________________
जैन साहित्य संशोधक.
[भाग १
चंद्र तेमने । निग्रंथ' कहे छे. शंकर, आनंदगिरि ज्यारे तेनी माताए तने समजाव्यो के तारो पिता इत्यादि लेखको तेने बदले ' विवपन ' 'मुक्तांवर ' तारा तरफ हमेशां मायालु स्वभाव राखतो आव्यो छ एवा पर्यायार्थि : शब्दो वापरे छे. एटलुं ए. पण अने तना हाथे एक पण एवं कार्य नथी थयु के ध्यानमा राखg जोइए के प्राचीन शब्द ' आहेत , जेना लीधे तने आवी जातनी शिक्षा तारा तरफथी अने त्यार पछीनो अर्वाचीन इ.८ - जैन ' ए बन्ने भोगववी पडे. ' माताना आ कथनथी कुणिकने सरखी रीते जैनसाध तथा श्रावक उभयने लागु पडे- पोताना पिताना सौजन्यनी खात्री थई अने तेथी ते छ. बौद्ध श्रमणोथी भिन्न एवा धार्मिक पुरुषो माटे पश्चात्ताप करतो, जात कोदाळी लई पितानी बेडी वपरातो 'निग्रंथ' शब्द 'निगण्ठ' रूपमा अशोकनी तोडवा निकळ्यो. श्रेणिके कुणिकने हाथमां कोदाआज्ञाओ'मां नजरे पड़े छे, अने डॉ. बुलरे ळी लईने आवतो जोई धार्य के आजे कुणिकने ( Dr. Buhler ) · अशोकनी नवी त्रण आज्ञाओ' हाथे पोतान मत्यु थशे; तेथी तेणे पोताना संतानने ( 'Three neur edicts of Acokan p. 6 ) वाळा आवा पापना दोषथी दर राखया सारुं जातेज लेखना छठा पष्ठमां ते शब्दने जैनशब्द 'निग्रंथ' आत्मघात को. पोताना पिताने आ रीते मत्युपामेलो तरीके अत्यार आगमचज साबीत करी दीघो छे. जोईने कुणिकने स्वाभाविक रतिज पणुं दुःख थयु. बौद्धोना पिटके!मां निगण्ठोने बद्ध अने तेना अनु- विगेरे. विगेरे. आवी रीत भोळा भाव थी--निष्कपट. यायीओना प्रतिपक्षी तरीके जणाव्यानो उल्लेख पणे कहेली कथा एम सचवे छ के बौद्धोना करतां मळी आवे छे.(Sce Childers Pali Dictionary, जैनीने पोताना आश्रयदाताना पापोना संबंधमां S. V. Nigantha. )
ओछा निष्पक्षपातपणे बोलवानुं एक का ण हतुं ___ आ सघळी बाबतो उपरथी एटलं साबीत करीश- अने ते ए के कुणिके बौद्धोनी उपर पोतानी प्रसन्नता काय छे के जैनो अने बौद्धो परस्पर प्रतिस्पर्धीओ हता. बतावतां पहलां घणा समय सुधी तेणे जैनो उपर आ प्राचीन प्रतियोगिताना अस्तित्वन अनुमान ते. पोतानी महेरवानी राखी हती. मनी प्राचीन ऐतिहासिक कथाओ उपरथी पण थई शके एम छे. बौद्धो खुल्ला शब्दोमां कहे छे के
तेवीज रीते, एक संप्रदायना संस्थापक तरीके अजातशत्रुए तेना पितानं खन कयु हतुं, तेमज 1
" अथवा प्राचीन काळथी चालता आवता एक तेना मटे वीजं एम पण तेओ जणावे छे के, तेणे :
धर्मना सुधारक तरीके गणावा लायक-अने हुँ ए बीजा पोताना जुना धर्मनो त्याग करी सद्धर्म-बौद्धधर्मनो मतनाज स्वीकार करूं छु-महावीर नामनी बद्धथी आश्रय लीधो तेनी पहेलां ते घातकी अने दष्ट तद्दन भिन्न एवी एक व्यक्तिनो समय, प्राचीन
२ काळमा स्थापन करी शकायम छे. प्रथमतो. मननो हतो. आनाथी विरुद्ध जैनो, कुणिक के
। जनरल कनिमहाग ( CGeneral Cinningham) जेने आपणे पहेलां अजातशत्रुथी अभिन्नरूपे नक्की
मथुराना कंकाली टिलामाथी शोधी काढेला एक करी गया छीए, तेने बुद्धिपूर्वक पितृहत्याना दोषथी।
शिलालेखनी शरुआतमा 'अर्हत् महावीर देवनास' दूर राखवानो प्रयत्न करे छ. निरयावलि सूत्रमा आ
ने नमस्कार करेलो छ ( Archeol. Survey of संबंधी एक लाची कथा लखाएली छ, तमा India, Vol. III, P. 35.Ed.Thoiness, Jainiकहेवामां अ व्यूं छे, के, कुणिक पोताना पि. sm or the early creed of Acoko p. 82.) ताने पोता तरफ अन्यायपणे वर्तती मानी अने आ शिलालेख एक · उभी नम मूर्ति' नी लई तेने कारागृहमां नांख्यो हतो. परंतु नीचे कोतरेलो छे. आ उपरथी, ए स्पष्ट प्रतीत थाय छे
Aho! Shrutgyanam