________________
ભાવશૂન્ય ક્રિયા
[ ૧૨૩ ]
મમ્યાન વનશિવિહિનિ ચંદ્મચ-વનને મેર આવે અને ચંદનવૃક્ષને વીંટળાઈ રહેલા નાગપાશ જેમ એકદમ ખસી પડે તેમ હે પ્રભો! જે તમારું ધ્યાન કર્યું હોય તે આકરાં કર્મબંધ પણ તત્કાળ ઢીલાં થઈ જાય.
કૂળધર્મ તરિકે વારસામાં આપણને જૈનધર્મ મળે છે એ આપણું સદ્ભાગ્ય છે. કમરૂપી વીંટળાઈ વળેલા નાગબંધને શિથિલ કરે એવી ધમકરણું મળી છે તે પણ એક પરમ સૌભાગ્ય છે. આપણા બાળકે પણ નકકાર મંત્ર જાણે છે. સામાયિક, પ્રતિક્રમણ, પોષધ, ઉપવાસ જેવી ધર્મક્રિયાઓ પણ ઘણા કરતા હોય છે પરંતુ એ ક્રિયાના મૂળ અર્થ અથવા રહસ્ય પાસે પહોંચનારા અને દિલમાં ભાવની દેવી સમૃદ્ધિ ભરનારા તે કેઈ વિરલ જ હશે. જૈન સિદ્ધાંત, યંત્રવત્ ક્રિયાકાંડને બહુ ઉપાદેય નથી માનતે–તે તે ભાવમયતાને જ આત્મવિશુદ્ધિના હેતુરૂપ માને છે. સાત્વિક ભાવને છાંટ પણ ન હોય અને જીભ જિનેશ્વર ભગવાનનાં સ્તુતિસ્તે ઉચ્ચારતી હોય, ચિત્ત કયાંઈ ભટકતું હોય ને હાથમાંની નકારવાળીના મણકા ફર્યા કરતા હોય તો તેને શું અર્થ છે? હા, કેઈ આશુતેષ હાય-એટલે કે આપણા સમરણ કે ઉચ્ચારણ માત્રથી વૈકુંઠમાંથી કે હિમાલયના શિખર ઉપરથી ઉતરી આવતા દેવ, “માગ ! માગ ! ભક્તશિરોમણિ! તારી ભક્તિથી પ્રસન્ન થં છું” એમ કહેનાર નીકળી આવે તે એ જુદી વાત થઈ. મિથ્યાત્વની એવી વાતે તે આપણે ચર્ચતા જ નથી.
