Jain Dharmni Vaigyanik Aadharshila

Author(s): Kanti V Maradia
Publisher: L D Institute of Indology

Page 6

પ્રકાશકીય
જૈનધર્મની વૈજ્ઞાનિક આધારશિલા” પુસ્તક પ્રકાશિત કરતા અમે અત્યંત હર્ષ અને આનંદની લાગણી અનુભવીએ છીએ. આ પુસ્તક મૂળ તો અંગ્રેજી ભાષામાં લખાયું છે. તેનું પ્રકાશન દિલ્હીની ભારતીય વિદ્યાની અગ્રગણ્ય પ્રકાશનસંસ્થા મોતીલાલ બનારસીદાસે કર્યું છે. તેની એક કરતાં વધુ આવૃત્તિઓ પ્રગટ થઈ ચૂકી છે. આ ગ્રંથનો હિન્દી અનુવાદ પણ થઈ ચૂક્યો છે અને તે વારાણસી સ્થિત પાર્શ્વનાથ વિદ્યાપીઠે પ્રકાશિત કર્યો છે. અંગ્રેજી ન જાણતા ભારતીયોને આ અનુવાદ ઉપયોગી થાય તેવો છે. પરંતુ હિન્દી અનુવાદ મૂળ ગ્રંથને બરાબર અનુસરતો ન હોય તેવો જણાય છે. ઘણા સ્થળે તો અનુવાદ અસ્પષ્ટ છે. બે વર્ષ પૂર્વે મૂળ ગ્રંથના લેખક પ્રો. કાંતિભાઈ મરડિયા અમદાવાદ આવ્યા ત્યારે હિન્દી અનુવાદ અંગેની ચર્ચા ચાલી રહી હતી. તે દરમિયાન ગુજરાતી અનુવાદની પણ વાત પણ ચાલી.
કાંતિભાઈએ જણાવ્યું કે હું ગુજરાતી અનુવાદ કરાવી રહ્યો છું. અને તેમણે ગુજરાતી અનુવાદ વાંચી યોગ્ય સૂચનો કરવા જણાવ્યું. થોડા દિવસ બાદ તેમણે ગુજરાતી અનુવાદનાં થોડાં પાના મોકલી આપ્યાં. એ અનુવાદ એક તો હિન્દી ગ્રંથ પરથી તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો અને તેની ગુજરાતી ભાષા પણ પ્રવાહી ન હતી તેથી મેં મારાં સૂચનો સાથે અનુવાદ પરત મોકલ્યો હતો. તેમણે મારાં સૂચનો તો સ્વીકાર્યા પણ સાથે સાથે અનુવાદ કરાવવાનું કામ પણ મને સોંપ્યું. આ કામ સરળ તો ન જ હતું. મેં એક અનુવાદકને કામ સોંપ્યું અને તેમણે અનુવાદ કરીને આપ્યો. પરંતુ તે અનુવાદ બરાબર ન હતો. કારણ કે મૂળ પુસ્તકમાં અનેક જગ્યાએ વૈજ્ઞાનિક પરિભાષાનો ઉપયોગ થયો છે. તેનો અનુવાદ તો જે વિજ્ઞાનના સિદ્ધાંતોનું જ્ઞાન ધરાવતા હોય તે જ કરી શકે. આથી સંપૂર્ણ અનુવાદ રદ કર્યો. પરિણામે ધાર્યા સમયમાં કામ ન થઈ શક્યું અને અનુવાદનું કાર્ય તો અધૂરું જ રહ્યું. તે સમયે ડૉ. શ્રીદેવી મહેતાએ અનુવાદ કરવાનું કાર્ય સ્વીકાર્યું. તેમણે મૂળ પુસ્તકનો સંપૂર્ણ અભ્યાસ કરી અનુવાદનું કામ શરૂ