________________
[ 0 ]
ધ મગળઃ
ભેદરેખા આંકવી મુશ્કેલ છે. તત્ત્વવાદીઓએ એ વિષય ઘણી સૂક્ષ્મ શૈલીથી ચર્ચો છે. ટૂંકામાં એમનું કહે વાનું તાત્પય એટલું જ છે કે જ્ઞાન તે પ્રથમ થાય છે, પણ હૈય—ઉપાદેયની વિવેક જાગૃતિ થતાંની સાથે જ તે જ્ઞાન સમ્યજ્ઞાન બની જાય છે.
સમ્યગ્દર્શનની સાથે શ્રદ્ધા પણ રહેલી જ છે એ ભૂલવાનું નથી. એકલી શ્રદ્ધાના નામથી પણ એ ઓળખાય છે. એના અર્થ એ કે જે કઈં દુઃખના કારણરૂપ છે. તેનાથી પેાતે ભિન્ન છે એવા અનુભવ કરવા અને પેાતાના શુદ્ધ સ્વરૂપની ઉપાદેયતા અંગીકાર કરી અશુદ્ધ રૂપના ત્યાગ કરવાના નિશ્ચય કરવા તેનુ' જ ખીજું નામ સભ્યગૂદન.
કેટલાક પદાર્થનું સ્વરૂપ તે સમજતા હોય છે, એમની દૃષ્ટિ પણ શુદ્ધ હેાય છે, પરંતુ શ્રદ્ધાના અભાવે સ્વરૂપનું જ્ઞાન તકલાદી-અરહિત બની જાય છે. શ્રદ્ધા વિના માત્ર દૃષ્ટિ કે જ્ઞાન જેવાં ઉપયેગી થવાં જોઇએ તેટલાં થઈ શકતાં નથી. એક દાખલેા લઇએઃ
ઝેર ખાવાથી ખેાળીયામાંથી પ્રાણ ઊડી જાય છે અથવા તા આગના સ્પર્શ કરવાથી ક્રૂઝાય છે એ જ્ઞાન તા લગભગ સૌને હાય છે અને શ્રદ્ધા પણ હાય છે, પરંતુ જેવાં કમ કરીએ છીએ તેવા જ તેના પરિપાક વેદવાના હાય છે એવી મતલબની વાણી દિવસમાં દશ વાર ઉચ્ચારવા છતાં એમાં શ્રદ્ધાના અશ કેટલા છે તેની જો પરીક્ષા કરવા બેસીએ તે પ્રાયઃ શૂન્ય જ નીકળે. ઈશ્વર ફાઈની