Atmanand Prakash Pustak 072 Ank 05 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

ભગવાન મહાવીરે કહ્યું –
ધ ને ધ
ના
અ ણ
ગા
[ ભગવાન મહાવીરસ્વામીના ૨૫૦૦ મા “નિર્વાણકલ્યાણક મહોત્સવને આ વર્ષે પ્રભુના પરમ શિષ્ય ધન્ના અણગારને આ રૂપક-સંવાદ રસપ્રદ-બોધપ્રદ બની રહેશે ! તપની મહત્તા ગાતે પ્રેરણા પશે ! ! ]
–ડે. ભાઈલાલભાઈ બાવીશી એમ. બી. બી. એસ.-પાલીતાણા મગધસમ્રાટ શ્રેણિક મહારાજા એકવાર ભગવાન સહજભાવે કહ્યું-“રાજા શ્રેણિક, કાકંદીનગરીમાં મહાવીરસ્વામીને વંદન કરવા ગયા ત્યારે ત્રિવિધ વંદન સમવસરણના પર્ષદામાં ઉપદેશવાણી સાંભળવા આવતા કરી, પ્રભુના મોટા મુનિ સમુદાયમાં ખાસ વાંદવા એ હળુકમ આત્માને સંસારની અસારતા સમજાઈ, યોગ્ય ઉચ્ચ આત્માની પૃચ્છા કરતા પ્રભુ મહાવીરને કર્મોથી મુક્ત થવાની તાલાવેલી લાગી, અને સંસારના પૂછયું–બહે, પ્રભો ! આપના આ વિશાળ મુનિ બંધનમાંથી મુક્ત થવા નિર્ણય કર્યો. આ રીતે પ્રતિ સમુદાયમાં ઉત્કૃષ્ટ તપસ્વી કોણ છે ? ”
બોધ પામતાં, ધન્યકુમારે માતા પાસે આવી, પોતાનું પ્રભુએ પ્રત્યુત્તર આપ્ય--રાજન, બધા મનિઓ મન ઠાલવી વાત કરી અને દીક્ષા અંગિકાર કરવા ઉચ્ચ કક્ષાના છે પરંતુ અતિ ઉત્કૃષ્ટ તપસ્વી તો છે
ઈચ્છા વ્યક્ત કરી. ” પ્રભુએ ધન્યકુમારને ઉપદેશની ધન્ના અણગાર જે જીવનભર ચોવિહાર છઠ્ઠ અને
સચોટ અસર વર્ણવી આગળ કહ્યું-“શ્રેણિક, પછી
તે માતાએ કવતા દિલે, પુત્રને સંયમ ધર્મની કઠિનતા પારણે આયંબિલ કરી રહ્યા છે !”
સમજાવી, સાધુ જીવનના વિકટ ને વસમા પથનું જિજ્ઞાસુ શ્રેણિકે મને મન ધન્ના અણગારને નમન દિગદર્શન કરાવ્યું, પોતે ભોગવી રહેલ સુખ-સમૃદ્ધિનું કરી, એમને વિષે વિશેષ હકીકત જાણવા પ્રભુને પ્રશ્ન આકર્ષક ચિત્ર રજુ કર્યું અને આ વિલાસ-વૈભવ કર્યો છે ભગવાન, એ ઉત્કૃષ્ટ તપસ્વી કયાંના છે ને કેવી છોડી ત્યાગ-વૈરાગ્ય પાળવો કષ્ટરૂપ નિવડશે એમ રીતે આ ઉચ્ચ કક્ષાએ પહોંચ્યા ?” ત્યારે પ્રભુ જણાવી એને દીક્ષા ન લેવા આજીજી કરી. પરંતુ, મહાવીરે કહ્યું – “જિજ્ઞાસુ શ્રેણિક, ધન્ના અણગાર શ્રેણિક, પ્રતિબોધ પામેલ ધન્યકુમારે તે ઉપદેશથી મૂળ તે કાકંદી નગરીની ભદ્રા નામે એક ભાગ્યશાળી પિતાને સંસારની અસારતાની થયેલ પ્રતીતિ જણાવી, માતાના ધન્યકુમાર નામે પુત્ર હતા. પિતાના સુંદર આવા બંધન સમાં જીવનને ત્યાગી, મુક્તિના શાશ્વત સુપુત્રને માતાએ સ્વર્ગની અપ્સરાઓ જેવી સ્વરૂપવાન સુખના ભોક્તા બનવા તિવ્ર ઉત્કંઠા વ્યક્ત કરી. અને બત્રીશ કન્યાઓ પરણાવી એટલે ધન્યકુમાર વૈભવ- તત્કાલ દીક્ષા માટે માતાની સંમતિ માગી. ” પ્રભુ વિલાસ મહાણોને ભોગપભેગમાં રાચતો જીવન મહાવીરે ધન્યકુમારનું ચારિત્ર પ્રતિ દઢ વલણ વર્ણવ્યું. ગુજારી રહ્યો, સુખ-સમૃદ્ધિની એને મણ નહોતી. સૌ છે પછી શું માતાએ સંમતિ આપી ? પ્રત્યે !” કેઈ એને પડ બેલ ઝીલતા અને એ સુખ
- “હા, શ્રેણિક, માતાને સંપૂર્ણ ખાત્રી થઈ કે-પુત્ર સાહ્યબીમાં સ્ત્રી-પચ્ચે રહેતા ! " મમ માયામક વૈરાગ્ય-રંગે પૂરેપૂરો રંગાઈ ગયું છે અને હવે માનશે ભૂમિકા આપી.
નહિ. વળી એ સમજુ માતા પણ પિતે જાણતી હતી ભગવાન, તે પછી આવા ભેગા પગમાં પડેલા કે ખરેખર શાશ્વત સુખને સાચે રસ્તે તે એજ છે, માનવીને પ્રવજ્યાની લગની ક્યાંથી લાગી?” શ્રેણિકે એટલે માતા પિતાના લાડીલા પુત્રને દીક્ષા-પ્રસંગ સમૃદ્ધિની મહત્તા દર્શાવતા પ્રશ્ન કર્યો. પ્રભુએ ત્યારે ખૂબ ઠાઠમાઠથી ઉજવાય એ માટે રાજા જિતશત્રુને
ધન્ય ધરા અણુગાર!]
[૬૯