिं कूरकुसणेहिं वा चाउम्मासं जावेति ।
अहवा-चउसु मासेसु एक्कं आयंबिलं पारेत्ता सेसकालं अभत्तटुं करेति, एवमात्मानं स्थापयतीत्यर्थः । दव्वेहिं दोहिं आयंबिलेहिं चाउम्मासं ठावेति । अधिकरणे दव्वे ठवणा, दव्वेसु वा ठवणा । तत्थ दव्वे जहा एगंगिए फलहिए मए सुवियव्वं, दव्वेसु अणेगंगिए संथारए मए सुवियव्वंति एवं छब्भेया । एगत्त-पुहत्तेहिं दव्वे भणिता ।
इदाणिं खेत्तठवणा "'खेत्तं तु जम्मि खेत्ते" त्ति । क्षेत्रं यत् परिभोगेन परित्यागेन वा स्थाप्यते, जम्मि वा खेत्ते ठवणा ठविज्जति सा खेत्तठवणा । सा य सामित्तकरण-अधिकरणेहिं एगत्त-पुहुत्तेहिं छब्भेया भाणियव्वा ।
इयाणि कालठवणा-'काले कालो जहिं जो उ" त्ति । 'काले कालो' एतेसु जहासंखं इमे पदा जहिं जो उ", काले जहिं ठवणा ठविज्जति, कालो वा जो उ ठविज्जति सा कालठवणा । अद्ध
१. गा० ३१४० । २. गा०३१४० ।

Page Navigation
1 ... 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137