Jain Shwetambar Conference Herald 1917 Book 13

Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference

Page 164

શ્રી જૈન . કે, હેડ.
શકુન રૂય, નાટક, અથવા બહેત્તર કલાઓ, ચાર વેદો, અંગોપાંગ ઇત્યાદિ–મિથ્યાદષ્ટિને આ શાસ્ત્ર મિથ્યાત્વપરિગ્રહિત લેવાથી મિથ્યાશ્રુત છે, સમ્યગ્દષ્ટિને આ સમ્યકત્વ પરિગ્રહિત હેવાથી સમશ્રત છે અથવા મિથ્યાદષ્ટિને આ સમ્યકકૃત કેવી રીતે થાય? (ઉત્તરમાં) જેમ સમ્યકત્વ-હેતુથી (સમ્યકુશ્રુત તરીકે પરિણામે છે તેમ) મિથ્યાષ્ટિઓ પિતાના સમગ્ર સમય એટલે સિદ્ધાંતથી પ્રેરાયેલા થકા કોઈ સ્વપક્ષની દષ્ટિએ એટલે દર્શને તજે છે. આ પ્રમાણે મિથ્યાત ( કહેવામાં આવ્યું. )
પત્રકારની ફરજે–
......... It cannot be too earnestly jasisted upon, that journalism implies a publio trust, and carries with it, whether we will or no, responsibilities of a moral order. Every journalist is under an implied pledge to his readers, that he will tell them the very truth of things as he apprehends it. If he errs as to facts, it must be honest, unoonscious error into which he has fallen and not the twisting aud distortion of matters to suit a purpose or cause he has in hand. Journalism of any other order is an offence against morals and the just abhorrence of upright minds......... In the bead there can be no olear vision, while the heart and sympathies of a man are wrong".
પ કેવાં હોવાં જોઈએ એ માટે ખરે ખ્યાલ જ્યારે પત્રકારને પિતાને ન હોય તો પછી લોકોમાં તેની પ્રતિષ્ઠા તથા ગૌરવ કયાંથી પડી શકે? આપણી જૈન શ્વેતામ્બરે મૂર્તિની સમાજમાં જે જે પ (કે જેમાં અઠવાડીક, અને માસિકનો સમાવેશ થઈ જાય છે) છે તેમાં (૧) કેટલાંક અમુક સંસ્થા તરફથી ચાલે છે અને તેના અધિપતિ ઓનરરી તંત્રી તરીકે કાર્ય કરે છે જ્યારે (૨) બીજાં ખાનગી માલીકીના છે. જે સંસ્થા તરફથી ઓનરરી તંત્રી દ્વારા ચાલે છે તેમનામાં તે તે સંસ્થાના હિત જાળવવા ઉપરાંત સમાજની સેવા કરવાનો આશય રહે છે, જ્યારે ખાનગી માલિકી ધરાવતાં પત્રોમાં પિતાને નફે કરવાને મુખ્ય ઉદ્દેશ હોય છે. એક ધંધા તરીકે પત્રકારનો ધધ ખીલવવામાં જે સાહસ, અને સહનશીલતા તથા પરાક્રમ અને પ્રામાણિકતા જોઈએ તે જો ન હોય તે તેને ઉપયોગ બહુ ખરાબ રીતે એટલે કે અધમ ગતિમાં થાય છે.
પત્રકારને ધધ માત્ર ઉદરભરી તરીકે નથી,-સ્વાર્થ પરાયણતામાં મશગુલ રહી પૈસાની ખાતર જનસમાજના પ્રગતિને બાધક તને વેરવા માટે સર્જાયેલે નથી પણ સમાજની નાડ તપાસી તેને અનુકુલ દવારૂપી નવજીવન આપવા, ચૈતન્ય રસ રેડવા અને સમાજમાંથી સડે દૂર કરી તેમાં સુધારો સ્થાપવા માટે છે. તેજ ધંધો એક પત્રકારને અમે રૂબરૂ ચેતાવ્યું હતું તેમ જેવી રીતે સ્વર્ગમાં લઈ જનાર છે તેવી જ રીતે સાતમી નરક જેટલી અરુતિને પહોંચાડનાર પારું છે. '