________________
૨૩–૩: શ્રી પાર્શ્વનાથ જિન સ્તવન
[૪૬૫
અથ—ઉત્કૃષ્ટ—સારામાં સારા–રૂપને ધારણ કરનાર પાર્શ્વનાથ સાથે જ્યારે અનુભવની પ્રીતિ–પ્રેમ લગાડવામાં આવે, એટલે એવી પ્રીતિના સંચેાગ–સંબધ થાય, ત્યારે સર્વ રખડાવનાર દૂષણા ટળી જાય, દૂર થાય, અને જોવાની શક્તિ વધારે ચેાખ્ખી થાય. એ જે પ્રભુની ભલમનસાઈ છે તે કોઇની સાથે સરખાી શકાય તેવી નથી. (૫)
વિવેચન—પરમરસરૂપી પાયસ(ખીર)ના રસમાં અનુભવના રસ લગાવવામાં આવે ત્યારે બધા દોષો દૂર થાય છે અને વળી નજર પણ વધારે ચાખ્ખી થાય છે. આ આપની ભલમનસાઈ એવી તે અદ્ભુત છે કે તેની સાથે કોઇની સરખામણી થઈ શકે નહિં. તેથી આપને નમું છું, પૂજું છું, સેવું છું. પાયસરસ એટલે ખીરના રસ અનેક રસમાં ઉત્તમ ગણાય છે. એ દૂધની બનાવેલી ખીરના રસ સવ` રસામાં ઉત્તમ રસ આપણે ગણીએ છીએ. એ રસ જેવી અનુભવની પ્રીતિ આપને લાગે. એ અનુભવ એટલે આત્માનુભવ; એ અનુભવથી ઘણું સુંદર કામ થાય છે અને રસામાં જેમ ખીરના સરસ રસ–ઉત્કૃષ્ટ રસ ગણાય છે તેમ આ અનુભવને રસ જામે ત્યારે બહુ સુંદર પરિસ્થિતિ થાય છે. અનુભવમાં પણ જ્યારે આત્માનુભવ કર્યો હોય ત્યારે સંસારમાં રખડાવનાર સ દૂષણા દૂર થાય છે, એટલે સાંસારિક વ્રુત્તિ દૂર થાય છે અને આત્મસન્મુખ વૃત્તિ જાગે છે, જામે છે. અને આપની એ ભલમનસાઈ એવી સુંદર છે કે એની કોઈની સાથે સરખામણી જ થઇ શકે નહિં. આપ આવા અદ્ભુત, અનુપમ, મહાન છે. તેથી શિર નમાવીને આપને પ્રણમું છું, નમું છું. (૫)
કુમત ઉપાધિ કુધાતુને તજીએ, નિરુપાધિક ગુણ જિએ રે;
સાપાધિક સુખદુ:ખ પરમારથ, તેહ લહે નવી રજીએ . પાસ૦ ૬
અખરાબમાં સારાની બુદ્ધિરૂપ કુમતિને તજી દઈએ, તેને તુચ્છ હલકી ધાતુ જાણીને દૂર કરીએ અને જેમાં કોઇ પ્રકારની સાંસારિક—પૌદ્ગલિક ચીજ ન હોય તેવી શુદ્ધ ચીજને સેવીએ; ઉપાધિવાળા સારા કે ખરાબ સુખદુઃખના અનુભવ, તે મળી જાય તેમાં આનંદ લહેર ન માનીએ, તેમાં રાચીએ નહિ. (૬).
વિવેચન—કુમતિરૂપ ઉપાધિરૂપ તુચ્છ ધાતુને તજી દઈએ, લેાતુ` કે કથીર એવી તુચ્છ ધાતુ સાત ધાતુમાં છે, તેને આપણે છે।ડી દઇએ. ખરાબ તિથી આપણા સંસાર વધે છે અને આપણે સારો વખત જોવા હાય તે। કુમતિરૂપ હલકી ધાતુને હલકી સમજી તેને ત્યાગ કરવા જ જોઈએ, અને ભવિષ્યમાં પણ ઉપાધિ ન કરે તેવા ગુણ્ણાને ભજીએ, સેવીએ. ઉપાધિ સહિત સુખ અને દુઃખ આપણને
–
શબ્દા—કુમતિ = પારકાને-પૌદ્ગલિકને સારા ધારવાની ખુદ્ધિ. ઉપાધિ = વળગાડ. સુધાતુને = તુચ્છ ધાતુ, લોઢા જેવી ધાતુને. તજીએ = ત્યાગ કરીએ. નિરુપાધિક = ઉપાધિ રહિત, જેમાં પૌલિક ભાવનો અંશ ન હોય તેને. ગુણ = લાભ. ભજીએ = સેવીએ. સોપાધિક= પૌદ્ગલિક, સાંસારિક. સુખ = પૌદ્ગલિક સારા અનુભવ. દુઃખ = પૌદ્ગલિક ખરાબ અનુભવ. પરમારથ = પરમ તત્ત્વ, વસ્તુતઃ, અંતે જતાં. તેઃ = તે. લહે = મળ્યે, પ્રાપ્ત થયે. નવી રજીએ = રાજી ન થઈએ, ખુશી ન થઈ એ (૬)
૫૯
