________________
[ ૧૮ ]
ધર્મમંગળ:
મારા પિતા નિયપણે નઈ આવી. અને સુઝી કે
મારા પિતા ભાગ્યે જ કઈ પ્રાણીને દુભવતા, પણ તે દિવસે કોણ જાણે કેમ પણ એવી અવળી બુદ્ધિ એમને સૂઝી કે એ પંખીને પકડવાની લાલચ થઈ આવી. પક્ષી પણ બહુ ઊંચે ન હતું-નિર્ભયપણે નમેલી ડાળ ઉપર હીંચતું હતું. મારા પિતાથી ન રહેવાયું. એક કીડીને પણ કદિ ન દુભવનાર પિતાજીનું અંતરનું આરોગ્ય બગડયું કે કેણ જાણે શું થયું. પંખી પકડવાના મેલા મને રથથી તેઓ છૂટા રહી શક્યા નહિ. સૌ પ્રત્યે નેહ-મમતા ધરાવનાર પિતાજીએ ધીમે ધીમે જઈને પાછળથી ઝડપ મારીને પંખી પકડી લીધું. બંદીવાન બનેલા પંખીઓ પાંખે તે ખૂબ ફફડાવી પણ તેને કંઈ દી ન વળ્યો, બહુ જોર કરવા જતાં એક પાંખ તૂટી ગઈ, સાવ નરમઘેંસ જેવું બની ગયું. નિર્દોષ પંખીને મૃતવત્ સ્થિતિમાં સંડોવાયેલું જોઈને પિતાનું હૈયું ભરાઈ આવ્યું. એમને પિતાની ભૂલ સમજાઈ એ વખતે પોતે કેટલા ઘાતકી બન્યા હતા તેનું ભાન થતાં એમનું અંતર પશ્ચાત્તાપથી લેવાઈ ગયું. પણ હવે શું થાય? પંખીને છૂટું તે મૂકી દીધું પણ ઘવાયેલું પ્રાણી ઊડવાની શક્તિ ગુમાવી બેઠું હતું. હવે એ દશ્ય જેવા જેટલી હિમ્મત પણ એમનામાં નહાતી રહી. દીન વદને તેઓ ઘરમાં આવ્યા. કઈ પણ બેલ્યા વિના પિતાના સ્થાને જઈને છાનામાના બેસી ગયા. આ એક જ પ્રસંગે એમણે પિતાનું આધ્યાત્મિક સ્વાસ્થય ગુમાવ્યું હતું, પણ તે દિવસ પછી એમના હોં ઉપરનો ઉલ્લાસ. સદાને માટે