________________
સમ્યગદર્શન
[ ૬૭ ] કોઈ પોતાના આત્માના જ અંશ દેખાવા લાગે છે. જેને તે પિતાનું કર્તવ્ય સમજે છે તેમાં એ પૂરા જોમથી ઝૂકી પડે છે. સમ્યગદષ્ટિને અને મેહને, દ્વેષને કે દંભને ઘડીકે બનતું નથી.
સમ્યગૂદષ્ટિ ખરા ખેલાડીની જેમ જ સંસારના મેદાનમાં ખેલે છે–હાર, છત કે નિંદા અથવા પ્રશંસા તેને નિરાશ કે નિરુત્સાહ નથી કરી શકતાં. બાકી જે ખરે ખેલાડી નથી, જેણે ખેલાડીને બુરખે જ માત્ર મેં ઉપર ઢાંકી દીધો છે તે પિતાને ભલે સમ્યગદષ્ટિ કહેવરાવે, પણ એ દંભ એને પિતાને જ આખરે તે દુઃખદાયક થઈ પડે છે. એટલા માટે માત્ર સમ્યગદષ્ટિના નામ કે રૂપ ઉપર એકદમ આફરીન ન થઈ જતાં, વિવેકપૂર્વક એની કસોટી કરજે-આત્મચિકિત્સા કરજો એટલું જ કહેવું અહીં બસ થશે.
સુભાષિત જેની સમ્યગદષ્ટિ વિકસી છે તે સંસારમાં ધાવમાતાની જેમ રહે. ધાવમાતા બાળકને ઉછેરે છે પણ તેને પોતાનું કરીને માનતી નથી. તેમ સમ્યગદષ્ટિ ભલે સંસારમાં રહે પણ સંસાર સાથે લેવા નથી. 'ક
જ ઘી ચીકણું છે. પણ જીભ ઘીથી ચીકણું થતી નથી તેમ સમ્યગૃષ્ટિને ચીકાશ ચુંટતી નથી.
–ઉપા, શ્રી દેવચંદ્રજી [ભાવનગર મુકામેના વ્યાખ્યાનમાંથી
-