________________
[ ૧૩૮ ]
ધર્મમંગલઃ નવી જ શક્તિને ધ વહેવા લાગે છે. એમણે પિતાની અંતનિહિત તાકાત એટલે અંશે કુરાવી હોય છે કે એમનામાં અહંતા કે ઘમંડ જેવું કંઈ રહેવા પામતું નથી,
(૧૦) મુક્તિના પથિક––અહીં પિતાપણાનો સર્વથા નાશ નહિ તે પણ એની ઉપર પૂરો કાબૂ આવી ગયે હોય છે. એમની પ્રસન્ન અને નિર્મળ મુખમુદ્રામાં એક પ્રકારની જાદુઈ અસર હોય છે. એમની આસપાસ જિજ્ઞાસુઓ અને ભક્તજનેની ભીડ જામવા લાગે છે. વસ્તુતઃ એ મુક્તિમાર્ગના પથિક હોય છે.
(૧૧) ઉપશાંત–દસમી ભૂમિકાવાળાને આ અગિયારમા પગથિયે આવવું જ પડે એ નિયમ નથી. આ પગથિયું બહુ જોખમવાળું ગણાય છે. જેમણે પિતાની અંદરના કામ-ક્રોધાદિ દુશ્મનનું માત્ર દમન કર્યું હોય છે તેમની સામે એ ચંડાળ ચોકડી બંડ ઉઠાવે છે.
(૧૨) મેહનાશ–જેમણે મોહ-મમતાને નાશ કર્યો હોય છે તે આ પગથિયે પહોંચે છે. જીવન્મુક્ત બનવામાં હવે એમને બહુ વિલબ નથી લાગતું. આટલી ઊણપ રહે છે તે પણ કર્મની સાથે એક વાર ઘનિષ્ટ પરિચય હતું તેને લઈને. એટલે કે સીંદરી બળી જાય, છતાં વળ રહી જાય તેની જેમ છેલ્લી અસર રહી જાય છે. આ ભૂમિકાએ પહોંચ્યા પછી પડવાપણું નથી.
( ૧૩) જીવન્મુક્ત-(અહંત) કમને વળગાડ
