________________
ભાવશૂન્ય ક્રિયા
[૧૨] લક્ષ્મીવાન જેમ ઘેર ઘેર ભિખ માગતે ભટકે તેના જેવી જ થાય. હું કેણ છું–મારામાં કઈ કઈ શક્તિએના ભંડાર ભરેલા પડયા છે, શા માટે આજે કંગાળ બન્યો છું ઇત્યાદિ પ્રકારની વિચારણાએ જે ધ્યાનના કાળમાં સકુરે જ નહિ, પરમાત્માને આદર્શરૂપ માનવા છતાં આપણે પ્રગતિની દિશામાં એક ડગલું પણ આગળ વધી શકીએ નહિ તે આપણે ઉપાસના સંબંધી સાચી દષ્ટિ ગુમાવી છે એમ માનવું રહ્યું.
કહેશે કે જૈન ધ્યાન કે ઉપાસનાની એ જ વિધિ અથવા શેલી હોય તે તેમાં ભક્તિની ભીનાશ શી રીતે રહી શકે ! જેને ઉપાસના શુષ્ક કે નીરસ નથી. ઉપાસકેની આદરબુદ્ધિ, ભકિતમયતા, વીતરાગ. પ્રભુને વિષે પણ રહેવાની. જેઓ વીતરાગ બન્યા છે તેમણે એક દિવસે સમસ્ત પ્રાણીઓ પ્રત્યે જે કરુણાની શીતળ' લહરીઓ વહાવી હતી અને જે ઉપસર્ગ પરંપરાઓ સમભાવે વેદી હતી તેનાં સ્મરણમાંથી એવી જ ભક્તિની આદ્રતા છૂટવાની. વીતરાગ પ્રભુના જીવનમાં જે કરુણા, મૈત્રી, પ્રમેદના મહેરામણે ઉછળતા હોય તે તેની ઠંડી હવાથી ઉપાસક પણ ભીંજાયા વિના કેમ રહી શકે? જેમની ઉપાસના કરવામાં આવે છે તેમના વિષે ભક્તિભાવ તે જરૂર રહેવાને. માત્ર ભગવાનના ગુણેનું ધ્યાન ધરતાં ભગવાનના જેવું જ બનવાનું છે એ દયેય દષ્ટિ બહાર ન રહેવું જોઈએ.
