Book Title: Jain Shwetambar Conference Herald 1917 Book 13
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
View full book text
________________
૨૦૮
શ્રી જૈન વે. ક, હેરૅલ્ડ. પુછપરછ કરવાની હેની હિમ્મત ચાલી ન્હોતી. તે પણ વિશુદ્ધાના મનની આજની સ્થિતિ અતિ વ્યંગ જોઈને દિલજીતસિંહે હેને ઉપાય કરવાનો નિશ્ચય કર્યો.
નર્સ, હમને સંગીતને શેખ છે?” દિલજીતસિંહે ઉપાય અજમાવે શરૂ કર્યો. વિચારવમળમાં ગુચવાયેલી વિશુદ્ધ પુરૂ સાંભળી શકી નહિં પણ હેના મગજમહાસાગરનાં મોજાં ઉછળતા બંધ થયાં અને સરદાર દિલજીતસિંહની સાથે પોતે મોટરમાં બેઠી છે એમ ભાન થતાં મહાસાગર સુકાઈ ગયે. દિલજીતસિંહની સામે બેબાકળી આંખે જોઈ હેણે પુછયું –
શું કહે છે, સર “હમને ગાતાં વગાડતાં આવડે છે?”
થોડું ઘણું ગાતાં આવડે છે. હારમેન્યમ વગાડવાની ડો વખત “પ્રેકટીસ” લીધેલી પરંતુ પ્રેકટીસ ને અભાવે શીખેલું પણ ભુલી ગઈ. તે સિવાય બસ, એટલું જ. ”
દિલજીતસિંહે જોઈ લીધું કે વિશુદ્ધા કાંઈક છુપાવે છે.
“ તે સિવાય બીજું શું? નર્સહમે મહારાથી કંઈક છુપાવો છે. હું હમને આગ્રહ કરીને કહી શકું તેવી સ્થિતિમાં નથી પરંતુ કાંઈ વધારે જાણતા હશે તે તે જાણું હને આનંદ પ્રાપ્ત થશે.”
હું એમ કહેવા જતી હતી કે મને કાવ્ય બનાવવાને પણ શોખ છે; પરંતુ આપે સંગીત સંબંધેજ પ્રશ્ન કરેલ હોવાથી મેં એ બાબત જણાવી નહિં.”
“ બહુજ ખુશી થયો નર્સ! કાવ્ય બનાવવાં એ સંગીત કરતાં વધારે મુશ્કેલ છે અને જો કે તે બન્નેને એક બીજા સાથે સંબંધ છે છતાં પણ બને માર્ગ જુદા અને સ્વતંત્ર છે.”
એટલે?” વિશુદ્ધાએ જીજ્ઞાસાથી પૂછ્યું.
“એટલે એમ કે એક મનુષ્ય કાવ્ય કરી શકે અને ગાઈ વગાડી ન શકે અને બીજે ગાઈ વગાડી શકે અને કાવ્ય ન કરી શકે તેમ બને છે. એકને આધાર બીજાપર નથી એટલે બન્ને એક બીજાથી સ્વતંત્ર છે એમ મહારા કહેવાને ભાવાર્થ છે.”
પરંતુ એ બન્ને સાથે કરી શકાય તેવું હોય તે ? ” વિશુદ્ધાએ રસ લેતાં પૂછ્યું. “ તો સેના અને સુગંધનું સંમિશ્રણ તે ઉત્તમોત્તમ, નર્સ!”
“ત્યારે જે સત્ય કહું તો હું તેમ થોડે અંશે કરી શકું છું. પણ હમે આ પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો છે તેથી એમ ધારું છું કે હમને પણ શોખ તે હજ જોઈએ.”
અલબત્ત ! સંગીતનો શોખ કોને ન હોય? હાનું બાળક તો શું પણ અજ્ઞાની પશુને પણ સંગીતની લહેઝત મીઠી લાગે છે. પરંતુ હું કાવ્ય બનાવી શકતું નથી. શું હમે મને શીખવી ન શકે?” દિલજીતસિંહે વિશુદ્ધાને વાતામાં વધારે વધારે ખેંચવા માટે પ્રશ્ન કર્યો.
વિશુદ્ધાએ જરા હસીને કહ્યું, “માફ કરે, સરદાર ! એ લાયકાત મહારામાં નથી. મહને લાગે છે કે આપ હારી મશ્કરી કરે છે.”
હમારી મશ્કરી કરવાને મહને અધિકાર-હેાય એમ માનતા નથી.” સરદારે ગંભિર મુદ્રાથી જણાવ્યું. “વળી મહારે એ સ્વભાવ નથી; હવે એ પસંદ પણ નથી.
--
