________________
જૈન દર્શનનું
[ મૂ. ૪૯
( ૪૯ ) ધાતી કના મુખ્ય ચાર પ્રકારો છે : માહનીય, જ્ઞાનાવરણ, દાનાવરણ અને અતરાય,
6
માહનીય કમ એટલે માહ'. એ સંસારી આત્માન મેટામાં મોટો શત્રુ છે. આ મેહના અર્થ ‘અજ્ઞાન ’ નથી.
જ્ઞાનાવરણ અને દનાવરણ અનુક્રમે જ્ઞાન અને દર્શનનાં આવરણ છે.
અંતરાયના અ વિઘ્ન ’ છે.
(
(૫૦ ) માહનીય ક્રમના એ ભે છે દર્શન-માહનીય અને ચારિત્ર–માહનીય.
દર્શન–મેાહનીય સાચી શ્રદ્ધા થવામાં અને ચારિત્ર-મેાહનીય સંયમી જીવન જીવવામાં આડખીલીરૂપ છે.
( ૫૧ ) ચારિત્ર-મેાહનીય કના ચાર કષાય અને નવ નાકષાય એમ તેર ઉપભેદ છે.
( પર ) ધ, માન, માયા અને લાભ એ ચાર કાય છે.
( ૫૩ ) હાસ્ય, કૃતિ, અતિ, શાક, ભય, જુગુપ્સા, પુરુષ-વે, સી-વેદ અને નપુ'સક-વેદ એ નવ નાકષાય છે,
રતિ, અતિ અને જુગુપ્સા એટલે અનુક્રમે પ્રીતિ, અપ્રીતિ અને સૂગ.
• વેદ' દ્રવ્ય-વેદ અને ભાવ-વેદ એમ બે જાતના છે. દ્રવ્ય-વેદ એટલે ચિહ્ન અને ભાવ વેદ એટલે વિષયવાસના.