Jain Shwetambar Conference Herald 1917 Book 13

Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference

Page 132

૧૬૬
શ્રી જૈન
. ક. હેરેલ્ડ.
LAASAAN
તંત્રીની નોંધ.
૧ સાધુ શાળા માટે થતો પ્રયાસ
અમને જણાવતાં ઘણો આનંદ થાય છે કે સાધુશાળા જેવી સંસ્થા સ્થાપવા માટે એક મુનિ મહારાજશ્રી પ્રયાસ કરી રહ્યા છે અને તેમાં શરૂઆતના ખર્ચ માટે જોઈતી મદદનાં વચન પણ મેળવી શક્યા છે. તેમને આશય એ છે કે—-“આપણો મુનિવ, શાસનની ઉત્તમ પ્રકારે સેવા બજાવે, અને આપણને સારા નિઃસ્પૃહ વિદ્વાન ઉપદેશની જરૂર છે તેની ઘણે અંશે પૂરતી થાય, તેમ આપણા સર્વની ઇચ્છા છે, પરંતુ તે વર્ગને તેવા પ્રકારની યોગ્ય કેલવણ આપવાને આપણે બિલકુલ તૈયાર થયા નથી તેમજ આ દિશામાં આપણાથી સ્વલ્પ પણ પ્રયત્ન થઈ શક નથી તેથી આપણી તે ઈચ્છી સફલ ન થાય તે સ્વાભાવિક છે. આ સંબંધે યથાશક્તિ પ્રયત્ન કરવાનું સ્કર્યું છે. કાર્યની શરૂઆત વિચાર પૂર્વક થવી જોઈએ કે જેથી કાંઈક ફલની આશા રાખી શકીએ.” આ પ્રમાણે ઉદ્દેશ ઘણે સ્તુત્ય અને બુદ્ધિપૂર્વક રાખે છે તે જાણી આનંદ થાય છે.
હવે માત્ર પ્રશ્ન એ છે કે આ કાર્ય કેવા ક્રમથી થવું જોઇએ? સાધુઓને કેવાપ્રકારની કેલવણી મળવી જોઈએ? અભ્યાસ ક્રમમાં કયા કયા વિષયનાં પુસ્તકો દાખલ કરવાં જોઇએ? સંસ્કૃત પ્રાકૃત ભાષાને અભ્યાસ, સ્વાર દર્શનનું જ્ઞાન, ઉપરાંત જમાનાને અનુકૂલ બીજી કઈ બાબતની કેલવણ મળવી જોઈએ? તેને માટે કેવા શિક્ષકની જરૂર છે? અંગ્રેજી ભાષાના જ્ઞાનની જરૂર છે કે નહિ?, અને એ શિવાય બીજું વ્યાવહારિક જ્ઞાન કેટલા પ્રમાણમાં, કેવા રૂપમાં આપવાની જરૂર છે? તે સર્વ પ્રથને ઉત્તરરૂપ તેમજ એ સિવાય આ પેજનાને લગતી હકીકતના ખુલાસા રૂપ” વિચાર કરી જણાવવાની અમને આજ્ઞા થઇ છે તે અમે કંઈ યથા શક્તિ અમારા વિચાર પ્રદર્શિત કરીએ તે પહેલાં જૈન સમાજમાં અગ્રણી વિદ્વાન મુનિઓ તથા શ્રાવકે આ સંબંધમાં પોતાના વિચાર પ્રકટ કરશે તે આ ઉપગી વિષયને ઉકેલ સારી રીતે થઈ શકશે. આ માટે તેમને પિતાના મત પ્રદર્શિત કરવા વિનવીએ છીએ. ૨ એક શેકજનક મૃત્યુ
શ્રીયુત રણજીતરામ વાવાભાઈ મહેતા બી. એ. ના મૃત્યુની નોંધ લેતાં અને અત્યંત ખેદ થાય છે અને તેમના સ્વર્ગગમનથી પડેલી ખોટ ગૂજરાતી સાહિત્યમાં પૂરતાં ઘણું વર્ષો જોશે એ વાતથી તે થતિ શેક શબ્દોમાં મૂકી શકાય તેમ નથી. પોતે જૈનેતર લેવા છતાં જૈન સાહિત્ય અને સંસ્થાઓની પ્રગતિ જોવા, તેમાં સહાયભૂત બનવા અને તે માટે સર્વ પ્રકારના પ્રયતને પ્રેમથી આદરવા હમેશાં તત્પર રહેતા. તેમની પ્રવૃત્તિઓ જેટલી વિધવિધ હતી તેટલી રસપ્રદ અને નવજીવન રેડનારી હતી. સમાચના ગ્રંથો-કાવ્યો આદિની કરવામાં તેમની માર્મિક અને ઉડી વિવેચક શક્તિ એટલી બધી હતી કે સ્વ નવલરામભાઈને યાદ કરાવતી ગૂજરાતી સાહિત્ય પરિષદનો વિચાર ઉત્પન્ન કરી તેને કાર્યમાં
روي روووو( دوو