________________
રર : શ્રી નેમિનાથ જિન સ્તવન
[૪૧૭ ઘર આવો હો વાલિમ! ઘર આવો, મારી આશાના વિસરામ; મન, રથ ફેરો હે સાજન ! રથ ફેરો, મારા મનરા મને રથ સાથ. મન ૨
અર્થ–માટે હે પ્રિય પતિ! મારી સર્વ આશાઓને પત્તો લાવી આપનાર ! મારે રહેવાને સ્થળે આપ પધારે. અને તે સજજન પુરુષ! આપ આપના રથને પાછો ફરે અને તેની સાથે મારા મનની અંદર રહેલી સવ હેસ સાથે રથ પાછો ફેરવીને પધારે. મારા મનને આપ ખૂબ વહાલા છે. (૨)
ટબો–તે માટે હો વાલમ! પ્રીતમ! મારા ઘરને વિષે આવે. અને, ભાવાર્થ જોઈએ તે, શુદ્ધ ચેતના કહે છે જે મારા ઘરને વિષે આવશે તે વારે મુક્તિ વિશેષ છે? મારી આશા–સંકલ્પના વિશ્રામ, વિવિધ સાંસારિક ભાવ-મને રથરૂ૫ રથ ફેરવીને મારા ઘરમાં આવે. અરે સાજન! અરે વલભ! મારા મને રથની સાથે વિરલે રથ પાછો ફરે, મારા ઘરમાંહી પધારે. (૨) - વિવેચન-તેટલા માટે હે પ્રિય નાથ ! ઘર–મારા પિયરે–પધારે. આપ તે મારી આશાના કેન્દ્ર છે, આધાર છે, માટે આપ રથને ફેરવી ગયા છે તે અસલની દિશાએ પાછા ફરે, કારણ કે આપ મારા મનોરથના સાથી છે. આ ગાથામાં નીચેની ત્રણ વાત કરી : પતે રાજેમતી જે સ્થાને રહે છે તે સ્થાન બતાવ્યું. હાલ કુંવારી હોવાથી પિયર રહે છે તે સ્થાન તરફ અંગુલીનિર્દેશ કર્યો. સ્ત્રીઓને અને તેમાં ખાસ કરીને કુંવારી કન્યાને પિતાના પિયરના સ્થાન તરફ પ્રેમ હોય છે તે કહ્યું. એનું ઘર તે લગ્નથી બદલાઈ જવાનું છે, પણ જે સ્થાનમાં પિતે રમી, ઊછરી હોય, નિર્દોષપણે આનંદ કર્યો હોય તેના તરફ એને પક્ષપાત ખાસ હોય છે, અને કુંવારી અવસ્થામાં તે તેને પિતાનું ઘર ગણે છે રાજેમતીને પણ મળ્યા વગર નેમનાથ તરફ એટલે પ્રેમ છે કે એને તે વિશ્રાંતિનું સ્થળ ગણે છે. જેમ આપણે ડુંગરે ચઢીએ અને વિસામો આવે ત્યાં હાશ કરી શાંત થઈએ છીએ, તેમ જેમતીના મને નેમનાથ આશાને આધાર છે. કુમારી છોકરીની બધી આશાઓ ભવિષ્યના પતિ પર અવલંબે છે. એણે જાગૃત અવસ્થામાં અનેક સ્વપ્ન સેવેલાં હોય છે, તે સર્વને આધાર પતિ પર હોય છે.
પાઠાંતર—ઘર ” સ્થાને પ્રતમાં “ઘરિ * પાઠ છે (બને સ્થાને). ‘આ’ શબ્દ પ્રત લખનાર મૂકી દે છે. “મારી’ સ્થાને પ્રતમાં “ માહરી પાડે છે “ ફે’ સ્થાને એક પ્રતમાં ‘ હૈય’ પાઠ છે. ‘રથ’ સ્થાને પ્રતમાં “ર” પાઠ લખેલ છે. “મનોરથ' શબ્દને “મરણ્ય' તરીકે પ્રતમાં લખેલ છે. “સાથ’ શબ્દને બદલે એક પ્રતમાં “સાથ” લખેલ છે; બીજી પ્રતમાં “સાધિ ” પાઠ છે; ભીમશી માણેક “સાધ” છાપે છે. (૨). | શબ્દાર્થ—ઘર = મારે રહેવાને સ્થાને. આ = પધારો. વાલિમ = નાથ, વહાલા, પ્રેમી, ઘર = મારે રહેણાકે, આવો = પધારે, મને પરણો. મારી = પિતાની. ઓશાના = મનોરથના, હાંસના, ભવિષ્યના. વિસરામ = વિશ્રામ, આરામનું ઠેકાણું, આરામસ્થાન. રથ = બેસવાનું વાહન, ચાર પૈડાંનું ઘડા જોડેલ વાહન. સાજન = સજન, સારા માણસ, આધાર રાખવા લાયક પુ. મારા = અમારા, પોતીકા. મનરા = મનના, આંતરિક મનોરથ = હાંસ, ઈછાપૂર્વકની ભાવના સાથ = સાથી, સાથે આવનાર, સથવારે. (૨)
