Book Title: Jain Shwetambar Conference Herald 1917 Book 13
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
View full book text
________________
૧૮૮
શ્રી જૈન છે. કા. હેરલ્ડ.
પ્રકાશ પાડે છે, તે માટે આપને ઉપકાર માનું છું. માત્ર એક બે સ્થળે કંઈક ખુલાસાની અપેક્ષા છે, તે સંબંધી ટુંકામાં નીચેની હકીકત લખી છે, તે આશા છે કે આપના માસિકમાં પ્રકટ કરશે.
૧. ચાલ્યાને બદલે શાળા પાઠ કલ્પવાનું કારણ એ છે કે વસ્તુપાલ આવ્યો, તે વખતે જે અમરચન્દ્ર વ્યાખ્યાન (ભાષણ) કરતા હોય તે વસ્તુપાલ કને પૂર્વાર્ધ અમરચન્દ્રને છે એમ સહસા કલ્પના કરી લે નહિ, કારણ વ્યાખ્યાનમાં તે બીજા લોકો અને સુભાષિતોનો પણ ઉપયોગ થાય. અમરચન્દ્ર વ્યાખ્યાનમાં માત્ર પોતાના કે જ વાપરે છે, એમ વસ્તુપાળ જાણતો હતો એવું આપણે શી રીતે ધારવું? વસ્તુપાલ એ ભૂખ નહોતો કે વ્યાખ્યાનમાં વાપરેલા ક ઉપરથી અમરચન્દ્ર વિષે અન્યથા અભિપ્રાય બાંધી લે. આથી અમચન્દ્ર વ્યાખ્યાન નહિ પણ પિતાના કોની વ્યાખ્યા ( વિવેચન) કરતા હશે એમ હું માનું છું. વા ને બદલે વાનાં પાન્તર આથી માંગી લે છે.
૨. આપ પ્રાધો ઉપરથી અરિસિંહને અમરચન્દ્રના સહાધ્યાયી અને મિત્ર માને. છે, પણ તેમાં આવેલો અમરત્ર પ્રાપ કે જે વાજીમારતની મુદ્રિત પ્રતના ઉપોદ્દઘાતમાં ઉતારવામાં આવ્યો છે તેમાંથી તે હકીકત હું તે જોઈ શકતો નથી. વળી, આપ વિ. રિક્ષા અમરસિંહની રચેલી ધારો છે, પણ પીટર્સનના રિપોર્ટમાં અને રા. મણિલાલ
બકોરભાઈ વ્યાસ પાસે તેની હસ્તપ્રત છે તેમાં, તે તે અમરચન્ટે રચેલી એમ સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ છે,
૩. વધારાશ અને જિનેરિત આપ જૂદા ધારો છે, પણ તે જૂદા નથી, બંને એક જ છે. મુનિ શ્રી જિનવિજયજી મહારાજે તે કાવ્યના આરંભના અને અન્તના
કે ઉતારી મોકલ્યા છે. તે ઉપરથી સ્પષ્ટ જણાય છે કે પાનવાળનું અપર નામ નિરિત છે. તેનો વિષય પણ વીંસ તીર્થંકરોના ચારિત્રાનો જ છે; માત્ર આરંભના લોકોમાં અને અન્તના પ્રશસ્તિ સર્ગમાં પદ્મમંત્રીની હકીકત છે. તે ગ્રંથ પદ્દમંત્રીના આનન્દને માટે રચેલે તેથી તેનું અપરનામ પાનાથ પણ રાખેલું જણાય છે. ભાંડારકરના રિપોર્ટમાં તેનું નામ પાનામો હોય તે તે પાઠાન્તરની અશુદ્ધિજ હશે, એમ હું ધારું છું.
૫. રા. રા. મણિલાલ વ્યાસના “હેરલ્ડ” ના ઈતિહાસ સાહિત્ય અંકમાં આવેલા લેખ ઉપરથી મેં લખ્યું હતું કે તેઓ દસા અને વીસા ઋgaહ્યા અને ઘેરા ઉપરથી થયેલો માને છે, તે અભિપ્રાય આપ આપના અનુભવ પ્રમાણે ખરે અને બલવત્તર માને છે, પરન્તુ રા. વ્યાસ અને ખાનગી પત્રમાં જણાવે છે કે તેઓ એ અભિપ્રાય
ત્યારે ધરાવતા નથી પણ એ લેખમાં પણ તેમના કહેવાનો આશય એવો ન હોતે તેઓ એ શાખાગત નામે તડના નામો સમજે છે અને દસ વીસાનો ઉપત્તિ તેથી ભિન્ન રીતે જ માને છે. આવાત તેઓ તેમના થોડા વખતમાં પ્રકટ થવાના શ્રીમાળી જ્ઞાતિ સંબંધી પુસ્તકમાં સપ્રમાણ સિદ્ધ કરવાના છે. પાટણ
લી, સેવક, તા. ૧૨-૫–૧૭. !
રામલાલ ચુનીલાલ મોદી.
