Book Title: Jain Shwetambar Conference Herald 1917 Book 13
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
View full book text
________________
~
~~~~
~~
~
૧૫૦
શ્રી જૈન . કે. હેરલ્ડ, - જ્યારે ક્રિયા તે જ્ઞાનની દાસી છે. પુરૂષ ને પત્નિ વચ્ચે અથવા પાણી ને પતાસા વચ્ચે
જેવો સંબંધ છે તેવો જ જ્ઞાન ક્રિયા વચ્ચે સંબંધ છે. માટેજ શ્રીમદ્દ યશોવિજયજીએ કહ્યું છે કે- ક્રિયા જ્ઞાન દઉ મિલત રહેતુ હૈ જો જલરસ જલમાંહી.” એજ મહાનુભાવના શબ્દોમાં કહીએ તે
“સ્યાદવાદ પૂરન જે જાને, નયગર્ભિત જસ 'વાચા, ગુન પર્યાય દ્રવ્ય જે બુઝ, સોઈ જન હે સાચા, ક્રિયા મૂઢમતિ જો અજ્ઞાની, ચાલતા ચાલ અપૂઠી, જૈન દશા ઉનેમેંહી નાહી, કસે સો સબહી જૂઠી. પર પરનતિ અપની કર માને, કિરિયા ગ ઘેહેલે, ઉનકે જૈન કહે કયું કહિ, સો મૂરખમેં પહિ.” “ જ્ઞાન સકલ નય સાધન સાધ, ક્રિયા જ્ઞાનકી દાસી, ક્રિયા કરત ધરતું હે મમતા, યહિ ગલેમેં ફાંસી.” “તવબુદ્ધિ જિનકી પરનતિ હે, સકલ સૂત્રકી કંચી,
જગ જસવાદ વદે ઉનહીકે, જૈન દશા જસ ઉચી.” આપણા પૂર્વાચાર્યોએ સાધુવર્ગને શિથિલાચારી થઇ ગયેલા જોઈ જેમ ક્રિયાને પુનઃ ઉદ્ધાર કર્યો હતો તેમ આપણે પૂજ્ય પવિત્ર મુનિરાજો તથા શાણ-શિષ્ટ શ્રાવ સમયને ઓળખી જ્ઞાનોદ્ધાર કરવા પોતાનાં તન મન ધન સમર્પણ કરશે તેજ જેને ઉત્કર્ષ થવા સંભવ છે. જ્ઞાનોદ્ધાર થશે તે જ ક્રિયામાં અવંચકપણું આવશે, એટલે જ્ઞાનહારના પરિણામે પુનઃ યથાર્થ ક્રિયાઉદ્ધાર થઈ જશે. -
પરંતુ પ્રો. આનન્દશંકર કહે છે તેમ આપણા દેશને ધાર્મિક ઉદ્ધાર કરવાનું બળ તે ખરેખરૂં ત્યારેજ આવશે કે જ્યારે આપણા ગ્રેડયુએટે આપણું પ્રાચીન ગ્રંથોને અને ભ્યાસ કરશે. તે ઉપર અન્તરના તેજ અને ઉત્સાહથી ભર્યા વ્યાખ્યાન આપશે, શુદ્ધ શ્રદ્ધા તથા ભક્તિ વડે શ્રી વીરના નામને પોતાના જીવન મંત્ર કરી જપશે તથા જપાવશે, સાદું જીવન ગાળશે, અને પ્રતિદિન પિતાને ધાર્મિક અનુભવ વધારે ઉચ્ચ, ગંભીર અને વિશાળ કરતા જશે. ગ્રેડયુએટ વર્ગથી જ આપણું સનાતન ધર્મને ખરેખર ઉદ્ધાર થઈ શકશે. જગતના વર્તમાન જીવન તેઓ જ જાણે છે; અને સનાતન ધર્મને અજ્ઞાનના કુપમાંથી કાઢી કયાં મૂકવે એનું ખરું સ્થાન તેઓ સમજે છે. - અમે ઇચ્છીએ છીએ કે આપણું ગ્રેડયુએટે પિતાનું આ કર્તવ્ય ઝટ સમજ પ્રમાદ ત્યજી સન્માર્ગે સવર પ્રયાણ કરશે અને પોતે ધર્મને મર્મ પામી આપણું ધાર્મિક ઉદ્ધાર માટે આત્મવીર્યની ફુરણા કરશે, અને સૌજન્યતા, ઉદાર દષ્ટિ, અખૂટ ઉત્સાહ તથા અડગ નિશ્ચયના બળથી પૂર્ણ પ્રેમે સ્વાર્પણ કરવામાં પિતાનું શૌય દાખવશે.
વર્તમાન વિદ્યાથીઓ એજ ભવિષ્યના ખરા ગુરૂઓ બનશે. માટે એમના ધાર્મિક ૧ “ ક્રિયા” શબ્દને ઉપયોગ હાલના પ્રચલિત અર્થમાં અત્રે કરેલ છે,
૨ જુઓ, વસન્ત, ફાલ્યુન, ૧૯૬૬, દિગદર્શન છે. આનન્દશંકરના એ વિચારે પ્રત્યેક ગ્રેજ્યુએટ ખાસ મનન કરવા યોગ્ય છે.
