Dashvaikalik Sutram Part 02

Author(s): Gunhansvijay, Bhavyasundarvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

Page 247

7 8 HEREशयालि भाग-२ मध्य. 4 सू21 - 1 मे 4 ते४सायि.. . વાયુ ચલનસ્વભાવવાળો પ્રસિદ્ધ જ છે. તે જ જેનું શરીર છે તે વાયુકાય. વાયુકાય Lii એ જ વાયુકાયિક. वनस्पति सता३५ प्रसिद्ध छे. ते 4 हेमोन शरीर छ, ते. वनस्पतिय.. वनस्पतिय भे४ वनस्पतिय. એ રીતે ત્રાસ પામવાનાં સ્વભાવવાળા ત્રસજીવો પ્રતીત જ છે. ત્રાસ એ છે શરીર - જેમના તે ત્રસકાય. ત્રસકાય એ જ ત્રસકાયિક. / इह च सर्वभूताधारत्वात् पृथिव्याः प्रथमं पृथिवीकायिकानामभिधानं, तदनन्तरं / तत्प्रतिष्ठितत्वादप्कायिकानामपि, तदनन्तरं तत्प्रतिपक्षत्वात्तेजस्कायिकानां, तदनन्तरं / तेजस उपष्टम्भकत्वाद्वायुकायिकानां, तदनन्तरं वायोः शाखाप्रचलनादिगम्य-| त्वाद्वनस्पतिकायिकानां, तदनन्तरं वनस्पतेस्त्रसोपग्राहकत्वात्रसकायिकानामिति / विप्रतिपत्तिनिरासार्थं पुनराह-'पुढवी चित्तमंतमक्खाया' 'पृथिवी' उक्तलक्षणा 'चित्तवती'ति चित्तं-जीवलक्षणं तदस्या अस्तीति चित्तवती-सजीवेत्यर्थः, पाठान्तरं वा / / 'पढवी चित्तमत्तमक्खाया' अत्र मात्रशब्दः स्तोकवाची, यथा सर्षपत्रिभागमात्रमिति, / ततश्च चित्तमात्रा-स्तोकचित्तेत्यर्थः, तथा च प्रबलमोहोदयात्सर्वजघन्यं चैतन्य| मेकेन्द्रियाणां, तदभ्यधिकं द्वीन्द्रियादीनामिति, 'आख्याता' सर्वज्ञेन कथिता, इयं च अनेकजीवा' अनेके जीवा यस्यां साऽनेकजीवा, न पुनरेकजीवा, यथा वैदिकानां | |''पृथिवी देवते 'त्येवमादिवचनप्रामाण्यादिति / अनेकजीवाऽपि कैश्चिदेकभूतात्मा-11 " पेक्षयेष्यत एव, यथाहुरेके-“एक एव हि भूतात्मा, भूते भूते व्यवस्थितः / एकथा बहुधा | चैव, दृश्यते जलचन्द्रवत् // 1 // " अत आह-'पृथक्सत्त्वा' पृथग्भूताः सत्त्वा-आत्मानो यस्यां सा पृथक्सत्त्वा, अङ्गलासंख्येयभागमात्रावगाहनया पारमार्थिक्याऽनेकजीवयसमाश्रितेति भावः / आह-यद्येवं जीवपिण्डरूपा पृथिवी ततस्तस्यामुच्चारादिकरणे नियमतस्तदतिपातादहिंसकत्वानुपपत्तिरित्यसंभवी साधुधर्म इत्यत्राह-'अन्यत्र | | शस्त्रपरिणतायाः' शस्त्रपरिणतां पृथिवीं विहाय-परित्यज्यान्या चित्तवत्याख्यातेत्यर्थः / / | અહીં પૃથ્વી સર્વભૂતોનો = સર્વજીવોનો આધાર હોવાથી સૌ પહેલા પૃથ્વીકાયિકનું ! " કથન કહ્યું છે. ત્યારબાદ અપકાયનું પણ અભિધાન કર્યું છે, કેમકે અપકાય એ પૃથ્વી ઉપર | પ્રતિષ્ઠિત છે. ત્યારપછી તેજકાનું નિરૂપણ કરેલું છે, કેમકે તેજસકાય પાણીનો શત્રુ છે