Book Title: Kalpniryukti
Author(s): Bhadrabahusuri, Manikyashekharsuri, Vairagyarativijay
Publisher: Shrutbhuvan Sansodhan Kendra
View full book text
________________
७४
कल्पनियुक्तिः
खीरातिया पसत्थाओ । पसत्थासु वा कारणे पमाणपत्तासु घेप्पमाणीसु दव्वविवड्डी कता भवति ॥३१६७।। णिक्कारणे अण्णतरविगतीगहणे दोष उच्यते
विगतिं विगतीभीतो, वियतिगयं जो उ भुंजए भिक्खू ।
विगती विगतिसहावा, विगती विगति बला नेइ ॥३१६८॥ विगतिं खीरातियं । विभत्सा विकृता वा गती विगती, सा य तिरियगती णरगगती कुमाणुसत्तं कुदेवत्तं च । अहवा-विविधा गती संसार इत्यर्थः । अहवा-संजमो, असंजमो विगती, तस्स भीतो । "विगतिगयं"-त्ति विगतिप्रतिकारमित्यर्थः । विगती वा जम्मि वा दव्वे गता तं विगतिगतं भण्णति तं पुण भत्तं पाणं वा । जो तं विगतिं विगतिगतं वा भुंजति तस्स इमो दोसो–“विगती विगतिसभाव" त्ति, खीरातिया भुत्ता जम्हा संजमसभावातो विगतिसभावं करेति, कारणे-कज्जं उवचरित्ता पढिज्जति, विगती विगतिसभावा । अहवा-विगयसभावा, विकृतस्वभावं विगतसभावं वा जो भुंजति तं सा बला णरगातियं विगतिं णेति प्रापयतीत्यर्थः । जम्हा एते दोसा तम्हा विगतीतो णाहारेयव्वातो उडुबद्धे, वासासु विसेसेण । जम्हा साधारणे काले अतीवमोहब्भवो भवति, विज्जुगज्जियाइएहिं य तम्मि काले मोहो दिप्पति । कारणे बितियपदेण-गेण्हेज्जा आहारेज्ज वा-गेलाणो वा आहारेज्ज । एवं आयरियबाल-वुड्ड-दुब्बलस्स वा गच्छोवग्गहट्ठा घेप्पेज्जा ॥३१६८॥ अधवा-सड्ढा णिब्बंधेण णिमंतेज्जा पसत्थाहिं विगतीहिं तत्थिमा विधी
पसत्थविगतिग्गहणं, तत्थ वि य असंचइय उ जा उत्ता ।
संचतिय ण गेण्हंति, गिलाणमादीण कज्जट्ठा ॥३१६९॥
पसत्थविगतीतो खीरं दहिं णवणीयं घयं गुलो तेल्लं ओगाहिगं च, अप्पसत्थाओ महु-मज्जमंसा । आयरिय-बाल-वुड्डाइयाणं कज्जेसु पसत्था असंचइयाओ खीराइया घेप्पंति, संचतियाओ घयाइया ण घेप्पंति, तासु खीणासु जया कज्जं तया ण लब्भति, तेण तातो ण घेप्पंति । अह सड्ढा णिबंधेण भणेज्ज ताहे ते वत्तव्वा-"जया गिलाणाति कज्जं भविस्सति तया घेच्छामो, बाल-वुड्डसेहाण य बहूणि कज्जाणि उप्पज्जंते, महंतो य कालो अच्छियव्वो, तम्मि उपण्णे कज्जे घेच्छामो" त्ति । ताहे सड्ढा भणंति-अम्ह घरे अत्थि वित्तं विगतिदव्वं च पभूतमत्थि, जाविच्छा ताव गेण्हह, गिलाणकज्जे वि दाहामो", एवं भणिता संचइयं पि गेण्हंति । गिण्हंताण य अवोच्छिण्णे भावे भणंति-अलाहि पज्जतं । सा य गहिता बाल-वुड-दुब्बलाणं दिज्जति, बलिय-तरुणाणं ण दिज्जति । एवं पसत्थविगतिग्गहणं ॥३१६९॥
विगतीए गहणम्मि वि, गरहितविगतिग्गहो व कज्जम्मि ।
गरहा लाभपमाणे, पच्चयपावप्पडीघातो ॥३१७०॥ महु-मज्ज-मंसा गरहियविगतीणं गहणं आगाढे गिलाणकज्जं "गरहालाभपमाणे" त्ति गरहंतो गेण्हति, अहो ! अकज्जमिणं किं कुणिमो, अण्णहा गिलाणो ण पण्णप्पइ, गरहियविगतिलाभे य पमाणपत्तं गेण्हंति, णो अपरिमितमित्यर्थः, जावतिता गिलाणस्स उवउज्जति तंमत्ताए घेप्पमाणीए दातारस्स पच्चयो भवति, पावं अप्पणो अभिलासो तस्स य पडिघाओ कओ भवति, पावदिट्ठीणं वा

Page Navigation
1 ... 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137