Book Title: Jain Shwetambar Conference Herald 1917 Book 13
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
View full book text
________________
૧૬
શ્રી જેન કે. કા. હરડ. –શ્રી દેવસુંદર ગુરૂવર્યના પાંચ શિષ્ય હતા, તેમાં પ્રથમ શિષ્ય શ્રી જ્ઞાનસાગર ગુર થયા. તેમણે વિવિધ પ્રકારની અવચૂણિ ( અવચૂરિ) રૂ૫ લહેરો પ્રકટ કરી પિતાનું જ્ઞાન સાગર ( જ્ઞાનના સમુદ્ર ) એ નામ યથાર્થ કર્યું છે.
જ્ઞાન સાગર– જન્મ સં. ૧૪૮૫, ડીક્ષા ૨૪૧, સૂરિપદ ૧૪૪૧, સ્વર્ગવાસ ૧૪૬૦. તેમના ગ્રંથો આવશ્યક સૂત્ર સં. ૧૪૪, ઉત્તરાધ્યયન સં. ૧૪૪૧, ઓઘનિર્ય ક્તિ, સંસ્કૃત ક્ષેત્ર સમાસ સ. ૧૪૬૫ એ ચાર પર અવચૂરિઓ, ધન્ય ચરિત્ર ( ગ ) ? રચૂડ કથા?, શ્રી મુનિ સુરત સ્તવ, ઘનઘ (ધા) નવ ખંડ પાર્શ્વનાથ સ્તવ દ યાદ છે.
श्रुतगत विविधालापक समृध्धृतः समभवं श्च सूरींद्राः ।
कुलमंडना द्वितीयाः श्रीगुणरत्नास्तृतीयाश्च ॥ ६ ॥ -–બીજા શિષ્ય શ્રી કુલમંડન નામે સુરી થયા, તેમણે શાસ્ત્રમાં રહેલ વિવિધ ઓલાપ ( આલાવા) ને ઉદ્ધાર કર્યો, અને ત્રીજા શ્રી ગુણરત્ન થયા
કુલ મંડન- જન્મ સં. ૧૪૦૯, વત ૧૪૧૭, સૂરિ પદ ૧૪૪૨, સ્વર્ગવાસ ૧૪૫૫ ના ચૈત્ર માસમાં તેમના ગ્રંથો પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર અવસૂરિ, પ્રતિક્રમણ વૃત્તિ અવચૂરિ, કલ્પાંત- ર્વાચ્ય (એક થેલે રત્ન શેખર કૃત તથા જિન હંસ કૃત લખેલ છે અને તે ખરૂં જણાય
છે ), નવ તત્વ વૃત્તિ, કાય સ્થિતિ સ્તવ, વિચારામૃત સંગ્રહ સં. ૧૪૪૩, મુગ્ધાવબોધ કે એક્તિક સં. ૧૪૫૦, છે અને આ સિવાય સિદ્ધાંતાલાપોદ્ધાર, વિશ્વ મધર, અષ્ટાદશારચક્ર બંધ સ્તવ, મેટો હારબંધ સ્તવ છે. વિચારામૃત સંગ્રહ નામની સામાચારી માટે હત ટિપ્પનિકામાં એ ઉલ્લેખ છે કે- પ્રવચનક્ષિા વંજ
વિંઝાનિયા ગાલા १४४३ वर्षे श्री कुल मंडन सूरियाः । | પ્રવચન પાક્ષિક આદિ ૨૫ અધિકારવાળા આલાપ ( આલાવા સ. ૧૪૪૩ માં * શ્રી કુલમંડન સૂરિએ કર્યા.
षड्दर्शनवृत्ति क्रियारत्नसमुच्चयविचार निचयसुजः ।
श्री भुवनसुंदरादिषु भेजुर्विद्यौगुरुत्वं ये ॥ ४ ) – તે ત્રીજા શિષ્ય શ્રી ગુણ રને ગુરૂ વર્ય પદનસમુચ્ચયવૃત્તિ અને ક્રિયા રત્ન સમુચ્ચય [ સં. ૧૪૬૬ ! એ ગ્રંથના રચનાર હતા અને શ્રી ભુવન અંદર આદિ આચાર્યોના વિદ્યા ગુરૂ થયા.
ગુણ રન–આમણે ઉપરના પ્રસિદ્ધ અને સમર્થ ગ્રંથ રચ્યા ઉપરાંત આતુર પ્રત્યા " ખ્યાન સૂત્ર પર અવચૂરિ, સંતારપર અવચૂરિ, કમાણ ગ્રંથ, તક રહસ્યદીપિકા, શતક નામના પાંચમા પ્રાચીન કમ ગ્રંથ પર અવચૂરિ, પાંચ નવ્ય કર્મ ગ્રંથ [ કર્મ વિપાક, કર્મ સ્તવ, બંધ સ્વામિત્વ, વાશીતિ અને શાક ] તથા સત્તરિપર અવચૂરિ, “ સિરિનિલય ' ક્ષેત્ર સમાસાર લઘુ વૃત્તિ—અવરિ, ચતુર્થ પ્રતિષ્ઠા કપ ( પ્રતિષ્ઠા વિધિ ), વાસતિક પ્રકરણ, સમરાદિત્ય ચરિત્ર છે. આ નામના બીજા ગુણ રત્ન પાણિક સૂરિના શિષ્ય હતા.
