Book Title: Kalpniryukti
Author(s): Bhadrabahusuri, Manikyashekharsuri, Vairagyarativijay
Publisher: Shrutbhuvan Sansodhan Kendra

View full book text
Previous | Next

Page 69
________________ ४४ कल्पनियुक्तिः उच्चार-पासवण-खेलमत्तए (उ) तिण्णि तिण्णि गेण्हंति । संजय-आएसट्ठा भुंजेज्जऽवसेस उज्झंति ॥८४॥ (देही) धुवलोओ उ जिणाणं णिच्चं थेराण वासवासासु । असहू (तु) गिलाणस्स व, णातिक्कामेज्ज तं रयणिं ॥८५॥ (देही) मोत्तुं पुराण-भावियसड्ढे संविग्ग सेसपडिसेहो । मा निद्दओ भविस्सइ भोयणमोए य उड्डाहो ॥८६॥ (देही) इरिएसण-भासाणं मण-वयसा-काइए य दुच्चरिए । अहिगरणकसायाणं संवच्छरिए विओसवणं ॥८७॥ (छाया) उच्चारप्रस्रवणश्लेष्ममात्रकानि त्रीणि त्रीणि गृह्णन्ति । संयमादेशार्थं भुञ्जीरन् अवशेषमुज्झन्ति ॥८४॥ ध्रुवलोचस्तु जिनानां नित्यं स्थविराणां वर्षावासेषु । असहुग्लानस्य च, नातिक्रामेत् तां रजनीम् ॥८५॥ मुक्त्वा पुराणभावितश्राद्धौ संविग्नं शेषप्रतिषेधः । मा निर्दयो भविष्यति भोजनमोचयोश्च उडाहः ॥८६॥ ईर्यैषणाभाषाणां मनोवचोभ्यां कायेन च दुश्चरितानाम् । अधिकरणकषायानां सांवत्सिरके व्युत्सर्जनम् ॥८७॥ प्रत्येक साधु मलोत्सर्ग, मूत्रोत्सर्ग और श्लेष्म के निमित्त तीन-तीन पात्र ग्रहण करते हैं । साधु (आचार्य की) आज्ञा होने पर (आहार) ग्रहण करते हैं, (वे) बचे हुए आहार का त्याग करते हैं ॥८४|| जिनकल्पी साधुओं को नियमित लोच करना चाहिए, स्थविर-कल्पियों को चातुर्मास में नियमित लोच करना चाहिए । असमर्थ एवं ग्लान के लोच के लिए पर्युषणा की अन्तिम रात्रि का अतिक्रमण नहीं करना चाहिए ॥८५॥ पुराने शिष्य (जिसको पूर्व में दीक्षा दी जा चुकी हो), श्रद्धायुक्त अन्त:करणवाले श्रावक एवं मुमुक्षु को छोड़कर अन्य को चातुर्मास में (दीक्षा देने का) निषेध है । (वर्षाकाल में दीक्षा से) वह निर्दय न हो जाए तथा भोजनत्याग से श्रमणधर्म के प्रति दुःखाग्नि न दीप्त हो ॥८६॥ ईर्या, एषणा, भाषा (आदान-निक्षेप, परिष्ठापना इन पाँच समितियों) का मन, वचन और शरीर से पालन करना चाहिए । कुत्सित आचरण, पापकर्म और कषायों को संवत्सरी में उपशान्त करना चाहिए ||८७||

Loading...

Page Navigation
1 ... 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137