________________
ઉછરj.
શ્રી આનંદઘન-વીશી જે એક વાર વસ્તુ ભગવાય તેને ભોગ કહેવામાં આવે છે. કેવળ કે તીર્થપતિ કેવળ જ્ઞાનને ભેગવે તે કેવળજ્ઞાન બારમા ગુણસ્થાનકને અંતે પ્રાપ્ત થાય છે. સાંસારિક જીવને પૌગલિક ભેગ્ય વસ્તુ ન મળે તે ભેગાંતરાય સમજે. આપે તે બુદ્ધિપૂર્વકના પ્રયાસથી ભગતરાયને હણી નાખે છે અને આપ અનંત આત્મિક સુખના ભોગને ભેગવી રહ્યા છે. એ આપને મહિમા મોટો છે, અને મારે એવા થવું છે.
જે વસ્તુ વારંવાર ભગવાય તે ઉપગની વસ્તુઓ જેમ કે ઘર, કપડાં, પાટલા, ખુરશી એ સર્વ વસ્તુ એકની એક અનેક વાર વપરાય છે. આપનારની મશ્કરી કરવાથી, પોતે ન આપવાથી ન આપવાની સલાહ આપવાથી, અથવા આપનારની નિંદા કરવાથી પણ એ કર્મ બંધાય છે, આવી રીતે આત્મિક અને પૌગલિક વસ્તુને અંતરાય ન પડે તેવું કરીને આપે ઉપભેગાંતરાય દૂષણ પર વિજય મેળવ્યું છે અને આપના એ આદર્શને મારે અનુસરે છે. પ્રભુએ આ રીતે સેળમા, સત્તરમા અને અઢારમા દૂષણ પર વિજય મેળવ્યા છે. એ પ્રભુને મહિમા આ ગાથામાં વર્ણવ્યું. આપે તે કેવળજ્ઞાન પણ પ્રાપ્ત કર્યું અને દુનિયાને માર્ગ બતાવી સિદ્ધપણું પણ મેળવ્યું; એવા આપ કૃતકૃત થયેલા છે. એ જબરી વાત આપે કરી નાખી છે. આપ તીર્થકરપણું અને સિદ્ધપણું મેળવી મહાન કાર્ય કર્યું છે અને તેથી આપ મારા આદર્શ સ્થાને છે. (૯)
એ અઢાર દૂષણ વરજિત તનું, મુનિજનવૃંદે ગાયા; અવિરતિ રૂપક દોષ નિરૂપણ, નિરદૂષણ મન આયા. હો મલ્લિ૦ ૧૦
અર્થ_એ ઉપર ગણાવ્યા તે અઢાર દેને નિવારી-અટકાવી આપે તે શરીરને પણ તે અંતરા વગરનું કરી નાખ્યું છે. અને આપને મહિમા અનેક મુનિઓના સમૂહ ગાઈ બતાવે છે. એ અઢારે દેશે એ તે અવિરતિના–ત્યાગ ભાવના અભાવના છે. આપ તે તે દોથી રહિત છે અને મને પસંદ આવી ગયા છે. (૧૦)
ટો–એ અઢાર દૂષણે કરી વર્જિત શરીર મુનિજન જ્ઞાની સમુદાયે ગાયા-સ્તવ્યા અવિરતિરૂપ જે દોષ, તેનું જે રૂપ–કહેવું, તેણે કરીને નિરદૂષણ અથવા અવિરતિ-અસંવર રૂપ શબ્દાદિ દેષ મિથ્યાત્વાદિ, તેની જે નિરૂપણ તેણે નિરદૂષણ એવા પાચમનસિ માયા. (૧૦) - પાઠાંતર-દૂષણ' સ્થાને પ્રતમાં “દોષણ” પાઠ છે. “ગ્રંદે' સ્થાને પ્રતમાં “વૃદો” પાઠ છે. “ગાય” સ્થાને પ્રતમાં “ગાય” પાઠ છે. ‘નિરૂપણ’ સ્થાને પ્રતવાળા ‘નીરૂપણ’ લખે છે. “નિરદષણ” સ્થાને પ્રતમાં નિરદોષણ” પાઠ છે. “મન ભાયા’ સ્થાને પ્રતમાં “મિતિ નાયા” પાઠ છે. (૧૦) | શબ્દાર્થ—અઢાર = ૧૮, દશ અને આઠ. દૂષણ = દોષ, સંસારનાં દુઃખે, પાપે. વરજિત = વગરના. વિનાના, નિવારક, તનું = શરીર. મુનિ = સાધુઓ, ત્યાગી, મૌનધારી. જન = માણસે. છંદે = ટોળું, એકડા મળેલા. ગાયા = વર્ણવ્યા, ગુણગાન કરાયા. અવિરતિ = વિરતિ–ત્યાગભાવ, તજવું, તેને અભાવ. રૂપક-રૂપધારણ કરેલ, તરૂપ સ્વીક રેલ, દેષ = સંસારમાં રખડાવનાર, પાપે. નિરૂપક = બતાવનાર, નિરૂપણ કરનાર, નિરદૂષણ = દેષ -પાપ-મેલ વગરના, તેનાથી રહિત, તેવા. મન = ચિત્ત, દિલ. ભાયા = પસંદ આવ્યા, મનમાં રહ્યા (૧૦)
