________________
એજ સર્વ જગજીવકલ્યાણકારિણી અને ભવજલતારિણી શક્તિ છે.”
અત્યંત દુર્લભ એવા આત્મતત્તવના દર્શન માટે જીવનમાં કયે અભ્યાસ જરૂરી છે? અનાદિના અશુદ્ધ આત્મતત્ત્વના શુદ્ધિકરણના મૂળમાં કઈ વસ્તુ અગત્યની છે? અને ધર્મની મંગલમયતા કેને આભારી છે? આ જિજ્ઞાસાને સંતોષવા વિચારે આ આત્મૌપજ્યની ભાવના.
વ્યવહારથી સમ્યગ દર્શન ગુણની પ્રાપ્તિ તે જૈનકુળ માં જમ્યા ત્યારથી કહી શકાય. પરંતુ નિશ્ચયથી સમ્યમ્ દર્શનની પ્રાપ્તિ તે પ્રબળ પુરુષાર્થથી ગ્રન્થિભેદ થવાથી જ થઈ શકે. તેની પ્રાપ્તિ વખતે અપૂર્વ આનંદ અનુભવાય છે. સભ્ય દર્શન, તવરૂચિરૂપ છે.
તત્વમાં પણ આત્મતત્વ મુખ્ય છે. આત્મા વડે આત્મતત્ત્વનું દર્શન થવું દુર્લભ છે. આપણને જીને વિશેષ પ્રકારને બેધ છે, પણ સામાન્યથી જીવત્વરૂપે સર્વ જી એક પણ છે, એ અભેદ બોધ થતું નથી. તેથી આપણે ધર્મ મૈત્ર્યાદિભાવ સંયુકત બનતું નથી.
ધર્મને મૈથ્યાદિ સંયુકત બનાવવા માટે આત્મૌપજ્ય અભેદભાવને અભ્યાસ અત્યંત આવશ્યક છે.
અભેદની દૃષ્ટિ, પ્રાણું માત્ર પ્રત્યે મત્રીભાવ કેળવવાથી પુષ્ટ બને છે. એ મૈત્રીભાવ કેળવાય તે જ દુખીના દુઃખને દૂર કરવાની કરૂણાવૃત્તિ, ગુણાધિક પ્રત્યે પ્રવત્તિ અને જડ એવા અપાત્ર પ્રત્યે માધ્યચ્ચ કે તટસ્થવૃત્તિ