Book Title: Jain Drushtie Gita Darshan Part 2
Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad

View full book text
Previous | Next

Page 362
________________ ઉપસંહાર ૬૬૭ કાર્ય કારણ કર્તુત્વે, હેતુ પ્રકૃતિ માનવી; સુખ દુઃખો તણાભોગે, હેતુ પુરુષ માનવો. (૧૩-૨૦) પણ તું કે તે નવાં વૈરોની પરંપરામાં ન પડી જાઓ; તે ખાતર હું સમતા સાધવાનું તને કહી રહ્યો છું. આથી આગળ જઉ તો આત્મલક્ષની સીમા ચૂકી જવાય! કારણ કે – કર્મે આસકત અજ્ઞોનો, બુદ્ધિભેદ ન પાડવો; આચરી યુકત જ્ઞાનીએ, સૌ કર્મો અચરાવવાં.(૨-૨૬) તું પણ આ સૂત્ર યાદ રાખી; મનમાં તેના પ્રત્યે વૈર પરંપરાનાં બીજરૂપી ઊંડો કાંટો છે, તે કાઢી નાખ. અને એની મૂળ પ્રકૃતિ સુધરે તેનું ઉદાર દષ્ટિબિંદુ રાખ. કારણ કે એ સુદ્ધાં બીચારો પ્રકૃતિની કાષ્ઠપૂતળી બન્યો છે. આ દષ્ટિએ જ હું કહું છું કિ આત્માથી તારવો આત્મા, આત્માને ન ડૂબાડવો આત્મા જ બંધુ આત્માનો, શત્રુ આત્મા જ આત્મનો. (૧-૫) બાકી તો તે જોયું ને કે બધા હણાઈ ચૂક્યા છે. માત્ર સવ્યસાચિત્ તું તો નિમિત્ત છો. પણ મોટા હાથવાળા ! એકવાત યાદ રાખો કે પૂર્વ કર્મ તારે વેદીને દૂર કરવાનું છે. નવેસરથી પ્રકૃતિનું ઘડતર બદલવા માટે હવેથી એવો પ્રયત્ન કરવાનો છે કે છેવટે ભૂત પ્રકૃતિથી તારો સંપૂર્ણ મોક્ષ જ થાય !” ભારત ! તું સમજ્યો ને ! બીજા શબ્દોમાં કહું તો સંચિત અને પ્રારબ્ધને સમભાવે વેદી કામક્રોધના આવેગોને મરણ પહેલાં જ સહી લે, એ આવેશને વશ ન થા. વિષયો ચિંતવે તેને, વિષયાસકિત જન્મતી; કામ, આસકિતથી જન્મ, કામથી ક્રોધ જન્મતો. (૨-૨) ક્રોઘથી થાય સંમોહ, સંમોહે સ્મૃતિવિભ્રમ, નાસે બુદ્ધિ સ્મૃતિભ્રંશે, બુદ્ધિનાશે જ મૃત્યુ છે. (૨-૬૩) જે ભાવ સેવીને માણસ મરતી વેળા દેહ છોડે છે, તે ફરી જન્મ ધરી તે જ ભાવને પામે છે :

Loading...

Page Navigation
1 ... 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401