________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યુતિ સુઝી. તેણે કહ્યું કે “આપ મારા પતિ વાળ મુંડાવી નાંખ્યા હતા. કપિલવસ્તુથી વૈશાલી સુધી. છે, આપને ફાવે તેમ કરો. પણ મને એકવાર ચાલીને આવતાં તેમના પગ સૂઝી ગયા હતા. આખું શરીર, આપનું છેવટનું આલિંગન કરી લેવા દે." સલૂકે ધૂળથી ખરડાઈ ગયું હતું અને નિત્ય પ્રસન્ન રહેવાળા હા પાડી, પછી આલિં ગાન કરતી વખતે ભદ્રાએ મેં ઉપર ઉદાસીનતાની ગત શ્યામલતા છવાઈ ગઈ અચાનક સલૂકને એવા તે જોરથી ધક્કો માર્યો કે હતી. ભ. બુદ્ધના પ્રિય શિષ્ય આનંદ ભિક્ષુએ આ તે સમતોલપણું ગુમાવી બેઠો અને નીચે ઉડી ખીણમાં દશ્ય જોયું અને પૂછ્યું કે “મા ગૌતમી, તારી આટલી ગબડી પડ્યા. ભદ્રા દેડીને ઘર ભેગી થઈ ગઈ. અને વિપગ્રસ્ત સ્થિતિ કેમ જણાય છે ?” મ. ગૌતમીએ બીજે દિવસે નિથી સમુદાયમાં પ્રજિત થઈ ગઈ.૪ ઉત્તર આપ્યો કે “ભ. બુદ્ધ સ્ત્રીઓને પ્રવજ્યા દેવા એકવાર શ્રાવસ્તીમાં તેને બૌદ્ધ ભિક્ષુ સારિપુત્ત સાથે તૈયાર નથી તેથી મને અત્યંત ખેદ થાય છે.” આ મેળાપ થયો અને તેની સુચનાથી તે ભબુદ્ધના શરણે ઉપરથી રમાનંદ બુદ્ધ પાસે ગયા અને બધી હકીકત ગઈ બુધે તેને દીક્ષા આપી અને તે બૌદ્ધ ઘેરી બની. જણાવી. બુધે તેને આ ભજગડમાં પડવાની ના ઈ. પૂર્વે છઠ્ઠી શતાદિમાં શ્રમણ માર્ગની બે મહાન
પાડી, ત્યારે આનંદે પૂછ્યું કે “ભગવન, આપના
ધર્મને સાક્ષાત્કાર સ્ત્રીઓને થે શકય છે કે નહીં ?' વિભૂતિઓ થઈ ભ, વર્ધમાન મહાવીર અને ભ, ગૌતમ બુદ્ધ અને સ્ત્રીઓનું સન્માન કર્યું અને સામાજિક
- બુધે જવાબ આપ્યો કે “મારા ધર્મનું રહસ્ય પુરુષો
*
આ પ્રમાણે જ સ્ત્રીઓને માટે પણ સમજવું શકય છે.” પ્રતિક આપી. પરંતુ આ બાબતમાં બુદ્ધને અભિગમ
“એવું છે તે આપ મ. ગૌતમીની વિનતિ કેમ માન્ય શંકા-કુશંકાથી દુષિત હતો, પરંતુ મહાવીરનો અભિગમ
કરતા નથી ?' એવો પ્રશ્ન આનંદે પૂછતાં ભગવાને તે સંપૂર્ણ વિશ્વાસ ઉપર આધારિત હતો. તે હવે આપણે
વિનતિ માન્ય રાખી અને ગૌતમી તથા અન્ય સ્ત્રીઓને જોઈએ.
દીક્ષા આપી ભિક્ષુણી સંધની સ્થાપના કરી પણ આ ભ. બુદ્ધ વિહાર કરતાં કરતાં એક વખતે પિતાના વખતે તેમણે ટકોર કરી કે આથી ભિક્ષુ અને ભિgણી જન્મસ્થાન કપિલવસ્તુમાં પધાર્યા. તે વખતે તેમના પિતા સંઘમાં ટંટાઓ થશે અને એક દિવસ બૌદ્ધ ધર્મને શુદ્ધોધન તે મૃત્યુ પામેલ હતા. તેમની જન્મદાત્રી ખૂબ સહન કરવું પડશે. માતા માયાદેવી તેમને જન્મ આપીને સાતમા દિવસે
ભ. મહાવીરે તે, જ્યારે ચંદનબાળાએ દીક્ષા મૃત્યુ પામી હતી. એટલે મહાપ્રજાપતી ગૌતમી કે જે.
આપવા વિનંતિ કરી, ત્યારે કેઈપણ જાતને ખચકાટ તેમના મારી અને અપરમાતા હતા અને જેમણે તેમને
' અનુભવ્યા વિના તેને દીક્ષા આપી અને સાધ્વી પિતાના પુત્રની જેમ પાળી પોપીને મોટો કર્યા હતા, તે
* સંઘની સ્થાપના કરી તથા ચંદનબાળાને તેના મહાપ્રજાપતી ગૌતમી, બુદ્ધનાં પત્ની યશોધરા અને બીજી
પ્રવતિની પદે સ્થાપી. શાક્ય સ્ત્રીઓ તેમને વાંદવા આવી. ગૌતમીએ ભ. " અને તેમના ધર્મપંથમાં તેને દીક્ષા આપવા વિનતિ વેદવિહિત ચાર આશ્રમ અને ચાર વર્ણોની વ્યવસ્થા કરી પણ બુધે તેનો ઇન્કાર કર્યો. ત્યારબાદ ધર્મોપદેશ પૂર્વના દેશોમાં કેઈપણ સમયે મજબૂત થઈ ન હતી. કરતાં કરતાં તે કપિલવસ્તુથી વૈશાલી આવ્યા. અહીં બ્રાહ્મણ અને ક્ષત્રિય વચ્ચે સામાજિક શ્રેતા માટે મહાપ્રજપની ગૌતમી કેટલીક શાકય સ્ત્રીઓ સાથે તેમને સંઘર્ષ ચાલ્યા કરતા હતા. આ પ્રદેશમાં શ્રમણોનું મળવા આવ્યા. તે વખતે તેમને દેખાવ કે ઈપણ માન- જેર વિશેષ હતું. તેઓ ચાર આશ્રમની વ્યવસ્થામાં વીના મનમાં દયા ઉનેવે તેવા હતા. તેમણે માથાના માતા ન હતા. તેઓ તે એક માત્ર સંવત આ શ્રમ
છે, તે સમ માં એ નિઃમ હતો કે કઈપણ અગર જે પ્રકા લઈ લે તે તેને શા થઈ શકતી નહી, ખ { લુંટારા અર્જુન માળી અને અંગુલિમાળ આ રીતે દીક્ષા લઇને રાજદંડમાંથી બચી ગયા હતા.
જ. મહાવીર અને નારી પ્રતિષ્ઠા
For Private And Personal Use Only
